Katalog

21 MAYIS 1989 Gürcistan'da yürüyüş MOSKOVA (AP) Sovyetler'deki Gürcistan Cumhuriyeti'nin başkenti Ttflis'te binlerce Gürcü, cuma günü yürüyüş yaptı. Göstericilerle askerler arasında geçen ay meydana gelen bir çatışmada ölen göstericilerin anısına düzenlenen yürüyüşün sonunda, ölenler için bir dini tören de yapıldı. Gürcistan'da askerlerle göstericiler arasında 9 nisanda meydana gelen çatışmalarda, 19 kişi Olmuştü. DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Ortadoğu füze deposu Kadın Kurultayı ve Erkekler ALİStRMEN Suriye, Irak, tran veîsrail'in sahip olduğufüzelerin süpergüçler ve bölge için tehdit unsuru oluşturabileceği ıçın bildirildi. LONDRA (AA) Suriye, Irak, tran ile İsrail'in sahip olduklan 600900 km. raenzilli balistık füze sayısını giderek çoğaltmasının, bölge ve süper güçler için bir tehdit unsuru oluşturabileceği belirtildi. Savunma konulan alanında dünyaca unlü Jane's Defence yayınlannca yayunlanan "Stratejik Silah Sistemleri" referans kitabına göre, NATO ve Varşova Paktı güçleri dışında 16 ülke atıymenzili 500 km.'ye kadar varan balistik füzelere ve en az altı ülke de nükleer savaş başlıgı üretebilecek yeteneğe sahip bulunuyor. Referans kitabında Türkiye ile smırdaş ülkelerin hızla ve giderek artan bir şekilde Sovyet, Çin ve Amerikan yapımı konvansiyonel savaş başlıklı balistik füzeler edindikleri, aynca bazı ttalyan ve Batı Almanyalı silah şirketlerinin de Oçüncü Dünya ülkelerinin balistik füze teknolojilerine yardım ettikleri öne sürülüyor. Kitabın yazarlanndan Duncan Lennex'e göre, Birleşik Amerika ve Sovyetler Birliği'nde geliştirilen ve "y«kıthava" diye bilinen yeni bir savaş başlığı türünü Türkiye'nin komşusu ülkeler de elde etmeye çalışıyor. Bu yeni savaş başLğının konvansiyonel başlıklardan 10 kat güçlü olduğu belirtiliyor. Ulusiararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsft de yayımladığj 198889 Stratejik Araştırma kitabında aynı konuyu işledi. Ulusiararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü de adet belirtmemekle birlikte Irak, Suriye ve İran'ın sahip olduğu konvansiyonel savaş başlıklı fuzeleri şöyle sıraJadı: 40150 km. menzüli balistik füzeler: Irak: Sovyet yapımı Frog7, Astros SS60. tran: Oghab, Şahin2, Nazert (lran130). Suriye: Frog7, SS21 Scarab. 150600 km. menzilli füzeler: Irak: Sovyet yapımı ScudB, ElHUseyin. tran: ScudB. Soriye: ScudB. 600 km. ve daha fazla menzilli fözelcr: Irak: ElAbbas. Ulusiararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, konvansiyonel savaş başlıklı balistik füzelere sahip ülkelerin zaten ihtilafh olan bölgelerde banş ve istikrarı tehdit ettiklerini vurguladı. Önceki gün Beşiktaş'taki Anıl Düğün Satonu'nda toplanan 1. Kadın Kurultayı ilginç olaylarla açılmış. Arkadaşımız Melih Aşık'ın usta kaleminden okuduğumuza göre, "Erkeklere gereksinimleri olmadan her türlü sorunlarını kendilerinin çözebileceklerini söyleyen kadınların kurultayında, daha başlar başlamaz bir şanssızlık yaşanmış." Konuşmacı Fadime Gök'ün sözleri salonun arka sıralarından duyulmayınca, arkadaşımız Semra Somersan'ın da yardımıyia mikrofonun konumunu değiştırmeye çalışmışlar delegeler, ama başaramamışlar. En sonunda salon görevlisı bir erkek kürsüye gelip, on beş saniyede ses düzeninı