Katalog

22 EYLÜL 1988 • • * * HABERLERtN DEVAMI CUMHURİYET/13 Ozal: Kalırsak çok îş yaparız özal, gazetelerin yazdıklanrun tersine. "Türkiye'nin olduğundan Kutuplaşmaya fazla politize edildigini" kaydededüşürmedik rek, "Dünyada bir seçim bittikBaşbakan özal, dün akşam ten sonra seçim ortamı devam Milletlerarası Ticaret Odası'nın edemez. Herkes işine gücüne bakonferansına katılan delegelere kar. Ama bu elimizde olan bir şey hitaben konuşurken "Hükümet değil, demokratik bir şey. Sesimiettikleri siırede siyasal çaüşmalar zi çtkartraadan katfanmsk zorondan kaçınmaya özen gösterdikle dayız. rini, muhaliflerine azami ölçüde Başbakan, Türkiye'nin önünde tolerans gösterirken aldıklan yet üç sorun olduğunu belirterek, kinin gereklerini yerine getirdik "Biri Türkiye'nin dışanya açılma lerini" belırtti ve "Bunun sonu politikasıdır. Bunu yapmaya meccunda Türk ulusu kutuplaşma tu burnz. Hâlâ da bunu konsolide Özallar, TürkiyeYunanistan milli maçını seyrettikten sonra Ankara'ya^löndüler. Bey'le konuşmaya gerek yoktu" laşılan Semra Hanım'ı "avrılma diyor. Kuşkusuz efendım. siyaset zar günü gece yansına değin uyanık kalmak (Baftara/ı 1. Sayfada) kararında Özal'ı etkilemeye itmiş" dünyamıza önemli gelişmeler özellikle Turgut Özal'ın "oran"vermekten ıs gerekiyor. olacak. Çık ortaya; dobra dobra getirecek bir karan, Korkut Bey'e Ancak şimdilik şu kadarı söylenebilir. İlk rarla kaçınmasına işaret ediyorlar. "giderim ha" deyıver, bugün mu bırakmak, zinhar olmaz. Halil uzal'ın çıkışı, evet oylarını ne ölçüde tır heyecan dalgası geçtikten sonra alınmaya halefetin peşine takılan yığınlar, Şıvgın'ın söylediği gibi, "Partiyi mandıracak? Acaba evetler, ANAP'ın seçim başlanan işaretler, evet açısından bazı cevbaşlayacak peşinden koşmaya, (Semra Hanım'ın desteği ile) tek relerdeki beklentileri karşılamıyor. Bir baş'87'de aldığı yüzde 36 oranına ulaşabilecek evet oyu vermeye, Semra Ha başına Özal kurdu, kendileri sonradan sığındılar ANAP'a, oyleymi? Şu günlerde karşılıkiarı en çok merak ka deyişle, evetlerin öyle çok fazla zıplamanım'ın görünür mantığı bu. se Özal tek başına boyle yaşamedilen ve tarlışılan iki soru da bu ikisi olma sı şöz konusu olmayabilir. Tabii, Özaiımız'ın yüreğinde de sal kararlara varabilir." lıdır. Önümüzde daha üç gün var. Cuma ve cuaynı duygular. Sürünse de yükSonra?.. Planınsonrasıâlââlâ selen bacaları gören bireylerin Geçen pazar gününe değin beyaz evetle martesi günleri Başbakan Özal, radyo ve televizyonda tek başına; son konuşmalarını yahem yardan hem de serden vaz hey! Baştan başa ülke, Özal girin yüzde 30'un üstune çıkması zor gözükügeçmeyeceğirtden kuşku duy diyor diye ayağa kalkar, ağlamayordu. Kamuoyu araştırmalarının genel egi pacak. O yüzden sandıktan neyin çıkacağımuyor. Semra Hanım'dan da lara, sızlanmalara, kadınların limi bu doğrultudaydı. Sayın özal'ın pazar nı görebilmek için son üç günün gelişmelebaskı, öneri gelince, son kozu gözlerindeki hüzne, erkeğin perine de bakmak gerekiyor hiç şüphesiz. akşamı verdiği "Politikadan çekilebilirim" şinde koşmasına dayanamaz kullanmaya