Katalog

İhracat Cumhuriyet 65. Yıl; Sayı: 23159 Kurucusu: Yunus Nadi 500 TL. 11 Şubat 1989 Cumartesi Tehlike çanlan çalıyor Toplum Bakanı Hasan Celal Güzel, eğiTUNCAY OZKAN timde "fırsat eşitliği" ve "sınav elbette seçkin yetiştirecek, ama aynı ANKARA Milli Eğitim sistemleri" konusunda Cumhurizamanda eğitimin genel kalitesini de Gençlik ve Spor Bakanı Hasan yet muhabirinin sorulannı şöyle yükseltecek. Elit yetiştirmekle elitizm Celal Güzel, Türk eğitim siste yanıtladı: yapmayı karıştırmamak gerekir. Son mindeki fırsat eşitsizliğini çözme Sınav sistemimiz, fırsat yıllarda Anadolu liselerine ve özel nin en onemli yolunun "sosyal eşitliği ilkelerine uyuyor mu? kolejlere her şeyiyle imtiyazlı çocuklar gelir gruplan arasındaki farklaGUZEL Türkiye'de eğitirı asgariye indirmek olduğunu" min bir numaralı sorunu fırsat girmiş. iyi okullara ve üniversiteye söyledi. Guzel, son yıllarda eği eşitsizliğidir. Her modern ülkede girmek sadece birkaç saatlik teste bağlamnca son sınıflar devreden çıkmış,tim sisteminde, daha önce var ol eğitimde iki konuya çok dikkat mayan bir sosyal farklılaşmanın edilir. Birincisi, elit yetiştirmekyerini özel dershane ve dersler almış. doğduğunu, bunun Türkiye için tir, yani toplumda kabiliyetli inP a r a l ı efitime k a r ş ı y ı z Bir kere şu yanlış "kötü bir gidiş olduğunu" dile sanları en iyi şekilde değerlendiranlaşıldı. Biz paralı eğitime karşıyız. Sadece parası getirdi. Paralı eğitime karşı ol mek, çok ust düzeyde bir kaliteli olanın okuyabildiği eğitime karşıyız. Parası olmayan duklannı, yoksul çocukların eğitim uygulamak. Anadolu lisesini kazanmışsa ondan para almayacağız. okullan kazanması durumunda lkincisi ise toplumda genel eğiokutulacaklannı vurgulayan Gü tim seviyesini yukarıya çekmek, Diyelim ki hep parası olmayan ailelerin çocukları zel, "Paralı eğitimi herkese kabul ozellikle fırsat eşitliği bakımınAnadolu lisesi sınavlannı kazamyor. O zaman hiç ettirmeden uygulamaya koymaalmayız. Ama varhklı ailenin çocuğu Anadolu lisesine yız. 21. yuzyıla giderken varlıklı dan çok onemlidir. Elit yetiştirmeyi elitizmle karıştırmamak girmişse parasını niçin ödemesin? Ama en önemlisi, aileler eğitime daba fazla katkı lazımdır. Elitizm antidemokrayapmalı" dedi. fırsat eşitsizliğini gidermenin temeli toplumsal tiktir. Ama elit de yetiştirmek gefarkhlaşmayı azaltmaktadır. Milli Eğitim Gençlik ve Spor rekir. Fırsat eşitliğini toplurn baProf. Derman: Klasik liselerde nitelikli ve eşit bir eğitim verilebilirse ortaöğretim giriş sınavları sorunu da kalmayacaktır. Prof. Özoglu: Herkesin yetenekleh ve öğrenmesi ölçüsünde belirli olanaklardan yararlanması, demokratik bir toplumda fırsat eşitliğinin bence en belirgin özelliği. Doç. B a y k a l : Fırsat eşitsizliğini seçme sınavlarıyla oynayarak düzeltmeye kalkışmak, hastanın kan tahlilleriyle oynayarak tedavi etmeye çalışmak demektir... Etkin hizmet, "iyi" sonuç. PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r Aylık tavan ücret 2 milyon oldu Avrupa '92 ne olacak? İsteyen, istediği ülkede yatırım yapabilecek. AT ülkelerinin tümünde aynı kalitede mal satılacak, fiyat farkları en aza inecek. İsteyen istediği ülkede yaşayıp, istediği ülkede çahşabilecek. Banka, sigorta işlemleri kolaylaşacak. Avrupa Parlamentosu'nun yetkileri artacak, siyasi karar mekanizmalan giderek merkezileşecek. 