Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET/10 HABERLER 18 NtSAN 1990
P A R T I L E R D E N
f 11TQ CfArf^ntA/KeiY Sıyası partıler 3 hazıran
I V U l d V C K C C C K 1 C 1 b e
| e d l y e
başkanhğı
seçımlerınde kullanılacak oy pusulalanndakı sıralarını
belırlemek uzere bugun Yuksek Seçım Kurulu'nda kura
çekecekler 1989 yılı ıçınde kuruluş kararlan kesınleşen 48
belde beledıye başkanlığı seçımı ıçın 3 hazıran gunü
kullanılacak bırleşık oy pusulaJarında sıyası partılerın
yerlen yarın behrlenecek
Mahkemesı,
islahatçı Demokrası
Partısı'nın (IDP) 1984 vılına ılışkın hesaplannı ıbra ettı
Yuksek Mahkeme'nın Resmı Gazete'de yayımlanan kararına
gore IDP, 1984 yılında sağladığı 6 mılyon 49 bın 330 lıra
gelıre karşılık, 5 mılyon 859 bın 543 lıra gıder gösterdı
(Ankara/ANKA)
-j r j P ' I İ i g j - B a ş b a k a n Yıldınm Akbulut,
'* •
L j
'
A
m v l "iviıih ıraderun hıçe sayılmasına
son vermelıyız" dedı Akbulut, dun eskı Demokrat
Partılılerı kabul ederek göruştu Başbakan göruşmede DP
zamanım övdu
Prof Dr Salım Burçak, ömer özen,
Huseyın Agun, îhsan Dayı, Muzaffer
Akdoğan, Halıl Turgut, Irfan Haznedar,
Osman Alı Hocagıl, Hılmı özen'den oluşan
eskı Demokrat Partılıler Akbulut'a
Demokrat Partı'nın ıktıdara geldığı 14 mayıs
1950 seçımlerının 40 yılında yapılacak torene katılmasını ve
bır konuşma yapmasını ıstedıler Akbulut, bu önerıyı kabul
ettı
"DP ıktıdanyla ınsan şahsıyetıne önem veren bır rejımın
geldığını ve mılletın sesını duyurma ımkamna kavuştuğunu"
dıle getıren Akbulut, "Ama acı bır talıhsızlık eserı mılletın
yonetıcılen hıç tasvıp edılmeyecek şekılde görevlerınden
uzaklaştınldılar Cezaya maruz bırakıldılar ve uç devlet
adamının yaşamına son venldı" dedı
İtibarların iadesi
bakanlardan Fatın Ruştu Zorlu ve Hasan Polatkan'ın
ıtıbarlarının hukuken ıadesım öngören yasa, dun Resmı
Gazete'de yayımlanarak yürurlüğe gırdı Yasaya göre
Menderes, Zorlu ve Polatkan'ın İmralı'da bulunan
mezarları, aılelennın de nzası alınarak Bakanlar Kurulu'nca
uygun görulen bır yere devlet törenı ıle nakledılecek
jjaıan aan uyarı Demokratık Merkez Panı
Buyukşehır Beledıye Başkanı Bedrettın Dalan, dun akşam
Dedeman Otelı'nde yapılan Genç tşadamlan Derneğı'nın
toplantısma katıldı Dalan, toplantıda
yaptığı konuşmada, Türkıye Cumhunyetı
Mısak ı Mıllısını zorlayacak tehlıkelerın
bırden bıre ortaya çıkmadığını, bunun bır
bırıkım sonucu meydana geldığım belırttı
"Türkıye'de bır takırn tehlıkeler varsa
bunların nedenının yanlış yönetımden
kaynaklandığını" söyleyen
Dalan, devletın sağlık ve hukuk sıstemınde de organızasyon
bozukluğu ve eksıklık bulunduğunu kaydettı
Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın "Türkıye'de bır ay önce
tehlıke olmadığım" söyledığını anımsatan Dalan, özal'ın
TV'dekı son konuşmasmda tehlıkeler olduğunu kabul
