Katalog

CUMHURÎYET/10 HABERLER 20 OCAK 1990 Baro raporu Ankara'da • ANKARA (Cumhuriyet Burosu) — Istanbul Barosu Başkanı Turgut Kazan, TCY'nın 141, 142 ve 163 maddelerıne ılışkın hazırlanan bır raporu dun, Adalet Bakaru Oltan Sungurlu ıle SHP Genel Başkanı Erdal Inönu ve DYP Genel Başkanı Suleyman Demırel'e sundu Raporda, bu maddelenn kaldırılmalannın herhangı bır boşluk >aratmayacağı, devletın korunması bahanesıyle ınsan haklarının sınırlandınlamavacağı goruşune yer verıldı İki Türk için yoğun girişim • ANKARA (Cumhuriyet Burosu) — Turkıye'nın Suudı Arabıstan şerıat hukumlerınce ölum cezasına çarptırılan ıkı Turk vatandaşı ıçın Rıyad nezdınde voğun dıplomatık gınşımlerde bulunduğu açıklandı Dışışlerı Bakanlığı'ndan dun konu hakkında yapılan açıklamada, Seyfettın Erturk ve Mehmet Koseoğlu ısımlı \ atandaşların uyuşturucu kaçakçılığından yargılanıp suçlu bulunduklan bıldırıldı ZDF'ye çekim engeli • Haber Merkezı — Bolucu propaganda yaptığı gerekçesıyle Dıyarbakır'da tutuklu bulunan Alman sosyolog Hella Schlumberger ıle cezaevınde göruşmek ısteyen FAlman televızvonu ZDF ekıbıne ızın verılmedı AA'nın haberıne gore, uç kışılık ZDF ekıbının göruşme ısteğj, savcıhkça gerı çevrıldı ZDF ekıbınden gazetecı yazar Angehca Fell, Schlumberger'ın tutuklanmasının ulkesınde tepkıyle karşılandığını söyledı Uluslararası Af Örgutu Genel Sekreten Ian Martın ıse Başbakan Yıldırım Akbulut'a gönderdığı mektupta, tutuklamanın, Turkıye'nın de taraf olduğu Insan Haklan Avrupa Sözleşmesı'ne avkın olduğunu ka>dettı Korsan gösteriler • İsunbtıi Haber Servısi — Istanbul'un çeşıtlı semtlerınde dun korsan göstenler vapıldı Cağaloğlu'nda bır grup kadın, Demokrası Içın Kadın Derneğı (DEMKAD) Ankara Şube Bakanı Hatıce Arıkan ıle 14 arkadaşının Ankara'da gözaltına alınmalannı protesto ıçın gösterı yaptı Hurrıyet Gazetesı önunde toplanan kadıniar, caddeye benzınlı talaş dokup ateşe vererek trafığı bır sure kestıler Bu sırada atılan bır molotof kokteylı caddeden geçmek ısteven Mustafa Emre vönetımındekı 34 TDT 59 plakalı arabaya geldı Alev alan otomobıl sonduruldu Kadıköy Kultur ve Dayanışma Derneğı'nın (KKDD) kapatılması tepkıye yol açtı KKDD'lıler, dun saat 11 00 sıralarında Sarasker Caddesı 59 numarada bulunan dernek bınalan önunde gosterı duzenledıler Slogan atan göstencıler, bır basm açıklaması okudular YELZI işleri müdürüne 23 yıl • İstanbul Haber Servisi — Yenı Çozum Dergısı Yazı Işlerı Muduru Erdoğan Yaşar Kopan, "yayın voluyla komunızm propagandası yaptığı" gerekçesıyle 23 yıl ağır hapıs cezasına çarptınldı Hapıs cezası, yazı ışlerı mudurunun yargılandığı 2 No'lu tstanbul Devlet Guvenlık Mahkemesı'nce 36 mılyon lıra para cezasına donuşturuldu İşkenceyî saptama • İZMIR (Cumhunyet Ege Burosu) Izmır Tabıp Odası İnsan Hakları Kolu tarafından, gozaltında tutulan bır kışı uzerınde uygulanan vontemle, rontgen fılmıyle saptanamayan darp ızlen belırlendı Oda fnsan Hakları Kolu Başkanı Prof Dr Velı Lök'un verdığı bılgıve gore ışkence gören kışının fızıksel rahatsızlık duyduğu bölgeye uygulanan "sıntıgrafı" adlı yöntem, radıo top adlı bır maddenın vucuda verılmesı ve sonrasında bılgısayarla hassas fılm çekılmesı ıle sonuç \enyor Ilk kez Izmır SSK Doğumevı'nden çocuk kaçırma olayı nedenıyle gözaltına alman Yuksel Yağız uzerınde uygulanan yontemle, röntgenın belırleyemedığı ışkence ızlerının saptandığı bıldınldı Baransel emekli oldu • ANKARA (AA) — Cumhurbaşkanlığı Basın Danışmanı Alı Baransel emeklıye aynldı Yedıncı Cumhurbaşkanı Kenan Evren'ın 9 kasımda görev suresının bıtmesıyle bırlıkte ıkı aylık ızne çıkan Baransel, kendı ısteğıyle emekli oldu 16 yıldan bu yana