Katalog

PAMUKBANK Ev, daire, büro, muayenehane sotin almak istîyorsanız... Konut Destek Kredisi! Cumhuriyet Konunuz konutsa ^ Pamukbçnk'k^konuşur 0 PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r 66. Yıl; Sayı: 23601 Kurucusu: Yunus Nadi 800 TL. Mayıs 1990 Pazar Alevileriıreaırlı düııyası Kaftan!.. Alevilik, evrensel sevgi üzerine yükselir; yaratania yaratılanın bütünleşmesinde özünü bulur; ilk çağlardan beri uç veren diyalektik düşüncenin inançlara yansıması sayılabilir; tasavvufa açılır. Bu yolun en ünlü şairlerinden Nesimi, 14'üncü yüzyılın sonuna doğru Bağdat'ta doğdu; varlığın birliğini savundu; çokluk ve çeşitliliğin, görünüşteki yansımalar olduğunu ileri sürdü; insanı yücelten şiirler yazdı: "Ey sevgili, senin yüzünde Tanrı yücedir yazrsı var. Güzelliğine vurulmanın ve seni sevmemin nedeni budur" diyen Nesimi düşünceleri yüzünden öldürüldü; Memluk Sultanı Berkukoğlu Nasirüddin'in buyruğu üzerine Halep'te derisi yüzülerek idam edildi. Arif Nihat Asya bir rubaisini Nesimi'ye adadı: "Şirin'i ya Şeyhi, ya Nevaî'ye verin, Çöl lalesi Leyla'yı Fuzuli'ye verin; Lakin kapanıp kabrine, dünyada bütün H/faf/eri üryan Nesimi'ye verin." Yeryüzünün bütün hil'atlerini (padişah kaftanları) üryan (çıplak) Nesimi'ye versek, derisi yüzülmüş bedenini giydirebilir miyiz? İnançları ve düşünceleri yüzünden öldürülen nice şair, yazar, fikir adamı arasında Nesimi, olayın çarpıcılığı bakımından özel bir yer tutar. İrtica, bağnazlık, zulüm her dönemde nice değeri karanlığına kurban etmiştir. 1990 Türkiyesi'ni aydınlanmış sayabilir miyiz? ALEVİLİK NEDİR? CEM TÖRENLERİ — Alevüerin mesiyle başlıyor vc kendine özgü 'Cem Törenleri' 'gözcu'nun 'Ha babalar, analar, bacrtar edep erkân' kurallarla süriıp gidiyor. (Fotograf: Fuat Kozlaklu) i'yi tutanlar', Aleviler, İslama farklı bir yorum getiriyorlar. Alevilere göre Peygamber Hz. Muhammed'in vasiyeti, siyasi çıkarlar yüzünden yerine getirilmemiş, Hz. Ali'nin hakkı yenmiştir. Başlangıçta Şiilikle çok yakın ilişkisi olan Alevilik, giderek ondan kopmuş, Anadolu'ya özgü bir İslami yorum haline gelmiş. BüYÜK BİR AZINLIK JLJiyanet İşleri: Sünni ve Alevi mezhepleri arasında önemli farklılıklar yoktur. Her iki mezhep de aynı Tanrı'ya inanmakta, aynı peygamberi ve aynı kitabı kabul etmektedir. Bu yüzden Diyanet İşleri'nin de mezhep esasına dayalı bir muamele yapması söz konusu değildir. x\.leviler: Diyanet İşlerinin 70 bini aşan personeli arasında çaycı veya odacı olarak dahi tek bir Alevi yoktur. Zaten başvursalar da işe alınmazlar. Diyanet İşleri, Aleviler üzerinde bir Sünni inanç propagandası yürütüyor. GENCAY ŞAYLAN yazdı 'HuDİYELİM' jt\levi cemaatir>in 'cem' törenlerinde amaç Tanrı'yla bütünleşmek. Cem törenlerinde gündelik hayatta ve davranışlarda nelere dikkat edilmesi gerektiği, doğru davranışların .neler olduğu anlatılıyor. Cemler, Alevi cemaatinin 'arınma'sını ve birbirleriyle yakınlaşmasını sağlıyor. Dualardan semahlara uzanan geleneksel bir ibadet. ŞENAY KALKAN yazdı 6.Sayfatfa Güneydoğu için Türkiye'ye îavır Avıısturya silah satışından vazgeçti Avusturya'ıun getirdiği yasaklamayı "Mühimmat Güneydoğu Anadolu'da kullanılabilir" gerekçesine