Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 12 MA YIS 1990 DÖVİZ KURLARI 12 MAY1S 1990 Dövızın Cinsi 1 ABO Doları 1 B.AIman Marta 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şılinı 1 Belçika Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Ronni 1 İsveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lireti 1 Japon Yenı 1 Kuveyt Dınan 1 Steriin 1 S.Arabıstan Riyali Dövız Alış 2528.93 1649.12 1927.05 220 29 74.91 404.21 651.12 458.39 1378.54 421.21 1813.51 210.00 16.50 8705.44 424610 674 33 Dövız Satış 2534.00 1552.22 1930.91 220 73 75.06 405.02 652.42 459.31 1381.30 422 05 1817.14 210.42 16.54 8722.89 4256 61 675 68 Efektıf AJış 2526.40 1547.57 1894.29 220.07 73.64 400.17 640.05 457.93 1377.16 417.00 1811.70 206.43 16.34 8557.45 4243.85 662.87 Efektıf Satış 2541.60 1556 88 1936.70 221.39 75.28 406.24 654 38 460.69 1385 44 423.32 1822 59 211.05 16.59 8749 06 4269 38 677 71 ÇAPRAZ KURLAR $ 1 6325 B Alman Varkı $ 5 5169 Fransız Frangı $ 1 8345 Hollanda Flonnı $ 1 3944 Isvıçre Frangı $1204 25 Italyan Lireti $ 153 25 Japon Yenı $ 3.7502 S Arabıstan Rıyatı £ 1 6797 $ ALTIN GÜMÜŞ ^jmhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 18 ayar altın 900 ayar gomüs Vatafbank Attını Ziraat Attını M Bankas 1 Ons S Al.ş 201000 235 000 30 300 27.100 22 725 423 174 000 173500 Satış 204 000 245 000 30 400 30000 22 800 445 175 000 175000 367 70 369 20 TL Inteftonlo Ort facı f%) 56 92 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABO Oolan Bstı Alman Marta Isvıçre Frangı Hollanda Flonnı Ingılız Sterlını Fransız Frangı A Şılını 100 Italyan Lireti S A Rıyalı Ahş 2553 1560 1825 1385 4280 461 221 210 690 Satış 2558 1565 1830 1390 4330 465 223 213 695 Dövız int ($) = 2541 00 Hükümet içinde kavga büyüyor Bakanlann çoğu hemparti grubuyla hem de kabine arkadaşlarıyla kavgalı BORSADA Mvımento Alarko Hotdıng Anadolu Cam Arçeük Sagfa? Botu Çimento Bnsa Çelik Halat Çımsa Ç Elektnk Deva Hddıng Doktaş E Başı Yatınm Ege Bıracılık Ege Gûbre EnkaHoMng Ereglı D Ç. Good-Year Gûbre Fab Gûney Bıracılık Hektas tonır DÇ izocam Kartonsan Kav Kepe; Elektnk Koç HoMıng Koç Vatrım Kordsa Konjrra Tar Koytaş Makına Takım Maret Men Santral Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Pmar Sut Rabak Sarimysan Staş Teletaş T İş Ban (B) T iş Ban (C) T Sıemens T ŞıjeCam T. Sına K B T OemnDûk Yasa; Yapı K Bank ûncefcse- anstapan 5400 36000 13000 26OD0 9400 16000 8900 17750 11250 27500 30500 16000 34000 26500 5600 10000 14750 15000 2550 15000 15000 2500 24000 13750 26000 18000 41000 20600 132» 11750 24500 26000 6600 7400 1300 3350 7700 ' 18000 7500 8000 31000 17000 20500 23000 6000 33500 10400 5250 12250 76O0 6200 ŞLEMLER Bugünkü endüşûk 5200 39000 12500 26000 9200 15500 8600 17500 10250 26500 30500 16500 34500 25500 5700 9900 14250 14750 2500 14750 15000 2500 23500 13750 25000 17750 41000 19500 12750 11250 25500 26500 6500 7200 1350 3650 7300 18000 7700 7700 31000 17000 19500 21000 5800 33500 9500 5300 11750 7400 5800 BugOnkû aııösefc 5600 39500 12750 27500 9300 16000 9000 18000 11750 27000 31000 16750 36500 27000 5800 10000 15000 15000 2600 15500 15500 2600 23500 14000 26OO0 18000 41500 20000 13250 11750 26500 27000 6600 7400 1400 3650 7700 18750 7700 8000 31500 17500 20500 23OO0 6300 35000 10250 5500 12500 8100 6300 Bugûnkü kapanış 5200 39500 12750 27000 9300 15500 8800 17500 10500 27000 30500 16750 36000 2600C 5700 9900 14750 14750 2500 14750 15000 2600 23500 13750 26000 17750 41500 