Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
18 MA YIS 1990 CUMHURİYET/17
HAVA DURUMU TURKIYE DE BUGUN
Meteorolotı Genel Mutiurtüju nden
alınan bılgıye göre, yurdun ıç kesım
len parçalı yer yer çok bulutlu Iç Ege
oöller bölgesı Iç Anadolu Orta ve Do
gu Karadenızın ıç kesımlen ıle Doğu
Ansdokı nun batısı sağanak ve gök
guruttulL sağanak yağışn otekı yerıer
az bulutlu ve açık geçecek. HA/A Sl
CAKUĞ) önemi bır dcfeıMık olma
yacak RUZGAR Yurdun kiızey kesım-
lennde kuzey ve doğu ötekı yerierde
guney ve Datı yönlerden hafif ara sıra
orta kuvvette yajış anında yer yer kuv-
veflıce esecek DenntennK* Karade-
nız ve Marmarada gûnbaösı ve kara
yel ötekı demztenmcöe kıbte ve lodos
tan 3-5 kuvvetnde saatte 10-21 denız
mıh M a esecek Dalga yuksekliğı
«dara
Adapazar
05-15 Karadenız apklannda yer yer 2 m dolayında bulunacak
Van Gölu nde hava Parçal bulutlu geçecek Ruzgar guney ve batı
yönlerden rıafif ara sıra orta kuvvette esecek Gol kuçuk dalgalı
olacak
Alyon
Ajn
Anka-a
AnteKya
Antaya
Artvın
Aydın
Bal Kesıf
Bılec»
Bıngö
Bıtks
Bokı
Bursa
Canakkale
Corum
Denızl
* 32° 16° Oıywtak.r
A 23° 10° Edıme
A 30°i5»Erancan
A 24° 10° Erajrum
B 17° 3°£staşet»r
Y 23° 8°Gaaamep
A 25° 18° Gıresun
A 29° 16° GumuşTune V
Y 25° 13° HaWeân
A 31° 14
C
soarta
A 24° 10° stanöu
A 24° 10° izmt
Y 22° 10° Kars
B 20" 9°Kasfcmonu A
A 23° 9°Kayser
A 24° 10° Kıridare*
A 24° 13° Konya
Y 23° 10° Kutahya
A 27° 10° Mafcrtya
29° 2 Mansa
26°10°KMaıaş
23°1CMersr
17" 3°Mu0la
23° 10» Muş
29° 16° Nıjde
18° 12° Ordu
17° B°Rne
20° 9°Samsun
23° 9°S«rt
22° 14° Sınop
30° 13° Sıvas
17° 3°TelonJa4
23° 9°TfatEon
23° 10" Tunce*
26°10°Uşak
23° 8° Van
24°10°Yozgat
23° 11° Zonguklak
A 30° 13°
A 29° 15°
A 28° 17°
A 26° 11°
A 22° KP
Y 23° 8°
B 20° 14°
B 18° 12°
B 20» 14°
A 28° 16°
A 19° 13°
Y 21° 8°
A 21° 14°
B 18° 12°
Y 23° 11°
Y 25° 11°
B 19° 9°
Y 21° 8°
A 20° 13»
0 açık bmutıı, k
yajmurlu ^ 4 ssl> K katıı A-açık B-bukıOu G-gunesü K kartı S-saslı Y-yaOmurlu
BULMACA
SOLDAN SAGA.
1/ Çağdaş sanatta,
çeşıtlı malzemenın ya
da ayrı cınsten nesne
lenn bır araya getınl
dığı uçboyutluyapıt
2/ Ata bınme \e ke
ment atma gıbı bece
rılere davalı, ABD'ye
ozgu sportıf ovun
Tıcaret eşyası 3'Ke
mıklerın yuvarlak
ucu Rusya'da uç at-
la çekılen kızak ya da
araba 4 Derınceça
nak Asya'da bır ul
ke 5/ Cet Olta ya
da tuzağa korıulan yem 6/ Şapka, çaıı-
ta, sepet ormede ve gı>sı suslemede
kullanılan parlak, renklı ve dayamklı
şerıt Turkıye'nın plaka ışaretı 7/ Is-
kâmbıllerle oynanan bır tur ovun
Terbıyesız kımse 8/ Bez dokuma tez-
gâhı Afnka'da bır ulke, 9/ Bır soz-
cuk va da adın baş harfi
YUKARIDAN AŞAĞIYA
1/ Okyanusya'da \e Guney Amenka1
da ormanlarda yetışen kozaiakiı bu>uk
ağaç. 2/ Bademden >apılan şerbet Lıtyumun sımgesı 3/ Şohret
Avnı adlı bılkıden elde edılerek yıvecek ve ıçeceklere tat, koku ve
sarı renk vermekte kullanılan toz 4/ Oğuz Kağan ıle ozdeşleştırı
len Hun Imparatoru Hımalayalar'da yaşadığına ınanılan "Kar
Adamı"na verılen ad 5/ Tarıma elvenşlı olmayan toprak Sazın
en kahn telı 6/ Ispanyollar'ın sevmç ünlemı Uluslararası Tıvat
ro Enstıtusu'nun sımgesı 7/ Ateşe dayanıklı bır tur asbest Rev
8/ En gelışmış konuşma yeteneğıne sahıp papağan cınsı Leton
ya'nın başkentı 9/ Guney Amenka'da yaban hayvanlannı yakala-
makta kullanılan kement Kuçuk koy
60 YIL ÖNCE Cumhunyet
Yol parası
CYMAKQL>e<SEP SAATLARI
Temmath ve zariftir
18 MAYIS 1930
Hazıran gelıyor, yol parasının bırıncı taksıtı müddetı de
hazıranda hulul edıyor Her erkek butçesınden ayıracağı 5
lırayı yol parasına verecek, yahut bu paranın ödenebıleceğı»
muddetce yol ınşaatında çaiışacaktır Bu mükellefıyetten,
yalnız memurlukta, tıcarette, doktorlukta, avukatlıkta erkeğe
rakıp olan, beledıye azalığında rakıp olacak bulunan ve
