Katalog

CUMHURİYET/6 DİZİRÖPORTAJ 14 KASIM 1989 Sovyetler Birliği sınırının açılması, (kapı komşumuz' deyimini en çok Gürcistan Cumhuriyeti için geçerli kıldı Sarp Kapısı dostluğa açılır Gürcistan Notları SAMİ KARAÖREN Gurcıstan'ın buyuk kentlerınden güzel bır cadde gorun kı sanatçılarının, ozellıkle şaırlerınin, yazarlarının adıyla anılmamış, bu sanatçıların yontuları>ia (heykellerıyle) suslenmemış olsun Sanatçılarına, şaırlenne derın, koklu bır sevgılerı var Gurcu ulusunun Tanhın akışı ıçınde oluşan Gurcu ozekınım (kulturunu), Gurcu dılını gelıştırıp bugunku boyutlaFina ulaştırmamn bılıncı, Gurcu ruhuna lyıden lyıye sınmıs, ulkelenne de yansımış Bu, Gurcıstan'da eğıtım ve öğretımın, bılım yaşamının ne değın köklu bır geleneğı olduğunun göstergesıdır elbette "Tarihın akışı" dedım, bu "gaddar" bır akıştır Gürcistan ve Gurcu ulusu içın Karadenız kıyılarından Hazar Denızı yakınlarına uzanan dıkdortgenı arıdınr bır ulke Kafkas lar ve Kafkaslar otesı, ormanlarla kaplı derın koyaklar (vadıler), yemyeşıl ovalarla suslu bu romantık, verımlı, bereketlı ulke, bızım guzel >urdumuz Anadolu'muz gıbı tarihın onemlı gevıt yerlerınden bırı Gürcistan Sureklı "ıslila'Uar once Persler, sonra onların sureğı olan Iranlılar, Bızans, Araplar, Osman lı ve Rus yayılmacılığı altuıda geçırılen uzun yıllar Tutsaklık (esaret)! Hayır Gürcistan vok "istila" görmuş, ama Gurculer (Gurcu ruhu) tutsak olmamış Ulusal varlıklarını, dıllerını, kendılenneozgu abece'lerını korumuştar Özekınsel (kuiturel) yaşamlarında bır kesıntı olmamış Şaırleııne, yazarlarına, sanatçılarına, eğıtım ve çağdaş değer taşıyan geleneklerıne sevgılerı, saygılan sayesınde Onlara en yuce "değer'ler olarak bakıyorlar Ustelık çoğu sanatvı ları, buyuk devlet adamı aynı zamanda Orneğın buyuk ulusal şaırlerı Şota Rustavelı ve Çavçavatze gıbı ı Sevilen krallar Yerı gelmışken heınen belırteyım Şaırlerı değın krallarını ve hâJâ anısını yasattıkları derebeylerını de sevıyorlar Çunku halkı dağılıp ezılmekten kurtanp ulusal bırlığı yuzyıllarca onlar korumuş, Gurcu varlığım bütun ozellıklerıyle onlar bugune ulaştırmış. Onların da yontuları susluyor pek çok alanı, caddeyı Onların saraylarını ve yurtluklan]lı (malıkânelennı) da ılgı çekıcı değerlı muzelere donuşturmuşler Bu saraylarda ve yurtluklarda uygar Batı ulkelenne benzer bır yaşam bıçımı gözlenıyor sergılenen eşyalarda, duvarlardakı tablolarda Krallarının, onlara yakın soylular, derebeylerının, ozellıkle kralıçelerın ve kral aılesı çevresınm resımlerı, sankı o cağların Avrupa ressamlarının elınden çıkmış Oğrendım kı bunlar Gurcu ressamlann yapıtlarıdır Gurcu toplumunda kadının yerı bu vuk, kadına, her uygar toplumda olduğu gıbı çok değer verıyorlar Bu tablolarda bu durum açık seçık