Katalog

HABERLER ISOLDA BİRLEŞME TAKTIŞMASI 13 EKÎM 1990 Birleşmeye'Hayır'diyen yok İç Politika Servisi — Altı günden bu yana sürdürdüğümüz sosyal demokratların birleşmesiyle ilgili görüşleri bugün noktahyoruz- SHP Genel Başkanı Erdal tnönü'nün çağrısıyla yeniden gündeme gelen sosyal demokrat parti ve partililerin birleşmesi konusunda SHP'liler genel olarak "Evet" derken, DSP'liler ise daha çok Genel Başkanlan Bülent Ecevit'in açıklamalarıyla paralel tavır aldılar. SHP yöneticileri "birleşme mutlak sağlanmah" görüşünü savundular. DSP yöneticileri ise, "Evet, ama bu bizde olur" dediler. Birleşmeye "Hayır" diyen yoktu, ancak bunun nerede ve-nasıl sağlanacağı konusunda görüşler aynlıyor. Beş generalden icazet alına- rak kurulmuş HP, SODEP ve onlann birleşmesi ile doğmuş SHP ve SHP'den kopmuş HEP'in üst kademelerindeki, tavandaki yöneticilerinin bölün- müşlüğü, sosyal demokratlann böliinmüşlüğü anlamına gel- Mehnet Sevigea (DSP lstanbul tl Başkanı) — Bir par- tinin sosyal demokrat olması yanlız adıyla, bayrağı ile değil programının, doğrultusunun, tutumunun ve iç yapısının tutar- lılığı ile olur. DSFde Ozdalga'ya ihraç istemi ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — SHP-DSP birleşmesi- ne Rahşan Ecevit'in tepki gös- terdiğini açıklayan HaJak Öı- dalga'nın DSP'den "Kesin ih- raç istemiyle' Merkez Disiplin Kurulu'na verilmesi kararlaştı- nldı. DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit yurtdışındayken Genel Sekreter Stlçuk Sönmez'in bas- kanlığında toplanan DSP MKYK'da "Özdalga'nın kişisel hesaplaria partiye zarar verici davranışlara girdigini" iddia edilerek parti tüzüğünün 80. maddesi uyannca ihracımn is- tendiği bildirildi. Ecevit'in yurt- dışında nerede bulunduğu ise açıklanmadı. DSP Genel Başkanı Bölenl Ecevit, yurtdişındayken Genel Sekreter Setçuk Sönmez dun yaptığı yazılı açıkJamada, öz- dalga'yı son demeciyle, gerçek- le hiç ilgisi bulunmayan bazı 'if- saat'ta bulunmakla ve kendili- ginden bazı uydurma senaryo- lar ortaya koymakla suçladı.* mez. Halkımız sosyal demokratla- nn bir bütün olduğunu, bölün- mediğini, Bayrampasa'da oyla- nnı Demokratik Sol Parti'de birleştirerek kanıtlamıştır. Iki ayn parti olarak seçimle- re katılmamn yarannı da Bay- rampaşa seçimlerinde DSP'nin % 42'leri, sosyal demokratlann ise VoSO'leri aşması ile tflm ka- muoyu gördü. Bu nedenJe SHP, DSP'ye birlik çağnsı yapıp gel •beni kurtar diyeceğine sosyal demokratlann gerçekten ikti- darlannı istiyorlarsa Demokra- tik Sol Parti'nin yakasıru bıra- kıp, seçim sistemindeki büyük ayıbı, günahı temizlemelidirler. Erean Karakaş (SHPls- tanbul tl Başkanı) — Türkiye sosyal demokrat hareketinin kaynağı Ulusal Kurtuluş Sava- şı'ndadır. Sosyal demokrat ha- reket 12 Eylül askeri darbesine kadar geçen sürede CHP'de bir araya gelmişti. CHP her dönemde kendisini yenilemiştir. 