Katalog

8 EYLÜL 1989 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 Sovyet uzay programı kurlı MOSKOVA (A A) Sovyetİer Birliği'nin uzaya önceki gün fırlattığı Soyuz TM8 adlı aracın yolculuğu dolayısıyla yeniden gündeme gelen Sovyet uzay programının pahalılığı ve gereksizliğine ilişkin tartışmalar sürerken, hükümet denetimindeki bir dergi, "Sovyet uzay programının, uygulandığı son 33 yıl içinde ekonomiye 12 milyar ruble (18 milyar dolar) kâr getirdiğini" yazdı. 'Government Herald' adlı dergide yer alan haberde, uzaya fırlatılan uydu ve araçlardan gönderilen fotoğraflarla yeni doğal kaynaklar bulunduğu. yapılan hava tahminleri sayesinde tanmsal ürün rekoltesinin artııgı belirtildi. Mafya'ya 'hodri meydarf Kokain mafyası ABD'ye iade edilen her uyuşturucu kaçakçısı için 10 Kolombiyalı yargıcı öldüreceğini açıklamıştu Dış Haberler Servisi Kolombiya'da hükümet, Medellin karteline karşı açtı|ı savaşı, mafyanın bütün tchditlerine karşın sürdürüyor. Kolombiya hükümeti, ilk kez bir uyuşturucu kaçakçısını ABDye iade etti. Aranmakta olan iki kacakçmın buhınması için de ödül kondu. Uyuşturucu kaçakçısının Etfuartto Martinez Romero Bugüne ABD'ye iade edilmesi üzerine üldek. uyuşturucu Kacakcıiığından kazanıl kede şiddet olaylannın tırmanmamış 1 milyar 200 mılyon dolar tutann sı bekleniyor. Mafya, ABD'ye iade edüecek her uyuşturucu kaçakdakı Kara parayı akladı. Kolombiya, Medellin kartelinin tehdidine karşın kaçakçıyı ABD'ye iade etti DUN\ADA BUGUN Ordu ve Kompleks Prof.Dr. Mümtaz Soysal'ın Milltyetteki "Açı" köşesinde 30 ağustos günu yaytmladığı Rol Dağılımı başlıklı yazısının, yadırganmasına, yanlış anlamalara yol açmasına ve haftalık bir sansasyon dergisine konu olmasına ilk bakışta şaşırılabilir. Ama olayı biraz daha serinkanlı duşününce, bu yadırganışın ve yanlış anlaşılmanın, söz konusu derginin noktayı i'nin üstüne koymaya fazla özen göstermeyip, olayları yüzeysel algılayıp, üstünkörü işlemesınden değil de, "ordu"ya yaklaşımda birçok çevrede var olan ve neden yadsımalı, büyük ölçüde de, bu kurumun 12'lerdeki eytemlerinden kaynaklanan bir kompleksten doğduğunu görebiliriz. Gerçekten de, ordu artık toplumumuzda çoğu aydının çoğu demokratın, tersini soyier görünseler de, çoğu politikacının soğukkanlılıkla bakıp, irdeleyemediğı, kendi üyelerinin abartılmış, övgülü bir önyargı, dışındaki aydın ve demokrat çogunluğun ise tam ters yönde başka önyargıyla yaklaştığı bir kurum, bir kavrarn, bir otgu haline gelmiştir. İşte Prof. Sosyal'ın, tümüyie katıldığımızve konuyaetden geldiğince nesnel açıdan yaklaştığına inandığımız yazısının tartışmaya yol açmasının nedenıni sanırtz bu noktada aramak gerek. Oysa kurumlan, içinde bulundukları toplumlardan soyutlayarak ele almak, hemen her toplulukta bileşik kaplar kuralının geçerliği olduğunu unutmak, bizi yanlışlara sürükleyebilir. Ordunun, ülkemizde her on yılda bir, neredeyse kaçınılmaz yazgıymışçasına, siyasal yasama karışıp dizgınleri ele almasını doğallıkla eleştirebilirsiniz; hatta demokrasiden yana olan kisilerin bu eleştiriyı yapmak göreviyle yükümlü olduğunu düşünebilir, kısır döngüyü kırmak için çabalayabilirsiniz. Bu tür davranışiar, bir demokratın doğal görevlerinden biridir. Ancak