Katalog

CUMHURİYET/16 Türk Denıokrasi Vakfı Duşes elinden ödül adlı atıyla ANKARA (AA) Türk Deraokrasi Vakfı'nın kültürel etkinlikleri çerçevesinde düzenlediği konferanslar serisinde, Devlet Bakanı Ercument Konukman, "Bulgaristan'dan göç sorunu"nu anlatacak. Prograraa göre, 7 ekimde Prof. Dr. Erdal Türkkan ile Prof. Dr. Emin Çankçı'nın katılacağı "TL'd« konvertibiliteye geçiş ve 9 ağustos kararian" konusunda bir panel duzenlenecek. 14 ekimde "Dcmokratikleşme ve TCK'nın 141,142 ve 163. maddeleri" konulu panel izlenebilecek. Panelde, Prof. Dr. Suat Bilge, Prof. Dr. Eralp Özgen ile Prof. Dr. Bülenl Tanör konuşacaklar. 28 ekımdekı panelin konusu, "Cumhurbaşkaıüıgı seçuni ve sonrası." Panele, Cumhuriyet Gazetesi'nden Ahmel Tan, Hurriyet Gazetesi'nden Ertugnıl Özkök, Güneş Gazetesi'nden Uluç Gürkan ile Tercüman Gazetesi'nden Yavuz Donat katılacaklar. 3 EKİM 1989 Gabor suçlu Elinde içki şişesi, ehliyetsiz araba kullanırken kendisini durduran polis memuruna bir de tokat atan Cınlu aktris Zsa Zsa Gabor çıkarıldığı mahkemede suçiu bulundu. Zsa Zsa, ışlediği bu suçtan ötürü 18 aya kadar hapıs cezasına çarptınlabilecek. (Fotojjraf: Reuter) ingiltere'nin Ascot kentinde yapılan Kraliçe Elızabeth II koşusunda Zilzel birinciliği kazanan Dubaili Al Maktum, kupasını York düşesinin elinden aldı. Al Maktum, duşesın kutlamaiarını kabul ederken oldukça heyecanllydı. (Fotoğraf: Reuter) balanndan bir sonuç alamadı. Arkadaş canlısı ördeğin şanssızlığı, domuzlan guneş banyosu yaparken rahatsız etmesi oldu. Oynamak amacıyla vurduğu küçük gaga darbeleri de kâr etmeyınce, ördeğe, domuzu yainız bırakmaktan başka çıkar yol kalmadı. Karşıhksız kalan dostluk girişi HABERLERIN DEVAMI Firara beş kala (Baştara/ı 1. Sayfada) noktada yukanya çıkamayacaklannı belirten yetkililer, durumun birkaç gün daha fark edilmemesi halinde, bir toplu firar olayının daha meydana gelebileceğini kaydettiler. Tüneli gazetecilere gösteren Bayrampaşa Cezaevi yetkilileri, şunlan söylediler: "Tiınel B3 koğuşunun tuvaletinden kazümış. Tuvalette bulunan mermer uygun biçimde kesilmiş. Kazma işine ara verdikleri zaman, kesilen mermer yine yerine konuyor. Böytelikle dikkat çekilmemiş. Tüneli, cezaevi içindeki kontroller sırasnda ortaya çıkardık." Cezaevi yetkililerinin bu iddiastna karşm, tutuklu ve hükümlü yakınlan olayı içerden ihbar eden birisinin bulunduğunu ileri sürdüler. Tünel kazma olayına dışandan yardım edilip edilmediği konusundaki bir soruya yetkililer, "Soraşrurma süriiyor. Tünel ne kadar zamanda kazılmış, kimler kazmış, ne zaman kazılmaya başlanmış. Bunlar soruşlurma sonunda belli olacak. Sonışturmayı Ejıip Cumburiyet Savcılıgı yürülüyor" yanıtını verdiler. Bu arada, dün Bayrampaşa Ceza ve Tiıtukevi'nde yapılması ge ANAP'ta genel başkan arayışı la etkisi bulunmayan Mesut Yılmaz'ın Özal desteğiyle genel başkan koltuğuna oturabileceği hesaplanıyor. tttifakçılar bu olasılığı göz önune alarak ne pahasına olursa olsun, Yılmaz'ın önünü kesmeye çalışıyorlar. EKREM PAKDEMİRLt: Başbakan Özal'ın ekonomik konularda en güvendiği isimler arasında yer alan Ekrem Pakdemırh'nin genel başkan adayhğı, "Özal'ın suni olarak ortaya attıgı bir isim" olarak değerlendiriliyor. ANAP'ın muhafazakâr kanadına yakın olarak bilinen Pakdemirli'nin ANAP tabamnda fazla gücü bulunmadığı belirtiliyor. Pakdemirli, grup