Katalog

8 ARALIK 1989 GÖRÜŞ İnsan Uluslann zengınliği, ıpek, pamuk, altın değil, ınsandır. CUMHURİYET/7 HAYVANLAR tSMAİL GÛLGEÇ E ENfSANLAR F Ü S U N Ö Z B İ L G E N Rlchard Hovey İNÖNÜ YİRMİ BEŞ VERDİ, DEMİREL ELLİ Siyasette kadının yeri ÇACDAŞ Yaşamı Destekleme Derneğı 6 aralıkta Cemal Reşıt Rey Konser Salonu'nda "Kadınlann Siyasal Yaşamı • Karar Mekanizmalarına Kaülmalan" konulu bır panel duzenledi. SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, DYP Genel Başkanı Suleyman Demirel, Yeşiller Partısı Genel Başkanı Celal Ertuğ, Çalışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı Imren Aykut, tstanbul Buyukşehır Belediye Baş den ve öneminden bahsettikten sonra înökanı Nurettin Sozen ıle çeşitlı konuklann nu'ye şöyle laf attı. bulunduğu sabah oturumunda lnönu ve 'Partimin yansı' Demirel konuşmacıydı. "Kimsenin arkasından konuşmak isteSaat 10.00'da başlayacak olan panele mem. Sayın lnonü herkean ağzına bir kaDemirel vaktinde gelmış, protokoldeki ye şık bal çalıp gitti. Celal Ertuğ ona demişrını almış, başlamak içm Inönu'nün gel ti 'arkanızdan konuşuruz' di>e. O da 'gamesinı sıkıntı içinde beklıyordu. 1015 da zetelerden okurum' dedi. Kadınlara yüzkikalık bir bekleyişten sonra nihayet Inö de 25 kontenjan ayınıcakmış. İyi, peki nü de geldi. Tokalaşma fasıllarından son ama bunu parti organlanndan nasıl geçira Demirel'in yanındaki Ertuğ'un yaruna recek?" Salonda bulunan kadınlar 'Kadınlaria' diye bağınnca, bu kez Demioturdu. rel, kadınlara şöyle dedi: "Sıvayın koöaTtiztik değişikliği nnızı, ben size partimin yansını vereyim. llk konuşmacı olarak kürsuye davet Benim partimde kadının çok degerii yeri edllen lnönu yarım saati aşan konuşma vardır." Aslında lnönü'nün kadınlara parti orsında, tarihte kadınlann siyasal yaşamdaki konumundan gunumuze kadar örnek ganlannda yuzde 25 kota ayrılması öneler verdı. Sonra kadınlara aynlacak ko rısi, Sosyalist Enternasyonal'in bir süre tayı tekrarladı: "Önumuzdeki aylarda yapılacak tuzuk kurultayında tuzugnmuze, parti organlannda kadınlara yuzde 25 kontenjan ayıran bir maddeye koymayi duşunuyoruz" dedi. Konuşmasından sonra başka bir toplantıya gitmek için hemen salondan ayrılan Inönü'nün ardından konuşan Demirel de kadınlann sıyasi yaşamdaki yerin KtM KİME DUM DUMA BEHtç AK önce aldığı bir karara dayanıyor. Sosyalist Enternasyonal'e üye partiler zaman içinde parti organlannda kadınlara yuzde 50 oranında kota ayırmayı kabul ediyorlar. Daha doğrusu parti organlannda cinsiyetler eşıt oranda temsil edilecekler, yani kadınlar da yönetimde yüzde 50'den fazla temsil edilemeyecekler. K o t a İÇİnde Bu kararı SHP, ilk tuzuk değişikliğinde yuzde 25 kota ayırarak başlatmak ıstiyor. Kontenjan değil de kota olarak adlandınşımızın nedeni, parti organına seçim yapılırken kadınlar tepeden kontenjan olarak gösterilmeyeceider de, seçimlerde en az yüzde 25 çerçevesinde temsil ediimek üzere kadınlar kendi aralannda yanşacaklar. Ancak bu değişikliğin Demirel'in dediği gibı, kurultayda tuzuk değişikliği olarak çoğunluğu erkek olan delegelerın oylan ıle benımsenmesi de gerekiyor. Kadm hareketi aktifleştikçe siyasi partıler kadın oylannı almak üzere çabalannı yoğunlaştırdılar. lnönü yüzde 25 veriyor, Demirel partısinin yansını. Yok mu arttıran? BAŞKA BİR PARTIDE ANLAŞACAKLARMIŞ KADINLARIN YENİ AŞAMAS1 PİKNtK PtYALE MADRA Vitro seramik devri TARİHTE ınsan topluluklarının gelişimi dönem dönem anıhr. Yontma taş devn, cilalı taş devri, tunç devri gıbi. Bizim mutfak meraklısı kadınlarımız da son zamanlarda gelişımlerını ılgilendıkleri tencere cınslerine göre gosteriyorlar. Bakır tencere devri kapanalı çok oldu. Alüminyum tencereler mutfaklan kapladı. Sonra bundan da vazgeçüdi. 