Katalog

3 EKÎM 1989 Dış kredi kuüanımı • ANKARA (ANKA) Türkiye'nin bu yıl en çok dış kredi kullanunını haziran ayında gerçekleştirdiği belirlendi. Kıedi mektuplu döviz tevdiat hesapları hariç olmak üzere yılın ilk yansma ilişkin 2 milyar 181 tnilyon dolarlık dış kredi kullanımının yüzde 30*unu oluşturan 651 milyon dolarlık bölümü haziran ayında gerçekleşti. Ayhk bazda hazirandan sonra en fazla kullanım S65 milyon dolarla nisaııa ait olurken, ocak ayı dış kredi kullanınu 423 milyon, şubat ayı 145 milyon, mart ayı 227 milyon, mayıs ayı dış kredi kullanınu da 170 milyon dolar oldu. Kredi türleri bazında altı ayhk dönem itibarıyla en yüksek tutarı 857 milyon dolarla dış piyasalardaki tahvil ihracı oluşturdu. Proje kredileri de 638 milyon dolarla yüksek bir düzeyde gerçekleşti. EKONOMİ CUMHURÎYET/13 Türkiye acı ilacı kendi kendine alsın DünyaBankası velMF, kısa vadedeAnkara'yı bir "standby" anlaşması için masaya oturtmayı amaçlamıyor. İstenen, Ankara'yı resmi bir anlaşma yerine, tıpkı IMF ile bir standby anlaşması yaparmış gibi, kendi kendisine UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON IMF ve Dünya Bankası yetkililerinin son günlerde giderek artan bir tem poyla "IMF" ve "standby" sözcüklerini telaffuz etmesinin arkasında yatan amaç nedir? Türkiye*yi IMF ile yeniden masaya oturtmak mı, yoksa Ankara'yı kendi inisiyatifiyle yürürlüğe koyacağı bir başka formüle razı etmek mi? Bu iki dev finans kurumunun gönlünde yatan hangisi? Dünya Bankası ve IMF, ikinci kü "Dış ekonomik üişkUeri hâlâ ayakta olan bir ülkenin kredibilitesi konusunda soru işaretieri dogması, onlann da isine gelmiyor." Peki, IMF ve Dünya Bankası üst düzeyinde bu konu ele alınıp disiplinli istikrarpfogramıuygulamaya zorlamak. seçeneğe doğru göz kırpıyor. Her ne kadar "standby" sözcüğünü telaffuz ediyorlarsa da bu, kısa vadede Ankara'yı muhakkak IMF ile masaya oturtmayı amaçlamıyor. Aksine "kaldıraç" işleviyle kullanılan bu laflann arkasında yatan, Ankara'yı "Tipkı IMF ile bir standby anlaşması vaparmış gibi kendi kendisine disiplinli bir istikrar programı uygulamaya zoriamak" Dünya Bankası ve IMF bu fonnülü, resmi bir standby anlaşmasından daha fazla benimsediği izlenimini veriyor, çün kamlan, IMF ve Dünya Bankasının "Biz sizin kemerinizi sıkacağımıza, siz kendi kemerinizi sıkın. Dış ekonomik ilişkilerinizin halen içinde bulunduğu olumlu durura size bu kartı kullanma lüksii tanıyor. Ama g«ç kalırsanız yüksek enfiasyon oranı dış ekonomik ilişlaflan etmesinden karann şu ol kilerinize yansır, o zaman da cerduğu anlaşıhyor: "Türkiye arzo rahi müdahale gerekir" diye özetediyorsa IMF'ye gelir, kendisine lenebilecek nıesajını nasıl algılaber türlii kolaylık da gosterilir, Fa d l ? Devlet Bakanı Güneş Taner, kat kendisi bir istikrar programı Washington'da bu konunun özüyyünirlüğe koyarsa bu daha men le pek ilgili görünmüyordu. Örnefaatine olur. Çünkü birincisi dış ğin Washington çevresindeki sidünyaya Türkiye IMF ile yeniden lahçı mağazalarını dolaşıp, masaya oturuyor imajı verilmemiş "Smith VVesson" tabanca aramak olur, ikincisi de Turkiye'de hükü dışındaki zamanının hemen hemet hâlâ dinamik kararlar alabil men tümü, Dünya Bankası Başdiğini kanıtlamış olor." kan Yardımcısı Thalwitz'in "TnrSon günlerde