Katalog

CUMHURİYET/8 HAVA DURUMU Adana Adapaan , IMeteoroloıı (Genel MudürtuOü'nden alıAdıyaman nan Mgqe göre, yurdun kusy ve ıç kesımAtyon keri parçak bulutlu Marmara'nın dogusu. Afln Karadene ile « 0o$u AradoKi'nun kuzeyi Ankn y*r yu saOanak ve aöfcgurültulu sagan* i Anokyı toıttya yoOqb Mtta yerier az bulutlu ve açık ge Sy, Artvın «ecak. H * A SCAKUĞI Yunlım kuay te J Aydın amter biraz azalacak. MBIO yerterde değişBaMesr meyecek RÜZGAR: Kuay ve bat yönlerBüecık den hafit. a n sra orta kuvveUe yaCış anng dılumrtfceesecek Denıztenle, 0o*ı KaBıtfe 1 radene * günbatısı ve lodos, ölekı denızBob bnrasfe y*te ve günbabsmdan 35 aman Bursa jaman6kuwedndesaatB102i2amanza layında bulunacak Van GAiü'nde hava, parçaiı az bukittu ve açık ge ÇanaUale ıran 27 deniz ıriK taia esect*. DENIZ. çecek. Rüzgar kuay ve batı ytnlentefi haffl ara sıra orta kuvvetle ese Çonım M u M K M g * ıttga yuks«ugi 1 ıla 2 m cek Gfll ha« çalkantılı göriiş uoJdıJı 10 km dolayinda bulunacak Denctı jftruş u z * h » » km. yafe anmda 35 doA açı«B J ' yaJriufSü A Y A B Y Y A A Y A B Y A A Y Y B Y A 35° 22° ftyamalor 29° 19° Edirne 40° 24° Erancan 30° 14° Erzurum 27" 6° Estaşetnr 29° 15° Gazamtp 32°2*>Gnsw 34» 21° Gumuşfıane Y 28° 17» Hakkln 34°2i°ispana 31» 17" İsBrtul JSfW'ümı 33"17°K*s 32° 15° Kastamonu 26° 13° Kaysen 30° 18° KırMareh 3O°21°Konya 29° 15° Kütahya 33°21°Malatya 39° 20° Mantsa 30 1«°KMaras 30° 14° Mersn 27° 6°MuCta 28° 15° Muş 38°21°Nifl(le 27°22°0rtu 27°i3°Roe 31° 17° Samsun 30°15°S«1 28°21°Smop 33»22°Sıvas 27° 7°WortaO 25° 12° Trataon 31° 13° Imcelı 30°18°U5a* 31° 16° Van 29°14°Yojgat 34° 18° Zonguto* HABERLERİN DEVAMI TÜRKİYE'DE BUGÜN A A A A A B Y Y Y A Y Y B Y A B A B Y 34° 21° 34° 21° 34° 21° 33° 19° 32° 16° 30° M° 27° 22° 28° 22° 26°22° 39° 23° 25°20° 29° 14° 27° 20° 28° 22° 33° 17° 30° 15° 28° 14° 30° 12° 24°20° 28 AĞUSTOS 1988 DUNYA'DA BUGUN Lenıngrad ^f^ MosJrova AjTBterrJam Anvnın Alina Bajdat Bvcdofia Basel Bekyad Berfn Bonn Brüksel Budapeşte Cenevre Cezayır Cıdde Dutuı Fmkturt Gme Httaflta Kalm Knpsnhag KUn Leftou Y 18° A 38° A 33° A 37° A 31° A 23° B 25° B 19° B 20° Y 18° B 22° A 23° A 33° A 43° A 44° B 20° A 35° ü 17° A 37° B 17° B 20° A 35° Lnangrad Londra MMnd Müano Momreai MosfcM Munıh New Yortc Oslo Pans Prag Rıyad Roma Sofya Şam Tel km Imus Vvsova \*ned>k' Vıyara Zunh Y Y A A B Y B A Y B B A A B A A A B A Y A 18° 18° 30° 27° 26° 22° 21° 30° 15° 21° M° 44° Duutlu KtaflıS SSt Y yajmuflü Kahire • 30° 26° 38° 35° 32° 19° 27° 26° 32° 23° AtiııaVla Papandreu boşlugu Ekonomiye seçim Yunanistan Başbakam Papandreu geride bıraktığı işleri Londra'daki hastahane odasına kurulan telefon ve fakslarla yönetmeye başladı. Atina'da Papandreu'ya kimin vekalet edeceği sorunu çözülemezken, hükümet Pasok yöneticileri ile birlikte çalışmaya başladı. Papandreu ile muayene sonrası görüşen iki Yunanlı gazeteci, Papandreu'nun yorgun ve bitkin göründüğünü belirttiler. STELYO BERBERAKİS A l t N A Yunanistan Başbakam Andreas Papandreu geçirdiği ani kalp rahatsızlığından sonra, Londra'dan, " H n k ü m e l işlerini" yürütmeye çahşıyor. Papandreu'nun Londra'da kaldığı Saint Thomas Hastanesi'ndeki odasına bağlanan telefax, telefon ve teleksler Atina ile "açık hat" şeklinde çalışmaya başladı. Ancak Papandreu'nun Atina'daki "yokİMğu" hükümet çevrelerinde sezilıneye başlandı bile. Atina'daki sorun haline gelen ilk konu prosedüre göre Başbakana kim vekalet edecek? •Vunan Anayasası'na göre Yunanistan Başbakam şu ya da bu nedenlerle yurtdışına gitmek zorunda ise kendisine başbakan yarduncılarından en kıdemlisi vekalet ediyor. Bu