6O'lı yıllann orta- larından başlayarak kendisini ortanın solunda, demokratik solda bir parti olarak tanımla- mış ve bu tanımlamalara uygun bir siyasi doğrultu ve örgüt an- layışını geliştirmeye çalışmıştır. CHP'deki bu gelişmeye ayak uyduramayanlar, bir başka de- yişle geleceği geçmişte arayanlar partiden aynlmışlar ve zaman içerisinde eriyip yok olmuşlar- dır. CHP'nin sosyal demokrat- Iaşma süreci tamamlanamadan 12 Eylül darbesi yaşanmış ve parti diğer demokratik kuniluş- lar gibi kapatılmıştır. 12 Eylül sonrası tekrar parti- leşme gündeme geldiğinde sos- yal demokrat hareket bütünlü- ğünü koruyamamıştır. Geçmi- şin eleştirel bir değerlendirmesi Ozerine tüm sosyal demokratlan kucaklayacak, çağdaş bir sosyal demokrat parti oluşturulama- mıştır. 12 Eylül rejimi de sosyal demokratlann bütünlüğünü ön- lemek için elinden geleni yap- mıştır. Kısacası sosyal denmok- ratlann bugün ayn partilerde olması 12 Eylül'ün ortaya çıkar- dığı yapay bir dunımdur. Bö- lünmüşlüğün tarihi ve ideolojik nedenlere dayanmadığı da orta- dadır. Sosyal demokratlar arasmda diyalog şarttır. Sosyal demokrat ideolojideki gelişme- leri, sosyal demokrasinin Türki- ye programını, sosyal demokrat örgütlenme anlayışını birlikte tanışmalı ve geliştirmeliyiz. Bu yapılırsa büyük anlayış farkla- rırun ortada olmadığı görüle- cektir. Mesele temel konularda SOSYAL DEMOKRATLARIN ABŞIVINDEN yaparak "birteşelim" 1 2 E y l ü l s o n r a s l 1 1 1 1 1 i l k B en «l > eı *' seçimleri yapılmadan önce SODEP'e katılımlar siirüyordu. Eski "yasaksız" CHPIıler SODEP'e üye olmuş ve bir tören diizenlenmişti. Törende Inönii, HP'ye çağn demişti. Geçen zamanda SODEP-HP birleşti ve SHP doğdu. bir olmaktır. Sosyal demokrat partiler kendi iç yapüannda da çoğulculuğa ve çoksesliliğe öte- den beri önem veren partilerdir. Bu nedenle ayrıntılardaki fark- lı eğilimler parti teke indiği za- man da kendilerini ifade edebi- lirler. Sosyal demokratlann bir- ligj konusunda SHP Genel Baş- kanı Erdal İnönii'nün çağnlan- m son derece önemli buluyor ve sosyal demokratların bu çağn- lara iyi niyetle yaklaşmalannı diliyoruz. Oyhan Akgiu (SHP tz- mir tl Başkanı) — Sosyal de- mokratlann bölimmesi, 1980 öncesi sancılan çekilmeye baş- layan bir olaydır. 1983 yıhnda partileşme süreci başlayınca, Sa- yın Ecevit'in parti kurulmama- sı fikri ile partinin kurulması ve sosyal demokratlann birleştiril- mesi fikri çarpışmaya başladı. Sayuı Ecevit, kendi yakınlan aracıhğı ile partileşmeye tepki gösteriyordu. Bu arada 12 Ey- lülcüler de 'uslu' bir Halk Par- tisi kurdurdular. Daha sonra partileşmeyi savunanlar, Sayın Erdal lnönü'nün önderlığinde, SODEP'i kurdular. Sosyal de- mokratlann oylannın en büyük partide, yani SHP'de toplanma- sı gerektiği fikri tabana sürekli söylenmelidir. Snat Istaabal (DSP tzmir tl Başkanı) — DSP'nin doğuşu, toplumdaki kaçınılmaz ve ger- cek gereksinimlere dayanmakta- dır. ıncelendiğinde görülecektir ki SHP ve DSP'nin programla- rı, örgütlenme modelleri de farklıdır. Şu anda yapılması ge- reken, dünyanın en adaletsiz, en anti