Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhunvet Maıbaaulık ve Gazeıe^hk. Turk ^ronım Şırketı adına Nadır Nıdı £ Gene \a\ın Muduru Hasan Cemal, Vlues^ese MuJuru Emıae Işaklıgıl, Yazı hlcrı Muduru Oka* Gortensm. £ Haber Merkezı Muduru Wlçın Bavcr, Savta Duzenı ^oneımenı Alı \car 0 Terrnkiıer -\Nk-\R\ \hmet Tan. IZM1R Hıkmet Çetınkava. ADAN A Çflın îıfcenoglu I, P I Ka Cflal B*^aagx D ' - Haberlc t r f n Btto Ekonamı Ce*g» TuriiM lı Send ka Şekrmı hrtv«cı ku L Ol«l lswr U an-. Ha-^L le ktmal k>çuk Egıtım Genca* >*ıl»a >.. ı Hibcler Nrcdrl Doftsn Sp r Dinjşmau Abdulkıdtr lncdmaJi D . >- iar krrcro txtı$4an Afaş rnıa Ştthıs \lpav l u . t TI; Abdallah VUKI 0 k ordına ^ 4hnwf korubsn 0 Vdl I, c Lrn( Lrkuı 0 Murtd^^ B>knl t n t ı 0 Bu ,c Pla-iama ^CVRI Omaak^eotlu 0 k-klam "ı*>f Torun 0 t k 'tavmı^r Hui'B \kvol 0 Uart Ho-s^ın durvr 0 h k m£ O»det ÇeU 0 Bıtg l)lcm Nut Inal 0 pcr^t v > | t Bosianctn^H Vav n Kunstu Ba>kan Ntaır Sadı Okt» \ktwi \ıtçw Bıycr, H ı n ı Cem» Htkntt ( ruıka*». Okı> Conenim l t"f M I S K I , İlh» Sc^uk \h «Mrnrtı \hmri T M 8ff»/ı ve Kaw* Cum^unyet Matbaaatık « Ga^eıecıhk T A Ş Turk Oca£ Cad 39 41 ( 34'M !M Pk 246 IstanbuJ Tel «12 O* 0* (20 hacl Tele* 222*6 Fax (l) î26 60 "2 0 Bwr>iar Ank*ra Zı>a Gökaip Blv Inkılap S No 19 4 Tt\ 133 II 41-47 Tdex 42344, Fax (4) 133 0*: M 0 \imm- H Z ya Bl> 1*52 S. 2 3 Tel 13 12 30 Tdex <23S9 Fax- (51) 19 53 60 0 Adanı Inönu Cad l l y S V I hjı I Tel 19 3" <2 (4 ha-J Tefex. 62!*^ Fa» (7 I) 19 25 T B TAkVIM 1> 1K 1990 Imsak « 47 !9 Oğ!e 12 08 Ikındı 14 2727 Ak^aır. 16 4" \atbi: 18 14 Geçim derdi 'şan dedî Olimpiyat ikincisi, milli satranççı, FIDE ustası oyuncumuz Suat Soylu, 4 yıl ara verdiği satranca tekrar ara vermek durumunda kaldı. Soylu, geçinmek için satrancı bırakmak durumunda. GÜRSEL GÖNCÜ Bu ay ıçerisinde sonuçlanan 29. Satranç Olimpıyatı'nda, 4. masada ikinci olarak ulkemize ilk kez gumuş madalya kazan- dıran SuaJ Soylu, Çanakkaie'- nın Bayramiç ilçesindeki ecza- nesıne gerı dondu. Satranca dört yıl ara verdikten sonra 'ye- niden 64 kareye dönen' Soylu, olimpıyatlarda çok başarılı oyunlar çıkarmasına rağmen, ulusal duzeyde en guçlü oyun- cumuz olan 'geçim sıkıntısı' karşısında 'terk' kararı aJmak zorunda kaldı. Evet, Suat Soy- lu en azından 1 yıl daha turnu- valara katılamayacak, lilkemizi yurtdışında temsil edemeyecek. Çunku önluğunu gıyip tezgâhın arkasına geçmesi, sarsıntıda olan eczanesinı kurtarmaya ca- lışması, karısı ve iki çocuğuna bakması gerekıyor. Bırçok ulusal ve uluslarara- sı başarısı, Turkiye şampiyon- lukları bulunan Soylu, asker- lik, evlilik, para kazanma zo- nınluluğu gıbı nedenlerden do- layı dört yıl satranca ara ver- mek durumunda kalmış, ancak ne o satrancı ne de satranç onu bırakmıştı. Nitekim bu ay so- nuçlanan 29 Satranç Olimpi- yatı'nda, oynadığı 12 maçta hiç yenilmeden 5 galibıyet ve 7 be- raberhk alarak, bu sonuçla da olimpiyat ikincisi olarak 'bu- yiik bir dönuş' gerçekleştirdi Soylu. Olimpiyat