Katalog

27 TEMMUZ 1989*** CUMHURİYET/15 Her yerde sıcak Sıcak hava dalgası İngıltere de de Gazeteci Arzık komada ANKARA (Cumhuriyet Biırosu) Gazeteciyazar Nimet Arzık, önceki gece beyin kanaması geçirdı. Arzık, onceki gece saat 01.30 sıralarında evinde Kanuni Sultan Süleyman ile ilgili Fransızca bir kitap üzerindeki çalışmalannı surdürürken, aniden rahatsızlandı. Yüksek tansiyon nedeniyle beyin kanaması geçiren Arzık, önce Numune Hastanesi Acil Servisi'ne kaldınldı. Burada yapılan ilk müdahaleden sonra Arzık, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakultesi Hastanesi Nöroloji servisine yatınldı. Prof. Dr. Turgut Ziieli. Arzıkın uzun süreden beri yüksek tansiyonu olduğunu belirterek, Cumhuriyet muhabirine, "Yüksek tansiyondan kaynaklanan beyin kanaması geçirdi. Şu anda dunımu ciddi. Halen k o m a d a " diye konuştu. Uçlü reçeteye devam A.NKARA (AA) Maliye ve Gumrük Bakanlığı, "iiçlü reçete" ile ilgili davada, Danıştay'ın yuriitmeyı durdurma istemini reddetmesi ile uygulamanın devam edeceğini açıkladı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, özel poliklinik, özel hastane sahibi veya burada çalışan hekimlerce üç örnek olarak düzenlenecek reçetelerle ilgili olarak, eczanelere Maliye ve Gümruk Bakanlığı'na devamlı bilgi verme zorunluluğunu getiren düzenleme için açılan davada, Danıştay'ın yurutmeyi durdurma istemini reddettiği hatırlatıldı. Açıklamada, uygulamanın dayandığı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin yasaya ve anayasaya aykın olmadığı kaydedildi. etkili oluyor. SıcakJarda Ingılizler serinlemek için çeşitli yollar arıyorlar Londra'da trafalgar Meydanı'nda köpeğiyle sennlemeye çalışan bu çocuk bunun en güzel örneklerinden (Fotoğraf: Reuter) Jackson'ın kilden modeli F r a S k e ^ de her yıl dürenlenen kuru üzüm festivalinde sergilenmek üzere renkti kilden yapılan bu Michael Jackson modeli büyuk ilgi gördü. (Fotoğraf: Reuter) n H İ I I İ |İHarİ BirM r d (Mısır Hıristiyanlan) dini e k sır ve tüm dünyada yaşayan 22 milyon Kıptinine i lıderı Papa 3. Şenuda'nın elını öpüyortar. Papa 3. Şenuda gelecek ay İngiltere, Kanada. ABD ve Avustralya'yı kapsayan bir geziye çıkacak. (Fotoğraf. Reuter) aım ııaen . 'SiriıkadınvekızıKahi p HABERLERIN DEVAMI ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP), partili 98 millet vekilinin imzalanru taşıyacak bir deklarasyonu önümüzdeki günlerde kamuoyuna açıklayacak. SHP Genel Merkezi ile SHP Grup Başkanlığı yöneticileri deklarasyonda bütün milletvekillerinin imzasının bulunması için çalışmalan, dunden itibaren hızlandırıldı. Parti yetkililerinin venliği bilgiye göre, düne kadar 68 milletvekilinin imzası sağlandı. Bu sayıya merkez yönetiminde görev alan, genel başkandan genel sekretere kadar yonetici kadroda bulunan milletvekillerinin imzası dahil değil. 15 yöneticinin imzaları her an almabileceği için tatil nedeniyle değişik yörelerde bulunan 15 milletvekili ile temas kurulup imzalarının alınması çalışmalan hızlandırıldı. Butün milletvekillerinin imzası bulunacak deklarasyonun iki önemli öğeyi kapsayacağı bildirildi. Deklarasyon metninde "erken seçimin bir an önce yapılmasındaki zorunluktan" söz edilecek ve SHP'nin ülkenin içinde bulunduğu koşullardan, ANAP'ın siyasal yönelişleriyle olası önemli bunahmlara girmeden sağlıklı çıkabilmesi için derhal erken seçim istenecek. ANAP bir kez daha erken seçim konusunda uyarılacak ve SHP'nin ANAP'tan erken seçim önerisi geldiğinde elinden gelen her yardımı yapmaya hazır olduğu vurgulanacak. Kararblık harekâtı politikası, milletvekillerinin imzalanyla açıklanacak. SHP'nin Başbakan Turgut Özal'ın cumhurbaşkanlığında ısrar ederek aday olması halinde, parti meclis grubunun Meclise girmeyeceği, hiçbir şekilde oylamaya katılmayacağı, hatta ANAP'ın bir "oldubitti ile AN APIı bir başka adayı sürraesi" karşısında