durumda Başbakan Yardımcısı ve aynı zamanda Savunma Bakanı olan Yannis Haralambopulos'un vekalet etmesi gerekiyor. Ancak Yunan hükümetinde ikinci bir Başbakan Yardımcısı daha var. O da PASOK hüküraetinin "şahin"lerinden biri sayılan Adalet Bakanı Agamemnon Kutsogeorgas. Sürekli toplantı halinde bulunan Bakanlar Kurulu, PASOK Yürütme Kurulu'nun üyelerinden bazılann da katümasıyla adeta bir "konseye" dönüştü. Ancak Haralambopulos ile Kutsogeorgas arasında "gizli" bir sorun var. Konsey üyelerinin bazısı Haralambopulos'u "Başbakan Vekili" isterken bir bölümü de "Kutsogeorgas'ın bükümet işlerinden sornmlu olmasııu" arzu ediyor. Bu arada 10 eylülde Selanik kentindeki uluslararası fuann açıbş konuşmasını kimin yapacağı ile ilgili konuda da görüş birliği sağlanamıyor. Selanik fuannın her yıl açılış törenlerine katılarak yıl içindeki hükümet işleri ve bundan sonra yapılacaklan açıklayan Papandreu'nun bu yüki törenlere katılması olanaksız. Oysa Papandreu'nun bu yılki Selanik fuannın açılışmda PASOK hükümetinin aldığı "bazı önemli kararian" açıklaması bekleniyordu. Ote yandan Yunan gazetelerinin dünkü sayılannda Papandreu'nun sağlık durumu işlendi. Gazetelerin ön sayfalanndan ve manşet üzerinden verilen bu haberlerde, Papandreu'nun önümuzdeki hafta da Londra'da kalacağı ve hafta içinde "amdiyat olasılı|ı"ndan söz ediyorlar. Bazı Yunan gazetelerinin Londra'ya gönderdiği muhabirlerinden birkaçı, çok sıkı güvenlik önlemleri altında korunan St Thomas Hastanesi'ne gizlice girerek Papandreu'yu görmeyi ve birkaç kelime konuşmayı başardılar. Papandreu'nun "bitkin" olduğu ancak gülümseyerek kendilerini karşıladığında "Sıhbatim yerinde merak etmeyin" dediğini bildirdiler. Bu arada Eleftherotypia Gazetesi'nin muhabiri, St Thomas Hastanesi'nin Papandreu'nun kaldığı 12. katının koridorunda, Papandreu ile ilişkisi olduğu söylenen 33 yaşındaki Olimpic hostesi Dimitra Liani'yi gördüğünü bildirdi. Papandreu'nun sağlık durumu da netlik kazanmış değil. Vradini Gazetesi başbakanın bir başka rahatsızlığından dolayı kalp ameliyatı olamayacağını yazarken hükümet sözcüsü böyle bir durumun söz konusu olmadığım belirtiyor. Dün muayene sonrası Papandreu ile görüşebilen iki Yunanlı gazeteci, Yunan Başbakaru'nın yorgun ve bitkin göründüğünü, zaman zaman tekerlekli sandalyeye binmeyi reddettiğini belirttiler. sonrası sıkı kemer ENİS BERBEROĞLU Haber Merkezi 27 Mayıs şehitlerinin Anıtkabir'deki naaşlarının nakledilmesinden sonra 27 Mayıs Devrimi'nin önderi Cemal Gürsel'in kemikleri de Devlet Mezarhğı'na nakledilmek üzere dün çıkartıldı. Türkiye'nin 4. Cumhurbaşkanı Gürsel'in oğlu özdemir Gürsel, "Stra tnönü'ye, hatta Atatürk'e bile gelebilir. Bu memlekette olmayacak iş yok" dedi ve 30 Ağustos 1 ta Devlet Mezarlığı'nda yapılacak kemikleri toprağa verme törenine katümayacağını açıkladı. Türkiye'nin 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ile Atatürk'un silah arkadaşları Kâzım Karabekir, Kâzım özalp, Salih Omurtak, Ahmet Naci Tınaz, Mehmet Hayri Tarhan, Mehmet Nazım ve Nuri Conker'in naaşları da Cebeci Şehitliği'nden alınarak Gülhane Askeri Hastanesi'ne götürüldü. 