Katalog

23 TEMMUZ 1989 I DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 İtalyu''da yeni hükümet kuruldu ROMA (A A) İtaya'mh 2. Dünya Savaşı sonrasındaki 49. hükümeli, deneyimli politikaa ve uzun yıllardır Dışişleri Bakanlığı yapan Giulio Andreotti tarafmdan dün kuruldu. Böylece, 65 gundür süren hükümet krizi âe sona ermiş oldu. Andreotti, Bakanlar Kurulu listesini, dün akşam Cumhurbaşkam Francesco Cossiga'ya sundu. Hükümet, daha önceki koal'ısyonlarm ortakları olan Hıristiyan Demokratlar, Sosyalistler, Cumhuriyetçi Parti, liberal parti ve Sosyat Demokrat Parti'den oluştu. Parlamentoda en fazla üyeye sahip Komunist Parti ise, muhalefet görevi yapacak. B^emlîırde iktidar savaşı "Meşruiyet" ALtStRMEN Igor Ligaçev 'in önderliğini yaptığı muhafazakârlann önerisi, Mihail Gorbaçov'un yetkilerinin kısıtlanması anlamma geliyor. SSCB'de muhafazakârlar, Gorbaçov'un yanına 2. bir sekreter atanmasını istiyor DUNYADA BUGUN Türkiye'de politikanın kızıştığı, ekimde yapılacak cumhurbaşkanlığı seçitnterinın Özal'ın inadı yüzünden bir çıkmaza, hatta rejim bunalımına dönüştüğü sıralarda, SHP'liler "meşruiyet" tartışmasını hızla gundernden çıkarıverdıter. Özal'ın cumhurbaşkanlığına olduğu kadar, başka bir ANAP'lmın Çankaya konukluğunada "hayır" diyen SHP'liler, "bu Meclıs cumhurbaşkanını seçmemeli, erken seçim olmah" diye diretirken, yine de parlamentonun meşruiyetini tartışma konusu etmıyorlar. Doğru da yapıyorlar. Çünku günümuzün sorunu siyasal bunalımı aşmaktır, meşruiyet tartışması bu bunalıma belki yeni boyutlar getirecek, ama çözüme yardımcı olmayacaktır. Ankara'da sosyal bilimci bir öğretim uyesı ile söyleşıyorduk. Konu meşruiyet sorununa geldi. Bılim adamı dost şunları söyledi: Bu tartışmaya nereden başlanacak ki? 26 Mart seçimlerinden mı? Yoksa 1982 Anayasası'ndan v© ANAP'ın varlığınm temelınden mi? Frenklerin "legalite" dedikleri, dilimizde artık yasallık diye kullanılan meşruiyet sözcüğü her üç halde de aynı kökten yasadan yasaya uygunluktan geliyor. Meşruiyet sözcüğü şer'î den çıkma. Ama sözcüğün her üç dildeki etimolojik yapısı yine de kavramı anlatmaya yetmiyor. Çünkü yasaya uygun olan, daha doğrusu yasanın sözüne uygun olan her davranış ve kurum, o yasanın özüne vsya hukukun ya da demokrasınin özüne uygun olmayabilir. Geçmiş dönemlerde yalmzca yasaya uygunluk yettiği halde artık günümüzde hukukun temel ilkelerine uygunluk zorunluğu da yasallık kavramının aynlmaz bir parçası halıne gelmiş durumda. Yani günümüzde yasaya uygun olduğu halde. hukukun temeline aykırı olduğu için bazı kurum ve davranışlar meşruiyet çizgisı dışında kalabiliyorlar. Kaldı ki, başlangıcta meşruiyetini hep Tanrı'dan alan ıktidarların bu yasallıklarına zamanla gücünü halkın istencinden alması koşulu getirilmiş olmasına karşın, bir iktıdarın gerçek yasallığı onun geliş biçiminden çok, yönelişlerine, gerçekleştirdiklerine ve kendisine verilen erkin kullanım bıçimine de bağlı oluyor. Yasallığın çağdaş doktrindeki tanımı artık daha işlevsel bir nitelik kazanmış oluyor. Bu bilgılerin ışığında, bugün yaşadığımız rejimin ve onun temel ı olan 1982 Anayasası'nın ve şu anda görevde bulunan parlamentonun yasallığı tartışması ıçinden çıkılmaz bir soruna dönüşebılir. Oyle ya! ANAP yasalara