sonrası alela- cele Bayramıç'e, işinin başına dönen Soylu'yla telefonla ko- nuştuğumuzda ise şöyle diyor- du: "Maalesef satrancn tam anlamıyla ddnmuş degilim. Maddi koşullar buna izin ver- miyor. En az bir sene, beJki da- ha fazla..." Böylelikle, ulkemizde bıra- kın kafasını, ayağını bile çalış- tıramayan futbolcular için mil- yarlar dönerken, bir satranç us- tası da "esas işi"mn başına dönmuş oluyordu. Bugün dün- yada bir spor dalı, en azından sosyal bir etkinlik olarak kabul edilen satrancın, Turkiye'deki algılanışı da iyice açığa çıkıyor- du: Bir tür kumar, asosyal "tip'Merin ilgilendiklen acayip bir oyun vesaire .. Suat Sovlu devletin, federas- yonun ya da özel şirketlerin un- vanlı oyuncuları desteklemesi konusunda da oldukça umut- suz: "Evet boylc şeylerin dü- füııccd bik giızd, aacak bu ko- nada beklenti içmde olmak ha- yaicilik olur" diyor. Soylu şoyle devam ediyor: "Olimpiyatlarda yiızde 70.83'luk bir başan oranı elde ettim. Ama bence duşiık bir oran bu. 1981 yıhndaki fonn danımumla kıyaslandığında, bugun hftlâ o nokUdan uzak oMugumu soyleyebilirim. UsU seviyesindeki bir satranççuun gunde ortalama 8 saat satraoç çalışması ve surekli turnuvaJa- ra katılması gerekir, ancak bu şekilde kendini geliştirebilir. Diger turlu başan sıirekli ol- maz, arada bir olur ve ulusla- rarası standartlann gerisinde kalınır. Başka bir işte falı^mak dnrumunda olan kişi, giınu- muz Turkiyesi'nin koşnllann- da satrançla hakkıyia Ugiiene- mcz." Peki günümüz Turkiyesi'nin koşullannda satranç için ne ya- pılabilir? "Tabii ki ilkokullar- dan başiayan yaygın bir satraoç egitimi şart. Ancak befli bir dü- zeye gelmiş, onvan sahibi oyuncular desteklenmezse. sat- ranç en iyi ihtimalk yararlı, fa- kal bağlanılması gereken bir ugraş olarak kalacak." BEYAZ StYAH Soylu Seitaj (Türkiye) (Arnavutluk) 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Ac3 c5 4. cxd5 exd5 5. Af3 Ac6 6. Ff4 Af6 7. c3 a6 8. Fe2 Fe7 9. dxc5 Fxc5 10. 0-0 0-0 ll.Kcl Fa7 12. Ae5 Kc8 13. Axc6 bxc6 14. Aa4 Va5 15. Kxc6 d4! 16. exd4?! Fb7 (Kxf6!) 17. Fc7 Vg5 (Fd2!) 18. Ff3 Fxc6! 19. Fxc6 Kac8 20. Fxe8 Kxc7 21.Ve2 Şf8 22. Kel Fxd4 23. Fc6! g6 24. Ff3 Va5! 25. Ac3! (Beraberlıkte anlastılar.) Analiz: Suat Soylu !(kuvvetli hamle) ?!(Şüpheli hamle) Bakan ve rektörler KKTC'de Liselinin kaderi, Gîrnelde çizîlîyor Yann Girne'de toplanacak olan Üniversitelerarası Kurul, esas olarak yeni üniversiteye giriş sistemini ele alacak. Yeni sistemde, liselerin 1., 2. ve 3. sınıflarında okuyan öğrencilere, halen uygulanmakta olan sınav (ÖSS) benzeri sınavlar getirilmesi düşünülüyor. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Üniversitelerarası Ku- rul, ilk kez yurtdışında topla- nacak. Doğu Akdeniz Üniver- sitesi'nin daveti uzerine yann KKTC'de toplanacak Üniversi- telerarası Kurul'a Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol, rektörler ile YOK ve kuru) uyeleri katı- lacak. Toplantıda ağırlıklı ola- rak yeni unıversıteye giriş sis- temi ele ahnacak. Girne'de Doğu Akdeniz Üniversitesi'nde toplanacak Üniversitelerarası Kurul için Bakan Akyol ve rektörler bu- gun KKTC'ye gidecekler. Ya- rın gerçekleşecek kurul toplan- tısında ele ahnacak pek çok ko- nunun yanı sıra özellıkle rek- törler yeni üniversiteye giriş sıs- temi konusundakı gönışlenni dile getirecekler. Yapılacak tar- tışmaJar sonucunda, Milli Eği- tim Bakanhğı ile Öğrenci Seç- me ve Yerleştirme Merkezi'nin (ÖSYM) yukseköğretime girış- te yapılması duşunülen değişik- likler konusundaki sonuçlanan çalışmasına son şekli verilecek. Universıtelerarası Kurul'da son şeklini aldıktan sonra 1991 yüında uygulanması duşunülen sistemin şımdiye kadar ortaya çıkan ana hatları şöyle: • Lıselerin birıncı, ikinci ve uçuncu sınıflannda okuyan üniversıte adaylanna, halen uy- gulanmakta olan birinci basa- mak sınavına (ÖSS) benzer bir sınav uygulanacak. • Lise uçuncu sınıfın sonun- da ÖSS-1, ÖSS-2, ÖSS-3 ola- rak adlandınlan sınavlardan en az birine katılmış ve gerekli olan sözel ya da sayısal ağırlıklı puanı almış öğrenciler, haziran ayında gerçekleşecek öğrenci yerleştirme sınavına (ÖYS) ka- tılabilecekler. • ÖSS-1 ve ÖSS-2, sınıfta kalanlar tarafından kaldıkları yıl tekrarlanabilecek. Bu iki sı- nava girmeyenler veya bu sı- navlardan en az birinde başa- nlı olamayanlar, ÖSS-3 sınavı- na katılmak zorunda kalacak- lar. Bu arada ÖSS-2'ye giren- lerden daha yüksek puan al- mak isteyenler ÖSS-3'e girebi- lecekler. •ÖSS-1, ÖSS-2 ve ÖSS-3'te adaylara sözel ve sayısal olmak uzeTe iki bölumluk bir test uy- gulanacak. ÖYS'de ise adayla- ra halen uygulanmakta olan sistemde olduğu gibi fen bilim- leri, malematik, Turkçe, sosyal bılımler ve yabancı dil olmak uzere beş test verilecek. Bunlar- dan fen bilimleri, matematik ve sosyal bilimler testleri ikişer bö- lümden oluşacak, bu bölumle- rin ilkinde ÖSS niteliklı soru- lara, ikincısinde ise ÖYS düze- yinde sorulara yer verilecek. • Önumuzdeki yıl gerçekleş- tirilmesi düşunülen yeni siste- me göre ÖSS-1 ve ÖSS-2, 1991 yılının mayıs ayı içinde, ÖSS-3 1992 yılının nisan ayı içinde, ÖYS ise 1992 yılının haziran ayı içinde uygulanacak. Ve so- nuçlar 1992 yılından itibaren kullanılmaya başlanacak. ÖZEL OKULLARDAN TEPKİ 15. Sayfada Uluslararası sanat piyasasındaki rekor resim satışları Körfez kriziyle darbeyedi SaddamtabloyubozduGeçen yaz müzayedelerde alıcı bulamayan yapıtların oranı yüzde 50'ye fırladığında, 'Piyasa gücünü yitiriyor', 'Sükûnet dönemine giriliyor' gibi yorumlar yapılmıştı. Oysa bugün artık sanat piyasasımn 'düşüş' dönemini yaşadığından söz ediliyor. Uzmanlar, son dönem sanat piyasasındaki sorunların açıkça dünya ekonomisinden, ABD bütçe açığından, yüksek faiz oranlanndan, Japon bankalarındaki sıkışıklıktan ve esas olarak Körfez krizinden kaynaklandığını belirtiyorlar. Kultür Servisi — Dunya sanat piyasasında bir bunalım yaşanı- yor. Son beş yıldır dunya rekor- ları kıran Van Gogh'lar, Reno- ir'lar, Pkasso'lar özellikle geçen mayıs