Katalog

"iyi fcriz'de yepyeni iki olanak: Avrupara Mevduat Hesabı... Dünyapara Mevduat Hesabı... 66. Yıl; Sayı: 23400 Cumhuriye Kurucusu: Yunus Nadi hertüründen ithalyiyeceklere, mutfakaraç gereçlerinden Japon oyuncaklanna kadar her şeyi, Doğubank îşhanı 'nın o ünlü bodrum katında bulabilirsiniz. Hem de gümrüksüz satış mağazalanndakifıyatın birparmak üstüne. Böyle olunca han günün her saatinde ziyaretçilerle dolup taşıyor. Amabu ziyaretçilerin ancak yüzde 23 'ü alışveriş yapıyor. Galleria'mn turistikziyaretçileri gibi. sakinlerine sorarsanız buradaki vitrinleri süsleyen ithal mallar gurbetçipermisiyle geliyor. Onlar Doğubank 'a satıyorlar, Doğubank da müştehye. Ancak bir depermi ticareti var: Özellikle Almanya 'da adı eksport olan mağazalar işçi permilerini satın alıyor ve kimi zaman doğrudan üretici fırmaya girip Doğubank'm siparişlerini karşüıyorlar. 1 e^ürzi •İyi Bbnka'da hizmet hizrnet üstüne. PAMUKBANK iyi ba n k a d ı r Budapeşte'den 600TL. (KDV A*® 15 Ekim 1989 Pazar İstaııbuTıuı ithal cenneti DOĞUBANK İŞHANI Nescafeden denizmotosikletine, herşey SirkecVdeki Doğubank îşhanı'nda Tuna'dan kafılelerle HADİ ULUENGİN Bir millet daha var ki, vadide ve ovada büyük bir imparatorluğu oldu. O millet de olağanüstü travmalar yaşadı. Tuna'yı, vadiyi, ovayı ve Aktolgalı beylerbeyini koleküf hafızasından sildi. Ama Tuna akıyor ve Rumeli'den denize kavuşuyor. Her an tıklım tıklım Elektronik eşyanın İSMET BERKAN Kalabalık ve telaş havası, daha merdivenden iner inmez çarpıyor insanı. Geniş koridorun yandan fazlasını kaplayan üst üste, alt alta televizyonlar, bulaşık makincleri, müzik setleri, teflon tavalar, marifetli telefonlaı. Ortada insanlar, insanlar, insanlar... Burası Doğubank lşhanı'nın o pek ünlü bodrum katı. Elektronik eşyanın envai çeşidini bir arada bulabildiğiniz, evinizin çamaşırbulaşık makinesini yeılilerinden ucuz fıyata düzebildiğiniz, çataJbıçak takımından Nakamichi marka teyplere, kahve makinesinden bulaşık makinesi tuzuna kadar her şeyi bir arada görebildiğiniz o ünlü Doğubank. Doğubank îşhanı'nda tam tamına 385 tane ofisdükkân var. Bunlardan sadece 29'u bodrum katta. Oysa o bodrum, hanı yaptırtan lızet Şekipzade tarafından depo katı olarak düşünülmüştü. Han da banka olacaktı. Ama yürümedi. Bodrum kata ilk olarak matbaacılar girdi. Bisiklet yedek parçası ve bisikletin kendini satanlar gelmeye başladığında matbaacılar burayı terk etti. Bisikletçilerin hâkimiyetine ise sarraf ve ziynet eşyası tamircileri son verdi. Bugün Unkapanı İMÇ'de atan Türk müziğinin kal Seveni de yar sevmeyeni de. Haber Araştjrma Servisi Doğubank tşhanı'na en çok kızanlann başında dayanıklı tüketim mallarını Türkiye'de üreten yerli sanayiciler geliyor. Doğubank'm dayanıklı tüketim malı pazanndaki payının ne kadar olduğunu kimse bilmiyor. Yapılanlar sadece tahmin. Örneğin Beyaz Eşya Üreticileri •Derneği Başkanı Necdel Sunay, bundan iki yıl önce Doğubank'a 50 bin parça mal gırdiğini, bugün bu rakamın ikiüçe katlandı|ını öne sürüyor. Sunay'ın verdiği rakama Cumhuriyel muhabirinin Doğubank îşhanı'nda görüştüğü bütün dükkân sahipkri karşı çıktı. Dukkân sahiplerine göre 50 bin rakarnı çok büyük. "Günde 40 parça mal girse ve buna cumartesi pazariarla bayramlar da dahil olsa bir yılda giren mal 14 bin 600 