uygun bir biçimde kurulmuş, yasalara ve anayasaya uygun bir seçimle işbaşına gelmiş bir parti. Ama acaba bu rejimın temelini oluşturan anayasa ile bazı yasaların, demokrasinin ve hukukun ana ilkelen ile ne denli bağdaşıyor? Öie yandan yasa gücünde kararnamelerle, yasama yetkisini büyük ölçüde yitirmiş bir Meclisın gelışindekı yasallık ne olursa olsun, demokrasinin temel ilkelerine uygun olarak yasama görevini yerine getirme olanağı büyük ölçüde elinden alınmışsa, bu kuruluşun çağdaş doktrine göre yasallığı nerede kalıyor? Ya da başka bir deyişle, yasallık öze ınmeyıp biçimde kalmıyor mu? Bu noktaların ner biri tartışılabilir, ama bızı bunalımın çözümüne ulaştırmaz. Çözüm ıçın yeni oluşumu sağlayacak seçımin yolunu açacak davranışları, rejımı daha fazla yıpratmadan, yaşama geçırmek akılcı tek yoldur. SHP'nın meşruiyet ya da Türkçe deyimiyle yasallık tartışmasını gündeme getirmemesi işte bu açıdan yararlıdır. Öte yandan, SHP'nın hem Genel Başkanı hem de Genel Sekreteri'nin açıklamâlarıyla, ANAP'ın en üst düzeydeki yöneticilerine kadar tırmanan yolsuzluklannı gündeme getirmesi, son derecede yerinde bir davranıştır özünde. Yalnız böyle bir davranışı benimserken de bir noktaya çok dikkat etmek gerek: Yolsuzluk suçlamaları, soyut suçlamalar olarak ileri sürülmemelidir. Eğer Sayın İnönü ya da Baykal herhangi bir yolsuzluk olayının vartığını haber almışlarsa, bunu "kim olduğunu bılmıyorum, ama söyleniyof" diye soyut sözcfiktorie değn, açık seçik, kanıtianyia birlikte ortaya sürmeüdirier BÖyle davranmadtkları zaman, yasallık tartışmasmı gündem dışı bırakma gıbı akılcı bir davranışla kazandıklan cıddi görünümü yitirmek tehlikesiyle karşılaşırtar. Grevci işçiler Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliği grev ve etnik huzursuzluklarla çalkalanırken, sah günü Moskova'da komunist liderlerin yaptığı toplantı, Komunist Partisi içinde, Gorbaçov'la muhafazakârlar arasmdaki mücadelenin açık bir savaşa dönüştüğünün göstergesi olarak yorumlanıyor. Pravda Gazetesi önceki günkü sayısında tartışmalan kamuoyuna duyurdu. Pravda'ya göre, Ligaçev'in önderliğindeki muhafazakârlann sert eleştirilerine hedef olan Gorbaçov yaptığı konuşmada, Kornünist Partısi'nin "en alt biriminden, en üst diizeyine kadar yeniden reorganize edilraesi (düzenlenmesi) gerektiğini" söyledi. Muhafazakârlar ise Gorbaçov'u sert biçimde eleştirerek özgür basın ve bağımsız örgütlerin Komunist Partisi'ni yıprattığıru öne surdüler ve Gorbaçov'un yanısıra ikinci bir sekreter atanmasını istediler. Bilindiği gibi Devkt Başkanı Gorbaçov aynı zamanda Parti Genel Sekreteri. Sverdlovsk bölgesi Komunist Partisi şefi Leoıtid Bobykin yaptıgı konuşmada "ideolojik sorutılarda çok vumuşak bir çizgi izliyoruz. Merkez Komitesi sekretaryasının etkinliği giderek azah>or. Bu dururnda Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri'nin yuu stra ikinci bir sekreter atanmalıdır" dedi. Muhafazakârlann bu önerisi açıkca Gorbaçov'un yetkilerinin kısıtlanması anlamına gel diğinden büyük önem ta$ıyor. Gorbaçov, Komunist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri olduğundan, atanacak ikinci sekreter Gorbaçov'u denetleyecek ve Sovyet liderinin yetkileri buyuk ölçude kısıtlanmış olacak. Muhafazakârlar böylece Gorbaçov'a karşı açıkça savaş ilan etmiş oluyorlaı. 