kesıntısız cumhurbaşkanlığı basın danışmanlığı görevını yuruten Baransel, Fahrı Korutürk ve Kenan Evren'ın vanı sıra, cumhurbaşkanı vekıllerı Ihsan Sabrı Çağlavangıl ve Sırrı Atalay ıle de çalıştı Gazetecilere konut • Istanbul Haber Servısi — Gazetecıler Cemıyetı ve Turkıye Gazetecıler Sendıkası'nın ortak gırışımlerıvle kurulan S S Gazetecıler Konut Yapı KooperatıfVnjn ıhale sozleşmesı, kooperatıf yetkılılerı ıle Lçem muhendıslık fırması arasında dun ımzalandı Ihale sozleşmesıne kooperatıf adına yonetım kurulu başkanı Zıya Sonay, Uçem adına da vonetım kurulu başkanı Mustafa Turanh ımza attı Kooperatıf, Sarıyer Maslak'takı arsasına 700 konut yaptıracak TGS'dekı ınua torenı ve kokteyle Gazetecıler Cemıyetı Başkanı Nezıh Demırkent, TGS Genel Başkanı Orhan Erınç, "onur taruğı" olarak katıldılar AÇIKLAMA G?zetenızın 13 Ocak 1990 tanhlı nushasında "Hacettepe ve Gazı'de turbana yasak karan" başlıklı bır yazı yayımlanmıştır Bu yazı ıçınde "Hacettepe Unıversıtesı Yonetım Kurulu, dun yaptığı toplantı sonucunda turbanı yenıden yasakladı Daha once YOK'un aldığı ıptal kararından sonra, ünıversıte yonetımınm bu konuda karar vereme>eceğı şekhnde goruş bıldıren Hacettepe Unıversıtesı'nde bu karar değışıklığıne, Hacettepelı oğretım uyelerının başlattığı protesto kampanyasının neden olduğu ka>dedıldı Turbanın Ankara'dakı dığer un'versıtelerde yasaklanması uzenne venıden durum değerlendırmesı yapmak ıçın bır araya gelen unıversıte vonetım kurulundan sonıa yapılan açıklamada şöyle denıldı Hacettepe Unıversıtesı Yonetım Kurulu, Yuksekoğretım Kurulu'nca öğrencı Dısıplın Yonetmelığı'nde yapılan değışıklık hususunda göruşme ve değerlendırme yapmak uzere 12 Ocak 1990 Cuma gunu toplanmış \e Anayasa Mahkemesı'nın 5 Temmuz 1989 gunu 20126 sayılı Resmı Gazete'de yayımlanan karannm yururiukte olması nedenıyle anılan karar doğrultusunda hareket edılmesıne oybırhğı ıle karar verılmıştır" ıfadelerı yer almaktadır (Jnıversıtemız Yonetım Kurulu'nurt 12 Ocak 1990 tarıhınde aldığı turban yasağı karannın oğretım uvelerımızden bır kısmının basına v*rdıklen bıldırı ıle hıçbır ılgısı bulunmamakladır Karar, Unıversıte Yonetım Kurulu'nun kendısıne tanıdığı bır takvım ıçınde almış olduğu bır karardır İki öğreîim üyesi, yeni düzenlemelerkonusunda yükseköğrenim sistemini tartıştı Üniversitelerçağın neresinde? Yükseköğrenime yeni sistem arayışı SVNUŞ. Turkıye 10 vı/a vakın bır sureden berı YOK olayını tanışıyor, bu duzenlemenın ulkeye çok şeyler kaybettırdığı ılerı suruluyor Bu bakımdan yuksekoğrenım sıstemınde yapılacak venı yasal va da yönetmelık duzeyındekı düzenlemeler lum ılgılı kamuoyu tarafından aynnıılı bır bıçımde tartışıtmalt Örneğın Karademz Tekmk Unıversıtesı Rektöru Prof Kemal Guruz ve 5 kıştlık ProfesOrluğe Yukselme Değerlendırme Kurulu Başkanı Prof fcamık Kemal Pak ıle soyleşı, sozu edılen tartışmalara bır ornek oluşturuyor Prof Guruz, mute\ellı heyet ststemıntn karar'ı savunucularından bırı, kendısının de belırttığı gıbı adı geçen yasa onerıstnm ortaya çıkışında en azından dusunsel duzevde etkılı oldu Prof Pak ıse heın mutevell 1 hevet duzenınden yana hem de kendı deyımt ıle halen "hedeftekı adam." Bu ıkı seçkın bılım adamımn goruşu bırbırlen ıle yakınlık gosterıvor ve bellı tercıhlerı gundeme getınyor Kuşkusuz yıne universıte ıçınde farklı ve tamamen karşı göruşler de butunuyor, bunların da tum ayrıntıları ıle tartışma orlamına gırmesı gerekıyor GENCAY ŞAYLAN HAKAN AYGUN —Efendım, bdıvorsunuz ynkse- kogrenım sıslemınde venı duzen- leme aravışlan yıne gundemde. Zaten yuksekoğrenım sonıolan galıba hıçbır zaman Turkıye'nın gundemı dışında kalmamıs. Şını- dı çok şıkâyet