Katalog

8 OCAK 1989 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 Bir atom çağı aîlesi Oyunun yönetmeni Tunç Yalman 'a göre, Sam Shepard atomu parçalayan çağın yazarı. Rock müziği, elektronik müzik ve soyut resim çağının yazarı. Hâlâ sürmekte olan "Vahşi Batı"dan sonra îstanbul Şehir Tiyatroları'nca sahnelenen ikinci Shepard oyunu olan "Aç Sınıfın Laneti"ni dilimize Pınar Kür çevirdi. HAYVANLAR ISMAIL Aç Sınıfın LanetV, Sam Shepard'ın Şehir Tiyatrolan'ndaki ikinci oyunu KÎM KİME DUM DUMA BEIÛÇ AK fakah be/non yanında insanbr bu komhrı hfffiiiijof, Ipı dt oulâ diışvn çö&nte,r anyor ionra. fi/okkf 5ı|flhlor. stiblar e I ANNA TURAY Fatih Şehir Tiyatrosu bu hafta perdelerini yeni bir oyunla açtı. "Aç Sımfın Laneti" unlü Amerikalı yazar Sam Shepard'ın "Vahşi Batı"dan sonra, Şehir Tiyatrolan'nca sahnelenen ikinci oyunu. Düzenleri dağılmakta, birbirlerinden kopmakta olan dört kişilik bir ailenin çevresinde çağımız insanım ve onun sorunlannı ele alan yazar, "Bu oyun<ia ilk defa ailemi ele aldım. Gerçek, öz ailemi değil, atom çağı ailesini. Hep korkmuştum o konudan. Çünkii o konuyu, o kişilerin ilişkilerini, birbirlerine karşı olan tepkilerini iyice kavrayınca acı şeyler ortaya çıkacakti" diyor. Sarn Shepard "çağdaş tiyatroda somutu soyullastıran, gerçeği şürieştiren yep>eni bir bicemin yaratıası" olarak nitelendirilen bir yazar. Son yıllarda ilginç film senaryoları da yazan Shepard, sinema dünyasında oyunculuğuyla da uluslararası bir ün sağladı. Bugüne dek 30'u aşkın oyunu sahnelenen, 11 kez New York "Obie" Ödülünü, bir kez "Pulitzer" armağanını kazanan Shepard'ın 4.5 saat süren son oyunu "Aklın Yalanı" bir "başyapıt" olarak değerlendiriliyor. "Aç Sınıfın Laneti" ise sergilendiği çeşitli ülkelerde oldukça beğeni toplayan bir oyun. Eleştirmenler bu oyunun "vatandaşlan sinsice etkileyip bunaltan tükefiın loplumu hastalığının grafiğini çılgınca bir mizahla çizdiği", "Amerikan loplıımunu amansızca eleşlirdigi. parlak, komik. ibret verici olduğu", "Amerikan tiyalrosunun rönesansını simgeleştirdi HIHIT Sgniflk f Aramack* ö&v\ bir Dört Mşillk Mr aile Sam Shepard'ın "Aç Sınıfın LanetTnde dağılmakta olan 4 kişilik bir ailenin çevresinde çağımız insanı ve sorunlan ele alınıyor. Cüneyt Türel ve Arif Akkaya'nın da önemli rolleri üstlendiklen oyunu Tunç Yalman sahneye koydu. (Fotoğraf: Ahmet Yirmibeş) ği" konusunda birleşiyorlar. "Aç Sınıfın Laneti"ni. yazar Pınar Kür dilimize kazandırmış \e yaşamını ABD'de surdüren yönetmen Tunç Yalman sahneye koymuş. Ani tpekkaya, Cuneyt Türel, Arif Akkaya, Defne Halman başrolleri paylaşıyorlar. 