Katalog

31 TEMMUZ 1988 *••* CUMHURİYET/U Kapsis Çeşme'de ÇEŞME (Cumhuriyet Ege Bürosu) Yunanistan Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsu Yannis Kapsis dün Çeşme'ye geldi. Gazetecilerle kısa bir süre sohbet eden Kapsis, Çeşme'ye sadece dinlenmek için geldiğini, ziyaretinin resmi bir nitelik taşımadığını belirterek şunları söyledi: "Dedem uzun yıllar Çeşme Dalyanköy'de yaşamış. Biraz sonra oraya gidip dedemin evini bulmaya çalışacağım. Şu anda tatildeyim, lutfen ciddi sonılar sormayın. Politikaya atılmadan önce 14 yıl gazetecilik yapürn. Bu mesleğin ne olüuğunu biliyorum, ama beni de anlayışla karşılay acağınızı umarım." Kapsis daha sonra Dalyanköy sokaklarında bir süre dolaştı, ancak dedesinin evini bulamadı. Adana Kaçırılan ANAP'h ADANA (Cumhuriyet Güney Illeri Bürosa) ANAP Adana İl Başkanı Murat Yılmaz'ın bacanağı eski MHP ilçe başkanlarından Muzaffer Badraslıoflu, dün kaçınldıktan sonra, adliye önüne çınpçıplak bırakıldı. Edinilen bilgiye göre olay 14.45 sıralarında meydana geldi. Atatürk Caddesi üzerinde yürüyen Muzaffer Badraslıoğlu, 4 kişi tarafından Renauk marka beyaz bir otomobile bindirilerek Ceyhan yolu üzerindeki çimento fabrikası yakınlarına götürüldu. Burada dövülüp, soyulduktan sonra adliye önüne bırakılan Badraslıoğlu daha sonra yaptığı açıklamada, "Bu işi kendim çozeceğim. 1979 yılında vurnlduğum zaman da kimseye bir şey demedim. Ama daha sonra beni vuranlann hepsi ya asıidı ya da vunıldu" dedi. O I İ V İ V C İ C I U i p i a l l i y U I iesindeki boş bır arsaya Usküdar Toptaşı'ndaki bir inşaattan getirilen hafnyat toprağında çıkan Osmaniı dönemine ait "altın para"ların toplamı 9O'ı buldu. Arkeoloıı Müzesi'nde çalışan bır görevlı, bütun gun moloılartn yamnda bulunarak çıkan paraları ve çalışmalan kontrol edıyor Toprak ıçınde daha altın para oiabileceğini belırten muze yetkilis», Altın sikkeler, Sultan 1. Abdülhamit ile 3. Selim dönemlerine aıt. Ayrıca, Venedik Doç'ları veya dükalan dediğimiz Bizans dönemıne aıt paralar da var. Yapım tanhlen ise Hicri takvıme göre 1203 istanbul. Dığer topraklar da incelendıkten sonra elde edilen altın paralar gerekli ışlemlen yapılarak müzeye teslım edilecek" dedi. Ç i k k p|pr t n n l a n ı v o r u r n r a n ı y e Fevzi Cakmak Matial" Tarihi teımomptrpSırtecı Büyük ve Kurban Bayramı'nın son günü çalman Osmaniı rjöneminden kalma yaklaşık iki metre boyundaki tarihi termometre bulundu. Tarihi termometrenin dün sabah saatlerinde postanenin hemen karşısındaki bir büfenin boş meşrubat kasalan arasında olduğu fark edildi. Termometreyi kucaklayarak postane yetkılılerine teslim eden çevre esnafı, kimin bıraktığını görmediklennı söylediler (Fotoğraf Esat Pala) I n e ş b u n a m ı m ı hepimizin isteği, vucudumuzu bu nimetten yararlandırmak olur. Amerika Birieşik Devleöen'nin Connecticut eyaletınde yaşayan François Girard da evinin bahçesine attıöt bır şezlongun Ozennde güneş banyosunun zevkinı çıkanyor. Köpeği Tippy de, sahibinden aşağı kalmıyor. Tippy de, aynı Bay Girard gibi bacaklarını uzatıp, gürteşten yararlanmaya çalışıyor. HABERLERİN DEVAMI na ziyaretinde Yunanistan'ı fet DEMİREL Ben katılımcı deheden Sayın özal'ın reklamı ya mokrasinin sağlanmasını istiyopılırken dış politikanın aamasız rum. Seçim ne için yapılıyor Segerçekleri unutulmuştu. Geniş çim muayyen kişileri bir yere gehalk kitlelerini bir süre için oya tirmek için yapılmıyor sadece. lamaya, haıta aldatmaya yöne Muayyen kişiler bir yere gelirken lik bu tür reklam programları halkın gerçek iradesini ortaya çımn ardından gelen 'soğuk dus karmak için yapılıyor. Halkın kalar, gerçekleri olduğu gibi gör tılımcı olması lazım. Birinci şart bu; seçimlerde katılımcı bir yönmekte katkılar yapabilir. temi sağlamak. Eğer iki ülke başbakanları arasında Davos'ta başlatılan sü Adil ve eşit seçim konusunreç gerçek boyutları içinde de da başka koşullarımz da olmalı ğerlendirilseydi daha olumlu birdiye düşünüyorura... başlangıca kapı açabilir, "dus" DEMİREL