içinde de "sınırlı ve soguk" olarak niteleniyor. OLTAN SUNGURLU: ANAP'ın ittifak eğilimi içerisinde yer alan Adalet Bakanı Oltan Sungurlu'nun adayhğı da "zayıf bir olasılık" olarak görülüyor. ANAP'lılar, Sungurlu'nun teşkiSon olarak Meclis başkanlığına lat başkanhğı görevinde büyük özal'ın adayı Akbalut karşısında adaylığını koyan Vehbi Dinçerier devreye girerek, Hasan Celal Güzel ile Keçeciler'i uzlaştırmaya ça (Baftara/ı 1. Sayfada) lışıyor. Keçeciler'in bu çabalara Özal, bir cumhurbaşkanına yakarşılık ısrarlı olduğu ve "Bu par raşır davranışların sankı provasıtide büyük eraeğim var. Bana her nı yapıyordu. izlenimıni sorduğuzaman haksızlık yapıldı ve hep fe muz Demirel, "Patlamaya hazır dakâriık yapmam istendi. Bu kez büyük bir balon" uyor, "Özal'dan fedakâriık yapan ben olmaya 'kurtulmadıkça' Türkıye'nin başıcagım" dediği öğrenildi. nın beladan kurtulamayacağını" ANAP kulislerinde, Keçeciler^ söylüyordu. in, genel başkan olmasımn sakın^' GAP'ta her şeyi toz pembe calarını bile bile parti içinde güç gösteren Özal'ın övünülerine kardenemesine girdiği ve kendisi için şılık Atatürk Barajı'nın yapımı dıbir pazarhk gücü oluşturmaya çaşında ışler kör topal yürüyor. Harlıştığı değerlendirmesi yapılıyor. ran Ovası'na bereket yağdıracak Keçeciler'in Özal'ın cumhurbaşkanı olması halinde kunılacak yeni su tunelleri tamamlanamıyor. Bihükümette etkin bir görev almayı rinden vazgeçilmış. Sulama kanalları ise 1980 öncesi neredeyhedeflediği öne sürülüyor. se orada kalmış. Tünel ve su kaHASAN CELAL GÜZEL: 26 nalları yapılmadıkça Atatürk Bamart seçim yenilgisinin ardından rajı'nın tuttuğu sular ne ışe yarahükümetten aynlan Hasan Celal yacak? Suriye'yı tehdide yarayan Güzel, hareketçimuhafazakâr silah olmaktan öteye, yöre insanmilletvekillerinin desteğini alarak, "genel başkan adayı" olarak or larına hangi yararları sağlayataya çıktı. Ancak Keçeciler'in ge cak? Dicle projesine can verecenel başkan adaylığını açıklaması ği bilinen ve yapımına başlanan üzerine Hasan Celal Güzel, hare barajlarda dokuz şantiye kapalı, ketçi eğüimin genel başkan adayı çalışamıyor. Havaalanı yok, yol olarak gCründu. Genel başkan yok. adaylığını açıklamaktan kaçınan TV'den halka GAP'ın daha hızGüzd, bir büro tutarak ANAP ta lı yürüyebilmesi için "koordinasbanında kulis faaliyetine girdi. yonu yürütecek" bir büro kurulGüzel, bu bürosunda olağanüstü duğu sürekli anlatılıyor. Bu müjkongrede etkili olabilecek de düne kadar GAP'ta işlerin koANAP'lı il yöneticileri ve milletordinasyonsuz yüaıdüğunü açıkvekilleriyle sik ak bir araya geüyor. ça itiraf etmiyor mu ? Güzel'in genel başkan adaylığını GAP seferine katılan üç yüz açıklaması için Başbakan Özal' ın cumhurbaşkam adaylığını açık konuğu bir günlüğüne koordine lamasını beklediği belirtiliyor. Es etmekten aciz hükümetle cumki Milli Eğitim Bakanı Hasan Ce hurbaşkam edastyia konuşan lal Guzel, liberallerin genel başkan Başbakan Özal, günü geçmiş yeadayı Mesut Yılmaz ile de görüş mekleri yeniden ısıtarak önümüze koyarken hangi amaca varmeler yapıyor. Bu aşamada bölünmüş durumda bulunan ANAP'ın ittifak kanadının Hasan Celal Güzel etrafmda toparlanabileceği belirtiUyor. Muhafazakâr eğilimin de desteğini alması halinde Hasan Celal Güzel, ANAP kongresinde genel başkan seçilecek güçlü isim olarak değerlendiriliyor. MESUT