goruluyor Şunu da belırteyım, Gurcu kadınları genellıkle guzel ve sağlıkh, eçkeklerı de vakışıklı ve japılı ınsanlar... Gurcu ozekınının ve Gürcistan doğasıyla ıklımının onlara armağanı olan guzellık "Kapı komşumuz" deyımımn en geçerli olduğu komşumuz So\yet Sosyalıst Cumhurı ve benimsendi. yetlen Bırlığı (SSCB) \e onun da Gürcistan Sami Karaoren Cumhunyet Gazetesi'nin Cumhuriyeti net satışının 140 bin olduğunu ve Turkiye'Bu kapı, yenı açılan Sarp Kapısı Yurdıinin en onemli gazetesi sayıldığını soyledi. muzun Kuze>doğu'sunun Karadenız'e bıtışık Dunvada, tum buyuk ulkelerde muhabirleri TurkSovyet sınırının en uç noktası oldugundan, son zamanlarda, Gürcistan ile tkı tarafın dostça anlavışlı tutumuyla bu kave ozellıkle Acara'yı ilgilendıren epeyce hapı ı>ı kı açılmış Gerçek bır dostluk kapısı ber yayımlandığından soz etti. Gırıvorsunuz sıcak, guler yuzlu, ıçten bır karşılama Gurcu dostlarımızın bu sıcak karşıEdebivatçı ve çevırmen Mehcure Karaoren, layışı, ınsanda sankı bır yabancı ulkeye değıl Nodar Dumbadze'nin "Guneşı Gonıyorum" de bır dost e\ ıne geçmışsınız ızlenımı bırakayapıbnı Almanca'dan Turkçe'ye cevırdi. Turk cak kadar ıçten okuyucusu tarafından çok beğenilen bu yapıt kısa zamanda dort baskı yaptı. Şimdi Gezı boyunca Turkıye'ye, bız Turklere hep !N.Dumbadze'nin "Beyaz Bayraklar" kıtabı bu ıçten se%gı;ı gosterdıler Gürcistan'dakı uzerınde çalışıyor. Turkıye sevgısı ovlesıne yurekten, oylesıne sıKonuklar, Batum'un onemli yerlerini cak Sarp Kapısı'nın açılmasını çok mutlu gezdiler. bır ola> olarak görujorlar, bunun gecıkmış olmasından yakınarak Bundan sonrasımn Acara Kooperatifler Birliği Başkanı Tamaz en lyı komşuluk ıhşkılerı ıçınde gelışmesını dıTurmandze ıle de bir goruşme duzenlendı. Sılıyorlar Pek çok kez >ıllar yılı kapalı kaimanır ticaretının gelıştırilmesı perspektıfleri uzesına havıflanmalarına tanık olduk Bunun en rine soyleşı yapıldı. ıyı bıçımde değerlendırılmesıne bız de yurekDaha sonra Turk konuklar Tıflıs'e gitmek ten katıldık uzere Balum'dan ayrıldılar." Ne yazık kı gerçekten yıllar yılı tlhan SelBu yemekte, gazete haberlennden bıldığıçuk arkadaşımızın deyımıyle "uzak mız su ılışkılerı de daha yakmdan öğrenmış komşuluk" yaşadık SSCB ıle O talıhsız doolduk Öğrena değıştokuşu ıçın ve Erzunım nem şukur kı sona erdı Bugun anlaşmanın, Ünıversıtemızden yararlanmak ıçın bır kurul anlayışlı ılışkılerın gelışme çağını yaşıyoruz teErzurum'da goruşmeler yapıyormuş (Donucımsel, ekonomık, özekınsel ve sıyasal alanşumuzde Batum'dakı akşam yemeğınde bu da Elbette karşılıklı saygı, sevgı ve barış ıçınanlaşmanın gerçekleştığını öğrendık) Ayrıca de surup gıtmesını onlar gıbı bız de dılerız Rıze'de sınır tıcaretı anlaşması da olumlu soKarım (Mehcure Karaoren), 