ayarlamış. Kadtnlar, görevti kürsüden inerken, "Ah oiamaz... Ne aksilik..." gibi sözlerleolay karşısındaki üzüntülerini belirtmişler. Sonunda erkek görevlinin yardımı sayesinde kadınlanmız seslerini duyurabilmişler. Bilmem erkek okurlarım, bu olayı öğrenince içlerinde hınzırca bir seviç duyup, "Bize karşı seslerini çıkarabılmeleri için dahi bize gereksinim duyuyortar" yollu bir düşünceye kapıldılar mı? Türkiye'nin komşulannın hızla silahlanması kaygı yaratıyor DUNYADA BUGUN Polonya: SSCB karşıtı gösteri VARŞOVA (AP) Sovyetler Biriiği'nin Polonya Büyükelçisi Vladimir Brovikov, Polonya'nm Krakov kentinde meydana gelen Sovyet karşıtı gösterilerden duyduğu endişeyi dile getirdi. Krakov'da, Komünist Partisi'nin yerel yöneticileriyle bir toplanü yapan büyükelçi, gösterüer hakkında ülkesinin görüşlerini aktardı. Toplantıda, Polonyalı yöneticiler de olaylardan büyük üztintü duyduklanm söylediler. Geçen hafta üç gün üst üste meydana gelen protesto gösterilerine, toplam 900 kişi katümış, çıkan olaylarda en az 16 kişi yaralanmıştı. SSCB Görevden ahnan savcıya destek . gösterisı MOSKOVA (AA| Sovyetler Birliği'nde, Politbüro üyeleri de dahil üst düzey yetkililerin rüşvet aldığını ileri süren ve görevinden alınan savcı Tdman GoJyan'ı desteklemek için önceki gün Moskova'da 4 bin kişi gösteri yaptı. Göstericiler, yolsuzlukları araştıranlara üst kademelerden yapılan baslolann durdurulması ve Golyan'ın yeniden göreve atanmasım istediler. Golyan'la birlikte soruşturma ekibinde görev yapan Yuri Lochinsky, gösteride bir konuşma yaptı. Luchinsky, Sovyet gizli servisi KGB'nin, son günlerde tutuklanan ve Moskova yakınlarındaki Lefortovo Hapishanesi'nde bulunan özbekistan yetkililerinin "üst düzey yetkililere rüşvet venükkri" şeklindeki itiraflannı degiştinneleri için beyinlerini yıkadığını söyledi. Golyan'la birlikte çalışan diğer savcı Nfltolai lvanov, parlamento seçimleri için yaptığı kampanya sırasında, yolsuzluğa kanşanlar arasında Sovyetler'in iki numaralı adamı olarak bilinen Yegor Ligaçev ve iki eski Politbüro üyesi ile yüksek mahkeme eski başkanı da olduğunu bildirmişti. ö t e yandan Sovyetler'in önde gelen bilim adamlanndan biyolog Alexei Yablokov, Başbakan Nikolay Rijkov'un çevre sorunlan konusunda "kara cahil" olduğunu ileri sürdü. Yablokov, yeni parlamentonun başbakam değiştirme konusunu düşünmesi gereküğini söyledi. Filistîn'de gerilim dorukta Filistin ayaklanması süresince ilk kez çıkan silahlı çatışmadan sonrn tsrail işgali altındaki topraklarda meydana gelen olaylarda blenlerin sayısı 10'ayükseldi. Dış Haberier Servisi Îsrail işgali altındaki topraklarda 17 aydır devam eden Filistin ayaklanmasında önceki gün ilk kez meydana gelen silahlı çatışmadan sonra ölenlerin sayısı 10 a yükselirken, sokağa çıkma yasağına rağmen Filistinlilerle Îsrail askerleri arasında dün de yer yer çatışma çıktı. Batı Şeria'daki El Halil yakınlanndaki Beytula Köyü'nde önceki gün 11 kişilik devriye birliğinin üzerine açılan ateş sonucu 1 Îsrail askeri ile 3 Filistinli ölmüştü. Aynı gün Gazze Şeridi'ndeki Rafah mülteci kampında Filistinli göstericilerle Îsrail askerleri arasında çıkan çatışmada da 6 Filistinlinin öldüğu, 20'sinin de yaralandığı bildirildi. 