tkincisi ve en bu kadar "soğuk" olmayabilir önemlısı halkın hür iradesinin ordi. Çünkü AnkaraAtina arasıntaya çıkanlmasıdır. Anayasa Mahda "diyalog süreci" herkesin is kemesi'nin iptal kararı çok güzel ortaya koymuş bunu. iptal edilen tediği bir adımdı. thtiyath bir yasa ile seçim bir baskın haline gediplomasiyle geliştirilecek yak tirilmiş. tptalden sonra seçimi sıklaşımlar daha sağhklı olabilirdi.boğaz edilmiş halden cıkarıp, halGereksiz coşkularla pompala kın iradesini aksettirecek bir taknan ve içe döniik propaganday vime bağlamak gerekiyor. Takvim la şişirilen "Davos ruhu"nun sorunu çok önemli bir sorun. Ve bugün Türkıye'ye döniik yüzün bence seçim takvimi gayri siyasi deki "düş kınkhğı" Sayın özal bir olay. Siyasi değil. Eğer bu takın ölirüsüz tutumu oranında bü vimi, olabileceğinden daha dar yümüştur. hale getirirseniz, o zaman bu seYine de Türkiye'nin Yunanis çim olmaktan çıkar, başka bir şey tan'la ilişkilerinde diyaloğa açtkolur. ve yapıcı tutumunu sürdürmesi, Ne olur, atama mı olur? ama haklarını korumada 'ruh DEMİREL Baskın olur, baslardan medet ummaması bek kın. Bugünkü iktidan ellerinde tutenir. Ne yazık ki bu tür olaylar,tanlar ne istiyorlar, (iktidardakidış politikanın kurallannı bilmeler) 'Biz böyle bir takvim makvim dinlemeyiz, biz durüst seçim peyenlere öğretici dersler içerse de Türkiye açısından tats:z sonuç şinde değiliz' diyorlarsa, o ayrı lar yaratıyor. • * • meseledir. seler tarafından doldurulmasıdır' diyor, devam ediyor ve çok önemli bir konuda dikkat çekiyor:' çajdaş demokrasilerde amaç, halkıa (Baştarafı 1. Sayfada) kamu işlerinde etkinliğinin sağlaBabilmesi için kahhmın azalnlmara'da belirli çevreierin aklını baştna getirmişse yararlı bile sayısı değil, arttınlmasıdır" deniliyor. Katılımcı demokrasinin önemi anlabilir. Çünkü televizyon ekranmda, latılıyor. Katılımcı demokrasinin Çin'den Patagonya'ya kadar hertarifi yapılıyor. Ben katılımcı degittiği ülkede devlet başkanları mokrasinin gerçekleştirilmesıni isna akü öğreten, ekonomi dersi tiyorum. veren, Davos'ta dış poliıikamı Çağdaş demokrasilerde sezın yeni nıhunu Alaaddin'in si cimlerin bir amacı da katılımı hirli lambasından çıkaran, Ati sağlamak... GERCEK AKDIINDAJVİ Demirel'den üç koşul (Baştarafı l. Sayfada) nu iyi olur, Türkiye için hayırlı olur diyoruz. Bir icap koyuyoruz ortaya. tcapla şart aynı şey değildir. Ayrı ayrı şeylerdir. Başka bir sorunu yok mu adil ve eşit secimlerin? DEMİREL Üçüncü mesele radyo ve televizyonun kullamlışıdır. Eğer siz seçime 10 gün kalaya kadar deUetin radyo ve televizyonunu kullanırsanız, devleti seçime sokmuş olursunuz. Devleti seçime sokmak istiyorlar. Anayasa Mahkemesi'nin iptal karartnda ne deniliyor: Devleti seçime sokmayın deniliyor, siyasi partileri seçime sokun deniliyor. Devletin gireceği seçim eşit şartlarda seçim olmuyor ki. Şimdiye kadarki gördüklerimizle yaşadıklarımızja iktidann adil seçim yapma konusunda değil, baskın yapma konusunda becerikli olduklarını gördük. Bu konuda sabıkaları var. lerin tartışılması, genel kurulda AJVAP ile muhalefet arasındaki seçim anayasa değişikliği onerisinin ele koşulları pazarlığı TBMM Genel ahnmasından sonra hafta içinde Kurulu'ndaki anayasa değîşikliği görüşmeleri de sürdürülecek. Bu arada SHP sırasında sürdürülecek. Pazarlığın, olağanüstü ve DYP'nin, ANAP'ı "dürüst ve toplantı öncesinde yapılacak TBMM Danışma adil" bir seçim için zorlamak konusunda dirsek temasını yoğunKurulu toplantısında gündeme gelmesi laştırması bekleniyor. Anayasa değişikliği, genel kurulda içtüzük bekleniyor. toplantılarda ele alınacak. SHP Parti Meclisi ve TBMM Grubu, yarın yapacağı toplantılarda son gelişmeleri değerlendirecek. DYP de yann sabah önce başkanlık divanını, daha sonra genel idare kurulunu toplayacak ve seçim koşullarına ilişkin önerilerini belirlcyecek. SHP ve DYP'nin Seçim Yasası'nın partiler arasında ortak bir komisyonda hazırlanması önerisinin ANAP tarafından kabul gormemesi nedeniyle partilerin bu konudaki