Katalog

24 AĞUSTOS 1988 DIŞ HABERIER CUMHURÎYET/3 Estonya'da olaylar TALLİNN (AA) SSCB'nin Baltık cumhuriyetlerinden Estonya'da dün düzenlenen yürüyüşte yapılan konuşmalarda, Estonya'nm bdğımsız bir devlet olması Lstendi. tkinci Dünya Savaşı'nm başlamasından kısa bir süre önce, 1939 yılında imzalanan ve Estonya'nm küçük bir bölümünü Sovyetler'in egemenliğine bırakan, NaziSovyet Paktı'nın yıldönümünde yürüyüsler düzenlendi 100 binlerce kişinin katıldığı yürüyüşlerde konuşan hareketin liderlerinden Lagle Parek, "Sovyetler'in 1940 yılında Estonyayı işgal ettiğinin kabul edilmesi yetmez. Bağımsızlığımızı tekrar kazanmak zorundayız" dedi. öte yandan, Tallinn kentinde dün yapılan bir açıklamada, Estonya Ulusal Bağımsızlık Partisi adlı yeni bir siyasi örgüt kurulduğu bildirildi. Ülkede yüz binlerce kişi gösteriyaptı DUNYADA BUGUN AIİStRMEN Burma kaynıyor^ Güvenlik güçlerinin ateş açması sonucu 31 kişi ölürken muhalefet grupları demokrasiye geçişi sağlamak amacıyla "geçici hükümet" kurulması çağrısında bulundular. BURMA (Ajanslar) Burmada iktidar partisi aleyhindeki gösteriler ve genel grev hızla yayılırken, güvenlik güçlerinin Mulmein'de göstericilere ateş açması sonucu 31 kişinin ölduğü, 80 kişinin de yaralandığı bildirildi. Resmi radyo, güvenlik kuvvetlerinin dun gece Rangoon'un güneydoğusundaki Mulmein'de gostericiler üzerine ateş açtığını duyurdu. Ancak ölen olup olmadığını belirtmedi. Mulmein'deki kaynaklar ise açılan ateş sonucu 31 kişinin öldüğunü 80 kişinin de yaralandığmı bildirdiler. öte yandan Güneydoğu Asya ulkelerinden Burma'da önceki gun gerçekleştirilen ve çok büyuk ölçüde katılım sağlanan ülke çapındaki genel grev den sonra muhalefet grupları silahlı direniş hareketlerinin temsilrilerinin de katılacaklan geçici bir hukumet kurulmasını istediler. Genel grev eylemine dun de devam edilirken güvenlik kuvvetlerinin müdahale etmedikleri gorulüyor. Başkent Rangoon'da muhalefet gösterileri dün de sürdü. Bir gun oncesine oranla açılan işyerleri daha fazla olmakla birlikte kentin çeşitli yeılerinde düzenlenen protesto yürüyüşune katılanlar pazartesi günkünden daha kalabalıktı. Genel grevin ilk gününde Rangoon'da 20 bin kişi yürurken bu sayının dun 30 bine yükseldiğigözlemlendi. AP'nin Burma başkentinde görevli bir diplomata dayanarak verdiği habeıe gore, askerler belırli yollarda barikatlar kurdular, ancak yuruyuşçüler az sayıda olan ve kendilerine karşı koymayan askerlerin barikatlarını aşarak yüruyüşlerini sürdurdüler. 26 yıl önce düzenlenen bir askeri darbe sonucu kurulan tek parti yönetiminın kaldınlarak çok partili demokratik sisteme geçilmesini isteyen muhalefet grupları bu amaçla mevcut yönetime karşı başlattıkları mücadeleyi sürdurmekte kararlı görünüyorlar. Önceki gun ulke capında yuz binlerce kişinin katıldığı genel grevden cesaret alan önde gelen ıki muhalif grup ülkeyi demokrasiye geçirmek üzere geçici bir hukümet kurulması çağrısında bulundu. Söz konusu gruplar, geçici hükümete, tum muhalif çevrelerin ve bu arada yönetime karşı silahlı mucadele veren orgut temsilcilerinin de katılmasını önerdiler. Bu arada Rangoon radyosu 812 ağustos tarihleri arasında