ayından bu yana ortalık- ta görünmuyorlar. Görünseler bile, aynı çapta yapıtlarıyla gö- runmuyorlar. Zaman zaman alıcı bulamadıklan bile oluyor. Sonbahar aylannda piyasada açıkça görulen gerıleme, aralık ayı başında tam bir duşuşe do- nuştu. Independent'ın sanat ya- zarı Geraldine Norman'a gore bu ay başında Sotheby's ve Christie's gibi ıkı buyuk muza- yede kuruluşunun Londra sa- lonlannda duzenlenen gala ak- şamı satışlan, özellikle empres- yonist ve nıodern sanat alanın- da gerçek bunalımın kanıtı oldu. Genellıkle Londra sanat piya- sasımn donığu kabul edilen ga- la akşamı muzayedelerinde Chnstie's'de 64 tablodan yalnız- ca 24'u, Sotheby's'de ise 39 ya- pıttan sadece ll'ı alıcı bulabil- di. Geraldine Norman, sanat pi- yasası bunalıma girdiğınde yal- nız fıyatlann duşmekle kalma- dığını, aynı zamanda tablolann satılamaz olduğunu vurguluyor. Geçen yaz müzayedelerde alı- a bulamayan yapıtlann oranı yuzde 50'ye fırladığında 'piya- sa gıicunu yitirivor', 'sukunet dönemine girilijor' gibi yorum- lar yapılmıştı. Oysa bugun ar- tık sanat piyasasımn 'diışuş' dö- nemini yaşadığından soz edili- yor. Aralık başındakı gaia gecesi muzayedelerinde Christie's ve MÜZAYEDE REKORU — 1987-89 >ılları arasında saaat #iw- yasında büyiik bir patlama yaşanmış, ünlu ressamların tablolan rekor fiyatlara satümıştı. Bu >ılın mayıs ayında Christie's muza- >ede şirketi tarafından 82.5 milvon dolara satılan Van Gogh'un 'Dr. Gachet'nio Portresi' bu dalgamn donık noktası ve muzaye- de rekoruydu. Şu anda ise uluslararası sanat piyasasında büyiik bir gerileme göruluyor. Christie's bu nedenle 146 kişivi işien çı- kardı. Sotheby's de 100 kişinjn işine son verdi. FRANSA Resim piyasası durgunSABETAV VAROL PARİS — Resim pıyasası tum buyuk Batılı ulkelerde olduğu gibi Fransa'da ekonomık ya$a- mın onemh unsurlarından bırı- dır. 80'lı yılların başlarından be- rı hızla gelışen bu sektor, bır yıl- dır eskı canlıhğından çok şe> yı- tırdı. Ote >andan sanat yapıtı, Fransa'da, juksek servet sahip- lerının odedığı ve "dayanışma- ya katkı" adlı vergımn kapsamı dışında kabul edilen bir "taşı- nır" değer Bu nedenle unlu res- samların tablolan, buyuk para sahiplerinın çekınmeden sığına- bıleceği bir alan. Ama butun koleksıyon sahıplerınin yalnızca "vergi kaçırmak" için resim top- ladığını duşunmek buyuk hata olur Fransa'da devlet, en buyuk koleksıyoncu Muzayedevle sa- tılan resme bır muzenın "alıcı" olduğunu resmen haber verme- sı halınde o muzeye oncelık ta- nırur. Ozel hallerde resmın yurt- dışına çıkarılmasına izın verıl- mez. Bu yasak, onemh sanat de- ğerlerının yurtdışına çıkışını on- lemevı amaçhyor. Ama aynı ya- sak Parıs'ın, dunyanın bır nu- maralı sanat alım-satım merkezı oluşunu da engelleyen başlıca nedenlerden bırı. Son yıllarda resim piyasasın- da dıkkat çeken dığer bir gelış- me, tabloların açık attırmalarda, gerçek piyasa değerlerının çok uzerine çıkması Yanı aynı re- simler, galerılerde satışa çıkarı- lınca muzayede değenne