20000 13000 11250 26500 26500 6800 7300 1350 3650 7300 18250 7700 7700 31500 17000 20000 220O0 6000 350O0 »500 5500 12250 8100 6000 Işlem mıktarı 311730 1816 1600 97280 44034 21250 59647 79770 69520 65250 18600 3000 35950 35850 70360 1900 639510 12584 187250 52000 16860 75200 1950 81150 4400 3600 4400 14400 85500 9900 43315 14050 14500 27200 557000 67900 37725 33365 6300 33300 23300 8149 16200 18010 66600 9750 66650 207900 32250 299770 1052500 11 MAYIS 1990 £n çofc ste yapıian fıy 5400 39500 12750 26500 9300 16000 8800 18000 11250 27000 30500 16500 35500 26000 5700 10000 14500 15000 2550 15250 15250 2600 23500 13750 25500 18000 41500 19500 13000 11500 26500 27000 6600 7200 1400 3650 7500 18500 7700 7800 31500 17250 20000 22500 6000 33500 9750 5500 12000 8100 6000 Ağ rlıUı ortfry 5404 39285 12718 26666 9265 15898 8850 17868 10951 26944 30533 16533 35811 26160 5738 9966 14550 14934 2550 15074 15288 2576 23500 13780 25568 17976 41295 19733 13064 11479 26432 26827 6617 7268 1394 3650 7514 18475 7700 7861 31289 17234 19990 22321 6007 34126 9746 5459 12068 7803 6081 İKİNCİ PAZAR Akai TeksM Ç Kate Cımento Denızlı Cam Dogusan Ege Endustn Fınansbank Gentaş fkt Fınans K Intema Mar Martı 0 Netbank Net Hotöıng Okan Tekshl Peg ProfUo Pmar Ent Et Pınar Su Pınar Un Pımaş SjbafiYayinc.uk Santral Hoktaıg Söksa TTuborg Yunsa 7000 5600 5800 15750 6200 7800 11250 2400 18500 5500 4700 10300 3000 10500 1700 2450 7600 6900 7500 29000 20000 5800 5200 6400 5600 5900 15250 6800 7700 11750 2300 18000 5700 4800 10000 3100 10750 1600 2400 7600 6800 7500 27000 20500 5300 50OO 6900 5900 6300 16500 6800 8000 12000 2500 19000 5800 5150 10750 3300 11500 1750 2450 8400 6900 7500 27500 20500 5300 5200 M*** tiklMi .5.JO3 MO S 6500 5600 6200 16500 6800 7700 12000 2500 19000 5800 4800 10750 3300 11500 1750 2400 8400 6900 7500 27000 20500 5300 5100 30500 8800 9101 121420 7800 3300 63500 78200 22300 12400 37000 69400 22000 81400 872O0 32200 11800 9414 8000 2000 11650 4000 85500 MMH kacaft... İMO mtttak .MS».'i7 (Nrtt: 3M9.85) Sizfcf 6400 5900 6200 16000 6800 7700 12000 2450 18500 5700 5150 10250 3100 11500 1600 2400 7900 6900 7500 27000 20500 5300 5100 6579 5832 6109 15934 6800 7740 11956 2392 18616 5708 5069 10199 3172 11228 1643 2413 7900 6887 7500 27100 2O5O0 5300 5100 -S1.ZZ7.Î34.7S0 •t «arm:.... ...3383 YATIRIM FONLARI U M M M|Hİ a* İş Yatınm-1 lşYatnm-2 k Yatnm-3 iş Yatmm-4 IntBriön-1 lnterfon-2 lnterten-3 lnterfon-4 Iktsat Yat-1 Iktsat Yat-2 Iktısat Dolar Fon Iktisat Mark Fon nctlsflt A&lım Fon Garantı YatınrrM Garant Yatınm-2 Garant Yatınm-3 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 YKB ftt ftnu YKB Sefcttr Fon YKB HBS8 Fon YKB Kamu Fon YKB Lıkıt Fon YKB Karma Fon YKBKvBFon Vakrf Fon-1 Vakrf Fon-2 Vakrf Fon-3 Vakıf Hisse Fon Vakıf Dûnya Fon Oşbank Mavı Fon OışOank Beya2 Fon Tûtûn Fon Mıtsuı Fon-1 Mrtsuı Fon-2 Rnans Fon-1 Rnans Fon-2 Rnans Fon-3 Rnans Fon-4 Ziraat fon-1 Zıraat Fon-2 Ziraat Fon-3 Hafc Fon-1 Hafc Fon-2 Pamuk Fon Emlak Fon impeı Fon-1 lmpex H&se Fon Töbank Fon Sûmer Fon Demzbank Fon Ege Fon Kalkınma Fon-1 MH 1 110787 tefrrl 0500 140389 20000 09.10.89 170190 19.09.37 141257 270259 070859 iaO9£7 100259 08.0289 28.0289 111259 22.1087 100389 12.0290 16.1157 311089 021187 0703.88 0703.88 070358 (70358 070358 020159 090558 0000 0000 0661 9960 9359 1200 9764 9506 9596 9590 0.000 9376 9731 0437 0319 aooo 0.477 9785 9713 9.795 9593 9528 9.294 0.000 24.0459 48279 181059 1 220330 26.0350 280658 