demokratik seçim sistemi- nin değişmesi ve ulusal iradeyi çarpıtmadan, olduğu gibi yan- sıtacak yeni bir demokratik se- çim sistemi için herkesin, bu arada SHP Genel Başkanı Sa- yın Erdal lnönü'nün de 1987'de Sayın özal'la seçim sistemi için kurduğu çirkin ortakhğı bozup gereken katkıyı yapmasıdır. Sosyal demokratlar elbette bir- leşmelidir. BtTTİ CHP'DEN BUGUNE Inönü 7. genel başkanlığında sesleniyor: Birleşelim YALÇIN ÇAKIR SODEP ile HP'nin birleşmesi sancılı, güçlük- lerle, özverilerle, aynlmalar ve katılmalarla olu- yor. 'Protokol' anlaşmasının ardından 'resmi' bir- leşmeye gelinirken en çok gürültü de HP'nin içindeki 'demokratik sol' grup milletvekillerin- den çıkıyor. O zaman yasaklı olan Bülent Ece- vit, birleşme öncesi HP kurultayına 'ilgi gösterip' HP milletvekilleri Nuri Korkmaz ve Hüseyin Av- ni Güler'le Oran'daki evinde buluşmuştu. Bu- luşmada Rahşan Ecevit, milletvekillerine, "So- lun birligi yerine demokratik solun birliği, de- yişi kullanılmalı" diyerek tavrını göstermişti. Korkmaz, birleşme sonrası HP Genel Başkanı Gürkan'ı 'Demokratik sola ihanet' etmekle suç- layıp istifa etmişti partisinden. Birbiri ardına is- tifalar geliyordu. Gürkan, eleştirilere 'Herkes herkesle görüşür. Anlayamadığım bunun niye gizli yapıldığV diyerek yanıt veriyordu. öyle ilginç şeyler yaşandı ki o sıralar.. tnönü ve Gürkan "anayasa değişsin' dediler. Evren bu- na sert tepki göstererek çekip giderim' diye uyardı. HP içindeki Calp'cılar, tartışmada "Ev- ren'e cihat açmak siyasi ilticadır" sözleriyle yer aldılar. Daha once parti kurmak için girişimleri olan Ismail Cem SODEP-HP birleşmesinin ger- çekleştiği kurultaydan bir gün önce ortaya çıkı- yor SODEP'e üye oluyor ve PM'ye seçiliyord». Gürkan, genel başkan olmnştu 'birleşme kurul- tayı'nda, 'tnönü 'kurucu genel başkan.' Sonra İnönu genel başkan oldu, Gürkan da MYK üye- si. Bu lnönü'nün 80 sonrası üçüncü genel baş- kanlığıydı. Türk-lş eski Genel Başkanı Halil Tunç'Ia baş- layan DSP'nin kurulma çalışmalan aradan ge- çen 727 günden sonra SHP'nin ortaya çıkması- nın hemen ardından Demokratik Sol Parti (DSP) resmen kuruldu. Rahşan Ecevit genel başkan, Bülent Ecevit 'yasaklı' politikacıydılar o sırada. Ecevit, DSP toplantılarına 'konuk' konuşmacı olarak katılabiliyordu. Birçok başkan değişti, bir çok yönetici, kurmay... Ve siyasi yasaklann kalkmasıyla Bülent Ecevit DSP'nin başına geç- ti. Ecevit sağa, 'demokratik uzlaşma' mesajı gönderirken Rahşan Hanım da SHP'ye, 'su sos- yal demokratlan' diye seslennıişti. Artık iki parti vardı SHP ve DSP... Yasaklann kalktığı referandumla birlikte si- yasiler de döndüler tek tek. Milletvekili seçim- lerinden sonra Deniz Baykal SHP'de grup baş- kan vekili oldu. inönu genel başkandı, Fikri Sağ- lar genel sekreter... 