polıshkte meb'uslukta da erkeklerle boy ölçuşmeğe kalkışan
kadınlar mustesnadır
Şımdı hatıra şu nokta gelıyor Mademkı erkeklerle musavı
hukuk ıddıa edıyorJar, mademkı her sahada erkeklerle
amansız bır mucadeleye gınşıyorlar, şu halde neden kadınlar
da asker olmasınlar, hadı şımdıhk onu bır tarafa bırakalım,
hıç olmazsa neden şu vol parasını vennıyorlar, onlar •
gezmıyorlar 1™°
Nalıncı keserı gıbı hep
kendılenne hak ıstıhsahne
koşan hanımlarımız, bıraz da
erkeklenn mükellefiyetıne
ıştırak etseler ne olur
1
Bu hususta Kadın bırlığıne
mensup bır hanımla temas
ettık Bu hanım reıs hanımın
bu vadıde daha selâhıvettar
beyanatta bulunacağını
sovlıyerek şahsı mutaleasını
şoyle ızah ettı
— Bence bu mukellefıyet, "•
şımdıhk yalnız çalışan hanımlara teşmıl edılebıhr Yoksa
bugun erkeğın elıne bakan bır çok hammlar da yol parasına
tabı tutulursa bınlerce kadının mukellefiyetını de erkek
yuklenmış olacaktır Sonra, yol parasını vermıyen kadınların
yol ınşaatında yapacakları ış, erkeklerm çahşmasından elde
edılecek randımandan az olacaktır Buna mukabıl kadınların
daha az yol yurüduklen de düşunulOrse yol parasının
kadınlara tarhı nısbetınde tahfıfı adılâne olur fıknndeyım"
Mevzu leh ve aleyhınde çok şeyler söylenebılecek su göturur
bır mes'eleve temas etmıyor mu°
30 YIL ÖNCE Cumhurıyel
Zirve konferansı
18 MAYIS 1960
Sovyet Başbakanı Hrutçef, dun
öğleden sonra verdığı bır detneçte
"Ben Zırve Konferansına başlamak
ıçın musaıt şartların tahakkuk edıp
etmedığıne daır fikır teaysınde
bulunmak uzere Batılı lıderler ıle
buluşmaya haanm" demıştır
Bununla beraber Hrutçef, Amenka
Sovyet Rusyanın şartlarını kabul
etmedığı takdırde Zırve Konferansına katılmayacağını
tekrarlamıştır
HrutçePın soz konusu ettığı şartlar şunlardır
1 Sovyet Rusya uzennde keşıf uçuşu yapan U-2 uçağı ıçın
Amerıkamn özur dılemesı, n
2 - Bu hâdıseye sebebıyet verenlenn derhal cezalandınlması,
3 - Sovyetler Bırılğı uzennde keşıf uçuşlarının durdurulması
ve bunlann tekerrur etmıyeceğıne daır temınat verılmesı,
Amenka Cumhurbaşkanı Eısenhower, Hrutçefe verdığı
cevapta yalnız uçuşların durdurulduğunu bıldırmış, fakat
dığer şartların yerıne getırılmesıne yanaşmamıştır
Bu arada General De Gaulle Zırve Konferansını çokmekten
kurtarmak ıçın yenı bır teşebbuste bulunarak, dort
buyuklerı ıhzarı bır toplantıya davet etmıştır
Amenka Bırleşık Devletlerı Başkanı Eısenhower ıle Ingıltere
Başveküı Macmıllâh, Zırve Toplantısıru akamete uğramaktan
kurtarmak uzere Fransız Cumhurbaşkanı General de Gaulle
tarafından yapılması ıstenen toplantıya tam zamanında
gelmışlerse de Sovyet Başvekıh Hrutçef, toplantıya
katılmamıştır
Hrutçef, Cumhurbaşkanı De Gauelle'un davetını alır almaz
Parıse dohmuş, fakat Konferansın açılış saatı olarak tesbıt
edılen 14 00 de (GMT), Sovyet Buyuk Elçılığınden
çıkmamıştır
GEÇEN YIL BUGÜN Cumhur.yet
Olaylar durmuyor
18 MAYIS 1989
Gorbaçov'un Pekın zıyaretı surerken başkenttekı gösterıler
şçı ve memurların da katılınuyla son yıllarda gorulmemış
Doyutlara ulaşıyor Dun 1 mılyondan fazla gosterıcı başkent
>okaklarında Tıenanmen Mevdanı'nda 6 gundur "demokrası
çın" açlık grevı yapan öğıencılen desteklemek amacıyla dev
jır gösterı ytıruyuşu yaptı Dünku yuruyuş Tıenanmen
Vleydanı'ndan başladı Pankartlar, havaı fişek gosterılen ve
jayraklarla yuruyen yuzbınlerce Çınlının ıçınde gazetecıler,
ievlet memurları ve askerlerın de olduğu goruldu
Hrulçef
Heismkı ^
Lenıngrad
Kahıre»
DUNYA'DA BUGUN
Amsterdarr
Amman
Atma
Bagdat
BarceKma
Bısei
Belgrad
Bertn
Bonn
Bruksel
Budapeşte
Coievre
Csayır
Cıdde
Oubaı
Fmkfurt
Gırne
Helsnkı
Kahıre
Kopenhag
KMn
Ufkosa
B 18°
A 32°
A 31°
A 33°
A 25°
A 24°
A 28°
B 20°
B 20°
B 19°
A 23°
A 24°
A 28°
A 33°
A 38°