olayı irdelerken şu soruyu sormakta yarar olduğunu sanırız: "Acaba İngiltere'de, İsveç'te, Norveç'te, ABD'de ordu heron yılda bir siyasal yaşama müdahale edip, dizginleri ele almıyorsa, bu salt, o ülkelerin generallerinin bizimkilerden daha demokrat olmalarından mı doğuyor? Yoksa o toplumlann tüm kurumlartyla bizimkinden daha demokratik olmasından mı?" Bu soruya vereceğiniz nesnel yanrt, bir kez daha bileşik kaplar kuralını gündeme getirecektir. Bu arada, sozü edilen kuramın gecerliliğinin yanı sıra, kıyaslamayı yaparken, her ülkenin kurumlarının birbirlerine benzeyen ortak paydaları yanında, birbirterinden zaman zaman aynlan özellikleri olduğunu da görmezden gelmemek gerek. Gelişmiş Batı ulkelerinin yuzyüzelli yıllık geçmişlerinde ya da kiminin tüm tarihinde, ordulannın öncü rol oynamamış olmalarına karşın, Osmanlı'nın son donemi ile cumhuriyetin kuruluşunda v<e ilk yıllannda ordunun toplum içinde sivillerle, çoğu kez de bürokrat ve aydınlarla öncü rolünü yüklendiğini, bu işlevin toplumun çağdaşlaşmasmda, Cumhuriyet Devrimi'nin ve kısa güdük de olsa Türk Rönesansı'nın oluşmasında büyük katkıları olduğunu yadsımak, dünü, bugünün koşullarıyla ele alıp inceleyen, Cumhuriyet Devrimi'nin tüm kişi ve kuruluşlanna karşı çıkmayı ilericilik sanan "sokak tarihçilerinin" yanılgısına düşmek olur. Bu işlevin bugün bitmiş olduğunu görmek, toplumu bürokrat asker sultası altında yaşamaktan kurtarmaya çalışmak başka bir şeydir, onların tarihin belirti bir dönemindeki olumlu katkılannı yadsımak başka bir şey. "Kuwacı"nın bağımsızlığımızda, varlığımızda, varabildiğimiz kadar çağdaşlığımızdaki payını yadsımadan da, artık o dönemin tarihe karıştığını, o işlevin bittiğini, o yöntemlerin çoğulcu bir demokraside yerinin kalmadığını görebiliriz, hem de, artık o yöntemlerin uygulanmayacağını, uygulanamayacağını bilerek, ama benliğinizin derinliklerinde kuvvacıyı harekete geçiren ülkünun (bugünkü ülkücülehn ülküsüyie hiçbir ilgisi olmadığını belirtmeye gerek yok sanırız) ateşini sondürmeden... O zaman ordu mudahalesine karşı çıkarken de, ordunun bazı üyelerinin temel hak ve özlüklere, hatta zaman zaman ülkenin demokrasi konusu dışındaki yaşamsal çıkarlarına da karşı olan davranışlarını eleştirirken de, son zamanlarda ittifaklar dolayısıyla örgütleniş ve düşüncesinde, Cumhuriyet'in ilk yıllarına oranla, bazı değişiklikler meydana gelmiş bile olsa yine de bizim, bizim toplumumuzun bir ürünu olan orduya daha nesnel, daha komplekssiz yaklâşabilir ve böylelikle kendi toplumumuzu korumaya çalışırken, o toplumun bif kurumunu gerçekle bağdaşmayacak, abartılı yargılaıia yıpratma yanlısına duşmemiş oluruz. Kimi rütbeli ceberrutlan eleştirirken, nasıl haksız yere "ordu düşmanı" diye suçlanmaya aldırmamak demokrasi ve yurtseveıiik göreviyse, orduya komplekssiz yaklaşmaya çalışırken, ünlü tosuncuklar ve sokak tarihçileri tarafından, tepeden inmeci "cuntacı" diye suçlanmamaya aldırmamak da o derece bir yurtseverlik ve demokrasi görevidir. AÜSİRMEN KİMLtK KAKIT KOLOMBİYA Resmi adı: Kolombiya YüzölçiMnü: 1 milyon 141 bin 748 km : . Cumhuriyeti. Yönetim biçiıni: İki meclisli D i ,.. , İCJL (Senato ve Temsılcıler Meclısı), ' çok partili cumhuriyet. Üretimi: Tarım, ormancılık, Başkent: Bogota. balıkçılık, tekstil ürünleri, çelik, Niifusu: 31 milyon 821 bin kimya endustrisi, cimento. çısına karşı 10 Kolombiyalı yargıcı öldürme tehdidinde bulunmuştu. önceki akşam ABD'ye gönderilen Eduardo Martinez Romero^ nun, uyuşturucu kaçakçılığından elde edilen kara parayı aklama işini yuklendiği bildiriliyor. 