1980'den sonra Şehir Tiyatroları'ndaki göre\lerine son verilen 1402'lik sanatçılardan biri olan ve bir süredir sinemaya ağırlık veren Erdal Özyağcılar da bu oyunla Şehir Tiyatrolan'na dönüş yapıyor. Oyunun öteki rollerinde Mehmet Gürhan, Tamer Güler, Hakan Aıiı ve Can Doğan var. Shepard'ın Şehir Tiyatroları'nca hâlâ sergilenen "Vahşi Batı"sını iki yıl önce sahneye koyan Tunç Yalman son iki yıldır Kuzey Carolina Sanatlar Okulu'nun tiyatro bölumünde hocalık yapıyor. Yalman'ın tiyatro geçmişi Robert Kolej'deki öğrencilik yıllanna dek uzanıyor İstanbul Üniversitesi'nde öğrenciyken Eminönü Halkevi tiyatro kurslannı bitiren, Şehir Tiyatrosu'nda bir süre Muhsin Ertuğrul'un yonetimınde genç bir grupla birhkte çalışan sanatçı 194750 yılları arasında ABD Yale Üniversitesi'nin tiyatro bölumunde oğrenim görmüş. Babasının başyazarı olduğu Vatan Gazetesi'nde tiyatro yazarlığı da yapan Tunç Yalman, 195759 yılları arasında Haldun Dormen'le birlikte Küçuk Sahne'de, daha sonra 6 yıl süreyle Şehir Tiyatrolan'nda, bir ara Fransa'da, 1966'dan sonra Berlin, Londra ve Paris'te, hemen ardından da ABD'nin çeşitli bölge tiyatrolarında ve New York'ta profesyonel olarak yönetmen yardımcılığı, yönetmenlik ve oyunculuk yapmış. Yalman, tiyatro yaşantısım ABD'de sürdurmesine karşın, hemen her vıl Istanbul'a gelerek Şehir Tiyatrolan'nda bir oyun sahneliyor. lediği "Vahşi Baü"nın seyircide büyuk ilgi uyandırdığıru ve bunun uzerine Sam Shepard'ın yalnızca bir oyunla tanınamayacağını, daha iyi anlaşılabilmesi için başka bir oyunun daha gerekli olduğunu duşündüklerini, "Aç Sınıfın Laneti"nın böylece gundeme geldiğini soyluyor. Sanatçı, "Aç Sınıfın Laneti' bir yandan dtını bir Yunan tragedyası kadar yiice ve ezici, öte yandan bir çağdaş çizgi romanı ya da matrak bir TV guldüriı dizisi kadar ipe sapa gelmez saçmalıklara yonelik. Çağımız gibi, çelişkili çağdaş beğenilerimiz gibi..." dıyor. "Kaliforniya'nın güneydoğusunda, bakımsız bir çiftlikte >aşayan dörl kişilik bir aile. Anne çiftliği satıp A\nıpa')a gitmek, alkolik baba Meksika'ya kaçmak, evin oglu Alaska'ya yerl«şmek, evin kızı ise uzaklara gitmek hayalleri içinde. Demirbaş aile oyunlarının geleneksel dortlusu var Tunç Yalman daha önce sahne oyunda. Ama Shepard alomu parçalayan çağın yazan. Rock müziği, elektronik muzik, soyut resim çağı yazarı. Üslubu, dili, simgeleri, kurgusu, duygusu, yaklaşımı, dinamik, çarpıcı, urkiitücü, şaşırtıcı. Oyunun kurallan mantıktan değil, bilinçallının derinlerine gomülu duygulardan esinleniyor." Tunç Yalman, bir yandan da oyunun ozunun vok daha deriıılere indiğini, yalnızca insanın ve toplumun değil, doğanın \e evrenin butunundeki çelişkili guçleri de yansıttığını belirtiyor. "Çin felsefesinin a>nı çembcr içine hapsetliği, biri öbiırunü tamamlayan Yang >e Ying. Ak ve kara. Dinlerin sozünii ettiği, çe>remizde >e içimizde de çatışan vaıiıklarını duyduğumuz melek ve şeytan. İyi ve kotu. tlerleme ve gerileme. Çağdaş toplumbilimde, leknolojide \e bilgide bu