olur. Hadi diyelim ki 80 parça giriyor, 29 bin 200 olur. Ama bu yana günde 80 parça mal girmiyor, girse bile çıkmıyor." Beyaz eşya urelicileri, Doğubank Işhanı'nın haksız rekabete yol açtığı görüşünde. Haksız (Arkası Sa. 17, Sü. 4'deJ Mallar nereden geliyor? Doğubank bi, uzunca bir süre Doğubank tşhanı'nın bodrum kaunı kendine mesken edinmişti. Yıl 1971 olduğunda, bu bodrum katı Türkiye'nin en aranan yeri oldu, çünkü hep özlemi çekilen ve bir türlü yerli üretimi yapılmayan elektronik eşyamn "Avnıpası" burada satıhyordu. Bodrum katm altın yıllan 1978'e, bu yılın ilk aylarında Ecevit hükümetinin aldığı bir karara kadar devam etti. 197178 arası, bugün olduğu gibi permi ticareti yapan, özellikle Almanya'da çalışan işçilere tanınan "nakli hane" hakkı nedeniyle Türkiye1 ye girebilen eşyayı satan Doğubank, Ecevit hükümetinin aldığı karar sonrası resmen çöktü. Kararlarla nakli hane yoluyla gelen eşyanın satışı, sergilenmesi yasaklanıyor, üstelik getirilebilecek eşyanın "işçi tarafından kullanılmış, yeni olmavan" şeyler olması kurala bağlanıyordu. Kararlar sonrası dükkânların çoğu kapısına kilit astı, bazı insanlar değişik işlere girdi, 45 kişi ise direndi. Bugün hanın yönetim kurulu üyelerinden olan Turhan Babataş direnenlerden. "Dttkk&na yerli mallan koydum. Kimse almıyor. Piyasadan ucuza satıyonım, yine insanlar gelip Avrupa mal anyorlar." Bu bitkisel hayat, 1983'ün 29 aralık akşamına (Arkası Sa. 17, Sü. 6'daj Madrid'den Araba insanları MİNE G. SAULNIER Terk edilmiş arabalar... Içlerinde terk edilmiş insanlar yaşıyor. Pis kokulu, saçı sakalına karışmış erkekler. Fersız gözleri mor halkalı, çürük dişli kadınlar. E * 1 £\ •* •% 1 Güneydoğu'da kanlı gün Ege Belediyeler OzaVın cumhurbaşkanı seçilmesi halinde, Birliği'nin kararı karşılama ve ziyaretlerine katılmayacağız ANTALYA (Cumhuriyet) Ege Belediyeler Birliği'nin Antalya'da üç gün süren toplantısında "Özal'ın cumhurbaşkanı seçilmesi halinde bölgelerindeki karşılama ve ziyaretlerine katılmama" kararı alındı. 270 belde belediyesinin üye olduğu birliğin karanru, toplantıya katılan imza yetkisine sahip 21 SHP'H ve DYP'li belediye başkanı da imzaladı. Ege Belediyeler Birliği'nin Antalya'da yaptığı toplantılarda alınan kararlar dün bir bildiriyle açıklandı. 21 belediye başkanının imzaladığı ve DYP'li Belediye Başkanı Hasan Subaşı tarafından açıklanan bildiride "Merkezi yönetimin yerel yönetimlere karşı takındığı olumsuz tavnn Türkiye'nin en onernli sorunlanndan birisi olduğu" belirtilerek "Devlet ve milletin ilk kez iç ice olmadığı" görüşune yer verildi. Yüksel Çakmur (tzmir Anakent), Zafer Ünal (Manisa), Teoman Özalp (Bursa), Ali Marin (Denizli), İsmail Özay (Çanakkale), Ali Kiinek (Uşak), Cevat Aldemir (Aydın), Mehmet HancıogLu(Afyon),OriıanÇakır(Muğla), Armağan Ilci (Burdur), Altan Raşit Cıvan (Isparta), Hasan Subaşı (Antalya), Zafer Keskiner (Salihli), Bülent Baratali (Urla), Osman Özgüven (Dikili), Nejdet Ersan (Nevşehir), Necali Özkan (Kadıhan), Ertan Erdek (Buca) ve Yaman Erdal'ın (Kavaklıdere) imzaladıkları bildiride özetle şu görüşlere yer verildi: "Gelenek ve ilkeleriyle yaşayan parlamenter rejimleri koruyan ve kollayan gerçek, kunımlann reji(Arkası Sa. 14, Sti. 8'de) gede Ozal'a selam yok 3 şehit çatışma, 2 Çukurca Bir er, bir