35 yaşındaki Romero bugüne dek, mafyaya ait 1 milyar 200 milyon dolar tutanndaki kara parayı akladı. Romero, hükümetin mafyaya karşı ilan ettiği savaş çerçevesinde ABD'ye iade edilen ilk uyuşturucu kaçakçısı. Uyuşturucu kaçakçılanyla mücadelede kararlı olduğunu belirten Kolombiya hükümeti, mafyanın öndegelen yöneticüerinden olan iki kaçakçırun yakalanması için yaıdım eden Kolombiyalılara ödül verileceğini açıkladı. Hükümet, Pablo Escobar ve Gonzalo Rodriguez Gacha'mn ele geçirilmesine katkıda bulunacak bvlgileri yetküilere verenlere 250 bin dolar tutarında ödül verileceğini duyurdu. Adalet Nobel Barış Odülü adayları OSLO (AA) Nobel Barış ödülü'ne bu yıl aday gösterilenler arasmda eski ABD Başkam Ronald Reagan, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov, Çekoslovakya'nın eski Dışişleri Bakanı Jtri Hajek ve Çekoslavak oyun yazan Vaclav Havel'in eiı şanslı adaylar oldukları bildirildi. Oslo Nobel Enstiüsü'nden bir kaynak, bugün Reuter'e yaptığı açıklamada, 5 iiyeli Nobel Komitesi'nin tercihlerinin, 101 adaydan 4'ü üzerinde yoğunlaştığını söyledi, ancak bu dört kişinin kim olduğunu açıklayamayacağmı belinti. Enstitü Cenel Müdür Dr. Jakob Sverdrup da, bu yıl ödül için 76 kişi ve 25 örgütün aday gösterildiğini belirtti. Bakanlığı tarafından Kolombiya televizyonunda yapılan açıklamada, iki kaçakçının fotoğrafları gösterilerek, halka, kaçakçıların yakalanması için yardımcı olma çağnsı yapıldı. Romero'nun ABD'ye iadesi konusunda yüksek düzeyli ABD diplomatlan ve Kolombiyalı yetkililer tarafından yapılan açıklamalarda, mafya tarafından sürdürülen terör eylemlerinin artacağı ve şiddetleneceği görüşü ağır basıyor. ABD Başkam George Bush'un açıkladığı 7.9 milyar dolarlık uyujturucuyla mücadele programı ise genelde olumlu karşılandı. Kolombiya Devlet Başkam Virgilio Barco, Bush'un girişimini "çok iyi bir başlangıç" şeklinde niteleyerek, "Fakat uvuşturucuyla savaşın kilit noktası, ABD'de u>nştunıcu kullanımını engellemektir" dedi. Güney AfrikaVla kanlı seçîm iktidardaki Ulusal Parti, büyük oy kaybına uğramasına karşın meclisteki salt çoğunluğu kazandı. Siyahların katılmadığı seçimleri protesto gösterilerinde 23 kişi öldü Şili: Generaller istifa etti SANTtAGO (AA) Şili ordusundaki 47 generalin tümü, devlet başkam Augusto Pinochet'nin ordu üst kademesini yeniden düzenlemesine imkân tanımak için topluca istifa etti. Generallerin beklenmedik istifasımn Pinochet başkanlığındaki ordu değerlendirme bürosunun dünkü 4 saatlik toplantısından sonra gerçekleşti. Generallerin niçin istifa ettikleri konusunda bir açıklama yapılmadı. ABD, Aoutıu suçladı WASHINGTON (AA) ABD, Lübnan'daki büyükelçiliğinin boşaltılmasına gerekçe olarak, Hıristiyan ordu birliklerinin komutanı General Michel Aoun'un tutumunu gösterdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Margaret Tutvniler, bir Hıristiyan liderin