251 üyeli Merkez Komitesi, partinin politika saptayan organı. PTavda'ya göre salı günku toplantıda söz alan tgor Ligaçev ise basın ve siyasal yaşamın parti tarafmdan sıkı biçimde denetlenmesini istedi. AP'ye göre Ligaçev, basında çıkan ya Hedef: Bcypmsız sendika Dış Haberler Servisi Sovvetler Birliği'nde yaklaşık iki haftadır grevde olan kömür işçilerinin, Polonya'daki Dayanışma tunı bağımsız bir sendika kurmak istedikleri bildirildi. "The New York Times" gazetesınin Moskova muhabirinin bildirdiğine göre, Ukrayna'nın batısında Chervongrad kentindekı grevci komür işçileri talepleri arasına, Polonya'daki Dayanışma'ya benzeyen bağımsız sendika kurma isteğini de kattılar. New York Times muhabirinin işçi liderleri ile yaptığı görüşmelerden edindığj ızlenime göre, grevler sona erse bile, işçiler bağımsız sendika kurma hakkı için mucadele etmekte kararlı görünüyorlar. Kömür işçileri, grev komitelerini dağıtmak Dayamşma'nııı yolunda m? İşçı.enn Dağımsız sendita taırmak istemeleri ile Sovyetter'uekı grevler da istemiyorlar. Bağımsız sendikanın gundeme gelrnesi ile siyasal boyut kazandı (Fotoğraf: Reuter) zılarla, ulkenin her yanında kurulan bağım munist Partisi'ni yıpratmaya yönelik olraası. SSCB'de yaklaşık iki haftadır sız örgütlerin Komunist Partisi'nin otoritesi Ligaçev 'e göre ikinci tehlike de reform ve pe süren grevler, çok değişik bir nini yıprattığını söyledi. Halen tarım işlerinden restroyka karsıtı güçlerin örgütlenerek kendi teliğe burünerek siyasal anlam kazanmış oluyor. Bilindiği gibi sorumlu olan Ligaçev konuşmasını şöyle yayın organlarını çıkarmaya başlamaları. sürdürdu: Başbakan Nikolay Rijkov ise yaptığı konuş Sovyetler Birliği'nde bağımsız sendika kurmak vasak "Genel Sekreter Gorbaçov, 1 temmuzda mada, Politburo'yu eleştirerek, bu organın "The VVashington Posf'un yaptığı konuşmasında, etnik çaüşmalann dur bazen reform sürecine yabancılaştığını muhabiri ise gönderdiği haberdurulması ve sorunlann banşçı yollardan çö söyledi. zıimu için çagnda bulundu. Sonra ne oldu? Komunist Partisi yöneticileri arasındaki de, Ukrayna'daki bir işçi lideri Bazı bölgelerde yeni çatışmalar çıktı. yeni in kavga, tüm dikkatleri toplarkcn, ülkedeki ile yaptığı görüşmeyi aktardı. sanlar öldü." grevler hakkında ise karışık haberler geliyor. Alexander Kusaimov admdaki Ligaçev basm özgürlüğüne de değinerek Bazı kömur ocaklannda ışcilerin ışbaşı yap işçi şöyle dedi: "Sonunda isçiparti tarafmdan denetlenmeyen basında iki tığı bildirilirken, grevlerin yeni madenlere sıç lerin bürokratlara karşı savaş tehlikenin ortaya çıktığına işaret etti. Bunlar radığı haber veriliyor. A.P, ulkede yaklaşık açma zamanı geML Burokratlar bir işe yaramaz. dan biri, basında çıkan bir dizı yazının Ko 300 bin işçinin grevde olduğunu bildirdi. Lübnan cehennem gibi BEYRUT (AA) Lubnan'da başkent Beyrut ve Hıristiyanların yaşadığı bölgelerde dün sabaha kadar suren yoğun bombardımanda altı sivil öidü, 47'sı de yaralandı. Dört sivilin oldüğu, 39 kişinin de yaralandığı Batı Beyrut'ta polis, 1975'te savaşın baslamasından bu yana en şiddetli bombardımamn yaşandığmı bildirdi Polis önceki gece üç saat süreyle, Muslümanlann yaşadığı Batı Beyrut a