dayandırdığı öğrenildi. EVREN DEĞER ANKARA — Türkiye'nin açtı- ğı çeşitli muhimmat ihalelerini ka- zanan Avusturya, firmaların Türkiye'ye muhimmat satışını ya- sakladı. Avusturya hükümetinin getirdiği yasaklamanın "Tnrkiye, bu alahlann muhimmatlannı Gu- oeydogu Anadolu'da KürtJer'e karsı kullanabilir" gerekçesine da- yandırdığı bildirildi. Olayı Dışiş- leri çevreleri doğrularken kendile- (Arkast Sa. 14, Sü. Tde) Inönü Güneydoğu'da: 4 Kürtçe izni PKK'ya tavîz değiT ÜMtT ASLANBAY ERGUN AKSOY ANKARA DİYARBAKIR — SHP Genel Başkanı Erdal taönü, halkın Kürtçe konuşmasına izin vermenin güvenlik güçlerine des- tek sağlayacağına inandığını be- lirterek, bunun PKK'ya karşı bir (Arkası Sa. 14, Sü. 4'de) MARDİN'DE 2 ER ŞEHİT OLDU 14. SayfMİa TBKP LÎDERLERİ: ENGELLER TEMİZLENMELİ TURAM YILMAZ'ın haberi 14. Sayfada Irak'tan 'boru'ya Ankara'ya transit taşımacılık uyarısı, Bağdat'a giden Akbulut'a VIP töreniyapılmadı TUNCAY ÖZKAN BAĞDAT — Başbakan Yildınm Akbulut'un Irak gezisi, "süper top"un namlusu olduğu ileri surulen "bonTnun Türkıye'den Ingiltere'ye gondenlmesı ne- deniyle "sakıntüı" başladı. Havaalanında sade bir törenle karşılanan Akbulut'un gezı programında Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin ile göruşme- nin yer almaması da bu "sıkıntı"ya bağlandı. Bu arada Irak'ın "boru"nun îngıltere'ye iadesine mı- silleme olarak Turkiye ile transit taşırnacılık ilişki- lerıni kesebıleceğinı, Türk tarafına bildirdiği oğre- nildi. Başbakan Akbulut'un 7 Mayıs Pazartesi tarihi- ne kadar surecek olan resmi ziyaretine yaklaşık 100 kişilik bir heyet eşlik ediyor. Akbulut, dun sabah saat 09.30'da Esenboğa Havaalanı'ndan THY'ye ait bir uçakla Bağdat'a hareket etti. Akbulut, uçakta gazetecilerle sohbet ederken, Turkiye ile Irak ara- sındaki Fırat nehri başta olmak üzere "süper top" ve diğer ekonomik konuları görüşeceklerini söyle- di. Başbakan, bir gazetecınin "Efendim, Irak gezi- nizle ilgili olarak çok çeşitli yorumlar yapıldı. Su meselesi, süper top konusu ve diğer ekonomik iliş- kiler konusunda. Siz bu konulara ilişkin olarak ne diyeceksiniz?" sorusuna, "Bunların hepsini göriiş- raek üzere buraya geldim. Bunlan goruşeiim, daha sonra donuşte konuşacagım" yarutıru verdi. Yerel saatle 12.30'da Bağdat "Saddam Ulnslara- rası Havaalam'na varan Akbulut'un karşılanması sırasında ıki heyet arasında gerginlık yaşandı. Irak Başbakan Birinci Yardımcısı Taha Yasin Ramazan tarafından asık bir yüzle karşılanan Akbulut için gezi programında yer almasına karşın "VIP" töre- ni yapılmadı. tki ulkenin milli raarşlarının dinlen- (Arkası Sa. 14, Sü. 4'de) VöKSA BlKTlNIZ Ml ,, PATH0N 7. O Ankara'ya kar yagdı. (Basın) P A Z A R K 0 N U Ğ U MARIA CRISTINA A L M E I D A Madrid muhabırımiz Mine G.Saulnier, Ispanya Milletvekili Almedia'yla Turkiye, yarının dünyası ve feminizm ___ _ üzerine kendi isteğiyle 'senli benli' konuştu. 