asteğmen şehit oldu. Çatışma sürüyor. C i z r e Ş ı r n a k : Üç er yaralandı, birPKK'h öldürüldü, biriyaralı olarak ele geçirildi. Eruh: İki PKK'lı öldürüldü, birisağ olarak yakalandı. Üç er yaralandı. Girne'den îlanla nişan bozma SERPİL GÜNDÜZ Kuzey Kıbrıs'taki yerel gazetelerde sık sık "nişan bozma" ilanları yer alıyor. Taraflardan biri nişanı bozduğuna ilişkin çabuk davramp önce ilan verirse, diğerine göre "prestij" sağlamış ve yeni taliplere mesaj vermiş oluyor. INÖNÜ HEDEF!DÖVÜYOR DEMÎREL MEYDANDAYDI Anayasa kökten değiştirilecek CÜNEYT ARCAYUREK yazıyor Rejimin Tabiatı ANKARA Muhalefet kuüslerinde geleceğe dönük kaygılar giderek yoğunlaşıyor. Çankaya'ya çıkacağına kesin gözle bakılan Özal'ın anayasayı değiştirmeden bir "rejim darbesi"ne gideceği yargısı giderek pekışjyor. (Arkası Sa. 14, Sü. 4'le) Lözamsaz sıkıntı Yeni anayasada cumhurbaşkanlığı için de gerekli önlemler ahnacaktır. Halkm iradesi doğrultusunda karar alınmalıdır. Bu durum anayasanın bütünüyle ele alınması sonucu çözülecektir. Sonuç üzerinde hiç kuşkum yok, ama ülke sorunlarım çözerken lüzumsuz sıkıntdarla uğraşmayalım. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla yerleşmesi zamanının geldiğini belirterek, "Önümüzdeki döneme 6 yıllık mücadelenin sonuna vanlacak dönem diye bakıyonım" dedi. tnönü, anayasanın temel hak ve özgürlükleri içeren maddeler yarunda, Cumhurbaşkanı'nın görev yet(Arkası Sa. 14, Sü. Vde) (ZMİR'den J Ankara'da günah işlenmek üzere Millet dersini verecek Partisinin İzmit'te düzenlediği 'Çankaya Milletindir' mitinginde konuşan DYP Genel Başkanı, "Bunların karşısında kimse darbeyi aklına getirmesin, bu meseleyi halk çözecektir. Meydanlarda millete ait bir makamın gaspedildiğini anlatacağız. Benzinleri bitince millet bunların dersini verecek" dedi. GÜNSELİ ÖNAL tZMtT DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, "Çankaya Milletindir" mitinglerinden ilkini tzmit'te yaptı. Çok büyük ve heyecanh bir kalabalığa seslenen Demirel, Çankaya'nın Özal'ın babasının çiftliği olmadığını yineleyerek, "Herkesi yol ya(Arkası Sa. 14, Sü. 6'da) IRAK SİİRT/ŞIRNAK (Cumhuriyet) Güneydoğu'da meydana gelen dört ayrı olayda bir asteğmen, bir er şehit oldu. Altı asker yaralandı. Olaylarda üç PKK'lı öldürüldü, biri yaralı iki militan yakalandı. Lludere'nin Gülyazı köyünde bir süre önce PKK'nın elinden kurtulan bir genç köye yapılan baskında öldürüldü. Hakkâri'nin Çukurca ilçesine bağlı Dertepe köyu yakınlanndaki (Arkast Sa. 17, Sü. 4'de) Zürih'ten Paradan paraya fark DOĞAN ABALIOĞLU" Bankatar ülkesi îsviçre, bu ününün yavaş yavaş elden gitmeye başlamasından tedirgin. Filipinler'in 1000 kilometre doğusundaki Karolin Takımadaları'nda ise taş paralar kullanılıyor. HIKMET ÇETINKAYA Fırtına Öncesi IZMIR Yarın Türk siyasal yaşamında önemli bir gün. Başbakan Turgut Özal, büyük olasılıkla pazartesi günü cumhurbaşkanlığı adaylığım açıklayacak. Böylece siyasal yaşamımızda yeni bir dönem başlayacak. ANAP kulislerinde "Özal1(Arkası Sa. 14, Sü. 6da) 'Kaş derken göz' korkusu Kürtlerin Kültürel Kimliği ve însan Haklan Konferansı 'beklenen yıldızlar' olmaksızm başladı. Fransız resmi yetkililer Türkiye, İran ve Irak'ı doğrudan karşılanna almayacak eleştiriler yönelttiler. SABETAY VAROL PARİS 'Kürtlerin Kültürel Kimliği