çıkan çatışmalarda tutuklananlardan yüz kişinin daha serbest bırakıldığinı açıkladı. Bu arada, Uluslararası Af Örgütu'nün bir temsilcisi Cenevre1 de BM Ait Komisyonu'nda yaptığı konuşmada, guvenilir raporlara göre, Burma'da askerlerin hemen hemen tümu sılahsız göstericiler olmak uzere 1000 ila 3000 kişiyi öldurdüklerini ileri sürdü. Ûflrencilerle Budist rahiplerin önderlik ettiği göstericiler, demokrasi ıçin yurüyorlar (Fotoğraf: Reuter) Bir Savcı 1983 yazının, 12 Eylül yönetiminden, 125 eylül yönetimine doğru yol alınan günlerindeydik. İcazetli partiler, kolları sıvamışlar, icazetli vetolu bir seçimde yanşıp iktidar olmaya çalışıyorlar, Türkiye 25 partili, baskı yasalı, anayasa kisvesi altında sunulan "amayasa"lı^arı sendikalı, derneksiz bir rejime yöneltiliyordu. Barış Derneği davası da sanıkların iki tutukluluğu arasındaki, serbest kaldıkları kısa zaman parçası içinde karara doğru gıdiyordu. Bir yandan duruşmalara katılryor, bir yandan da gazetedeki işimi sürdürmeye çalışıyordum. Ankara'da bulunduğum sırada hastalandım ve durumu bir doktor raporu ile sıkıyönetim mahkemesine bildirdım. Duruşma yargıcı Atilla Ülkü, doktor raporunu geçersiz kabul edip "bir kâğıt" olarak nitelemiş ve bir sonraki duruşma için izhar kararı çıkartmıştı. Duruşmadan önceki gün, yazlıkta olduğumdan, polis, adresimde beni bulamamış, bir hısmımı aramış ve mutlaka kendilerıyle temasa geçmemi ıstemiştı. Polisi aradım, son derecede kibar davrandılar ve duruşma günü olan pazartesi sabahı erkence saatte 1. Şube'ye gelmemı ve iki memur eşliğinde, mahkemeye gitmem gerektiğini söylediler. O sabah kendi arabamla 1. Şube'ye giderken, yetkililerin o yakınımın, adını, adresini, evinin ve işyerınin telefon numarasını nasıl bulduğunu düşünüyordum. Sonra birden aklıma geldi ki bu yakınım sık sık "Barış Derneği" davasını izlemişti. ve 12 Eylül döneminde davaları izleyenlerin hepsi fişleniyoriardı. Kanıtı da bizim olaydı. Hatta 12 Eylül duruşmaları sırasında dinleyicıler yalnız izlsnmekle kalmıyor, zaman zaman keyfi kararlarla duruşma salonuna alınmıyorlardı. Nitekim, davayı baştan beri büyük bir titizlikle izteyen sinemamızın seçkin oyunculanndan Hale Soygazi de salon yetkılisinin keyfi davranışı ile "kendisine reklam sağlamak" amacıyla geldiği gerekçesiyle kapıdan çevrilmişti. Doğrusu o gün bu gundür, Hale Soygazi'nin böyle güç bir dönemdeki dayanısmasının nasıl bir reklam aract olabilecegini hâlâ anlayabilmiş degilim. 12 Eylül yargılamalan, yargının birçok ana ilkesini hiçe saymanın yanı sıra, keyfi olarak salona almama ile biıiikie davaları izleyenlerin fişlenmesiyte de duruşmalann aleniliği ilkesini ayaklar altına almıştı. Kamuoyunu yakından ilgilendiren birçok duruşmanın ilgiyle kıyaslanmayacak derecede az kişi tarafından izlenebilmesinin nedeni de işte bu davranıstır. Bugün Türkiye, 12 Eyiül'ü geride bıraktı. Şimdi ulusun istenci hızla demokrasiye yonelinmesi doğrultusunda. Yakında referandumda halk sandık başında bu istemini bir kez daha dile getirecek. Ama, bugün Turkiye'deki duruşmalann herkese açık otması ilkesi yine çiğnenmekte, olağandışı yargı organlannın yaratılmış olmasının yanı sıra, bu