27 Mayıs Devrimi'nin önderi ve Türkiye'nin 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in Anıtkabir'deki kabrinin açılmasında, oğlu Özdemir Gürsel, gelini Türkân Gürsel ile torunları Meltem ve Özlem Gürsel hazır bulundu. Kabrin kazılmasına saat 09.00'da başlandı. Kabrin üst kısmındaki tahta ızgaralar çıkartıldı ktan sonra beton kapaklann kınlmasına çalışıldı. Beton kapaklar kazma kürekle kınlamayınca, kompresör getirildi. Acılan bir delikten kabrin içine giren belediye işçileri, kemikleri bir torbaya topladılar. Bayrağa sarılı bir tabutla Gulhane Askeri Hastanesi'ne götürüldü. Cemal Gürsel'in mezarı da açıldı ANKARA tç ve dış borç yokuşunda tekleyen ekonominin motoruna takviye araruyor. Ekonominin sırtındaki kamu finansman açığı yükünün hafifletilmesi, giderek büyüyen hacimdeki iç borçlanma maliyetlerinde indirim öngörülüyor. Fonların ayıklanarak ekonomik ömürlerini dolduranlann bütçeye katılması, fonlardan dış kredi gerektiren büyük ölçekli projelere yönelik desteğin "Vergi iadesi artık maaşın bir azaltılması hedefleniyor. parcası haline geldi. Yani uluslararası kuruluşlann duşundugu giTürk Lirası ve döviz arasında bi iadeler, vergi toplamanın bir sağlıklı bir denge kurulması, sıkı maliyeti olarak kabul edilmemepara politikası ile Türk Lirası'n li. Soranz, hangi hükümet iicretli dan kaçışın önlenmesi"ne dönük kesimin gelirinde bir indirime gi4 Şubat 1988 Kararlan'run kısa va debilir ki? Vergi iadeleri kaldınldeli olduğu, ekonomi kurmayla sa, bu gelir kaybını teiafi edecek rınca bir süredir ifade ediliyordu. ölçüde bir zamma gidilmesi gereNitekim ilk ve güçlü etkisini yiti kecek. Yani yine bütçeden bir öderen bu kararlann yürürlük tarihi me yapılacak." nin üzerinden 6 ay geçmeden, "4 şubatın orta ve azun vadeli poliYeni önlemler arasında sayılan tikalarla takviye edümesi zorunlu 80*i bulan fonlarda ayıklamaya gilugn" ortaya çıktı. 1989 yılına dö dilmesi de yer alıyor. Ekonomik nük yeni politika arayışlan Mer ömrünü tamamlayan fonlann kalkez Bankası Başkanı Riişdü Sara dınlarak, bütçeye katılmalan coğlu'nun ABD'de IMF yönetimi amaçlanıyor. ile yaptığı görüşmelerden sonra 2. llcuz iç borçlanmanın yoDabaşladı. Saracoğlu 1989 programı ile birlikte yürürlüğe girmesi ön n: Yeni önlemlerle kamu finansgörülen bir dizi yeni ekonomik man açığını düşurmenin yani sıra önlem hazırlığına girişti. Merkez ucuz iç borçlanmanın yollan da Bankası Başkanf nın İstanbul'da araruyor. Bu çercevede Türk Lirayürüttuğu çalışmalann kapsam ve sı, mevduat ve kredi faizlerini koiçeriği Başbakan Turgut Özal'ın nu alan operasyonlar devreye giekonomi kurmaylan arasında ra rebilecek. Türk Lirası ıie döviz hatsızlık uyandırdı. Saracoğlu'nun arasında yeni ve sağlam dengeler programının yaratabileceği "sos oluşturularak ocak 1988'dekine yal maliyetler" ekonomik birim benzer yeni bir döviz krizinden kaçmılmaya çalışılacak. leri tedirgin ediyor. Hazine'nin finansman yükünün Merkez Bankası'mn sırtından alınarak bankacılık kesimine kaydırılmasının yollan da aramyor. Bu çercevede mevduat munzam karşılıkların bir bölümü ile bankalara orta ve uzun vadeli, düşük faizli hazine bonolan satılması düşünülüyor. Böylece bankalar faiz almadıklan munzam karşılıkları için yeni bir kazanç kapısı bulabilecekler. Hazine bonolannın tarihleri bu operasyonlarla 10 puan dolayında indirilebilecek. Dış ticarete ilişkin duzenlemelerde ise ağırhk ihracat teşviklerine verilecek. Enmbank ve Merkez Bankası, gerekli kaynaklar sağlanırsa ihracatçıya düşük faizli kredi verecekler. thracatta prim ödemeleri katma değeri yüksek mallarda yükselebilecek. İthalat rejimi son ürüne daha yüksek, ara mallara düşük koruma ilkesine göre gözden geçirilecek. Ekonomi kurmaylan yeni önlemler üzerinde son kararın her zaman olduğu gibi Başbakan Turgut özal'a ait olduğunu da kaydettiler. kamu kesimi büyüme hızındaki patlamaya dönük eleştirileri ile uyum sağlıyor. Ancak 1986'dan bu yana politik kaygılarla yükseltilen kamu kesimi ve yerel yönetim yatırımlarında yürürlüğe konacak ani bir kısıntının yaratabileceği sosyal sonınlar