10 mayısta yaralanan bir Filistinliyle önceki gün yaralananlardan birinin daha dün ölraesi ayaklanma başladığından bu yana ölen Filistinlilerin sayısını 494'e yükseltti. FKÖ'nün askeri sorumlusu Ebu Cihad'ın bir suikast sonucu öldürülmesinin ardından 16 nisanda meydana gelen ve 14 Filistinlinin öldüğü olaylardan sonraki en şiddetli çatışmalarda tsrail askerlerince 100'den fazla FUistinlinin tutuklandığı bildiriliyor. AP'nin haberine göre işgal altındaki topraklarda sokağa çıkma yasağına rağmen Filistinlilerle Israil askerleri arasındaki çatışmalar dün de yer yer devam etti. Batı Şeria ve Gazze şeridinde dört ay ISRAİL Raşid iade edihniyor ATİNA (AA) Yunanistan, ABD'nin Filistinli terörist Muhammed Raşid'in iade edilmesi konusundaki karann, 18 haziranda yapılacak seçimlerden önce aimması çağnsmı reddetti. Hükümet sözcüsü, "Hangi şart altında olursa olsun, Raşid'in Pire Mahkemesi'nce verilen sekiz aylık hapis eezasını çekmeden iade edilmesi mümkün değildir" şeklinde konuştu. Macaristan'dan çekihne SORBOGARD (AA) SSCB'nin Doğu Avrupa'dan askeri birliklerini çekmesinin bir bölümü olarak, Macaristan'daki ikinci grup Sovyet Birliği ülkeden aynldı. Sorbogard üssündeki 54 T64 tankı ve 600 askerden oluşan ikinci grup, Macaristan'dan renkli bir törenle gönderüdi. SSCB lideri MihaÜ Gorbaçov, aralık ayında BM Genel Kurulu'nda yaptığı açıklamada 1990 yılma kadar Doğu Avrupa'daki Sovyet askerlerinin sayısımn yarım milyona düşürüleceğini bildirmişti. DlSBASIN Güney Kore'de tutukkana SEUL (AA) Güney Kore'nin başkenti Seul'de dün düzenlenen hükümet aleyhtan gösteriler sırasmda 1000 kişinin tutuklandığı bildirildi. Polisin verdiği bilgiye göre Devlet Başkam Roh Tae Woo'nun istifasmı isteyen ve caddeleri trafığe kapatmak isteyen binlerce gösterici, polis tarafından dağıtıldı. Gösteriler sırasında ölen ya da yaralanan olup olmadığı konusunda bilgi verilmedi. Gösteriler, 1980 mayısında Kwangju kentinde çıkan ayaklanmanm kanlı bir şekilde bastırılmasını protesto amaayla düzenleniyor. Çin ve Sovyet halkları birbirine gıpta ediyor Eğer Mihail Gorbaçov, Çin ziyareti sırasında diplomatik sınırlamalardan uzaklaşıp, Tienanmen Meydam'ndaki gayri resmi demokrasi bayramına katılsaydı kuşkusuz ellerindeki Çince ve Rusca yazüı pankartlarda kendisini, "demokrasi şampiyonu" olarak tanımlayan göstericilerce omuzlarda taşınacaktı. Ama bir Sovyet tüketicisi olarak Gorbaçov, daha çok göstericilerin ve onlan destekleyenlerin kullandıkları fotoğraf makinesi ve teyplerin üzerindeki Nikon, Panasonic, Ricoh, Olympus yazılı markalardan daha çok etkilenebilirdi. Gorbaçov ve Çinli liderler birbirlerini sevmeyi öğrenirierken, iki dev komşu ülkenin halkları da birbirlerine gıpta etmeye başladılar. Sovyetler Birliği özgürleşiyor, Çin ise zenginleşiyor ve her iki halk birbirinin sahip oldukları şeylerden daha fazla istiyor. Yani Çinliler daha fazla özgürlük, Sovyetler ise daha çok raal. Uzmanlar kolektif tanmdan vazgeçilmesini, özel ticaretin artmasını, sanayide raerkezilikten uzaklaşılmasını Çin'in uzun vadede yararına gelişmeler olarak niteliyor. Sovyetler Birliği'nde ise basın daha az engelleniyor, demokrasi yönünde adımlar atıhyor, insan haklan konusunda ilerlemeler kaydediliyor. Kapıldılarsa eğer, kadın kuruttayı olayının anlamını hiç kavramamışlar ve pek değerli