1980'lere doğru mutfaklar emaye tencere ve çaydanlıklara büründü. Sonra teflon tava ve çelik tencere aşamasına ulaşıldı. Çelık tencere satıcılan tum evlerin kapılannı çalıp evde yemek pişiren hanımlara "çelik tencere setleri" satmaya başladılar. Borcam fırın kapları ve özel ısıtıcıh tencerelerı de ortalığı sardı. Hafta sonu KKTC ziyaretimizde baktık ki Turk kadını artık çelik tencere çagını da kapamış ve "vitroseramik tencere" aşamasına ulaşmış. Bu yeni tencere hem ateşin üstıine konuluyor hem sapı çıkanlarak fırına hem mikrowave fınnlara. Hera ustü emaye gibi beyaz ve süslü çiçekli hem içi teflon tava gibi yapışmıyor. Kadmımızın ulaştığı bu aşamaya biz de katıldık ve mutfağımızda vitroseramik devrini açtık. Turk kadını 55 yılda seçme ve seçilme hakkında çok fazla ileri gidemetnişti, ama "tencere" çağlannda hızlı oir biçimde gelişiyor. HIZLI GAZETECİ yECDET ŞE.\ MBCüSlUtH YAPTlSi ToPLuMTıCft GEMEL 5 E K ( ? E T E » ? L I K S Ö R E V I M E 4MKARA Mİa£TVE<fi./ 5ÛY(M POĞAN ÖNPÖ? 5ECILİ \ ^kltYvıiw*v* S H P t m i r Milletvekili iken istifa eden Kemal Anadol ile SHP « J U U U J U I Mugla Milletvekili ve Genel Sekreter Yardımcısı Tufan Doğu geçen 19 kasıra gunu "Çevre Doslu" yazılı goğusluklerle boyle kol kola idiler. Aliağa'da kurulraası planlanan termik santrala karşı geliştirilen harekette >an yana ve kol kola guçbirliği yapraışlardı. SHP'de ise ber ikisi beraber olamadı. Anadol'un en çok suçladığı yönetici Dogu ve Dogu'nun en çok suçladığı isim Anadol oldu. Demek ki SHP çatısı altında bu iki politikacı bir araya gelemiyorlar, ama "çevre" ile ilgili konularda yan yana gelebiliyorlar. SHP içinde anlaşamayan politikacılara galiba, bep bir arada olabilecekleri ve ideolojilerinde ortak noktalar bolacaklan başka "çaü'Mar gerek. (Fotograf: Umit Otan) ÇİZGİLİK KÂMtL MASARACI İSTİFA EDEMEMEK Sökmenoğlu halen milletvekili HATAY MiUetvekih Murat Sokmenoglu, cumhurbaşkanhğı seçimlermden önce TBMM kürsusunde bir konuşma yapmış ve "Eğer Özal cumhurbaşkanı seçilirse" milletvekilliğinden istifa edeceğini bildirmişti. DYP milletvekUinin bu çıkışı "sinei millet" sözlerini pek fazla eden Suleyman Demirei'in bile hoşuna gıtmemıştı. Özal cumhurbaşkanı seçildi ve Sökmenoğlu da 10 kasım gunü istifasını verdı. tstifasım verdi de ne oldu dersenız, hiçbir şey olmadı. Sökmenoğlu halen istifa etmeye ugraşıyor. Çunkü TBMM Genel Kurulu'nun bu istifayı karara bağlaması gerekıyor. Salı günü konu genel kurulda ele alınacaktı, ancak çoğunluk sağlanamadığı için bu karar alınamadı. TBMM Damşma Kurulu da bu kez konunun butçe görüşmelerinden sonra ele alınmasını kararlaştırdı. Böylece Sökmenoğlu'nun istifasının göriışülmesi 27 aralık tahhine kaldı. O gun yılbaşı tatiline dağılan milletvekilleri genel kurulda çoğunluk oluşturmazlarsa görüşme getecek yıla kalacak. Böylece Sökmenoğlu halen istifa etmeye çalışıp edemiyor. ödenek ve yolluklannı da, Türk Eğitim Vakfı çercevesınde kurulmuş bulunan ve babasımn adını taşıyan Tayfur Sökmen Vakfı'na bagışlamış.' Milletvekilliğinden kurtulup milletin asüliğine dönecegi gunü bekliyor. GARFIELD JJM DAVIS ARRRGH' • DIŞ FlRÇASINPA KBDl Ü p CMNttJ'' yiHE TOPLUMSAL SIÇRAMAUR İki