yaklaşımları danışma kurulu toplantısında dile getirilecek. TBMM Genel Kurul Toplantısı'ndan önce yapılacak ve parti temsücilerinin katılacağı danışma kurulunda bu konuda bir uzlaşma ortamı aranacak. Seçim koşullanna ilişkin öneriyemeyeceklerini dile getiriyorlar. Yerel secimlerin öne alınması için anayasa değişikliğine karşı çıkan SHP de TBMM'de ANAP'ı seçim koşulları konusunda sıkıştıracak. Bu nedenle önümüzdeki hafta TBMM'de anayasa değişikliği göruşmelerinden çok Seçim Yasası üzerindeki görüşmelerin tartışmalı geçmesi bekleniyor. Bu görüşmeler ise büyük bir olasılıkla genel kurulda anayasa değişikliği üzerindeki ikinci görüşme için geçecek 48 saatlik süre içinde yapılacak. Seçim koşullarında uzlaşılamaması Uzerine erken seçim için anayasa değişikliği tehlikeye düşecek. DYP'nin seçim koşullarını öne sürerek değişikliğe evet oyu vermemesı durumunda yerel secimlerin öne alınması olanaksızlaşacak. Anayasa değişikliğinin halkoylamasına gerek kalmadan yürurlüğe girebilmesi için TBMM Genel Kurulu'nda en az 300 oy gerekiyor. DYP destek vermediğinde, ANAP'ın 291 oyuyla kabul edilecek böyle bir anayasa değişikliği zorunlu olarak halkoylamasına götürülecek. Bu durumda ANAP'ın anayasa değişikliğinden vazgeçebiteceği belirtiliyor. : Once (Baştarafı 1. Sayfada) tilerin seçim yasasını, anayasa değişikliğinden önce ele almalan gerektiğini bildirdi. Barutçu, erken yerel seçime olanak tanıyacak şekilde anayasa değişikliği konusunda tavırlarının değişmediğini bildirerek, "Erken seçime evet diyoruz, ama bunlann tutum ve davranışlanna anlam veremiyonız. Bir erken seçimin antidemokrau'k olmaması için elimizden geleni yapacağız" dedi. DYP'nin erken seçim için anayasa değişikliği ve seçimin koşulları konusundaki tavrı yarın genel idare kurulunda yapılacak görüşmelerden sonra kesin biçimiyle belirlenecek. DYP Genel Başkan Yardımcısı ömer Barutçu, ANAP'ın erken yerel seçim konusundaki tavrı ve ANAP Genel Başkan Yardımcısı Oltan Sungurlu'nun son açıklamaları ile ilgili sorulan yannlaTken, " A N A P yetkilileri bizimle pazarhk yapınış gibi bir havamn içersinde. Şu ana kadar biz bir şey söylemedik. Bize de bir şey soran olmadı. DYP, nasıl olsa anayasa değişikliğine vardır. Anayasa değişikliği olduğuna gore, sonradan seçim kanununu bir baskın şeklinde getirelim anlayışı görulüyor. • Buna izin veremeyiz" diye konuştu. •* ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) TBMM Genel Kurulu'nun erken yerel seçim için anayasa değişikliğini görüşeceği olağanüstü toplantısı öncesinde, seçim koşullarına ilişkin pazarhk beklentisi ortaya çıktı. ANAP ile muhalefet arasındaki seçim koşulları pazarlığı, genel kuruldaki anayasa değişikliği görüşmeleri sırasında sürdürülecek. Pazarlığın olağanüstü toplantı öncesinde yapılacak ANAP'ın DYP'yi seçimden TBMM Danışma Kurulu Toplankaçmakla ilgili suçlamasına ne di tısı'nda gündeme gelmesi bekleniyorsunuz? yor. DEMİREL Bu iddiasının ANAP'ın erken yerel seçim için hiçbir mantığı yok. Boş bir iddia, anayasa değişikliğini gündeme getelaştan doğan biı iddia. Daha biz tirmesine karşın seçim koşullarınbir şey dememişiz ki, bize bir şey da bir pazarhk yapmavacağını sormamışlar ki. Yani adam, 'geaçıklamasından sonra ortaya çılin beyler meseleleri bir kan durum, SHP ve DYP genel konuşalım' dememiş ki. Bizi seçimden kaçmakla suçlamanın da merkez organlarının yapacağı yandığı siyasi bir olay yok orta yerde. ANAP'ın telaşını iktidann seçimden kaçması olarak yorum (Baştaruft l. Sayfada) benzeri bir iktidara rastlanmadı. layanlara ne diyorsunuz? gereği iki kez göruşüleceği ve bu görüşmeler cuma gününe kadar sürebileceği için ozellikle DYP, anayasa değişikliğine "evet" diyen tavrını son oylamaya kadar sürdürecek. Ancak, genel idare kurulunda belirlenecek ilkeler doğrultusunda ANAP'la pazarhk olanaklanm zorlayacak olan DYP'nin, anayasa değişikliğinin son oylaması öncesinde ANAP'ın bir yaklaşun göstermemesi durumunda tavnnı değiştirebileceği belirtiliyor. DYP yetkilileri, son