binlerce top mermisi duştüğünü duyurdu. Japonya'da seçim TOKYO (AP) Japonyada bugün Senato seçimleri yapılıyor. Seçimierde son ayiarda çeşitli mali skandallarla yıpranan iktidardaki Liberal Demokrat Parti'nin yenilgiye uğraması bekleniyor. Gözlemcilere göre, böyte bir yenilgi iki aylık Başbakan Sosuko Uno'nun ıstıfa etmesi için baskılartn yoğunlaşmasına yol açacak. Gözlemciler "çiçeği burnunda" başbakanın kendismin de "Geyşa Skandalı" nedeni ile yıpranmış olduğunu anımsattyorlar. Başkent Suhumi yakınlannda 3 güvenlik görevlisi öldürüldü Abaza CunılıııriyetFnde kanh salcbrı 31'i polis olmak uzere, 406 kişi de yaralandı. Haber ajansı TASS'a göre Abaza Cumhuriyeti'ndeki Ostapı köyünde içişleri bakanlığına bağlı güvenlik güçleri, barikatları temiîlemeye çalışukları ve silah kontrolü yaptıklan sırada, kimliği bilinmeyen kişilerce silahlı saldırıya uğradılar. Olayda operasyona katılan polis okulu öğrencısi iki kişiyle bir milis teğmeni oldu. Saldırganlann 40 ayrı karakol baskınında ise 1400 silahı gasp ettikleri haber veriliyor. TASS, Lindava koyünde yapılan aramalarda polisin 170 kg. patlayıcı ele geçirdiğini, sıkı guvenlik önlemlerine karşın durumun kontrol altına ahnamadığını duyurdu. Bölgede ulaşımın tamamen durduğu, otobüs ve tren işçilerinin grevde olduğu bildirildi. Moskova Radyosu toplanmayan çoplerin sıcak hava nedeniyle hastalıklara yol açabileceğine dikkat çekti. Başkent Suhumi'de yiyecek dükkânlarınuı açık olmasına karşın ulaşım güçlüğu yuzünden malzeme ve yiyecek sıkıntısı çekildiği bildiriliyor. Malzeme taşıyan kamyonların, ancak polis eşliğinde hareket ettikleri belirtiliyor. Suhumi'de mahsur kalan turistlerin gemiler ve özel uçaklarla boşaltılmasına ise devam ediliyor. Bölgeden boşaltılan turist sayısının beş bin civannda olduğu bildiriliyor. Abazalann Gürcistan'dan aynlıp bağımsız bir cumhuriyet olma isteklerinden kaynaklanan etnik gerginlik surerken, Gurcistan'ın başkentî Tiflıs'te önceki akşam toplanan 5 bin kişiük bir topluluk olayların kasıtlı olarak çıkartıldığını ileri sürdü. Dikkatlerin Gürcistan Bağımsızlık Hareketi'nden uzaklaştırılmak istendiği belirtildi. Göstericüer, Abaza Özerk Cumhuriyeti'ndeki Gurculerin haklarımn korunması için pazartesi gununden itibaren İçişleri Bakanlığı'na bağlı güvenlik guçlerini. yalmzca Abazaları koruduğu gerekçesiyle suçladı. Gürcistan Bağımsızlık Hareketi üyelerinin Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'a bir mektup gondererek, Abaza bölgesindeki Gurculerin korunmasını istedikleri, aksi takdirde bu insanlann kendi savunmalarını kendilerinin üstleneceklerinin belinildiği kaydedildi. Gürcistan'a bağlı özerk cumhuriyette saldırganîar 40 tane karakolu basarak 1400 silahı gaspettiler. Bölgede ulaşımın tamamen felce uğradığı ve yiyecek sıkıntısı çekildiği bildiriliyor. Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliğj'nin Gürcistan'a bağlı Abaza Ozerk Cumhuriyeti'nde başkent Suhumi'nin güneyinöe önceki gün çıkan çatışmada üç güvenlik görevlisi öldürüldü. Gürcülerle Abazalar arasındaki etnik çatışmalann surdüğu Abaza Cumhuriyeti'nde bir haftadan beri ölenlerin sayısı resrui makamlara göre 21'e yükseldi. Dubçek''e izin yok VİYANA (AA) Çekostovakya Hükümeti, "Prag Baharı"nın lideri Aleksander Dubçek'e, hpanya'ya gitmek için ülkeden çıkış izni vermedi. Bayan Anna Dubçek, Reuters'e telefonla bilgi vererek, eşi Aleksander Dubçek'e sosyalist reformlar konusunda Madnd'de 2428 temmuz tarihleri arasında yaptlacak konferansa katılmak için izin verilmediğini söyledi. anew and better alternative... The Turkish Times, your ncw English language daily, started on 17ıh of July and will be published every weekday by an intemational staff of young professionals. Turkish Times has an independent approach on politics and will be a reliable source of news and information on world and Turkish affairs. In this well designed 12 page daily, you will fınd news stories on behind the scenes moves in the business world and in diplomatic circles, plus arıs and entertainment reviews, tips on travelling in Turkey, and much rnore... If you want \a read a better English language daily in this country, you will enjoy the Turkish Times.. Jigolo değil tele erkekler... Birkaç saatlik birliktelikler için para alan 9 kişilik bir grup. Nokta, fuhuş sektörünün bu yeni üyeleriyle konuştu. Nasıl, neden başladılar bu işe? Tele erkeklerin müşterileri kim? Onlardan neler bekleniyor? Aralarındaki denizcilerden biri, teie erkekliği şöyle tanımlıyor: "Bizden hem psikolog, hem kulturlu bir hatip, hem de şefkatli bir aygır olmamız bekleniyor." Özal olmazsa, Bozer olur. ANAP, hem muhalefeti, hem askerleri, hem de "dışarı'yı kızdırmayacak bir cumhurbaşkam adayı buldu... • MGK talep etti, hükümet harekete geçti: Güneydoğu sınır ilierini kalkındırma operasyonu. • 1 Mayıs davasının en küçük "sanık"ı 14'lük Û.B., yaşadıklannı Noktaya anlattı... • Düsseldorf'ta 97 "Yurt Dıçı Marksisti"nin duzenlediği "Taksim Toplantısı", hararetli tartışmalara sahne oldu. Eğitim'e uyarlanan askeri yönetmelik...1982 yılında hazırlanan MEB iç Hizmet Yönetmeliği'nin çoğu maddesi, Silahiı Kuvvetler Yönetmeliği ile benzerlik taşıyor. • "Bir Yalnız Kalp." Cary Grant efsanesini yıkan kitap... • Aksaray'ın il yapılmasından sonra ilçeliğe terfi eden Guzelyurfta, halk mağaralarda yaşıyor. TELE ERKEKLER TÜRKİYE'DE Terörist kadının başvurusuna ret SEUL (AA) Güney Kore Havayollan'na (KAL) bağlı Boeing 707 uçağma bomba koymaktan geçen nisan ayında ölüme mahkum edilen 27 yaşındaki Kim HyunHee'nin temyiz başvurusu reddedildi. KAL uçağı 1987 yılının kasım ayında Bangkok seferi sırasında içındeki 115 yolcuyla infılak ederek parçalanmıştı. Seul Temyiz Mahkemesi Yargıcı Lee IIYung, Kuzey Kore ajanı olduğunu itiraf eden Kim'in avukatlarınm temyiz başvurusunun hiçbir geçerli nedeni bulunmadığım açtkladı. B2 projesi tehlikede WASHISGTON (ANKA) ABD'de duşman radarları tarafmdan saptanmadan uçuş yapabilen "B2" bombardıman uçağına ilişkin projenin tehlikeye girebileceği bildihliyor. Uçağm 17 temmuzda yaptığı 2 saatlik basarıh deneme uçuşundan sonra projenin geteceği yeniden yoğun bir biçimde tartıştlmaya başlandı. Kongrenin birçok üyesi, uçağın başarısmdan memnun kalmakla birlikte projeyi çok masraflı bir proje olarak değerlendıriyorlar. Turkishiîmes "Your quality English language daily" TıukuhTirne» a MedıGrup pubhcation To obtain Turkish Times, please comacc Ms. Meltem Aydın 174 55 08 H A F T A L I K noKta H A B E R D E R G İ S