0444 9394 9574 0057 10.0459 20558 04&88 1.021 15.0758 40.000 201059 200359 200759 181259 1 200350 091059 14.0230 14.0230 011159 08.0130 02.0130 22.0130 0202.90 040530 270330 12.0230 1 16.0430 04.0550 08.0530 aooo 9346 9356 0428 9358 0.100 aooo aooo 11397 0357 0724 aooo0.086 9.982 0009 0405 0808 aooo aooo Dünkû <e*tri 49746 34 297 13164 11347 38.146 32542 17013 15578 32916 27719 12325 12 793 12.134 31147 18217 11846 38551 12591 36455 28798 56541 28.320 24 475 28,788 ia745 28.413 74349 11416 10603 10237 26045 33933 27504 103432 12.710 17080 14526 12384 10338 14523 11507 11163 14573 11900 15004 11547 11317 9950 10454 11691 11267 1OÛ70 10020 1HUNS BogûM ( 49504 34548 13182 11363 38190 32581 17034 15597 33.028 27813 12918 12555 12198 38217 18309 11589 38598 12 737 36502 28831 57448 28352 24504 28521 13761 28448 74430 U433 10596 10269 26079 33973 27537 101582 12.724 17101 14544 12398 10356 14588 11036 11179 14910 11341 15X118 11567 11329 9.977 10466 11.709 11286 10082 10055 1990 tottkn (H) 012 073 014 014 0.12 012 012 0.12 034 034 -005 048 053 ais 051 036 012 036 013 011 160 an ai2 an0.12 ai2 an 013 058 0.31 013 012 012 015 an 012 012 011 017 Û45 026 014 025 034 009 017 an027 011 015 017 012 035 ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) — Cumhurbaşkanı özal'ın müdahaleleri, Basbakan Akbu- lut'un koordinasyon görevindeki baa yetersizlikleri ve ekonomi kurmayları arasındaki uyumsuz- luklar hukumet içindeki kavganın büyümesine yol açtı. Bakanların bir bolumunun parti gnıbu ve ka- bine arkadaşlarıyla kavgalı olraa- ları ve bakan-burokrat çekişme- leri bazı bakaniarı istifanın eşiği- ne getirdi. HükUmetteki sorunların bir kısmı bakanlar arasındaki siyasi görüş aynlığından kaynaklanır- ken önemli bir böliimu de ekono- mideki soruıı ve darboğazlar ile bunlara karşı alman ve alınması gereken önlemler konusundaki tartışmalardan çıkıyor. Özellikle ekonomiyle ilgili olarak ortaya çı- kan sorunlardan, son dönemde bazı bakanların Curahurbaşkanı Turgut Özal'la yakın çalışan başta Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoglu olmak üzere bazı ust düzey bürokratlarla da tartışma- ya gırdikleri gözlendi. ANAP'ın kongre havasına gir- raesi, parti teşkilatı ve seçmenle bağlantısı "zayıf" olarak nitele- nen bakaniarı milletvekillerinin hedefi durumuna getirdi. Bakan- lara yöneiik sert tepkilerin orta- ya çıkjnasında Başbakan Yıldınm Akbulut'un, parti grubu ve hükü- met üzerindeki etkisinin zayıflığı- nın yanı sıra Cumhurbaşkanı Tur- gut Özal'ın, kendisine yakın ba- kan ve bürokratlar aracılığıyla ış- lere müdahalesinin de etkili rol oynadığı öne sürulüyor. ANAP grubuyla sorunu olan bakanlar şunlar: EKONOMİYE BULAŞAN KAVGADA\ KURTULAMIYOR Kahveci ANAP grubuyla neredeyse kanlı bıçaklı Taner Hem grupla hem Çelebi ve Doğan'la kavgalı. Aykut Kalemli, Yılmaz ve grubuyla kavgalı. Çiçek Görev paylaşımı yüzünden Aykut'la çatışıyor. Dogan Işın Çelebi'nin hücumlanna hedef oldu. Çelebi Taner, Doğan ve Dinçerler'le kavgalı. 1. Adnan Kahveci: Pakdemir- li'nın istifasından sonra Maliye ve Gümrük Bakanlığı'na Adnan Kahveci'nin getirilmesi grupta hoşnutsuzlukla karşılandı. Kahve- ci'nin, Devlet Bakanlığı dönemin- de TRT nedeniyle grupta soru önergesi hazırlayan milliyetçi ve muhafazakâr eğilimli milletvekil- len tepki gösterdiler. Kahveci'nin, genç milletvekillerinin "kıyak emekliliğine" karşı dava açması da bu tepkileri arttırdı. Bakan ol- duktan sonra ekonomi ile ilgili eleştirilere grupta yanıt vermek üzere kürsüye gelen Kahveci, yo- gun protestolar nedeniyle konuş- masını yarıda kesmek zorunda kaldı. 