derece ilerlemişken çağdaş insan nasıl bu derece guçsuz, beceriksiz ve ezilmiş kalabiliyor? Avrupa'dan Amerika'ya yeni bir dünya kurmaya giden göçmen, Yakındoğu'dan Avrupa'ya goçeden işçi, köyden kenle yeni umutlar peşinde gelen kişi ne umuyor? Umutlannı neden sonuna dek gerçekleştiremiyor?" HIZLI GAZETECİ NECDETŞEN Q AHHBYAPIHAM \$L£R VAR ÇtZGILÎK KÂMtL MASARACI / $7=7 AĞAÇ YAŞKEN EĞÎLÎR KEMAL GÖKHAN GÜRSES •Lj HALKA ÎNER I f ı k n e H ^ n I r o r î l r o + î i r l n r l a K l b n s T u r k Karikatürcüler Derneğı, Istanbul'da 6 Kıbnslı çiI M D l i b l a l l I V C İ I I I V a l U I I C I I C Zenn yapıtlanndan oluşan bir sergi açtı. Kankatürcüler Derneği'nin Sultanahmet Yerebatan Sarayı çıkışındakı galerisinde açılan sergı 18 ocak günune kadar açık kalacak. İki yıl unce kurulmuş olan Kıbns Türk Kankatürcüler DemeğTnın sergısinde Musa Kayra (yukanda), Hüseyin Çakmak, Alper Susuzlu, Mehmet Ulubaöı, Mustata Tozakı ve Bertan Soyer'in karikatürieri yer alıyor L^J| ! B C dkıdBJl 1 1 / 8 Ocak TARÎHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIK.4N ELEKTRİK KONUSUNDA BİR DBHA.. 1943'TE 8UGUN, YUSOSLAf ASlLLt AUERrfCALf ELEKJKlK MÜHENOISt VE SuLUŞÇU NIİCOLA TESLA ÖLtoÜŞTÛ. SLEtCTKlK ISC /İ1M6NETIH ALANLA/SOA BİRÇOK Yeu'HJĞrAI SAHİBI OLA/V 7TESLA, ALT&iMATİF AKIMtM fCUUAMCMASWC>A OA ONCÜLJjK YAPA4/ŞTI. AME/Z.İKA 'DA, DOĞ&U AKIMl KABÜL eTrıeUEYe ÇAL/ÇAN THOMAS EO/SOMA KABŞf, ALTE&VATIf: AKfM/M SAt/UMUCUSU OLMUŞTU. S'fS Sü/SC SOHGA, ELeKTTSİK MOTVgLAZfMOA I/E SAfJVeAi.L£eifJt>e TSSLA 'AJ/N SİSTEMİ yG<StENffiJCE HAKULtĞI ANLAŞfL'. 1912 'PE, MO8EL PlZttC ÖOULİ/ '<Vİİ £t>ISON 'CA PAyLAÇMAYl REP0EPEN TESCA, 8ULUÇLA£WPAM ÇOK AZ /OA/PA fCAZAA/A4fŞT(. At/Ş/LMADftC OAMeAMffLAiSf, SÖSrEJ^fÇL £İYt£ İL6İNÇ BİR &AHİ OLrfgAK TAMA/MIÇTf. VtDEO SETİ İSMETBERKAN Vay vampirin haline Kayıp Gençler The Lost Boys / Yönetmen: Joel Schumacher / Oyuncular: Corey Feldman, Jami Gertz, Corey Haim, Edward Herrmann, Dianne Wiest / Warner Bros. Bd Mimar Sinan belgeseli İSTANBUL (AA) Mimar Sinan'ın eserlerinde kullandığı gizemli dili, duygularla yuklu estetik anlayışı ve düşünce yapısı, Süha Ann tarafından çekimine başlanan iki yeni belgesel filmle araştırılacak. Bir dönem korku fılmlerinin değişmez öğesi vampirler bu hallere de mi düşecekti? Drakula'nın torunlan, artık korkulmak için değil, hallerine gülünmek için varlar. "Dünyanın cinayet başkenti'ndeki vampirler alıştığımız vampirler gibi değil. Daha çok yarasaya benziyorlar. Geceleri lunaparka gidiyor, hızh motosiklet kullanmaktan hoşlanıyor ve arada bir insanların kanım içiyorlar. yor, geceleri de güzel kızları yanlanna alıp sokağa çıkıyorlar. Vampırden çok motosikletli serseriler gibi gözukuyorlar ve bu yonleri ashnda insanları daha çok korkutuyor. Onahkta vampirler Geniş bir aile bunlar. Bir mağa cirit atar da vampir avcıları boş rada gündüzkri ayaklanndan ta durur mu? Orüar da var ve çahşıvana asılarak yarasalar gibi uyu yorlar. 