B 22°
A 30°
Y 12°
A 29°
B 16°
B 20°
A 30°
Lentngrad
Londra
Madnd
M,lano
Montre*
Moskova
Uurnh
%w York
CSİO
Pans
Prag
FtıyaO
Roma
Sofya
Şam
ÜH Am
lünus
VenedıK
Vlyana
Y 16°
B 20°
A 26°
A 27°
Y 17°
Y 14°
A 23°
Y 23°
B W
B 21°
A 23°
A 38°
A 25°
A 26°
A 32°
A 29°
A 27°
B 20°
A 23°
A 25°
Wâsl»ngton A 24°
Zunh A 24°
TARTIŞMA
ALEVILER
Bilimden Aynlmayalııtı
Alevi olalım, Sunni olalım birbirimize saygı gosterelim,
inancımız ne olursa olsun okuyalım, bilimden aynlmayalım.
Ne olur.
• Yobazlığın, Atatıırk duşmanlığının, yuzle-
rını göstermekten utanan, ama erkeğının ar
kasında yuruyerek kendıru kuçultmekten utan-
mayan kadınlann su yuzüne çıktığı, nefret do-
lu gozlerını kara sakallarıyla çevreleyen söz-
de dındar bır gurubun çok gorulduğu bır dö-
nemde vaşıyoruz
Aleviler gıbı hoşgörulü, Atarurkçu, demok-
ratık bır topluluğun da bu memlekette ya$a
ması bana guven vermekte. Onlann varhğı ıle
adeta ıftıhar edıyorum Ancak bu mektubu
Alevılerın neden tavşan yemedığını ızaha ça
lışan okurun mektubuna cevaben yazıyorum
Inançlarımız ne olursa olsun, eğer bılıme
dayanarak bu ınançlann sebeplerını araştın-
yor ısek o vakıt hakıkaten okuyalım ve sebep-
lenmızı kulaktan dolma bügılere değü ıhm kı-
taplanna davanarak ızaha çalısalım Tavşanın
vucudu her hayvan vucudunun olduğu gıbı ke-
mık, kas ve oksıjen taşıyan kandan ıbarettır
basıtçe. Bır hayvanın vücudu pıhtılaşmış kan
Çuvaldızı Kendimize
Alevi toplumunun yuzyıllarca haksızlığa uğratıldığı ve bunda
Alevi toplumunun dışındaki etkenlerin rol oynadığı olmuştur.
Tabii bu genel bir değerlendirme. Acaba Alevi toplumunun
bu ezilmışliğinın oluşumuna, kendisi ne gibi katkılarda
bulunmuştur? Bence bu konuya değinilmemiştir. Asıl onemli
nokta da budur. Ben eleştirimi Alevilerın hâlâ suregelen kendi
suçları uzerinde yoğunlaştıracağım.
"Gunumuzde Alevilık" yazı dızısının genış
ılgı yaratması çok doğaldır Oldukça genış bır
kıtle, bu dızıde kendı yaşamlarını, tarıhlerını
görmektedırler Okurların da bu dızıye kat
kıda bulunmaları \e değınılmemış yan konu
ları dıle getırmelen, bu yazı dızısının başarılı
olup olmamasının ana gostergesı olacaktır Ne
kı ne denlı uğraş harcanırsa harcansın bazı ek-
sıklıklerın olması doğaldır
Alevilık olgusu çok uzun bır zaman surecı-
nın ortaya çıkardığı çok karmaşık, ıncelenır-
ken oluşumun tum değışkenlenyle ele alınması
gereken bır olgudur \azı dızısınde dıkkatımı
çeken en önemlı nokta, Alevi toplumunun
yüzyıllarca haksızlığa uğratıldığı ve bunda
Alevı toplumunun dışındaki etkenlenn rol ov
nadığı olmuştur Tabıı bu genel bır değerlen-
dırme Acaba Ale% 1 toplumunun bu ezilmış-
liğinın oluşumuna, kendisi ne gıbı katkılarda
bulunmuştur'' Bence bu konuya değınılme-
mıştır Asıl önemlı nokta da budur Beneleş-
tınlerımı Alevılenn hâlâ suregelen kendı suç-
ları uzennde yoğunlaştıracağım
Tanhımızın genlenne ınersek Hz. Ali'den
sonra kendılennı Ali'den yana, yanı Alevı ola-
rak nıteleyen kışılerın, bır önderden yoksun
olduklannı göruyoruz Bu ondersızlık Turk-
lerın lslamıyetı kabulunden sonra Osmanlı
Imparatorluğn dönemınde, cumhunyet döne-
mınde sürüvor Hacı B«ktaş-ı Veli, Nesımi,
Pir Stütan Abdal, Kul Hinunet gıbı Alevı
duşunurlen, önderlen ıse kımısı asılmış, de-
rısı yuzûlmuş, kımısı de pasıf kalmayı yeğle-
mıştır Aleviler onderlerını o zaman da des-
teklememışler, şımdı de desteklememektedır-
ler Alevıhğın teorık olarak yazjlıp Alevılerce
okunması, sadece yeterh mıdır
9
Alevılenn en
buyuk sorunu, bır toplum bılıncıne sahıp
olma-olmama arasında bocalamalandır Gu-
numuzde Alevı toplumunda bırleştıncı unsur-
Bir Süniiiden Alevilere
Aleviler çağdaş ve Ataturkçu Turkiye'ye ulaşmanın yolunun
Aleviliğin ılerlemesi ve yayılmasından geçtiğini biliyorlar mı?