'Tekpazar'a doğru Milli Eğitim Bakanı Güzel, fırsat eşitsizliğinin büyüdüğünü söyledi' Eğitim kötü yolda kımından kısa bir sure içinde sağlayamazsak, bu sorunu çözemezsek, mecburen elitizme kayarız. Anadolu lisesine ve özel okullara gidenleri göz onune alırsak, bunların oranı yüzde 2'dir. Yani sonuç olarak benim problemim yüzde 98'in seviyesini yukseltmek. Üstelik bu yüzde 98 içinde de seviye aym değildir. Bölgeler arasında farklılıklar vardır. Aynı bölgede, farklı okullar arasında farklılık vardır. Gene koyle şehir arasında da farklılık vardır. Butun bu eşitsizhkleri mutlaka kısa sürede çozümlemeliyiz. Son yıllarda bir eğilim doğmuş, bu şumullü bir sınıf eğilimı değil. Ancak fırsat eşitsizliğinin kemikleşmesiyle doğan istenmeyen bir durum. Artık bu saydığım okullara, ancak özel kabiliyette olan çocuklar veya doğu(Arkası Sa. 12, Sü. l'de) Sözleşmeti personele gecikmiş zam çıktı Yüksek Planlama Kurulu 'nun açıklamasına göre, KİT'lerde çalışan sözleşmeli personele ilk kez iki maaş tutarında ikramiye ödenecek. tlk ikramiye çarşamba günü. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Yüksek Planlama Kurulu KIT'lerdeki sözleşmeli personelin aylık tavan ucretini 1 milyon 200'den 2 milyon liraya yükseltti. YPK ayrıca, 1989 yılında sözleşmeli personele ilk kez iki maaş tutarında ikramiye odenmesıni kararlaştırdı. Boylece, yaklaşık yarım milyon sözleşmeli personelin (Arkası Sa. 12, Sü. 4te) Nasıl hazırlanıyorlar? HADt ULUENGİN F.Almanya: Sanayici memnun ULYA OÇER, Bomt İngiltere: Ağlayarak gidiyor EDİP ÖYMEN, Londra İtalya: Büyük pazar nerede? NİLGÜN CERRAHOĞUJ.Roma Fransa: 1992 kâbus mu? SABETAY VAROL, Parls BRÜKSEL Avrupa, 1992'nin 31 aralığına, AT ülkeleri arasında sınırların kalkacağı, tek bir pazarda birleşilecek gune hazırlanıyor. 1957'nin 'uzak hedef i gercekleşiyor. ATıün 12 üyesinden bazılan bugüne daha dünden hazır, baaları, hazırhklannı tamamlamanın telaşında, kimileri isc kaygılı: "Avrupa, 92'de ne olacak?" Bugünlere nasıl gelindi? AT'nin temellerini oluşturan Roma Anlaşması, 25 Mart 1957 günü, Federal Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg'un temsilcileri tarafından imzalandığında, bu ulkelerin yöneticileri önlerine uzak hedef olarak, 31 Aralıkl992'de gercekleşecek şeyleri koymuştular. Amaç, 2. Dunya Savaşı'ndan buyuk yaralar alrnış olarak çıkan Batı Avrupa'nın, milli sınırların asgariye indirgeneceği bir siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel bütün oluşturmasıydı. AT ise emekleyerek ve