karar veriyor. mesajıyla birlikte ilk gözlem, evetlerin tırmaTürkiye'nin siyasal açıdan son derece kriÖzal, "Eh madem ki gitmemi isÖzal, kararın "kişiselliğini" nışa geçeceği, hatta yer yer geçtiği yolun tik bir donemece yaklaştığı anlaşılıyor. Butemiyorsunuz kalayım bari" der öne sürerek parti kademelerine, daydı. nun işaretleri arasında yer yer mantığın ters ve çıkar işin içinden. Semra Hayakın mesai arkadaşlarına haber Evetler yüzde 30'u geçecekti, ama ne öl dönmesi, birtakım ölçülerin kaçırılması da nım'ın da eşi Turgut Bey'in de vermediğini söylüyor. ANAP'ta çüde? Yüzde 36'yı bulacak mıydı? Gecebı var. İnsanı kimi zaman umutsuzluğa sevk inancı bu. Amao ne?.. Bursa'da yönetici kadronun görüşlerini ya edebilecek kadar ciddiyetten yoksun, aralir miydi bu oranı? taşıma kalabalık, gitmemesıni isTürkiye ve Yunanistan'a verilen beş para etmez buluyor ya da ter gibiyse. Gaziantep'te zorlaHerhalde hiç kimse bu soruların yanrtları besk bir havanın estiği de oluyor. yardımda uygulanan 10'a 7 oranı Semra Hanım'ın hepsinden öte malara karşın "fakir görüntü." nı şimdiden beklemiyordur. Bunun için paDileğimiz, sağduyunun egemen olmasıdır. nın, Kongre'nin müdahalesiyle öngörüşlü olduğunu kabul edi Yazılanlara bakılırsa Bursa'da "ihtiyaç fazlası ınalzeme" kale yor. "Aile" çok sonraları kararı öğ neşe, Gaziantep'te hüzün! Plan minden 10'a 8 oranında uygulan renmiş. Semra Hanım'ın bir cüm pek tutmamış. maya başlamasıyla Pentagon'un lesi, aile bireyleri arasındaki çeÖzal yine hata yapıyor. GiderYunanistan'a gönderilmesi gere tin çekişmeyi, anlaşmazlığı gözse, ANAP'ın iktidarda kalacağı(Baflarafı 1. Sayfada) zagına düşmeden popiiiisl trans etmiş degiliz. tkincisi şehirierin ve Raporda Türkiye'nin 1974 ile ken bazı mallara depolarda el ler önüne seriyor. Başbakan üzenı söylüyor, kuramsal olarak doğKonuşmalarında sık sık 2324 fonnasy ondan geçmiştir" diye köylehn yüzünü değiştirmeye 1983 arasında milli gelirinin yüz konduğu ve Türkiye'nin açığı bir rinde etkili olduğu soylenen Korkaynaktan kapatılana kadar bu kut Bey var ya, kararda payı ol ru. Açıkladığı anda ters tepeceeylülde TV'de yapacağı konuşma konuştu. de 4.9'unu savunmaya ayırdığı, mecburuz. Üçiincüsü de siyasi ğini ya da sonucun ters çıkması lann önemini vuıigulayan özal, esBu arada yemeğe gelenlerden transformasyonu tamamlamalıoysa zengin Avrupalıların yüzde mali göndermemeye kararlı oldu duğu yazılınca, Semra Hanım adeta isyan halinde; "Korkut durumunda ne yapacağım bileki liderleri "kurtlar" olarak nite şarkıcı Cem Karaca, gazetecilerin yız" dedi. 3'te kaldığı belirtildikten sonra ğu ilk kez açıklanıyor. meyen Özal, hangi evet yüzdelemeyi sürdürerek şöyle devam et sorusu üzerine, "Başbakan'a giisini güvenoyu sayacağını artık ti: ven bildirecegim. Ben, Özal'ınTV söyleyemiyor. ANAP iktidarda " Bu adamlan mahkum eden ben konuşmasına kadar hayır oyu bir süre kalabilir, ama kendisi kadeğilim. Başkalarıydı. Askeri yö vermeyi diışünüyordum. Ancak muoyuna "angaje oldu" artık. netitn yaptı. Ama mücadelesi bi şu anda oyumun rengi evet. DuySon tehdidine, şantajına karşın ze kaldı. Ondan sonra da geçen se gusalım. Başbakan'ın konuşmaıstediğini elde edemezse, "siyane siz affettiniz. Ama bu sefer sı beni etkiledi" dedi. setten ve başbakanlıktan gitmeyanhşlık yaparsanız, sonu yoktur si" gerekiyor. bn işin. Çekirge bir sıçrar, iki sıç Gazetecilerle yemek rar, üçüncusunde yakaJanmalıdır. 