Katalog

Cumhuriyet ..Ve Özal rest çekti Her dönemde "îyî £1* Her dönemde ıyı venm. *H * PAMUKBANK PAMUKBANK iyi bankadır iy i ba n ka d ı r 65. Yıl; Sayı: 23014 Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL. <KDV JMO 19 Eylül 1988 Pazartesi 'Referandumdan çıkacak sonuca göre başbakanlıktan ve politikadan ayrılacağım' Keskin Viraj ANKARA'dan YALÇIN POGAN Radyo ve TV'de ilk konuşmasını yapan Başbakan Özal, "sürpriz" kararını açıkladı. Özal, ayrılma konusunda verdiği karara, muhalefetin halkoylamasını güvenoylamasına dönüşîürmesinin neden olduğunusöyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Turgut Özal, kdmuoyunda bir süredir tartışılan "sürpriz açıkhunayı" dün radyo ve TV'den yaparak, referandum sonucuna göre "başbakanlık ve politikadan" çekileceğini açıkladı. Başbakan Özal bu sürpriz açıklama ile 25 Eylül halkoylamasını kendisine yönelik bir "güven oylamasına" dönüştürdü. Özal konuşmasmda başbakanlık ve politikayı hangj oranda bir evethayır oyu sonucuna göre bırakacağını açıklamadı. Başbakan ve ANAP Genel Başkanı Turgut Özal dün TV ve radyoda partisine aynlan referandum propagandası konuşmasında, "Özal'ın gitmesi önemli degildir, önemli olan Türkiyemiz'de 1980 öncesi zihniyet geri mi getecektir?, lstikrarsızlık ve çok başlı koalısyonlar yeniden mi başlayacaktır?" dedi ve konuşmasını şöyle surdürdü: "Uzun zamandır düşünüyorum. Vardı&ım kararı şimdi sizle Ozal konuşmasında "Ozal'ın gitmesi önemli degildir, önemli olan Türkiye'nin 1980 öncesi zihniyete geri mi döneceğidir, isükrarsızlık ve koalısyonlar döneminin yeniden geri mi geleceğidir" dedi. re açıklıyorum. Bu referandumdan çıkacak sonuca gore başbakanlıktan ve politikadan aynlacagım. Bu konudaki önemli açıklamalanmızı siz vatandaşianma yapmayı tarihi bir görev lelakki ediyornm." Özal, 23 ve 24 eylül günleri televizyonda kendisinin dinlenmesini rica ederek, konuşmasını tamamladı. Özal TKTden ayrılırken gazetecilerin "Sorn sorabilir miyiz?" şeklindeki sorularını, sert bir şekilde "sual yok" diyerek geri çevirdi. Özal'ın oldukça sinirli ve kaygılı olduğu göruldü. TRT'deki çekim tamamlandıktan sonra ANAP Genel Başkan Yardımcılarından Halü Şıvgın, özal'ın az sayıdaki konuşma metninı, hüzunlu bir yüz ifadesiyle gazetecilere dağıttı. Şıvgın da yorum yapmaktan kaçındı. Başbakan Özal dün gece TV ve radyodan yayımlanan konuşmasında 197080 arasında Türkiyenin çok zor bir devre yaşadığını, anarşi ve terörün bir felaket halinde yurdu sardığını, devlet güçlerinin acze düştüğünü, ekonomik sıkıntıların inanılmaz boyutlara vardığını, büyük bir karaborsa ve yokluk devri yasandığını savunarak şöyle konuştu: "Türkiyemiz derienmeye toparlanmaya başladı. 1982 Anayasası kabul edildi, seçimler yapıldı. Türkiye demokrasiye geçti. Sıkıyonetim kalktı. Hızlı bir kalkınma dönemi açıldı. 1970'li >ıllarda Boğazlann hasla adamı denilen Türkiye gitti. Yerine güçlü \e itibarh bir Türkiye p,eldi." (Arkası Sa. 8, Sü. 4'ie) Yine fikir değiştirdi Halk kararını versin: Özal şimdiye kadar kaç türlü açıklama yaptı. 