Washington'da kiye'nin IMF'ye ihtiyacı var" lafıDünya Bankası ve IMF yetkilileri nın sarf edilmediğini, basının çarile görüşmeler vapan Türk ma pıttığını kanıtlamaya çalışmakla ^^^J^^IİZİ*^ geçti. Oysa Thahvitz, Dünya Bankası Basın Müşavirliği'nce de teybe kaydedilmiş olan bu sözlerini Türkiye"den gelen tepkilere karşın hiçbir zaman resmen yalanlamadı. Taner'in Türk basınına çatarken gösterdiği cesareti, içerde bu laflan sarf ettiğini çok iyi bildiği Thalwitz'e de gösterip göstermediği bilinmiyor. GSMH'ye oranı 5.8 olan kamu kesimi borçlanma gereğinin bu yıl geçen yılkinden 0.8 daha aşağıda olacağını kaydetti. Merkez Bankası Başkanı, önümüzdeki yıl bütçe ve program hazırlanırken hükümetin bunu yüzde 4 civannda tutmayı amaçladığını da kaydetti. 2) Kurdaki red arbş: Saracoglu, buradaki sorunun enflasyonla mücadele dolayısıyla ortaya çıktığıru belirtti ve "Piyasa mekanizması içinde Türk Lirası'nın degerini daha çok kaybettirmek için bizim piyasaya daha çok para sörmemiz gerekir. Halbuki enflasyonla mücaddede bir miktar parayı da tutmak istiyonız. Burada bir açmaz var. Bu açmazı onlar da kabul ediyorlar. Knrdaki reel degerlenmeden endişeliler. Bnna karşdık kuru yükseltmek için piyasaya likidite çtkannaııuı da enf lasyonla macadetale tntana bir politika olacafcı komuamla I fikirter. Onnn için bize cekleri birrecetderiyok" diye konuştu. New York'ta gdrügme Bu arada, New York'tan Şebnem Atiyas'ın haberine göre, Devlet Bakam Güneş Taner, Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoglu, Hazine Müsteşar Yardımcısı Namık Kemal Kıbç ve yardımcıları, Washington'dan dün New York'a geçtiler. City Bank, dün öğlende Güneş Taner'in New York bankacılan ile taıuştınlması için bir yemek düzodedi. Yemek aynı zamanda, eskiden (1985) ertelenen borclannın planladığı şekilde Türkiye tarafından ödenmesinin de bir kutlamaa oldu. Teknik görüşmeler Teknik görüşmelerde Dünya Bankası ve IMF iki konu üzerinde özellikle durdu. Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoglu, Güneş Taner'in VVashington'da yaptığı ikinci basın toplantısında, Dünya Bankası ve IMF'nin "kaygı" belırttiği bu konuları şöyle sıraladı: 1) Kamu sektörünün borçlanma gereği: Saracoglu, geçen yıl EHinya Bankası kredileri • ANKARA (AA) Dünya Bankası'nca haziran ayında orta ve küçük ölçekli sanayi işletmelerine açılan toplam 205 milyon dolar tutanndaki kredinin kullanım esaslan belirlendi. Edinilen bilgiye göre kredi tutanmn yüzde 30'u küçük ölçekli, yüzde 70'i de orta ölçekli sanayi işletmelerine aktanlacak. Türkiye'deki orta ve küçük ölçekli sanayinin üreıim, ihracat ve istihdam olanaklannın iyileştirilmesi ve fınansman kaynağı sağlanması amacıyla kullandırılacak krediden, endüstriyel hizmetler, ürün işleme, madencilik, hizmet ve turizm sektöründe etkinlik gösteren küçük ve orta ölçekli işletmeler yararlanacak. Net sabit kaynakları 800 bin doların altında olan işletmeler küçük ölçekli, bunun üzerinde olanlar da orta ölçekli işletme olarak kabul ediliyor. MAN'a belediye etüdü MAJV Kamyon ve Otobüs Fabrikası 'na ortak olmanın yollarını arayan SHP'li anakent belediyeleri, etüt çalışmalarına başladılar. HÜSEYİN FRCİYAS IZMtR Ercan Holding'i "knrtanna" operasyonu sürerken, SHP'li anakent belediyeleri sermaye arttırımına gidilmesi kararlaştınlan MANAŞ Otobüs ve Kamyon A.