ulaşa- mıyor. Bu olgu, son bır yıldır gozlenen uluslararası ekonomık durgunluğa eklenınce, resim pi- yasasımn eskı parlaklığını koru- madığı açık. Tokyo Borsası'nda ızlenen bunalımın Japon alıcıla- rı resınıden cavdırması yuzun- den bu durgunluk daha da de- rınleşıyor Orneğın Fransa'nın unlu ko- leksıyon sahıplerinden sayılan aktor Alain Delon, geçen yıl açık arttırmadan satın aldığı bir Vao Gogh'un borçlarını odemek ıçın bu yıl 40'ın uzerinde resmı- ni satışa çıkardı. Beklediğı ha- sılatı elde edemedığı bıldırıldi. AMERİKA BİRLEŞİKDEVLETLEBJ Sotheby's birbirinden çok farklı yöntemler ızledi. Christie's bir 'atıhm' dönemi yaşandığı varsa- yımından yola çıkarak panltıh kataloglar hazırladı ve bırkaç 'yıMız' tabloyu öne sürdü.'Yıl- dız'Iann yüksek fryatlannın öte- kileri de etkikyeceği duşunüldü. Sözgelimi, Elizabetb Taylor'ın 1963 yıhnda 92 bın sterlıne al- dığı Von Gogh'un Saint-Remy' manzarasına 8-10 milyon ster- lin, geçen haziranda Paris'te bir muzayedede 2.9 milyon sterlin fiyat biçilen Monet'nin 'Ot Yıgınlan' dizisinden bir tablo- ya 5-7 milyon sterlin tahmini de- ğer konuldu. Sonuç: Muzayede- de yüksek fiyatlı tablolann hiç- biri aha bulamadı. Le Nouvel Observatuer'un yazarı Jean-Gabriel Fredet ise açıklanan rekor fîyatlann, afiş- lerdeki değerlerin, gündemdeki kuralların pek bir şey ıfade et- mediği görüşunde. Sotheby's ve Christie's rırmalarının 1989 sa- tışlanndan 2 milyar dolann uze- rinde kâr ettiklerini belirten Fre- det, iş dunyasındaki sarsıntılar- dan kaynaklanan gerilemenin butün bir sanat piyasasımn yok ounası anlamına gelmediğinı söylüyor. Fredet eski kitaplann, porselenlerin, mobilya ve takı- lann, hatta klasik tabloların iyi sattığını ileri sürüyor. 18. yüz- yıl naturalist resminin seçkin ör- neklerinden Constable'ın bır tablosunun 21 milyon dolara alıcı bulduğunu vurguluyor. Geraldine Norman, son dö- nem sanat piyasasındaki sorun- ların açıkça dünya ekonomisin- den, ABD butçe açığından, yüksek faiz oranlanndan, Ja- pon bankalarındaki sıkışıklık- tan, Körfez Krizi'nden kaynak- landığını yazıyor. Ancak Inde- pendent yazarı Norman, bu so- runlann kendi içinde bir man- tığı da bulunduğunu söyleme- den edemiyor. Fiyatlar nasıl yükseldi? Son 5 yıl içinde resim piyasa- sında görulmemiş bi, yatırım akışı yaşandığını belirten Nor- man, yeni yatmmcıların arzın çok sınırlı olduğu bir alana ola- ğanustü bir yeni harcama gücü getirdiklerini, bazı muzayede fırmalannın alıalara yüksek oranlarda ödünç finansman da sağlamasıyla Tıyatlann hızla do- ruklara yukseldiğıni ileri sürüyor. Sotheby's firmasından elde edilen rakamlara göre 1987-89 arasında empresyonıst resimle- rin fiyatlan yuzde 155 oranın- da artış gösterirken modern ya- pıtların (1900-1950) fiyatlan yuzde 122, günumuz tablolan- nın fiyatlan da yuzde 195 oran- lannda artış gösterdi. Japon saygınlığı Son yıllardaki piyasa patla- masında büyük rol oynayan Ja- pon şirketleri ise yatınmdan çok 'saygınhk' elde etmek için art- tırmaya