'Bu seçim degildir' dedi. 'Güvenoylaması hiç degildir' dedi. Daha 34 gün evvel '1992'ye kadar iktidardayım' dedi. Bu açıklamaları birbirine uymuyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) SHP Ge nel Başkanı Erdal tnönü, Başbakan Turgut Özal'ın halkoylamasında "çıkacak sonuca gore istifa edecegini" açıklaması uzerine, "Sayın Özal kaç defa fikir değiştirdi. Onun konuşması>la bizim tavrımızda bir değişiklik olmaz. Halk bunu bir güvenoylaması gibi anladı, halkoylaması konusundaki bizim tutumumuz değişmez" dedi. Başbakan Özal'ın bugüne kadar çeşitli açıklamalarda bulunduğunu, bir sure önce de "1992'ye kadar iktidardayım" dediğini kaydeden SHP Genel Başkanı, konuya ilişkin Cumhuriyet'in sorularını şöyle yanıtladı: Sayın Özal'ın konuşmasıyla bizim tavnmız konusunda bir değişiklik olmaz. Halk bunu bir gü\enoylaması *şibi anladı. Halkoylaması konusundaki bizim tutumumuz degişmez. Çıkacak sonuca göre istifa edecek ama... (Arkası Sa. 8, Su. 3'te) INONU DEMIREL ANKARA Partisinden hiç kimseye danışmıyor. Siyasal çevresinden hiç kimseye sormuyor. Sadece eşı Semra Özal ve oğlu Ahmet Özal'la tartışıyor Ama Ahmet Özal ağır basıyor. Semra Özal bu karara katılmazken ve karşı çıkarken, Ahmet Özal halkta şok etkisi yaratmanın, ancak bu tür bir ka(Arkası Sa. 8, Sü. 7'de) Duvar göçtü: Özal iki gün öncesine kadar 'Referandum sonucu etkilemez. 1992'ye kadar iktidarız' diyordu. Hatta '7'si değil 70'i bir araya gelse ne yazar' diyordu. Şimdi ise sonuca göre istifa edeceğinden söz ediyor. Duvar göçmüştür. ANKARA (Cumhurnet Bürosu) DYP Genel Başkanı Sule>man Demirel, Başbakan ÖzaTın TVrad\o konuşması içın "Millet bu soze kanmaz. Duvar göçmüştür be>, göçmüş" dedi. Demirel, Ozal'ın açıklamasını oğrendikten sonra, Cumhuriyet'e şu açıklamayı yaptı: "İki gün evvel, daha dogrusu dun Özal 'referandum sonucu bizi etkilemez. 1992'ye kadar iklidarda>ız' di>ordu. Hatta 7'si degil, 70'i bir ara>a gelse ne yazar diyordu. Şimdi ise sonuca gore istifa edeceğinden soz edi\or. tki gün içinde iki önemli degişim." Demirel, "Size göre Özal'ın istifa kararı seçmeni bir tehdit veya bir şantaj mıdır?" sorusuna şu karşılığı \erdi: "Ne denilebilir ki tabii. Millet bu sözlere kanmaz. Du\ar göçmüştür be>, goçmüş." Demirel, dun TRT'de banda aldırdığı \e bugun yavımlanacak TVradyo konuşmasını yeni (Arkası Sa. 8, Sü. 3'te) Millet bu söze kanmaz CÛNEYT ARCAYÛREK yazıyor İstifa Oranı Yüzde Kaç? ANKARA Ozal son silahını ateşledi. TV'deki ilk ko nuşmasında "Referandumdan çıkacak sonuca göre iktidardan ve siyasetten çekileceğini" açıkladı. Birkaç gündür yazıyor ve bekliyorduk. Açıklamanın biçimine bakılırsa karar, seçmeni tehdit içeriğinde. Alaturka kurnazlıklanna (ArkanSa.ll, Sü. Tde) ANAP'TA ŞAŞKINLIK 8. Sayfada ECEVİT: DEMOKRA TİK AÇIDAN YAKIŞIKSIZ 8. Sayiada 8. Sayfada ÖZAL'IN SÖZLERÎNE TEPKİLER Dünya Bankası heyeti, önlemleri görüşmek üzere ekimde geliyor 18 Kürt sığınmacı gözaltına alındı Ekonomive kaygılı bakış Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Thalmtz, Türkiye'nin ekonomik idaresinde iniş ve