1988'lere gelindiğinde par- tide 'hizip' tartışmaları da başlamıştı. Inönü PM- MYK yetki tartışmalan olurken istifa etti. Pembe Köşk hareketlendi, Inönü döndü. Haziran 1988'de kurultay yapıldı. Ismail Cem gene sah- nedeydi. Baykal'ın adı kulislerde 'genel başkanhk' için dolaşıyordu. Inönü de genel baş- kan adayıydı. Ve tnönü gene genel başkan se- çildi. Ancak parti üst düzey yönetim kadroları Baykal listesinden oluşmuş, Baykal da genel sek- reter olmuştu. Bu kadrolar içinde genel sekre- ter yardımcısı Ali Topuz ile partinin kurucula- rından eski Genel Başkan Gürkan anlaşamadı- lar. Topuz istifa etti. Ve gele gele SHP'nin son kurultayına gelin- di. Baykal, genel başkan adayı oldu, tsmail Cem gene en son dakikada ortaya çıkarak sürpriz bir kararla Baykal'ın yanında yer aldı. Bu kurultay- dan da tnönü genei başkan olarak çıkmıştı. Üst yönetim kadrolarına da lnönü'nün listesi ağır- lığını koymuştu. Inönü yeniden 'birleşme' çağ- nsı yaptı. Ecevit, 'yakamı bırakın' dedi, HEP 'seçim için koalisyon' önerisini getirdi. "Sosyal demokratlann birleşme tartışması" sürüyor. Siyasal tarihimizde de bugüne değin bir- leşe, ayrıla gelinmiş. 'Sulh ve Selamet Partisi' ile "Selameti Osma- niye Partisi' birleşti. 'Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti' ile 'Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeü' birleşti. Cumhuriyet sonrası 'Emlak ve Teşebbüs Partisi' ile 'Müstakiller Birliği' bir- leşerek 'Liberal Köylü Partisi'ne katıldılar. Ye- ni oluşumunun adı, 'Türkiye Köylü Partisi' oldu. 'Öz Demokrat Partisi', '46 Demokratlan' ola- rak anılan grupla birleşerek 'Millet Partisi'ni kurdular. 1954'ten sonra 'Hürriyet Partisi' ken- disini feshedip CHP'ye katıldı. 12 Eylül'den sonra sosyal demokrat solda, HP çıktı ortaya. HP, SODEP'le birleşti. SHP ku- ruldu. Şimdilerde ise 'yeni birleşmeler' konuşu- luyor siyaset sahnesinde. BİTTİ Murat Karayalçın: Sosyal demokratfar kesinlikle birleşecek Sosyal demokratlann tek bir parti çatısı altında toplanmaları, oy kaygılarının çok ötesinde, cumhuriyetin korunması anlamını taşımaktadırlar. ANKARA (Cnmhuriyet Bürosıı) — SHP Ankara Bü- yükşehir Belediye Başkam Morat Kara>-aiçın, sosyal de- mokratlann tek bir çatı altın- da bütünleşmesinin oy kaygı- sından öte, "comhuriyetin ve ülke bütünluğünün korunma- sı için gerekli olduğunu" söy- lüyor. Çözümün, parti yöne- timlerinden çok, sosyal de- mokrat tabanın elinde oldu- ğuna dikkat çeken Karayal- çrn'ın görüşleri şoyle: "Sosyal demokratlann tek bir parti çatısı altında toplan- maları, oy kaygılarının çok ötesinde, bugün cumhuriyetin ve ülke bütünluğünün korun- ması anlamını taşımaktadır. Cumhuriyetimizi, kendisine yöneltilen tehditler karşısında koruyacak asıl güç, Anadolu devriminin tarihsel mirasçılan olan sosyal demokratlairdır. öte yandan birleşme olgusu, toplumumuzun 21. yüzyıla daha çağdaş ve daha ileri bir yapıda girmesi açısından da zorunlu, hatta yaşamsaldır. Bence bugün, sosyal demok- rat partiler arasındaki aynlık Cevdet Selvi: "program farklılıklan"na ya da tarihsel nedenlere dayan- mamaktadır. Sosyal demok- rat partilerin birleşmelerinin kısa