girdiklerinden, muzaye- decilerin en buyuk umuduydu- lar. Nitekim, geçen ilkbaharda empresyonist resimlerin fiyatlan düşerken Japonya'nın kâğıt krallanndan Ryooei Saito, Vao Gogh'un 'Dr. Gachet'nin Port- resi'ni 45.8 milyon sterline, Re- noir'ın 'Au Moulin de la Galette' adlı tablosunu da 43.4 milyon sterline alarak bütün za- manlann iki rekorunu kırmıştı. Japonlar Londra'daki temmuz ve New York'taki kasım satış- larında da boy gösterdiler. Ama aralık başı Londra muzayedele- rinde salonlan doldurmalarına karşın hıç fiyat yukseltmediler. Norman'a bakınrsa, belki gemi- yi terk eden 'son' fare olmaktan çekiniyorlardı. Ancak Geraldine Norman da şu sıralar yaşanan bunalımın sa- nat piyasasımn sonu demek ol- madığını, ama bu sefer geniş çaplı bazı etkileri olabileceğini yazıyor. Norman, gerçek sonu- cu alabilmek içnı Körfez krizi- nin ortadan kalkmasını bekle- mek gerektiğini söylüyor. 22. oyun yann oynanacak • Haber Merkezi — Fransa'nın Lyon kentinde devam eden Dünya Satranç Şampıyonası'nda, dun gece oynanması gereken 22. oyun, taraflann karşılıklı anlaşmaya varmalan uzerine yarına ertelendı. Erteleme kararını açıklayan Uluslararası Satranç Federasyonu Başkanı Campamuones, tarafiann Christams tadli nedeniyle böyle bir anlaşmaya vardıklannı soyledi. Oğrenciye 4gün tatil • ANKARA (ANKA) — Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu, 31 aralık günü ilk ve orta dereceli okulann tatil yapmasını kararlaştırdı. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu'nun yaptığı açıklamada, 31 aralıkta ilk ve orta dereceli okulların tatil edilmesi kararının, Başbakanlığın, aynı gun devlet kuruluşlan çalışanlannın idari izinli sayılmalan yönündeki kararı paralelinde ahndığını bildırdı. Talim ve Terbiye Kurulu'nun kararı, Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol tarafından ımzalandı. Böylece ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri 25 ocakta başlayacak yanyıl tatili öncesinde kısa bir nefes alma olanağı buldular. öğrenciler yılbaşına denk gelen cumartesi, pazar, pazartesi ve salı gunlen yapacakları "mini tatıF'den şonra 2 ocak çarşamba gunfl dersbaşı yapacaklar. Köprüde yine intihar • tstanbul Haber Servisi — Boğaziçi Köprusu'nden dün de bir genç atlayarak yaşamına son verdi. Gorgu taruklarından edinilen bilgiye göre dun gece saat 10.30'da 34 TBY 92 plakalı taksiden fırlayan bır genç korkulukları aşarak kendini boşluğa bıraktı. Gencin köpru ustune bıraktığı cekette çıkan kimlikten isminin Ersin Çakır (19) olduğu anlaşıldı. • Istanbulida Noel ayini • Jstanbul Haber Senisi — Hıristiyan dunyasının kutsal gunlerinden olan Noel, dun gece yaklaşık 4 bin kışının katıldığı ayinle kutlandı. Beyoğlu İstikla) Caddesı'ndeki Saint Antoine Kilisesi'nde kutlanan ve tsa'nın doğduğu gun olarak da kabul edilen Noel Bayramı'na, lstanbul'daki Hıristıyanlann yanı sıra tunstlerin ve bazı Muslumanlann da katıldığı gözlendi. Ayüıin başlamasından önce bahçede biriken yaklaşık 4 bin kişı 