çıkışlar olduğunu belirterek "Kamu borçlanması durdurulamazsa enflasyon düşürülemeyecek ve bu da dövize talebi azaltmayacak" dedi. Türk hükümeîinin yapabileceği ile şu an yapılması gerekenler arasında fark olduğunu belirten Dünya Bankası Başkan Yardımcısı, önce referandum, ardından da yerel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimi olduğunu ve ekonominin kritik dönemden geçtiğini söyledi. UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON Dünya Bankası, Türkiye'nin içine girdiği zincirleme seçim döneminin "gerekli ekonomik kararların alınmasını geciktirebileceği" gerekçesiyle alarm zilleri çalıyor. Dünya Bankası, aynca ekonominin idaresindeki "iniş çıkışlardan" kaygılı ve enflasyonun indirilebilmesi için "kamu borçlanmasının kontrol altına Kamplara tel orgü A 1 •• •• Hakkâri Valisi Şehabettin Harput, önceki gün Yuksekova'daki kamplarda tneydana gelen olaylarla ileili olarak " Aslında fazla yüz verdik. Misafir misafırliğini bilmeli" dedi. MUSTAFA HANLIGİL MECtT ÖZTUNÇ YÜKSEKOVA Irakh Kürt sığmmacılann banndığı Uzunsırt ve Suustu kamplarında 2 gun once başlayan gerginlik sürüyor. Gazeteciler de dahil görevli olmayanların hâlâ yaklaştınlmadığı kampların çe\ resine dikenli tel orgu çekilmeye başlandı. Güvenlik guçlerince yapılan operasyonlarda gözaltına alınan Kurt sığınmacı (Arkası Sa. 11, Sü. 4te) Cezaevî kaçakları aranıyor ADNANYILMAZ RECEP BULUT KIRŞEHİR E tipi kapah cezaevinden tünel kazarak kaçan üçü idam mahkumu, 18 hukumlü ve tutuklunun yakalanması için yörede geniş çaplı operasyonlar düzenlenirken, fırar olayının nasıl gerçekleştiği konusunda da arastırma yapılıyor. Kırşehir Valisi Mustafa Yıldınm, "Kaçan teröristlere dışarıdan yardım var. Bu kesin olarak anlaşılmıştır" derken A.nkara'dan gelen askeri bir tim de cezaevinde incelemeler yaptı. Emniyet Genel Müdürü Sa(Arkası Sa. 11, Sü. 6Va) alınmasını" ve "dövize hucumun" durdurulmasını istiyor. Dünya Bankası, referandum sonrası ekonomide kötüye gidişi konuşmaya Ankara'ya gelecek. &NCE SUSUN Inönü, partısinin Sultanahmet'te duzenlediği "Demokrası Şöleni"nde kursuye çıktığında çeşitli gruplann sloganlan nedenıyle "Ûnce halkoylamasını anlatayım, sız sonra Dünya Bankası 'nın bu konudaki bağırırsınız' diyerek slogan atanları susturdu. Inönü, "Ozal, iki seçim arası uzamasın, dıyor Öyleyse martta yerel, hazıranda erken genel seçim yapalım " dedi. (Fotoğraf Uğur Saner) görüşleri Avrupa ve Ortadoğu'dan Sorumlu Başkan Yardımcısı VVilfried Thalwitz tarafından dile getirildi. Thalwiu, Dünya Bankası'nın yıllık raporunun açıklanması dolayısıyla verdiği geleneksel yemekte yöneltilen bir soru uzerine yaptığı konuşmada, Türkiye konusunda geçen yıl aynı yetanahmet Meydanı'nda, Ayasof ve siirgün politikasına karşı dunmekte yaptığı konuşmadan çok Istanbul'da kalabalık bir vatandaş İzlenimler ya Camii'nin karşısındaki alanda ya halklarım da>anışmaya çağırıdaha karamsar bir tablo çizdi. topluluğuna hitap eden Erdal înönü, "Özal duzenlediği "Demokrası Şoleni" >oruz", "Söz, yetki, karar hakDunya Bankası Başkan