dönemde olanaklı olup olamayacağı bir yana, birleş- meye yönelik girişimlerin sûr- mesini, soz konusu partilerin yöneticilerinin sorumlulukla- ruun tarih ve kamuoyu önün- de açığa çıkması açısından ya- rarh görüyorum. Aslında te- mel çözüm, sosyal demokrat partilerin yönetimlerinden çok, bizzat sosyal demokrat- lann elindedir. Birleşmeyi sağlayacak olan şey, bugün farklı partilere dağılmış olan sosyal demokratlann, Türki- ye'yi değiştirecek ortak mis- yonlannın bilincine eş zaman- lı olarak varmalandır. Bu rüz- gânn önünde hiç kimsenin ya da hiçbir partinin durabilece- ğini sanmıyorum. Sosyal de- mokratlar kesinlikle birleşe- cektir. Hiçbirimiz, bu konu- da katkılanmıa esirgeyeme- yiz. Ülkemizin, halkımızın, cumhuriyetimizin ve demok- rasimizin aynlık gibi bir lükse tahaıtımülü yoktur. Kişisel bir sorun olmaktan kurtaralım İç PoUtika Servisi — SHP Genel Sekreter Yardımcısı ve Eskişehir Milletvekili Cevdet Selvi, 12 Eylül sonrası örgüt- lenme özgürlüğündeki zor- luklarla gelinen günlerde DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit- in "farklı bir yapüanma arzu- SB", "uzun vadeli plan ve prograra "ın özellikle CHP'li- lerin dışlanmasıyla istenilen sonucu vermediğini belirtiyor. Selvi, "birleşme" konusunun, "kişisel" bir sorun haline ge- tirilmemesini de isteyerek şun- ları söylüyor: "12 Eylül'ün en önemli bas- kısı ve uygulamaları demok- Mtik kuruluşlara, sivil örgüt- lere, özeUikle emekçi kesimle- re, sol ve sosyal demokratla- ra karşı oldu ve sürdürüldü. Siyasi partilerin kapatılması, sendikalann, meslek kuruluş- lannın bir kısmının kapatıl- ması ve bir bölümünün de iş- levsiz hale getirilmesi, uzun- ca bir süre halkın örgütsüz, güçsüz ve çaresizlik içinde yal- nızlaştırılmasına neden oldu. tnsan haklannın, temel hak ve özgürlüklerinin yok sayıl- ması, demokrasinin askıya alındığı bu dönemde sosyal demokratlar baskı ve olum- suzluklardan bir an önce kur- tulabilmek, kurumlaşmasını önleyebilmek, yeniden de- mokrasiyi gecerli kılmak için örgütlenme ve bir siyasi parti kurma arayışına girdiler. Bü- tün istek ve özlem Sayın Bü- lent Ecevit'in buna Önderlik etmesiydi. Ancak Sayın Ece- vit'in farklı bir yapılanma ar- zusu, çok uzun vadeli plan ve programı, özellikle CHP'üle- ri büyük ölçüde dışlaması is- tenilen sonucu vermedi. Sos- yal demokratlann bütünlüğü bu noktada sağlanamadı. Sa- yın Ecevit'in ilk genel seçim- lere katılmama karan ise baş- ka arayışları daha da hızlan- dırdı. HP'nin seçimlere katı- labilmesi, SODEP'in vetolarla genel seçimlere katılmasımn önlenmesi, aynı anayasa ve yasalar çerçevesinde DSP'nin kurulması sosyal demokratla- nn bölünmüşlüğünü daha da arttırdı. Ancak yaşanan ger- çekler sosyal demokratlann birleşmesinin bir kez daha zo- runlu olduğunu gösterdi. SO- DEP ile HP birleşti. Birleşme bugün kaçınılmaz bir görev sayılmahdır. Çünkü halkımı- zın içinde bulunduğu sosyal ve siyasal bunalım, ülkenin sürüklendiği çıkmazlar, ikti- dann