önceki gün, belirlenmemiş bir adım'dan bahsetmesi ve bir kişinin telefon ederek biiyükelçiüğe yiyecek ve mesaj götüren helikopteri düşürmekle tehdit etmesi üzerine tahliye karatı 'aldıklanm açıkladı. Tutvıiler, "Aoun'un tehditleri" ve ABD hakkındaki suçlamalar iğrenç boyutlara ulaşırken, büyükelçilik ve Dışişleri Bakanlığı'mn yakın temas ' halinde olduklarım ve daha sonra tahliye karan ; verildiğini kaydetü. TAHRAN (AA) tran'da yayımlanan radikal eğilimli Cumburi İslami Gazetesi, Türkiye"yi "asker cumhuriyeti" olarak niteDış Haberler Servisi Irkçı lendirdi. Güney Afrika'da önceki gün yaEyiip Salih imzasıyla yayımlapılan ve siyahların katılmadığı nan "Asker Cumhuriyeti Labirent parlamento seçimlerinde, iktidarİçinde" başlığını taşıyan yorumda, daki Ulusal Parti büyük oy kay"Laik varlığı boyunca cumhurbasbına uğramasına karşın Beyazlar kanlarının iktidara surekli askeri Meclisi'nde çoğunluğu elde etti. darbeler veya b«nzeri enlrikalarSeçimleri genel grev ve çeşitü gösla gelmeleri yuzunden (asker cumterilerle protesto eden siyahlarla huriyeti) adı takılan Turkiye, şimpolis arasmda çıkan çatışmalarda di Özal'ın propagandası sayesinise 23 kişinin öldüğü bildirildi. de kendisini asker olmayan bir cumhurbaşkanına hazırlamakAFnin haberine göre 37 milyon tadır" denildi. nüfuslu Güney Afrika'da 5 milyon beyaz ve yaklaşık 3 milyon HintliBaşbakan Turgut Özal'ın cummelez sandık başına giderken 28 hurbaşkanı olmaya hazırlandığı milyon siyah seçimlere katılmadı. savunulan yorumda, şu satırlara Ulkenin hemen her yanında siyahyer verildi: "Özal. General Kenan lara oy hakkı verilmemesi protesEvren'in yedi yıllık cumhurbaşto edilirken, polisle göstericiler kanhğı görevinin ekim ayında soarasmda çıkan çatışmalarda 23 kina ereceğini göz onune alarak, şinin öldüğü, lOffden fazla kişinin Siyahlara seçme ve seçilme hakkı tanmmayan Güney Afrika'da seçimler bir ayöan bu yana duzenlenen çeşıtli gösteri Türkiye'nin 66 yıllık tarihinde yaralandığı bildirildi. Güney Af lerle protesto edildi. 3 milyon siyahın iki gün genel greve gittiğı seçim akşamı meydana gelen olayiarda 23 kişinin ikinci sivil cumhurbaşkanı secilrika Sendikalar Kongresi, 3 mil öldüğü bildiriliyor Göstericileri dağıtmak için gözyaşartıcı bomba kullanan polis çok sayıda siyahı tutukladı. mek için partisinin Meclisteki çoyon siyah işçinin genel greve kağunluğundan yararlanraaya tıldığını açıkladı. lundaki Demokrat Parti ise 31 Klerk'irf beş yıliık süreyle devlet ülkede değişiklikler yapılmasını çalışıyor." başkanhğı görevirii üstlenmesi desteklediği belirtilirken, Nobel Güney Afrika'da parlamento üç sandalye elde etti. Barış ödülü sahibi siyah insan Siyasal gözlemciler, seçimlere bekleniyor. meclisten oluşuyor. Bunlardan biri hakları savunucusu Dcsmoııd Tubeyazlan, biri melezleri, öteki de katılma oranının yüzde 60 dolaSeçim kampanyası süresince, reAsya kökenlileri temsil ediyor. yında kaldığını ve iktidar partisi form vaadinde bulunan ve tek çö lu, "ırk aynmcılığında reform yaAncak ülke politikasını "Beyazlar nin 1950'den bu yana ilk kez bu zümün Apertheid'ın (ırkçı rejim) pılamayacağım" söyledi. M«ciisi" yönlendiriyor. Son se ölçüde büyuk bir oy kaybına uğ son bulması olduğunu