ilgili ekonomik birimlerde endişeye yol açıyor. örneğin Maliye Bakanlığı ücreüilere vergi iadesinın kaldınlmasına şu gerekçe ile karşı çıkıyor: 1989 yıhnda yürürlüğe girecek biçimde Başbakan Türgut Özal başkanlığında eylül ortasında toplanacak Yüksek Planlama Kurulu'na sunulması beklenen yeni önlemler temet olarak "harcama disiplini" ile "sağlıklı iş kaynak yaratılmasını" öngörüyor. Kamu maliyesine dönük önlemler iki başlık altında sıralanıyor: 1. Finansman açıgının azaltılması: Gelecek yıl butce ve fonlaGÖKSCLİN NAAŞI Dün açılan 27 Mayıs'ın önderi ve Türkiye'nin 4. Cumhuröaşkam Cemal Gürsel'in mezarından r.n harcamalarının "disiplin altıkemikleri alınarak Gülhane Askeri Hastanesi'ne götürüldü. Gürsel'in naaşı 30 Ağustos'ta törenle Devlet Mezariığı'na na alınması" amaçlanıyor. Bu çerkonulacak. Gürsel'in o$lu Ozdemir Gürsel, "Sıra İnönü, hatta Atatürk'e bile gelebilir." diye konuştu. (Fbtoöraf: AA) önemli tarım desteklerinin daha Gürsel'in oğlu Özdemir Gürsel, şı şehitleri arasında yer verilse>di, nun bozulmadığı görüldü. Bunun sınırlı hacimli ve "gerçek hak sababası için Devlet Mezarlığı'nda mutlu olurdum. 1960'ta bir şey >n üzerine Sunay'ın naaşı tabutu açıl hibi"ne dönük olarak uygulanmahazırlanan yerin sıradan bir me pılmadı mı? Bir devrim olmadı madan Gülhane Askeri Hastane sı düşünülüyor. Bütçeden yapılan zar olduğunu belirterek taşma "27 mı? Güneş balçıkla sı>anmaz. si'ne götürüldü. Mezarlan açılan yatınmlarda ayıklanmaya gidilmeMayıs Devrimi'nin önderi" yazıl Devlet Mezarlıgı'ndaki torene ka Kâzım Karabekir, Kâzım Özalp, si, ağırlığın var olan projelerin tamamasını kınadı. Mezarların giz blmavacagım. Cektigun a a yeter." Salih Omurtak, Ahmet Naci Tı mamlanmasına verilmesi tasarlalice açıldığıru belirten özdemir naz, Mehmet Hayri Tarhan, Meh nıyor. Projelerde ekonomiye katGürsel, şunları söyledi: Devlet Mezariığı'na nakledile met Nazım ve M. Nuri Conker kıları en çabuk biçimde sağlana"Bu törene niye balk alınmıyor? cek Cebeci Şehitliği'ndeki 5. Cum den sadece Salih Omurtak'ın ya cak olanlara öncelik tanınması heGizli bir törenle niye yapılıyor bu hurbaşkanı Cevdet Sunay'ın me kınları törende bulunmadı. Ata defleniyor. işler? Babam 3 savaş görmiiş in zarının açılışına yakını olarak ya türk'ün silah arkadaşlarının kesan. Diğer cumhurbaşkanlanndan veri emekli Albay Baha özbilen mikleri de toıbayla bayrağa sarılı Vergi iadesine tırpan f arkı var. Babama cumtanrbaşkan kaüldı. Belediye işçileri tarafından tabutlara konarak Gülhane Askeri Bu çerçevedeki önlemler IMF, lan arasında degil, Kurtuloş Sava açılan mezarda Sunay'ın tabutu Hastanesi'ne götürüldü. Dünya Bankası gibi kuruluşlann IZMIR'den YALplN DOfiAM (Baştarafı 1. Sayfada) geçerli oluyor. Çünkü bunun da yatırımlara yöneldik. Hem onla (Baştarafı 1. Sayfada) görüyor. Biz genç ve yeni bir par bir geleneği var, yani Başbakan r:n altyapısını bitirdik hem de ye ibarettir." tiyiz. Gençler de bizL tutuyor. lık genelgesi..." ni konut yapımına giriştik. 60 yılTürklş'in temel amaçları ile siAma seçmen yaşının düşürülme Özfatura, "İzmir'de nüfus artışı da yapılanlan 4 yılda başardık. yasal iktidarın kendi siyasi çıkar. si ya da şu andaki gençlerin bizi yıldayüzde 5.5'i buluyor" deyin 803 spor tesisi, 13 kütüphane, 3 arayışlan arasındaki uçurumun tutması şimdi sandığa yansır mı, ce, Özal tamamlıyor: kat daha fazla yeşil alan, saniye gün geçtikçe derinleştiği ifade edibilemem". "Kentlerde nüfus artışı şimdi de 4 bin 900 litre su, yol..." len bildiride şöyle devam edildi: "Türktş'in temel amacı, yurİzmir Belediye Başkanı, "4 yılBaşbakan Turgut