bir olanaktan, uzun erimde kendi cinsleri için de yararlı olacak dersi çıkaramamışlar demektir. Her şeyden önce, olay basit bir rastlantıdan başka bir şey değil. Kadının bugün dünyada ve Türkiye'de vardığı düzey, o ses düzeninin çok daha karmaşığını kurup yürütmenin de üstündedir. Ama o gün salonda bu kadınlardan biri yokmuş, olabilirdi de. Bir başka toplantıda, erkeklerin seslerini duyurabilmeteri için bu kez kadın bir teknisyenin yardımına gerek duyulabilir. Olmayacak şey değil. Bu küçük teknik arıza, kadın kurultayının önemini de ortadan kaldırmıyor. Toplumun yarısını oluşturan kadınlar, kendi çifte sömürülmüşlüklerine ancak kendileri çözüm arayıp bulabileceklerini dile getırirken, haklı bir görüşü ileri sürüyorlar Bu yüzdendir ki biz erkeklerin de kurultayda dile getırilen düşünceleri dıkkatle izlememizde yarar var. Bunların kimileri belki bize aşın veya yanlış gelebilir. Harta belki kimi konuşrnalar, kadını ve kadın ile birlikte toptan olarak toplumu özgürleştirme bakımından nesnel açıdan da yanlış, hatta engelleyici olabiiirter. Bu tür düşüncelerin ileri sürülmüş olmasının da fazla önem taşıdığını sanrnıyorum. önemli olan, toplumun edilgen duruma rtilmiş, ama büyük bir yaratıcı gizilg^üç taşıyan yarısının temsilcilerinin artık harekete geçme zamanının geldtğinin bilincine varmtş olmalarıdır. Kurultayı yöneten Reha İsvan, bu bilinci bir gazeteciyle yaptığı söyleşide şöyle dile getiriyordu: "Belki politikacılar ve erkekler pek farkında değiller, ancak kadınlar engelleri çığ gibi aşarak geliyorlar. Ve dünya değişim sürecinin yayıldığı uzun zaman dilimi düşünüldüğünde, kısa sayılabilecek bir vadede yaşamdaki Israil Savunma Bakanı izak Rabin işgaltopraklannda"şıddetle' mücadele etmek için her turiü yolu deneyaceklerini yerlerini alacaklar." söyledi Rabın askeri uslerden bınnı ziyaretinde Îsrail yapımı Galilı tüfeğı ıncelerken görüluyor. (Fotoğraf: AP) Kadının yaşamdaki yerini alma savaşımında, özellikle sınıfsa) gerçekleri gözardı eden kimi kuruluşlar ile kişiierin tüm erkekn kentte meydana gelen çatışma liye iş imkânı sağlamayı ve lojman "Bölgede sükunete ihtiyac oW«leri düşman kabul eden ve bize yanlış görünen eğilimlerinin de larda üçü kadın 9 kişi daha yara vermeyi amaçladığını bildiren ğunu ve seçim prosedüninün bişurada burada öne çıkması da olanak dışı değil. Kadın kurultaArens, böylece "tşgal toprakla raz zaman alacagını düşuıtdügülandı. yının çağnsında da bize oldukça garıp gelen, belki en hafifinBu arada tsrail Dışişleri Baka nndaki Filistin ayaklanması nede nu" kaydetti. Arens, "Amerikaden taktik yanlışlar olarak niteleyebileceğimız yönler de var. nı Moşe Arens, ABD'den işgal ni>le meydana gelen olaylarda lı vetkiüierin, seçimlerie ilgili olaAma bu tür yanlışların da fazla önemli olmadığını sanıyorum. topraklarındaki mülteci kampla azalma olacağım umdnklanm" rak bir takvim belirlemesi konuYüzyıllar boyu erkek hegemonyası altında erkeğın yanlışlannı söyledi. rımn ıslah edilmesi için 2 milyar sunda baskı yapmadıklanm" da yaşamış ve ödemiş olan kadınlar, şimdi görece yeni olan haredolar toplanması yolunda ulusiaABD Dışişleri Bakanı James söyledi. ketlerinde kendi yanlışlannı yaşayarak, tartışarak kendi doğrurarası kampanya başlatumasını is Baker ve Başkan