ilkeyie bir kez daha hukuk ayaklar altına alınmaktadır. Ankara DGM Savcısı Nusret Demiral, Ankara DGM'de, duruşmaları izlemeye gelen basın mensupları ile dinleyicilerin fişlenmesini isteyebilmekte, duruşmalara katılanların adları, ana babaların adlan, çalıştıkları kurumlar, akı bir biçimde saptanıp duruşma defterine yazılmaktadır. Bu davranış, duruşma izleyenlerin fişlenme yoluyta sindirilmesinden başka bir anlam taşımıyor. Ne var ki DGM Savcısı Nusret Demiral, davranışını savunurken, "Bunları normal karşılamak gerekir" diyebiliyor. Gerçi kamuoyu Sayın Demiral'ı yakından tanıyor ve onun bu tür girişinv leri karşısında hiç de şaşırmıyor, ama yine de olayı hukuk ile ya da hukuk devteti ile bağdaştırmak olanaksızdır. "Kim gelmiş, kim gitmiş, bilmem lazım. Kimsenin de bana niye karışıyorsun demeye hakkı yoktur" diyen Demiral, gerekcesini güvenlik nedenine bağlıyor. Sanki bir olay çıktıgı zaman, mahkeme salonunda olayı anında bastıracak güvenlik güçleri yokmuş gibi. Olayı ya da suçu önceden engellemek gerekcesiyte, insanların fişlenmesi, ancak polis devletinde başvurulan bir uygulamadır. Ve ancak, polis devletlerinde bu tür uygulamaya başvuranlar, "Bana kimse niye araştırıyoreun diye soramaz" sozleriyle meydan okuyabilirier. Bir ülkede duruşmalann aleniliği, devtetin yetkilileri tarafından çiğnenir de buna devlet seyirci kalırea, o ülkede demokrasinin varlığından söz edilemez. Sayın Nusret Demiral'ın uygulaması, 12 Eylül yönetimi ile 125 eylül yönetimi arasındaki akı yakınlığı bir kez daha herkesin gözleri önüne sermiş bulunuyor. Bu yarariı hizmetinden dolayı acaba sayın savaya teşekkur mü etsek? Angola barış görüşmeleri BRAZZA V1LLE (AA) Bir gün önce ateşkes anlaşması imzalanmasımn ardından Güney Afrika, Angola, Küba ve ABD arasındaki 5. tur barış görüşmeleri bugun Brazzaville'de yapılacak. Dtplomatik kaynaklar, görüşmelerin Angola 'dan yaklaşık 50.000 Küba askehnin tamamen çekeceği kesin tarihin belirlenmesi konusunda yoğunlasacağını söylediler. Bu ayın başlarmda Cenevre'de bir araya gelen görüşmecilerin vardığı ateşkes kararı çerçevesindeki anlaşma, önceki gün Namibya ve Angola sınırmda resmen imzalanmıştı. Cenevre'deki son görüşmelerde, Güney Afrika'nın 1 eylüle kadar Angola'dan çekilmesi ve 1 kasımın Birlesmiş Milletler'in Namibya'nın bağımsızlık planının uygulanmaya konulma tarihi olarak belirlenmesi konusunda anlaşmaya varılmıştı. AT, Israiri protesto etti BRÜKSEL (AA) Avrupa Topluluğu, İsrail'i, işgal altmdaki topraklardan Filistinlılerin smırdışı edilmesi ve yargılanmadan tutuklanmaları konusunda protesto etti. A T tarafından Atina'da dün yapılan açıklamada, topluluğun, her iki konuda da tsrail'e resmen başvuruda bulunduğu belirtildi. Açıklamada, "Topluluk, İsrail'i işgal altmdaki topraklarda yaşayanlann güvenliğini, uluslararası hukuk ve insan hakları ölçütleri çerçevesinde sağlamaya çağırdı" denildi. Bush yardımcısını savunurken rakibi Dukakis, Quayle'nin f askeri geçmişinin seçim kampanyasım etkileyeceğini söyledi. ABD'de Quayle olayı büyüyor CBS Televizyonu ile New York Times'ın ortaklaşa düzenlediği nabız yoklamasında Bush, Dukakis'i 6 ipuan geçti. li