Özal'la birlik mutlak rakam olarak çok yüksek. te önceki akşam İzmir'de Bas 1950 ile 1980 arasına göre kıyas da İzmir'e iki Çanakkale, 35 Mar dumuzda siyasal ve ekonomik demane'den Kadifekale'ye doğru lanmaz bile. Bizim hızımıza din büyüklüğünde kent yaptık" mokrasinin tıirn kunım ve kuraluzanıyoruz. Saat akşamın gençler ayak uydurabiliyor. Mu diye ekliyor ve körfezdeki kirlili lanyla yerleştirilmesidir. Türk20.00'si. Otobuste, Sabah Gaze halefet ise yaşını başını almış, ğin tümüyle birkaç yıl içinde or lş'in bu çercevede ve bu aşamatadan kaldırılacağını belirtiyor. da anayasanın çoğunlukçu ve öztesi yazarı Güneri Civaoğlu ve onlar uyuyor". Özal'ın sözlerini dinlerken, Yeni Asır'dan Saruhan Ayberk ile Huzurevleri, kocasından da gürlükçü demokrasiyle bağdaşbirlikte üç gazeteciyiz. ANAP'ın gözümüz "Petek" otobüsünde yak yiyen kadınlar için barınak mayan hükiimlerinin değişürilme"Petek" adlı otobüsünde üç ba Özal'ın iki sıra arkasına takılıyor. lar, çocuk bahçeleri, yüzme ha sini; isçi hak ve özgürlüklerini hekan ve ANAP'ın önde gelen bir Otobuste bulunan bakanlardan vuzları, tenis kortları... Hepsın def alan haksız ve adaletsiz kısıtkaç milletvekili... izmir Belediye biri hafif hafif şekerleme yapıyor. den önemlisi, İzmir'de piyasa fi lamalann kaldınlmasını, grev ve Başkanı Burhan Özfatura bizle Oysa muhalefetten de değil! yatının yüzde 25'inden daha serbest toplu pazarlık düzenine işEşrefpaşa'ya tırmanırken Baş ucuz fiyatlarla tam 53 tane lerlik kazandırılmasını, sosyal re eşlik ediyor Güzelyalı ile Balçova arasında bakan, İzmir Belediye Başkanı "Tansaş" gıda pazarı ve mutfak devlet ve sosyal adalet ilkelerine dayalı bir düzenin kurulmasını isuzanan 7.5 kilometrelik deniz kı nı uyarıyor: "Burhan, burayaye eşyası satan dükkânlar. temektir. Bu, siyasal iktidarın koşil alan yap, Burhan buraya dükyısı İstanbul'daki gibi dolduruluİzmir Belediye Başkanı'nın an nımaya çalıştığı ipoteğin kaldırılyor. Kıyıdaki binalar 80100 met kânlar yap, alışveriş olsun..." lattıklarına bakılırsa, 4.5 yılda İz ması, iklisaden guçsüz Özal büyük kentlerde en kü mir'de iyi işler başaımış. "Neden çoğunluğun ekonomikdurumdaki re geriye kayıyor. İstanbul'daki ve siyasal deniz doldurmasına göre bir fark çük ayrıntıyla ilgileniyor. Büyük bunları bugüne kadar hiç anlat naklannın, ozgurlüklerinin tanınvar. Burhan Özfatura farkı an kentlerdeki büyük oy potansiye madınız?" diye sorunca, bir ilko ması ve yaşama geçirilmesi delinin çok iyi farkında. Kadifekale1 kul hademesinin oğlu olarak mektir." latıyor: ye yaklaşırken, "Hastalandıktan dünyaya gelen, yükseköğreni"Burada Hava Kuvvetleri'ne ait Bildiride, Türkİş yönetim ve bir tesis vardı. Biz Türkiye'de ilk sonra hiç Papandreu ile konuş minden sonra doktorasını yapan başkanlar kurulunun bugüne dedefa askeri bir tesisin de önünü tunuz mu?" diye soruyoruz. Özfatura, espriyi patlatıyor: ğin aldığı tüm eylem kararlarının doldurduk ve o tesisler şimdi gör Özal: "Biz Sayın Başbakandan her ve yapılan etkinliklerin temel "Ben kendisini Londra'dan te şeyi oğrendik, ama reklamcılık amacın gerçekleştirilmesine yönedüğünüz gibi geride kaldı. Yani kıyıyı doldurup doldurup, askeri lefonla aradım. Ama kandisiyle dersini iyi öğrenemedik anla lik olduğu dile getirilerek, amaç tesise gelince onu orada bırak konuşamadım. Geçmiş olsun şılan". gerçekleştirilinceye kadar bu kamadık. Onun önünü de doldediğimi ilettiler. O da bana haDün bu bilgileri aldıktan son rarların süreceği kaydedildi. ber göndermiş, galiba bugün ya ra İzmir'i helikopterle dolaşıyodurduk". rın telefonla arayacağını söy