edılen VOK duze- nının degısımı soz konusu Uç so- run uzerınde sızlenn gonışlerinı almak ıstıvoruz. Bunlardan bınn- cısı bugunlerde çok tartışılan mu- tevellı hevet. fkınası, seçkıncılık anlayışı ve profesorluğe yukselrae- de venı duzenleme. Eger vaktımız kalırsa uçuncu olarak unıversıte- nın dışa açılmasının getıreceğı etık sorun uzennde durabılırız lster- senız once guncel konudan, mu- tevellı heyetlen başlayalım Sayın Rektor sız bu sıstemın Turkıye'de en onde gelen yandaşlanndansı- nız Neden mulevellı sıslemlı tını- versıle onenyorsunuz, unıversıte- ler kendı kendılennı vonelemıvor- lar mı? KEMAL GURUZ — Turkıy«£ de unıversıte tarıhını 12 yuzyıla kadar gerı goturmek mumkun Bu kuruluşlar zamanla kalıtelennı yı tırmışler, yenılığe karşı dırencın odak noktaları halıne gelmışlerdır Batılı anlamda ılk unıversıter ku ruluş 1773 tanhlı Muhendıshane-ı Vakfıye-ı Humayun tTÜ'nun koklerı oraya gıdıvor Sonra Da rulfunun var Ama buyuk reform 1930% yıllarda AtatUrk, Isvıçrelı Profesor MarscheVı davet edıp bır rapor hazırlatıyor ve hazırlanan raporu okurken kendı el yazısı ıle derkenarlar duşuyor Bu derke narlarından bırkaçını nakletmek ıstıyorum. çunku gervekten çok ıl gınç Orneğın "Talebe İngılızce. Fransızca, Almanca gıbı ecnebı bır lisan bılmelıdır" notu var Başka bır not yetersız oğrencılenn daha ılk senede cesaretlermın kınlma sı gerektıgını dıle getırmekte. Bır dığer not Istanbul Darulfununu'nun yetersız olduğu ve Mıllı Eğıtım Ve- kâletı nın bellı bır sure bu kuru luşu yönlendırmesı gerektığı hak kında Vıne bu notlardan Atd türk un unıversıtenın bır fakulte ler konfederasyonu olmasına karşı olduğunu ve oğretım uyelerının atanmasmda bakanlığın ınısıyatı- finı öngorduğunu anlıyoruz Ku tuphanelerın ıslahını ıstıyor Yo- netım ıle ılgılı notu çok ılgınç, "Alakadar kışıden iyı hâkım olmaz" dıyor Bu notları okuyun ca Ataturk un dehasına havran ol mamak elde değıl, bır asker olma sına karşın çağdaş unıversıteyı ka fasında oluşturmuş Hep bılıyo- ruz, Nazızmden kaçan bılım adamları ıle İstanbul Unıversıtesı dunyanın savılı bılım merkezlenn- den bırı oluyor 1946 duzenleme- sı ıle ozerklık kurumu gelıyor 1950'h yıllarda kurulan Ege, Er zurum ve Karademz Teknık Unıversıtesı ıle ODTU Anglo- Sakson modelıne göre yapılanıyor Kampus unıversıtelen ortava çıkı yor ODTU'de 9 kışılık bır mute vellı heyet \ar ve sanıyorum ılk GENCAY ŞAYLAN ANKARA — TBMM Mıllı Eğıtım Komısvonu Baş kanı ve ANAP Izmır Mılletvekılı Prof Kemal Karhan ve arkadaşlan tarafindan hazırlanan yasa onensının Mıllı Eğıtım Bakam'na sunulması ıle bırlıkte kamuoyunda yuksekoğrenım sıstemı ıle ılgılı tartışmalar hız kazandı Özellıkle unıversıte oğretım uyelerı, yasa önerısının mu tevellı heyet duzenlemesıne yaygın bır bıçımde karşı çı- kıyor, bu soruo ıle ılgılı kampanyalar duzenhvorlar Ozerklık konusunun tartışmalasn odağım oluşturduğu gözlenıyor Tartışmanın, 12 Eylul tarafından getınlen YÖK dıi zenlemesınden ben sıcak bır bıçımde surduğu ve eleştı- rıler karşısında YÖK sıstemının önemlı ölçude ışlev yıtı rerek değışıme uğradığı bılımyor YÖK'e karşı yukseltı- len en köklu eleştın özerklığın yok edılmesı ve hal böyle ıken ıktıdar partısı mensuplannca hazırlanan yeni yasa onerısınde unıversıte yönetımlerının dışarıdan atanmış mutevellı heyetlere bırakılması, sözu edılen tartışmala- nn hız kazanmasına neden oldu Ozerklık, oldukça uzun bır dönemden ben Türkıye'- dekı demokratıkleşme tartışmalannda özgün bır yer tu- tuyor Bu durum belkı gelışmış bır Batı ülkesı ıçın ya- dırganacak bır olgu ama Turkıye'nın somut koşullann da bu tartışmanın yaşamsal bır gerçeğı dıle getırdığı soy- lenıyor Temel