YILMAZ: Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz, ANAP'ın liberal eğilimdeki milletvekilleri tarafından "Özal'ın veliahü" olarak görülüyor. ANAP'lı liberaUer Başbakan Özal'ın i!k günden bu yana kurulan bütün hükümetlerde Mesut Yılmaz'a yer verdiğini belirterek, 26 mart seçimlerinden sonra çok kritik bir dönemde yapılan hükümet değişikliğinde Mesut Yılmaz'ın büyük etkisi bulunduğunu kaydediyorlar. ANAP'ın ilk kongresinde en fazla oy alarak MKYK'ya giren Mesut Yılmaz'ın ANAP tabanındaki bu gücü ikinci kongrede yan yanya azaldı. Yılmaz'ın 26 marttan sonra ANAPın "merkez sag" bir parti olduğunu savunması "ittifak" grubunun şimşeklerini üzerinde topladı. ANAP'ın delege düzeyinde büyük etkinliği bulunan hareketçimuhafazakâr eğilimdeki milletvekilleri, Yılmaz'ın genel başkanlığını önlemek için yoğun bir çalışmaya girdiler. partideki aktif görevinden de uzaklaştınldı. Muhafazakâr eğilimin önde gelen ismi Keçeciler, Meclis başkanhğı seçimi öncesinde Başbakan Özal ile özel bir görüşme yaparak Başbakan'a, "cumhnrbaşkanı adayı olmaması" tavsiyesinde bulundu. Keçeciler, daha sonra özal'ın cumhurbaşkam adayı olması halinde oy vereceğini ve genel başkaıılığa aday olduğunu açıkladı. Keçeciler'in genel başkanlığa adaylığını açıklaması, ANAP içinde daha önce birlikte davranan hareketçimuhafazakâr ittifakı böldü. tttifakçılann çekilmesi yönündeki telkinlerini geri çeviren Keçeciler, halen genel başkan adaylığı konusunda kaıarlılığını koruyor. Keçeciler'in olağanüstu kongreden büyük delege desteğı alabileceği, ancak "dinci" görüntüsu nedeniyle genel başkanlığının ve başbakanlığının büyük siyasi sorunlar yaratacağı belirtiliyor. puan topladığını, ancak 26 mart secimleri öncesi adaylar belirlenirken büyük hatalar yaptığını dile getiriyorlar. Sungurlu, "Başbakan OzaPı önsecim konusunda ikna etmeye çalışmamak", "yanuş listelere hiçbir müdahalede bulunmamak" ve "yerel seçim yeniigisinin baş sonımlusn" olınakla suçianıyor. Sungurlu'nun olağanüstü kongrede teşkilattan da oy alamayacağı öne sürülüyor. ORHAN DEMİRTAŞ: ANAP Teşkijat Başkaru Orhan Demirtaş da "Özal'ın ANAP'ı denemek için ortaya atügı isim" olarak değerlendiriliyor. LUTFULLAH KAYALAR: ANAP'ın ilk yıllannda hareketçimuhafazakâr egilimle yakın ilişkiler içerisinde bulunan, ancak daha sonra liberallerle birlikte davranan Tanm Orman ve Köyişleri Bakanı Kayalar'a da genel başkanlık yanşında fazla şans tanınmıyor. (Baftara/ı 1. Sayfada) Mesul Yılmaz'ın, Özal'ın curnhurbaşkanı adayı olması olasılığı karşısında genel başkanlık hazırlıklarını hızlandırdığı görüldü. lttifakı oluşturan milletvekilleri ise genel başkan adaylarının sayısını teke indirme çabasına girdiler. Muhafazakârlann adayı Mehmet Keçeciler ile daha çok ANAP'ın hareketçi eğilimdeki milletvekillerinin desteklediği Hasan O l a l Gözel arasında, "uzlaştırma" görevini, Meclis Başkanlığı'na adaylığım koyan eski Müli Eğitim Bakanı Vehbi Dinçerier ustlendi. Guzel ve Keçeciler arasında uzlaşma ağlanamaması halinde, rauhafazakâr ve hareketçi eğilimdeki ANAP'lılann yeni bir aday arayışına girecekleri belirtildi. Başbakan özal'ın yeğeni eski Tanm Orman ve Köyişleri Bakanı Hüsnü Doğan, bu grubun genel başkan Kultanılan atottaf Bayrampaşa Cezaevf'nde kazılan tfinelde gelişmiş elektnk tesisatı ve havalandırma için geliştiadayhğına en yakın duşündüğü rilmış