12. Sayfada BAKKAL EYLEMİ Cumhuriyel D E R G İ Padişahından kabadayısına tesbih: Osmanlı erkeğımn stmgesı Bahar Ertürk: Dünya Lıselerarası Voleybol Şampıyonu L'sküdar Kız Lıtesı takımının kaptanı "Haftamn Konuğu" Müzik günleri: 18. Uluslararası htanbul Festıvalı Doğada yaşam: Kılyos'ta pıknikh tırmanış Hekimoğlu: Pıyanoya dönüşün dayamlmaz çekıalığı Erez: Hayvan aşkı ınsanlara neler yaptınr? Bugün ve her pazar Cumhuriyet'le Büyükelçi Kandemir ile Ermeni avukatın görüşmesine Armenian Reporter Gazetesi'nin yorumu ^Türk-Ermeni diyaloğu başladı'ANKARA (Cumhuriyet Btiro- su) — DYP Genel Baskanı Süley- man Demirel'in, "Cumhurbaş- kanı Turgul Özal'ın Ermeni so- runu karşısında odun verdigi" yönündeki savlarına kanıt gös- terdiği "The Armenian Reporter" Gazetesi'nde, Türki- ye'nin ABD Büyukelçisi Nuzhet Kandemir'in, Ermeni avukat Mark Momjian ile "Turk- Ermeni ilişkileri konusunda bir diyaloğu başlattığı" belırtildi. ABD'de yayımlanan gazetede, George S.Yacoubian imzasıyla yer alan Philadelphia kaynaklı haberde, Cumhurbaşkanı Özal'- ın, 24 ocak çarşamba gunu, Phı- ladelpıa'nın merkezinde bulunan Four Seasons Hotel'de verilen ve"Fonlannı General Elektric Ca'dan alan" World Affairs Council of Philadelphia (Phila- delphia Dunya Sorunlan Konse- yi) tarafından dıizenlenen resep- sıyon ve yemeğin onur konuğu olduğu belirtildi. Haberde, 130 kişinin katıldığı yemekte, "Er- meni toplumunun da iyi bir şe- kilde temsil edildiği" ve farklı ınanışlardan ve mesleklerden 50 kadar Ermeninin de hazır bulun- duğu belirtilerek, şöyle denildi: "Cumhurbaşkanı, beraberin- deTürkiyc'nin ABD nezdindeki büyukelçisi olmak üzere resepsi- yonun ortalanha doğru katıldı. Zamanın çoğu takdimler ve ta- nışmalaria geçti. Philadelpia'da (ArkasıSa. 14, Sü. l'de) Herzamma protesto Ekonomi Servisi — Colah içe- cekler ve yabancı mallara karşı başlatılan protesto yurt çapında yaygınlaşırken, Türkiye'deki tüm bakkal ve bayi derneklerini çatısı altında toplayan Turkiye Bakkal- lar ve Bayiler Federasyonu Genel Kurulu'nda protestonun haksız zam yapan ve kartelleşen tum ure- tici firma ürunlerini de kapsaması kararlaştınldı. Federasyon Genel (Arkası Sa. 14, Sü. 4'de) SEVGİ ÇEMBERI İZMİRVen HİKMET ÇETİNKAYA 14. Sayfada CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Batı'yla Bütünleşme ANKARA — örtceki gün biri Türkiye'nin gûneyinden, öteki Anadolu'nun göbeğinden duyu- lan ikı sesi bırbirine bağlayanlar, Kırıkkale'deki SHP mıtingine ka- tılan binlerce insanı "havadan para kazanan, kaçakçılıkla uğra- şanlar sınıfına" rahatlıkla soka- bilir. (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) Sofya'dan Balkanlar'da kan olmasın OKTAY KURTBÖKE Bugün, Bulgaristan'daki Türklere yapılanlann utancı, bizzat Bulgaristan tarafından yaşanıyorsa o zaman herkese düşen bir görev ve sorumluluk var demektir. Bugüne kadar atılan her yanlış adımın faturasını soydaşlanmız ödedi. Artık kimse yara kabuklarını kaşımamalı. Romadan Kaçırma şirketi NİLGÜN CERRAHOĞLU ttalya'da yaygın bir sanayi dalı haline gelen adam kaçırma, son olarak beş kişilik bir 'şirket' tarafından kaçınlan küçük Patrizia'yı meşhur etti. Londradan 071 olmanın onuru EDİP EMtL ÖYMEN Londra ve semtlerine yansıyan sınıfsal farklıhğı, artık telefon idaresi de kabul etti. Artık herkes haddini bilecek. Merkezin kodu 071, periferi ise 081 oldu. Kopenhagdan îşçi sınıfı dayanışmıyor FERRUH YILMAZ Bu yılki 1 Mayıs kutlamalan yine festival havası içinde