ışJeu bılım ve bılgı uretmek olan unıver- sıte hocaları, sureklı olarak "sovledığım şeylerden başı- ma bır şey gelir mı, beni kapı onune koyarlar mı" endı şesı taşıdığı ıçın ozerklık konusunda çok duyarlı bır tu tum alıyor Nıtekım son yasa önerısıne karşı yurutulen kampanyalarda, unıversıte dışından gelecek ve buvuk bır olasılıklı seçım yıtırmış polıtıkacı ve ışadamları ıle dol durulacak mutevellı heyetlerınm akademık personelın atanması, yukselmesı ve ders programlarının ıçerığımn belırlenmesı konularında yetkı sahıbı olması eleştın ko nusu yapılıyor Bu eleştırılenn altında sözü edılen kay- gıların yattığını yadsımak mumkun değıl. Bır bakıma yuksekoğrenım sıstemınde yem bır duzen- leme, yenı bır yasal çerçeve çızme gırışımı, tek tartışma konusu değıl Bunun yanında YÖK sıstemınde yapılan değışıklıkler ıle profesorluğe atanmanın yenı koşullara bağlanması da yoğun gerılımlere ve eleştınlere konu ol muş gözukuyor Başka bır deyışle gıderek kamuoyunda etkınlığı yükselen tartışmanın sadece mutevellı heyet du- zenlemesı ıle sınırlı kalmadığı, halen uygulanmakta olan profesorluğe yukselme prosedurünün de ünıversıte ıçın- de büvuk rahatsızlıklara neden olduğu belırtılıyor YÖK sıstemıne, başlangıçtan berı yöneltılen en belır- gın eleştırılerden bırı akademık kalıtenın duşmesı Öyle anlaşılıvor kı bu eleştırıler etkılı oldu ve çok yakın geç- mışte YÖK ıçınde yapılan bır duzenleme üe profesörlü ğe yukselme ıyıce zorlaştırıldı Yenı duzenleme, 5 pro- fesörden kurulu bır değerlendırme heyetı kurdu ve pro- fesorluğe yukselme ıçın bu heyetın olumiu goruş verme- sı öngöruldü Olumiu göruş ıse bır tür nesnel ölçütlere bağlandı ve profesörluğe yukselecek kışılenn evrensel dü- zeyde bılımsel çalışma yapması koşulu getırıldı Bunun olçusu, yurt dışındakı saygın bılımsel perıyodıklerde ya- yın yapma ya da uluslararası atıf ındekslenne ısmen gır- me olarak saptandı Bılgı uretmede ve unıversıtedekı çal>şmalarda evren- sel bır düzey tutturmayı amaçlayan bu değışıklığın olumiu bır çerçevede nıtelenmesı doğru gözukuyor Ancak or- tada bır sıkıntının olduğu açık Orneğın, eğer YÖK'ün akademık kalıteyı onemlı olçude duşürduğu eleştınsı ger- çeklık payı taşıyorsa, ünıversıtenın yenı kımlığı ıle bu uy- gulamaya yoğun bır dırenış göstereceğı açık Buna kar- şı YÖK uygulamasının akademık duzeyı yukselttığj ko- nusundakı sav geçerlı ıse bu yem duzenlemeye gerek yok, çunku özelıkle hukuk, mımarlık, güzel sanatlar gibı alan- larda uluslararası atıf olanağı hemen hemen yok gıbı Nıtekım önumuzdekı gunlerde, değerlendırme kuruly ta- rafından profesorluğe yukseltılmesı uygun görulmeyen- lerın yuksek sayıda yargı organlanna başvurmaları bek- lenıyor mutevellı heyet başkanı Adnan Menderes Ilk duzenlemesı ıle ODTU mutevellı heyetı üçte bırlık oranlarla yenılenıyor, bovlece bır ıktıdara tum uyelerı atama fırsatı venlmemeye çalısüıyor Bu hukum 27 Mayıs dönemınde değışıyor, toptan atama gelıyor 1970 yılın- da 1750 savılı yasa çıkıyor ve bu yasada bır yuksekoğretım kurulu var, uyelerının çoğunu hukümet atıyor Anayasa Mahkemesı, ozerklık ılkesıne aykırı olduğu ge- rekçesı ıle bu hükmu ıptal edıyof Bır unıversıtenın üç tane temel fonksıvonu var Eğıtım-öğretım, araştırma ve uygulama Ünıversı- tenın etkınlığını bu uç fonksıyon açısından değerlendırmek gerek Kolayından baslayalım, toplum hızmetlerme goz atalım 1980 ön cesınde bu alanda tek yapılan ış hastane ışletmecılığı FakatODTU bır ıstısna oluşturuvor, dışanya uygulamalı araştırmalar yapılıvor Acaba bu bır tesaduf mu yoksa ODTU'nun yonetım yapısından kaynaklanan bır farklılık mı 7 Eğıtım-öğretım faalıyetlennı de- kurumdur Ben butunleşmekten