23.15'te içeri alındı. Saa 24.00'te başiayan "Mesih Isa'nın Doğuşu Ayini" 02.00 sularına kadar surdu. Okuryazarlar ytizde 90 oldu • ANKARA (UBA) — 1981 yıhnda başlatılan okuma yazma seferberliği çalışmalan sonucunda Turkiye'nin okuryazar oranı yüzde 90'a yükseldi. Bilecik yüzde 97.2 ile okuryazar oranı en yüksek, Mardin yüzde 58.4 ile okuryazar oranı en duşuk iller olarak belniendi. Milli Eğitim Bakanhğı'nın verilerine göre 1980 yıhnda iktisaden faal olan 14-44 yaş grubunda yüzde 76.7 olan okuryazar oranı, 1990 yıhnda yüzde 90'a yükseldi. Madonna'nın gözdesi Picasso ABD'de koleksiyonculuk denince akla ilk gelen isimlerden biri Paul Mellon. Koleksiyonculuğu reklam haline getiren ünlüler arasında Jack Nicholson, Bill Cosby ve Barbara Streisand'ın adı sık sık geçiyor. ŞEBNEM ATİYAS \E\* VORK — ABD'nin koleksıyon dunyasının en onemh ozelhğı gızlilık. Adından en çok soz ettiren sanat kolek- sıyoncularından bırisı ise Paul Mellon. Mellon'un koleksıyonu özellikle 19. ve 20. yuzyıl tab- lolarından oluşuyor Paul Mel- lon, koleksıyonculuğunu "ha- yırseverliğin bir all bolumu" olarak nıtelendınyor Geçen >ıl fıyatlann astronomık duzeye erışmesınden sonra Mellon "Bugunlerde onemli her şey saçmasaparv bir şekilde aşırı fi- yallı. Bu saçma fijalları odeme- yi reddedivonım" dıyerek alış- verışını yavaşlattı. Geçen kasım ayında Chrıstie'de Manet, Van Gogh, Degas ve Picasso dahil 14 eserıni açıkarttırmaya çıkar- dı. ABD'nin bır başka unlu ko- leksıyonucusu VValter Annen- berg. Annenberg, oncekı yıl Pı- casso'nun "Au Lapin Agile" tablosunu 40."" milyon dolara satın alarak dıkkatleri ustune topladı. Annenberg koleksıyo- nu, Monet, Reııoir, V an Gogh. Cezanne dahıl pek çok unlu 19. ve 20. yuzyıl tablolannı kapsı- yor. Annenberg, ayrıca Uzak- doğu hazınelerını de topluyor. Palm Sprıng'dekı 208 donum- luk malıkânesı Uzakdoğu'nun gumuş, bronz heykelcikleri, tablolan ile dolu Forbes ailesı, dunyanın her yerınden toplanmış eski eser ko- leksıyonu ile tanınıyor Forbes'- lar buldukları "her şe>in" ko- leksiyonunu yapıyorlar. Barba- ra Piasecka Johnson New Jer- sey'den eskı unlu tablolar ve heykeller koleksiyonu ile tanını- yor. Johnson, oncekı yıl Gdansk tersanelerınin korun- ması ıçın 100 milyon dolar ba- ğışta bulunarak dıkkatleri uze- rine çektı. Enerjık yapısıyla ta- nınan Johnson'ın genellıkle eserlere değerının ı,ok usıunde tıvatlar odedığı soylenıyor. Shelb> \\ hite ve Leon Lev> Yu- nan, Rumen, Uzakdoğu antıka- ları koleksiyonları ile bılınıyor- lar. ABD'nin koleksiyonculuğu reklam haline getiren unlulerı arasında Jack Nicholson, Ma- donna, Bill Cosby \e Barbara Slreisand da \ar Madonna, Le- ger. Picasso. Rivera'nın yanı sı- ra Frida Kahlo hayranı VJa- donna ayrıca Man Ra> gıbı mo- dern sanatçıların koleksıyonuna da sahip. Nicholson antıkalara olan merakının yanı sıra Amerıkan \e A\rupa sanat koleksıyonu yapı\or Vuillard, Monet, Pi- casso, Magritte'ın yanı sıra Meksıkalı eserlerı, çeşıtlı antıka- lar topluyor.