Gazetemızın son hafta yayımlamaya başla-
dığı "Gunumuzde Alevılik" yazı dızısını her
avdın gıbı ben de okudum
Unıversıteye (Askerı Tıp) gırdığım günlere
kadar Alevilik uzerıne hıç bılgım yoktu Yuk
sekoğrenım yaptığım vıllarda Alevılerı çok ya-
kından tanımak fırsatını buldum O zaman
gazetemızın yazdıklannı aşağı yukarı oğren-
mış oldum
Bu bılgıler ışığında kendımı hep onlardan
bırı gıbı gordum Bırçok yakın arkadaşım da
benım gıbı duşunuyorlar Açıkçası, bence Ale-
vı demek, Ataturkçu, Turk mıllıyetçısı (kafa
tasçı değıl tabıı), aydm, takunyalı-bağnaz duş-
manı, hukuk devletı ve demokrası vanlısı gı-
bı çağdaş kafalı kımse demektır
Bu duruma gore oğrenmek ıstedıklenm şun-
lar
1 Bız Sunniler, Alevılerden daha ılerı Ale-
vı olduğumuz kanısındayız Nufus cuzdanın-
Aloviııin Aleviye ya ptığl
Gunumuzde Alevılik gundeme geldiği zaman, bundan çıkan
olanlar hemen koşe başlannda yer alarak kendilerini bir
kompetan gıbi empoze etmekte ve gerçeklerı saptırmaktadır.
Gazetenızde başlatılan "Alevılik nedır?" ya-
zı dızısını zevkle okudum Bugune kadar sağ
göruşlu gazetelerde bu konu epeyce ışlendı El
bette kı yansız ve tam bır demokrat gazete oları
Cumhunvet bu konuyu çok guzel ortaya ko-
yacaktı Nıtekım oyle de oldu
1400 yüdan ben gerçek Islamiyet, tam bır
ınsancıllık ılkesı taşımaktadır s çıkara tam
anlanuyla karşıdır Bu ozellıklen ıse hıçbır za-
man yazılıp belırtılmemıştır Tarıh ıçınde de
gerçek lslamı anlatmaya çalışanlar >a asılmış
>a da zındanlarda çurumuştur Bu olay, tabıı
kı çıkarcılanasıyasetlerıne karşı olduğundan
meydana gelmektedır
Gunumuzde bıle Alevilik davası gundeme
geldığı zaman, bundan çıkan olanlar hemen
koşe başlannda ver alarak kendılennı bır
kompetan gıbı empoze etmekte ve gerçeklerı
saptırmaktadır Ne yazık kı Alevıyım dıye dı
ye bövle yapanlar, konuyu tam bılmedığı halde
fikır beyan edıp vazı yazanlar olmaktadır
Bunlann kasten veya bılmeyerek yaptığı yan-
Lşlıklar bıze mal olmaktadır Boylece kendı
oz fıkırlenrruzın arüatımı hemen yamltıhr Ga-
olamaz Tavşan öldukten sonra gene her hay-
vanın başına geleceğı gıbı vucudu jurur ve ıs-
keletı kalır Karın veya suyun ıçıne konması
bır etken olamaz Butun etı kana dönuşemez
Sadece çurur Hıçbır bılım kıtabı bunları yaz-
maz "BiUmsd" olarak tavşanın regl olması-
mn kanıtlanmış olması doğaldır Doğuran dı-
ğer memelıler gıbı —koyun, keçı, ınek dahıl
olmak uzere— tavşanlar da regl olur gayet ta-
bıı İnancımız tavşan yememekse, domuz ye-
memekse yemeyelım Alevı olalım, Sümıı ola-
lım bırbınmıze saygı gösterehm, inancımız ne
olursa olsun okuyalım, bilimden aynlmaya-
lım Ne olur'
NUZHET TEREM
Kimya Y. Muhendisi
lar gıttıkçe azalmaktadır Sünnı toplumunda
var olan camı unsuru Alevılerde görulmemek-
tedır Bence gunümuz Alevılennde toplum bı-
lıncı oluşmamıştır
Gegmıse bakıldığında Alevılenn eğıtıme pek
önem vermedıklerını, daha çok çalışma sek-
torune yoneldıklerı göruluyor Gunumuzde
bunun farklı olması bır şeyı değıştırmıyor
Bundatı dolayıdır kı Alevılıkle ılgılı bılımsel
çalışmalar yapılmamış, bılımsel eserler yazıl
mamıştır Yıllardır çeşıtlı zaman aralıklarıyla
Alevılıkle ılgılı yazı dızılerı hazırlanmış, an-
cak bunlar sönuk kalmış, toplumun gereksı
nımlennı karşılayacak duzeyde olmamışlardır
Bugunku durumuna ulaşılmasında Alevı
toplumu esas suçludur Alevılıkle ılgılı araş
tırma yapanlann bu suçu de\aml başkaları-
na yüklemeye çalışmaları ne yazık kı bır kısır
dongu halıne gelmıştır "Gunumuzde
Alevılik" adlı yazı dızısınde de bu yanılgıya
duşulmuştur Burada amaç Alevı toplumunu
ıncıtmemek olabılır, ancak gerçek budur Da-
ha ne kadar Aleviler sadece tanhlerını oku-
yup pasıf kalmaya devam edecekleTdır'' Ale-
vı toplumu bılınçlenmedıkçe, kendı özdeğer-
lennı gunun koşullarına uydurmadıkça, yüz-
yıllar sonra bıle 20 mılyonluk bır azınlık ol-
mayı surdurecektır
ALİ HAYRt YAMAN / Uludağ L nıversitesi
tktısadı ve İdarı Bilimler Fak.