bunu anlıyorum Unıversıte top- lumun kaynaklannı kullanıyor ve kendısı de kendısı ıçın gereklı kay- nakları yaratmak durumunda El- bet bu kaynaklan kullanırken dev- let burokrasısınden bağımsız ol- malı, ama bu bıçımde toplum ta rafından denetlenmeiı Bugun Turkıye'de temel bılımler alanın- da bır sorun olduğunu kabul edı yorum Elbet matematıkçıler de desteklenmelı çalışmalan ıçın ge- reklı kaynaklar onlara tahsıs edıl- mehdır, ama unutmayın uygula malı araştırma yapan numenk matematıkçıler çok para kazanır, çunku bunların hazırladığı proje ler ıçın toplumda yuksek talep vardır —Savın Pak, bıraz da kalite uzennde duralım Şu anda unıver- sıtede profesorluğe yuksdmek ıçın sızın başkanlıgını %aptıgınu 5 kı- şılık bır değerlendırme kurulunun onayını almak gerek Bu kunıl na- sıl çalışıyor, sıze voneltılen eleşlı- rilerın yoğunluğu konusunda ne duşunuyorsunuz? Evet, Bılkent'ın var oluşunda OD- TÜ'nün payı çok buyuk ve oranın yavrusu sayılabılır Ayrıca taze kan her zaman olumiu sonuçlar doğurur ODTÜ ve TUBİTAK, o donemın bılım yaşamında bır at lama olarak göruluyor Ancak muhasebeyı çok ıyı vapmak gerek Toplumda nıtelıklı ınsana ne ka- dar değer venlebılıyor'' Ttırkıye^ dekı ılk cıddı doktoraların tarıhı 1930'lara ınıyor, köklu kurumla- rı ve geleneklen olan ulkelerle kar şıJaştırmak çok güç oluyor Bakın Turkıye'de durmadan yasal du zenlemeler yapılıyor Bunlar bır araya gelınce, yanı sureksizlık, guçlu bılım geleneklerının olma- yışı, çok sık deneme-yanılma yön- temı ıle yenı düzenlemeler yapıl- ması, bu mesleğın sosyal ağırlık ımajını duzeltmemızı engellıyor Bu sorunu nasıl çözenz bıhnıyo rum, ama tartışmamız gerek dıyo- rum Bugun Turkıye'dekı nıtelık lı ınsan sayısını nufus avisından benzer bır ulke ıle karşılaştırırsa nız 10 mısiı duşuk olduğunu go receksınız Bırakın maddı koşul- PAK, ŞAVLAN, GURUZ — Karadeniz Teknik Universıtesı Rektoru Prof. Kemal Guruz (sağda) ıle Profesorluğe Yukselme Denetleme Kurulu Başkanı Prof. Naraık Kemal Pak (solda) arkadaşımız Gencay Şaylan ile (Foloğraf: Banş Bıl). ğerlendırmek pek kolav değıl, şımdı daha çok sayıda öğrenu okutuyor, ama derslık, laboratu var olanaklan, oğrencı-oğretım uyesı dengesı farklı 1981 yılında kı ıstatıstıklere göre Turkıye'nın bütm dunyasındakı ven 4l'lık, uluslararası atıf endekslerınde 1983 yılına kadar Turk bılım adamlanna yapılan atıflar 300-400 cıvarında. Bunun çok bu- yul bır bolumunu de ODTU'lu bılım adamları sağlamış 1987 88 ıstatıstıklerıne baktığımızda atıf savısı 921'e çıkmış Bu önemlı bır gelışme. —Savın Guruz, unıversılenın loplumla butunleşmesı geregınden soz edıy'orsunuz. Bu kavramı na- sıl tanımlıyorsunuz, orneğın sı- metriler ıle ugraşan bır matema- tıkçı toplum ıle nasıl butunle$e- cek? Lnıversıte oğretı'm ujesının loplumsal sorunlar ve kendı unı- versıtesı hakkında kendını sorum- lu tutması bır butunleşme degıl mıdir? KEMAL CURUZ — Çağdaş unıversıte, toplum tarafından von- lendınlen, denetlenen ve topluma hesap verme dur ımunda olan bır NAMIK KEMAL PAK — On- ce tamamlavıcı bırkaç noktayı dıle getırmek ıstıyorum Turkıye'de unıversıtenın evrenselleşmesı yo- nünde kıpırdanmalar ODTÜ ıle başlamıştır ODTU'nun ortaya çı* kışı çok önemlı bır faktordur Ka bul etmek gerekır kı İTU hıçbır unıver teye nasıp olmayan duzev- de kalıtelı oğretım uyesı ıle çalış- mıştır ve memlekete buyuk hız- metler yapmıştır, ama gerçek qu- antum sıçraması ODTU'nun ku- ruluşu ıle sağlanmıştır Bu sıçra mada, vasal duzenleme ne olursa olsun çok seçkın msanlann OD TU bunyesınde toplanması etkılı olmuştur —Bugunku ODTU ıçın de a>- nı degerlendırme yapılabılır mı? Bılıyorsunuz Bılkent, bırçok