söyleyen çimlerde, Beyazlar Meclisi'nde da radığını belirtiyorlar. Ancak Ulu De Klerk, seçim sonuçlanndan AA'nın bildirdiğine göre ABD ha önce 123 sandalyeye sahip ik sal Parti bu durumda da parla memnun olduğunu bildirdi ve Başkam Bush, De Klerk'e bir tidardaki Ulusal Parti 84 sandal mentoda çoğunluğu elinde bulun "Seçmenler, reform ve yenilik için mektup göndererek Güney Afriye kazandı. Bu rakam çoğunluk duruyor. P.W. Botha'nın istifasın oy kullanmışlardır" dedi. ka'nın dostu olduklarım ve yapıiçin yeterli oluyor. Aşın sağcı Mu dan sonra geçen ay devlet başkan lacak reformlan desteklediklerini hafazakâr Parti 35 ve ortanın so yardımcılığına getirilen F. De ABD Başkam George Bush'un bildirdi. Dış Haberler Servisi Çekos> lovakya Komünist Partisi.Polonya ile Macanstan'da sürmekte olan reform hareketlerine ve Sovyetler Birliği tarihinin yeniden gozden geçirilmesine sert biçimde karşı çıktı. Reuter Ajansı'run bildirdiğine 'tatil tatil' sözleriyle slogan attıkları bildiril ların önünde bir engel oluşturduğunu bildir göre, Çek Komünist Partisi yayın Sovyet Dışişleri Bakanı di. di. organı Rude Pravo'ya dün bir deŞevardnadze, perestroyka Halk Cephesi kaynakları, grevin hafta soSovyet Dışişleri Bakanı, 'Hükümet meç veren parıinin bir numaralı hakkındaki kuşkuların Sovyet nuna kadar devam edeceğini ve cumartesi ak Görevlisi' adlı bir dergiye verdiği demeçte, ül ideoloğu Jan Foytik, "Sosyalist ikdış politikasını olumsuzyönde şamı bir miting daha düzenlenerek gelişme kede 'perestroyka* sureciyle başlayan çalkan tisat düzenini terk etmeyi duşünlerin gözden geçirileceğini belirttiler. tılann, kendilerini, dış ilişkilerde bazen zor du mediğimiz gibi, burjuva parlaetkilediğini söyledi Bu kaynaklara göre, Halk Cephesi, istek rumlara düşürdüğünü ve bunu resmi görüş mentarizmi zemini üzerine kuruMOSKOVA (Ajanslar) Sovyetler Biriiği lerinin karşılanması yolunda ilerleme sağla melerde zaman zaman "flzîksel olarak" his lu bir siyasi düzene yeniden döniiş nin dağhk Karabağ Bölgesi'ni, doğrudan Mos namaması halinde, süresiz genel greve gitme settiklerini belirtti. yapraa niyelinde de değiliz" dedi. kova'ya bağlı olarak yöneten geçici komitenin çağrısında bulunacak. Ekonomik sorunlarını çozünıDondurulsun göre\ine son verilmesi için pazartesi gününlemek için Batı'dan yardım alan Perşembe akşamı TSİ 17.00'de başlayan miden beri sürdürülen grevin üçüncu gününde, tingde halkın, Moskova'daki merkezi hüküSovyet Sendikalar Birliği Konfederasyonu Polonya ve Macaristan'ı da eleşAzerbaycan Cumhuriyeti'nin başkeni Baku meti Azerbaycan'm doğal kaynaklannı sömur Merkez Komitesi'nin, Moskova'da önceki gün tiren Foyiik, "Bu ütketer hazıra de duzenlenen mitingde 'gre\e devam' karan mek ve Azeri halkının sıkuıtılarına kulak tı sona eren genel kurul toplantısı sonunda, hü konmak suretiyle kendi sonınlaalındı. kamakla suçladığı bildirildi. kumete, enflasyonla mücadelede işçilerin sa nnı çöziimlemeyi, böylece de diMitinge katılan görgü tanıklarından elde Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Eduard Şe tın alma gücünun korunması için gıda ve te ğer ülkelere reform örneği leşkil edilen bilgilere göre, 800 bin dolayında Bakü vardnadze, ülkesinde uygulanmakta