ana kadar ANAP'ı "dürust ve adil" seçim koşulları için zorlamayı amaçladıHanm belirtiyorlar. "Acele ve baskın" bir seçime razı olmayacaklannı belirten DYP yetkilileri, bu konuda bir yaklaşım sağlanmadığı takdirde anayasa değişikliğine " e v e l " di CUHEYT ARCAYUREK yaz.yor yenlerden seçimin dürüstlüğünü sağlayacak ortak davranış, bir uzlaşma isteği gelince önkoşul öne sürülüyor. Seçimden kaçıyorlar gibi, ancak ANAP mantığına sığacak bir saptırmaya başvuruluyor ANAP'tan (Baştarafı I. Sayfada) gün yaptığı toplantıdan sonra erken yerel seçime ilişkin tartışmalar yeni bir boyut kazandı. DYP Genel Sekreteri Gökberk Ergenekon'un ANAP'ı "namussuzca seçim yapmak istemekle" suçlamasına ANAP'h Alaattin Fırat sert karşılık verdi. Fırat "Seçim gününü muhalefet degil iktidar belirier" dedikten sonra sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu bir kıvırma hareketidir. Nasıl ki şımank çocuklar 'Haydi güreşelim' der ve sonra da karşısına 'Gürbuz bir çocuk' çıkınca nasıl minderden kaçarsa DYP de öyle kaçmak istiyor. ANAP 'Hodri meydan' deyince kaçmanın yollarını arıyor. Ergenekon. namussuzca bir seçimden bahsediyor. Yani şimdi Sayın İnönü, Sayın Demirel namussuzca mı seçildi? Meclisteki herkes namussuzca mı seçiliyor?" Fırat, anayasa değişikliği konusunda üzerlerine düşeni yapacaklarını ve değişikliğin gerçekleşmemesi halinde DYP'yi "millete havale edeceklerini ve hiçbir şartı kabul etmeyeceklerini" söyledi. "Kurtulmaya çahşıyorlar" DEMİREL Bu tur duşüncelere hak veriyorum. ANAP seçimden mi kaçıyor sizce? DEMtREL Anayasayı değiştirme çoğunluğu olmayan bir ıktidarın, 'Hiçbir şeyi kabul etmeyiz' demesinin başka manası yoktur. Onlar bu seçimi zaten istemiyorlardı. Stkıştılar. Şimdi kurtulmaya calışıyorlar. Biz ne demişiz yani. Biz dürüst seçim demişiz. Dürüst seçim yap demenin alınganlık yaratacak nesi vaı? Eğer bir alışkanlık yaratıyorsa, bu, dürüst seçim yapmayacağım demektir. Dürüst seçim yapmayacağım diyordur adam belki. Bunca yıllık siyasal yaşamınızda misyonunuza yeni bir tanım eklendi. Anahtar durumuna geldiğiniz söyleniyor. DEMİREL Yok, öyle bir şeyimiz yok. Biz iktidar için mücadele ediyoruz, anahtar olmak için değil. 6,5 saatlik (Baştarafı I. Sayfada) Hastanesi'nde yapılan yaralılar, helikopterle Diyarbakır Devlet Hastanesi'ne kaldırüdı. Öte yandan, Şırnak'tan Siirt'e gelmek üzere yola çıkan özel tim aracı, ŞımakEruh karayolunun 7. kilomeiresin.de kaza yaptı. Tim amiri öldü, 2'si ağır olmak uzere 4 tim mensubu da yaralandı. Dün sabah meydana gelen olayda, Salih Oduncu adlı lim görevlisinin kullandığı 56 AA 007 plakalı minibüs devrildi. Olayda minibüste bulunan tim amiri Hasan Gül ölürken, Yusuf Toprak ile Mehmet Göksu ağır, Salih Oduncu ile tsmet Elliiki adlı görevliler de hafıf yaralandılar. Öte yandan Eruh ilçesinin Bilgili köyünde konıcular çatiştı, 1 kişi öldü, 2 kişi de yaralandı. Bayanlar (Baştarafı Sporda) 1968 Mexico City Olimpiyatları'dan Seul Olimpiyatlan'na kadar geçen yirmi yılda, örneğin erkeklerde üç branşta, 400 metredeki 43.86, 4 x 400 metre bayraktaki 2.56.10'luk zaman ve uzun atlamada 8.90 metrelik tümü Amerikalı atletlere ait dünya rekorlan yerlerini koruyor. Buna karşın bayanlar tüm branşlarda rekorlan parçalayarak erkeklerin bile hayranlık duyacağı boyutlara eriştirdiler. Son 20 yılda bayan pist yıldızlarınm gösterdikleri aşama erkeklere göre en az 45 kat büyük oldu. Örneğin maratonda erkeklerin dunyarun en iyi derecesi 2 saat 9 dakika 36 saniyeden, 2 saat 6 dakika 50 saniyeye inerken, aşama 2 dakika 46 saniye oldu. Oysa aynı donemde bayanlar dünyanın en iyi derecesinde 46 dakika 20 saniyelik dev bir aşama gözlendi; 42 kilometre 195 metrelik parkurda bayanlarda 3 saat 07 dakika 26 saniyeden, 2 saat 21 dakika 06 saniyeye erişildi. Yine on bin metrede erkekler dünya rekoru 25 saniye 59'luk aşama yaparken, bayanlar rekoru 36 dakikadan, 30 dakika 13 saniye 74'e indi. Atletizm pıstlerinde son 20 yıldaki aşama konusunda erkekler ile bayanların