bîr <fjrük (Fotoğraf Mehmet Demirkaya) isim olarak değerlendiriliyor. reken adi suçluların ziyareti ger başlaması gerekiyor. Saat 12.00 çekleşmedi. Uzun süre cezaevi ka oldu, hâlâ hiçbir haber yok. Bize pısında bekleyen zivaretçilerden 45 ya göriış yapılmayacak ya da şu yaşındaki Nuriye Özdönmez bay saatte yapılacak desinler. Ona gögınlık geçirdi. Sabah saat re bekleyelim. Bize neden bu ka04.00'ten beri ziyaretçi kuyruğun dar güçliik çıkartıyorlar" dedi. da beklediğini soyleyen Nuriye Buna karşın Bayrampaşa Ceza Özdönmez, "Kardeşimi ziyaret ve TAıtukevi yetkilileri, tünelin oredecegim. Görüşün saat 09.00'da taya çıkartılması nedeniyle diğer koğuşlara sevkin olduğunu ve bu yüzden görüşün ne zaman yapılacağının belli olmadığını söylediler. öte yandan, cezaevi yetkilileri, cezaevi önünde görüş için bekleyenlerce ortaya atılan "içerde olaylann çtkttgı ve ölenlerin olduğu" yolundaki soylentileri de yalanladılar. ANAP grubunun büyük bölümü Başbakan Özal'ın cumhurbaşkanı adayhğına "büyük olasılık" olarak bakıyorlar. Özal'ın, "iklidar grubunun lideri" olarak cumhurbaşkanhğına adaylığını "koymak zorunda" bulunduğuna dikkat çeken ANAP içerisindeki eğilimlerin önculeri, Özal sonrası A N A P genel başkanhğı için yoğun bir kulise girdiler. Bu arada Başbakan Özal'ın Çankaya'ya çıkmasına karşı olan Necmettin Karaduman ile arkadaşları, cumhurbaşkanlığına aday çıkarıp çıkarmama sorununu değerlendirmeye aldılar. Karaduman ve arkadaşları, Başbakan Özal'ın cumhurbaşkanlığına aday olması halinde, karşısına bir başka aday çıkarmayı planlıyorlar. Çoğunluğunu kuskün ANAP'lılann oluşturduğu grup, Burdur Milletvekili Fetbi Çelikbaş'ı cumhurbaşkaru adaylığı için ikna etraeye çalışıyor. Karaduman'ın yakın arkadaşlannın, "aday ol" önerisine karşı çıktıgı ve cumhurbaşkam adayı olmayı duşünmediğini net bir biçimde ortaya koyduğu öğrenildi. Eski Başbakan Yardımcılarından Kaya Erdem'in de bu grubun adaylık önerisine sıcak bakmadığı ifade edildi. Karaduman grubunun ikna edilmesi halinde Fethi Çelikbaş'ı cumhurbaşkam ada>i olarak çıkaracaklan, Çelikbaş'ın bu görevi kabul etmemesi halinde, en yakın ismin Meclis başkanhğı seçiminde muhalefet partilerinin de oyunu alan tlyas Aklaş'ın olabileceği belirtiliyor. Karaduman ve arkadaşlannın yeniden bir araya gelerek durum değerlendirmesi yapacaklan öğrenildi. CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Parti içi koaiisyon gerçekteşecek, özal Çankaya'da, hükümet ve parti aşağıda, "elbirliğiyle" vatandaşın gözünde ANAP yine parlayacakmış! Oysa özal'ın "defi belâ kabilınden" yukanya çıkmasını ısteyenlerle ıstemeyenlerin son günlerdeki yeni arayışlarında kimi özellikler yattığını parti içindeki tarafsız gözlemciler açıklıyor. Özal gitsin diyenlerte gitmesini istemeyenlerin gerekçeleri aynı ölçülerde haklı. Gitmesini isteyenler, Özal'dan ülkenin kurtulacağını hesaplıyorlar, hem de "önlerinin açılacağını." Gitmesin diyenlerse "kendilerine güveni olmayan" geleceklerinden kaygı duyanlar. Yukarı çıkmasına yan tutanlar, önlerine çıkacak "büyük kısmeti" Özal'ın doğrudan müdahalelerle önleyeceğinden kuşkulanıyorlar. Hasan Celal Güzel'in, Keçeciler'i adaylıktan vazgeçirme girişimleri, bu aralar yine gündeme girdi. Dün sabahki büro toplantısında içimizden biri "Keçecilerin yaman talihine" değindi. Aşın tutucu diye Özal devrinde