Uluslararası Ilışkiler Bl.
da mezhep sorusu olmadığına göre nasıl Ale-
\ı olabılır veya sayılabılırız''
2 Aleviler toplu oldukları (ko> gıbı) kuçuk
bırımlerde mezheplennın gereğım yerıne ge-
tırebılıyorlar Buvuk yerleşım yerlennde aynı
şekılde toplanabılıyorlar mı
9
3 Her yerleşım yerınde bır salonlan, lokal-
lerı var mı
9
4 Aleviler çağdaş ve Ataturkçu Turkıye'ye
ulaşmanın yolunun Alevıhğın ılerlemesınden
ve yavılmasından geçtığını bılıyorlar mı
7
DR. ALİ IŞIKSEL
Ankara
zetenızde de bu olay olmuştur Bırıncısınde,
Şenay Kalkan hanımefendının roportajında
Doç. tzzettın Doğan bızlen üzen nıtelıkte >az
mıştır Doç Doğan, sankı Alevılenn tek söz
sahıbıymış gıbı davranmış, onlann sıyaset pa-
zaruklannı bıle yapmıştır
Zaten babası merhum Huseyin Doğan ve
kendı gıbılen de 1950 yıllannda ıktıdar namı-
na ve hoşa gıtmeyen çalışmalar yaparak Ale
vıler arasında ıtıbarmı kaybetmıştı DP Ge-
nel Başkanı Adnan Menderes ıle kurduğu çı-
kar yakınlığı bızlerde tepkıler yaratmış ve par-
tısınden ıstıfa etmek zorunda kalmıştı Oğlu
tzzettın Doğan da aynı amaçla MDP ıle pa-
zarlığa oturduğunu kendisi söylemektedır
Bundan Alevılenn ne haberı vardır ne de oy-
le bır destek duşunmuşlerdır
SEYYİD DURSUN DOGANAY
Alevilerin Hukuka Yaklaşmn
Şeriat hukumlerinin soz konusu olmadığı bu kararlar günlük
yaşantıyı etkilemiş ve tamamen akıl ve mantığa dayalı olan
"
1
"
; ı
-" duşuncelerin gelışmesine hizmet etmiştir.'laik'
Savm Cumhunyet çahşanlan Oncehkle sız-
len, toplumsal yaşantımızda onemh bır yer tu
tan bu gerçeklığı kamuovunun objektıf bır ba
kış açısıyla görmesıne ve anlamasına katkıda
bulunduğunuz ıçın kutluyorum
Ben ışın laıkhk yonu ıle ılgılı olarak bır ko-
nuya temas etmek ıstıyorum
Yuzvıllar boyunca ezılen ve zaman zaman
kırımlara uğrayan Aleviler de zamanla tslam
hukukuna, yanı şeriata olan ınanç zayıflamış
ve gıttıkçe vok olmuştur Bu durum, Islam-
da ılk aynlıklara yol açan "hakem" olayına
kadar gıtmektedır Buyuk bır haksızlığa uğ
radıklanna ınanan Alı vandaşlannın Islam hu-
kukuna olan ınançlarında, egemenlerın ınanç-
lanna oranla farklı yorum anlayışlan görul-
meye başlamıştır Ozellıkle Osmanlılar done-
OLsıın
Yayımladıgınız, gunumuzde Alevilık konu-
lu yazı dızınızı ıçtenlıkle takıp edıp okumak-
tayım 21 yuzyıhn eşığınde hakıkatlerı dıle
getırmenız ve yaptığımz açıklamalarla tum
vıcdanlara seslenmenızın, bız Alesı toplumun-
da olduğu gıbı, aydınlanması gereken dın kar-
deşlerımız ıçın de yenı bır aşama olacağı umu-
dundayım Bu konuda tum Cumhuriyet Ga-
zelesı personelıne canı gorîulden teşekkuru bır
borç bılırım
Ben, Dıyarbakır'a baglı Buvukkadı koyun-