ruz. Başbakan ve Özfatura ile 25 eyljilde Hemen Özal'a dönüyoruz: "Genelkurmay Başkanlığı için lemiş". birlikte 5 gazeteci aynı heiikopİzmir'de halk biraz durgun. terde 1 saat kadar İzmir'de yapı Türklş'in tavn mutlaka Kara Kuvvetleri KomutaBildiride, halkoylamasında nı olmak gerekiyor. Son yapılan Özal'a biraz mesafeli. Saat lanlan havadan görüyoruz. Askeri Şura toplantısından son 21.00'e geliyor. Kadifekale'de Özal, İstanbul, Ankara ve İz Türktş'in tavn ile ilgili şu böluyer verildi: ra önümuzdeki dönemde sizin "Beyaz Saray" olarak anılan mir'le özel olarak ilgileniyor ve me 2 5 eylül halkoylaması kararı " bu geleneği degiştireceğiniz soy bahçede küçük bir topluluğa bir gerçekleşen faaliyetlerin tanıtı iki amaç arasındaki çelişkiyi bir lentileri çıktı bir ara Ankara'da..." konuşma yapıyor. Zaman zaman mında bizlerle birlikte oluyor. Bü kez daha ortaya koyan bir kararÖzal, kendisine dondurma alkış alıyor, ama pek heyecanlı yük kentlerde gerçekleşen faali dır. Siyasal iktidann hedefi, ağır uzatan delikanlının elini sıkıyor, değil. Sonradan öğreniyoruz, yetler ANAP'a referandumda na geçim koşulları altında ezilen insosyal demokratların kalesi İz sıl bir oy getirecek? Gelecek oy sanlann sonınlanna çare bulmak, sonra koltuğuna yaslanıyor: "Aslında gelenekleri bozmak mir'de Özal yine de gördüğü il lar ANAP'ın bu üç büyük beledi ekonomide yarattığı ve yaşattıgı ye başkanının konumunu, yani dengesizlikleri ortadan kaldırçok zor. Yasal bir kural yok, ama giden memnun. Özfatura, bizler için iki günlü yeniden adaylığını nasıl belir mak, Batı demokrasisine uygun gelenek öyle yerleşmiş. Genelkurmay Başkanlığı'na Kara Kuv ğüne iyi bir organizasyon gerçek leyecek? bir düzen kurmak değildir. Siyaİstanbul'da Özal'ın adayı "ban sal iktidar, her tasarnıfunda olvetleri Komutanlığı'ndan gidiliyor. leştiriyor. 810 gazeteciye İzmirBöyle bir geleneği değiştirmeyi de kendi döneminde başardığı ko Dalan". İzmir ve Ankara için duğu gibi, ulusumuzun hür iradesanırız, 25 eylüldeki halkoylama sinin tercihine karşı ekonomik dadüşünmüyorum. Bazen çeşitli işleri özetiıyor: "Gecekondulann yüzde sının "evethayır" oranlannı bek yatmalannı sürdürmek ve sadece konularda genelge çıkarıyorum. kendi siyasal çıkarlanna uygun 78'inde altyapı yoktu Biz sosyal leyecek. Yönetmelik ve yasalardan TürkIş'in kararı 'Hayır9 için eylem bir sonuç almak peşindedir. Bunda istediği sonucu alması halinde 1988 yılı içerisinde ipoteği daha ileri ölçüde perçinleştirecek, yeni yeni kutsal düzenlemeleri gıindeme getirecek; işçileri, devlet memurlarmı, köylüyü, esnafı, emekliyi, dul ve yetimi daha ileri ölçüde fukaralaştıracak, kendi yandaşlanna daha ileri ölçüde çıkar sağlayacak ekonomik ve siyasal önlemleri bir bir alacaktır. Süresi sona ermemiş ve süresi 1989'da sona erecek toplu iş sözleşmelerinde enflasyon nedeniyle aşınan ucrellerde iyileştirme yapılacağı yolunda 4 ay evvel verdiği sözü ve uyanmıza rağmen yerine getirmeyen siyasal iktidar, Türktş'in bu gözlemlerinin ne kadar baklı ve ne kadar doğruluğa dayandığını bir kez daha ortaya koymaktadır. Bu gidiş mutlaka durdurulacaktır. 