1415 yaşlarında iki kuçuk Wisdom rüya görünce Soyguncn Wisdom / Yönetmen: Emilio Estevez, Oyuncular: Emilio Estevez, Demi Moore, Tom Skerritt, Veronica Carttvright / Cannon Film, Video Market. Küveti doldurur ve içine uzanır. Rehavet çöker, uyku bastınr ve bir rüya görmeye başlar: Liseden mezuniyet günu arkadaşlarıyla içkiyi çok kaçırmıştır. Çılgınlık olsun diye bir araba çalmışlar, sonra da arabayı parçalamışlardır. Tabii konu polise ve sonunda mahkemeye yansımış, küçuk VVisdom az da olsa bir ceza almıştır. Oysa ailesi, onun doktor ya da avukat olmasını beklemektedir. Wisdom, doktor ya da avukat olmak bir yana iş bile bulamamakta, 23 yaşında bir delikanlı olarak arada bir de sevgilisiyle kavga etmektedir. Sonunda canına tak der, TV'de izlediği bir programın etkisiyle banka soymaya karar verir. Once bir tüfek, ardından molotof kokteylleri ve en uste giyilen bir parka: Wisdom artık bir teroristtir. İlk işine giderken annesinin arabası Sinan'ın "çıraklık, kalfalık, us60 YIL ÖNCE Cumhuriyet talık eserierim" dediği Şehzade, Suleymaniye ve Selimiye camilebütün nazırlan layin eder. rinin tanıtılacağı ilk belgesel, "Si Sırp Kralı Nazırların Kralın talimatı nan'ın Altın Üçgeni" admı taşıyor. üzerine hareket ve Krala Büyük mimann estetik anlayışının diktatör oldu sadakat yemini ederler. ve eserlerinde halen çözulemeyen oğlan, vampir avcılığı konusunda bazı noktaların ortaya konulaca BELGRAD 6 (a.a.) Devletin Nazırlar, Krala karşı mesul ki tek bilgilen çugi romanlar ve ğı film, yönetmen Süha Arın'a gö idarei aliyesine dair sabahleyın olup Kral bunları ıttiham edebilir. Memleketin her ellerinde sivri kazıklarla vampir re, özellikle mimar ve mühendis neşrolunup bu gün mevkiı tarafından selahiyeti kazaiye avlıyorlar. Tabancalan da var. Içi ler için başvurulacak bir kaynak meriyeüne vazolunan Kral makamının selahiyet Kralın namına icra olunur. kutsal suyla doldurulmuş su ta olarak düşünuluyor. kanununun muhtevi olduğu bancaları da \ar ve bu oldukça etemavir ve ahkam bervechi kili bir silah. Vampir filmlerini seAnn, "Sinan'ın Altın Üçgeni" atidir: viyorsanız, bu \arnpir parodisini ile ilgili olarak, "Bir insanın, çıde ilgiyle izleyeceğiniz kesin. raklıktan başmimar olmasına ka Memleketin her tarafında her dar gecen lum sureçleri, teknik bir turlu iktidar ve hakimiyetine Un resmı tenzil edildiği dille anlatacağız'' derken, bu fil sahip olan Kral kanunlar istar takdirde ekmek fiatlannın da min, televizyonda gösterilen ve ilan eder, devlet nı alır, ama araç yolda bozulur. "Dünya Durdukça" belgeselinin memurtarını tayin eyler, ecnebi düşeeeğini yuzmış ve bu hususta mudafaatta Tam onu