ayru yontemin uygulanacağı bildirilecek. Bilindiği gibi, cumhurbaşkanı seçiminde anayasa gereği parti grupları bağlayıcı karar alamıyor. Ancak, 98 imzayla SHP'li her milletvekili Özal'a ve oldubittiye karşı kesin kararlılığını bir deklarasyonla birey olarak ifade etmiş olacak. SHPparti meclisi toplanıyor SHP Parti Meclisi, Siverek'te yapılacak yerel seçimde gösterilecek aday konusunu görüşmek üzere bugün toplanıyor. Genel Başkan Erdal İnönü, dün akşam Mehmet Moğultay, Ozyürek'üzeri İzmir'den uçakla Ankara'ya geldi. Dun gece parti ileri gelen in basın toplantısmda soyledikleleriyle istişari gorüşmeler yaptı. rinin doğru olmadığını, ne kendisinin ne de delegelerin Seçim KuSHP deklarasyonunun 1 ağus rulu Başkanı'na herhangi bir ititosta yayımlanmasına çalışılıyor. razda bulunmadığını, kararın tatmzalar, tamarnlandıktan sonra mamen onların dışında alındığıhemen açıklanacağı söyleyen dek nı belirterek şunları söyledi: larasyonun bir iki gün gecikebile"Tarafımdan hâkime herhanceğini, fakat ağustos başlarında gi bir baskı söz konusu değildir. mutlaka kamuoyuna duyurulacaYargının bağımsıziıgına inanan ğını yetkililer ifade etti. bir partinin milletvekili ve bir hu (Baştarafı I. Sayfada) viz kurlarının piyasa koşullanna göre belirlendiğini söyleyen Özal'ın, "Aslında Merkez Bankası'mn elinde önemli miktarlarda rezerv var. Merkez Bankası bu rezervlerini bir miktar azaltmaya kalksa ve dövizi piyasaya verse kurlar daha da aşağı iner. Onun için şimtstanbul Haber Semsi SHP dilik kur ayarlamalannın hızlanKartal tlçe Kongresi seçim sonuç dınlması kesinlikle söz konusu larının îlçe Seçim Kurulu Başkan olamaz" dediği oğrenildi. lığı'nca iptal edilmesinin yarattıVergi gelirlerindeki olumlu geğı tartışma süniyor. İl Başkanı lişmelere rağmen, vergi kayıp ve Mustafa Özyurek'in önceki gün kaçaklannın hâlâ bıiyük boyutlarbir basın toplantısı yaparak olay da oiduğunun gündeme gelmesi dan Kartal Bölgesi Milletvekili uzerine söz alan Maliye ve GümMenmet Mo^uHay'ı sorumlu tut rük Bakanı Ekrem Pakdemirii ise ması üzerine dün de Mehmet Mo özellikle turistik bölgelerdeki Emgultav bir açıklama yaptı. Moğul lak Vergisi kayıplannın buyuk botay, Ozyürek'in açıklamalarında yutlarda olduğunu doğruladı. kullandığı sozlere dikkat çekerek, Pakdemirii özellikle emlak alım "Partim adına Ozyürek'in bu satım vergilerine ilişkin daha ondavrantşından üzüntü duyuyor, ce geliştirdiği öneriyi yineledi. kendisine acil şifabr diliyorum" Pakdemirli'nin, özellikle turisdedi. tik bölgelerde ve İstanbul'da 34 SHP Kartal İlçe Kongresi'nin iptali Zirveden önlem cıkmadı donduracakları konusunda soz verdi. Taner, kamu finansmanı için piyasadan borçlanma dahil Merkez Bankası dışı kaynaklara yöneleceklerini ve harcamaları kısacaklarını bildirdi. C U W E Y T A B C A Y U B E I ( (Baştarafı 1. Sayfada) Moğultay: Ozyürek'in tutumu üzüntü verici İstatistik tarttşması Toplantıda dış ticaretle ilgili gelişmeler değerlendirilirken de Maliye ve Gümnik Bakanı Ekrem Pakdemirii ile Devlet İstatistik Enstitusü Başkanı Orban Guvenen arasında tartışma çıktı. Mayıs ayı ihracatının geçen yıla göre bir miktar gerilediği belirtilirken, geçici rakamlar konusunda Maliye Bakanı Pakdemirii ile DİE Başkanı Güvenen'in farklı rakamlar açıkladıklan gözlendi. Bunun üzerine, Pakdemirii, DIE'nin rakanılannın yanlış olduğunu, bunun da yöntemden kaynaklandığını bildirdi. Pakdemirii, bu konuda özetle şunları söyledi: Bir başka olasılık, bugiinku parti meclisinden sonra SHP Meclis grubunun toplanması. Genel genel merkezle pani grup yöneticileri, deklarasyonun grup toplanDeklarasyon metninin ikinci tıya çağırıldıktan sonra yayımlanbölümünde cumhurbaşkanlığı se ması konusunda kendi aralarında çimine değinilerek SHP'nin ana göruş alışverişi yapıyorlar. kukçu olarak böyle bir yola baş UGUR MUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) GOZLEM vurmayı düşünmem bile söz konusu olamaz. Pervasızca bir açıklama yaparak 'cinayet'ten, 'tetik çekmekten', 'mezar'dan bahseden Özyürek bir rahatsızlık geçiriyor olsa gerek. Siyasi ve hukuksal konulan şiddet cağnları yapan bir kavramla açıklamak, sorumlu bir sosyal demokrat yönelicinin değil sade bir üyenin bile yapacağı bir iş değildir. Partim adına Ozyürek'in bu davranışından üzuntu duyuyorum ve kendisine acil şifalar diliyorum." Öte yandan Kartal İlçe Seçim Elinde tuttuğu Meclis çoğunluğu Özal'a istediği gibi at oy Kurulu Başkanı'nın il yonetiminin "karann düzeltilmesi" isteğiyle natma olanağını veriyor. Bir daha böyle elverişli koşulları nasıl yaptığı başvuruyu reddettiği beliryakalasın Özal. tildi. Buna göre Kartal İlçe Kong3u Meclis çoğunluğu içinde cumhurbaşkanlığı seçimi ariferesi 10 eylül pazar gunu sadece sinde kaymalar, çatlamalar ve kopmalar olur mu? "seçim" gundemiyle yinelenecek. Eski bir deyiştir bilırsiniz: Biz kırk kişiyiz birbirimizi bıliriz... Kimse ANAP içinde bölünme izlenimini verecek görüntulere bakarak hesap yapmamalıdır. Oylama günü gelince liberallerin muhafazakarlaştıklarına, muhafazakârların da liberalleştiklerine tanık olunabilir. Özal, liberallerın özlerini alır geriye posalannı bırakır. Kaya Erdem'm\ş... Tınaz 77fe'miş... Karaduman'rruş, bunların DİYARBAKIR (Cumhuriyet) pek "kıymeti harbiyeleri" olmaz. "Kıymetiharbiye" başka alan SHP'de Siirt il ve Kartal ilçe larda aranmalıdır. Örneğin "mektebi harbiye" mezunları ara kongrelerinden sonra Diyarbakır sında. İl Kongresi de İl Seçim Kurulu'nDiyelim ki Özal cumhurbaşkanı secildiği anda ANAP'ın tes ca iptal edildi. SHP'nin feshedipih tanelerı gibi dağılacağını düşünüp adaylıktan vazgeçti. Kimi len Disiplin Kurulu'nun başkanı aday gösterir dersiniz? Ali Karaca, Disiplin Kurulunu feshetmenin merkez disiplin kuKoşullar elveriyorsa, emekli Orgeneral Haydar Saltık't. Saltık, paşamı, paşa... Liberal mi, liberal... NATO'cu mu, NA rulu yetkisinde bulunduğunu, kongreve başkanlık eden Parti TO'cu... Lısanı ecnebiye mi, ohoo... First class. Bundan iyisi Genel Başkan Yardımcısı Ali Dincan sağlığı. çer'in tüzuk hükümlerini çiğneyı'Eğer cumhurbaşkanlığı için dışarıdan bir aday aranıyorsa Özal için Saltık'tan daha uygunu bulunamaz. Saltık, her ba rek Disiplin Kurulu'nun da feshini onayladığını belirterek, kongkımdan Özal'dan da lıberaldir. renin iptali için II Seçim Kurulu'Hem orgeneraldır hem de orliberal. na başvurdu. Kurul, itirazı yerinHem böylece Özal, 12 Eylül askeri hükümetinde başbakan de bularak kongrenin iptaline kayardımcılığı koltuğunu kendisine uzatanlardan biri olan Sattık'a rar verdi. SHP II Kongresi'nin 10 "minnet ve vefa borcunu" da böylece ödemiş olur. eyiulde yineleneceği bıldirildi. Bu borç, Saltık Paşa'nın Bern Büyükelçiliği'ne atanmasıyla ödenmez. Ödense ödense, cumhurbaşkanlığı adaylığı ile ödenir. Diyarbakır SHP Kongresi de iptal edildi "Şimdi Devlet tstatistik Enstitüsii malın gumrüklemesinin yapılıp yüklemesinin lamamlanmasını ihracat olarak kabul edip kayda geçiriyor. Ancak, mal gümrüğü henuz terk etmiyor. Gümnik çıkışı yapılmamış oluyor. Örneğin ıstanbul'dan yapılan guranikleme, yüklemeden sonra mal Habur'a gidiyor. Orada belki anlrepova giriyor, bir ay bekliyor. Bu henüz tam ihracat değildir. Bunun ista, tistiklere ihracat diye yazılması BankaSl'ndakİ y ü k ü doğru değil. Malın ihracat sayılaToplantıya katılan Merkez Ban bilmesi için gumrük sahasını terk kası Başkanı Rüşdü Saracoğlu etmesi, sevkiyatın yapılması lanun emisyon ve para arzındaki zım." son gelişmeleri anlattığı, ayrıca DİE Başkanı Güvenen ise Türemisyonu arttıracak uygulamalar konusunda hazırladığı bir tablo kiye'nin istatistik yapısının bu teyu da toplantıda bulunanlara da mele oturtulmuş olduğunu belirğıttığı oğrenildi. Saracoğlu'nun