kaydettiği aşamanın bir kıyaslamasmı yaptık. Sunduğumuz performanslar, bayanların aşama konusunda erkekleri 45 kez geçtiğini, erkeklerin tek bir branşta bile dişi "ateş arabaları"na ayak uyduramadığını gösteriyor. Şimdi soz rakamların. İktidann böyle bir yaklaşımda olduğunu hangi somut nedene dayandırıyorsunuz? DEMtREL Yapılanlar herkesin gözu önünde cereyan ediyor. Seçim takvimini sıkıştırdığı takdirde, yani adil seçim yapacak takvimi kabul etmediği takdirde, bunu reddettiği takdirde veya böyle bir şeye yanaşmadığı takdirde iktidar bir adil seçim istemiyor demektir. Adil seçim koşullarının ANAP tarafından kabul edildiğini varsayalım. DEMİREL Neyin koşulları sevgili kardeşim. Seçim bizim için, bizim partimiz için yapılmıyor. Türkiye için yapılıyor. Bir demokratik seçim, benim için yapılıyor değil ki. Ben seçime demokratik bir nitelik kazandırmaya çalışıyorum. Ama söyledikierinizden işbaşındaki iktidann demokratik seçim yapamayacağı anlamı çıkıyor. DEMİREL O da bir gaye. O da benim ispatlamaya çalıştığım bir gaye. Ama onların yapamayacağıru başka biri yapar. Bugün yapılmazsa yarın yapılır. Ben madem ki bir demokrasi mücadelesi yapıyorum, önüme gelen her fırsatta gerçek demokrasi mücadelesi yapmam gerekmez mi? Ben gerçek demokrasi mücadelesi yapıyorum. Önüme fırsat gelmiş. Ben diyorum ki, gerçek seçim yapılsın. Dürust, adii seçim yapılsın. Boyle bir seçimin yapılmasını sağlayacak bir kanun için siyasi partiler otursunlar birlikte karar versinler, mutabık kalsınlar. (Baştarafı 1. Sayfada) sa için partilerarası uzlaşma toplantısına hazınz. Böyle bir çalışmada yer alırız. Doğru dürüst, ama genelde yine degiştirilmeyecek bir yasaya yanlıyız. Asıl olan anayasa ve yasayı her seçim için degiştirmemek. Başbakan, Yerel Seçim Yasası ile şimdi seçim tarihinde oynayvcak veya başka ödünler veriyormuş gibi göninecek. Biz ana fikrimizi koyuyoruz. Seçim Yasası calışmalanna katılınz. Fakat asıl olan anayasa değişikliginden vazgeçilmesidir." SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal da DYP Genel Başkan Yardımcısı Barutçu'nun önerisini olumlu karşıladığını belirtti ve Türkiye'nin 8 yıldan bu yana her seçime, değişik yasa ve düzenlemelerle gittiğini anımsatarak, bu konudaki tartışmalara son verilmesi gerektiğini söyledi. Baykal şöyle dedi: "Türkiye'nin, tartışma konusu yapılmayan demokratik bir seçim yasasına kavuşması için parlamenloda grubu bulunan parlilerin ortak katkılarıyla bir çalışma yapılması çok doğru bir yönlcmdir. Çünkü seçim yasalan ba/.en anayasalardan bile daha çok önem kazanıyor. Boyle bir çerçevenin ortak çalışraa ile hazırlanması çok yerindedir. Biz buna uygun bir siyasal gelenekten geliyoruı. SHP olarak her katkıyı yapmaya hazınz. En kısa zamanda partiler arasında ortak bir çalışma düzeni oluşlurulmasını diliyoru/. SHP'den destek Seçim için bir büyük uzlaşma arıyorsunuz... DEMİREL Türkiye'de 1965 ile 1980 yılları arasındaki tüm seçim kanunları Meclisteki siyasi partilerin mutabakatıyla yapılmıştır. Çünkü seçim kanunu da gayri siyasidir. Seçim takvimi gibi gayri siyasidir. Yani herhangi bir parti mademki kuvvet bendedir, kendi lehime bir kanun yapayım, bunun sayesinde iktidar olayım veya bunun sayesinde seçim kazanayım gayesi içinde olmamalıdır, bunu istememelidir. Böyle bir anlayıs çarpıktır. Bu durumda geün otuDemokratik bir seçim yasası run, seçim kanununu yapın oluşturulması ile ilgili bu lulumudiyorum. muz, anayasa değişikliği konusuııdaki ANAP girişimine karşı lutuKonsenstise katkı mumuzdan lamamen bağımsız Ortak bir çalışma mı öneri değeriendirilmelidir. Anayasanın yorsunuz? pek çok maddesi ile ilgili değişikDEMİREL Hayır. Konsen lik önerileri zaman zaman tartısüs aranmasını istiyorum. Seçim ^ılmaktadır. Ama haziran 1988 kanununda konsensüs aranmalı ba>ına kadar bu konuda hiçbir dedır diyorum. Biz konsensüse kal ğişiklik önerisi duyulmadı. Anakıda bulunuruz. Böyle olunsa bu yasa maddeleri belli bir olay için şartlarla çıkanlacak seçim kanu