1984'te olen nuçlanmış unlu Gurcu yazarı Nodar Dumbatze'nın "Guneşi Gonıyorum" adlı, pek çok yabancı dıle Tiflis: Bilimin ve sanatın da çevrılmış ve Lenın Gençlık Armağanı'nı ka Gurcu dostlann Turkleri çok sıcak karşılayişı, insanda sankı bir yabancı ulkeye değil de bir dost evine geçmişsiniz izlenimini bırakıyor. merkezi zanmış romanının Turkçeye çevırenı, ben de Cumhurıyet Gazetesı'nm bır mensubu olarak SSCB'nın cumhunyetlennden bırı olan çağrılmıştık Gurcıstan'a Sarp Kapısı'nda karGurcıstan'ın başkentı Tıflıs'e Batum'dan şıladılar bızı Sovyet Acara Gazetecıler Bırlıuçakla 35 dakıkada gıttık Guneşli yaz gunğı Başkanı Bay Arçıl Mikeltaze, bızım sınırlerı orada da suruyordu Bızı havaalanında dan 16 km otedekı Batum'a kadar arkadaşdeğerlı Turk Tarıhı Profesöru Sayın Otar Gilık ederek bılgıler verdı bıze gileyşvili karşıladı, genç yardımcısı tanh doktoru Tsati Batsaşi ıle bırlıkte "Işte sizi gezdırecek ve çevırmenlık yapacak kişi" dıye taGürcistan'dan çağrı ve nıttı yardımcısımn Laz kokenlı olduğunu soyilk izlenimler ledı O da Turk tanhı uzerınde araştırmalar yapıyor, ayrıca unıversıtede dersler venyorSmırımızdan 67 km sonra Karadenız'ın kı muş Prof. Gıgıleyşvıh çok şakacı, guler yüzyısına koşut olarak gıderken buyuk bır ırmalu, tatlı bır kışı Hemen kaynaşıverdık "Geğın ustunden geçıp denıze dokuluşunu seyretnel Yayın Mudurunuz Hasan Cemal niye gelmemızı gören meslektaşım Bay Arçıl bunun medi, onu da çağırmıştım" dıye sordu TurÇoruh ırmağı olduğunu söyledı Çok duygukıye'de cumhurbaşkanlığı seçımı dolayısıyla landık Doğu Anadolu'muz yaylalarından çıışlerının, çalışmalarının yoğun olduğunu, bu kıp gelen Çoruh ırmağı Sağımız solumuz nedenle gdemedığını soyledım "Ne2araanisportakal ve mandalın bahçelerı, uzum çardaktiyorsa gelsin, bekliyorum" dedı \e hemen şularıyla donanmış bahçelı evler ıçınde nu ekledı "Bilıyor musun, Hasan Cemal'in Karadenız'ın kıyıcığında çok guzel bır kent dedesı Cemal Paşa Tiflis'te vurulduğu zaman, Batum. 120.000 nufuslu Gürcistan Cumhulabanca sesını duyup sokaga fırlamıştım. O rıyetı'nın ıçındekı ozerk Acara Cumhurıyetı'zaman kuçuk bir çocuktum. Vuran adamın nın de başkentı kaçışını gordum. İkı gun sonra da Rustaveli Kendı gazetesınde çalışan Lıa adlı, Abaza caddesınde Cemal Paşa'nın cenazesınin arkakökenlı genç bır kızı bıze çevırmen olarak sında elli altmış kadar fesli insan bulunduğuverdıler na tanık oldum. Sonraki yıllarda oğrendım ki Rus dılı ve edebıyatı eğıtımı görmüş olan Afganistan Konsolosluğu'ndan Afganıstan'a Bayan Lıa, Turkçevı dedesınden oğrendığını gitmek ıçın vize almış Cemal Paşa. Konsolossoyledı (Daha sonra Turkçeyı dedesınden öğluk'tan çıkıp arabaya bınıp gıderken koşe barenen ve yurdumuzda akrabalan olan pek çok şında arabasının