Yarfarkında olmadan bize çok önemli bir fırsat adlı mitinge, ilçe örgutlerinden ve kının halkımıza tarunmadığı ulkedımcısı, Türkiye'nin ekonomik verdi. Vatandaş, Özal'ın fena yakaladı. Pazar çeşitli kesimlerden gruplar katıl mizde referaııdumlar aldatmacaperformasına ilişkin soruyu yanıtdı. "Hayır" yazılı kahverengi ör dır", "Taraf olma, hesap sor." larken "Size açjk olarak söylemek günü de gücünü gösterecek, Özal'a ders Alanda İnonu'nun resmi alııntüyle kaplı kursüden önce tlkin isterim ki idarenin performansınverecek" dedi. Karataş, Sadık Gürbüz, Erkin da yer alan "hızla gelisen. hakça da iniş çıkışlar var" dedi ve "beklentilerin yüksek olduğu bir İnönü, konuşmasında "Madem Özal seçimler Koray ve Banu şarkılar soylediler. bölüşen, güçlu Türkiye için OKAY GÖNENSİN Kürsüye çağnlan milletvekili ve ANAP'a ha>ır", "SHP iktidar. dönemde" kamu harcamalannın arasındaki süreyi kısaltmak istiyor, öyleyse PM uyelerinin takdiminden son İnönü Başbakan"."Demokratik kısılmasmdaki güçlüğün alünı çizİSTANBUL / BURSA yerel seçimleri martta yapalım, haziranda da ra, ilk olarak kursüye İl Başkanı (Arkası Sa. 8, Sü. l'de) di. Thaiwitz, "Türkiye'nin dainıi Sultanahmet Meydanı'nı dolerken genel seçim yaparız, böylece seçimlerin Ercan Karakaş'la birtikte gelen sonınlarından birisi" diye nitele duran, güneşin altında saatGenel Sekreter Deniz Baykal çıkdiği kamu borçlanmasının hâlâ lerce bekleyen, bağıran kalaarası kısalmış olur" çağrısında bulundu. tı. yüzde 7 oranında seyrettiğini, babk, SHP'nin işinin ne kadar "diğer bazı ülkelerdeki kadar teh güç olduğunu bir kez daha Kursünün sol tarafında kümeÖzal'ı yakaladı. Pazar günü güHAKKI ERDEM likeli olmamakla birlikte uzun va gösterdi. SHP yöneticilerine cıinü göslerecek" dedi. İnönu, lenen sarı pankartlanyla "De\ŞENAY KALKAN deü başanyı gölgeleyebilecegini" Özal'ın açıklamasından önce Bur rimci Gençlik", kırmızı pankart Bugün Demirel göre kalabalık "çok iyi" idi, SÜLEYMAN SARILAR (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) sa'da halka hitap ederken de lanyla "TAYAD'lı aileler" ve DYP Genel Başkanı Süleyman muhalif SHP'lilere göre ise ANAP'ın "haplı" ilanlarına de "DEMKAD'lı kadınlar" yer alır Demirel, radyo ve TV'de "fena değil.." Ali Topuz, daİSTANBLL/BURSA SHP ğindi ve "Asıl hapı yutacak olan ken, onların biraz ilerisinde bir propaganda konuşmasını ha önceki mitingleri anlatırDÜNYA BANKASI: Genel Başkanı Erdal İnonu, dun ANAP ve Özal. Halk ha>ırlarla başka grup, şu pankartlan taşı bugün saat 21.0021.10 ken bugunku coşkunun ENFLASYON TEHDÎDİ İstanbul'da yaptığı konuşmada, ona hapı yutturacak" diye konuş yordu: "Irak Kurl halWı üzerinde arasında yapacak. "1977'deki coşkuyu aştığım" HÂLÂ GÜNDEMDE ki soykınm ve kalliama son", Yarın İnönü "Özal farkında olmadan bize çok tu. (Arkası Sa. 8, Sü. 2'de) Ekonomide önemli bir fırsat verdi. Vatandaş, SHP İstanbul il örgütünun Sul "Kürt halkına jonelik soykınm (21.0021.10) SHP'nin Istaıılml keyfi Sıcak Sonbahar Kürtlere Türkçe dersi Kürtlere Türkçe öğretecek 1500 öğretmeni