25 eylül gecesi partiden önce Başbakan Turgut Özal, önceki Ona göre..." akşam Hilton Oteli'nde, gazete "aile içinde üçüncü büyük Özal, referandumun Türkiye sahipleri, yazarlan ve yöneticilekavganın" çıkmasından kaygı duiçin bir "dönemeç" noktası oldu riyle akşam yemeği yedi. özal, reyanz. Semra Hanım'ın, zaten "biğunu söylerken şöyle konuştu: ferandum sonucunun kamuo>u raderlerle arası hep şekerrenk." "Sakın yanlışlık yapmayın. Bu yoklamaları ile değil, sandıktan Özal'ı güvenoyuna iten Semra önümüzdeki referandum, Türki çıkan sonuçlara göre belli olacaHanım, beklenen sonuç çıkmaye'nin bir dönemeç noktasıdır. ğını belirterek "Anketler nihayet yınca, Suudilerden kopup geleTürkiye bu dönemecte, ya 1980 bugünkü şartlar altında yapılrnıs cek Korkut Bey'le, dehası henüz öncesine dogru dönüş işaretini ve tahminlerdir" dedi. Özal şöyle anlaşılamayan Bozkurt Bey'in recek ve ondan sora kimse kurta konuştu: şimşeklerini sineye çekmek zoramaz, onu söyleyeyim. veyahut "Bugün görülen dunım nihayet runda kalacak. 'Aile içi da arkasını onlara dönecek, düm bugünkü şartlar altında yapılmıv kavgaları" merak ediyorsanız, düz, süratle ileriye dogru gidecek. tahminlerdir. Tabii hadiseler birikincisıni söyleyelim. Hacdan 1990'da AT ile müzakereye başla çok şeye gebedir. Benim sözüm sonra Semra Hanım "örtünmeyacagız. Siz geriye giderseniz, ne şudur: Bu referandumbun sonudi" diye, başta Korkut Bey fena bizi orada alırlar, ne o müzakere cuna göre, başbakanlıktan ve pohalde bozulmuş. Nitekim Semra BAŞARILARINIZ, İŞ İÜŞKİLERÎNİZ GİTTİKÇE GEÜŞİYOR. ARTIK SİZİ TEMSİL EDEBİLECEK, BATIU ANLAMDA leri yapabiliriz" litikadan aynlacagım dedim. Bu Hanım'ın ender demeçlerinden Naim Süleymanoğlu'na "Bul sözüm doğnıdur ve bunun açıkbirinde, örtünmeyeceğini, "Al^ÇAGDAŞ VE MODERN BÎR İŞYERINE İHTÎYACINIZ VAR. NOVA*BARAN PUZA SÎZLERE İSTANBUL'ÜN MERKEZÎNDE, garistan'dan daha iyi baktığımızı" llamasını da inşallah 2324 eylüllah'a günahını affetmesi için söyleyen özal, "Bu dereceleri bel de yapacağım." Özal, istıfasıyla yalvardığını" söylemişti. Korkut ki asnn sonuna kadar kimse ilgili sorulan yanıtlarken de, "Ben ÇAĞDAŞ KONFORU, MANZARASI VE TÜM DONANIMI İLE MÜKEMMEL H Bey'e ve benzeri düşünenlere kıramaz" dedi. aynlırsam ANAP yine iktidarda yanıttı bu. (Başlamfı 1. Sayfada) edilen veriler ana çalışma grubu tarafından değerlendirildi ve rapor 19 eylülde Abshire tarafından açıklandı. "ABD'nin müttefiklerinin savunması için giderek daha az kaynak ayırmakla karşı karşıya kalabileceği gunler geldiğinde ansızın yakalanmamak için ne yapılması gerektigi" sorusundan hareketle hazırlanan rapora Kongre üyelerinin etkili dış politika danışmanları, Savunma Bakanlığı yetkilileri, ABD Dışişleri Bakanlığı Avrupa Güvenliği ve Siyasi tşler Dairesi yöneticilerinden Bill Moffit, büyukelçiler Peter Sebastian ile Monteagle Slearns ve CSIS'nın Amerikan dış po'itika çevrelerince ünlü uzmanlan Robert Hunter ve Mkheal Moodj katkıda bulundu. Büyükelçi Abshire ABD'nin NATO nezdindeki daimi delegesiyken Moody de NATO'daki ABD misyonunun "özel projeler" bölümünde görev yapıyordu. 