2. Güneş Taner: Devlet Baka- nı Güneş Taner'e yöneiik ANAP grubunun tepkileri, yaş meyve- sebze ithalatı kararı üzerine baş- ladı. Güzel yanlısı Kayseri Millet- vekili Nub Mehmet Kaşıkçı, ANAP grubunda Güneş Taner'e sert eleştiri ve suçlamalar yönelt- ti. Kaşıkçı, Taner'i Türk tarımı- nı olumsuz etkilemek, Astl Na- dir'e haksız çıkar sağlamak suç- lamalannı getirdi. Kaşıkçı'nın Taner'e yöneiik eleştiri ve suçlamalannın ANAP milletvekillerinin buyuk çoğunlu- ğundan da destek bulduğu gözlen- di. Guzel yanlısı milletvekilleri, Taner için soru önergesi hanrla- dılar. 3. tmren Aykut: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı lmren Aykut da Mesul Yılmaz'a yönelt- tiği eleştiriler yüzünden Yılmaz yanlısı milletvekillerinin tepkileri- ni topladı. Aykut, eski Bakan Mustafa Kalemli'nin yurtdışında- kı işçi sorunlarıyla ilgili Meclis araştırması önergesinin kendisin- den habersiz haziTİandığı gerekçe- siyle ANAP grubunda söz alarak önergenin geri alırunasını istedi ve aksi takdirde istifa edeceğini bil- dirdi. Aykut, önergenin geri alı- nacağı sözü karşılığında istifadan vazgeçirildi. Bu arada Devlet Bakanı Işın Çelebi ile Bayındırlık ve İskân Ba- kanı Cengiz Altınkaya da ANAP milletvekilleriyle ilişkileri "zayıf olan bakanlar olarak dikkati çe- kiyor. Altınkaya, ihalesi döviz üzerinden yapılan otoyol projeleri müteahhitlerine, döviz kurların- daki artış düşük kaldığı gerekçe- siyle yüzde 20 fazla ödeme yapıl- ması ile ilgili karamame nedeniyle eleştiriler aldı. Bu arada hükümet kuruldu- ğundan bu yana süren bakanlar arasındaki çekişmelerin son örne- ğini Devlet Bakanı Kâmran Inan'- la Ibrahim özdemir arasındaki sert tanışma oluşturdu. Her iki bakan da birbirlerinin Etibank Genel Müdürluğu'ne atadığı kişi- leri "hırsızlık"la suçladılar. Süha Nizamoğlu'nun genel müdür ol- ması Inan'ı istifanın eşiğine getir- di. Devlet Bakanı Kâmran lnan, geçen grup toplantısında Devlet Bakanı Ibrahim özdemir'i, Eti- bank Genel Mudurluğü'ne Süha Nizamoğlu'nu ataması nedeniyle suçladı. tnan şöyle konuştu: "Etibank bana bağlı oldugn sı- rada, Süha Nizamoğlu'nu bazı yotsıulak \e usulsuztuklere kanş- tığı gerekçesiyle gorevden almış- tıra. Nizamoğlu. Çankaya şube mudunine S milyon dolar karşı- hksız kredi verdi. Yine Nizamoğ- lu'nun doneminde bir baska şu- be 1.5 milyon dolar karşılıksız kredi verdi. 800 ton ferrokrom EJazıg'dan limana götüriılürken çalındı. Aynca 93 ton fueloil ça- lındı. Otomobilcîler plaıı duvarını aştıEkonomi Servisi — Bir yandan ithalat baskısı, bir yandan da yeni ureticilerin pı- yasaya girerek rekabeti kızıştırmalan yerli otomobil ureticilerini atağa kaldırdı. Yerli ureticilerin 1990 yılbaşında başlattıkları atı- lım, geçen yıl sonunda hazırlanan 6'ncı 5 Yıllık Kalkınma Planı hedeflerini şaşırttı. 197O'lı yıllardan bu yana yûksek gum- ruk duvarlarıyla korunan ve belirli bir üre- tim çizgisini surduren yerli otomobil üre- ticileri, 1990 yılbaşında patlayan bir taleple ve ucuzladığı için cazip hale gelen ithal oto- ların rekabeti ile karşılaştı. 