tamir etmeye uğraşırken de bazı eksikliklerini kapatacağı devletler ile her turlu bulunmuştuk. Cazetemizin bu münasebalta devleti temsil sevgilisi gelir, onu arabasına alır nı söylüyor. eder. Kral reisi nuzzar ve diğer husustaki teşebbüsatı semeredar ve soyguna giderler. Kız hiçbir şeyMimar Sinan'ın, arkadası Musden habersiz banka kapısında beklerken Wisdom bankadan 600 tafa Sai Çelebi'ye yazdırdığı HERGUN 17.0002.00 ARASI dolar çalar ve bütun ipotek kayıt "Tezkiretül Bünyan" (Binalar Kilarım da imha eder. FB1 Wisdom tapçığı)'ndan esinlenilerek çekimiun peşine takılır, sevgilisi ile bir ne başlanan "Sinan'ın Hayan" adlikte Wisdom kaçmaya başlar. lı ikinci belgeselin hareket noktasını ise, ünlu ustanın insani yönu Geçtikleri her yerde bankalara gi oluşturuyor. rip sadece ipotek kayıtlarını imha Sinan'ın biyografik eseri olarak ederler ve ikili, bir anda halk kahramanı olur. Öyle ya, Robin Ho da tammlanan "Tezkiretül P. tesiÇarş. Cunta od da zenginden çalıp fakire da Bünyan" ve çekilecek belgesel koHAKANMACİT iküisi ğıtıyordu. Bizimkiler de oyle işte. nusunda da yönetmen Arın, şunKovalamaca butun hızıyla surer ları söylüyor: SahPerş. C. tesiPazar ken bizimkiler bir hata yapıp bir "Bu filmdt, Sinan'ın tüm insaUTKAN polisi oldururler ve popularitele ni özelliklerini \ermeye calışacaMuamm Noci Cod Na 70 Kot i OrtakOy 159 J5 78^60 74 2« rini yitirirler, zaten sonunda da bi ğız. Film, büyük mimann eserleenPE ri yaralı diğeri olu yakalanırlar, rinden çok, duygusal, düşünsel yaIngiîizce ve Fransızca ders Ingilterede AUPAIR ama film bitmez. Çünkü kahra pısını ve hatta aşklannı bile anlatverilir. organizasyonu TEK A.Ş marumız uykusundan uyanır. Tel.: 151 62 80 maya çalışacağız." 8 Ocak 1929 olmuştur. İkıisat Vekâleti un resmınin tenzilini kabul etmiştir. Un resmi kiloda 11 kuruştan 3.50 kuruşa tenzil olunacaktır. Bu hususta teşebbüsatta bulunmak u'zere Ankaraya giden Şehremaneıi Ikt'ısat müdürü Kemal Ömer Bey dün avdet etmiştir. Kemal Ömer Bey Ankaradaki faaliyeti hakkında demiştır kı: " Un resmimn tenzili hakkındaki Emanetin rıcasını Vekâlete arzettim. Vekâlet kabul etti. Yakında B.M.M. ne teklif edilecektir. Un resmınden bir tondan 110 lira alınırken tenzil edilince 30 lira alınacaktır. Ankarada bir çuval undan çıkan ekmek miktarı hakkında da teşebbusatta bulundum. Orada da tahakkuk etti ki bir çuval undan 94 ekmekten ziyade çıkmaz. Fakat tabiî unlar bizim kabul ettiğimiz şerait dahilinde olacaktır." Davamısı kazandık! JUBOL ORTAKÖY GECEI^RİNDE HOŞ BİR ORTAM M0DA SİNEMASI KÜLTÜR MERKEZİ CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ "SÎNEMA SÖYLEŞİLERİ" • • . • 8 75 22 29 OCAK '89 OCAK '89 OCAK '89 OCAK '89 ZÜLFÜ LtVANELİ TUNÇ BASARAN FERtDUN KETE TALAT BULUT Sunucu: ALİ HAKAN Her PAZAR 15.30 (1) 362 39593624096