terek, ayrıca, gümrükleme işlemi bugunkü durumda, "kamu fi ve yüklemenin tamamlanmasının nansmanı için Hazine'nin Merkez da ihracat sayılması gerektiğini Bankası üzerindeki baskısı devam sozlerine ekledi. ettikçe, emisyonun kontrol altınToplantının sonunda Başbakan da tutulamajacagını" söylediği Özal, enflasyonist bekleyişlere belirtildi. Başbakan Ozal'ın ise karşı daha dikkatli gidileceğini beemisyonun enflasyon ve enflasyo lirterek, bu konuda "terbiyeli itnist beklentileri arttırıcı yönde et halaf'ın yeniden gündeme getirikisi olduğunu belirterek, emisyon leceğini kaydetti. Özal, Hazine ve hacminin daraltüması için Hazi Dış Ticaret Musteşarhğı'nın son ne ve Merkez Bankası'nın daha aylarda fiyatlarında aşırı artışlar (Baştarafı 1. Sayfada) dikkatli davranmalannı istediği olan mallarla bu malları ureten aynı çizgıde konuşmalarını sürkaydedildi. sektörlerdeki koruma oranlarının dürdü: Bu arada söz alan Devlet Baka çıkanlmasını istedi. Buna gore, bu Partımizi on yıl içinde kadınmalların ithalatında uygulanan nı Guneş Taner de Hazine ve kaların yüzde 50 oranında temsil gumrük vergisi ve fonların gözden mu kuruluşlarının, Merkez Banedileceği bir yapıya kavuşturacakası üzerindeki kredi yiiklerini geçirileceği bıldirildi. milvar liraya satılan villalann alım satım vergisini kaçırmak için tapu kayıtlarına 50100 milyon lira gibi çok düşuk olarak deklare edildiğini kaydetti. Bunun önüne geçilebilmesi amacıyla da Maliyeye bu durumdaki alım satımiarda fiyatın yüzde 25 fazlasını vererek kamulaştırma yetkisi tanınması gerektiğini söyledi. atak, kimi durgun, kımı halkın katılımıyla yücelecek eylemlere yanlı. Kımı ise sadece olağan sesle sonuç alınacağına inanıyor. Erdal İnönü, son kategorinın içinde. Daha etkin muhalefet yapmasını ısteyenleri geri çevirirken, "önemli olan sonuç almak" diyor ve yerel seçim zaferinı anımsatıyor. Doğrusu şu kı SHP'nin yerel seçimlerde birinci partiye yükselmesindeki önemli marifet, Inönü'nün yürüttüğü "sadece söylemek, ama etkin devınimler yapmadan sonuç almak" polrtikasından kaynaklanmıyor. SHP'yi bırincı partiye yükselten asıl faktörün, Özal ve politikaları olduğunu unutmamak gerekiyor. Başta pahalılık, yolsuzluk, hanedan ve benzeri bilinen geçmişi Özal sergilemeseydi, acaba ANAP oyları yüzde 21.80'e düşebilir miydi? 26 Mart'tan önceki tablodan daha eşsiz bir fırsat bugün yine SHP'nin önünde. Halkın 26 Mart uyarısıyla enflasyonu düşüreceğini, aylardır pompalayan Özal'ın, fiyatları aşağıya çekmek şöyle dursun, daha yukarılara tırmandırması umutsuzluğu genişletiyor. Boykot sözcüğünü İnönünün 1980 öncesı mirası diyerek benimsememesi, başka siyasal yaptınmları gercekleştirmesini engelleyebilir mi? Örneğin, birinci parti kıvancını her cümle başında söyleyen SHP ve belediyelerin içine düştükleri, ıleriki günlerde düşecekleri duruma bakalım. Özal, maddi açıdan belediyeleri boğazlıyor, SHP yerel yöneticileri, genel merkezin uyarıcı, yol gösterıcı çalışmalarından yoksun, bocalayıp duruyor. Yerel yönetimlerde iktidara geldikten sonra Özal'ın başlattığı kampanyayı görünce yaz tatili demeden SHP, Millet Meclisini olağanüstü toplantıya çağıramaz mıydı? Partizan yaptırım ları sergıleyip, hesap soramaz mıydı? Olağanüstü toplantı tek maddeyle gerçekleşır. Belediyelere Özal'ın reva gördüğü yasal ve maddi davranışların hesabı Mecliste sorulurken, hem siyasal hem de partıseJ eylem açısından ciddı bir adım atılamaz mıydı? Neden yapılmıyor? Meclis olağanüstü toplantıya sadece savaş ya da seçim kararı almak için çağrılır diye bir kural yok. Normal çalışma günlerinde hasıraltı edilen nice yolsuzluklan topluca ele alıp iktidar sorumluluğunu ortaya koyabilmek için olağanüstü toplantı bir siyasal eylem mekanızması gibi harekete geçırılebilir. Nıçin düşünülmüyor? Pahalılık?.. 