den merhum Suleyman Dede'nın oğluyum
1923 yılında doğdum Kuçuk yaşlanmda ıken
babamdan aldığım ılhamla da aşağıdakı de-
yışımle gazetenızde yer alabıhrsem kendımı
mınde uğradıklan zulum ve kınmlar sonucun-
da İslam hukukuna olan ınançlannı ıyıce yı-
tırmışler ve kendı ıçlerıne kapanmışlardır Bu
durum aynı zamanda kendı sorunlannı ken-
dı aralarında çözme ıçın bırtakım mekanızma-
lar meydana getırmelerını de gerektırmıştır
Sorunlannı pırlerın ve dedelenn önculüğün-
dekı cemlerde \e toplantılarda çözmeye çalış-
mışlardır Bu cemlerde ve toplantılarda de-
mokratık bır durumun egemen olduğunu söy-
leyebıhrız Taraflar karşılıklı olarak ıddıa ve
savunmalannı ortaya koyarak sorunu gunde
me getınrlerdı Pır veva dedenın önculuğun
de ılen gelenler, yaşhlar ve bılgılı kışılerden
oluşan heyet (teknık anlamda heyet değıl), ıd-
dıa ve savunmaya göre konuyu aralannda tar-
tışarak bır sonuca vanrdı Taraflar, alınan ka-
çok mutlu sayacağım
Âşıklann sazı üe
Hoş söyleyen sözu ıle
Oğlu ıle kızı ıle
Bır olalım gelın kardes
îlım ırfan kultüre bak
Dıllerımız söyluyor hak
Hedefe ulaşmaz nâhak
Hakkı bulaiım kardeş
Isteyenler bulur doğru yolu
Hal ıçınde anlar halı
Karanlıktır cahıl yolu
Aydın yola gıdev kardeş
rara uymayı kendılerı ıçın bır saygı ve hatta
bır ıbadet olarak görduklennden gereğım ye
rıne getırmekten kaçınmazlar Verılen karar
lar akıl ve mantığa dayandığı ıçın, daha doğ-
ru bır deyımle "ılahı adalet" gerçekleştığı ıçın
kendüığınden bır yaptınm gücü etkısı meyda
na gelmıştır
Şeriat hukumlerinin söz konusu olmadığı
bu kararlar gunluk yaşantıyı etküenuş ve ta-
mamen akıl ve mantığa dayalı olan "laık" du-
şuncelenn gelışmesine hizmet etmıştır Dını
ınanç, Tanrı ıle kul arasındakı bır durum ola-
rak kabul edılmış ve bu anlayış gunluk vaşam
da da kendını her zaman hıssettırmıştır Sa-
yın tlhan Selçuk'un da belırttığı gıbı şeriat
ınancının olmadığı verde şenatm kestığı par-
mak acır, hem de çok acır Bu durum, çağ-
daş dıvebıleceğimız bır vaşam felsefesıne sa-
hıp olan, Kurtulnş Savaşı'm ve laık atılımlan
/urekten destekleyen, gunumuzde de demok-
ratık geüşmemızı önemlı oranda etkıleyen Ale-
vilık ıçın de geçerlıdır
YUSUF SURLCU
Stajyer Av. / Adana
Bu dunyanın sonu olmaz
Hakıkatler ınkâr bılmez
Geçen gunler gen gelmez
Anla kardeş anla kardeş
Halıl Kargın eder ketâm
Bızden dosta olsun selam
Uygarhğı yazar kalem
Boyle kardeş, böyle kardeş
HALtL KARGIN
Emeklı Makine Teknıkerı - Balçova tzmir
Y*IIH: "Doğan Aılesıyle Ilgılı Gerçekler"
Kenan Kayatekın / "Alevılıkle îlgılı Yayın-
lann Amacı Ne?" Ali Balkız / "Olduğu-
nuz Gıbı Görunun" Hasan Çeri
ANKARA...ANKA
MU^ERREF HEK1MOGLU
Narkoz...