ıçınde vuruldu. Ermenılenn Gurcü tanıdık) bol parasıjla bır paralı katıle vurduruldoğu Unlu >azar Dumbatze'nin romanlarındakı kahramanlar, Guneşli Parkı'nı susluyor. Aynı gun akşam ustune doğru otelın onunsoylendi. Vuran adamı sonraki yıllarda gordekı Karadenız'e uzanan buyuk parkı gezmedum, konuştum, eşkıya gibı birıydi. Sorulacak kanlı, çok tatlı bır kız Hemen ısınıver rışa buyuk katkılan olacağı bır kez daha be kent oldugu uzerinde konuşuldu. ye ve Karadenız kıyısını görmeye çıktık Açık dık Genış bır yazın (edebıyat) ozekını var lırtıldı Ertesı akşamkı yemek ıse daha resmı Ertesi gun, Gürcistan Gazetecıler Birliği nmı yanıtsız bıraktı. Bu vurulma yerini mehava kahvelerı, guzel yollar ve yolların kıyıve daha genış kadrolu oldu Bu ıkı akşamkı Başkanı "Komunist" Gazetesi redaktoru Ni rak eder misıniz, size de gostereyim mi?" (DaIlk akşam yemeğı ve ılk dostluk sofrası larını susleyen yontular, tanınmış şaırlenn ve yemek ıçın 2 Ekım 1989 gunlu Acara Gaze koloz Çerkezişvili Batum'a gelerek Turk ko ha sonraki gunlerde gıttık, bu yen bıze de gösdevlet adamlarının yontuları. Rus yazarla Acara Kooperatıfler Bırlığı Başkanı, Acarıs tesı'nde Mıheıl Gorgıladze ımzasıyla şu hanuklarla goruşme >aptı. Gorusmede Gurcis terdı Zaten daha once gazetemızden gıtmış rından Puşkın'ın ve Lermontofun yontuları tan Yazarlar Bırlığı Başkanı Fridon Halvaşi, ber yayımlandı lan Komunist Partısi Acara Komıtesi Birınci olan Kerem Çahşkan arkadaşımız Cumhurıda var Kahveler neşelı ınsanlarla dolu, ko Acara Gazetesf mn Yazı İşlerı Muduru Bay "Turk konuklar, Acara Gazetecıler Birlıgi Sekreterı Guram Cmıridze, Acara Başbaka yet'tekı yazılannda bu yenn fotoğrafını da koşuşan, oynaşan çocuklar, gençler, genç kadın Arçıl ve Sovyet Acara Gazetesı'nın Yazı İşleBurosu'na kabul edildiler. "Sovvetskaya nı Guram Çıyogidze ve başkaları da vardı. yarak belırtmıştı ) lar Görduk kı kadınlar suslerıne duşkun ve rı Muduru Bay Tsulukidze olmak uzere çe Acara" ve "So>yet Acara" gazetelen redakTarıh uzerıne, ozellıkle Turk tanhı uzerışık olmava ozen gosterıyorlar Kahvelerde ay vırmenımız Bayan Lıa ıle bırlıkte sofraya torlen Vakhtang Tsulukidze ve Arcil MikelÇok yararlı soyleşilerle geçen goruşmede ne konuşmalarımızla dostluğumuz kısa surerıca ıçkı ivenler, ılık eylul sonu yaz akşam us oturduk Turkıye'ye karşı yakın dostluk duy tadze konuklara, Acara'nın sosyal ve ekono Nikoloz ÇerkezışvitL, Gürcistan gazetecilen ve de pekışıverdı Prof Gıgıleyşvıh bu arada tusunun tadını çıkarırken Karadenız kumluk gularmı dıle getırdıler Gazetecı \e öğrencı mik durumu ile ilgili ve Gürcistan ve Turki Gurcu halkı adına konuklara hoşgeldınız di Gurcıstan'da bır Turk filmlerı festıvalı duzenlarına serpılen. denıze gırenler de ayrı bır