yetiştirecek 40 öğretmen eğitime alındı. EVREN DEĞER ~~ UjTVcle Referandum ANKARA Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı, Kuzey Irak'tan Türkiye'ye sığınan Kürtlere Türkçe öğretmek amacıyla 40 öğretmeni hizmet içi eğitime aldı. 40 öğretmene Hacettepe Üniversitesi'ne bağlı Türkçe öğretim Merkezi'nde (TÖMER) eğitim veriliyor. İki hafta süreyle eğitime alınan öğretmenlere, Aııkara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nin Türkçe öğretmenleri eğitim veriyor. Edinilen bilgilere göre, Kuzey Irak'tan Türkiye'ye sığınan Kürtlere Türkçe öğretim programı iki aşamalı olarak gerçekleşecek. tlk aşamada mesleklcrinde en kıdemlı (Arkası Sa. 11, Sü. Pamuk Eller Cebe! Işyerlerinin çoğunluğunda uzunca süre enflasyon, işçi kesimini doğal olarak kıpır kıden beri bir tedirginliğin, huzursuzluğun, hat pır yapmıştır. ta yer yer kaynaşmanın yaşandığı biliniyor. Bugün Türkİş'e bağlı sendikalara üye Bu rahatsızlığın temelınde işçiler açısından yaKlaşık 260 bin işçinin toplusozleşmelerı haklı bir neden var: Sürekli tırmanan enflas uyüşmazlık içindedir. 6500'e yakın işçinin yonun her geçen ay gerçek ücretlen acıma toplusözleşmesi grev kararı aşamasındaysızca kemirmesı ve işçinin hayat pahalılığı ken, 12 bin işçı de halen grev yapıyor. nın ağırlığını günlük yaşantısında gıttikçe daToplusözleşmesini geçen yıl ımzalamış ha çok hissetmesi... Özal yönetimi attında yüzde 80'e tırmanan (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) öldürülmesinden sonra ilk kez yapılan seçimler Sosyal Demokrat Parti'nin zaferiyle sonuçlandı. 3. Sayfada • TV'de sinema şöleni TRT, yeni dönem fılmlerini bu kez özenle seçtı. 4. Sayfada • İşçi referanâuma sancılı giriyor. Turkİş Eğitim Sekreteh Mustafa Başoğlu, "Cörünen o ki, hükümet, işçiyi rahatlatacak bir ginşimde bulunmayı, kendi politikasına ters butuyor" dedi. 6. Sayfada • İsveç seçimleri Olof Palme'nin HASAN CEMAL • Süper emekli gün sayıyor Anayasa Mahkemesi'nin kararını en geç 11 ekimde açıklaması gerekiyor. 6. Sayfada • Naim sıkı korumada Dünya sampiyonu haltercimiz Naim Süleymanoğlu için olimpiyat kenti Seul'de sıkı güvenlik önlemleri alındı. Atıcılıkta Zeynep Oka 29. oldu. Boksta ise Türk sporcuları 1 galibiyet, I de mağlubiyet aldılar. Spor'da. • 11 milyon öğrenci için ders başı Yeni öğretim yılında ilkokullarda 7.5 milyon, ortaokullarda 2.5 milyon, liselerde ise 750 bin öğrenci okuyacak. Arka Sayfada • Doğaya karşı bir zafer uegıl m$u etmek, ulaşmanın bile zor olduğu Karakaya Barajı 'nın yaptm öyküsü baslı başına doğaya karşı bir mücadele Arka Sayfada Ordu, yönelime el koydu Sosyalist Program Partisi'nin 26 yıllık baskıcı tek parti yönetimine karşı yoğun kitle gösterilerine sahne olan Burma'da, "Asayişi Kurma Komüesi", iktidan ele geçirdi. Komitenin başkanlığına Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı Saw Maung getirildi. Başkent Rangoon'da ilan edilen sokağa çıkma yasağına rağmen binlerce kişinin sokağa dökulerek gösterilerde bulunduğu bildiriliyorAZ. Sayfada HAİTİ'DE YİNE DARBE 3. Sayfada Burıiüula darbe