veto yedi. Şimdi de belki aynı gerekçeyle H.C. Güzel onu d/şlamaya çalışıyor. Şayet girişimler gerçekse, daha bugünden H.C. Güzel, acaba "Özal'laşıyor mu?" DYP merkezinin, ANAP'ta olup bitenleri gözlediği, gelişmeleri özenle izledıği yadsınmıyor. Ne de olsa "sağda oy ve iktidar kavgası" yaşanıyor. DYP'ye göre iç düzenlemeler örgüte bırakılırsa Keçeciler partinin başına oturur. Ama Özal "tepeden inme" modelini bırden uygulamaya alırsa o zaman yeni gruplaşmalar ortaya çıkar. H.C. GüzelKeçecıler işbirliğinden söz ediliyor. Tabii Güzel lehine bir amaçta buluşacakları söyleniyor. Özal'ın gözdesi Mesut Yılmaz'ı "ekarte edebilmek." Bir başka olay yavaş yavas filizlenıyormuş. Muhalefet Özal'a oy vermeyecek, "kendi çalsın kendi oynasın" sloganıyla ANAP grubunun seçmesine seyirci kalacak. Fakat yeni belirtilere göre ANAP içinde de, Özal'a oy vermeyeceklenn giderek çoğaldığı öne sürülüyor. Bu hareket gerçekleşirse, zaten yüzde 21B'e dayanan "zahiri" çoğunluğun oyları daha tartışmah olacak. Clstüne üstlük ANAP'tan katılmayanlarla Özal'ın cumhurbaşkanlığını destekleyen oyların yüzdesi daha aşağılara ınecek. Tabii muhalefet bu hesabı çok iyi yapacak. Örneğin ANAP'tan katılımlaria yüzde 16'lara düşen azınlık oylarıyia Özal'ın Türk halkını temsil edemeyeceğı vurgulanacak. Söylentilerın bir başkası, "seçilirse, mart ayına kadar sürer saltanatı" diyor. Neden mart ayı? Açık yanıt alınamıyor. Ama kulislerde kimi yeni beklentilerin işareti sayılıyor. /»ylık beş milyoncuğun gideceği korkusuyla iktidar milletvekillerinin uzun süre baskılara dayanamayacağı yine varsayılıyor ve mayıs ayında genel seçimden söz ediliyor. Yarın, öbür gün adaylık süresinin ne zaman başlayacağı belli olacak. Özal dışında adaylar belirecek. Bu haftanın ortalarından başlayarak, hele gelecek hafta, bunalım maratonunun startı verıliyor. Allah'ın lütfuyla Özal iktidara gelmiş ya Allah'ın lütfuyla herhalde bunalımlardan çıkacağız. BUYUK FİRARLAR Tünelle gerçekleşen 8 firar Haber Merkezi Cezaevlerinden toplu firar olaylarım, 1971 sonrasında siyasi tutuklu ve hükUmlülerin başlattığı gorulüyor. O günlerden gunumuze kadar tunel kaalarak gerçekleştirilen sekiz büyük firar olayı biliniyor. Maltepe 2. Zırhlı Tugay Askeri Cezaevi'nden Mahir Çayan ve arkadaşhn, Ankara Merkez Cezaevi'nden DevYol eski liderlerinden Taner Akçam ve dört arkadaşı, Van'da iki olayda 58 kişi, Erzincan Askeri Cezaevi'nden DevYol ve Kurtuluş sanıklarından 8 kişi ve Artvin'den 15 hükümlü ve tutuklunun bulunduğu 15 kişi, Metris'ten de sol görüşlü 29 tutuklu ve hükümlü, Kırşehir'den 18 kişi tünel kazarak kaçmayı başarmıştı. Mahir Çayanlar'ın kaçısı Haklarında ölüm cezası istenen Türkiye Halk Kurtuluş Cephesi ve Partisi yöneticilerinden Mahir Çayan, Ulaş Bardakçı, Ziya Yılmaz ile Turkiye Halk Kurtuluş Ordusu tstanbul Bölgesi liderlerinden Ciban Alptekin ve Ömer Ayna 29 Kasım 1971 gecesi Maltepe 2. Zırhlı Tugay Askeri Ceza ve Tutukevi'nden kaçmışlardı. Çayan ve arkadaşlannın, bulunduklan koğuşun zeminini delerek toprağı dibe doğru 5 metre kazdıkları, sonra binanın temelini bularak kazıyı fosseptik kanalına ulaştırdıkları belirlenmişti. Tutuklular, fosseptik kanalından yararlanarak ihata duvannın dışına ulaşan bir tünel elde etmişlerdi. Burada tek kişinin çıkabileceği büyüklükte bir delik açan tutuklular kaçmayı