be değıştokuşu (dövızsız olarak) ve sınır alışve >e yurttaşlan, kentleri arasındaki yakınlaş \erek Gurcıstan'ın sosjal ve ekonomık duru lemek ıstedığını de behrterek yardımcı olmarışı ılk dıleklen olarak belırdı Ulusların bır rrmla ılgılı olan basın, radyo ve televızjon munu tanıtan açtklarnalar yaptı. Halklann >ayencenın (zevkın) şenlığındeler mızı dıledı Ilgılılere bu meseleyı boylece ıletYurdumuzun da denızı olan canım ka bırlerını yakmdan tanıyıp barış ıçınde dost dakı gelışmeierie ilgili bilgi verdiler. Turkiye' kınlaşmasında ve dostuklannda gazetecılerin mış olalım luk kurması ıçın bunun gereklılığı uzerınde den Acara'ya bırçok heyetin geldiği, onemınin buyuklugunu vurguladı. Konuklaradenız. Denıze yakın bır kahvede bız de ılk konuk durulup Sarp Kapısı'nın gecıkerek de olsa Acara'dan sanat gruplanıun gostenler ıçin ra her yıl karşılıklı gazeteci delegelennın gonluğumuzun tadını çıkardık Çevırmenımız sı açılması bır daha kutlandı Gazetecılerın ba Tı rkiye'ye gittigi, Batum ve Artvin'in kardeş derilmesıni onerdi. Onensi ilgiyle karşılandı Gürcistan 'daki Türkiye sevgisi öylesine yurekten, öylesine sıcak ki Sarp Kapısı'nın açılmasını çok mutlu bir olay olarak görüyorlar, bunun gecikmiş olmasından yakınarak... Bundan sonrasımn en iyi komşuluk ilişkileri içinde gelişmesini diliyorlar. Gürcistan 'da üniversite, çok değer verilen bir kurum. Bilim inancı öylesine yerleşmiş ki üniversite adeta Gurcıstan'ın tapınağı olmuş. Bilimler Akademisi çoktan kurulmuş Tiflis'te. Kırkı aşkın araştırma enstitüsü var. StRECEK Türk sineması 75. yılını kutluyor Turk Sineması Gunü, bugün saat 09.30'da sinema sektörü kuruluşlarının yöneticileri ve sinema çalışanlarının Beycğlu 'ndaAyhan Işık Sokağı 'nda bır araya gelmeleriyle başlayacak. Kullur Servisi Turk sinemasının 75 >ılı bugun tstanbul'da çeşitlı etkınlıklerle kutlamyor Turk Sineması Gunu kutlamaları bugun saat 9 30'da sinema sektöru kuruluşlarının yonetıcılerı \e sinema çalışanlarının Beyoğlu'ndakı Ayhan Işık Sokağı'nda bır araya gelmeleriyle başlayacak Türkiye Sinema Eserı Sahıplen Meslek Bırhğı SESAM'ın Ikıncı Başkanı Omer Kavur'un açıklamasına göre Taksım Anıtı önunde saygı duruşunda bulunulduktan sonra Ayhan Işık Sokağı'nda, Turk sınemasına aralıksız 40 yıl hızmet etmtş kışılere bırer onur plaketı \ erılecek Beyoğlu Bdedıyesı'run de katkılarıyla duzenlenen kutlama gununde daha sonra Ayhan Işık Sokağı'nda "sandviç ve ayran"dan oluşan bır set yemeğı yenılecek Öte yandan, Ayhan Işık Sokağı'nın paralelındekı Hava Sokağı'na da, ılk Tuık sınemacısı olan Fuat Uzkınay'ın adı verılecek Turk Sineması Gunu dolavısıy!a bugun Beyoğlu'ndakı bütun sınemalar matınelerde Turk filmlennı ucretsız gösterecek, sdyleşıler duzenlenecek Bugun Emek