Katalog

2OCAK1990 CUMHURİYET/7 INSAJNLAR F Ü S U N Ö Z B t L G E N G Ö R Ü Ş Anlamak İnsan zekâsı üç çeşittir: Kendiliğinden anlayanlar, kendilerine açıklanan şeyleri anlayanlar ve ne kendiliğinden, ne de başkalannın aracılığı ile anlayanlar. Nlcoto Machtavdli EKOMOMIYI VE MERKEZ BANKASINITITRETEN SORU Bu parayı nereden buldun?YENI yılda herkes Mılli Piyango milyar- derlerinin peşinde. Merak konusu şu: Bu kadar parayı nerede harcayacaklar? Kim- se bu parayı nereden buldular diye merak etmiyor, çünkii paralar verildi, biletler alındı, toplanan paranın bir bölümü bir- kaç talihliye dağıtıldı. 1990 yılında insanlar piyango milyar- lerlerinin servetlerini nereye harcayacak- lannı merak ederken ekonomi ve Merkez Bankası çevreleri başka bir sorunun ya- nıtını merak ediyorlar. ANAP Kırşehir Milletvekili Gökhan Maraş'ın, özal ikti- darının ortadan kaldırdığı ve unutturdu- ğu bir konuda verdiği yasa önerisini: "Bu parayı, nereden buJdun kanun tek- Hfî.." SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal da bütçe konuşmasında aynı konuyu vurgu- ladı. "Haksız servetierin, paralann men- şeiai soracagız. Nereden buldun kanunu çıkanlmalı." Yıllardır sorulmuyor Merak edilen para neydi? Kamuoyunun vicdarunı rahatsız eden servetierin kayna- ğımn araştınlması isteniyordu. Ancak bu soru ekonomi ile ilgili çevreleri ve Mer- kez Bankası'nı titretti. Çünkü onlann der- di daha büyüktü. Sorun şuydu: 1983 yılında çıkan 32 sayüı kararname ile Türkiye'ye getirilen dövizin kaynağı, nereden bulunduğu sorulmuyor, araştınl- mıyor. Bu nedenle herkes istediği gibi dı- şardan kara veya gri parasını getirip Türkiye'de kullanabiliyor. "Nereden buldun?" sorusu sorulduğu anda şu anda ekonominin uzerinde dur- duğu bu transfer yolu kapanabilecek. An- kara'da Merkez Bankası'nın halı kaplı lambrı odalan yerıne, günlerinı Tahtaka- le'nin ara sokaklanndaki döviz burolann- da geçirmekte ve piyasayı yakından izle- mekte olan Merkez Bankası bürokratla- nnı bir korkudur aldı. öyle ya ihracat art- mıyor, ama Turkiye'nin bol dövizi var. Sebep: Transfer dövizler. Bir tahmine göre Türklerin yurtdışın- da çeşitli yerlerde 50 milyar dolara yakın parası bulunuyor. Şimdiye kadar bu pa- ranın 3-4 milyar lirası Türkiye'ye girdi. İhracat duşerken transfer rakamlarının yukselmesi ve cari ışlem fazlası bundan kaynaklanıyor. Türkiye'ye döviz transferi olduğu için dolar ve mark karşıhğı düşük tutulabiliyor ve enflasyon böylece önlen- meye çabşılıyor. Şimdi "nereden buldun yasası"nda ipin ucu kaçırılıp da bu dövizlerin de menşei- ni sorgulayan ban hükümler getirüirs'e di- ye bir korku yayıldı ekonomiyi yöneten çevrelere. özellikle yokuzluklar konusun- da artık duyarlı hale gelen bazı ANAP'-; hlarla SHP ve DYP'lilerin ortak hareket edip böyle bir yasa çıkarması halinde ne olacağı korkusu canlandı. Yasa teklifi bu ay içinde TBMM Adalet Komisyonu'nda ele alınacak. Şimdi çabalar bu yasanın çıkanlmama- sı, uyutulması veya Türkiye'ye gelen dö- vizin kaynağının araştırılmayacağı bir Jbi- çimde sınırlı tutulabilmesine yönelik. Bu yasanın döviz konularını