Şîye ortak olma yollannı anyor. Ortakük için "ön etüt" biçiminde değerlendirilen girişim ve görüşmelerde bulunan SHP'li belediyeler, kaynak arayışına girdi. Zaten kıt olanaklara sahip belediyeler, ortak olmayı düşündükleri MANAŞ'ın "yeniden iflası" olasıhğının tedirginliğini yaşıyoı. Ercan Holding, geçen haziran ayında iflasa gitmiş, temmuz ayı içinde 3332 sayılı yasa üygulanarak, "kurtarma operasyonu"na girişilmişti. 1988 yılı sonu itibarıyla 122 milyar 24 milyon lira alacakları bulunan bankalar, bu alacaklanna karşılık Ercan Holding ş'a tepki büyüyor Yenileri gelecek Ekonomi Servisi Oğretim üyelerinin, kamu kuruluşlannın yabancılara saUlmasına tepkisi vayılıyor. Geçen hafta ortak bir bildiriyle söz konusu satışların, ülke ekonomisine büyük zarar getireceği yolunda uyarılarda bulunan lstanbul Üniversitesi'nden 26 öğretim üyesinden sonra dün de Marmara Üniversitesi'nden 20 öğretim üyesi bir bildiri >ayımlayarak kamuoyunun dikkatini özelleştirmelere çektiler. Marmara Üniversitesi öğretim üyeleri, yayımladıkları bildiride, özelleştirmelerin "KlT'lerin ulıısiararası tekellere satılması biçimine dönüşrügüne" dikkati çekerek, "PETKIM rahatlıkla satılırsa, ardından sıra ülkenin diğer önemli stratejik knraluşlanna gelecektir" uyansında bulundular. Öğretim üyelerinin bildirisi şöyle: OöRETİM tTYF.JF.Rt Duayada MAN Özellikle Orta Anadolu'da yaygın olarak kullanılan MAN kamyon ve otobüsleri artık belediyelerin mi olacak? in MAN ve MANAŞ adlı kuruluşlanna ortak olmuştu. Bu şirketlerin yönetimi, alacaklılann oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından yürütülmeye başlanmıştı. Bu arada MANAŞ'ın sermayesinin 12 milyar liradan 217 milyar 200 milyon liraya, MAN Motor A.ŞÎnin sermayesinin de 10 milyar liradan 73 milyar 600 milyon liraya çıkarılması kararlaştırıldı. Geçen hafta Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca onaylanan sermaye arttırımına, "alacagın ortaklığa devrinin gerçekJeştirilmesi" nedeniyle gidildiği açıklandı. Öte yandan tüm bu gelişmeler olurken, SHP'li anakent belediye başkanlarının SHP Genel Başkanı Erdal tnönü'nun başkanlığında îzmir'de yaptıklan üçüncü eşgüdüm toplantısında MANAŞ'a ortaklık konusu gündeme geldi. Büyük kenderdeki toplu taşım sorununun çözümü açısından MANAŞ'a ortaklık konusu belediye başkanlarınca olumlu bulunmuş ve ön hazırhk çalışmalarımn yapılmasıyla tstanbul Anakent Belediyesi görevlendirilmişti. tstanbul Anakent Belediyesi Genel Sekreteri Alev Coşkun, sürdürülen çalışmalann "ön etüt" ni teliğinde olduğunu belirterek ortakhğın gerçekleşebilirliğinin araştınldığını söyledi. Coşkun, konuyİmzalayanlar la ilgili olarak yaptıklan calışmaOrtak bildiriyi şu öğretim üyelar hakkında şu bilgileri verdi: leri ünzaladı: Prof. Dr. Nâzım En"MANAŞ'ın Genel Müdüriı'yle gin, Prof. Dr. Taner Berksoy, Yrd. konuyu göriişlük. Vakıflar Doç. Dr. Erol Katırcıoğlu, Yrd. Bankası Genel Müdüıü'nün AmeDoç. Dr. Nesrin Ertel, Yrd. Doç. rika'dan gelmesini bekliyoruz. "KİTlerin özelleştirilmesi poli Dr. Hurşit Güneş, Yrd. Doç. Lale Önümüzdeki günlerde yine bir gö tikası, giderek Türkiye ekonomi Duruiz, Yrd. Doç. Dr. Mustafa Pirüşme gercekleşecek." sinin, sayısı zaten az olun büyük rili, Yrd. Doç. Dr. Müfit