duzenlenmemi^tir. Türkiye bir ye ceği. Bunun içinde önseçim var. partilerin eşit ölçülerde propaÖzal ve buyruğundaki kurmaylaganda yapabilmesi var. Dürüst rı elmalarla armutlan toplayarak seçimin ana öğeleri bunlar ve şimdi muhalefeti seçim kaçağı benzerleri. gibi gösterrrte çabası içinde. Se"Yok" diyor ANAP. Seçime çim olayı dürüst ve adil kuralları birkaç gün kalana dek TV'yi kuliçeren yasa düzenlemesine daDYP, anayasaya önkoşulsuz lanınm, tesis açarım, yanm yayanınca ANAP yan çizmeye başdestek vereceğini açıkladı. Fakat malak inşaatları bitti bitiyor diye lıyor, daha doğrusu seçimden kaçıyor. Dürüst ve adil bir seçimden bu destek, ANAP'ın muhalefet yuttururum, ezilenlere yeni sospartileririi biçmesine yol açacak yal, ekonomik haklar verıyor ızhem de nasıl kaçıyor. Anayasayı değıştirerek yerel yasal düzenlemelere rıza göste lenımi yaratacak bakan demeçseçimi erkene almak, seçim me receğı anlamına gelmemelıydi. lerı, temel atma törenleri yapakanizmasının işlemesi için birinci Dün konuştuğumuz Demirel, rım, TV'den de yayarım. Peki hamle. Ama bu ve genelde bü anayasa değişiklikliğınde önko muhalefet?.. ANAP'agöre, mutün seçimleri dürüst ve adil ku şul öne sürmediklerini yine ka halefet de gitsın illere. alan mirallara oturtmak bambaşka, ola bul ediyor, ancak seçim yasası tınglerinde insanların ve ülkenin yın ruhuna inen kesın bir gerek. nı, ANAP'ın dilediği gıbı düzen dertlerini, ANAP'tan neden kurANAP çıkmış ortaya; 'anayasa lemesine olanak tanıyarak tulmak gerektiğini anlatsın. Tayı değiştırmemize yardım edin, "satıra" boyunlarını uzatmaya bii ne ölçüde anlatabilir, ANAP'ın ötesıne dokunmayın, adil ve dü yanaşmayacaklarını söylüyordu. umurunda.. Bir başka muhalefet ırdelemerüst bir seçim mi, işte bu nokta DYP lideri, "Söz verdıkse, balyı hiç karıştırmayın, burnunuzu kondan atlayacağız diye söz sı daha var, geçerli de. ÖzelliKsokmaym bu işlere' dıyor muha vermedik" diyordu. Demirel ana le SHP'den yansıyor. Son günlefete. Anayasayı değiştirdikten yasa değişikliğine verdiklerı sö lerde DYP de katıldı bu görüşe. sonra başka parti desteğine ge zün hâlâ geçerli olduğunu yine İktidan ele geçiren artık çıkarına reksinrrieyeceğinden muhalefeti lerken dürüst ve adil kuralları uygun bır seçim yasası yapmadilediğı gibi tezgâhlayacağı se içeren bir seçim yasası hazırlan sın. Şu beğenilmeyen, partilerin çim kurallarını kabul etmeye zor masında üç parti arasında "kon bir türlü anlaşamadıKları, durmaluyör. sensüs". demokratik uyum sağ dan tu kaka diye nıtelenen 1980 Anayasa değişikliğine evet dı lanması gerektiğini vurguluyor öncesi dönemde partiler araladu.DYP,önkoşulsuz destek vere rında anlaşarak seçim yasası çıceğıni söylerken seçim yasasın karırlardı. Özal'ın mıkrofondan, da partilerarası uyuşmayı da ekrandan yayılan sesi yıllardır rel seçim eğik düzlemine girince söytemeliydi, burası bir açıdan partiler arası kavgadan arındığıbu diızenlemenin değiştirilmesi doğru. Diyehm ki hata edildi, ha mızdan söz eder, konuşur durur. önerisini objektif bir değerlendir tadan dönmek de erdem. Biz İş. uygulamaya geldi mi, olaylar meye tabi tuımak guçleşir. Bu ko Ozal'da öyle "hatalar" gördük Özal'ın kişisel yararlarını zorlanuda' bir degişiklik önerisi seçim ki, üzerinden bir hafta geçme maya başladı mı, haydi başka bir ortamına girmeden ya da seçim den, bir iki saat sonra söylediğı plak. Demokrasi gereği seçimde ortamı geride kaldıktan sonra tar ni değiştiriverdi. Zaten demokra partilere eşitlik. uygulamada dütışılmalıdır." tik mantık ANAP'la hep çelışır. rüstlük güncelleşınce başta Anayasa değıştıkten sonra dü Özal, bütün ANAP ekıbi "önkoSHP Genel Sekreteri, Seçim Yarüst seçim koşullarında anlaş şulsuz seçime gıderız" diye bassası ile ilgili görüşlerini açıklarken bas bağırıyor. de olağan seçim koşullannın mut mayı ANAP neden kabul etmiANAP, TV'yı kullanacak, örgülaka uygulanması gerektiğini vur yor. edemiyor Sorun burada. gulayarak, "Türkiye hiç olmazsa Özal, hodri meydan diyor. tü