ettığını soyledı Dalan Turkıve'de hep 60 yaşın üzennde
sıyasetle uğraşıldığını Turkıye'nın tam yenne oturabılmesı
ıçın genç ve dınamık sıyasetçılenn de atılım yapması
gerektığını ıfade ettı
Cl D o f f l l ffÖriİSimPÇİ Guneydoğu'dakı
V J . U U g U g U l U Ş l l l C M olaylar ve sorunlar
hakkında TBMM Genel Kurulu'nda genel göruşme
açılması ıstemı, ANAP'lı mılletvekıllennın ovlarıyla
reddedıldı SHP ve DYP tarafından verılen ıkı ayrı
önermın bırleştınierek geldığı TBMM gundemınde, bır
konuşma yapan fçışlerı Bakanı Abdulkadır Aksu, son
olarak Oymakkaya koyunde 42 terönstın yakalandığı
olayın, köy konıcusu sıstemının geçerlılığını ortaya
koyduğunu ılerı surdu Bakan Aksu, getırılen teşvıkler
sonunda eskıden olduğunun aksıne, Doğu ve Guneydoğu
Anadolu Bolgesfnde görev alabılmek ıçın memurlann
sıraya gırdıklerını de ılerı surdu SHP grubu adına
konuşan Turan Bayazıt, son Guneydoğu kararnamesını,
"faturası devlete çıkarılacak bır hukumet uygulaması"
olarak rutelendırdı DYP sozcusu Yaşar Topçu ıse,
Guneydoğu sorununun çozumlenmesı ıçın yönetıcılerın
gereklı cıddıvetı göstermelennı ıstedı Genel göruşme
ıstemı daha sonra yapılan oylamada reddedıldı
Guneydoğu'dakı gelışmeler uzerıne
vikartılan 413 sa>ılı kararnameyı görüşen
Yeşıller Partısı Merket Yurütme Kurulu, kararnamenın tumuyle
ınsan hak ve özgıırluklenne demokrası ılkelenne ve banşçılığına
aykırı olduğu göruşunu savundu
• Ramazan Bayramı tatılım DYP Genel Başkanı Süleyman
Demırel ıle DSP Genel Başkanı Bulent Ecevu'ın dışındakı tüm
lıderler Ankara dışında geçırecekler
i
IVİSa
SHP GenelBaşkanı İnönü: 'Demokrasideki duraklama, gerileme havası ortadan kaldırılmalı*
'KararnameMeclîse getirilmelF141,142 ve 163. maddelerin "küçuk duşurücu"
olduğunu söyleyen SHP lideri, "Bu kadar
onemli bir kararname TBMM'de goruşulmeli.
Herkes fikrini soylemeli, kapalı kapılar
arkasında konuşulmamalı" dedi.
A N K A R A
(Cumhuriyet
Burosu) —
SHP Genel Baş-
kanı Erdal fno-
nu, "Demokra-
sıdekı durakla-
ma gerileme ha-
vası ortadaa kaldınlmalı" dedı
SHP lıden, Guneydoğu önlemle-
nnı ıçeren Bakanlar Kurulu karar
namesının bır an önce TBMM
Genel Kurulu'nda göruşülmesını
ısterken, Türk Ceza Kanunu'nun
(TCK) düşünce suçlannı kapsayan
141, 142 ve 163 maddetennı "ku-
çuk doşunıcu" dıye nıteledı
lnönu, dtln partısının TBMM
gnıbunda yaptığı konuşmada, Ba-
kanlar Kurulu kararnamesırun ka-
muoyunun gundemını ışgal ettığı-
nı, kararnamenın anayasanın ılgılı
maddesıne göre çıkarıldığını, bu
maddede aynı gün TBMM'ye su
nulması hukmıinıin de yer aldığı-
na dıkkat çektı İnönü, kararna-
menın 1 hafta geçmesıne karşın
TBMM'de ele alınmadığına ışaret
ederken, bu konuda "usnlun ye-
rine getinlmekk yetinılerek genel
kornMa göruşulmemesını" de
eleştırdı Inönu, "B« kadar ooera-
U bır kararname TBMM'de goru-
şulmeli. Herkes fikrini soylemeii.