ve lnsan Haklan' konulu konferans dün Paris'te başladı. Sabah, Fransız hükümetinin însancıl Eylem Bakanı Bernard Kouchner soz aldı, öğleden sonra ise, Cumhurbaşkanı François Mittemınd'ın eşi Danielle Mitterrand toplantıya başkanlık etti. Konuşması boyunca tam dört kez "kişisel olarak" söz aldığını vurgulama gereği duyan Bakan Kouchner, Kürt haklarından sık sık söz etti, fakat bu konuda hükumetlere çatılmamasını ozel ve yarı resmi bir şekilde rica etti. Bugün devam (Arkası Sa. 14, Sü. 4'te) Paris Kürt konferansı Batı Berlin'den Kız sen Berlin'in neresindensin? GÜLTEKİN EMRE Duvar. Her türlü boyayla turlü biçimlerin, . desenlerin, şekillerin yer aldığı duvarda "Kız Sen Berlin'in Neresindensin?" yazısını okuyorsunuz Türkçe. tçinize bir sıcaklık yayılıyor. 10. Sayfada 1990'ın ilkyarısı için maaş artışı yüzde 15'tekaldı Memura kara haber WALL STREET Korkulu pazart^ Cuma günü New York Borsası'nda Dow Jones Endeksi'nin 190 puan gerilemesi, düşüşün yarın daha hızlı bir şekilde süreceği yolunda endişeler yarattı. 1987'deki 'Kara Pazartesi'den önceki cuma endeks 108 puana düşmüştü. Gözlemciler ekonomik göstergelerin iki yıl öncesine oranla sağlam olduğunu, 1987'deki durumun yeniden yaşanmayacağını söylüyor. Maaş katsayısınm 205 'ten 236'ya, taban aylık katsayısının 220'den 260'a, yan ödeme katsayısınm 80'den 92'ye çıkarıldığını açıklayan Maliye Bakanı Pakdemirli, "1990 bütçesi çahşanlarm refahmı arttırma bütçesidir" dedi. BÜTÇEDEN RAKAMLAR Gelir vergisi: Yüzde 24 Kıdem tazminatı tavanı: 1 milyon 451 bin SSK prim tavanu 1 milyon 510 bin. Enflasyon hedefL Yüzde 42. Ortalama enflasyon hızı: Yüzde 54. Büyüme hızı hedefı: 5.7. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Hükümetin memur ve emekli maaşlanna 1990yıhnın ilk yarısı için öngördüğü artış oranı ortalama yüzde 15 düzeyinde kaldı. Yüksek enflasyon ortamında maaş zammı sadece 2 veya 3 aylık enflasyon aşınmasınt karşılayabilecek düzeyde tutuldu. Maliye ve Gümruk Bakanı Ekreın Pakdemirli, yuzde 15lik "mini zanT'la ilgili goruşunü soran gazetecilere, "Bu bütçe, çalışanlann refah payını arttırma bütçesidir" karşılığım verdi. En düşük memur maaşı 35 bin 358 liralık artışla yılbaşında 265 bin 100 liraya yük selecek. Maliye ve Gümrük Bakanı Ekrem Pakdemirli, dün bir basın toplantısı düzenleyerek 1990 bütçesi ve maaş katsayılarını açıkladı. Pakdemirli, bütçe tasarısında maaş katsayısının 205'ten 236'ya, taban aylık katsayısının 220'den 26O'a, >an ödeme katsayısının da 80'den 92'ye çıkanldıgını belirtti. Bu katsayı düzenlemelerinden sonra, memuriyete yeni giren ilkokul mezunlarının net maaşı 265 bin 100 liraya, bir genel müdürün maaşı 1 milyon 535 bin 25 liraya, birinci derecedeki öğretmenin ma GAP (Arkast Sa. 14, Sü. l'de) Macaristan seçenek arıyor Macaristan'da halk partinin güvenini, parti de halkm güvenini yitirmişü. Brecht'in dediği gibi ya halk partiyi değiştirecek ya da parti halkm yerine bir başka halk arayacaklı. Ikincisi olamayacağına göre birincisi oldu. Ama şimdi gidenin yerine ne konacağı konusunda net görüşler yok. Komünist partisinin sosyalist partisine dönüşmesi de Macaristan halkını pek fazla heyecanlandırmadı. Macaristan'da halk beklemede. Önce, ilk defa özgürce oy kullanabileceği 25 kasımdaki cumhurbaşkanlığı seçimlerini bekliyor. En çok da gelecek baharda yapılacak genel seçimleri bekliyor. Macaristan Sosyalist Partisi'nin dışında örgütlenmiş bir siyasal partiler yelpazesi olmadığı için bekleme, halkm şimdiden karar verdiği anlamına da gelmiyor. HADİ ULUENGİN'in haberi 3. Sayfada • Kıbrıs'ta Sotya krizi Kıbns Rum kesimi lideri Vasiliu'nun Sofya'ya gitme karanna KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın tepkisi sert oldu: Maraş'ı Bulgaıistan göçmenlerine açabitiriz. 