olan mel tüketim mallarının fiyatlarının 1991 yılı etmeyi hedcflemekledirier" diye lünun katıldığı mitingde konuşmak isteyen 'perestroyka' pogramı hakkında duyulan kuş na kadar dondurulması çağrısında bulunul konuştu. Azerbaycan Demiryolları Bakanı ile Azerbay kaların, uluslararası ilişkilerde ortaya çıkan fır du. Sovyetler'de tarihin yeniden can Komünist Partisi liderleri, halkın yoğun satların kaçmasına neden olduğunu söyledi. Genel Kurul toplantısı sonunda, ayrıca hü gozden geçirilmesi çalışmalanna protestoları üzerine konuşmalanm tamamlaŞevardnadze, uluslararası kamuoyunda, kümetin tek bir fiyat kontrol sistemi benim da değinen Çek ideolog, ülkeyamadılar. 'Sovyetler Birligi'nde ne olacagı belli olmaz, semesi ve enflasyonun tırmanmasına yol açan miz tarihini yeniden gözden ge • AA'nın haberine göre, mitinge katılan hal beklejelim, görelim' çizgısindeki yaklaşımın, 'aracı kurumlann' faaliyetine son verilmesi is çirmek için ortada hiçbir neden görmuyoruz" dedi. kın, genel grevin devamını istemek amacıyla uluslararası ilişkilerde sağlanabilecek aşama tendi. Türkiye askeri cumhuriyet lran basınında karalama kampanyası: \hrşova ve Peşte'ye sert eleştiri Azerbaycaırda greve devam Bakü'da miting düzenleyen 800 bin kişi, eylemin sürmesini istedi Zafer Hıristiyan demokrat Lubbers'in HALUK BAKIR AMSTERDAM Hollanda'da önceki gün yapılan erken genel seçimler Hıristiyan demokratların lideri Başbakan Ruud Lubbers'in zaferi ile sonuçlandı. Sosyal demokrat PVDA, küçük sol partilerden oluşan Yeşil Sol'a kayan oylar nedeniyle en büyük parti olma umudunu yitirirken liberal VVD seçimlerden en zararlı parti olarak çıktı. Küçük partilerden D66, aralarında Komünist Partisi'nin de bulunduğu üçlü Sol İttifak, Yeşil Sol ve dinci partiler meclisteki sandalye sayılarını arttırdılar. Yabancı düşmanı Janmaat'ın Merkez Demokrat Partisi ise 1986 seçimlerinde kaybettiği milletvekilliğim yeniden ele geçirdi. Öte yandan, CDA 'dan aday olan Talip Demirhan ve PVDA 'dan aday olan Seçil Arda'nın kazanıp kazanmadıklan tercihli oylann sayılmasından sonra belli olacak. Çifte pasaportlu Türk adayları meclis üyeliği için 20 bin tercihli oy almaları gerekiyor. ğini, seçimleıe kadar farklüıkların öne çıkarıldığım, ancak artık gündemin bir koalisyon kurmak amacıyla ortak bir program arayışı olduğunu belirtti. Koalisyon kurma çalışmalarmın en az 2 ay sürmesi bekleniyor. Bu seçirnlerin ortaya çıkardığı en çarpıcı sonuç çevre sorununun tüm partilerin programlannda ön plana çıkması oldu. HOLLANDA SEÇtMLERİ DlSBASIN Gorbaçov'un sonu Kruşçev'inki gibi mi olacak? Nikita Kruşçev gücünun doruğunda idi. Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin eski genel sekreteri 11 yıllık iktidannda elinde öylesine büyük bir güç toplamıştı ki ordu, parti ve gizli polisin görüşlerine aldırış bile etmiyor, kararları çoğunlukla kendisi veriyordu. 1964 ağustosunda meslektaşlan artık bu gidişe dur demenin zamanmın geldiğine karar verdiler ve Kruşçev Karadeniz kıyısında tatilde iken, koltuğu altından kayıverdi. 