12 Eylül sonrasında Yunanistan'ın NATO'nun askeri kanadına dönüşü, Muş ve Batman'da yeni üs inşası gibi gelişmeleri çok yakından izleyen, hatta zaman zaman General Bernard Rogers ve dönemin NATO Genel Sekreteri Joseph Luns ile birlikte inisiyatif alan bu iki diplomat, Türkiye'nin "stmtejik önemine", adeta "iman etmiş olmak"la tanınıyor. Raporda "TürkVunan düsmanlıgının NATO'nun güney kanadının güvenliğine meydan okuduğu" cumlesi birkaç yerde geçiyor. Yunanistan 1974'te NATO'nun askeri kanadından aynldıktan sonra Ege'nin komuta kontrolü tamamen Türkiye'ye kalmıştı. Ancak 12 Eylül harekâundan 10 gün sonra, o zaman ^illi Güvenlik Konseyi Başkanı olan Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in özel izni ile Yunanistan NATO'ya dönünce Ege^ nin komuta kontrol sorumluluk sahalan tekrar tartışmalı hale geldi. Raporda bir "Ege detanü" ile bu sorun ortadan kaldınlırsa Kuzey Avrupa'nın Türkiye'ye "kalkınma yardımı" kapısının açüabileceği ima ediliyor. Detanun aynca ABD güvenlik yardımı ve "üs müzakereleri" uzerinde de "olaganüstn yansımalan olacagı" belirtiliyor. Raporda NATO'nun her fırsatta bu iki ülkeyi sıkıştırması önerüirken, "çünkü NATO'nun bölgedeki askeri durumu çok kriük" görüşüne yer veriliyor. Türkiye"deki kronik savunma gereçleri açığının " e k o n o m i k sıkıntılardan" kaynaklandığının altı çiziliyor ve "Bugünkü göreceli istikrarlı durum kahcı olmayabilir" deniyor. Raporun aynı paragrafında Türkiye'nin ekonomik sorununa çare aranırken ABD'nin toplam dış yardımının yüzde 65'inin tsrail ve Mısır'a gittiği hatırlatıbyor ve bunun yüzde 10'unun kesı'erek başta Türkiye olmak üzere ihtiyacı olan güney kanat ülkelere aktarılması öneriliyor. Bu önerinin hayata geçirüebilmesinin ancak Avrupalılann "kendi Güney Kanat Yardım Yasası'nı" çıkarmasıyla mümkün olacağı hatırlatılıyor, Almanya'run Türkiye^ye tıpkı Amerika'nın yaptığı gibi nakit transferi yapması tavsiye ediliyor. (Baflarafı 1. Sayfada) Ölçu... IsraiTden kesin, Türkiye'ye verîn CUNEYT ARCAYUREK yazıyor AŞARILARINIZA Y A RAŞ A MiMARîsi, kalır. Başkalannı düşünmeyin" diye konuştu. "BÜRO KATLARINI SATIŞA SUNm'OR. BüGÖNDEN DEKORASYONA BAŞUYABİLECEĞİNİZ VE BÜRONUZDA 1.1.1989'DA TAMAMLN FAAÜYETE GEÇEBİLECEĞÎNIZ GÖKDELEN, GERÇEK BIR PRESTÎJ ADRESL. UĞURMUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) GOZLEM Geçen pazardan beri yasa buyruğu yasaklar yürürlükte. Başbakan dahil resmi görevliler, devletin ne uçağına binebilir ne de otosuna. Başbakan da olsa hiç kimse güneş battıktan sonra mitinglerde konuşamaz. Bu yasa, Meclisin yasası, bir de Özal yasaları var. Ozal, Gaziantep'e kiralanan uçakla gidiyor, iyi. K.Maraş'a nasıl geçiyor? Orman Bakanlığı'nın yangın söndürmede