20 yıla yakla- şan bir dönemden sonra piyasaya ilk kez yeni ureticilerin girecek olması da mevcut otomobil uretıcıleri için surpriz bir durum yaratarak "yeniden yapılanmayı" zorunlu hale getirdi. Kapasite: Binek otomobılı üreten To- faş, Renault ve Otosan bu yıl bir yandan kapasıte artışına giderken diğer yandan pi- yasaya yeni modeller sunmak için kolları sıvadı. Tofaş, yıllık 36 bin adet olan üre- tim kapasitesini geçen yıl sonunda 100 bın adede yukseltirken Renault, 70 bin adet olan uretim kapasitesini 1991 yılında 100 bin adede yukselteceğini açıkladı. Otosan 1 ın da halen 64 bin olan kapasitesinin gele- .cek yıl 100 bin adede çıkarmayı planladığı bildirildi. Alodel: Uzun bir suredir model yeni- lemesi yapmayan Tofaş, bu yıl Fiat'la bir- likte ayru dönemde Tempra'yı piyasaya sur- me kararı aldı. En son Renault-9, Renault-11 ve Renault-12'leri piyasaya su- ren Renault, haziran ayında dr Renault-21'leri üretmeye baslayacak. Oto- san ise 1 mayıs itibanyla Taunus-GL'lenn üretimini durdurarak, Taunus 1600 GT ve Taunus 2000 GTS'lerin üretimine geçtiği- ni açıklamıştı. Plaa hedefl: Yerli otomobil uretici- lerinin kapasite artışına gitmeleri, sektöre yeni girecek olan Sabancı-Toyota ve Citroen-Peugeot-Asil Nadır-Çukurova gruplarının üretim kapasiteleriyle birleşın- ce, 6'ncı 5 Yıllık Kalkınma Planı'nın hedef- leri daha 1 yıl geçmeden aşılmış oldu. 6'ncı 5 Yılhk Kalkınma Planı 1994 yılında yıllık otomobil üretiminin 233 bin olacağını ön- görüyor. Oysa mevcut ureticilerin 1990 yı- lında ulaşmayı planladıkları uretim mik- tan 170 bin, 1991 yılı için ise 200 bınin üzeri olarak belirtiliyor. Yeni ureticilerin de 1993 yılında piyasaya girmesiyle plan hedefle- rinin önemli ölçüde aşılacagı tahmin edi- liyor. Toyota ve Cıtroen-Peugeot'un 1993 yılında 25'er bin adetle başlatacakları üre- timin 1997'de lOO'er bin adede ulaşması planlanıyor. Zorunlu tasarruf 3 trilyonu aştı ANKARA (ANKA) — Çalı- şanları tasarrufa teşvik etmek amacıyla çıkanlan ve kamuoyun- da "zorunlu tasarruf" (Zor-Tas) olarak bilinen uygularna sayesin- de çalışanlardan ve işverenlerden yapılan kesinti nisan ayi sonooda 3 trilyon 114 milyar lirayı aşü. Bu tutann sadece binde 6'sı düzeyin- deki 19 milyar 228 milyon lira hak sahiplerine odendi. Kamu Ortaklığı tdaresi'nden yapılan açıklamaya göre, topla- nan paradan gerçekleştirilen top- lam harcama 82.2 milyar lira ol- du. 19.2 milyar lira emekli olan- lara ve olenlerin mırasçılarına ödenirken, Ziraat Bankası'na 46.1 milyar lira komisyon verildi. Ziraat Bankası'na bu hesapla il- gili işlemlerde kullanılmak uzere ek bilgisayar ve bina alması için de 10 milyar lira ödendi. 6.8 mil- yar liranın ise yanlış tahakkuk ne- deniyle kurum ve firmalara iade edildiği belirtildi. Kamu Ortaklığı Idaresi'nin açıklamasında, 1 Nisan 1988 ta- rihinde yurürluğe giren yasa uya- rınca idarenin hesapta toplanan paraları Yüksek Planlama Kuru- lu'nca belirlenecek esaslar çerçe- vesınde nemaiandırmakla görev- lendirildiği belirtildi. Açıklamada "buna göre idare, Ziraat Banka- sı nezdinde oluşturulan tasamıfu teşvik hesabında toplanan para- ları. gayrimenkul yatınmı hariç olmak üzere her turiü menkul kıy- met ve verimli yatınmlara yatır- mak suretiyle nemalandınnaktadır" denildi. İdarenin açıklamasına göre, kullarumlardan sonra hesapta ka- lan 3 trilyon 32 milyar liranın ne- malandırması şoyie yapıldı: TEK tahvili: 1 trilyon 234 mil- yar lira YPK kararları uyannca TEK tarafmdan çıkanlan tahvil- lere yatırıldı. Gelir ortaklığı senedi: 819 mil- yar 873 milyon lira yine YPK ka- rarları çerçevesinde Kamu Ortak- lığı Fonu'nca ihraç edilen tahvil ve gelir ortaklığı senetlerine yatı- rıldı. Bu tutann 672 milyar 873 milyon liralık kısmı dövize endeksli gelir ortaklığı senedine yatınlarak değerlendirildi. TPAO tahvili: 152 