kapalı kapılar arkasmda koaaşnl-
mamalı, açıkça konuşulmalı" de-
dı SHP lıden, ulke butunluğune
bır tehdıdın bulunduğunu, bunu
herkesın bıldtğını anlatarak,
'TBMM buna gönışmeyeeek de
neyı gornşecek?" dıye sordu
Grup başkanvekıllennın, karar-
namenın genel kurulda göruşül-
mesı ıçın gınşımde buiunduklanru
açıklayan SHP lıderı, güvenlık
güçlenne destek verdıklennı, ama
halka şefkatle davranüması gerek-
tığını vurguladıktan sonra, "Ulke-
nio burunlağoaun konınması de-
mokrası içİDde olmalı, son karar-
namenın böyle bir yaklaşımı ge-
tirdıgj şnpbeli" dıye konuştu
Türkıye'nın tek sorununun
"Guneydogn" olmadıgını anlatan
lnönu, "Demokrasıden gen gıt-
meyi hiçbir sekdde kabul etmeyiz,
ama boyle bir egılım goruluyor"
dedı
TCK'nın 141, 142 ve 163 mad-
delennın kaldınlması yolunda bır
gınşım başlattıklannı, hükümetın
buna ılk basta sahıp çıkar gıbı
gözüktüğünü, an.-ak daha sonra
arkasımn gelmedığını dıle getıren
tnönü, "Dunyada artık hiçbir şe-
kilde korku Dyandırmayan sıvasal
fikirier basla altında tutuluvor Bu
fikirler doğrnltusunda partı kur-
mak isteyenler cezaevlerinde aclık
grevlen yapıyor. Butuo dunyaya
karsı Tnrkiye'yi koçnk duşnrncu
bir duramla karşı karşıyayu" dı
ye konuştu tnönu, bu durumun
Turkıye'yı dünyadan kopuk, dun-
ya ıle ılışkısını kesmış bır ülke gı-
bı ortaya koyduğunu anlatarak,
halen düşunce suçundan cezaevın-
de ınsanların bulunduğunu, açlık
grevlen vapıldığjru kaydettı ve "Ne
okJu bu maddeier uzenndeki ça-
bşmalar? Hanı Meclıs'e gelecek-
ti. Bu kadar umut verilmışken bu
insaniari hapse atmak olmayacak
şey. Bu, insanlara eziyetten başka
birşey degil" görüşunü ortaya
koydu
SHP hden, TRT Haber Daıre-
sı'ndekı atamalara da değınırken,
eskı yönetımın "zaman zaman"
yaptıklan uyanlan dıkkate aldı-
ğını, yenı yönetımın "daha da ta-
raflı olacağının" sezıldığını ıfade
ederken, beledıyeler uzennde sü-
ren ıktıdar baskısını da eleştırdı,
sonunda halkm cezalandırıldığj-
nı söyledı
Köy Enstitüleri
İnönü, Köy Enstıtttlennın ku-
ruluşunun 50 yıldönümü olduğu-
na da dıkkat çekerken bu kunım-
ların, 2 Dunya Savaşı koşullann
da ortaya çıktığını bebrterek, "Bu
hareketı başlatan Cumhurbaşka-
nı tsmel İnonn, Hasan Âlı Yncei
ve lsmail Hakkı Tonguc'u rahmet-
Demirel: Bu rejim bir ucubeANKARA (Curahuriyet Boıro-
sa) — DYP Genel Başkanı Sıiley
man Demırel, başkanlık sıstemı-
n« özenmekle suçladığı Cumhur
başkanı Turgut Özal'ın televız-
yonda yaptığı son konuşmayı,
"karanlıkta şarkı söylemek" dı-
ye nıteledı Son gınşımlen ve açık-
lamalan nedenıyle özal'ın sorum-
suzluğunun tartı»maya açık oldu-
ğunu da bıldıren Demırel, özal'
ın açıklamalarını olumlu olarak
nıteleyen SHP lıden Erdal lnö-
na'yu de eleştırdı ınönü'ye açık-
lamasını duzeltme çağnsında bu
lunan Demırel, "Adam sansur ve
sargunu şakır şakır uvgular, on-
dan sonra da vebalı sızın ustunu-
ze kalır" dedı
Demırel, dün partısının DYP
gnıbunda yaptığı konuşmada ola-
ğanustü hal ıle ılgılı kanun hük-
mündekı kararnamelenn brr an
önce TBMM genel kurulunda gö-
ruşulmesı ısteklennı yıneledı
Guneydoğu olaylannın önlen-
mesı konusunda halkın, parla-
mentonun ve muhalefetın görevı-
nı yaptığı nı, bundan sonrasının
hükümetın görevı olduğunu anla-
tan Demırel sözlerını şöyle
surdürdü
Turkiye'de hnkumel sonımlu
oidugn ışlen yapmıvor, Sayın
Özal>apıyor Sayın Ozal sorum-
suz ama bu sorumsuzluk bundan
sonra tartışmava açıktır. Sonım-
lu hukumet ama hukumet yapmı-
yor kı sonımlulugu olsun, huku-
meie yaptınlıyor Boyle bir gu-
lunc duruma Turidye'dekl rejim
daşunümuştur. Bu rejıme bir ad
koymak lazım. Bu rejim T.C.