çevrelerin tepkilerine yor açmıştı. Bu konuda ilk kez konuşan Dukakis, Quayle'nin askeri geçmişinin seçim kampanyasında etkili olacağı belirterek, "Quayle, kampanya sırasında mutlaka giındeme gelecek. Secmenler bizi bu konuya ve oteki konulara olan >aklaşımlanmız ve tercihlerimizle değerlendireceklerdir" dedi. Chicago'da muharipler toplantısında bir konuşma yapan Bush ise ÇJuayle'nin önyargılı saldınlara hedef olduğunu belirterek "Quayte Vietnam'a gitrnemiştir, ancak birçoklarının yaplığı gibi Katıada'ya sığınarak ABD ordusundaki görevinden de kaçmamıştır. Ulusal Muhafız Birliği'de onurlu bir hizmet veımiştîr. Kendisiyle iftihar ediyorum" dedi. Ouaylede önceki gün yaptığı televizyon konuşmasmda "yaptıgınm suç olmadtğım" belirterek, "O donemde Ulusal Mubafız Birliginde olup da Vielnam'daki komünizme karşı verilen savaşa taraflar olan bir çok kişi vardı" dedi. Cumhuriyetçi Parti yetkilileri Bush'a Çmayle'ye destek olması çağrısında bulunurken ust düze\ kampanya sorumlularından Tommy Thomas, "Quayle, Curahurhetçi Parti'ye zarar terdiğini gorduğu anda istifa etmelidir" dedi. CBS Televizyonu ile New York Tiraes gazetesinin düzenledikleri kamuoyu araştırmasından George Bush ile yardımcısı Quayle'nin yüzde 46, DukakisBentson ikilisinin ise yüzde 40 oy aldığı bildirildi. Kamuoyu yoklamasına katılan her 10 kişiden 4'u Quayle'nin Vietnam'a gitmeyip Ulusal Muhafızlara katılmak için "haksız yert" aile nüfuzunu kullandığını, 4'U yaptığında bir olumsuz yön bulunmadığını, 2'si de bu konuda yorum yapamayacaklarını belirttiler. Bush 'un yardımcısının askeri geçmişi gündemde Gençliğinde vietnam'a gitmemesı muhafaza kârlığına «MYLE Burundili mülteciler VVASHINGTON (Ajanslar) ABD'de başkanhk yanşında Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı George Bush nabız yoklamalannda rakibi Michael Dukakis'in önüne geçerken, Bush'un yardımcıhğına seçtiği Dan Qua>le konusundaki tartışmalar buyuyor. Bilindiği gibi, Quayle'nin 1969'da Vietnam savaşı sırasında askerliğini geri hizmetteki Ulusal Muhafız Birliği'nde yapması çeşit KöRFEZ Barış görüşmeleri yarınbaşlıyor BM uzmanlanndan oluşan bir heyet, Irak'm bu ay başında bir Iran kentine düzenlediği hava saldırısı sırasında hardal gazı kullandığını açıkladı. Dış Haberler Servisi lran ile Irak arasında Cenevre'de BM gözetiminde karsılıklı barış görüşmelerinin yann başlaması beklenirken BM uzmanlanndan oluşan bir heyet, Irak'ın, bu ayın başlarında bir tran kentine düzenlediği hava saldırısı sırasında hardal gazı kullandığını açıkladı. Uzmanlar, "Yaptağımız inceleme sonucunda, bu tür saldınlara karşı herhangi bir sa\unma önlemleri bulunmavan İranlı shillere karşı kimyasal silatı kullanıldığı sonucuna vardık" dediler. Ote yandan lran ve Irak arasında Cenevre'de BM gözetiminde yann başlayacak olan karsılıklı banş görüşmelerinden once konuşan BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar, barış görüşmelerinin uzun ve çetin olacağını, ancak iki taraf da "siyasi istek" duyduğu takdirde bu sürecin hızlanabileceğini söyledi. SoVyetler Birliği tarafından önceki gün yapılan "körfezden tüm yabana savaş gemilerinin çekilmesi" çağrısı ABD