OD- TL hocasını çekıp aldı. PAK — Evet, hâlâ çok kuvvet- lı olarak ayakta ODTU bılım dunyası harıtasında yerı bellı olan bır unıversıte ODTU de kuruldu- ğu zaman kadrosunu başkd unı versıtelerden topladı Bu olaya sı cak bakmak gerek Krıtık sayıva ulaşmak ıçın o unıversıtedekı bu tun adamları toplamak gerek ları, o kadar önemlı olmayabıhr, ama bılım ıle uğraşan ınsan sayı- sının ve olanaklannın azlığı, us tune ustluk başkalarının boş da durrnadığı goz önune alınınca ne kadar adaletsız bır yarışa sokul duğunuz açıkça ortaya çıkıyor Dunyada, bır bılımsel teknolojık devrım yaşamyor Bılımsel bınkı mın önemlı bır bölumu son 20 vıl ıçınde sağlandı Elınde 26-30 say falık ders notu ıle sınıfa gırıp bu nu okuyan oğretım gorevlısı ıle bu ışı vurutemeyız Bırakınız bılım- sel devnmı yakalamak ıçın atılım yapmayı, unıversıte hocası dedığı- mız ınsanların çoğu bu devrımler den haberdar değıl Profesörluğu nuzun 10 yılında anlatuğınız bıl- gılerın geçerlığını yıtırdığını du- şunmenız gerek —Ffendım bıraz da yenı profe- sor olma duzenınden söz edebılır mısınız? PAK — Bu çok guncel bır ko nu hedeftekı adam olarak konuş mak ne derece doğru olur bıltnı yorum Unıversıtelerarası Kurul' da, bırkaç senedır lyıvı, doğruvu arayış, sıstemde var olabılecek noksanları tamır etmek motıvının etken olması soz konusu Yanı ya- sal duzenlemede hatalar olabılır, ama bunların düzeltılmesı ıçın bır şeyler yapılması gereklıdır Turkı ye'de sıkıntılar belkı yükselmeler sırasında en doğru olan, özellıkle kanunun 26 maddesınde zıkr edı- len "uluslararası duzeye ulaşmış olmak" koşulunun çok sıkı takıp edılmesınden kaynaklanmış olabı lır Işte bu maddeye uyum sağla mak ıçın böyle bır duzenlemeye gıdılmıştır denebılır Bıraz once sdyledıklenmı şımdı burada yerı- ne koymamız lazım Uluslararası duzeyde tescılh yayın yapmış ol- mak gerek, bılımı öğremneyen adamın bılımı tam olarak anlayıp aktarması mumkun değıldır —Efendım bdiyorsunuz, ozerk- lik ulkemızde Balı ulkelenne go- re daha agırlıklı bır konu. Turkı- ve'de bılım adamlan, "Acaba bu- nu söylersem başıma bır şey gelır mı 7 " endışesı taşıvor ve bu neden- le ozerklık temel bır demokrası so- runu halıne gelıyor Acaba sızın savundugunuz mutrvellı heyet ıle ozerklık arasında ters bır ılişkı yok mu, bu konuyu nasıl degerlendı- rıvorsunuz? GURÜZ — Bakın Ingılız Yuk sekoğreriım Yasası'nda akademık ozerklık tanıını ver almıvor, ayrı ca bu yasa öğretım liyeleruun ış garantısını de kaldırmış Amerı ka'da her eyalette bır tane "YOK" var, aynca her unıversıte bır mu- tevellı heyet tarafından yönetılıyor Anglo-Sakson ulkelerde unıversı- telen yönetme yetkısı toplumda te- mavuz etmış, unıversıtede çalış- mayan kışılerden oluşan heyetle rın elınde. ABD unıversıtelerınde mutevellı heyet uyelen toplantıla- ra katılma dışında para almıyor lar, unıversıte ıle ış ılışkısıne gıre mıyorlar Yanı mutevellı heyet uye lığı arpalık olmaktan çıkanlmış Mutevellı heyetlenn ana göıevlerı şunlar Faalıyetlerın amaçlara uy gun olarak surekljlığını sağJamak, rektöru atamak ve gerekırse görev den almak, kurumun bütçesını onaylamak, ek malı kaynak varat mak, kurumun mal varlığını yo- netmek, kurumun yeterlı tesıs ve teçhızata sahıp olmasını sağU- mak, öğretım programlannm top- lumun ıhtıyaçlarına cevap verecek bıçımde yurutulmesını sağlamak, kurumun özerkhğını temınat al- tında tutmak, öğretım uyesı, yö- netıcı ve öğrencı grupları arasın- da ortaya çıkacak sorunlarda ha kem ışlevı gormek ve kurumda olup bıtenlerden haberdar olmak Gorulduğu gıbı mutevellı heyetlen gunluk ışiere kanşmıyorlar, unı versıte ıçi tayınlerle uğraşmıyorlar Kıta Avrupa sıstemının fevkalade