25 yıl sonra Mihail Gorbaçov'un, Karadeniz kıyısında tatil yaptığı şu sıralarda isteı istemez Kruşçev olayı akla geliyor. Gorbaçov, Bu dertlerin sorumluluğu halen dört yıllık iktidannın en sistemi değiştirmeye çalışan zor dönemini yaşamaktadır. Gorbaçov'a kolayca Sovyet liderinin dertleri o yüklenebilir. Muhalifleri, kadar çok ki... 1917 Ekim Gorbaçov olmasaydı bu Devrimi'nden bu yana en sorunlann da olmayacağını buyük grevler, Polonya'nın ileri sürebilirler. 'Aslında komünizmden ayrılarak Gorbaçov da halkın sabrının Moskova'nın Doğu taşabileceğinin bilincinde. Avrupa'daki etkinliğini Temrnuz ayında bir toplantıda tehlikeye düşürmesi, Baltık'tan, Komünist Partisi liderlerine Kafkasya, Orta Asya'ya kadar "Durumu degiştirebilmek için cumhuriyetlerdeki kaynaşmalar faıla zamanımız yok" demişti. ve son yılların en büyük besin maddesi sıkıntısı... Moskova'da Iki şapka doktorlar bile geçen hafta Moskova'daki diplomatik yaptıkları açıklamada yatak çarşaflannı yıkayacak deterjan çevrelere göre şimdilik Gorbaçov'un kısa sürede bulunamadığından yakındılar. iktidardan düşmesi söz konusu komitelerinin kontrolü ve Gorbaçov'un çalkantıları kaybetmekte olduklanndan" atlatacağını ileri sürüyorlar. yakındı. İgor Ligaçev de Ancak bu tezde bir eksik yan partinin "eski günlere var: Ülkede hüküm süren dönmesini" istedi. Merkez ekonomik, sosyal ve siyasal komitesi toplantısında gerçi kargaşa. Aynı çevreler, 1964'te kimse Gorbaçov'un adım de Kruşçev'in tüm yetkileri söylemedi. Ama hedef apaçık kendinde toplamış olduğunu ortadaydı. Gazetelerde belirterek Sovyet liderinin toplantıya ilişkin haberleri devrilmesinin soz konusu okuyan Ruslar da olamayacağını öne Gorbaçov'un ilk kez açıkça sürüyordular. Ama devrildi. eleştirildiğini anladılar. Kruşçev'in en büyük hatası Bazıları Gorbaçov'un Sovyet Komünist Partisi'ni güçten düşürmesi idi. Bu Kuba günlerinin sayılı olduğundan kaygılanıyorlar. Gorbaçov'un füze krizinden bile daha kısa sürede devrilmeyeceği büyük bir yanlıştı. Kruşçev, aşağı yukarı kesin. Parti 1962'de partiyi ayn sanayi ve liderleri bir saray darbesi tarım dallarına böldü. Amacı düzenleyip Gorbaçov'u genel randımanı yükseltmckti. Ama sekreterlikten uzaklaştırsalar sonuç, yerel parti liderlerinin bile, Sovyet lideri devlet güçlerinin azalması oldu. Bu liderler iki yıl sonra Kruşçev'in başkam olarak gorevini surdurebilir. Onu bu görevden ayağını kaydırarak ondan de atmak için yapılacak intikam aldılar. anayasal manevralar bir yıl Gorbaçov da şimdi aynı tehlike ile karşı karşıya. Partiyi alabilir. Asıl sorun Gorbaçov'un ne kadar zamanı çeşitli yollardan zayıflatarak kaldığıdır. Bunalım uzadığı ve bazı yetkileri yeni reformlarn sonuçlarının parlamentoya devretti. Bunun geciktiği oranda muhalefetin sonucu da parti liderlerinin de gücu artacaktır. Bu arada Gorbaçov'u ilk kez açıkça Gorbaçov'un Komünist eleştirmeleri oldu. 18 Partisi'ni zayıflaımaya devam temmuzda yapılan merkez ettiği ölçüde, kendinden önce komitesi toplantısında önde sistemde reform yapınaya gelen liderler, partinin çalışan Nikita Kruşçev'in otoritesinin zayıflamasından yakındılar. Moskova Parti Şefi akıbetine uğraması olasılığı artacaktır. (11 Eylül) Lev Zaikov, açıkça "parti Newsweek i İsraiVe roket . saldırm KUDÜS (AA) Ürdün topraklarından tsrail'e Sovyet yapımı Katyuşa roketleri fırlatıldığı bildirildi. îsrail ordusundan yapılan