26 Mart'tan bu yana Özal'ın söylediklerinden üç ay sonra bugün "enflasyonda vasıl olduğumuz nokta" ele alınarak, hiç değilse halkın ıstırabına, duygularına tercüman olma amacıyla Meclis tek günlüğüne olağanüstü toplantıya çağrılamaz mı? Neden çağrılmıyor? Bunların yapılması için, erken seçim kararında olduğu gibi çoğunluğa gereksinılmiyor Bu türden siyasal eyiemler için ANAP1 ın harekete gecmesini beklemek, abesle iştıgal etmek. Üstelik akla gelen örnekler, erken seçime niçin zorlandığımızın ana öğelerini halka duyurabilraek için siyasette hele muhalefet yöntemlerinde "rneşm birer yol." Her hafta bir konuda Meclisi toplantıya almanın zorluğunu, milletvekillerinin tatıllerini engellemek gibi görerek gerekçe sürmek ise geçer akçe değil. Muhalefet milletvekili, iktidardakinden daha fazla özvenye sahip olmadıkça Özal gibilerinin köşeye sıkıştırılması, halkın meclis aracılığıyla sesini duyurması olanaksız. Ismet Paşa'yı geri getıremeyiz doğru. Ne var ki yakınlarının yaz dığı gibi bizlerin anlamadığı fabrika unu gibi ince eleştirilerte, halkın katılımından kaçarak Özal'ın bilinen yoldaki kafasını gerçeğin duvarına vurmayacağı da, doğru. İktidarın davrantşJarını gördükten sonra muhalefet etmek, Özal'ın stratejilerine baştan teslim olmaktan başka bir sonuçj getirebilir mi? Halk, kimi bireyler daha etkin muhalefet derken, yclunu, yöntemini muhalefetteki beyınlerin bulmasını istiyor. Sadece Özal'ın hatalarına bel bağlayarak, enflasyonun tırmanması ile iktidarın ufukta oöründüğünden söz ederek amaca varmak ve sonra açık seçik neter yapacağını bugünden söyiemeden koltuğa soyunmak... Kısa sürede çok seyi değiştirebilir. SHP'lilerin bayram tatılınde gezdikleri yerlerde halktan akdıkları mesajı dinlemek ister misiniz? Halk genelde şunu söylemiş: "Bize, ANAP'ı yüzde 30'un altına düşürün, gerisine kanşmayın, biz çözeriz dediniz. Yaptık. Siz üstünüze düşeni neden yapamıyorsunuz?" Bu yargıyı bize anlatan SHP önde gidenleri. İnsanlar sadece enflasyonu aşağı çekememenin hesabını iktidardan sormuyor; yani sıra, muhalefetin vaat ettiğini yerine getirmede daha kararlı ve sonuç alıcı olmasını istiyor. Etkin muhalefet derken, muhalefetin tutumunu da eleştiriyor. Bu yüzdendir ki SHP genel merkezinde halkın katılmasıyla Özal'ı zorlayacak kimi "aktif hazırlık" girişimleri göze çarpıyor. İktidar o denli bitmiş, tükenmiş ki, üzerine dobra dobra gelen siyaset adamının geçmişiyle ilgili dosyalar düzenlemek için sağı solu kurcalıyor. Örneğin, Deniz Baykal'ın, özellikle Özal'a yönelttıği vurucu eleştirilerden rahatsız. ANAP'ta çalışanlardan bazılarını Baykal'ın "püf noktalannı" arayıp bulmak için geceleri seferber ediyor, bilgi toplamaya çalışıyor. Tükenen Menderes aynı yollardan geçerdi. Muhaliflerine dosyalar hazırlatırdı. Önceki gece eski bir meslektaşın Baykal'la ilgili "yıpratıcı" bilgiler aramasında da başka neden olabilir miydi? Meşru zeminleri kullanmadan, iktidarın kaba siyasetini ince üslupla karşılayacağını sanarak sa nuç alamamak... Bugün bir iki khşi yarın daha çoklukla muhalefetin görev yapamadığı yargısını kitlelere sindirmez mi? İZMİR'den HJKMET ÇETJNKAYA '21.8'lik yönetim çöker (Baştarafı 1. Sayfada) iktidar değişikliğini istemeleridir. Bugünkü hükümetin ardında halkın ancak yüzde 21.8'lik bir kesiminin desteği vardır. Cumhurbaşkanı ANAP'tan olursa ne olacak? Hem cumhurbaşkanı hem başbakan.. ikisinin de arkasında 21.8'lik bir destek olacak. Böylesi bir dunım herkesi kaygıya süriikler. Bu, ülkede taıifi imkânsız kanşıklıklara yol açar. Kanşıklıklarla perişan olmaktansa böyle bir duruma yol açmamak en iyisi." Özal'ın, vatandaşm iktidar değişikliği isteğine kulak asmadığını söyleyen İnönü, "Daima vurguluyoruz. Esas mesele budur. Eğer cumhurbaşkanı da ANAP'tan olursa o da halkın desteginden yoksun kalacak. O zaman kim kime destek olacak. Böyle bir yönetim, kurulduklan hemen sonra çöker. Boyle bir