Anayasası'aın çizdıgı rejım degil-
dır. Bur ucubedır. Turkıye'ııin re-
junı anavasası ıle tertıp ve tanzim
edUmış bır rejim degiMir."
Guneydoğu olaylannın ıktıdar
ve özal tarafından başmdan berı
küçümsendığını vurgulayan De-
mırel, "Şukretmek lanm, boyle
bir ikbdann ıdare ettigı bır Turki-
ye'de başımıza daba buyuk bır be-
la gelmedıgı ıçin" dedı Demırel,
SHP Genel Başkanı tnönü'nün
özal'ın son açıklamasını olumlu
bulduğuna ılışkın sözlenru eleştı-
rirken de şöyle konuştu
"Kararname ve Sayın Özal'ın
beyanı orta yerde. Bunlardfc in-
sanlann bir yerdco ahaıp, bır yer-
lere göturulecegi açık. Ama yal-
nızca Sajın Özal 'bu sürgün değıl'
dıyor Sayın tnönü'ye soruyorum
acaba o da ınsanlann bır yerden
alınıp bır yerlere götürülmesını
sürgün saymıyor mu? Sayıyorsa
özal'ın beyanı nasıl oluyor da
sürgün anlamına alınmıyor Bun-
dan sürgün yapılmayacağı anla-
mını çıkanyorsa sürgün yapılaca-
ğını söyleyen kararname nasıl olu-
yor da askıda kalıyor
9
Kararna-
me sürgün yaptlacak dıyor ve İnö-
nü 'bunu olumlu karşılıyorum'
diyor. Yani demek isnyorsa Id 'Bu
kararnameyı çıkardılar ama uygu-
lamazlar belkı' boyle btr barıjçı-
lıfa yabyorsa adam şakır şakır
uygular, ondan sonra da vtbaH si-
zm ustunuze kalır. Savın İnonu
bunun vebali sıztn uzennıze kalır.
Bu beyanımzı tashıh edın. Edin
veja elmeyin ben sızin amırinız
degıJım. Hem insan bakian deyın-
ce lablalarda kul bırakmavacak-
sınız bem de adamlan bır jerden
bır yere surecegız, ama bu surgun
degıldır diyeceksenız, olur mu
ba?"
Matbaa kapatma ce-
zalanyla basına sansür getınldağı-
nı de vurgulayan Demırel, harp sı-
rasında bıle bu tür önlemlere baş-
vuruiduğunun görülmedığım söy
lcdı Demırel, hükümetın ve
özal'ın açıkça "sansnr ve surgun
gerekliydi, bu kararian almak
zonındaydık" demelen de gerek
tığını kaydettı
Demırel, dun akşam katıldığı
DYP grubunun düzenledığı ıftar
yemeğınde, 413 sayılı karaıname
ıle yenıden tartışma konusu olan
kanun hükmunde kararnameîer
ıçın yenı bır önende bulundu
DYP lıden uç ay ıçınde Meclısten
geçmeyen kararnamelenn yurur-
lükten kaldınlmasını ıstedı Türk-
ıye'de halkın "figuran" hale getı
nldığım kaydeden Demırel, KHK
uvgulamasını 1969 yılında kendı
lerının başlattığını anımsatarak,
"O zaman hukumette, Meclıste bi-
ara elımızde olduğu halde bırşey-
ler yapmak fevkalade zordu. 7 se-
nedır Turkıve bunlann çıkardıgı
KHK'lar ıle yonetılıvor Meclısin
vasa yapma yelkısını hukumet us-
tune almış. hukumetın velkısını de
Çankay^ ustlenmış durumda" dı
ye konuştu
Meclîste
Eylem
ANKARA (Curahuriyet
Burosa) — SHP'den ıhraç ya
da ıstıfalar yoluyla aynlan ve
partı kurma çalışmalan suren
"Yeni Oluşumcular" olarak
tanınan mılletvekıllerı bugün
ve yann oturum sona erdıkten
sonra TBMM Genel Kurulu-
ndan çıkmayarak "Gnneydo-
ğu kararnamesinın"
TBMM'ye getınlmesını "befc-
tayecekkr."