milyar 997 milyon lira TPAO'nun 10 yıl va- deli ve yüzde 30 faizli tahvilleri- ne yatınlarak değerlendirildi. Devlet tahvili: 466 milyar 405 milyon lira devlet tahvili alımın- da kullanıldı. Vadeli besap: 60 milyar 806 milyar lıra uç ay vadeli hesaplar- da nemalandınldı. Zorunlu Tasarruf Yasası'na göre emekli olanlarla olenlerin ya- kınları hesapta toplanan parayı alabiliyor. En az 15 yıl tasarruf- ta bulunanların, hesaplarında bi- riken para ile nemasının beşte üçunu, en az altı yıl tasamıfta bu- lunaniarın da kendi ücretlerinden yapılan tasarruf kesintilerinin tu- münu alma hakları bulunuyor. Yasa, en az iki yıl tasarrufta bu- lunanlara bu süre içinde biriken paramn nemasının üçte birinin ödeneceğini hükme bağlıyor. İşçiler, tazminat olarak verilen makineleri ne yapacaklannı bilemiyor. Tazminat yerine nıakine DENİZ TOPALOĞLU Kazlıçeşme'de kurulu Cin-Ses Deri Fabrikası'n- dan çıkartılan 19 deri işçisine, yıllardır çahştık- ları makineleri 'tazminat' olarak verildi. İşçiler bu makineleri satamadıklan için yine de açlık ve işsizlikten kurtulamadılar. îşyerinde daha önce yaptıklan sendikal faaüyetler nedeniyle adlan "di- renişçi"ye çıkan ve bu yüzden başka fabrikalar- da iş bulamayan işçiler, tazminatlan olan maki- nelerin başında alıcı bekliyorlar. Deri işçiliğinden eski deri makinesi ticaretine atılmak zorunda kalan Cin-Ses işçilerinin mace- rası, 9 nisanda işverenleriyle "işçi-ahcı" sıfatıyla imzaladıklan mukaveleyle başladı. İşveren, 2 mil- yon liralık mukavele masraflannı da işçilerin üze- rine yıkarak işyerindeki dört makineyi işçilere sat- tı. Buna karşılık işçıler, İş Yasası'ndan, toplu iş sözleşmesinden ve diğer çalışma mevzuatından dolayı işverenlerinden hiçbir alacaklan kalmadı- ğmı beyan ettiler. Sozleşmenin altına ışverenin ya- m sıra 15 ışçı imza atarken 4 işçi de 'parmak bastı.' Cin-Ses'te çalışan Deri-tş Sendikası ışyerı tem- silcisi Binali Bakuş, makinelerin satış sorumlu- luğunu üzerine almış. Her gun Kazlıçeşme'ye ge- lerek makinelere alıcı bulmaya çalışıyor, ama artık umudunu iyice yitirmiş, şoyle konuşuyor: "Sa- dece makineleri kontrol ediyorum, gidip bakıyo- rum motorlan çıkartılmış mı diye Yerimiz olsa makinelerimizi işyerinden çıkartacağız ama yer bulamıyoruz. Arada alıcı da çıkıyor, ama duru- mu öğrenince ya vazgeçiyorlar ya da yan fiyatı- na uzun vadede almak istivorlar. Hiçbirimiz iş bulamadık. Cin-Ses'te çalıştığımızı öğrenince kimse bizi ise almıyor." Binali Bakuş ve iki arkadaşı bize makinelerini gostermek istiyorlar. Bir işveren yetkilisiyle bir- likte fabrikayı geziyoruz. Adını vermek isteme- yen işveren yetkilisi de "Işciler paralannı iki hafta geç aldılar diye çalışmadılar. Biz de işi yetiştire- medik, paramız yoktu. işyerini kapattık. Maki- neleri onlara teminat olarak verdik. Satıp para- lannı çıkartsınlar." diyor. Babçelievler şubesinden Haa Ali DemireTe 6 milyon dolar usul- stiz kredi »erildi. 26 milyon dolar genel mudur tarafmdan başka bir kişiye yine usulsuz olarak verildi. Bu dönemde (ahsii edilemeyen usulsuz kredi toplamı 200 milyar liradır. Nizamoğlu, ihaleye çıkarma- dan bir arkadaşına iş verdi. Ban iş çevrelerinin haksız kazanc sa- hibi olmalanna neden oldu. Yurt- dçından 600 dolara getirilen anot- lan bir şirkete sattı. Bu şirket de bunlan 1200 dolardan piyasaya çıkardı ve şirketin sahibi bu saye- de Ankant'da fabrika kurdu. Ayvahk'taki evinin tamirini şu- be müdüriine yaptırdı. Parayı uzun süre ödemedi. Ben çagınn- ca ödemek zorunda kaldı. Eti- bank, Luksemburg'da bir kurn- luşa yıllıgı 10 milyon dolara üye yapıldı. Aynca aynı kabinede bnlundugum bakan arkadaşımın, benim atadığım bir kişiyi görev- den alırken bana sormasını bek- lerdim." Devlet Bakanı tbrahim özde- mir de Kâmran inan'ın Etibank Genel Müdürluğu'ne atadığı Fet- hi Ağalar'ın yolsuzluk yaptığını söyledi. özdemir, Ağalar'ın bir si- gorta şirketini 20 milyar liraya sa- tın aldığını, ancak şirketin şımdi- bir işe yaramadığını öne surdü. 