sakıncaları var, bu ulkelerdekı öğ retım uvelerı ya da rektorlerle ko nuştuğunuz zaman hepsımn ABD sıstemıne gıpta ıle baktığını goru yoruz Şu noktanın altını vurgu- lamak gerek, mutevellı heyetler akademık tayınlerle uğraşmaz, bu ışiere unıversıte bakar —Turkıye ıçın nasıl bır sistem oneriyorsunuz, mutevellı heyeller- de kımlenn olmasını duşunursu- nuz? GURUZ — Turkıye ıçın nasıl bır sistem duşunuluyor, bılmıyo- rum, ben sadece kendı duşunce- lerımı aktarıyorum Tabıı Sayın Karhan ıle çok tartıştık ve sanıyo- rum bu tartışmalar onun kafasın- dakı fıkırlenn oluşumuna katkı- far sağladı Ancak çok yakıştırma yapılıyor, ben doğrudan bır yasa taslağı hazırlama faalıyetı ıçınde olmadım Ozgun uruversıte kavra- mı ve modelı uzennde Fıkn kat- kılanm olmuştur Ben şahsen bu modelın butun unıversıtelere teş- mıl edılmesınden yanayım Ünı- versıte hocaları toplumun en mumtaz kesımıdır Sorun unıver- sıte hocalarının kendı kendılennı yönetmeye ehıl olmadıklan bıçı- mınde konamaz Bu bır yonetım sorunudur, umversıteyı kendı dı- şından bır kurul yönetmedığı za- man, geçmıste örııeklennı gördu- ğumüz olıgarşık yapılar oluşuyor Turkıve'de artık unıversıte dışın- da da yetışmış, bılgılı, yeteneklı çok sayıda ınsan var ve bunlann unıversıte yönetımınde görev al- maları çok ıyı olur Bakın bır ör- nek vermek gerekırse benım aklı- ma Fevzı Akkaya, Sezaı Turkeş gı- bı ısımler gelıvor —Akademık programların, ders ıçerıklennın mutevellı heye- ün denelımıne venlmesı sıkıntı ya- rafmayacak mı? GURUZ — Nıhaı onay yetkısı her konuda mutevellı heyetındır Ama akademık kararlar unıversıte öğretım uyelerınee oluşturulur Bdium, unıversıtenın en guçlü ve etkın bınmıdır, tüm akademık so- runlar burada çozulur ODTU modelı boyle çalışırdı Mutevellı heyet bu kararlara kanşmamalı, ancak senatoya göruş vermeb, önen getırebılmelı Akademık personel alınmasına da karışma- ması gerek, sadece maaş ödenece- ğı ıçın bır onay yapacaktır OD- TU'nun en buhranlı dönemlenn- de bıle mutevelllı heyet akademık konulara kanşmamıştır —Bu modelın gerçeklesme şan- sı var mı? GURÜZ — Onu bılemem, ka- rar mekanızmaian ıçınde değılım Ama arzu edı yorum Açık bır top- lumda yaşıyomz, kararı kımın ve- receğı beüıdır Ancak bu duzen- leme fevkalade teknık bır konu- dur, etraflıca tartışılması gerekır tncelemeden, duşunmeden, dun- ya deney hakkında bılgı sahıbı ol- madan fikır yurutmenın çok yan- lış olacağım söylemek ıstıyorum Kuşkusuz unıversıte öğretım uye- lerı gıbı mumtaz ınsan topluluk- lan, kendı kendılennı yönetebılır, ama unutmayın gelmış geçmış en başanlı rektorlerden bırı akade- mısyen olmayan Kemal Kurdaş —Sayın Pak, unıversıtenın su- reklı gundemde kalması acaba sı- yası ıktıdariann hep unıversıteye mudahale etme eğılımlennden mı doguyor? PAK — Bızım ulkemızde çok yerleşmemış bır kavrarn var Ver- gı mükelleflığı Eğer ben bırtakım adamlara paramı harcama yetkı- sı venyorsam, onlann verdığı barış-savaş kararına uyuyorsanı, yuksekoğrenım aJanında da söz sahıbı olınalannı kabul etmem ge rekır TBMM, Turkıye'de denen- mış butun sıstemlerı değerlendıre- cek ve bır sistem uzennde karar verecek ODTlTdekı sistem bana gore çok başarılıydı, onu genelle- mek doğru olur kanısındayım J Mıllı Pıvango nun dun Ankara da yapılan 19 ocak çekılısınde ıkra mıye kazanan numaraların lıstesı 2 MILYAR 182980 (Eskışehır, İzımr) 500 M İ L Y O N 246472 (Istanbul, Erzurum, Bursa. Samsun) 9^5095 (Istanbul, Sungurlu, İstan- bul Babaeskı) IUV ıniLıuı^ /4V1^K/ v'Slanplll, ^vpsUl, nUolla, Oi lıl OCır\ t5alıkesır) 366769 (Ankara, ıstanbul) r\r% i f » f / T~ 1 — L_ v 993^^5 (hskışenır) 50 MILVON 4018P 433150 74 - '996 760698 