Akyüz, sanayi kuruluşlannın uluslarara Yrd. Doç. Dr. Uğur Selçuk Akası tekeUere satılması biçimine dö hn, Doç. Dr. Ahmet Çakmak, nüşmektedir. Bu bağlamda, PET Prof. Dr. Tamer Jşgüder, Vcysi SeKtM'in satümasma gerekçe olarak viğ, Prof. Dr. Rona Yırcalı, Doç. teknolojisinin gerilediğinden baş Dr. Mahmut Duran, Doç. Dr. Turka bir neden gösterilmemişür. Oy gay Berksoy, Yrd. Doç. Dr. Osman • IZMtR (TJBA) Ege sa özel firmalar, teknolojik yeni Küçükahmetoğlu, Doç. Dr. AhBölgesi Sanayi Odası Ekonomi Servisi Birçok sanayileşmiş ri de dahil olmak üzere sanayileşmiş ulliği kârlıhk açısından uygun gö> met Tokatoğlu, öğr. gör. Levent 8O'Iiyıllarda, birçoksanayileşmiş ülkede, toplam (EBSO), kuruluşunun 44. ülkede 1980'li >ıllarda gelir vergisi oranı kelerde toplam vergflendirmenin ortalama rürse yapar ve mevcut teknolojisi Yurdakul, Doç. Dr. Ali RızaOkur, yıldönümünü bugün vergilendirmenin gayri safi yurtiçi hasılaya ortalama oranı azalmasına rağmen, toplam vergilendir oranı 1980'de yüzde 35 iken, bu oran Ue büyük kâr sağlayan PETKlM'i Doç. Dr. Sabri Orman. görkemli törenlerle arttı. Bu oran 8088 arasındayüzde35'ten 39'a çıktı. Aynı menin gayri safi yurtiçi hasılaya ortala 1988'de yüzde 39'a çıktı. kutlayacak. EBSO Meclis ma oranı arttı. Sosyal güvenlik ödemeleBu dönem içinde sadece Federal Aloran Türkiye için yüzde 28. Başkanı Şinasi Ertan, UBA manya'da toplam vergi yükü düşüş gösmuhabirine bilgi verirken terdi. ABD ve Ingiltere gibi bazı ülkeler60 1951 yüında lzmir Sanayi de gelir vergisi nin gayri safi yurtiçi hasıIsveç Odası olarak kurulan la>a oranı nispi olarak düşüş gösterirken, EBSO'nun 1954 yıhndan bu düşüş vasıtasız vergilerle, sosyal güvenHoUanda WU Emlak X itibaren bu adı taşıdığım Belcifca lik ödemelerindeki artışlarla telafi edildi. L 'Ûcret Fransa belirtti ve bu tarihin Ekonomi Servisi KİT'lerin Unde uluslararası tnrizm yatma3 = | Kâr ve gebrier (CarlfljaUaıia,ftato pay) Vergi gelirlerinin gayri safi milli hasıFAImanya > kuruluş yılı olarak 40 1980 19B> laya oranı açısından en büyük artış Ispan özelleştirilme girişimlerine tepki alanna yok pahasına dafıütnns19M 1M5 1IM 1M71NS Ingıltere Italya alındığını bildirdi. ler büyüyor. Mimarlar Odası 2. ür. Bu, kamu müUdyetiııdeki, yui Japonya ya'da gerçekleşti. 198O'de yüzde 24 olan (1) MjO | feustralya | Ispanya Başkanı Oktay Ekinci, konuyla il haflu ait arazfler sahipledace kai1. VERÖLER 13.7 15.4 18.8 19.1 18.6 bu oran 1988'de 33'e çıktı. gili yaptığı açıklamada, "Petldm ka kapaulmaktadır. Boylece bn a. Vasıtasi2 7.1 6.0 7.4 7.4 7.0 The Economisl Dergisi'nin hazırladığı ve Erdemir'in yabancılara devri kaynaklanmızia alasamıu detfl. b. Vasıtalı 6.4 9.2 10.9 11.4 11.3 tabloda yer almamasına rağmen, ilgili yaulusal emege saygısızlıktır. Bu, kiralayan şirketler kalkıamaktac Setvet 02 0.2 0.5 0.3 0.3 zıda, Türkiye'nin, Ekonomik lşbirliği ve 20 kalkınma kaynaklanmızın dış dır." 2. Vergi dışı Kalkınma Orgütü'nün (OECD) üyeleri Kamuya ait sanayi tesislerini güçleri kalkındırmak uğruna kunofmal geir 31 2.8 3.9 2.4 2.4 • ADANA (Cnmhuriyet arasında vergi gelirlerinin milli gelire orasatmakla kalkınmanın, yeni sa3. Faktor 6.7 7.2 7.6 Güney tlleri Bürosu) JfiJfi. 