Bush'un Milli öte yandan tsrail Savunma Balarını bulacaklardır. tedi. Arens, önceki gün yaptığı Güvenlik Danışmanı Brent kanı tzak Rabin, "tşgal toprakVe bulacakları o kendi doğrularının, biz erkeklere ödeteceği açıklamada bu isteğin tsrail Baş Scowcroft ile yaptıkları görüşme lanndaki şiddetie mücadele etmek hesap ne olursa olsun,'sonunda daha özgür, daha yaratıcı, yabakam tzak Şamir'in ABD Baş de ABD'nin, İsrail'in yeni banş için her turlu yolu deneme konnşamda kendi yerini bulmuş kadın ile birlikte daha eşıtlikçi ve tükanı George Bush'a yazdığı bir planını desteklemesinin gerekli ol sunda kendisini artık daha özgflr müyie daha özgür bir toplum oluşacağına göre, erkekler ödeyemesajda yer aldığını söyledi. Ko duğunu dile getirdiğini bildiren hissettigini" söyledi. cekteri faturaya karşın yine de belki bugünkünden daha değinuyla ilgili olarak İsrail'in daha Arens, ABD'nin bu yoldaki tutuRabin, Jerüsalem Post Gazeteönce Japonya ile temasa gectıği munun diğer Arap ülkelerini de si'ne verdıği demecte, tsrail hüküşik bir konumda olsalar bile kazançlı çıkacaklardır. ni belirten Arens, "Önümuzdeki bu planı kabul etraeye zorlayaca metinin "Oldukça banşçı bir öneBir toplumun yarısı ezilirken, ezen öbür yarısı kendi durumuhafta içinde Bniksel'de konunon ğını öne sürdü. nu özgürlük olarak nitelese bile, bunun gerçek bir özgürlük olri getirdiğini, ancak FilistinlilerAT'ye Uetilecegini" bildirdi. madığını ve toplumların bir yarısı dışlanırken, yalnızca öbür yaArens, aynca Batı Şeria ve Gaz den şu ana kadar bu konuda rısıyla kurtuluşa varamayacaklannı eğer anlar ve içimize sinditsrail'in mülteci kamplannda ze Şeridi'nde seçim yapılması için olumlu bir yanıt almadıklanu" rebilirsek biz erkekler, kadın kurultavının tüm yanhşlıklarına, akyaşayan yaklaşık 300 bin Filistin biraz süre gerekıijini belirterek söyledi. saküklânna ve orada dile getirilen erkek karşıtı düşüncelere karştn sonunda biz o sürecı kendi yaşam dilimimiz içinde tümüyle yaşamayacak bile olsak erkek cinsinin de yararlanacağı bir gelişmeyi başlattığmı görebıhrız. Erkeklerin denetimi ve vesaye* ti olmadan kadınların kendi sorunlannı tartıştkları bu büyük organizasyonu, kimi işimıze gelmiyor görünen gelışmelere de yo^ açsa, saygıyla selamlamamız gerektiğı kanısındayım. Bu saygının, "Hadi yine erkeklik bizde kalsın" yollu yapay deBabıali başkınından 12 Eylül'e uzanan "müdahaleci ruh"un taraftarları ve ğil, içten olması zorunluluğuyta karşıtları. İttihat ve Terakki'nin kuruiuşunun 100. yılında politikacılar birlikte, erkeklik gururunun artık ve aydınlar, lürkiye'de darbeci geleneği tartışıyor. Adnan Kahveci: "Ittihatçılık yerini insanhk onuruna bırakması zamanının geldiğini de anırngünümuzde devletciliktir ve SHP ittihatçıdır." Onur Kumbaracıbaşı: "CHP, satmaya bilmem ki gerek var mtî ORDUNUN ŞİYASETTE YÜZÜNCÜ YIU tabii ki İttihat ve Terakki'nin devamıdır." Attilâ ilhan: "İnönü İttihatçıdır, Atatürk değil..." Taha Akyol: "Babıali başkınından 12 Eylül'e bütün darbeler İttihatçı gelenekten yola çıkıyor." Yalçın Küçük: "İttihatTerakki en eski siyasi okuldur." Denktaş'tan Butto'ya övgü LONDRA (AA) KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Pakistan Başbakam Benazir Butto'nun Kıbns Türkünün sorunlanna yaklasımından övgüyle