yonetimin hiç kurulmaması gerekli" diye konuştu. Konuşmalannda yerel yönetinılerin sorunlarına da değinen İnönü, hükümeti SHP'li belediyelere baskı yapmakla suçladı. İnönu, tum baskılara karşın SHP'li belediyelerin başanlı olacağına inandığını söyledi. SHP lideri bu konuda şoyle dedi: "SHP'li btlediyeler halkın tam desteği içindedirler. Bugün halkın SHP'ye olan ilgisi 26 Mart seçimlerinden daha da fazladır. ANAP'ın oyu ise 21.8'den daha altlara duşmuştür. Halk şimdi gorev yapma aşlu içinde olan SHP'li başkanlannı görüyor. Bunun yanında halk, bu belediyeleri destekleyen, kendisine değer veren bir hükümet bekliyor. Bunun da yolu seçimdir." Iktidara geldiklerinde SHP'li belediyelere yapılan baskıların hesabını soracaklarını belirten İnönü, "Belediyelere yönelik uygulamalar adeta cezalandırmaya dönüşmuştur. Hakedilen paralar verilmemekledir. Yerel seçimlerden önce birçok belediyeye yardım sözü verdiler. Şimdi bu sözlerinde durmuyorlar" dedi. Konuşmalannda erken seçimin kaçınılmaz olduğunu yineleyen Inonu "Bir genel secim şart olmuştur. Bu seçimde vatandaşlar istedikleri partiyi, yani SHP'yi iktidara getireceklerdir. Yurttaşlann kafasında bu oluşlu. Yurt gezilerimizde bunu daha iyi görüyoruz" diye konuştu. İktidara geldiklerinde hesabmı soracakları bir diğer konunun da "yolsuzluklar" olduğunu söyleyen İnonu şoyle devam etti: "Yolsuzluk soylentileri sadece ANAP'a değil demokrasiye de zarar verir. Diger ulkelerde bu tür soylentiler gündeme geldiğinde olay hangi bakanlığı ilgilendiriyorsa o bakan hemen hlifa eder ve soruşturma açılır. Ama Türkiye'de boyle olmuyor. Yolsuzluklar hep hasıraltı ediliyor. Ancak bunları ANAP'ın yanına bırakmayacağız." Neydi o günler? Saltık eğer ağırlığını koymasaydı, Özal hiç başbakan yardım (Baştarafı 1. Sayfada) partinin başkanı olduğuma göre cısı olabilir miydi? Bugünün "sivil cumhurbaşkanı adayı" 12 Eylül sabahı, "as bu konuda da fikrimi söylemeye hakkım var" demesi, bu konuda keri hükümetin başbakan yardımalığı" koltuğuna oturmuşsa, bunu '7/oera/pasa/ara"borçludur. Bu "liberal paşaların" başında çeşitli yorumlara yol açtı. Bu sozler, bazı çevrelerde Özal'ın adayda kim gelir? lara müdahale edeceği, bazı çevLiberal Saltık Paşa. relerce de tam tersıne müdahale Yanı orliberal Saltık. etmeyeceği biçiminde yorumlaııSaltık Paşa, MSP adayından "Atatürkçü hükümet üyesi" üredı. Kulislerde adı dolaşan adaytecek kadar hünerlidir. lardan en guçlülerinin Vehbi DinÖzal kendisine siyaset sahnesınde yeşil ışık yakan paşalara çerler. Metin Emiroğlu ve Yıldıömrü boyunca dua etse azdır. nm Akbulut olduğu, ancak Özal'Satük Paşa aday olmaz mı dersiniz? Olmayabilir. ın bunların yerine eski Başbakan O zaman sırada bir başka paşa daha var: Yardımcısı Kaya Erdem ya da esOrliberal Kayserili Recep Ergun Paşa. ki Maliye Bakanı Kurtcebe AipRecep Ergun, dışarıdan değil üstelik içeriden. Paşa, ANAP temoçin'i yeğleyebileceği belirtilimilletvekili. Paşa'nm aynı zamanda bir başka özelligi de var: yor. Ergun, "MİTpaşası." Biliyorsunuz, Recep Ergun Paşa 12 Eylül Olağanüstü kongre öncesinin MİT Müsteşar Yardımcısı'dır. Uçan kuştan haberi vardır paşanın. 12 Eylül öncesinde kim, nerede. ne yapmış, bunANAP'ta, Özal'ın cumhurbaşları en iyi bilen hıç kuşkusuz Recep Ergun Paşa'dn. kanlığına aday olarak seçilmesinBu Recep Ergun Paşa, 12 Eylül öncesini avucunun ıçi gibi den sonra olağanüstü kongrenin toplanacağı şeklindeki varsayımbildiği için MHP'nin bütün yöneticileri 12 Eylül sabahı evlerinden birer birertoplanırken,sağ eylemlerin kilit adamı Murat Bay lar son gelişmeler uzerine daha farklı bir boyut kazandı. ANAP rak soruşturma dışında tutulmuştur. Kim tutmuştur Murat BayBüyuk Kongresi'nin, Başbakan rak'ı soruşturma dışında? Ergun Paşa. Özal'ın cumhurbaşkanı adayı olTabii Murat Bayrak da durur mu? Hemen pırrr, yurtdışına. ması