2 MİLYON (Tesellı kazanan numa- ralar) 082980 182980 282980 302980 312980 322980 332980 342980 352980 362980 372980 380980 318980 382080 382180 382280 382380 382480 382580 382680 3S2780 382880 382910 382950 382982 382986 382987 383980 387980 388980 582980 982980 ır 382920 382960 382983 382988 384980 389980 682980 10 MİLYON 029457 327100 111416 341411 680176 800621 5 MÎLYON 022291 384790 491224 540362 608591 725680 928001 986131 063916 382900 382930 382970 382984 382989 385980 392980 782980 124107 364488 132619 410725 553359 970721 730235 945328 2 MİLYON 038285 074431 500483 560661 669049 738385 953585 076036 382940 382981 382985 382990 386980 482980 882980 124227 395265 278128 429775 565217 694519 810310 963342 081547 096115 11S924 171805 206356 290729 360395 425806 532302 562218 608881 681748 744865 786469 921075 104586 142470 197274 226059 292397 361726 433341 537665 571917 660681 695799 745787 829374 939943 1 MİLYON 001228 015027 023799 040140 051716 062817 079719 086931 092109 106342 113686 002521 020441 027598 046683 055256 069060 081497 087777 100707 108418 116338 108115 146515 199389 265454 298057 364428 434440 542215 575515 663622 701895 764981 858622 941789 007446 021133 033620 049295 056621 0706 M 084984 090456 103596 109610 117192 109260 158219 204315 288652 326934 388^36 490340 544067 592598 678245 709923 784565 868209 986595 009268 022641 035033 050084 059145 071690 086264 091519 105566 112503 122236 J 123797 139093 146118 15818o 168138 181463 197391 203400 209762 217513 222567 230869 238191 245622 262082 270752 276275 290234 300545 334323 345147 349794 355669 369922 380435 388843 423303 125218 142639 148134 161430 173192 186356 198649 203967 210683 219532 223151 233283 239242 248800 262322 271301 284597 290437 300845 335556 34S711 351253 356903 3"»2C81 385305 404457 432720 127172 143796 155750 165351 176132 189992 199492 207174 211946 220190 229583 234248 240149 257643 264677 271678 284701 29322- 303135 3366^4 345884 353607 36136< 373837 385S93 410193 439471 S 134502 ı 144379 156409 166826 178725 194452 201746 208250 215933 220555 230536 235506 242005 259430 267186 2-2205 285905 2985S9 313335 336817 349480 354455 364634 378973 386696 4S8310 449506 458470 472120 492937 511056 535090 544076 548679 5S8514 564588 595794 605407 641394 651829 666939 674737 682169 694157 717S93 726142 733000 742022 751116 760470 773559 781791 797235 809300 460012 477949 498235 514108 540835 545202 550213 «59340 568995 <96915 609090 643923 6559<7 667270 675225 685881 708852 718856 730262 733031 742349 751553 •'63253 776408 791614 798459 810053 468714 490371 500356 527308 541706 545854 553308 563277 575619 601049 619653 648205 657778 668291 676441 686236 709141 721157 730639 735061 7448^1 757897 763114 779613 792419 804663 811004 471116 490407 506921 529303 543634 547624 554312 564357 575776 604211 641386 649412 665862 673594 680919 691210 714276 721389 732931 740559 744986 759405 76^163 781727 796485 805330 818167 819396 828313 833817 834155 835105 836215 842792 850354 852202 864581 864656 86V218 869503 870521 875789 890273 895322 901762 906574 910078 910160 914572 922082 922723 924020 92*170 930159 944603 945032 955849 968787 969490 974145 974966 975401 979957 983814 990319 998111 400 BİN 11001 11779 12254 21162 23101 24036 24423 34241 34898 35010 38646 44399 46932 49557 52492 55513 65326 65547 66300 66809 67530 72246 72345 74497 75333 86446 89024 93547 97797 99988 200 BİN 0101 0267 0787 2692 3142 3973 4611 5661 5766 5864 7551 7565 7974 8256 8275 8393 8612 9192 9504 9754 100 BİN \ 359 419 654 785 866 924 40 BİN 31 35 73 78 87 95 AMORTİ 0 7