sıneması'nda 12 00'de Duygu Sağıroğlu'nun "Bıtmeyen Yol"u, 14 15'teOmer Kavur'un "An Guzel İstanbul"u, 16.30'da Metin Erksan'ın "Susuz Yaz"ı gösterılecek Ruya Sıneması'nda 12.00'de Muzaffer Arslan'ın "Ankara Ekspresi", 1415'te Ertem Eilmezın "Hababam Sınıfı", 16 30'da BUge Olgaç'ın "Kaşık Duşmanı" YILMAZ GUNEY'SİZ KLTLAMA Turk sinemasının en onem sunulacak Dun>a Sıneması'nda 12.00'de li sanatçılarından Yılmaz Gune> Mn filmlerı yasaklar yuzunden kendi ulkesınde gosterilemiyor. Guney, Yılmaz Duru'nun "ince teyzi Tuna'ııın "Vasak Sokaklar"ı, 14.15'te Alı Ozgenturk'un Cumalt"sinde Tijen Par'la oynamıştı. " A t " ı , 16 30'da Erden Kıral'ın "Hakkâri'de Bir Mevsim"ı ızJenebılecek Alkazar Sıneması'nda 12 00'de Kartal Tibet'ın "Oğretmen"ı, 14 15'te Şerif Goren'ın "Derman"ı, 16 30'da iNeslı Çolgecen'ın "Zuğurt Aga"sı gonılebılecek Sınepop'ta 14 15'te Ertem Goreç'ın " O t o b u s Y o l c u l a n " , 16.30'da ıse Zeki Okten'm "Pehlivan"ı gösterılecek Atlas Sıneması'nda 12 00'de Memduh Un'un " U ç Arkadaş"ı 14 15'te Haht Refiğ'ın "Haremde 4 Kadın"ı, 16 30'da Turgul Dernirağ'ın "Aşk ve Kin"ı ızlenebılecek Lale Sıneması'nda 12 00'de Atıf Yılmaz'ın "Al Yazmalım ", 14 15'te YavuzTurguI'un "Muhsin Be>" ve 16 30'da Sureyya Duru'nun " A d a " adlı yapıtları gösterılecek Ataturk Kultur Merkezı'nde 16 mıhmetrelık kopvalarıvla gösterılecek fîlmler ıse Lutfi Akad'ın "Vesıkah Varim". Memduh Un'un "Avare Mustafa", Atıf Yılmaz'ın "Erkek Alı", Ali Refiğ'ın "Bir Turke Gonul Verdıın" \e Metin Erksan'ın "Dokuz Dağın Efesi" adlı yapıtları MSU SmemaTV Merkezı'ndekı Turk sineması gosterımlerının ılkı bugun. Bugun saat 16 30'da Şadı Fikret Karagozoğlu'nun 1921'de çektığı "Rican Efendi Vekılharç" \e Muhsın Ertugrul'un 1935 yapımı "Bataklı Damın Kıa Aysel" adlı filmlerı, İS 30'da ıse Ahmet Fehim Efendi'nın 1919 tarıhlı "Binnaz"ı ve Metin Erksan'ın 1966'daçevırdığı "Sevmek Zamanı" Beşıktaş Kışlaönu'ndekı SınemaTV Merkezi salonunda ızlenebılecek. Sinemaya 40 yılını verenler Türk sinemasına 40 y J hizmei eimiş kişilere birer onur plaketi verilecek. Lutfi Akad, Sadn Ahşık, Orhan Aksoy, 2İekı Alpan, Haııdan Adalı, Halıt Akçatepe, Mumtaz Alpaslan, Osman Alyanak, Ilhan Arakon, Burhan Arpat, Özdemır Arıtan, Nevın Aypar, Hılmı Başcan, Marko Buduns, Enver Burçkın, Orhan Çağman, Mehmet Çakar, Orhan Elrnas, Sezaı Elmaskaya, Cahıt Engın, Nıyazı Er, Sadettın Erbıl, Orhan Erçm, Davut Ergün, Hurrem Erftıan, Metm Erksan, Erdoğan Esenboğa, Cemıl Fılmer, Dıyamandı Fılmendıs, Renan Fbsforoğlu, Sırn Gultekın, Ertem Goreç, Muharrem Gürses, Nışan Hançer, Seyfı Havaen, Sabahattın Hoşsöz, Necatı Uktac, Turgut Inangıray, Zıya Insel, Şadan Karrul, Çetın Karamanbey, Recaı Karataş, Faruk Kenç, Hulusı Kentmen, Sacıde Keskın, Eşref