durumunda, cumhurbaşkanRecep Ergun'un cumhurbaşkanlığı adaylığı modaya da uylığı seçimlerinden önce toplanabigundur. Ne modası demeyin Diyorsanız, siz pek modayı izleleceği ifade ediliyor. Buna gore miyorsunuz demektir. Başbakan Özal, ANAP Büyük Moda, eski istihbaratçıların cumhurbaşkanı olmalandır. "Dosf Kongresi'ni toplayıp partiyi ve müttefik" Amerika böyle yapmadı mı? Yaptı. Devletin başına "emin bir ele" teslim ettikten sonC/Anın eski Başkanı Bush'u oturttu. ra, cumhurbaşkanlığı seçimine Elde iki "MİTpaşası" var. Biri 1974 Kıbrıs Banş Harekâtı'nda girmesi eğilimi gözleniyor. Bu yolkendi rütbelerini söken Nurettin Paşa, öteki de Kayserili ffecep la Ozal'ın kendisinin cumhurbaşErgun Paşa. kanlığıyla, partinin dağılmadan Ergun Paşa cumhurbaşkanı olursa, Türkiye Cumhuriyeti de seçimlere gitmesini sağlamaya ça"istihbaratçı devlet başkanı" modasına uymuş olur. iışacağı öne sürüluyor. İstanbul'Bilmem başka orliberal aday var mı? da 7 ağustosta yapılacak ANAP ANAP'ta kongre hesabı MKYK toplantısmda, Özal'ın cumhurbaşkanlığı ve parti içi gelişmelere açıklık getirecek yeni gelişmelerin olması bekleniyor. Özal'ın cuınhurbaşkanlığı seçiminden once parti içinde yeni duzenlemeler yapması da bekleniyor. Partinin üst kademelerinde "tnavi boncuk dağıtma operasyonu" düzenleyerek kuskünleri veya kafasında parti için duşunduğu yeni isımleri ANAP'ta yönetime getirebileceğine dikkat çekiliyor. ANAP Genel Başkan Yardımcısı Orhan Demirtaş, ANAP içinde Başbakan Turgut Özal'a yöneltilen eleştirileri yanıtladı. Demirtaş, eski Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuztürk'un "Özal çekiuiıeli" şeklindeki açıklamasını yanıtlarken, "Partiyi beğenmeyen ceketini alıp gider" dedi. Demirtaş, dün düzenlediği basın toplantısmda, "Kimsenin Genel Başkan Özal'a gitsin gelsin" demeye hakkı bulunmadığını ifade ederek, şunları söyledi: "Buna büyuk kongre karar verir. Oturduğu yerden sistem değiştirmeye çalışmak yanlış olur. Zeki Yavuztürk'un goruşlerine katılmıyorum. Çok yanlış." Zeki Yavuztürk'un açıklamalanndan dolayı disiplin kuruluna verilip verilmeyeceğinin sorulması üzerine, "Gözden geçirecegiz" yanıtını veren Orhan Demirtaş, açıklamalann ANAP ve Başbakan Turgut Özal'a karşı olduğunu ifade etti. rüyor. Ama SHP'den bu konuda yine "tık" çıkmıyor. SHP'nin "Güneş1" seçim otobüsü temmuz sıcağında yol alırken İnönü, erken seçim istiyor. Evet "erken seçim" nasıl, ne zağız... man olacak, orası Başbakan'ın Izlenimlerimız, SHP'de asıl so iki dudağı arasında: runun partiyi dar kadroculuk anMillet bize 1992'ye kadar gölayışına sürükleyen, bireyciliği ön rev verdi... plana çıkaran bir eylem biçiminYa Cumhurbaşkanlığı konude n kaynaklandığı yolunda. Or sunda neler söylüyor Ozal: tada düşünce yok. Çağdaşlık, Top bende, daha sahneye demokrasi hak getire. Birbirini çıkmadım. yeme, çelmeleme sanki sosyal İnönü, dün halkın "sert muhademokrasinin birinci kuralı. lefet" sözlerinden etkitenmiş ola(Baştarafı 16. Sayfada) Fabrıkalardan işçiler atılıyor, cak ki şu yanıtı verdi: ri ödeyebilecek sırurlı bir kesim SHP'den ses çıkmıyor. Salt Ege1 ANAP'ın desteğiyle seçile var. Sanınm Turkiye'de artık lüks de iki ay içinde 500 işçinin işine cek bir cumhurbaşkanı ayakta sınıf otellerin arzı yeterli. Şimdi son verildi. Gerekçe olarak işçi duramaz... daha çok orta sınıf tesislere yatılerin "niteliksiz" oldukları öne süÜç gündür yaz sıcağına karşın rım yapılmah. rüldü. Bu işçilerin yerlerine de yollara dökülen insanlar sankı Bulgaristan'dan zorunlu göçle ül önceden kararlaştırılmış gibi ba Türkiye'deki oteller Avrupa kemize gelen soydaşlarımız alın ğırıyorlar: ölçüsüne göre de 5 yıldızlı mı? dı. BUHL Eğer işin doğrusunu Sert muhalefet isteriz... Bu konuda niçin bir eleştiri geSert muhalefet kavga dövüş isterseniz, Turkiye'de yıldız hesatirilmedi? değil elbet. İstenilen SHP'nin bı