Amelıyat olanlar bılır narkozun etkısınden kurtulmak güzel bır
olay Dünya yenıden donmeye başlıyor, yaşama sevıncını yenı-
den duyuyor, ellerını uzatıp tüm ınsanları kucaklamak ısttyorsun
Amelıyat yen sızlıyor hafıften, ancak sağlığını guvencede hıs-
sedıyorsun Usta bır cerrahın bıçağı, hastalığını kökünden onar-
mış bulunuyor
Gözkapaklarım ağırlaşırken duş ve gerçek arasında sallanı-
yor, bır dalıyor, bır uyanıyorum Narkozlu bır toplum duşunuyo-
rum O narkozun etkısınden kurtulunca neler hısseder kımbılır'
Nasıl kalkınıp dırıhverır* Karanhk nasıl dağılır, ortalık nasıl gü-
neşlenır! Narkoz yalnız tıp dalında mı'7
Tersıne toplumları nar-
kozlamak ıçın akıl almaz yöntemler uygulanıyor Değer yargıları
altüst oluyor, bellı baskılar, bunalımlarla ınsanlar kımlıgını bıle
yıtırıyor Tıp dalında bır narkoz sonu sağlığına kavuşuyorsun, ama
değışık yontemlerle narkozlanan toplumlar sağlığını da varlığı-
nı da yıtırıyor gıderek Atatürk ılkelerıyle yetışen laık ana - baba-
lann çocuklan ne durumda bugün? Laık bır toplumda yaşadık-
ları söylenebılır mı9
Laık bır devletın okullarında neler okuyor,
nasıl bır dın eğıtımı görüyoriar Sıstemı değıştırmek çabalarına
nasıl karşı çıkıyor kara çalıyorlar' Ya toplumdakı Alevı kesımı ne
durumda7
Inanç özgürluğünu yaşadıkları söylenebılır mı' Geç-
mış yıllarda Alevı koylennde camı yapmaya zorlanır mıydı ınsan-
lar^ Okudarım bılır, yaz aylarında Kaz Dağı'na tırmanır, Tahta kuş-
lar da ya da başka koylerde gozume çarpanları da bu köşede
yazanm Inanç ozgürluğune çok ters polrtıkalar uygulandığını da
yazdım bırkaç kez Yöntemler haylı değışık Alevı koyune önce
bır camı, parasını kım verıyor bılemern, dınlence köylerıne bıle
camı yaptırmayı amaçlayan çevreler var1
Sonra buyrun nama-
za1
Namaza gıtmezsenız suçlanıyorsunuz 'Sız Muslüman de-
ğıl mısınız9
" llkokuldakı çocuğun da kafası karışıyor benzer so-
rularla Anasına, babasına şaşırarak bakıyor Neden bu şaşırt-
macalar, yararı var mı, kıme9
Kaç kez yazdım, yınelıyorum ana-
yasanın dın eğıtımı ıle ılgılı maddesı aslında bır narkoz yontemı
Türk toplumunu oluşturan değışık kesımlen bır kalıba dökmek
ıçın bır yöntem Çağdaş bır toplumu amaçlayanlar, laıklık ılke-
sınden hıç sapmamış laık eğıtımı de çağdaşlığın vazgeçılmez
koşulu dıye duşünmuşler Laıklık ılkesmı çarpıtanların nasıl bır
toplum öngörduğü de tartışılamaz artık Dıncı pohtıkaya öncelık
vermek, tüm ozgürluklerı kısıtlamak, bellı bır yaşam bıçımı oluş-
turmak ıstıyorlar'
Şu günlerde ülkemızın gündemınde yer alan konularda bu so-
runun buyuk öncelığı var bence Bu ıstek gerçeklesecek mı, ger-
çekleşmeyecek mı"7
Başka bır deyışle çağdaşlık savaşını nasıl
sürdureceğız, nasıl sona erdıreceğız7
Cumhurıyetımızın ılkele-
rını koruyacak mıyız, koruyamayacak mıyız^ Koruyamazsak ne-
ler yıtıreceğımızın bılıncınde mıyız yeterı kadar'' Açık seçık tar-
tışmak zorundayız bu soruları
Pakıstan'da şeriat düzenının yasallaşması ılgınç bır gelışme
değıl mı
7
Ürdün'de de erkekler kadın berberı olamıyor
1
Ikı ülke-
yı de yakından gordum Böyle bır gelışme saşırtmaca değıl kuş-
kusuz Bellı nedenlen var Bu ıkı ulkenın ıçınden değıl, dışından,
dış guçlerden kaynaklanıyor hıç kuşkusuz Pakıstana otuz yıl
once gıttım ılk kez Devlet Başkanı Eyüp Han Kuran'ı Urdu dı-
lınde öğreterek halkı okumaya, altabeye yönelttıklerını soyledı
bıze Butto, laık bır polıtıkadan dıncı polıtıkaya yoneldı Dının bır-
leştıncı etkısınden yararlanmayı umdu belkı de 198O'II yıllarda
Orgeneral Evren ıle Pakıstana gıdışımızde, Türkıye Devlet Baş-
kanı ünıtormalıydı Gezı programında yer alan sabah Lahor'da-
kı cuma namazında Zıya Ul Hak a katılmadı Bız de çok hoşlan-
dık bundan Bır konuşmamızda da Pakıstan gozlemlerını ozet-
ledı Sayın Evren Dının bırleştıncı bır rol oynamadığını anlattı
Ama laık bır devletın anayasasında dın eğıtımıyle ılgılı madde-
lerın yer almasında sakınca görmedı Onlann gormedığı sakın-
caları toplum yaşıyor bugün O anayasa maddesı bır narkoz yön-
temı olarak duşünulduyse, nartozcular sancılar urettı ancak Sağ-