tarafından reddedüdi. tran ve Irak arasındaki barış göruşmelerinin uzun ve çetin olacağını, ancak her iki tarafın "siyasi istek" duyması halinde bu sürecin kısalabileceğini soyleyen BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar, Cenevre Havaalam'nda düzenlediği basın toplantısında "Kötümser olmamak gerek" diye konuştu. De Cuellar, "biitiın bunlann birkac ay içinde haOedilebilecegiııi sanraadığım" belirtti. BRÜKSEL (AA) Avrupa Ekonomik Topluluğu, Burundi'deki katliamdan sonra Ruanda'ya sığınan Burundililere yardım olarak Ruanda'ya 700.000 dolarlık acil yardımda bulunmayı kararlaştırdı. Avrupa Komisyonu'ndan yapılan açıklamada, bu paranın Burundılilere gönderilecek çadır, battaniye ve gıda malzemesinin ulaştırılmasında kullanılacağı belirtildi. DIŞ BASIN THE GUARDIAN Çuayle sorunu Hangi açıdan bakılırsa bakılsın Cunıhuriyetçi Partililer New OTeans kurultayında gereksindikleri başarıyı elde edemediler. Kurultayuı başında sorun, George Bush'un Başkan Ronald Reagan'ın gölgesinden sıyrıhp kendi kişiliğini ortaya koyup koyamayacağı idi. Oysa Cumhuriyetçiler için sorun yaratan George Bush değil, hiç beklenmedik şekiide onun başkan yardımaa adayhfına seçtiği Dan Quayle oidu. Bush elbette basınyayın organlannın dikkatini üstüne çekti, ama bu dikkat asıl olarak onun değerledirme, adam seçme, yani kendisine yardımcı olacak kişiyi seçmek yeteneği üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bazı sivri dilli kişiler, Bush'un kendisini gölgelemeyecek bir yardımcı seçme telaşı içinde olabilecek en kötu seçim yapağını söylüyorlar. Bakalım, göreceğiz. önumüzdeki günlerde Bay Quayle'in Vietnam savasından kacmak amacıyla Ulusal Muhafız Birliği'ne kaülabilmek için ailesınin aüfuzunu kullanıp kullanmamıs otduğu ya da Vietnam savaşıyîa ilgili çabaları konusunda iki yüzlü davranıp davranmadığı aydınlığa kavuşacak. Sonuç Quayle'in aleyhine çtkarsa 1972'de Terry Eagleton'ın başına geldiği gibi Quayle de yanştan çekilmek zorunda kalacak. Tabii bu olgu başkanlık yoiunda Bush'a da ağır bir zarar vermiş olacak. Çünkü Bush açısından bu iki yanlış karar ilk büyük gaf demek olacak. Ancak henüz o noktada değiliz. Bu olay ashnda Bush için talihsizlik. Kurultayda yaptığı kabul konuşması bugüne kadarki konuşmalannm en iyisiydi. Bush, iyi not almıştı. Son kamuoyu yoklamalan da onunla Demokratların başkan adayı Michael Dukakis arasında Dukakis'in lehine olan büyük farkın kapandığın) gösteriyordu. Bush, hem Reagan döneminin basarılannt kendi hanesine yazıyor hem de çözüm bekleyen sorunlar için kendini özenle Reagan'dan ayırarak çekici vaatlerde bulunuyordu. Rakibi Dukakis ise hem deneyimsizliği hem de yeni vergiler, eğitim. savunmâ ve çevre sağlığı konulannda programmda yer alan gftrüşleri savunmakta sıkıntı çekecekken Bush, sekiz yıllık başarüı bir icraatın sürdümleceğini ve daha da geliştirileceğini vaat etmenin avantajına sahip. Yapacağı hemen hemen tek zor şey kendisi adına bir karizma yaratmaya çahşmak olacak. tşte bu noktada Quayle, Bush'un başına dert açmaya aday gözüküyor. Kitleler halinde Reagan'ın safına geçmiş olan mavi yakalı Demokratlar şimdilerde Demokrat Dukakis'in "yovaya döoiin" çagnsını duyuyorlar. Eler Quayle'in Vietnam'da savaşmaktan kurtulmak için kapağı Ulusal Muhafız Birlifi'ne attığı ortaya çıkarsa bunlar Dukakis'in telkinlerine uyabilirler. Oysa Bush'un yanşı birincilikle bitirebilmesi için onlann önemli bölümünü kendi safında tutması zoruhlu. Dolayısıyla Quayle, sorunu bir an önce çözmek zorunda. Bush'un derdi yanında Dukakis'in bir tarihte geçirdiği ileri sürülen depresyonu çok hafif kalıyor. (20 ağustos) Güney Afrika'da patlama JOHANNESBURG (AA) Güney Afrika'nın East London kentindeki bir hamburgercide dün şiddetli bir patlama oldu. Olayda 5 kişi yaralandı. Polis yetkililerinin verdiği bilgiye göre patlama sonucu çevrede bulunan binalann camları kınldı. Patlamanın, Wimpy zincirine ait bir hamburgercide meydana geldiği kaydedilerek ayrıntı verilmedi. Johennesburg 'da bu ay daha önce de Wimpy'ye ait bir hamburgercide patlama olmuş, olayda bir kişi ölürken 50'den fazlası da yaralanmıştı. ZAMAN, İŞÇİLİK VE MALZEMEDEN TASARRUF SAĞLAYAN DAYANIKU BİR ÜRÜN: DAİMA UCUZDUR! Bu nitelikler. MDF'nin en kısa ve en doğru tanımıdır. Tatil köyleri, otel, mo+el, restoran, kafeterya .. vs. gibi turistik tesislerin; dekorasyon, restorasyon ve mobilya gibi iç ve dış mekan düzenlemelerınin yanısıra lambrı, kapı. asma tavan, merdiven, süpürgelik yapımında MDF, fevkalade verimli bir ahşap üründür. En önemlisi zaman. işçilik, malzeme gibi üretım faktörlerinden oluşan toplam malıyette büyük ekonomi sağlar. Tüm bu özellikler, MDF'yi devamlı kullanmanıza yeterlidir. 45 milyonluk eroin ATİNA (AA) Atina'da polis tarafından yapılan bir basktnda, piyasa değeri 45 milyon lira olan eroin ele geçirildı. Polis, bu eroinin Türkiye 'den gonderildiğini iddıa etti. Uyuşturucunun Istanbul'dan Atina'ya trenle getirildiğini, bir kısmının satıldığını açıklayan polis yetkilileri, uyuşturucu maddenin geri kalammn da Pakistanlı Uarat Malya'nm evinde yapılan arama strasında ele geçirildiğin i bildirdiler. ^ÇAMSAN ^ f ÇAMSAN A.Ş. BÖLGE BAŞ BAYİÜKLERİ ANKARA PA2ARL4MA A Ş Tsl a) M 8 37 76 USa 12 ANKARA ORTUMSAN A Ş Tel ''1525 01 5 7 ıSTA."*JL AZTAŞAŞ Tel. [< ) 3 3 7 W 9 4 1STANBUI 524 14 3 i İran'dan suçlama KırVpıriar Sokok No Telex Fabrıka 13 / 1 06690 Ç o n k a v a Ankora Tel 138 66 62 ( 371 ) 14370 • M371 Fax ( 371 ) 1437' 139 66 25 l 4 hat; 46100 oosa tr Fax Uzunısa Kâfcenlı Köyu , Ofdu Tel AĞAÇ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ÇAMSAB A 5 Tel {1] 13170 40 BTANBUL 141 41 57 NEJAT İÎZOL OSUILARI A Ş Tel [511 1 4 İ 3 25 16 69 80 IZUIP f A * M»VA BAŞ Tel (371) 164 05 OROU SEVENERLEO PAZABLAMA Tel [1611)36 13 EÖftNE «AVSf Rl PAZARLAMA A $ Tel (351)647 30 KAfSEBI POLA1 TİCARET Tel (81'1 152 32 ELABĞ 212 83 ARPACOĞIU KOU ŞN Tel (851)431 06 149 98 GAflANTEP UNİPAŞ A Ş Tel [24] 36 29 96 BURSA 36 22 19 KP4AN ISKENDEÎ? VE ORTAKLAS1 Tel (031) 122 62 110 96 TRABZON lran, lrak'ı ateşkes kararına uymamakla suçladı. İran tarafından BM Genel Sekreteri Javier Perez de Cuellar'a gönderilen ve dün yayımlanan iki mektupta, Irak'ın, dikenli tel çekmek, lran mevzilerine sızmak ve ambulans çalmak gibi bir dizi eylemiyle ateşkes kararını ihlal ettiği ileri süruldü.