4. Sosyal getirten 57 0.1 0.3 7.2 0.4 nının en düşük ulke olduğu beürtiliyor. nıtulması demektir" dedi. fonlar 00 04 Türk Mühendis ve Mimar Oda hiplerinin çıkarlanna teslim ediUlaştırma Bakanı Cengiz OECD'ye göre, Turkiye'de gayri safi yurlan Birliği Mimarlar Odası 2. Baş leceğini, kamuya ait arazileri paTuncer, hükümet politikası 22 5 24 8 29.6 29.1 28.2 TOPLAM tiçi hasılaya vergi gelirlerinin oranı yüzkanı Oktay Ekinci, yaptığı açık zarlamanın ise Misakı Milli suurgereği sivil havacılıkta 38 de 23. KayMfc DPT (1) Serçektesme •1987 lamada öncelikle 26 bilim adamı lan içinde bağımsızhğı yaraladığıKaynak OECD şirkete uçuş izni nın yazılı bildirisine değinerek, nı vurgulayan Ekinci, sözlerini verdiklerini, bu şiıketlerin "Bu onuriu sesleniş üniversittlt şöyle sürdürdü: bakanlığın denetiminde rimiziıı ülke sorunlanna sahip çık "Mediste günjer hula feçtrin, olduğunu anımsatarak, sal bilinç" göstergesidir. Bu kural bugün malan özlemini duyanlara yıllar yeni orman ve Hazine aıazBertain öngörülen koşullara de yürürlüktedir ve buna göre, bırakın te dan sonra yeniden coşkulu günler dağıulacagını duynraa ilanlar da uymayan şirketlerin uçuş kel durumundaki mevcut KlT'lerin (örne yaşatmaya başladı" diye konuştu. Resmi Gazete'de hula yayunlaaruhsatlarını iptal Petkim ve Erdemir'in cumhuri makudır. Petkim ve Erdcmiri ğin PETKtM'in) satın ahnmasını, bu niedeceklerini açıkladı. telikte bir özel girişim için Türkiye'ye ya yet dönemi sanayileşme tarihinin kartannak için vaypnlasaa alnsal iki önemli ulusal kalkınma kayna direnişi dünyada eşi görmlmeyen bancı sermaye sokuhnası bile yasaktır. A nayasadayer alan "devletleştirme"ye ilişkin hüküm ve buna dayamlarak kabul edilmişyasaya ğı olduğunu, bunlann yabancıla bu toprak yatmastna karyı da (3082) göre de KITlerin özelleştirilmesine imkân yoktur. Bu yasaya göre bir özel teşebbüsün Ama bütün bunlardan çok daha önem ra devredilmesinin altmış yılhk yükseltmek Türkiye*nin gelecegl li olan husus şudur: Türkiye Cumhuriye ulusal emeğe saygısızlık anlamına için en az cumburbaşkanhğı sora• ALTINYILDIZ "yaptığı hizmet veya üretim ülke çapında kamu ihtiyacına hitabediyorsa" bu belli başlı bir ti, geçmişte, yabancı sermayenin ve onun geldiğini ifade eden Ekinci, şun na kadar önemttdir." ŞİRKETLER GRUBU'nun bir "devletleştirme" nedeni sayılır. Bu nedenle PETKİM gibi, ÇÎTOSANgibi kuruluşlann arkasındaki emperyalizmin acımasız kıs ları söyledi: halkası olan Bakırköy Çarşı Bu arada Maden Mühendisleri özelleştirilmeleri biryana, eğer özelellerde olsalardı, anayasa buyruğu uyarınca vakit kacında, bağımsızlığını büyük ölçüde yi"Bu, Ifllnnma kaynalttanmiM Odası (MMO), Enerji ve Tabii Mağazası, müşterilere kredi yitirmeksizin "devletleştirilmeleri" gerekirdu tirmiş; bunlara karşı almaya kalkıştığı en dış güçleri kalkındırmak uğruna Kaynaklar Bakanhğı'nca yeniden kartı uygulamasına başladı. yalın ve masum ekonomik karar ve önlem kururulması anlamına gelir. 