huzursuz muhalefetın tersınebundan sonra olağan ko^ullarda ANAP'ın birinci büyük parti oldu Özal önseçim istemiyor. Yıtireseçim yapma şansına sahip olma ğunu her konuşmasında ballan ceğı belediye başkanlıklarını yahokkabazlıklarla lıdır" dedi. Baykal, oy pusulala dıra ballandıra dile getiriyor, öy sal kımı rında aday isimlerinin yer alma leyse?.. Her partinin dürüstlüğü ANAP'a kaydırmaya yelteniyor. sını, TRT'nin seçim öncesinde ne katılacaklan bir seçim için uz Oturalım, birlikte dürüst seçim partilere eşit olanaklar tanıması laşmaya neden yanaşmıyor? Nı yapılmasına çalışalım denıldiği nı ve partilerin ulke sorunları ko çin kaçıyor dürüstlükten, adil ku zaman "önkoşul iztemezükkk" nusundaki görüşlerini TV'de tar rallar yapımından? feryatlarıyla demokrasinin doğatışmalannı metropol belediyelerBıltyor Ozal; çoğunluğuna da sına aykırı her türlü gürültüyü kole ilçe belediyelerinde seçimin nasıl yanarak dilediği gibi seçim dü parıyorlar. yapılacağının iktidar partisinin SHP son tartışmalardan uzak ozel siyasal çıkarlarına göre belir zenlerse yitip giden oyları devlet gücüyle, TV aracılığıyla yut kaldığı için, olayın motoru Demilenmemesini de istedi. turmaca sanatının elverdiğı bü rel ve DYP. Bugün yarın DYP. SHP Genel Sekreteri Baykal, tun öğelerle belki. ama belkı bir ANAP'ın kaçış planını bozmaya ANAP Genel Başkan Yardımcısı ölçüde toparlayabılir. Dürüst, her çalışacak bir çıkış yapacak. DYP Oltan Sungurlu'nun "SHP ve İnö partıye eşit olanaklar tanıyacak lideri "yahu, anayasa değışikiınü'nün Cumhurbaşkanlığına sı bir seçimden başaşağı, belki de ğine şartsız evet dedıysek, düğındığı" yolundaki suçlamasım da üçüncu parti olarak çıkacak. Bu rüst bir seçtm istemiyoruz demeyakışıksız olarak niteledi. nedenle muhalefetın sesını boğ dik kı" diyor. Ona göre, uzlaşmaSHP Genel Başkanı Erdal İnö maya çalışıyor dan geçmeden yapılacak bır senü de Cumhuriyet muhabirınin Şimdilerde SHP'nin dışında çim "vahşi bir seçim" olacak. konuya ilişkin sorusunu yanıtlarkaldığı tartışınada DYP'nin isıe Meydanı ANAP'a bırakarak muken, Sungurlu'nun sözlerini diği atla deve değıl, basıt, de halefetin bıçılen gövdesinden "saçmalama" diye niteledi. lnöakacak kanın vebalıni üstlenmenu, "İktidar sözcüleri son derece mokratik, her sağduyu sahıbınin yecek. "Bıze tel örguyu kaldır da saçma sözler söylemeye başladı kavrayabileceği özde demokralar. Yapmak istedikleri şeyin yan tik kimı kurallar. Başta TV. se içeri gireyim, diledığimi yapayım lış oldugunun söylenmesine çimde dizgınlenmesi gerek Se dıyorlar" diyor Demirel DYP lıdayanamıyorlar" diye konuştu. çim sözu çıktığından ben ANAP dennın bır "alan da kaçan mı" belediyelenyle ilgili haberlerden demedıği kaldı. tnönu, şöyle dedi: Seçim olayı kızışıyor. Önügeçılmiyor ekranda ve radyoda. "Anayasada bulunan bir yöntem, berhalde uygulamak için Bır başka ıstek, seçim yasakla muzdekı günler partiierarası kıkonmuştur. Anayasadaki yön rının saptanması. Her bakanın. ran kırana siyasal savaşım olatemlerin uygulaması kimsenin te her genel müdurun, belediye cak. Şayet seçim yasasında uzkelinde değil. Biz de bu yontemin başkanının ekrana çıkıp seçime laşma ortamı doğmazsa salı guuygulanması için çagrıda bulunu bir nefeslık sure kala dilediği gi nu toplanacak TBMMde partiler yonız. Cumhurbaşkanı sadece ik bi propaganda yapmasının ön bırbırını siyasal doğrultularında tidann söylediklerine degil, mu lenmesı. Secım takvimi diye anı hırpalayacaklar. halefeti n soykdiklerine de ajık ol lan genel kavramda sandık guŞımdılık seçim balığı yan gıdımalı. " nüne kadar hanaı sürenın isleve vor Önce dürüst seçim DYP'nin erken yerel seçim için anayasa değişikliği konusunda bir şartı bulunmadığını söyleyen Barutçu, şunlan söyledi. "Anayasa değişikliğine DYP önşartsız olarak evet demektedlf.' Ama, TBMM'de grubu bulunan partiler bir araya gelsinler, seçim kanununu gorüşsünler. Yani, dürüst, demokratik, adil bir seçim Türk milletine çok mu görulüyor? Türk milletinden niye sakımlıyor? Bunu