yoğun sancılarla başladı. Bir müddet sonra, "Roma Anlaşması ruhn" daha guc kazandı. Topluluk, önce İngiltere, Danimarka ve Irlanda ile "dokudar" oldu. Sonra, Yunanistan'la birlikte "onlar" oldu. Nihayetinde de 1 Ocak 1987'den itibaren, tspanya ve Portekiz'in de AT'ye uye olmasıyla "on ikiler"e donuştu. Bu sürec içinde, Ortak Pazar'ın aslında gerçek bir pazar ortaklığı oluşturmadığı ve bütün ilerlemelere rağmen milli olgulann ağır bastığı, Avrupa utopyasına gönül vermiş pek çok kimse tarafından defalarca belirtildi. Batı'da, ABD'nin, Doğu'da Japonya'(Arkası Sa. 17, Sü. l'de) İIIMIEKNİK Cumhuriyet Bilim Teknik'te bugün Yapay ışıklı mekânlar sağlığa zararlı. ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN Bilim adamlan kolej ve üniversite sınavlarını tartıştılar Ekonominin Jokeri: Kastelli ANKARA Gece yarısına doğru Kastel Köyü'nden Cevher Özden'ın telefonu çalıyor. "Seni mahvedeceğim" diyen Ahmet Kozanoğlu, Kastelli'ye "elimdeki her çekınden dolayı iki yıl içerde yatsan, kırk yıl dışarı çıkamazsın" tehdidinde bulunuyor. Hisarbank ve KozanoğluÇavuşoğlu Grubu'nun patronunun bu sözlerinden Cevher Özden önce panığe kapılıyor. Sonra yakın arkadaşı Nuh Kuşçulu1 yu arıyor. O tarihte Özal'a yakınlığı ıle tanınan Kuşçulu, dönemin Başbakan Yardımcısı Özal'dan yardım istıyor. Ancak olay siyasal boyutlara uzanıyor. Kastelli yurtdışına kaçarken, Başbakan Yardımcısı Turgut Özal ile Maliye Bakanı Kaya Erdem, Ulusu Kabinesi'nden istifa ediyor. Tunus'ta yakalanarak yurda getirilen Kastetli'nin yargılanması. hapishane günleri kamuoyunu aylarca dalgalandırıyor. Borçları dondurulduğu. mal varlıöı da durduğu yerde enflasyonla şiştiği için Banker Kastelli bu operas(Arkası Sa. 17, Sü. 4'te) Sınav sistemi nasıl olmalı? 6. Sayfada Biyoyiyecekler gözde Göğe resim yapma sanalı. ŞAHİN ALPAY'ın yönettiği açıkoturum Yunanistan: Kaygılı. STELYO BERBERAKİS,Atina Danimarka: Bilinçli hazırlık FERRUH YILMAZ,Kt»Mhag Avrupa çizgi romanında Türk imajı Avrupalı bizi nasıl görüyor? HADT ULUENGİN Türkiye ve Türklerle ilgili 22 çizgi romanı inceledi İspanya: Hedef olimpiyat MİNE 6. SAUUIIER, Bilbao Haberleri 14. Sayfada WASHINGT6N Haig: Özal'ı ben mi tavsıye etmişim? Yarın Cumhuriyet'te KASTELLİ: BENİ TEFECÎLER BOĞDU ABDURRAHMAN YILDIRIM'ın haberi Ekonomide Fenerbahçe Cumhuriyeti YALÇIN DOĞAN ın araştırması CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Eski ABD Dışişleri Bakanı Alexander Haig, Başbakan özal'ı ve partisi ANAP'ı, 1983'te Milli | OftuHanyla Barış Manço çocukJan Doğukan Hazarbey (8) ve Batıkan Zorbey 1n (5) "Unchain My Heart" konseGüvenlik Konseyi Başkanı Evren'e rine konuk sanatçı olarak katıldı. (Fotoğraf Muharrem Aydın) övdüğünü hatırlamadığını söyledi. Çocukların yenigözdesi Barış Manço kendisini tanımlıyor. Haig, "Hem övmek kötü bir şey mi? Kötüyse Türk milleti neden onu başbakan yaptı?" dedi. Yaşıyla dalga geçen o kıvrak hareketle topu karşı sahaya, mavi