2. Aykut-Çiçek: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı lmren Aykut ile Devlet Bakanı Cemil Çi- çek de birbirlerinin görev alanla- nna müdahale etmeleri yüzünden sık sık surtüşmeye giriyorlar. 3. Taner-Çelebi ve Dogan: Devlet Bakanı Güneş Taner'in de ekonomiden sorumlu tüm bakan- larla ilişkisi gergin. Dış ticaret re- jimine ilişkin bazı karamameleri, Hüsnü Doğan'ın engellemesiyle karşılaştı. Taner, Devlet Bakanı Işın Çelebi ile de uzun süre yetki ve etkinlik mücadelesi yaptı. Çe- lebi'nin KlT'lerin finansman so- runlanna el atması Güneş Taner'i kızdırırken o da Işın Çelebi'ye baflı Devlet tstatistik Enstitüsü'- ne müdahale ederek özellikle enf- lasyon rakamlannı Çelebi'den ön- ce alıp kamuoyuna açıklama yo- lunu seçti. Bu arada Taner'in enf- lasyonun yüzde 30'a çekileceğine ilişkin açıklamalan da Çelebi'yi kızdırdı. Çelebi, program hedefi- nin yüzde 54 olduğunu belirterek Taner'i hükümet karanyla çıka- nlan programa uymamakla suç- ladı. Çelebi, aynca Taner'in açık- lamalannın da enflasyon üzerin- de olumsuz etkiler yaptığını öne surdu. Bu arada Gûneş Taner'in Işın Çelebi'ye bağh Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşan Ali Tigrel'e de soğuk baktığı belirtiliyor. Taner- Çelebi çekişmesi Hazine-DPT Uiş- kilerini de olumsuz yönde etkili- yor. 4. Çelebi-Dogan ve Dinçerier: Devlet Bakanı Işın Çelebi, Exim- bank'ın kendisinden alınarak Hüsnü Doğan'a bağlanması, ay- nca daha önce kendisinin başkan- lık ettiği Para ve Kredi Kurulu'- nun başkanlığına da Httsnu Do- ğan'ın gelmesi üzerine hem Hüs- nü Doğan'la hem de Eximbank Genel Müdürü Turgay özkan'la çekişmeye girdi. Hüsnü Doğan'a bağlı çalışan Eximbank'ı başansızlıkla suçla- yan Çelebi, aynca kendisine bağlı olan Türkiye Kalkınma Bankası'- nı da Eximbank'la rekabete sok- tu. Eximbank, bir süre önce Ce- zayir'e libor artı 3.5 faizle 50 mil- yon dolar kredi açmıştı. Ancak Işın Çelebi'ye bağlı Türkiye Kal- kınma Bankası da harekete geçe- rek aynı ülkeye libor artı yüzde 2 faizle kredi açınca, Cezayir, Kal- kınma Bankası'nın faizinı daha düşük bulduğu için Eximbank kredisini kullanmadı. Çelebi'nin Kalkınma Bankası Genel Müdürü Halit Kara'yı gö- revden alması da partinin muha- fazakâr kanadını rahatsız etmiş- ti. Vehbi Dinçerler'in Akbulut hü- kümetinde Devlet Bakanlığına ge- tirilmesi ve daha önce Çelebi'ye bağh olan çevre müsteşarlığının da kendisine bağlanması üzerine ilk iş olarak bu kurumun başına getirdiği eski arkadaşı Zeynep Arat'ı görevden alarak yerine Ha- lit Kara'yı atadı. Bu atama ve gö- revden almalar iki bakanın ilişki- lerini önemli ölçüde etkiledi. Çimentoda 23 mayısta yeniden grevANKARA (Cumhuriyet Burosu) — Çimse-lş Sendikası, kamuya ait çimento fabrikaları ile Toprak Grubu işyerlerin- de, 23 mayısta yeniden greve başlıyor. Ka- mu kesimi çimento grevinin Bakanlar Ku- rulu'nca ertelenmesıne, yurutmeyi dur- durma kararı veren Danıştay 10. Daire- si, "Çimento üretiminin gecikmesinin milli güvenlik bakımından bozucu etkisi