başarmıştı. Kaada, tutuklular bir bidonun boş gövdesinden yararlanarak toprağı kazmışlar ve bidonun dış kapağıru kürek gibi kullanmışlardı. Kaa işleminde sandalye bacağı ve çekiçten yararlarulmıştı. Şemsi Özkan ve Toptaşı Cezaevi Aralannda, adından daha sonra çok söz ettirecek MLSPB örgütünün önde gelen isimlerinden Şemsi Ozkan'ın da bulunduğu 9 siyasi tutuklu, 9 Aralık 1977'de Toptaşı Cezaevi'nden güvenlik görevlileriyle silahlı çatışmaya girerek kaçmayı başarmıştı. Fehrni Gökçek, Süleyman Polat, Levent Begen, Kerim Mete Sonatılgan, Hasan Şensoy, Şemsi Özkan, Hasan Aksu, Hüseyin Balkır ve Sefa Kaçmaz cezaevinden kaçmışlardı. Taner Akçam kaçıyor Ankara Merkez Cezaevi'nde kalan Taner Akçam ve 5 arkadaşı 12 Mart 1977'de pencereden atlayarak kaçmayı başardı. Taner Akçam ile Zeki Şerit, Sadık Özer, Şadi Güven, Ali Rıza Salman ve Mnzaffer Erbaş adlı bir hükümlü cezaevinden tünel kazarak kaçtılar. Ali Rıza Salman elinden sakat olduğu için hemen yakalanırken, Muzaffer Erbaş'ın adi tutuklu olduğu belirlenmişti. Kaçış için yandaki marangozhaneye bir tünel kazılmış, buranın demir parmaklıkları kesilerek iple aşağıya inilmişti. Tahliye edilenin yerine 1 Mayıs 1978'de sol görüşlü Nebil Raktıma ile Hacı Demir Kaya filiğinden yararlanan, biri üç idam cezası hukümlüsu olan Huseyin Yeniyapan, biri yine iki idam cezası hukümlüsu olan Arap Ali Demir ile, biri de hırsızlıktan İG yıla mahkum olan Osman Manas cezaevinden dışanya çarşaf sarkıtarak kaçmayı başarmışlar ve ü( hükümlü de bir hafta içinde yakalanmışlardı. Erzincan'da 8 kişi 5'i idam, 3'ü de ömürboyu hapis cezasına mahkum Dev Yol ve Kurtuluş'tan 8 kişi, 6 Haziran 1987 günü Er zincan 1 Nolu Askeri Cezaevi'nden 83 metre tünel kazarak kaçtı. 2.5 metre derinliğindeki tüneli kazmak için çıkan toprağı cezaevi çatısına taşıyan hükümlülerin, 1 metre çaplı tünelde hava alabilmek için gazete kâğularından boru yaptıklan, tüneli aydınlatabilmek için de sigara yaldızlanndan elde ettikleri bağlantıyı kullandıkları belirlenmişti. Metris firan 7 Metris Asken Cezaevi'nden TKPML/TİKKO örgütü üyesi 29 tutuklu ve hükümlü, cezaevi kanalizasyonunurı içinden 6 ay süreyle kazdıklan tünele, koğuşun pencere ve parmak lıklanru keserek girmiş ve kaçmışlardı. 25 Mart 1988 günü gerçekleşen firar, büyük yankı yaratmıştı. Kırşehir'den kaçış 17 Eylü) 1988 günü Kırşehir E Tipi Cezaevi'nin 12 Nolu koğuşunda kalar sol görüşlü 18 tutuklu ve hukümlt 118 metrelik bir tünel kazaıak firar etmişlerdi. 3'ü idam, 4't ömürboyu hapis mahkumu olar firarilerin kazdığı tünel, tuvalet ten başlayıp cezaevi binası ve nöbetçi kulesinin altından gecerek tel örgüleri aşıyordu. TuneldM Wr keslt B3 koğuşunun tuvaletinin altından başlayıp 18 metre boyunca nerteyen ve cezaevi dışırtda sokağın altına ulaşan tünel 24 metre derinliğınde. (Fotoğraf: Mehmet Demirkaya) rar için tahliye edilen iki kişinin yerine geçme yolunu sectiler. Firar olayı Bayrampaşa Cezaevi'nden gerçekleştirüdi. Aynı cezaevinden 31 Ekim 1978'de gerçekleşen bir başka firar olayında da Etem Gtiler, Seyfi Kambur, Bahri Kahraman ve sol görüşlü Cabir Aygün kaçmayı başarmışlardı. Ferhat Tüysüz Bayrampaşa Cezaevi'nde 2 Kasım 1978'de gerçekleştirilen firar olayında 13 ülkücü, ziyaretçiler arasına karışarak kaçmayı başarmıştı. Aralannda "Bir gün canım sıkıldı, öldürecek adam aradık" şeklinde ifadesiyle