3. Sayfada • Bush'tan gözdağı Bush, Panama'nın fıili lideri Noriega'nın devrilmesi için ihtiyatlı biçimde 'güç kullamlmasına' karşı olmadığını açıkladı. 3. Sayfada • Gable 51 yaşında Clark Gable bu akşam izlenecek 'Tek Yıldız' adlı fılmde en rahat rollerinden birini oynuyor. 4. Sayfada • Ekran korkusu 'Gündem', liderlehn teklifleri geri çevirmesi üzerine içerik değiştirmek zorunda kaldı. 'Turizm'e davet edilen Aküzüm de katılmıyor. 4. Sayfada ŞEBNEM ATİYAS'ın haberi Ekonomi'de GAP deyince akla Atatürk Barajı, Şanlıurfa tünelleri, dev kamyonlar, dağları delen "Ferhaf'lar geliyor. Ya bu yörenin insanları ne olacak? Bugün nasıl yaşıyor, yarın ne yapacaklar? Celal Başlangıç'ın DiziRöportajı 6. Sayfada ÎNSANLARI Konferansçı SHP'liler Farıs dontişu İyi pazarlar! Cumhuriyet terleyecek DERGİ de bu hafta S H P Genel Başkanı İnönü 'nün, partisinin MYK toplantısında bazı milletvekillerinin Paris 'teki Kürt konferansma katümasını 'üzücü bulduğu' öğrenildi. Konu, milletvekilleri döndükten sonra ele ahnacak. 11. Sayfada Mafya 1992'nin peşinde: Avrupa "Tek Pazar"a hazırlanırken mafya da eli boş durmuyor, 1992'yi nasıl kullanacağını hesaplıyor... Universite... (1) Y ükseköğrenimde ders yılı ekim ayında açılır. Sayıları 29'a ulaşmış olan üniversitelerimiz, her yılki gibi yine tekdüze törenlerle yani ögretim yılına başladılar. Üniversitelerin yeni öğretim yılına bu tür törenlerle başlaması ve bu törenlere devlet büyüklerinin katılması, 12 Eylül'ün getirdiği uygulamalardan biri. Universite gibi önemli bir kurumun açılışında simgesel bir tören düzenlemek ve bu törene cumhurbaşkamnın, başbakanın, bakanların, onlar yoksa valinin katılıp konuşma yapmalan eleştirilecek bir nokta değil. Universite gençliği ile devleti yönetenlerin karşı karşıya gelmeleri, yararlı bir iletişım türü sayılabilir. Ancak iletişimin iki yönlü olduğunu unutmamak gerekiyor. Devleti yönetenler, bu törenlerde yaptık<Arkası Sa. 14. Sü. l'de) HASAN CEMAL • Gümüş Ağaç' ödüllü Bu akşam TV'de izleyeceğimiz 'Ah Güzel tstanbul' adlı film Italya'da ödül kazanmıştı. 4. Sayfada • 2 milyarlık kitap aldık Londra'daki Osmanlı'ya ilişkin kitap müzayedesinde Türkiye'vle Yunanistan çekişti. 5. • Pazar Konuğu Ankara Üniversitesi Tıp Fakiilıesi Kalp Nakli Bölüm Başkanı Prof. Hakkı A kaiın 'la Eğitim Servisi Şefımiz Gencay Şaylan'ın sayleşisi. 12. Sayfada >fe, • Sanatın sınırı tstanbul Bienali'ne Süleymaniye'de sergilediği ünlü bantlanyla katılan Fransız sanatçı Daniel Buren, 'Sanat, stnırlan çoktan kaldırdı' diyor. Arka Sayfada UGURMUMCU F%lwl I ^~ • GOZLEM HTÖ+EP+EV+MOS+ HTÖ (Halil Turgut Özal) cumhurbaşkanı oluyor. Devletimize, milletimize, ürkek muhalefetimize, hür ve esir teşebbüsümüze hayırlı ve uğurlu olsun. HTÖ'nün yeri sağlam, peki başbakan kim olacak? (Arkası Sa. 14. Su. 7'de)