lıksız bır ortam oluşturmaktan başka bır şey başaramadılar
Ben hâlâ umudumu yıtırmış değılım Çünku toplumdakı ya-
şama gucune dırenme gucune ınanıyorum Bu narkozu da asa-
bıleceğımıze guvenıyorum Dıncı eylemler tehlıkelı boyutlara var-
sa da toplumda da bellı bır duyarlık var Bu duyarlık Atatürk ıl-
kelertnden kaynaklanıyor Toplumun tum kesımlerınde var bu du-
yarlık, laıklıkten, çağdaşlıktan uzaklaşarak nereye varacağımızı
bılıyoruz Ters polıtıkalar ve eylemlerle amacımızı şaşırtanlara
karşı dırenme gucumüz de bılenıyor durmadan Acı ama ger-
çek Dıncı eylemler, dınsel polıtıkaya egemenlık kazandırma ça-
baları, ıçımızden gelen, ulusal doğrultuda bır gelışme değıl, ter-
sıne koku de kaynağı da dışarıda bıze çok yabancı Ulusal var-
lığımız bu yabancılığı ıçıne sındıremez Dırenme bılınctmızı de
narkoz uyutamaz bence
Hıçbır savaş karanlıkta kazanılmaz değıl mı
7
Karanlık güçler
yenılecek aydın savaşçılar ağır basacak enınde sonunda
ÇAUŞANLARIN
SORULARI/SORUNLARI
YBLMAZ ŞİPAL
"1991'de İkramiye Tavanı"
SORL: Bız, tş Yasası kapsamında çauşan ışçüer ıçıo kıdem taz-
mınatı gelecek guvencemızdır Emeklı olduktan sonra kı-
•nimız gene çalışmasına devam edecek. bayuk bır bolum
ıse emeklı a>lığı ıle geçınmeve çalışacak. Bu yonden kıdem
tazmınatı bızım ıçın çok önemlı Bılnorsunuz. kıdem taz-
rnınatı tavanı devlet memurian ıkramıvesıne bağbndı Devlet
memurlan ıçın venler ıkramıyeler de sık sık degışıvor Bu-
nu ızlemek oldukça zor Son olarak 418 sa>ılı kararname
ıle yenıden bır duzenleme vapıldı ve ıkramıve uvanı degiş-
tı. Dogal olarak kıdem tazmınatı tavanı da değıştı
1) tlenve donuk bu degışıklık de kıdem tazmınatı tavanı
bugunun katsayısı olan 255'e gore ne olacak?
2) Bır de 418 sayılı kararnamede odenmesı ongonılen
"Makam Tazmınatlan" da ikramiye ve kıdem tazmınatı la-
vanına vansıyacak mı?
YANIT: 11 Nısan 1990 gunu Resmı Gazete'de >ayımlanan 418 sayıb Yasa
Hükmünde Kararname ıle devlet memurlanna odenen göre\ ve emek
h ayhklannı buyuk ölçude etkıleyen ek göstergeler, 1991 ıle 1995 yılla
n arasında 5 vıl ıçın yenıden ve her hizmet sınıfı ıçın ayn olarak
belırlenmıştır
Bu behrlemede, kıdem tazrnınatı tavanını da belırleyen en vuksek
devlet memunı olan Başbakanlık Müsteşan'nın ek gostergesı yenıden
saptanmış ve bu saptama ıle kıdem tazmınatı da yenıden ve kademelı
olarak 5 yıl ıçın değışmıştır
Emeklı ıkramıyelen, Genel Avhk Gostergesı, Ek Gösterge, Kıdem
Aylığı Göstergesı ve Taban Aylık Göstergesı'ne göre hesaplanmakta-
dır Bu hesaplamada Makam Tazmınatlan göz önüne alınmamakta-
dır
Bugünün genel aylık ve kıdem avlığı katsayısı olan 2SS ıle taban ay
lık katsayısı olan 280 göre 1990 ıle 1995 arası 6 yülık en yuksek devlet
memuru emeklı ıkranuyesı ıle buna eşıt olan kıdem tazmınatı tavanını
behrleyelım
. 1 YIL KARŞILIĞİ EN YUKSEK OEVLET MEMURUNUN
IKRAMIYES) VE KIDEM TAZMINATI TAANI
1990 1991 1992 1993 1994 1995
Gene! Aytık Gostergesı Î5Ö0 TİÖÖ İ5ÖÖ TsÖÖ Î5ÖÖ Î3ÖÖ
Ek Gösterge 4 000 4400 5.200 6100 7000 8.000
lbplam Gösterge 5.500 5900 6700 7600 8500 9500
Genel Ayl* Ikram 14025001504 500 17085001938000 21670002 422000
Kıdem Ayfık Gösterge 200 200 20C 200 200 200
Kıdem %tık İkramiye 25500 38 250 51000 51000 51000
Taban Aylık Gösterge 1000 1000 1000 1000 1000 1000
Taban Mık İkramiye 140500 210250 280000 280000 280.000 280.000
lbplam İkramiye 1568500175100020395002 2690002 4980002 753000
İLAN
ÇORUM-ORTAKÖY TEREKE
HÂKİMLİĞİNDEN
Dosya No 1986 2 Tereke
Mahkememızde devam etmekte olan Çorum ılı Ortakoy ılçesı Aş-
davul köyu 41 No'lu hanede nufusa kayıtlı, Ömer ve Kerıme'den ol-
ma 1335 D 'lu muteveffa Mehmet Tunç'un terekesı ıle ılgılı
mırasçıların tespıtı hususunda yapılan yargılama netıcesınde verılen
ara karan gereğınce, müteveffanın mırasçılannın bulunmadığı anla
şılmış olup, ılanen teblığıne karar verılmekle,
Müteveffa Mehmet Tunç'un \arsa mırasçılannın 12 7 1990 gunü
saat 10 00'a kadar mahkememıze muracaat etmelerı, aksı halde mu-
teveffaya an dos>ada mevcut paranın Hazıne'ye ırat kaydedıleceğı
hususunda karar verıleceğı ılanen teblığ olunur
Basm 24695