25 eylül halkoylaması, Türklş'in yukanda açıklanan amaçlannı gercekleştirme yolundaki miicadelesinde önemli bir aşamadır. Bu sebepledir ki, ulusumuzun iktisaden güçsüz durumdaki çogunluğu 25 eylul halkoylamasıoa mutlaka ve mutlaka katılmah ve oylanyla demokrasiyi demokrasi olmaktan çıkaran, grevli serbest toplu pazarlık düzeninin işlerlik kazanmasma irukân verecek düzenlemeleri yapmayan, hür sendikacılık ve toplu iş sözkşmesi ilkelerini temelinden zedeleyen uygulamalan ısrarla sürdüren, milleti sefalet koşullan altında sürünürken, bir küçük azınlığa örneği görülmemiş irakânlar ve çıkarlar sağlayan siyasal iktidara gereken dersi vermelidir. Türktş örgütü, bu yönde amaçlannın ve taşıdığı sorumlulııgun gerektirdigi tüm etkinükleri 'hayır' oylanyla bütünleştirerek yerine getirecektir." İki hafta önce, Hacıbektaş'ta düzenlenen Hacıbektaş Şenlikleri sırasında yapılan açıkoturuma, Prof. Server Tanilli, Strasbourg'dan bir mesaj göndermişti. Tanilli'nin kendi sesinden yayımlanan mesajı, dakikalarca ayakta alkışlanmıştı. Tanilli'nin mesajını olduğu gibi yayımlıyorum: "Sevgili arkadaşlanm, Hacı Bektaşı veli'yi anma vesilesiyle düzenlediğiniz şenliklere katılamadığım için gerçekten üzgünüm. Ama hepimiz başta gönül insanıyız; bilesiniz ki, şu anda yalnız düşüncemle değil, günlümle de aranızdayım. Bugün Bektaşilik, hoşgörü ve demokrasi konusunda ilginç düşüncelerin dile getirileceği şu panele, ben de aklıma gelenler ve gönlümden geçenlerle katılmak isterim. Horasan uluları ve onların Anadolu'da oynadıkları olumlu rol, o ululardan biri olan Hacı Bektaşt veli'nin destansı yaşamı ve kurduğu tarikat, yani Bektaşilik, çoğu ilerici aydın gibi benim de ilgimi öteden beri çekip durmuştur. Bunun başlıca nedeni şudur: Bu saydığımız adlar ve hareketler, bizim sosyal tarihimizin bir parçasıdırlar; halkın dışında ve üstünde değil, tersine onunla iç içe olan gelişmeleri temsil ederler; hepsi de halkın özlemlerini dile getirmişlerdir. Bu dile getiriş, kimi zaman insanı yüreğinden yaralayan bir şiirdir, kimi zaman taşı gediğine koyan bir fıkradır; kimi zaman da doğrudan doğruya bir başkaldırıdır! Evet başkaldırı! Baba İshak'ın, Horasan'dan gelme Türkmenlerin başına geçip, XIII. yüzyılda, zalim Selçuklu yönetimine karşı yönlendirdiği, ' Babalılar Ayaklanması' diye anılan o ünlü köylü ayaklanmasını biliyorsunuz. işte bu yıl da anısı önünde eğildiğimiz, Hacı Bektaşı veli, bu Baba İshak'ın halifelerindendir. Hacı Bektaş'ın asıl önemi şurada ki, onun düşünce ve inançları, yüzyıllar boyu süren ve adına'AleviBektaşi edebiyatı' dediğimiz bir edebiyatı doğurmuştur. Eski edebiyatımızın dil ve öz olarak en diri yanını oluşturan halk edebiyatımızın bir kaynağı, Yunus Emre'nin o derin hümanist sesiyie, bir kaynağı da, düpedüz bir başkaldırı şiiri olan işte bu Alevi ve Bektaşi edebiyatıdır. Kuşkusuz birbirine sırtını dönmüş kaynaklar değjl bunlar; tersine aynı özlemleri, birbirinden farklı renklerle, ya da ses tonlarıyla işleyen esin dünyalarıdır. Bu edebiyatta, bizi bugün de duygulandıran ve düşündüren 'Çağdaş bir öz' var. Nedir o? Bu edebiyatın ortaya kovduğu şiirler, yerleşik inançlara, kaba bir sofuluğa dayanan din anlayışına karşı derin ve haklı bir eleştiriyi dile getırirler. Cahil din adamının korkutucu tanrısı, korkutucu bir güç olmaktan çıkar, birlikte olunacak bir dost haline gelir. Bu anlayış, yaşama zevki, kötülüğe karşı direnme, iyiye, doğruya ve güzele yönelme gibi temlerle birleşince, bu edebiyatın en güzel örnekleri çıkar ortaya; şiir insanileşir, yaşanan dünyayı yansıtır ve bütün toplumu kucaklar. Hemen hepsi de hoşgörüsüzlükten yakınırlar ve hoşgörüyü önerirler Halkın belli konulardaki tepkileri, Bektaşi fıkralarında çok daha köktencidir; Bektaşi'nin bütün din, diyanet sorunlarında, şeriata aykırı bir düşünü ve tutumu vardır; o Allah'la şakalaşmaya ve gerektiğinde ondan birçok hakstzlıklann hesabını sormaya kadar götürür işi. Şiiriyle, fıkralarıyla işte bu kültürun ortaya kovduğu değerler! İnsani bir öz taşıması, eşitçi bir ruhla dolu olması, toplumu bunaltan dar kalıplara karşı