WASHINGTON Çankaya çizgili şortlu Alexander Haig'e sırtlarındaki Rezidansin tenis kor gönderen StrauszHupe, bakanın tundaki çiftler maçında Müsteşar "sonımluluk sahası dışına" düşen Frank Perez'in raketinden çıkan topu kurtarmak için gosterdiği çatop, karşı sahada Büyükelçi Ro bayı takdirle izlemişti. bert StrauszHupe'nin ayak ucuııHaig, topu kurtaramadı. da patladı. (Arkası Sa. 12, Sü. 3te) UFUK GÜLDEMİR Orta şeker babayım MERT ALİ BAŞARIR Uçtu, uçtu, Batur'un jetleri niçin uçtu? Fenerbahçe Gençlerbirliği'nden Ali îhsan'ı istiyordu. Transferin son günüydü. Federasyon 'nüfus sureti şart' diyordu. Kütük Urfa'daydı ve yetişmezdi. Ama Fenerbahçe için 'yetişmez' dîye bir şey olamazdı. Orgeneral Muhsin Batur arandı, durum anlatıldı. Batur, bir an düşünüp 'getiririz' dedi... 15. Sayfada Perşembenin Gelişi... ANKARA Perşembenin gelişı çarşambadan belliydi. Bir ay kadar önceydi. 1^9'a yeni girmiştik. Basın çalısanlarının, derneklerin gözünden kaçan önemsenmesı gereken bir yönetmelik aralık 1988'de yayımlanmıştı. Aslında devlet kurumlannda sabotajlara karşı alınması gereken kimi önlemlen içeriyordu. Ne var ki yönetmeliğin 4. maddesi çok dıkkati çekiciydi. Çeşitli yönlere çekilip kimi insanları basit bir tutanakla mahkeme kapılanna sürükleyecek nitelikteydi. Madde şöyle diyordu: "Fikri ve psikolojik sabotaj: Bu tür yalan yanlış haberlerle aslı olmayan dedikodulara dayanan ve kişiyi yönetim, düzen ve çalışma düzeni aleyhine davranışlarda (Arkası Sa. 12, Sü. 4'te) Geçici Afgan hükümetini oluşturmak için dün Pakistan'da çalışmalarına başlayan şura, mücahit gruplar arasındaki temsil tartışması yüzünden yarıda kaldı, şura bir gün ertelendi. kendilerine yeterince temsil hakZAFER ARAPKIRLI kı verilmemesi üzerine şurayı boyRAWALPİNDİ Afganistan kot etmeleri, toplantının yalnızca daki rejime karşı mucadele eden Pakistan'da üslenmiş bulunan 7 gruplann, Necibullah yönetiminin partili mücahit ittifakının kendi yerine getirilmek üzere geçici bir arasında yaptığı bir eylem haline hükümet oluşturmak amacıyla gelmesine neden oldu. Şura çalıştoplamaya caüştıkları şura, dün maları anlaşmazlıkların gideril"ölü doğdu." Şii mücahitlerin, (Arkası Sa. 17, Sü. 6'da) Şurada temsil tartışması RAWALPÎND1 Çoenklar v e ben Çocuklanm 'avukat olsunlar, mühendis olsunlar' gibi bir kaygım yok. Yeter ki 'adam gibi adam' olsunlar. Kendi olamadıklanmı onlardan neden isteyeyim? Ama iyi bir tornacı olsun ve desinler ki 'bir Doğukan var ki, vidayı bir başka türlü sıkar.' Başbakan o l a e a k e o e o k Başbakan olacak çocuk cesaretinden belli olur. Bana olur musun deseler 'hayır' derim. Kazara yarın başbakan tayin edilsem, ilk işim istifa etmek olur. Sanatçı Barış Manço meslek yaşamının 30. yılında. Ülkemiz dışında Belçika, Almanya, Avustralya, Kıbns, İngiltere, Amerika ve İskandinav iilkelerinde konserler verdi. Almanya, Belçika, Fransa ve Venezuela'da TV programları yaptı. Kaset ve plak satışları 19 yılda 33 milyona yakın. (Arkası Sa. 12, Sü. 5'te) Cumhuriyet DERGİ'de yann Hosteslik çekici meslek mi? Gün 24 saat uçaklarda "Ev sahibesi" olanlar ne kadar kazamyor; mesleğin hazzı, sorunları ve sorumluluklan... Ihbarcı okul müdürü görevden alındı Öğrencisi M.