ayda çocuk doğar mı? KÜÇÜKÇEKMECE Belediyesi Sanat ve Kültür Gunleri çerçevesinde "Yerel Yönetimlerde Sanat ve Kültür" adlı bır açıkoturum duzenledi. Sönmez Targan'm yönettiği otunıma Aziz Nesin, Ertugnıl Tığlay, Hilmi Yavuz ile Timur Selçuk katıldı. Konuşmalar sonunda izleyiciler istediklerı konuşmacıya sorular yönelttiler. Aziz Nesın'e yöneltilen toplumsal sıçramalarla ilgili bir soruya Nesin şu cevabı verdi: "Toplumsal stçrama, toplumsal gelişmelerden ayndır. Bir çocuk 9 ay 10 gıinde doğar. Ne yaparsamz vapın 9 ayda doğurtamazsımz. Bunun bir örneğini gençlik yülanmda yaşadım. Subavdım, 'Almanlar saldırdı saldıracak" diye bir korku vardı. Bizim general, istihkâm boluk komutanını cağırdı. Aralannda şu konuşma geçti: GENERAL Şurdaki tahkimatı ne kadar zamanda yapacaksımz? KOMUTAN 1 ayda yapanm efendim. GENERAL Almanlar saldıracak, 1 ayda olmaz. 3 gunde yapacaksın. KOMUTAN 3 gunde olmaz efendim. GENERAL Nasıl olmaz, sen bunu 1 ayda 1 böluk askerle yapacaksan, ben sana 2 böluk asker veririm 15 günde yaparsın. 4 böluk versem 1 haftada yaparsın, 8 böluk verirsem de 3 gunde yaparsın. KOMLTAN Efendim, hanımefendının iki kocası olsa 4.5 ayda çocuk doğar mı? Ya da 4 kocası olsa 2 ayda çocuk doğar mı? Toplumsal gelişmeler de böyle organik gelişmeler gibi zamana bağlı gelişmelerdir. Ama sıçrama olmaz diye bir şey de yok, sıçrama olur. Çok zor ve tehlikeli bir olaydır, Çunku sıçramada geçirdiğiniz aşamalan kısa zamanda yaşamanız gerekir. Yoksa geriye donuşler olabilir." H A R B İ SEMtH POROY TURKIŞ PELEGASYOHU Tek kadın delege TÜRKtŞ Genel Kurulu 1117 aralık tarihleri arasında toplamyor. Genel başkan kim olacak, yönetim kurulu nasıl toplanacak tartışmalan arasında gözden kaçan bir noktaya değinelim diyoruz. 421 delege ile toplanacak olan genel kurula katılacak sadece bir tek kadın delege olduğunu bılıyor musunuz? Teksif gibi Tek Gıdaîş gibi uye tabamnm yüzde 3540'ınm kadın ışçilerden oluştuğu sendikalann genel kurullannda Turktş delegeliği seçimleri yapılırken bir tek kadın delege seçmek bile kimsenin aklına gelmemiş. Basısen (BankaSigona Işçileri Sendikası Ankara ve lç Anadolu Şubesi Başkanı Yaşar Seyman, 421 delegeli Turklş Genel Kurulu'nun tek bayan delegesı. Her iş kolunda çalışan kadın oranı kadar sendika yönetimıne ve delegasyona kadın seçme fikrı belkı sıyasi partüerden sonra sendıkalara da sıçrar ne dersınız? Teorıye göre sendikalann işçi sınıfının örgutlen olarak toplumun en ileri ve dinamik örgutleri olmalan gerekıyor ama bizdeki sendıkacıhğın durumu sadece bu örnekte de ortaya çıktığı gıbi oldukça gerı. Turkİş delegelerı bıraz da bu konulan tartışsalar genel başkan ısmının şu veya bu Yaşar Seyman, 421 delegeli Tıirktş Genel Kuruolmasından daha anlam'1 olacak lu'nun tek bayan delegesi. TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ AR1KAN g uzere Şflı 'mn Valrarisıo lımanmda 8 ARALIK t9/4 'T£ 8U&UN, 4LMAN \/E IMGlLIZ DENIZ KLIVVETSAĞLI 6£Mfl£g, FALKLANp ADALARI »1/0SAI/AÇM/Şrtr PÜNYA SAVAÇl GUÇLU ALMAAI OOMAMtJIAS/hJIN AÇI OE VE BU AfiAM 6ÛNEY AMERı&* ErfCILl OLMASt IAlGlL.rE£E'YI TEYPl. SUNEY AMEÜIKAYLA ÇtKAg İUÇKlLE/Sİ *£/LUNAfJ IMG(LIZİES, ŞIU AÇHCLAeiNDAKf /UC ÇATIÇMALAK.I YrnBMlÇn. AUCAK, AIMAMC4& KırANtH GuNEYıMDEU POL4Ç/P AriAS OKYAMUSu'MPAKl FALKL4MP APAjLAjefA// ALMAK. ISTEYlNCE, IÇ PEĞ'ŞMrfrı. O SOLG£YI SAMAN ALMAM 4M/GAU GBAF VON SP££, ALMANLAfZ, AHJD£N, ıNG'LıZ 6EMİL.EÇ ÜĞ/ZAY'P YeLMŞrf +h M l FALKLAND'DA KAPÎŞMA!.