bulunmadığı gibi idarece bu konuda ye- terli kanıt sunulmamıştır" hukmüne var- dı. Tezkoop-İş Sendikası, SSK işyerlerın- de 21 mayısta greve gidecek. Çimse-İş Sendikası Genel Sekreteri Mehmet Selçuk, Danıştay'ın, grev ertele- mesinin durdurulmasına ilişkin kararının onceki gun geç saatlerde ellerıne geçtiği- ni belirterek daha önce 22 mayısta baş- latmayı düşündükleri grevin, 23 mayısa kaydığını bildirdi. Çimse-lş Sendikası yet- kilileri, Danıştay kararı ile birlikte, gre- vin 23 mayısta başlayacağına ilişkin bil- dirimi, dün noter aracılığıyla Kamu iş- veren Sendikası Kamu-tş'e ilettiler. Çımse-lş Genel Sekreteri Selçuk, Olağa- nüstü Hal Bölgesi dışındaki 16 fabrika- da 6 bin 400'e yakın işçinin 23 mayısta gre\e çıkacağını ifade ederek Olağanus- tu Hal Bölgesi'nde bulunan 5 fabrikada da grev yapılabilmesi için olağanüstü hal bölge valiliğine başvurulduğunu açıkla- dı. Selçuk, Turk-lş'in gerek grev ertele- me gerekse Çimse-lş üyelerinin sıkıntıları açısından çok duyarsız kaldığından ya- kınarak "Türkiye'de kanunsuz grev erte- leniyor. Türk-lş duyarsız kalıyor. Taba- nın istegi, grev ertelendikten sonra Tfirk- lş'in başkanlar kurulunu toplantıya ça- ğırarak en az bir wnm saatlik tum Türki- ye çapında bir protesto diizenlemesiydi. Ama bu bile yapılmadı" diye konuştu. Tezkoop-Jş Sendikası Genel Başkanı Kenan Gurbüz, 1400 işçinin SSK'ya bağlı 78 işyerinden, Olağanüstü Hal Bölgesi dı- şındaki 44 işyerinde 21 mayts pazartesi günü greve başlayacaklarını açıkladı. Gurbuz, brilt 230 bin lira ücret ortalaması olan SSK işyerlerinde, birinci yıl ilk altı ay için işçi ücretlerinin 900 bin liraya çı- kanlmasını önerdiklerini, ancak kamu iş- veren sendikasının bu dönem içerisinde ücretleri ancak 600 bin liraya çıkarma karşı önerisini getirdiğini kaydetti. Gür- buz, işçi ücretlerine, önceh'kle bir iyileş- tirme yapıldıktan sonra kıdem zammınm devreye sokulması, daha sonra belli bir oranda ücret zammı uygulanması gerek- tiğini bildirdi. ŞIRKETLERDEN HABERLER • AGF GARANTİ SİGORTA, "Kupon Poliçe" adı verilen iki yeni sigorta hizmeti daha başlatıyor. Bunlardan biri ferdi kazalara yöneiik "Hayatınız İçin Özel Garanti", diğerı ise yangına karşı "Yuvanız İçin özel Garanti." Şirket yetkilileri, pazartesi gününden itibaren basın ilanlarında başvuru formunu da sunacaklarını ve bu formu doldurup şirkete gönderilmesinin yeterli olduğunu belirterek, bu nedenle yeni hizmetlerine "Kupon Poliçe" adını verdiklerini söylediler. • KENT GIDA'nın yaptırdığı kreş ve anaokulu, Kocaeli Valisi Ihsan Dede tarafmdan hizmete açıldı. Gebze'de 2000 metrekarelik bir alana kurulan okulun inşası için 550 milyon lira harcandı. • PAMUKBANK Türkiye'nin ikinci Türk Lirası ihracatıyla Avusturya'ya 200 milyon lıra daha yolladı. Banka daha önce Avusturya'ya 125 milyon lira yollamıştı. Avusturya Bankası, Turk Liralannı Türkiye'ye gelen Avusturyalı turistlerin taleplerıni karşılamak uzere kullanıyor. • tKTtSAT LEASING'in 1990 yılı 3 aylık dönem sonu net kân 1 milyar 259 milyon lira oldu. Şirket imalat, hizmet, bilgi işlem, havacılık, ulastırma ve tıp sektörlerinde toplam 82 milyar liralık kontrat hacmine sahip bulunuyor. • YAPI KREDİ Bankası ferdi kredi faiz oranını düşürdü. Banka, yeni faiz oranlarını aylık 6.25 olarak açıkladı. • DMO (Devlet Malzeme Onsi), tngiliz Gestetner fırmasına 800 adet teksir makinesi sipariş verdi. CanonFaks'layın... Canon'layın hesmat1 BURO MAKİNELERİ TICARET A Ş İ Tel- (1) 151 59 20 (9 hat) Faks |1) 143 7816