söz etti. Pakistan'daki temasları ardından geldiği Londra'da AA 'ya bir açıklama yapan KKTC Cumhurbaşkanı görüşmelerinin "olumlu ve yapıcı" geçmesinden duyduğu memnuniyeti belirtti. Öğrenci gösterilerine anlayışla yaklaşan Çin basını, seçmenlerin bağımsız ve radikal görüşlü adaylan tercih ettiği Sovyet seçimlerinden ilk kez geniş bir biçimde söz etti. Pekin Üniversitesi araştırma görevlilerinden Zhang Binjiu, yolsuzluklara karşı hassas Çin toplumunu Leonid Brejnev'in damadımn rüşvet aldığı gerekçesiyle yargılanması haberlerinin de çok etkilediğini belirtiyor. htihcıt Tsrokfci'nin I00.ydMda «rydartur v Gerçekte çimler Çin ve Sovyet sınırından görülGorbaçov'un ziyareti dolayısıyla Çin'e geniş yer düğü kadar yeşil değil. Çin'de gösteri düzenleyenayıran Sovyet basını, bu ülkedeki tarımın özelleş ler, Sovyetier'de bu tür gösterilerin zaman zaman tirilmesi ve borsa uygulamalan gibi girişimleri toplum polisi tarafından sert biçimde dağıtıldığmı olumlu biçimde derinlemesine kamuoyunun dikka ve SSCB'de son zamanlarda çıkarılan yasalarla ifatine sundu. de özgurlüğüne kısıtlamalar getirildigini bilselerdi Pekin'de ise Sovyetler'deki mal kıthğına alışmış düş kınkhğına uğrarlardı. bir tüketici, paranın satın alabileceği şeyler karşıMoskovalılar da video kameralarının bol miksında saşkınlığa düşer. tarda satıldığı Çin'de bunların fiyatlarmın bir işçiÇin'de gösteri yapan öğrenciler arasında Sovyet nin ücretine eşit olduğunu, perişan öğrenci yurtlaler Birliği siyasal değişildiklerin yapüdıgı bir ülke rında bir odada 6 öğrencinin yasadığını ve enflasolarak görülüyor. Pekin Üniversitesi'nden bir öğ yon söylentileri çıkınca halkın bankalara hücum etrenci, Gorbaçov'un hukuk eğitimi yaptığını bir te tiğini bilselerdi, keyifleri kaçardı. Çin ve Sovyet toplumlarırun huzursuzluğu ekolevizyon programında öğrenmekten hoşnut bir biçimde, "Pirindmiz bol, ancak yasalara ihtiyaamız nomik ya da siyasal özgürlüklerin tek başına sorunu çözmeye yetmediğinin göstergesidir. (18 mayıs) var" diyordu. Seçim kanunu çalışmaları sonuç verirse ufukta koalisyon hükümetleri var. ANAP, SHP ve DYP yetkililerinin tasarı hakkındaki göruşleri. • Resim piyasasında skandal. Orhan Peker'in son satılan tabloları sahte miydi? Taraflar ve uzmanlar tartışıyor. • Tıp asistanları Nokta'ya konuştu... Günde 200 hastaya bakan, saati 85 liradan nöbet tutan genç doktoriarın üçte biri mesleğini bırakmayı düşünüyor. • Bir dâhinin güncesi: Salvador SSCB Estonyu ve Letonya ekonomik bağımsızhk ilan etti MOSKOVA (Ajanslar) Sovyetler Birliği'ndeki Baltık cumhuriyetlerinden Letonya ve Estonya parlamentolan aldıkları bir karar uyannca ekonorrtik bağımsızlıklarını ilan ettiler. Sovyetler Birliği Cumhuriyetlerine katılmadan önce bağımsız birer devlet olan Estonya ve Letonya parlamentolannın aldığı karar cumhuriyet hükumetlerinin bütçe ve sanayi dallan üzerindeki tam denetimini garanti altına alacak önlemleri içeriyor. Geçen yıl yapılan siyasi reformlar çerçevesinde gündeme gelen anayasa değişiklikleri ile birlikte Kremlin'in cumhuriyetler üzerinde yetkisini arttıracağı endişesiyle önce Estonya, ardından da Letonya parlamentolan daha önce kendilerine Sovyet yasalannı "\eto etme hakkı" tarumış ve "hükumranlık" ilan etmişlerdi. E5ton>a ve