Konuya ılışkın dün bır ba-
sın toplantısı duzenleyen Ye-
nı Oluşumcu 18 raıUetvekılı
adına konuşan Bursa mıllet-
vekılı Fehırtı Işıklar, ıktıdann
uygulamalanyla ulkedekı bu-
nalımın gıderek dennteştığınj
söyledı
Ifitiar, şu noktalar üzenn-
de durdu
"Demokrası, lerorun ncde-
ni gostenlmış. halkın lemel
hak ve ozgurlukleri hedef se-
çllmitir. Basın ozguriaga or-
tadan kaldınlmış. sendikal
hak ve özgnrlukler bolge va-
lisinin insafına bırakılmışfır."
le ve saygryla anıyorum" dıye
konuştu
İnönü, Köy Enstıtülenrun ör-
nek bır atılım olduğunu, bu yıl-
Larda yüzde 70"ı köylerde yaşayan
Türkıye'run bır aydınlanma döne-
mıne gırdığıru, tek partı yönetımı
altında çağdaş ve demokratık eğı-
tımın amaçlandığını anlattı SHP
lıden, eğıtenlenn ve eğıtılenlenn
bu kurumlarda demokrasıyı ıçıne
sındırdıklenm, ezbercılık yenne
bılgı uretıldığını, bıldığuu uygula-
yan, uvguladığıru bılen ınsanlann
yetıştınldığını belırttı İnönü, ts-
met İBonn'nün ölmeden "tki eser
bırakbm; biri koy okulian, biri
partfler" dedığme ışaret eden İnö-
nü, UNESCO'nun, bu hareketı
"duayaya örnek olacak bir
hareket" dıye değerlendırdığını,
sonradan ber atılımda olduğu gı-
bı bazı tepkılerın ortaya çıktığını
ve bu kurumlann yenı bıçımlere
gırdığını söyledı
Duzenle biitünleşme
tartışması
Basına kapalı bölümde söz alan
partı ıçı muhalefetten Istanbul
mılletvekılı Mehmel Mogultay,
"SHP'nin duzenle burunleşcrck
iktıdar olamayacagını" söyledı
Mogultay, ınsanlann sahıpsız kal-
dığını, sorunların büyüdüğünü,
toplumun patlama noktasına gel-
dığım ve demokrasının unutturul-
duğuna dıkkat çekerek bu gıdışı
durdurmanın SHP'ye düştağünû
söyledı Mogultay, "Aacak «za-
lerek ıfade edenm ki SHP bu ga-
veaceyi vertnıemiştır" dedı Mu-
halefetın "çapsu ve beceriksiz"
olarak rutelendığım, basın, halk
ve örgütün SHP'den mernnun ol-
madığım ıfade eden Mogultay,
toplumsa! zemın üzennde halk
dostu olan herkesle mutabakat
sağlanması gerektığını, ıktıdan er-
ken seçım tanhını açıklamaya
zorlamanın şart olduğunu dıle ge-
tırerek "Açıklamazsa eylem
konulmalıdır" dıye konuştu
Moğultay'ın sözlennı Izmır
mılletvekılı Turkaa Akyol yamt-
ladı Akyol, bu görüşlere katılma-
dığını, ülkenın ıçınde bulunduğu
durum göz öııüne alındığında dü-
zene karşı bu tür mücadele anla-
yışını doğru bulmadığını söyledı
Hukukçular Olağanüstü Hal Kararnamesi'ni değerlendirdv
'Insan hakları sınırlanıyor'TURAN YILMAZ
ALİ DO^AN
ANKARA — Olağanüstü Hal
Bölge Valısı'nın yetkılennı genış-
leten son duzenlemelenn, Türkı-
ye'nın de unzaladığı Avrupa Insan
Hakları Sözleşmesı'ne aykırı ol-
duğu belırtılerek temel hak ve öz-
gürlüklerı sımrlayan bu duzenle-
melenn gecıkmeksızın \vrupa
Konseyı'ne bıldınlmesı gerektığı
kaydedıldı
Olağanüstü hal dönemlennde