kullanılan resmi helikopteri ile. Gazetecilere de polis helikopteri veriliyor. Maraş'ta güneş batarken konuşuyor. Özal'a göre, Maraş'ta partisel çalışma bitmiş oluyor, istanbuladevletin anauçağı ile dönüyor. Demokrasiyi saptayacağı "keyfi oranlarda" gören siyaset adamı için yasalara karşın "keyfi yönetim" uygulamak doğal ki, ne doğal! Kimi habeıier, Özal'ın yüzde 36 ile ülkeyi yönetmenin zorluğundan yakındığını söylüyor. Bilgiler doğruysa, Özal'ın TV'de son iki gün yüzde 36'nın üstünde oy sağlamak için yalvara yakara bazı nedenler öne süreceği anlaşılıyor. Söylenecek tek sözcük, Özal: ın konuşmalartndan: Aldanmayın! Mesut Yı/maz, büyük olasılıkla, bu raporun bir kopyasını Başbakanlığa gondermiştir Dışişleri Bakanlığı Başhukuk Danışmanı Mehmet Güney, Belgrad Büyükelçiliği'ne atanan Tevfik Ünaydın ve Oslo Büyükelçiliği'ne atanan Erol Ceiasun, yurtiçinde ve dışında yaptıklarıaraştırmaları sonuçlandırarak raporlarını verdiler. Ûnaydın ve Ceiasun, ağustosun son günlerinde Türkiye'den ayrılarak yurtdışındaki görevlerine başladılar. Raporda ne gibi bir sonuca varıldı? Rapor, "soruşturmanın genişletilmesi" yolunda bir istemle mi noktalandı? Rapor verildiğine göre sonucun açıklanması gerekmez mi? Açık rejimde yaşıyorsak, hiç şüphesiz bu raporun sonuçlannın açıklanması gerekir. Konu, çok geniş kapsamlıydı. Olayın aydınlatılması için birçok belgenin incelenmesi ve birçok tanığın da dinlenmesi gerekıyordu. Bu belgeler arasında bakanlıktan çıkrnayacak "kozmik" nitelikli gizli yazışmalar da bulunmaktaydı. Bu nedenlerle böylesine kapsamlı araştırmanın "Devlet Denetleme Kuru/u"nca yapılmasını önermiştik. Yargı bağımsızlığının bile yok edildiği bir düzende, boyle bir soruşturmanın hükümetın emrindeki güvencesiz devlet memurlarına yaptırtılması sağlıklı bir yol muydu? Ya TBMM'ce olay konusunda bir soruşturma açılmalı ya Cumhurbaşkanı'nın emrindeki Devlet Denetleme Kurulu olaya el koymalıydı. Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanı'nın emri üzerine konuyu ele alabilirdi. Sayın Evren, nedense, bu yolu çalıştırmak istemedi. Milli Savunma Bakanı Vuralhan ile ilgili yayınlarımız, ardından da TBMM'de SHP ve DYP gruplarının verdikleri gensoru önergelerinden sonra Başbakan, konuyu soruşturmak üzere bir Başbakanlık Danışmanı'nı gorevlendirdi. Bir Başbakanlık Danışmanı'nın boyle bir olayı soruşturması, yasalar ite bağdaşmryordu. Özal, bu yasal engele karşın Başbakanlık Danışmanlarından İbrahim Duzyol'u bu işle gorevlendirdi. Sonra ne oldu? Sonra Duzyol, hazırladtğı raporu Başbakan Özafa sundu. Düzyol raporunda neler yazılıydı? Bu soruyu SHP Grup Başkanvekillerinden Deniz Baykal, bütçe görüşmeleri sırasında Başbakan'a yöneltti. Başbakan, "müfettişleri etkilememek için" raporu açıklamayacağını söyledi. Oysa, Düzyol raporu, Başbakanlıkça Dışişleri Bakanlığı'na gönderilmişti. Müfettişler, bu rapordan etkileneceklerse, raporu görünce nasıl olsa etkileneceklerdı. Bu nedenle Başbakan'ın o günkü yanıtı hiç de inandırıcı değildi. Ozal, o gün açıkça yanıt vermekten kaçınmıştı. Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz da konuyu soruşturmak üzere bir komisyon görevlendirmişti. Komisyon, öngörülen sürede raporunu tamamlayamadı. Bunun üzerine komisyona ek süre tanındı. Bu süre de temmuz ayında bitti. Bu ek süre içinde rapor hazırlandı ve bakana sunuldu. Komisyon görevini tamamladı. Rapor, Bakan Mesut Yılmaz'a sunuldu. Oyleyse niçin açıklanmıyor rapor? Sayın Başbakan, televizyon ekranlarında sık sık "açık açık ve dobra dobra konuşmakla" övünür durur. Açık açık ve dobra dobra konuşuyorsa, Vuralhan konusundaki raporları açıklamaktan niçin çekiniyor? Sayın Başbakan, önemli kararlannı, nasıl olsa, partisinin yetkili kurulları ve hükümete sormadan alıyor. En önemli kararları eşi Semra Hanım ile birlikte alıyorlar; alınan bu karar, oğul Anmete onaylatılıyor. Ve "aile mec/isı"nce alınan karartar böylece yürürlüğe konuyor. Bu yolla, yeni bir "üçlü kararname modeli" oluşuyor. Artık bu konuda da "eşi Semra Özal ile birlikte bir karar alıp, bu kararı oğlu Ahmet Özal'a onaylatarak" bir açıklama yapmasını bekleriz. THE WALL STREET JOIRNAL Batı Dünyasındaki Piaza'lann Turkiyedeki ilk örneği NÖVA«BARAN PLAZA'nın eşsiz niteliJderi: • Şişli'nhı merkezinde 76 m. yt 16.000 m 2 kapaiı alan 21 katlı ohs bic^u VI m 2 lik oSs katlan (İkive bölı "atriurn'ia çarş; I 1 Özal giderse istikrar tehlikede NEW YORK/ATtNA (AA) ABD'nin etkili gazetesi Wall Street Journal, Başbakan Turgut Özal'ın, referandumun ardından istifa etmesi halinde "Yalnızca Türkiye'nin değil, bolgenin istikran tehlikeye gjrer" görüşünü savundu. Gazete, Türkiye'deki son siyasal gelişmeleri ele aldığı haber yorumunda, "Enflasyonun denetimden çıkması, ordunun yeniden müdahale etmesine engel olabiür" iddiasında bulundu. AA'mn haberine göre, Wall Street'in yazısı şöyle devam etti: " 5 yılhk görev süresini ortaya koyan Özal, pazar günkü referandum oncesinde yetericce seçmenin tercihini değiştirmeyi umuyor. Özal'ın istifası, yalnızca Türkiye'deki değil, bölgedeki istikrarı da tehdit eder." Gazete, "Babh diplomatlar, referandum sonuçlanna göre istifa edebileceğini söyleyen Başbakanın bu konuya açıklık getirmediğini ve referandumdaki kaybın fazla büyük olmaması ihtimaüne göre, kendisine manevra payı bıraktığını söylüyorlar" ifadesini kullandı. Referandum konusunun gerçekte önemli bir konu olmadığını, ancak "asıl sorunun, giderek daralan ekonomi olduğunu" kaydeden gazete, OECD'nin Türkiye'deki enflasyon oranını yüzde 78 olarak verdiğini ve "öncelikli olarak azaltılmasım" önerdiğini hatırlattı. Gazete, "Enfiasyonun denetimden çıkması, ordunun yeniden müdahale etmesine neden olabilir. Ordu son 30 yüda üç kez müdahale etti ve her seferinde enflasyon Ue ekonomik bunalımı gerekçe gösterdi" iddiasında bulundu. ^ «amlinn • I l e r katta TV. uydu yayıniaffi icin anten : , bağlantılan • Ana sistemlere yet• Elektrorıik uyan ve koruma sistemleri (Cerberus, İsviçre) Ve modem bir ış merkezinde olması gereken tüm donanım. NOVA*BARAN N O V A İtv^AAT SANAYİ VE TİCARET A.Ş 19 MAYTS CADOESİ 4, ŞİŞli, 8022aiSTANBUl TÎL 134 1000 (6 HAT) FAX. 134 1009 TELBfc 31402 NVATR