Ç.'yi komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla ihbar eden Izmir Karataş Lisesi Müdürü, Milli Eğitim Bakanlığı'nca görevden alındı. 7. Sayfada Eğitimde Fırsat Eşitliği... Anadolu liselerine girebilmek... özel dolu liselerine 225 bin adayın başvurması okullarda okuyabilmek... Üniversiteye kapa bekleniyor; girebıleceklerin sayısı ise ancak ğı atabilmek... Bunları başarabilmek hiç de 10 bin. Özel okullara 50 bin adaydan yalnız kolay değil ülkemizde. 20 bin öğrenci kabul edilecek. Örneğin bu yıl üniversiteye girmek için 700 Bu sayısal gerçeklerin ışaret ettiği gibi bin genç insan sırada. Ama bu öğrenciler Türkiye'de okuyabilmek, iyi bir öğrenim yaden ancak 210220 bin kadarı açıköğretim pabilmek, aslanın ağzında bir iştir. Zaten dahil yüksekögretim kurumlannda yer bu eşitsiz bir yarıştır söz konusu olan. Yüz binlabilecek; gerisi ne yazık ki açıkta kalacak. Ortaöğretimde de durum farklı değil. Ana (Arkası Sa. 12, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Kimyasal silahta patlamaA BD • Yabancıya KİT fıreatı TÜSİAD Başkanı Senatosu'ntia konuşan CIA Başkanı WiUiam Cem Boyner, son günlerde tartışılan yabana Webster, İran ve Irak'm kimyasal silah sermaye konusunu değerlendirdi. Ekonomide uretimlerini arttırdığmı söyledi. 3. Sayfada • Kahvaltı sofrasında savaş Margarm • Yuvarlakmasaya şans verin' üreticilerinin Adana'da başlattığı pazar Dayanışma Sendikası lideri Walesa, işçileri savaşmın yılın ilk 4 ayında 2 milyar lira yatıştırmak üzere bulunduğu çağrıda harcamayayol açacağı belirtiliyor. Ekonomi'de 'Yuvarlakmasaya şans verin dedi. 3. Sayfada I TRT'de papatya' • Duru'nun anısına Sureyya Duru'nun 1. sansürü Nilüfer'in 'Boş Hükümet, niçin birdenbire "rüşvef" "zımmer" ve "ihtüas" suçolünı yıldönumu anısına 'Faımagül'ün Suçu . Şeyler' şarkısı deneümden larının yaptırımlannı arttırmaya karar verdi? Ne?' adlı fılm TV'de gösterilecek. 4. Sayfada I geçemedi, çünkü şarkıda Efendim, bu suçlar gün geçtikçe artıyor, bunun için.. • Dilşiddet ilişkileri İngıliz yazar Harold 'Aldatır seni papatyalar' dizesi Tasarı metnini biraz daha yakından incelerseniz başka soPinler'ın 'Dağ Dili' adlı oyunu Londra'dan J yer alıyordu. Arka Sayfada nuçlar da çıkarabilirsiniz. sonra Stockholm 'de sergitenıyor. 5. Sayfada • Mısır, ilişkileri geliştirmek istiyor Ne gibi Örneğin? • Sinema şöleni Mülkiyeliler Birliği'nin Kahire'den dönen Dışişleri Bakanı Mesut Anlatayım: duzenlediği Ankara Sinema Şenliği 312 Yılmaz, Mısır'ın Türkiye ile ilişkileri mart gunleri arasında yapılacak. 5. Sayfada geliştirmek istediğini söyledi. Arka Sayfada (Arkası Sa. 17, Su. Tde) UGUR MUMCU GOZLEM Tasarı