12 düzenlenerek tasan halinde ilgili Kredi kartlanyla vade farkı KtT adıyla anılan kamu işletmelerinin leri gerekirdi. Yasada (3082), "hizmet ve ler dolayısıyla, deniz kentlerinin kıyılann Eylnl'den bu yana döviz beklen kurum ve bakanlıklara sunulan olmaksızın, üç eşit taksitte Prof. Dr. AYDIN AYBAY ya üretimin yavaşlatılması veya durdurul da biten yabancı bayrakh "gunbof'lann "mülkiyeti"nin özel kişilere devredilmetisiyle yüz binlerce dönüm vatan 3213 sayılı Maden Yasası'nı onayödeme kolayhğı sağlanıyor. Kamu iktisadi kuruluşlannın (KlT'le sine olanak veren anayasal bir dayanak, ması halinde kamunun büyük zarar gör toplannı burnunun dibinde görmüş bir topragı, 49 yılhk kiralamalar şek lamayacağını açıkladı. mesi" ihtimali de devletleştirme koşulları devletin vârisidir, devamıdır. Bağımsızhk • AKSİGORTA, Çağdaş rin) yabancı tekeUere haraç mezat satışı ko bir "cevaz bükmü" var mıdır? Bunun keSigorta Projeleri'ni yurt nusunda yazdığım bir yazı (Cumhuriyet, sin yanıtı olumsuzdur; ne şimdiki ne de arasında sayıldığına göre, bunda kuşku savaşırun ve onu izleyen cumhuriyetin kuçapında genişletiyor. 14.8.1989) dolayısıyla birçok kişinin şu so bundan önceki anayasalarda böyle bir hü yoktur. Öyleyse özel ellerde bulunsa idi ruluş hamurunda, bu kıskaca bir kez daAksigorta tarafından kurulan rusu ile karşılaştım: "Yetkili olmamalan küm yoktur. Kamu hukukunda yetkiler, devletleştirilmesi anayasal bir zorunluluk ha düşmeme azmi ve çabası vardır. Bunun bilgisayar ağı ve on line na karşın satariarsa ne olur?" Ashnda, ya genel ilke olarak ancak açık bir "cevaz olan bu kamu kurulu^TPiu özelleştirme uğrunda nice savaşımlar verilmiş, nice sistemiyle 1500'ü aşkın acente zının sonunda bunun yanıtı da vardı: Mah hiikmü" gereğince var olabıleceğinden, ye kalkışmanın manüğı ve dayanağı nedir? ernekler harcanmış ve halkın alın terinden yetkisiz kişilerce satılan kişi, bunu her za hiçbir kamu kuruluşunun (ve siyasal ikti Şunu da ekleyelim ki, yasaya göre (3082) damla damla toplananlarla bugün haraç ve sigortalılara aynı düzeyde man geri alma hakkına sahiptir. Ama so dann), anayasal düzeyde mevcut olmayan belli bir özel kuruluş hakkındaki devletleş mezat yabancılara satılmaya kalkışüan kusigortacılık hizmetleri ntuoynna mal edilmiş danunda. rulan sorulardan anladığıma göre, bunu bir yetkiyi ihdas etmesi ve kullanması da tirme işleminin, Bakanlar Kurulu'nca ya rumlann temelleri atılmıştır. Bunlarla ya BARIŞKUDAR verileceği belirtildi. Stratejik önemi olan lekri dnrnolanaksızdır. Bu açıdan, bir gece yarısı da başka bir yürütme birimince değil, "ya ratılan değerler bilgisayar aygıtlarının ekbiraz acmam gerekiyor. İZMİRPETKtM, Erdemir gi mnndaki saaayiye ana giıtU temia • ECZACIBAŞI'nın Sovyetler Söze yine iki bin yılhk geçmişi olan bir parlamentodan, "muhalefete gol attık" sa" çıkanlarak yapılması öngörülmüştür. ranlanna yansıyan kârzarar, aktifpasif bi büyük kuruluşlann blok halinde eden iesisleriBsatişı daha datarbftfBuna göre, anayasal bir "cevaz" bulunsa hesaplaması değerleri değildir; bunun çok Birliği'ne 43 milyon dolarlık hukuk terimi ile başlamak istiyorum: sayfalan ile çıkanlan "çok yasalı bir ya. 1 . ^ 1 .. . • M •• satışına karşı çıkan iş âlemi "KİT •BUBİV JJ1 11 • ilaç satışıyla en büyük satımı "Restitutio in integrnm." Hukuk sözlük sa"nın (3291) bir bölümüne sıkıştırılmış bile, "özelleştirme" işleminin de, yine bir dışmda ve ötesinde, derin ulusal anlamı lerin sattşında 'becerilmeden' tavır llıilalı SQKJULKBZBWOnBDflBGHQDO* gerçekleştirdiği belirtildi. lerindeki karşılığı "eski halin iadesi" (Bi "özelleştirme"ye ilişkin derme çatma bir yasa ile yapılması gerekirdi. olan ve