ilgilendirmeye- cek bir biçimde "sınırlı" tutulabilmesine çalışılıyor. SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal da durumu biliyor ki "Siyasetle ilgili berkese nereden buldun diye sorulabilmelidir" şeklinde konuyu "daraltan" görüş çerçevesinde konuşu- yor. Yani siyasetle ilgili olmayan ve dö- viz piyasasını idare edenlere de "Bu pa- rayı nereden buldun?" diye soralım, bu konuyu genişleteüm mesajını vermıyor. Hükümet ise Gökhan Maraş'ın teklifi- ne bile karşı çıkıyor. Ocak ayı ekonominin can damanna et- ki edecek olan "Bu parayı nereden bul- dun?" sorusu çerçevesinde ısınacağa ben- ziyor. YAŞAMIN HANGİBASAMAĞINPASINIZ? TÜRKlYE'de kibrit ılreten üç fırma var. Kav Orman Sanayii Türkay ve Kav kibritlerini, Ma- lazlar Yak ve Çıra kibritlerini, Te- kel de kendi kibritlerini üretiyor. Bunlann yanı sıra bir de ithal kibritimiz oldu. Doğu Almanya 1 dan ithal edilen, Sport marka, ucu pembe çöplü, sarı kutulu kibrit. O da diğer kibrıtlerle ay- nı fiyata satılıyor. İthal eden fir- ma ise 46 ortaklı Biriz A.Ş. Acaba Türkiye'de kibrit tekno- lojisi yetersiz mıydi de kibrit it- hal etmeye başlanuştık. Bunu öğ- renmek için Biriz A.Ş. yetkilile- riyle görüşmeye çahştıysak da ba- şanlı olamadık, atlatıldık. Bunun üzerine Kav Oraıan Sanayii Ti- caret Mudürü Ergun Olcay ile göruştuk ve oğrendık ki Turkiye kibrite ihtiyaa olan değil, aksı- ne kibrit ihraç eden bir ülke. Kav yılda yaklaşık 1 milyar 100 milyon civarında kibrit üretiyor SPORT SAFETYMATCHES ve bunun yüzde 25'ini de ıngil- tere, Hollanda, Batı Almanya, Irak, Lübnan, Tunus, Suudi Aıa- bistan, Kıbns, Pprtekiz, Ispanya, Avusturya gibi ulkelere ihraç ediyor. Istanbul, Antep ve Ankara'da ithal kibrite rastladıklannı soyle- yen Olcay, kendilerinin de kibri- ti ve ithal eden firmayı araşürdık- larını, ama bir sonuca ulaşama- dıklannı anlatarak şoyle konuştu: "Bir süre önce de her yerde ya- nan Svan marka kibritler vardı. Bu Doğu AJmanya'dan gelen kib- ritler de öyle surekli gelmiyor. Turkiye'nin ihtiyacı olduğundan da getirüdiğini sanmıyoruz. Bel- ki Doğu ulkelerinde maliveti da- ha ucuzdur ve dağıtıcı firma ora- dan daha ucuza alıp kâr araacıy- la satıyordur. Yine de buyuk bir fiyal farkı olamaz. Dediğim gibi öyle fazla da getirilmiyor. Ydda bir iki parti o da yaklaşık 1 mil- yon 700 kutu dvandır. Neden ge- tirildiğini biz de kestiremiyoruz. Üstelik standartı da bizim kibrit- lere uvmuyor. tncelerseniz kali- tenin ne kadar duşıik olduğunu gonirsünuz." Neyse bir ithal kibntimız ek- sikti, o da tamamlandı. FUTBOLDA DA TESETTUR Uzun şort ve sakal Ali Büyükboğa, Isparta yerel 1. amatör liginde miicadele eden Gülcuspor'un savunraa oyuncnsu. Haca gidip geldikten sonra Buyükboga, sakal bırakıp maçlara da diğer futbolcular gibi normal şortla degil uzun şortla çıkmaya başladı. Futbol oynarken de dinin emrettigi giysinin giyilmesinin zonınlu olduğunu anlatan futbolcuya hakemler de hoşgorulu davranıyorlarnıış. (Fotograf: Ali İhsan Çaltı) EDREMITTE BİR DEDİKODU Ceninden kemiğe aşama tnsan yaşamının cenin ile başlayıp çocukluk, gençlik, orta yaş ve yaşhlık dönemlerini ele alan bu yaşam çizgisinde her >ıl bir adım daha ileri)e gidiyoruz. 