unlu ülkücu Ferhat Tüysüz'ün de bulunduğu hükümlü ve tutuklulann kaçışı ile ilgili olarak Emniyet Müdürü "Bu kaçma değil, salıvermedir" diyordu. Firar olayı bir görüşme kabininde demir parmaklıklar kesilerek gerçekleştirildi. Agca kaçınlıyor Abdi tpekçi cinayeti faili Mehmet Ali Ağca, tutuklu bulunduğu Kartal Maltepe Askeri Cezaevi'nden 23.11.1979 gecesi kaçınldı. Ipekçi'nin katili Ağca'nın kaçırılmasıyla ilgili olarak cezaevinde görevli 2 subay, 1 astsubay ve 11 er tutuklanmıştı. Van'dan iki firar olayı Van Kapalı Cezaevi'nde 15 Mart 1980 ve 30 Mart 1980 tarihlerinde gerçekleştirilen iki firar olayında tünel kazılarak 58 tutuklu ve hükümlü kaçmayı başardı. Bir grubun banyo ve duş kenarında açtıkları tünelden haberdar olan tutuklular, revir parmaklıklannı keserek kaçtılar. Kaçanlann bir kısmı kısa süre sonra yakalanmıştı. Osmaniye'de ve Adana'da firarlar 25 Mart 1980 tarihinde Adana Osmaniye Cezaevi'nde 8 tutuklu ve hükümlü, gardiyanlan etkisiz hale getirerek kaçmayı başanyordu. Aynı gün Adana Cezaevi'nden de iki hükümlü kaçmayı başarrruş, biri de kaçarken yakalanmıştı. Adana'da 11 kişi 9 Haziran 1980 günü Adana Cezaevi'nde yapılan sayımda çeşitli tarihlerde 11 hükümlü ve tutuklunun cezaevinden firar ettiği aıılaşıldı. Bir yetkili, kaçanlardan birinin sol, 10'unun sağ görüşlü olduğunu belirtmişti. Adaylann çalışmaları Başbakan Özal'ın cumhurbaşkanı adayı olması olasılığının çok büyük olduğunu göz önüne alan ANAP içindeki eğilimler, genel başkan adaylan çevresinde toplanarak yoğun bir kulis çalışmasına girdiler. Keçeciler'in özal'dan sonra aday olacağını açıklamasıyla birlikte ANAP'lı muhafazakârlar Keçeciler'in çevresinde yer aldılar. Eski Milli Eğitim Bakanlanndan Hasan Celal Güzel'in de genel başkanlık kulisine girdiği öğrenildi. Daha çok ANAP'ın hareketçi eğilimdeki milletvekillerinin desteklediği Guzel, bir büro tutarak milletvekilleri ve il yöneticileriyle gorüşmelere başladı. Liberallerin adayı Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz ise, çoğunlukla yurtdışında olduğundan, kendisine yakın gördüğü milletvekilleri aracılığıyla genel başkanlık kulisine girdi. ANAP'ın Rize Milletvekili Şadan Tuzcu ile Amasya Milletvekili Adnan Tntkun'un, Mesut Yılmaz için grupta yoğun bir kulis faaliyeti içine girdikleri öğrenildi. ANAP'ta, özal sonrası için genel başkanlık savaşına giren adaylann son durumlan şöyle değerlendiriliyor. . M E H M E T KEÇECİLER: ANAP kurucuları arasında yer alan ve ikinci kongreye kadar teşkilat başkanhğı ile genel başkan başyardımcılığı görevlerini yürüten Keçeciler ile Başbakan özal'ın arası 1987 genel seçimlerinden sonra açıldı. Keçeciler'in hükümette görev alma umidı sönerken, Kardamve Yüdız DGM'ye çıkarılacak ANKARA (Cumhuriyet Büros«) Türkiye"ye geldikleri geçen cuma gününden bu yana 12 gündür gözaltında tutulan politik göçmenler Şerif Yılmaz ve Ahmet Kardam'ın bugün DGM Savcılığı'na çıkanlarak sorgulanmaları bekleniyor. Politik göçmenlerin avukatlan, Yıldız ve Kardam'ın da emniyette işlemlerinin bitmesi nedeniyle "daha rahat koşullara sahip" bir yere aktarılmasını istediler. Öte yandan Türkiye'ye giriş yaptıktan sonra Izmir'e getirilen ve DGM'ce tutuklanan siyasi göçmenlerden eski Mimarlar Odası Sekreteri Talat Ulusoy hakkında açılan dava dosyası yetkisizlik karanyla tstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi SavcıüğVna gönderildi. Boca'dan 3 kişi 4 Şubat 1979'da Buca Cezaevi'nde kalan sol görüşlü hükümlü Muzaffer Baken ile Necdel Gögüs ve Melıme» Avcı adlı tutuklular ziyaretçiler arasına katılarak firar etmişti. Yanm kalan tünel tstanbul Paşakapısı Cezaevi'nde kalan sağ görüşlü hükümlü ve tutuklular tünel kazarak kaçma girişiminde bulundular. Ancak 9 metresi kazılan tünel çıkışa bir metre kala güvenlik kuvvetlerinin yaptığı geArmağan ve Pehlivanoğlu nel arama sırasında ortaya çıka 26 Temmuz 1980 tarihinde de, nlmıştı. Ankara Mamak Askeri Ceza ve Artvin'de 15 kişi Aralann Tutukevi'nden, "toplu kıyım" da AJaattin Karaİar ve Mehmet suçundan yargılanarak ölüm ceKorıunaz isimli ömur boyu hapis zasına çarptırılan tsa Armağan ve mahkumlannın da bulunduğu 15 Mustafa Pehlivanoğlu adlı hükişi, Z9 Ekim 1979 üa Arıvin Ce kümlüler kaçmışlardı. Kaçaklarzaevi'nden tünel kazarak kaçmış dan Pehlivanoğlu daha sonra yatı. 15 metre uzunluğundaki tüne kalanarak idarn edildi. Ü kazarak cezafvinden kaçmayı Çarşafla kaçış Ankara Merbaşaran firariler uzun süre aran kez Kapalı Cezaevi'nde 1 Eylül mışlardı. 1986'da gardiyanların dikkatsiz mak istediğini sergiliyor. Artık "0" ülkenın sorunlarına tepeden bakan, hükümete öneriler yapıp direktifler vererek Çankaya provalanna özenen bir insan. Parti genel merkezlenne gelen yoksulluk, tükenmişlik başvurutannın hepsi palavra. Bulgarıstan sorununda geçmişe ait belgelerı diledığı kadanyla kendinı hakIt çıkarmak için yerine göre bir cümleyi okuyarak demagoji sanatının örneklerini sunarken, tabii haklı. Bir "büyüklük kompleksine" kendini kaptırmış. elinde tespih, aday olacağı günü sayıyor. Bulgarıstan göçmenleri giderek daha büyük sorun olacak. Isı düşüyor. Kamplarda, çadıriarda yüz binlerce insan umurunda mı? Son rakama göre otuz bin kişi geri dönmüş. Kimi ilgililer, "geri dönüşün" yüz bine ulaşacağından kaygılı. DYP, göçmen işinin peşini bırakmayacak. Dün bir yazılı soru vererek hükümetin elindeki kesin rakamları istemeye hazırlanıyordu. Kaç kişi gekji, nerelerde, ne yapıldı, kaçı döndü? Resmı rakamları aldıktan sonra hükümetin başına yeni tokmaklar vuracak. Kimin yararına? Nişanlandık. Mutluyuz. DERYA ERKUT AHMET DURU 2 EKİM 1989İSTANBUL vc • Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz' ANAP kulisine şırınga edilen ın çoğunlukla yurtdışında bulun "yeni bir umut"u giderek "partiması nedeniyle grup içindeki ku nin kurtuluşu sayan" küçük bir lis çabalanm Rize Milletvekili Şa grup var. Özal'a çok yakın olandan Tuzcu ve Amasya Milletveki lara da bugünlerde aynı yargı li Adnan Tutkun aracılığıyla yü yerleşmiş. Ozal yukarı çıkarsa rüttüğü öğrenildi. Tuzcu ve Tut "ANAP'ın yitmesi duracak"mış. kun'un Bakan Yılmaz'a gelişmeler Partiye ve hükümete "yeni bir konusunda sürekli bilgi ilettikle çehre" gelecek, toplumda var olan karamsarlık, kısa zamanda ri ifade ediliyor. Yılmaz'ın ilk başansı öteden be iyımserliğe dönüşecekmiş. Yeni ri, hareketçimuhafazakâr ittifak başbakan, yeni lider, yeni ufukiçerisinde yer alan Ankara Millet lar açacak, parti içindeki bölünvekili Mustafa Tasar'ın desteğini müşlükten sıyrılınacak ve "geçalması oldu. Taşar, ittifaktan ko mış hızmetlere hem devam edihem de kıtle parak Mesüt Yılmaz için çalışma lecek ya başladı. Delege düzeyinde faz gereksinimleri" karşılanacakmış.