devletin kuruluşundaki bağımsız abhm" görüşünü işliyorlar. KİTle ruz. PETKİM wErden^nöxcl(»Teknik açıdan şunu da belirtelim: Ya hk hedefı ve özü ile doğrudan ilgili bulu rin özeUeştirilmesine karşı olmadıkzim Hukuk Yargılama Yasamızda, kaçı kaç hükmün de anayasal dayanağı yoktur. • BAYER TÜRK KİMYA getirUen az bir apkfauna Ue topte» pılmaya kalkışüan toptan satışların, "Tanlan ışlem süreleri ile ilgili olarak "hali saSANAYİİ'nin 4.5 milyon lannı, hatta bu konuda "arzulu" ol munduyarhkeaunleribareketetecti Özetlenirse, anayasada, KİT'lerin sarrufların Teşviki ve Kamu Yatınmlan nan değerlerdir. bıka irca" deniyor.) Romalılar bu terimmarka yaptırdığı Aspirin duklannı yineleyen sanayici ve iş ve görüsfermi actkladOar. SataJana "özelleştirilebileceği" yolunda açık bir ku nın Hızlanduılması Yasası" (2983) ile bağBütün bunlardan çıkacak sonuca gelinle, sakat bir işlemin yargıç karanna gerek Etken Madde Tesisleri 6 ral olmadıkça, bu kuruluşları haraç me daştınlmasına da olanak yoktur. Çünkü ce: Hem hukuksal yönden hem de tarih adamlan "KarteDere satış ytrine kü toplu olarak yapılması veboBayalkalmaksızın, bütün sonuçlarıyla ortadan ekimde hizmete girecek. zat satmaya kalkışmak hukuken geçerli ol bu yasada öngörülen gelir ortaklığı senet sel, sosyal ve siyasal temelleri bakımından, çük kupürier halinde halkın alabüe mzca yabaacuann taüp obnası kokaldmlmasuu anlatıyorlardı. Buna, egecefj biçiıııde çıkanlacak hisseter yomayan bir girişimdir. • UNITED leri ile pay senetleri, kurumun ya da tesi KlT'lerin özelleştirme bahanesi ile satıla Inyla saüş yapüsın" önerisini getiri nusonda dddi çahsmalar var. Ba menlik (imperium) yetkisine dayanarak bizlerieııdişelendiriTor.ÖzeOeştirKaldı ki anayasada yer alan "devletteş sin toptan satış suretiyle elden çıkanlması rak, yabancüann eline teslimi, baştan aşağı yorlar. TECHNOLOGIES firmasımn "praetor" kararı verirdi. Bu karar üzerimenin öznnü Başbakan Özal Bd yrt tirme"ye ilişkin hüküm ve buna dayam için değil, kâra veya gelire katılraa ama sakat ve geçersiz işlemlerdir. Bu geçersizyan kuruluşu olan Carrier ne, yapılan sakat işlem hiç yapılmamış giKtTlerin özelleştirilmesi konu önce açıklamıştL Bogan tam tenbri liği bile bile bunları satın alanların görünŞirketi'nin Avrupa ve bi, önceki duruma dönülmüş olurdu. îş larak kabul edilmiş yasaya (3082) göre de cıyla çıkanlmaktadır. Bunun toptan bir sasundaki görüşlerinin değişmediğini yapmaktadır. Hükümeti yine uyarıkıtalararası operasyonlarının lemin bütün hukuksal sonuçları da böyle KlT'lerin özelleştirümesine imkân yoktur. tışa dönüşmesine, yine yukarda sözünü et tü ne olursa olsun, bunlar üzerinde "ikti vurgulayan Ege Bölgesi Sanayi Oda yonız, daha önceki hatalara duşnlsap" ettikleri hiçbir hak yoktur. KendileBu yasaya göre, bir özel teşebbüsün "yap tiğimiz anayasal engel vardır. yöneticiliğine Brian ce ortadan kalkmış sayılırdı. sı Yönetim Kurulu Başkanı Ersin mesin." McMahon, Latin Amerika Gelelim "yabancüara satış"a: Burada, rine birtakım "kendini bilmezlerce" veri Faralyah, "Ancak gizli kapakh satış Işte KÎT'lerin sorumsuz ve yetkisiz el rıgı hizmet veya üretim ülke çapında kalen güvence ve taahhütler de hiçbir hukukSanayici Hayrettin Erkavan da Operasyonlan Başkanlığı'na lerce haraç mezat satılması