Leton>fa parlamentolarının yayımladığı bildirilerde "ekonomik bağımsızhk" ile gerek Sovyet Cumhuriyetleri, gerekse dış ülkelerde kazanç getirecek ekonomik ilişkilerin hedeflendiği bildirildi. Estonya Parlamentosu Sovyet para birimi "nıNe" yerine kendi para birimi "kom"yu uygulamaya koyduğunu açıkladı. Letonya Parlamentosu'nun yayımladığı bildiride ise cumhuriyet in 1940 yılında Sovyetler'e ilhakının "zorla ve yasadışı uvgulamalarla" gerçekleştirildiği belirtildı. | 80'ÜYILLARI NOKTA'URKEN APnin asi çocuğu Thatcher EDtP EMİL ÖYMEN LONDRA lngiltere Başbakam Margaret Thatcher, Avrupa Topluluğu'nun önem verdiği birçok konuda, üye ülkeler ile bir çatışmaya dogru hızla ilerliyor. Son zamaıüarda ATnin aldığı hemen bütün önemli kararda ya tngilterei nin bir itiraz notu var ya da îngiltere, bu kararlan Avrupa Adalet Divam'na götürme tehditleri arasında "caresiz sineye çekiyor" görünüyor. tngiltere'nin bu sürekli huzursuz tutumu özellikle Başbakan Thatcher'ın, "sıradan normal" tngiliz vatandaşlarının "Kıta Avrnpası" diye ayrı bir adla tanımlanan Avrupa ülkelerinden korkusu ve çekingenliğini ustahklı bir biçimde körüklemesinden kaynaklanmakta. Bunun en güzel belirtisi, ciddi ve saygın tngiliz basımmn, Başbakam son tutumundan ötürü eleştiren ve "Kıta" Avrupası'ndan yana tavır almalarına karşın, kitlelerin okuduğu, milyonlarca satan ve üstünkörü, genel, yüzeysel görüşler savunan 'tabloid" basırun hararetle Başbakan'dan yana çıkması. Başbakan Thatcher için Avrupa sadece bir ticari pazar. Siyasal bir birlik değil. Bu nedenle sadece ticareti kolaylaştıracak önlemlere var Thatcher, ülkeler arasında birlik ve beraberlik sağlamaya yönelik girişimlere değil. Nitekim, Avrupa Para Birliği'ne de bu nedenle katılmıyor. Avrupa Para Birimi (ECU) tngiitere'de geçer akçe değil. Oysa tngiltere, 1972'den beri AT'nin tam üyesi. rand'ın geçen perşembe günü Thatcher'a karşı yaptığı çıkış ardından. Ingiltere'nin AT içindeki yalmzlığı daha da artacağa benzer. İngiltere1 nin üyeligi adeta "kerhen" kabullenmesi karşısında AT içinde üç tür üye ortaya çıkacağı sanılıyor: AT konusunda heyecanlı, hevesli ve istekli ülkeler: Fransa, Batı Almanya ve Ispanya. Bu liderleri izleyecek olanlar: ttab'a, Portekiz, Irlanda ve Benelüks ülkeleri. Ayaklarını sürüyecek olanlar: lngiltere ve Yunanistan. Danimarka duruma göre iki grup arasında oynuyor. tngiltere Başbakam Thatcher'ın kişisel girişimi öne çıkartan, devletin sosyal yükümlülüklerini en aza indirmeye çalışan tutumu ile "Kıta" Avrupası'run sosyal vicdanı daha kuvvetli tutumu arasında derin bir uçurum var. Fransa Cumhurbaşkanı François Mitter Bunun nasıl kapatılacağı belirsiz. PARA... PARA.. PARA... "Vatendaş"tan "neovatandaş"a TurMve'nin "liberal" yılları... Faiz "kumarı", ihracat hayalleri, ekonomiye "baba" müdahalesi, öıelleştirmeler, banka banker • borsa üçgenl, prensler mangası, yuppieler ve bir türlü "beli kırılamayan canavar" enflasyon. Oali, Nietzsche'nin bıyığını, Lenin ve Hitler'in kalçalarını, Lorca'nın ölümünü anlatıyor. • Demokrat aydınlardan Humeyni'ye destek... Globe dergisinin oyununa gelen 10 unlü Fransız aydını, para karşılığında Humeyni ve İran'a prestij kazandıracak faaliyetlerde bulunmayı kabullendi. H A F T A L I K noKta H A B E R D E R G İ S İ