çıkması, hoşgörüyü öğütlemesi, tek kelimeyle 'çoğulcu' yapısı, bu edebiyata, bu kültüre bir güncellik kazandırıyor ve ona sahip çıkma görevini yüklüyor bize. Geçmişin mirası içinde, sahip çıkmamız gereken bir şey varsa, işte bunlardır; çünkü onlarla çağdaş uygariığın değerleri arasında bir yakınlık, giderek bir ortaklık görüyoruz. Sevgili arkadaşlanm, Biz tarihimizin öylesi bir döneminde yaşıyoruz ki, düzen 'insani' olan her şeye sırtını çevirerek, her şeyi 'metalaştırmış1 tır; eşiöik ne kelime, beyinlere 'köşeyi dönme' anlayışı şırıngalanarak toplum bir cangıla çevrilmiştir; faşizmin ve şeriatçı gericiliğin dar kalıpları nefesimizi tıkıyor ve bizi bunaltıyor; hoşgörünün egemenliğı yerine, kimi düşünceler düpedüz kayrılırken, kimi düşüncelerin önüne yasakların duvarları çekilmiştir ve öyle olduğu için de konuşurken, okurken, yazarken, tartışırken bir mayın tarlasında dolaşır gibi dolaşıyoruz; iki yüz yıla yaklaşan 'aydınlanma' hareketimizin amaç edindiği 'bağımsız, demokratik ve lâik' bir toplum hedefinden uzaklaşılmış, 'tek tip toplum', 'tek tip düşünce , lek tip insan' hazırlamak için tezgâhlar kurulmustur. Onca işkence, onca zulüm bunlar adınadır Geleceği olmayan bir yoldur bu, ama deneniyor. Bıze düşen nedir? Bize düşen direnmedir! Bunun için de birleselim; AleviBektaşi edebiyatının o büyük doruğu Pir Sultan Abdal'ın bir şiirindeki o ünlü çağrıyla soylemiş olayım: 'Gelin canlar bir olalım'. Bizi vaktiyle "insani öz"ümüzün üzerine eğilmeye davet etmiş olan Hacı Bektaşı Vali'yi andığımız şu güzel günler, aynı zamanda bir antlaşma günleri de olsun. Onun açtığı yolda, yüzyıllarca, insani, eşitliği, hoşgörüyü şakımış olan o ulu sesleri de katalım sasimize. Toplum biçimi olarak önümüze çıkanlan bu çirkefe son verelim; bu zulüm ve işkence makinesini kırıp yok edelim; insanların insanca yaşayacakları, hoşgörünün, insan haklannın, demokrasinin egemen olacağı bir düzenin temellerini atmak için gelin canlar bir olalım. Ancak bir olursak, o aydınlık yarınları yaratabilıriz ve gerçek kurtuluşumuz da İşte o aydınlık yarınlardadır. Selam o yarınlara; Selam onu yaratacak olan ilerici, demokrat ve devrimci güçlere; Selam sizlere!" Prof. Tanilli'nin Ayakta Alkışlanan Mesajı... MUSTAFA EKMEKp ANKARA NOTLARI Resim, Heykel, Seramik, Özgün Baskı, Ebru, Minyatür, Fotoğraf, Çiçek, Pul, Kartpostal, Eski Kitap, Antika, Takı, Cam Eşya, Batik Vi. Sçttdvİfy/tf' Ortaköy İskele Meydanı FÜSUN HOŞSALİH USLU Çiftine evliliklerinde mutluluklar dileriz? ÖZLEMNURİ • TİYATRO • GÖSTERİ • SİNEMA PERA146 97 38132 Yön: Robert HOSSEIN LINO VENTURA VictorHUGO ®IKF GAZI Slnetns» 11 14* 18" 21> Y«kınd> MODA Smetnası nd» AYRI BİR DÜNYA A W0RLD APART • CANNES 1988 \ CANNES 1988 j, :, JÜRİBÜYÜK i EN İYİ KADIN I * 'Jİ O D O L Ü f ' OYUNCUÖDOLÜy • BAR8ARAHERSHEY »X)DH|MAY «LINDAMVUSI Şisli SİTE 147 69 47 Kadıköy KADIKÖY 337 74 00 12 0014 1516 3018 4521 30 12 0014 1516 3016 4521 '5 İSTAMBUL StNEMA CÜNLERİ ARDINDAN Beyoğlu E E 144 84 39 MR 12o 21i" 15f18j 23 AĞUSTOS SAU Z4 ACUSTOS CARŞAMBA 2S AĞUSTOS PERŞEMBE 26 ACUSTOS CUMA 27 AĞUSTOS CUMARTESI 28 ACUSTOS PAZAR BOU.UK OYUNEVt ROSE LUKSEMBURG MARIA NIN A$KLARI SİYAM BALtCl IVAN'IN COCUKLUfiU RADYO CUNLERİ • İŞKENCE "Irkçılığa bir tokat Yön Franc RODDAM • KANSIZ Yön Joel COEN KADIKÖY'DE İLK DEFA 11<« 13' 5 161* 19« 213» TOPLU GÖSTEBİSİ Kadıftöy REK$ 336 01 12 12" 1S Dt 1 8 « 2 1 ' 5 ROSA LUKSEMBURC KURTULUS BOUUK RADYO GÜNLERİ A$K IRMAKLARI OYUNEVİ SfYAM BALIfil Beyoğlu SİNEPOP 143 70 71 12° : 1 4 ' 16 1 18'" 21» Yakında Kadıkoy SUREYYA Suadıye ATLANTİK ve Ankara KIZILIRMAK Sınemalannda.