anlamak mumkun değildir. Dürüst seçim işin gereğidir. Boyle olunca durüst seçimden niçin' kaçıyorsun? İktidann hiç olmazsa grubu bulunan partilerle bir diyaloğa girmesi gerekir. İktidar niçin antidemokraıik bir seçim istiyor? İktidar şaibeli bir seçim ister mi? Onun mantığı yok." Erken yerel seçime olanak tanıyan anayasa değişikliğine anayasadaki bir boşluğun doldurulması için "evet" dediklerini bildiren Barutçu, "Seçim yasalannı birlikte gönişme çağnsının olumsuz karşılanması durumunda, anayasa değişikliğine karşı tavırlannın ne olacağının" sorulması uzerine, "Ben şimdi bir çağnda bulunuyorum. Bu sorunun yanıtı pazartesi günü genel idare kurulu toplantısından sonra belli olacaktır. Bu konular orada göriişülecektir. Şimdi bir şey soylersem bu toplantınuı bir manası kalmaz" yanıtını verdi. Şıvgın: SHP kaçarken ANAP'h Halil Şngın ise Cumhuriyet muhabirine DYP'ye gorüşme önerisi götürmeyeceklerini belirterek "Önce anayasa değişikliği gerçekleşsin. ondan sonra DYP'nin gösterdiği iyi çalışmayı değerlendiririz" dedi. Demirel'in aksini söyleyememesi halinde DYP'nin anayasa değişikliğine desteğinin devam ettiğini kabul ettiklerini kaydeden Şıvgın, "SHP'den DYP'ye baskı >ar. SHP kaçarken DYP'yi de vanına almak istiyor" dedi. Erken yerel seçimin tehlikeye duşmediğini savunan Şıvgın, seçimin ekim ile kasım arasında yapılmasında fazla fark olmadığını ifade etti. ANAP'ta sorun mu var? DYP Genel Başkan Yardımcısı Barutçu, durüst \e adil seçimiçin önerilerinin ne olduğu sorulduğunda ise bu konunun da ge' nel idare kurulu toplantısından sonra net olarak ortaya konacağını bildirdi. Barutçu daha sonra sözlerini şöyle sürdürdü: "Biz erken seçime vanz. Madem ki siz de erken seçim istiyor' sunuz. Bunun yamnda seçim kanununda birtakım değişiklikler de istiy orsunuz. Bu değişiklikleri bir' sır gibi saklamaya lüzum yok. Mecliste grubu bulunan siyasi partilerle ne degişiklik yapmak istediğini konuş. Bunu mahzurlu görmek, bir şeyleri kaçırmak istemektedir. Acaba partilerinde bir şey mi var, bir sorun mu var da önseçimden kaçıyorlar? Biz anayasa değişikliğine angaje olduk. ANAP da önce anayasayı değiştirelim. Sonra seçim yasasını istediği gibi çıkarmak istiyor. Böyle bir şeye müsaade edemeyiz. Bu olmaz. Böyle bir seçimi sana yaptırmazlar. Antidemokratik bir seçim sislemi yapılmaması için elimizden geleni yapacağız. Secimlerin nasıl adil ve dürüst olacağını Mecliste grubu bulunan siyasi partiler aralannda konuşsunlar diyoruz." Omer Barutçu, Oltan Sungurlu'nun '•dürusüüğün izafi bir kavram olduğu" yolundaki göruşleri ile ilgili bir soru uzerine de şöyle dedi: "Sayın Sungurlu 29 Kasım seçimlerinde nelice alırken durüst müydü? Gitti büyük bir kazaya sizi il yapacağız' dedi, devletin bulün şeylerini köylere seferber etti. Anlaşılan kendisi son >ıllarda elrafındaki *duru<>t' insaıılardan fe\/ almıs." Sungurlu: Kasıma razı olabiliriz ANAP Teşkilat Başkanı Oltan Sungurlu ise bazı DYP yöneticilerinin demeçlerine bakarak DYP'nin ta\rı hakkında karar vermeyeceklerini ve Demirel'in sözlerinin kendileri için asıl olduğunu söyledi. Sungurlu "Demirel lersini soyleyene kadar destek devam ediyor kabul ediyoruz" dedi ve "Meclisteki görüşmeler sırasında bizi ikna edebilirlerse 'gerek YSK, gerek muhalefel ve gerekse bizim arkadaşlanmız' seçim takvimi sebebiyle seçimi ekim ayından kasıma bırakmaya razı olabiliriz. Mantıklı bir şey söylenirse niye ısrar edelim?" biçiminde konuştu. DYP'nin dürüst seçimin gerekleri arasında gordüğu radyo televizyonda propaganda hakkını kabul edip etmeyecekleri sorusuna Sungurlu, "Hele Demirel çıksın bir konuşsun. Öyle perakende sözlere bir şey demeyiz" yanıtını verdi. Sungurlu ANAP Seçim İşleri Başkanı Veysel Atasoy'un erken yerel seçimin ekim ayına yetişmeyeceği yolundaki demecine de "O mev/uda YSK'nın da bir endişesi vardı, \eysel Bey de buna katılmış. SHP'de kan gövdeyi göıüruyor kırgınlık denmiyor da bizde bir arkadaş poHlik da>ranınca kıreınlık denivor" karsılıeını verdi.