işlemlerinin ge mu ihtiyacına hitap ediyorsa" bu, beilibaş önce bütün yatmmlar bakımından geçerli sal değer taşımamaktadır. Bu durumda, yöntemleriyle yabancı sermayeye hükümetin sanayiyi "kartlar lı bir "devletleştirme" nedeni sayılır. Ana bir kural vardır: Yasaya (6224) göre, yada R. Brown getirildi. çersizliği sorununu, önce iki bin yılhk bu Turkiye'de bu satışlara itiraz ederek ikti pazarlanan KİT'ler konusunun sofrasına" sunduğunu ve bundan temel hukuk kavramı açısından incelemek yasada da "kamu hizmeti niteliği taşıyan bancıların, Turkiye'de "inhisar yaratacak dara geleceklerin yapacaklan iş, satılanlan açıklık kazamnasını istiyonız" de hiçbir sorumluluk ahnadığuu da • MAGDEBURGER ve irdelemek gerekir. "Sabhrsa ae olur" özel teşebbüslerin kamu yararımn zorun veya imtiyaz teşkil edecek" yatınmlar yap yeniden devletleştirmek veya mahkemeler di. Faralyah, tartışılmadan tekel du öne sürürek, "Bu gidişle nice ÇJloSİGORTA Bilgi Işlem'e geçti. sorusunun yanıtı, hâlâ canlılığıru koruyan lu kıldığı hallerde devletleştirilebileceği" masına izin verilemez. Liberal ekonomi id den kararlar alarak satışları iptal ettirmek rumundaki KlT'lerin blok olarak sanlar, Erdenuıier, PETKİMIer, lleride buyük acenteleri de ve çağdaş hukukta da türlü kalıplarda yi (m.47) öngörülmüştür. Bu kurallar karşı diası ile iktidara gelen ve bu amaçla yaban olmayacaktır. Bu sorunu çözme yolu, ege yabancılara satılmasının yarar değil, Tarişler, ÇukobirHkler kurthv tofmevcuton line ağıkapsamına ne karşımıza çıkan bu temel hukuk kav sında, PETKtM gibi, ÇÎTOSAN gibi ku cı sermayeye kapıları açan DP, bu yasak menlik hakkını kullanarak restitutio kararı zarar getireceğini vurgulayarak şun rasına sunüecek. Hakümct arbk almayı hedefleyen ruluşlann, özelleştirilmesi bir yana, eger hükmü ile, daha l°*0':erde, 'tekeici" veramında bulunabilir. vermek ve satış öncesi durumu olduğu gi ları söyledi: aya^ım )vfe baaaıak haıckEt cOncaV Madgeburger Sigorta, Bilgi İlk olarak saptanması gereken nokta şu özel ellerde olsalardı, anayusa buyruğu ya "ayncalıklı" sermayenin yurda girişi bi geri getirmekten ibarettir. "Özelleştirme adı altında KİTle dir. KİTTer saUacaku içcrijc aatriIşlem için 300 milyon lira uyannca vakit yitirmeksizin devletkşnnlme ne razı olmamıştır. Bu, önemli bir "ulndur: Acaba bızim hukuk düzenimizde. rin yabancılaştınlması islemine gös malı, özdkştirmenia yatınm yaptı. terilen tepkiler nedeniyle bu olay ka sapmamalıdır" diye konuştu. alacak olanlarm, yeni teknolojilere büyük para yatırması oldukça şüpheh'dir. Kaldı ki teknolojik yenileme, mevcut yapı içinde ya da Fransa ömeğinde görtilene benzer modellerde gerçekleştirilebüir. PETKlM'in uluslararası tekellere satılması girişimi, kendisini aşan bir olay haline gelmistir. PETKİM rahatlıkla satılırsa ardından sıra ülkenin diğer önemli stratejik sektörlerindeki kuruluşlara gelecektir. Marmara Univershesi'nin öğretim üyeleri olarak bu girişimleri uygun bulmadığımızı açıklamayı görev kabul ediyoroıT EBSO'nun 44. yıldöniinıü Dünya vergiye yükleniyor Turkiye'de kamu geliri/ GSMH oranı A v u s t u r a Vergilerin GSYİH'ye oranı (%) MüHENDÎSLER Dış güçlere yarar \blcuyu Sizen' şirketler KONUK YAZAR 'Satılaıfları geri alma hakkı KISAKISA SANAYİCÎLER Halka satılsın