Kolçak, Sohban Koloğlu, Nevzat Okçugıl, Bulenı Oran, Guler Ökten, Turgut Ören, Mehmet Özekıt, Nıjat Ozon, Semıh Peköz, Mıke Rataelyan, AJıye Rona, Kadır Sa\un, Nejat Saydam, O>a Sense\, Sezer Sean, Rafet Şınner, Yuksel Tanık, Bakı Tamer, Muzaffer Tema, Nubar Terzıyan, Fahn Tekşen, Nurı Tuğ, Ahmet Turgutlu, Fuat Uzkınay, Memduh Ün, Atıf Yılmaz, Celalettın Yonat KAMERA ARKASINDA Fuat Uzkınay, Ayastefanos Amtı'nın yıkılışında çektiği belgeseUe iik Turk sınemacısı olmuştu. Bugun Beyoğlu'nda bir sokaga Fuat Uzkınay adı verilecek. lanmasını bılmıyordu. Bunun usBundan tam 75yılönce Türk sinemasının tune Avusturya şirketının kameserüveniFuat Uzkınay'la başlamıştı. nunanı Mordo, babama alıcıyı ogretti ve ilk Turk filmı de boylece Uzkınay 'ın kızı Mutena Uzkınay, babasının çekilmiş oldu. Dınamıtle yıkılan sinemaya ailesi kadar düşkun olduğunu söylüyor.anıtın çekımi sırasuıda babamı ve lanna da sevdırmeye çalışmış bu yepyenı sanatı ve o zaman çalışTurk sıneraasının 75. yılında, makta olduğu Istanbul Erkek Lıbugun neredeyse sınemamız kadar sesı'nde fılm gosterımlerı duzenyaşlanan, ama "ber şe>e ragmen" lenmesınde onculuk yapmış. ölmeyen sınemamız gıbı ıçındek. Fuat üzkınay'ın ve 75 yıllık sısinema sevgısını yaşatan bırıyle nemamızın ılk çekım seruvenını konuştuk: Mutena Uzkınay. Bun ıse sınemacının kızı Mutena Uzdan tam 75 yıl önce, 14 kasımda, kınay şoyie anlatıyor "1876savaşı Turk sinemasının serüvemnı baş sırasında Ruslann şimdikı Yeşillatan ılk adam Fuat UzkınaVın kı kov'de dıklıklen Ayastefanos Anızı Uzkınay bıze babasını, kıtap tını, 1914te iktıdarda olan tttıhat larda okuduğumuz yaşamı dışın ve Terakki Fırkası. vıkma karan da kalan ozel anılarıyla anlattı aldı. Vıkımı o sıralar bir AvusturSohbetımu Fuat Uzkınay'ın sı yn şirketi filme almak istiyordu, nemayla ılk tanıştığı, Istanbul'da ancak halkın neredeyse ellerivle sınemaların yenı yenı yerleşmeye yıkmaya hazır olduğu anıtı bir başladığı yıllardan, 1910'dan baş Turkun filme alması istendı ve bu ladı Sinemaya o yıllarda "âşık" gorrv ıçın babam uygun goruldu. olmaya başlayan Uzkınay, başka Ama babam o sıralar alıcıyı kul îlk Türk sinemacısı AHU ANTMEN kamerayı bır >ere baglamışlar zarar gelmesın diye... Buna hep gulmuşumdur." Uzkınay savaş yıllarını da "sinemasız" gecırmemış Almanya'ya yaptığı yolculuklarda "ordu sinemacılıgı"na tanık olan Enver Paşa, bu uygulamanın Turkıye'de başlatılması ıçın çalışmalara başlayınca, 1915'te Merkez Ordn Sinema Dairesı kurulmuş, çok geçmeden de yerıne Uzkınay getirilmıştı "Hepimize çok duşkundu" divor babası ıçın Mutena Uzkınay Ancak sinemaya da fazlasıyla duşkun olan Fuat Üzkınay'ın zaman zaman "ihmalkârlık" yaptığı, e«ı Şukriye Hanım'ın da bu duruma bazen mudahale eıtığını anlatıyor.