yaparken birini düşmek gerekiVerilen yanıt şu oluyor: Türkiye gündemini elinde tutma yor. Bu arada gerçekten 5 yıldızı Ülke çıkarlan açısından yan sı, demokrasi yolunda açık tavır hak eden oteller de var. Önemli lış yorumlara yol açabilır. Hele koyması. Ne yazık ki bunu yap olan yalnızca bina değil, servis ve bekleyelim biraz daha... personelin de 5 yıldızlı olması gemıyor, belki yapamıyor SHP. Fabrika kendi işçisini çıkarıp Erken seçim istiyoruz, halk rekiyor. Bulgaristan'dan gelenleri ise 3lı da istiyor... Türk turtzminin gelecek 5 yıyor ve SHP ülke çıkarlarını göDoğru da, halk SHP'den ken lını nasıl görüyorsunuz? zettiği için susmakla yetiniyor. di içinde kavga dövüş değil, olayBUHL Makul bir fıyat poOlacak iş mı bu? lar karşısında atak davranışlar da litikası ve servisin iyileşmesi sağSHP lideri İnönü, dün sabah bekliyor. Eğer bulamazlarsa baş lanırsa Türk turizminin geleceğiÇeşme yarımadasında gezisini ka arayışlara girmeleri onların en ni çok olumlu gorüyorum. Ancak bitırdi. Kıyı yağmacılığının en yo doğal hakları değil mi? Türkiye'nin diğer Akdeniz ülkeleri ğun olduğu bu yöredeki SHP'li Erdal İnönü dağ tepe deme ile rekabet içinde olduğu da unubelediyeleri dolaştı. Yurttaşlara den dolaşıyor. Yaşam pahalılığı, yıne aynı tümcelerle seslendi' enflasyon, ANAP'ın yerel yöne tulmamalı. Fiyat politikası yalmzca Turkiye'ye dönük olarak sapVatandaş ANAP çekip gitsin tim kıskacı. . tanmamalı. Uluslararası düzeyde diyor. Kurtuluş erken seçımdedır. Ormanlar yanıyor, Özker Öz bakılarak ele ahnmalı. Bu iktidar har vurup harman sa gur'ün pasaportu elinden alını Bu sezon Türkiye'deki fiyatvuruyor. Hiçbir şey yanlarına kal yor. cezaevlerindeki açlık grevleri lar ile örneğin ttalya ve Yunanismaz. Hesap soracağız... sürüyor. Temmuz ayının başından beri Haydı gözünüz aydın Anakent tan arasındaki fiyatlar çok farklı Marmaris, Çeşme, Urla, Ayvalık, Beledıye Başkanı Çakmur ile il mıydı? Gümüldür yöresinde orman yan Başkanı Ceyhan Akgün bırbirleBUHL Otel fiyatları hemen gınları sürüyor. Binlerce dekarlık riyle barışmışlar. Aman bir daha hemen aynı düzeyde. Ancak Türorman alanları yanıp kül oluyor. kavga edip küsmesinler. Çünkü kiye bugüne kadar yan masraflaAcaba niye? SHP'ye oy veren 7 milyon seç rın daha ucuz olması nedeniyle Gerçekten bu orman yangın men bu olayı çok merak ediyor (içki, yemek, çeşitli eşyalar) daha ları Gördes, Demirci, Elmalı ya ve kahrından çatlıyordu... cazipti. Ancak Turkiye'de bu fida başka yerde değil de hep kıNeyse... yatlann da yükselmesi ile durum yı kesımınde oluyor. Şöyle denıİnönü, üç günlük izmir gezisi değiştı. Bugün Türkiye'deki otelze dik ınen, kumsalları doğa cen ni bıtırıyor. Bugün Ankara'da top lerde içki gibi yan masraflar neneti olan yörelerde çıkıyor bu lanacak Parti Meclisı'nde yeni redeyse Almanya düzeyine çıktı. yangınlar. Insan merak ediyor atanacak ilçe başkanları sapta Ve eğer otellerin gıderleri ve Türdoğrusu. nacak. kiye'deki düşuk ucretler dikkate Antalya'dan Marmaris'e kadar İşte tam bu sırada bir sorun alırursa bu pek haklı bir artış değil. orman ve Hazine'nin 49 yıllığına daha: kiralanmadık alanı kalmadı. Şim Kartal SHP ilçe kongresi so 1990 sezonu için otel fiyatdi de kimi açıkgözler kendilerine nuçlarını ilçe seçim kurulu ge ları hangi düzeyde? BUHL Fiyatlar çok az indi. yangın çıkararak kiralık yerler aç çersiz kılmış. İl Başkanı Mustafa Yuzde 5 düzeyinde bir azalma gömasınlar? Özyürek öfkeli SHP'lıler bu konuda nıçin susKartal, Moğultay'a mezar rüluyor. Ancak yuzde 10 ve daha fazla düşurenler de var. Bunları kun, niye şu yangınları araştırmı olacak! yorlar? Parti Meclısı'nın gündemine muşterilere iletiyoruz. Yani TurEskişehir, Ceyhan, Gaziantep bir de mezar konusu eklendi de kiye'de tatil birçok kişiye gelecek yıl daha ucuz gelebilir. cezaevlerindeki açlık grevleri sü mek. . Tiyat çok,