1990'ın ilk gunlerinde bu fotoğraf- tan kendi yerinizi seçin, ama moralinizi de bozmayın. Unutmaym ki Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışından 1938'deki olumune kadar geçen omrunün son 20 yıla yakın döne- minde bir kurtuluş savaşını başlatmış, kazanmış, Turkiye Cumhuriyeti'ni kurmuş, sosyal dev- rimleri gerçekleştirmis, cumhurbaşkanı olmuş ve cumhuriveti gençlige emanet etmişti. Önemli olan, yasamın hangi çizgisinde olmak degil bulunduğu noktada yapabileceginin en fazlasını yap- maya çalışmak. İTHAL KİBRİTİN SIRRI Kalitesi düşük, fiyatı aynı Video kasetin oyunu BİR sure önce Edremit'te bir dedikodu başladı. Herkes, bir evde porno film seyreden 7 ka- dının tüp dağıtıcısı bir işçiyi zorla eve kapatıp cinsel ilişki- de bulunduğunu, tüpçünün yorgun bir şekilde hastaneye kaldınlıp öldüğünü konuşu- yordu. Bu dedikodu öyle bir safhaya geldi ki her gun ilçe- nin değişik kadınlannuı adı bu dedikodu ile anılıyordu. Bunun uzerine kaymakam, belediye hoparlöründen bir açıklama yapmak zorunda kaldı. Kaymakam Şemsettin Ulusoy'un açıklaması şöyleydi: Geçen gfinlerde Akcay Ma- hallesi'nde bir evde 7 kadının bir tüp dagıücısını zorla eve al- dıklanna dair Turk toplumu- nun hiçbir şekilde kabullene- meyecegi tarzda dedikodular çıkarılması, halkımızı rencide eden safhaya ulaşmıştır. Gerek kaymakamlıgımıza gerekse de kolluk kuvvetleri- mize bu tür bir ola\ intikal et- mediği gibi gerçek olmayaca- gı bilinmesine ragmen yapüan araştırmada en ufak bir şüp- heye sebebiyet verecek bir de- liie de rastlanmamıştır. Sağduyu sahibi halkımızın bu tür cirkin dedikodulara iti- bar etmemeleri ilan olunur." Açıklamada ayrıca dediko- duyu çıkaranlann araştınldığı ve bulunduklan takdirde hak- lannda yasal işlem yapılacağı da söylendi. Ulusoy, olayla ilgili şu bil- giyi veriyordu: "Anonstan sonra bu olay- la ilgili ismi dolaşan hanımla- runız biraz rahatladılar. Ashn- üa ogrendiğime gore bu olaya benzer bir konunun işlendiği porno bir video kaseti pivasa- da dolaşıyormuş. Bu filmi sey- reden bir kişi olayı bizim ilçe- ye uyarlavarak dedikodu çı- karmış. Video kuluplerine baskınlar düzenleyerek bu porno filmi ele gecirmeye ça- lısıyoruz." CDGP'NIN YUZDE 25 TARTIŞMASI Kota değil kontenjan CUMHURİYETÇt De- mokratik Gençlik Partisi (CDGP) Genel Başkan Yar- dımcısı Ayşen Tulumoglu, SHP'nin tüzük kurultayında kadınlara yüzde 25 kota ayıra- cağını soylemesi üzerine gön- derdiği yazıda, yüzde 25'lik kadın kontenjanının kendi partilerinin tüzüğünde yer al- dığını, şimdi ise SHP'nin bu- nu sahiplendiğini anlatarak yi- ne de bunu başaramayacağını yazıyor. TuJumoğlu yazısmda şöyle diyor: Yapamazlar. Bu konuda mevcut siyasal partilerimizin bazılannda ve de SHP'de Or- tadogu kafa»ı egemendir. On- lann dilek ve temennileri, bi- zim Cumhuriyetçi Demokrat Gençlik Partimizin program ' ve tuzuk hükmiidür. Dahası bu ilke bizde uygulanmakta- dır: 40 kişilik Merkez Karar ve Genel Yonetim Kurulumuzun yüzde 25'i hanımdır." PtKNÎK PİYALEMADRA \( HİZU GAZETECİ NECDET ŞEN »PAfZTı TA8ANINIM H£ PÜSÜHOÜâÜ ONEMli PEâ/t*f/$' NEDEM OZAMAM KvRSVİS DİML£Y£NLE(?E ÇtZGtLİK KÂMtL MASARACl AĞAÇ YAŞKEN EĞİLÎR KEMAL GÖKHAN GÜRSES oysa anhık senîn fçfn h'iC bif&J kalmocfı ba GARFIELD ^ JIM DA VIS DLpuCDU - INSAN MVEN TARİHTE BÜGÜN MÜMTAZ i,/l rl JrW PAV9S L yAAa^\ t ^ Isl ( ÖNEMLlSI ( »S£M BOS4L ğ%0° ıLEVANT CRUISEBy the 2IOOO Tons Lıner De Luxe CAPPOLONIÖ r-^ £70 STELP*LEICHTONLTD II 9'13 FenchuıchBuıldın^s Fenctıurct» Sl , LoıKİon, £ C 3 , HAMBURG SOUTH I AMERICAN l I N E 2 Ocak TÜRK ve DÜNYA KARİKATÜRÜNDEN AKDENIZ rOLCUUJĞU.. 1923'DA BUGUN, INGlLlZ BASININDA YAY(MLANAN BlR ILAtJ, 1ŞUBATTA 8AÇLIYACAK AZpeUıZ GEMI 71J£u- fi/U HABEZ YERıyOgDU ""HAMSueG SOUTH AMEf&CAN LINE" AOU Şl&KETrH LUK.S GEMtSı "G4P POU>NIO" NUN Z8 GUMLUK YOLCULUĞU TuRKiyE'YI OE KAP- £4A4AACrAyZ>/. 2O. YUZYfL gAÇLAR/UPA HAe£K£7lEN£A/ BUYUİC PEAJIZ yOLCU GEM/lEg/ GELENEĞı, 1929'L/)£- M PA SURUYCIZPU. tUGtUZ "CU/VAKP UUE " Şt&tCE - TlNıN 'MAUHErANlA","8Ef>EMGARlA" , "u/HtrE S7XfZ" ŞfRKETrNtU "OLYMR/C", "MATE&r/c" ; FfZANSlZ 'F&E UHE'tN "İLE OE FgANCE" , ALMAN trAUA LINE"/N "COMTE Of SArO/A"VE " &> ettMıMC'E ĞO&/LE/V) BrfZf O fi/of--£aytn fuı/rr Stzer'e. verdığ, bı/g, ,çırt Ismet Lokman - Turkiye Yong Myong LEE Kore T.C. ADANA 1. SULH CEZA MAHKEMESI E&as No Karar No Hâkim Kâtıp Davacı Sanık 1988/2532 1989/1945 Tugrul Perkel Öztan Ahmet Tümğan K.H. Muzaffer Çalışkan: Mehmet ve Ayşe'den olma 1942 doğumlu Karaisalı ilçesi Ku>-ucu köyü H: 12-C: 074-01, S: 34'te nü- fusa kayıth Adana ili Yurt Mahallesi 605/80 Sokak No: 17/A'da otu- rur. Evli, 2 çocuklu, okuryazar, sabıkasız, Turk ve İslam, Adana ılı Fatih Mahallesi Mucahitler Caddesı No: 313'te Zafer Şekerleme Ima- lathanesi sahibi Suç Suç Tarihi Karar Tarihi Gıda maddeleri tuzüğune muhalefet 1.12.1987 23.10.1989 Hükum: Yukanda kımliğı yazılı sanığın subut bulunan eylemıne uyan TCK'nun 398 maddesi uyarınca 3 ay hapis 5000 lira ağır para cezası ile tecziyesine. Sanığa verılen hapıs cezası kısa surelı hurrıyetı bağlayıcı cezalar- dan olduğundan 647 sayılı kanunun 4'uncu maddesi uyarınca 1 gün- luğu 500 liradan olmak uzere ağır para cezasına çevrilmesıne, sanık Muzaffer Çalışkan'tn netıceten ve toplam olarak 50.000.- lira ağır para cezası ile tecziyesine, TCK'nun 402 maddesi uyarınca sanık Muzaffer Çalışkan'ın mah- kûm olduğu hapis cezası muddetıne musavi olarak 3 ay sure ile mes- lek ve sanaunın tatıline ve 7 gun süre ile işyerinin Kapaulmasına verilip kesinleşen karar özetinin büyük harflerle yazılmak suretı ile ve ka- patma suresı kadar kalraak üzere kapatılan işyerinin göze çarpan bir yerine yapıştınlmasına, aynca karar özetinin masrafı bilahare hukum- luden ahnmak uzere Istanbul-lzmır'de yayınlanan ve trajı 100 bının üzerınde bulunan bir gazetede ve ayrıca suç yennde Adana'da ya- yımlanan mahalli bir gazetede derhal ilan ettirilmesine daır verilen huküm kesinleşmiş olup, TCK.'nun 402 maddesi gereğince ilan olunur. 17.900,- lira mahkeme masrafının sanıktan alınmasına. Işbu hukum özetı mahkememızin 23.10.1989 1988/2532-1989/1945 esas kararından çıkarılmıştır. gun ve