bıle Bakanlar Kurulu'nun sınırsız
yetkılere sahıp olamayacagını be-
lırten hukukçular, kararnamenın,
hukuk devletı ılkesımn temel dı-
reklennden olan yargı bağımsız-
lığı ve adalet duygusunu cıddı bır
bıçımde zedeledığı görüşunü sa-
vundular
Cumhurıyet'e, Bakanlar Kuru-
lu'nca çıkanlan 413 sayılı karar-
name>ı değerlendıren hukukçular,
"Hukuk kavgası açılarak huku-
metle bu sorunlann çozulebilece-
ğını sanmıyonız. Çok ckMı olarak
zihnıyetınıızde degısiklik yaratma-
mız lazım" dedıler
1982 Anayasası'nın mımarı,
Prof Dr Orhan Aldıkaçn, karar-
namerun tarudığı yetkılenn Olağa-
nüstü Hal Bölge sınırları ıçınde
uygulandığı sürece, Anayasa Malı
kemesı'ne gıdılemeyeceğını behr
terek "Ama eger kalkar da, Ola-
ganııstu Hal Bolgesındekı bır fi-
Udeo dolayı lstanbul'daki bir ba-
sın uyesi cezalandınlmak ıstenır-
se, boyle bir yetkı varsa, bu yetkı-
den dolayı Anayasa Mahkemesı-
ne gidUpbilır. Yanı KHK'nın uy-
gulanması, Olağanüstü Hal Bol-
gesı'nın sımrlan dışına çıkarea,
Anayasa Mahkemesi'ne
gıdilebilir" dedı Aldıkaçtı, şöy-
le konuştu
"Avrupa İnsan Haklan Sozleş-
mesi'nin 15. maddesinin 3. fıkra-
sına gore bu KHK metnini derhal
Avrupa Konseyı'ne büdırroeleri la-
zım. Çunku ınsan hak ve ozgur-
luklenne sınıriama getiriliyor. Ab-
nan karariarda. aşınlığa gKÜlmiş-
se, vazıyebn gerektirdiği olçu aşıl-
mışsa, o zaman Avrupa Konseyı
harekete gcçcr. Sözleşmenin ko-
şnllanna uynlmadıgını, bir an ön-
ce nynlnıası gerektiğinisoyler. Di-
yarbakır'da bır olağanüstü hal ol-
sun, bır kararname çıkar, Sam-
sun'da uygula. Böyle şey olur
mu?"
t.Ü. SBF öğretım üyesı Prof
Dr Cemil Oktay, hükümetlenn
genellıkle hulcukun genel ılkelenru
zorlayıp sorunları çözmeye çalış
tıklannı belınerek "Bu vaklaşım
bana gore yanus. Turkıye'yı bugun
gercekten tebdıt eden Guneydofu
sorununu hukukun genel Ukeleri-
ne sadık kalarak beiki çok daha
iyi çozebiliriz" dedı
Türkıye'nın de unzaladığı Avru-
pa Insan Haklan Sözleşmesı'nı
anımsatan Oktay, "Biz genellikle
uluslararası alanlarda verdigimiz
sozlerde samımı olan bir toptam
değıliz. 200 yıldır böyle yapıyo-
nız" dıyerek sözlennı şöyle sur-
dürdu
"Hukuk kavgası açılarak huko-
metle bu sorunlann çozulecefini
sanmıyorum. Çok ciddi olarak
abnıyetımızde bır degişiklik ya-
retmamız lazım. Sonınlar ne ka-
dar zor olursa olsun, bunlan so-
nuç olarak açık bır rejım ıçınde ve
hukuk devletı ılkelen çerçevesın-
de çozmek zorunda oldugumuzu
kabul etmeliyız. Bu kararname
Anayas* Mahkemesi'ne gıtse ve
Anayasa Mahkemesı 'Anayasaya
uygundur' dese, ne yapacagız."
Işi sağlama
bağladınız
Ama ya kopar
Her otasılığı hesapladınız,
her önlemi aldınız ve
işi sağlama bağladınız...
Ama (aksilik bu ya!)
Ya koparsa?
Ya batarsa?
Ya ıslanırsa?
Ya düşerse?