açıklamada, dün gece yarısından sonra gerçekleştirilen saldırıda can kaybı ve hasar olmadığı belirtildi. Yıllardan bu yana ilk kez Ürdün topraklarından böyle bir saldırı gerçekleştiriliyor. Çinli pilot Tayvan'a sığındı TAİPEH (AA) Çin Halk Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri'nde görevli bir pilot, MtG19 tipinde bir uçakla bugün Tayvan'a sığındı. Tayvan'ın Quemoy Adası'na inmeyi başaran 24 yaşındaki Çinli pilot Jiang Henhao'ya, ülkede halen yürürlükte bulunan yasalar uyarınca 860 bin dolar ödül verileceği kaydedildi. değil. Sovyet liderinin sorunlari gerçi büyüdü, anıa gücü ve yetkileri de arttı. Gorbaçov yaptığı atamalarla 12 kişilik Politbüro ve 250 üyelik Merkez Komitesi'nde durumunu güçlendirdi. Ayrıca parti gerlel sekreterliğinin yanı sıra devlet başkanhğı gorevini de üstlendi. tki şapka Gorbaçov'a yardımcı oluyor. Gorbaçov genel sekreter olarak, parti bürokrasisi tarafından engellendiği takdirde, devlet başkam sıfatı ile parlamentoda istediği kararları aldırabilir. Evet Moskova'daki Batılı diplomatlar böyle düşünüyor BRÜKSEL (AA) Türk Silahlı Kuvvetleri'nin modernizasyonu programını da bir kez daha gündeme getiren Avrupa'da Konvansiyonel Silah tndirimi Göruşmeleri (.\KKUM) dün 1 Avusturya'nın başkenti Viyana da yeniden başlandı. Ancak Yunanistan'ın son anda koyduğu rezerv yuzunden Batı'nın öneri Hollanda ikinci meclisindeki pakedi açıklanamazken, Varşo150 milletvekilliği için yapılan va Paktı da kendi önerilerini ne seçimlerde kullanılan yaklaşık 9 zaman sunacağına ilişkin açıkmilyon oy ile katılım yüzde 80.1 lık getiremedi. oranında oldu. Kesin sonuçlara Atina yönetiminin karşı çıkgöre Hıristiyan Demokrat CDA oylann yüzde 35.3'ünü alarak tığı konunun, NATO'nun, topmeclisteki 54 üyeliğini korudu. lantıda ilk olarak görüşülmesiSosyal demokrat PVDA ise yüz ni istediği yeni öneriler olduğu de 31.9 oyla üç sandalye kaybe belirtiliyor. Batılı kyanaklar, NATO ülkederek meclise 49 temsılci sokabildi. Oyları yüzde 14.6'ya inen lerinin, Varşova Paktı'na sunu7 yıllık koalisyon ortağı lan önerilerin göruşulmesine VVD'nin sandalye sayısı 27'den başlanması amacıyla. itirazlan22'ye düşerken D66 yüzde 7.9 nı geri alması için Atina yönetioyla 12 milletvekili çıkardı. mini ikna etmeye çalıştığını kayMecliste, sandalye sayısını iki dediyor. ye katlayan Yeşil Sol 6, dinci Yeni öneriler, Doğu ve Batı partiler 6 ve ırkçı Merkez De arasında askeri saldırı tehlikesini mokrat Partisi de bir üye ile ortadan kaldırmayı öngören batemsil edilecekler. zı istikrar önerileri içeriyor. Öte yandan Sovyet temsilci Yabancı düşmanı Janmaat'ın meclise girmesini kaygı ile Oleg A. Grinevsk>, önceki gece karşılayan siyasi parti temsilci Federal Almanya televizyonuna leri, Hollanda'da son yıllarda verdiği demeçte, silah \e asker durgunluğa giren ırkçılığa kar indiriminin denetlenmesi için, şı mücadelenin yeniden canlan ülkesinin yüzlerce NATO subadırılması gcregini vurguladılar. yını konuk edebileceğini söyledi. Grinevsky, dun yaptığı açıkKraliçe Bealrix'ten gorev ala lamada ise Varşova Paktı içinde cak olan Ruud Lubbers dün tüm görüş aynlıklan olduğunu kaypartilerle ciddi olarak göruşece detmekle votindi • VlYANA ~~ AKKUMVla zorlu başlangıç