geçti. Parkın yeşil çimleri üzerine uzanıp biralannı yudumlayanlar, uzayan konuşmalan yuhaladılar, 'rock'çıları alkışladılar. Bukreşten Sokağın muhalefeti VEDAT YENERER Romanya'da aralık sonunda Çavuşesku'nun devrilmesine yol açan halk, hali hazırdaki yönetime de karşı çıkıyor, daha radikal reformlar ve daha iyi hayat şartlan istiyor. Paris'ten Çok sanat, az ahlak ÜSTÜN AKMEN Pigalle'de 'cinsellik sanatı'nı sergileyen Lolita Club'te, esmer bir dişinin çoraplarından annması ile başlıyor her şey. Dilsiz ve sağır başlangıç, çarpıntılı ve çırpıntılı bir final. 10-11. Sayfalarda SSCB Lenîngrad Lambada yapıyor Leningradlı gençler arasında hippi ve rock patlaması var. Şu sıra en gözde şarkı Lambada. Her yerde Lambada çalıyor. KEREMÇAUŞKAN'ınyazısı Arka Sayfada Vfashington'dan (2).. W A S H I N G T O N — Türk-Amerikan ilişki- lerinın geleceğı ne bekliyor? İki ülke arasın- dakı 40 yıllık geleneksel ilişki yapısı, soğuk ssvaş bittiğine göre nasıt bir yörüngeye otu- racak? Yanıtlann belirginleşebilmesi için kuşku- suz daha zamana gerek var. Zira Batı ittifa- kı çok hareketli bjr değişim sürecinde yol alı- yor. BeHrsizliklerle dolu bir geçiş dönemin- de neyin ne olacağını görebilmek için bek- lemek gerekiyor. Doğu Avrupa ülkelerindeki gelişmeler... Sovyetler ve tabii Gorbaçov'un geleceği... Almanya'nm birleşmesmin yaratacağı so- nuçlar... Bu değişkenlerin.tümüne göre Was- hington'un yeni stratejisi biçımlenecek. "Bugün için düşmanımız belirsizlik ve is- tikrarsızlıktır." (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) HASA.\ CEMAL • KKTC'de bugün seçim var Cumhuriyet mechsinin 50 yenı üyesı ıçm 101 bin 303 seçmen sandık başına gidiyor. 3. Sayfada • Kremlin'in Baltık batağı Uç Balnk cumhuriyetinin bağımsızlık kararı altnası, Moskova 'yı zor durumda bıraktı. 3. Sayfada • Hollyvvood'dan taşra filmi TV3'te gosterılecek 'Cesur Adam' adlı yapıtta Glenn Ford, Shirtey McLaıne, Leslıe Nıelsen oynuyor. Fılm 58 yapımı, 88 dakika. 4. Sayfada. • Alternatif su planı DSI tstanbul'un su sorununa çözum bulunması amacıyla bir proje hazırladı. 9. Sayfada • Borsada beklenmedik çıkış Halka arz edilen hisse senetlerinm prim yapması, özelleştırmenin etkisinden kurtulan ÎMKB'yı lyice ferahlattı. Ekonomide • Türk-İş'ten diyalog arayışı Kamu sözleşmesı ıçın Türk-İş Genel Başkanı Şevket Yılmaz yeniden harekete geçtı. Ekonomide • Gösterişli futbol Mustafa Denizli yeni sezon ıçm 'Galatasaray elindekı kadroyu yenileyecek. Ahnacak yeni isimler oyun düzenimize uygun olacak, ı üretken futbol oynayacağız. Seyirciyi tribune çekecek I gösterişli futbol 1 oynayacağız. Sporda • Erte: Yüzyıl yaşanan gençlik Sayısız tiyatro, bale, sahne kostümünün, kitap, dergi, moda deseninin, sahne dekorunun yaratıcısı 98 yaşında oldu. Arka Sayfada GOZL™ UGURMUMCU Patrik Seçimi... Ülkemizde yaşayan Ermeni yurttaş sayısını bileniniz var mı? Ben bilmiyorum. Devlet İstatistik Enstitüsü'nün bu konuda bir yayını da yok; yok, çünkü 1985 yılından sonra azınlıklar ile ilgili "nüfus istatistikleri" yapmak bölücülük sayılmış! Türkiye'de 55-60 bin Ermeninin yaşadığı sanılıyor. Ermeni ilkokulunda 4500 öğrenci okuyor. (Arkası Sa. 14, Sü. Tde)