Malınıza, eşyamza,
yükünüze gelebilecek
zararlara karşı yeterince
güvenceniz var mı?
Riske karşı güvenceniz olsun:
Bugün en yakın
İmtaş Sigorta Acentesi'ne uğrayın.
72 yıllık tecrübeden
yol yakınken
yararlanın...
İmtaş Sigorta
Istanbul Merkez: Tel 174 70 00 (20 Hot)
Ankara $ub«si: 117 91 15 18 (4 Hot) Izmlr Şubesi: Tel 21 92 57/58-21 87 82 İş işten geçmeden! Rİske
A.Ü. Hukuk Fakültesı öğretSn
Uyesı Prof Dr Metin Gunday,
kararnamenın anayasaya aykın
olduğunu savunarak "Anayasanın
15. maddesıne gore olaganusta
ballerde, olaganustn balio gerek-
Ürdigi ölçulerde temel hak ve öz-
guriukJer kısıtlanabılir. Doiayısry-
la bu donemde çıkarılacak
KHK'lar ıle geunlecek kısıtlama-
lann da olagannstu halin gerek-
len ıle sınıriı ve olçulu olnuuo ge-
rekır Bu KHK ıse, oJagsnasra hal
gerekleri ile baglantılı degil. ör-
neğın grev ve lokavta getirilea la-
sıdamahır" dedı
Olağanüstü hal dönemlennde
Bakanlar Kurulu'nun anayasanın
121/3 maddesıne göre KHK çıka-
rabıleceğını anımsatan Günday,
ancak Bakanlar Kurulu'nun tanı-
nan bu yetkıyı sınırsız bır bıçım-
de kullanamayacağını da belırte-
rek şöyle dedı
"Bu dönemde çıkanlan
KHK'lar ve bunlarla öagöralen
öalemler ancak olağanusru halin
Uan olundugu bolgede nygulana-
bilir. Dolayısıyla, olağaansta hal
ifam ohınan bolgeler dçmda da et-
kisi gorulebilecek, uyguianabile-
cek önlemler, anayasadald 'olağa-
nüstu hal gereklen ıle sırurlı olma'
kosulu ıle ters duşer. Örnegia ba-
sına getirilen lusıüamalar. 413 sa-
yılı KHK'nın getinttgi bukanler,
bu açılardan anavasaya aykındır.
Anayasaya gore oiaganustu hal
ddaenkrinden çıkanlan KHKTa-
na yargı denetimine görarnlnıesi
mamkua olmuyor. Ancak bu
KHK sadece oiaganustu hal Uan
olanan bölgelerde uygoianacak
hukumleri içermıyor, onun dısın-
da da hukumler içenyor. Bn acı-
dan, KHK'mn Anayasa Mahke-
mesl'mn denetimine tabı olma»
gerekir."
Türkıye Barolar Bırhğı Başka-
nı önder Sav da, ulkedekı mevcut
mevzuatın gereklı önlemlenn alın-
ması ıçın yeterh olduğunu savuna-
rak "Var olan yetkı «e yapbnm-
lar tutariı, etkın, kararfa ve haknk
devieti ilke ve korallan sarsdasa-
dan ışlebldıği takdirde, kararna-
me de getınlen degışikükiere gi-
dilmesıne gerek yok. Kaldı ki ya-
püan degişikliklerie hukakun us-
tuıüuğa Ukesi çJgnenmekte, temel
hak ve ozgurluklere, anayasa ve
yasalarda belırtilenlenn dışıada
yeni kısıtlamalar gerjnlmektedir"
dedı Sav şu değerlendırmeyı yap-
ü:
"Kararnamenin 5. maddesi ile
ceza konnlmaktadır. Oysa anaya-
sanın 91. maddesinde yer alan te-
mel baklar, kışi balüan ve odev-
knnin KHKIar ıle dozenlenene-
yecegı belırtılmışnr. Buna gore
anayasanın 38. maddesinde yan-
h 'ceza ve ceza yenne gecen güven-
lık tedbırlen ancak kanun ıle
konulur' hukmu çığnennıi», ka-
rarname ile anayasaya aykın bi-
çımde cezalar konulmuşlar. Baf-
lı basına bu yanlışlık dahi karar-
namenın ciddi bır hukuk suzge-
cınden geçiriimeden aleiacele ha-
zıriandıgının somut bir gosterge-
sidjr."