keyfi uygulamaları ve hükümetin sorumsuzluğu karşısında sosyal demokratla- nn ve bugünunden şikâyetçi, geleceğinden kuşku duyan tüm vatandaşlanmızın birleş- mesinden başka yol kalma- mıştır. Bu gelişmelere ve bu anlayışa rağmen hiç kimse birleşmeye karşı tavırlarında başanlı olamaz. Bunun için birleşme süresini uzatmak, sosyal demokratlann bütün- Ieşmesine engel olmak kimse- ye yarar sağlamaz. önemli olan, bu olayı kişisel bir so- run haline getirmemek, özve- riden kacınmamaktır. Bu sa- mimi ve gerçekçi yaklaşım birleşmeyi daha kısa sürede sağlayabilecek tir!' Türkiye Iş Bankası, geleneksel Büyük Odülleri'ni bu yıl •Ticaret Hukuku •Halk Edebiyatı İncelemeleri •Uygulamalı Halı Sanatı dallanna ayırdı. Her dalda, 10 milyon liralık parasal ödül. Aynca, Türkiye Iş Bankası Büyük Ödül Simgesi ve Onur Belgesi. Üstün düzeydeki eserleri, yaraücı, yapıcı ve kalıcı etkinlikleriyle Türk insanını, Türk kültür ve sanatını yüceltenleri ödüllendirmek, bir tş Bankası geleneğidir. TÜRKİYE IŞ Ödüller Seçici Kurulu: • Büyük ödül'e öncrilecek eserier, 22 Ekim 1990 gününe kadar kabul edilecektir. • Kişisel başvurulann djşında, o dalla ilgili kurum, kuruluş ve yayınevleriyle, uzman ve eleştirmenler de eser önerebüirler. • BOyOk ödfll Yönetmeliği ve her dalm katılma şaıtlannı içeren broşürler. Türkiye Iş Bankası A.Ş. Genel Müdürlük Halkla llişkiler Müdürlüğü 06684 Kavaklıdere Ankara adresinden sağlanabılir. Edetaiyat BOyuk Ödülu "Halk Edebiyatı Inceletnelen" Seçıc] Kurulu Toplum ve Insan Bılimkh Buyflk Ödülu Ticaret Hukuku" Seçıcı Kurulu Sanat Büyük ödülü "Uygulamah Halı Sanatı" Seçıcı Kunılu I t Prof. DT. O|UZ tmrtgün Prof MnrafiAdKl HasaıDuman PtDf Dr Prof Dr ŞükrtSçın (Tirt JCilttrm * y f M £J Pro( r>. inaEnjır*. (Jteıwa Üan*na&] «bdrirâEpun F Ö/numOjt*! Prof. Dr AbdurrJımtrı Gu«l IGaı 0«ıwra*« Tirt SJı > lı ıpTıııfctot» raıiMiıl Miüı 1 Prof Dr Yapr Kınyal(ın (J«la w rıeora Prof. Dr. Beytaa K n n t n l ı ırn ıı u ı I n n uagar - - rbnhnnH Kun (Tirtajt U ftmıiau A$ TfTıımr*KmniB Oyeaf Doç Dr Yavuz Okcuoğİu KoulMİUsü IfUt icUıvoi*» MdnntOnl EfmMM I On»tr Na tınojtıı M Şütou Özdoıur irmgagfB HutaJtDaırm A«f Prof Dr Uıul Tekııulp l t l«M'/U(;. Heiat Fa Oirtf'M Cftu) 1 Akın Şehiriıoiiu (Tanm, O M M -* K*r tfleri JotnWı/t Prof Dr Şenre Yeıkın tltf**bmi Vımersuetı EAcbrm FalaJus, ' f >v 5aMf Tardm öfrtum Ujmi Gençler okula hazır! ROTRING KOLEJ SET 0.2, 0.3 ve 0.5 mm uçlara sahip hassas isograph kalemler, Tilckv 0.5 mm kurşun kalem, silgi ve teknik kolemler için pergel ayağı. Tam sizin için hariko birset. Aynca Kolej Set alan herkese bir adet Proje Taşıma Rulosu BEDAVA1 Tüm seçkin kırtasiyecilerde Rotring Kolej Set, hediyeniz ve diğer Rotring çizim gereçle- ri sizi bekliyor. f®tring 830B 1. Hamur kağıda çok temiz FOTO KOP 60TL. • DoğanCopy 1SO78 28 Ort^bahçe Cad. Noc eo Beşlrtay Bir sinema edebiyat ödülleri sekreterliğinde görev alacak MSÜ'de öğrcnim gören bayan Tel: 149 75 91 (Saat: 19.30-22.30)