Katalog

w lyı . . . w PAMUKBANK iyi bankadı r Cu m h u r iye 65. Yıl; Sayı: 22914 Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL.<KDVdaM)% ışman iyî ba n ka d ı r KKTC ÖzaVa güveniyor IUKBANK Haziran 1988 Çarşamba Hayali ihracat yasasına veto ANKARA (Cnmhuriyel Biirosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, kamuoyunda "hayali ihracalçılara af yasas" diye adlandınlan yasayı TBMM'de bir kez daha görüşülmek uzere geri gönderdi. CumhurbaşkanlığTnın geri gönderme yazısında "yasanın eşitlik ilkesine aykırı" olduğu belirtildi. Hayali ihracatçılara hapis cezası yerine para cezasıra öngören yasa 1 eylülde toplanacak olan TBMM'de yeniden görüşülecek. TBMM'de görüşülmesi sırasınmuhalefetin buyük tepkileriyı>. Karşılaşan ve iktidara hayali ihracatçılan himaye eime suçlaması yöneltilen yasa, bir ölçude değiş Zorlu haziran ICPOLİTİKÂ DlSPOLtTİKA EKONOMI muhafazakâr" ittifakla liberaller arasındaki gerginlik kongre günü yaklaştıkça artıyor. Özal'ın dikkatsiz bir adımı partinin dağılmasına yol açabilir. kulislerinde kongre zamanı hükümette degişiklik yapılacağı kanısı yaygın. İki devlet bakanının atanması ve bazı bakanlann değiştirilmesi bekleniyor. ANAP hükümetini, iç, dış ve ekonomik sorunlar terletecek Âtakol: askeri ^ gerekli KKTC Dışişleri ve Savunma Bakanı Kenan Atakol, Türk askerinin Kıbns'ta bulunma gerekçelerinin ortadan kalkmadığını, çekilmesi halinde Kıbrıs Türk varlığının çok süratle adadan yok olacağını bildirdi. 13. Sayfada ANAP kongresi "Hareketçi Atina zirvesi Özal'ın pazartesi günü başlayacak Atina ziyareti ile ilgili beklentiler, tüm frenleme çabalanna karşın kendiliğinden hız kazanmış durumda. Taviz mi? Resmi makamların aksine açıklamalarına karşın, Özal'ın Atina'da yeni tavizler vereceğine ilişkin kanı bazı çevrelerde yaygın. Bazı çevrelere göre de ziyaret bir "şov"dan öteye gidemeyecek. P a r a s ı z y a z Tarımsal destekleme alımları nedeniyle çiftçiye 4 ay içinde toplam 1 trilyon 200 milyar lira ödenecek. Bu ödemenin büyük bir bölümü haziran içinde yapılacak. Dış b o r ç l a r Bu ay içinde dış borç anapara taksidi ve faizi olarak yapılması gereken ödeme tutarı 860 milyon doları buluyor. Temmuz ayında da yaklaşık aynı tutardaki dış borç ödenecek. melere göre, tarımsal destekleme alımları nedeniyle önümüzdeki dört ay içinde çiftçiye toplam bir trilyon 200 milyar liralık ödeme yapılması gerekiyor. Bu ödemelerin de buyük bölümü haziran ayında gerçekleştirilecek. TMO hububat bedelleri için bu yıl da yine Merkez Bankası'na müracaat ederek, 800 milyar liralık finansman desteği için soz aldı. İnşaat ve yatırım sezonunun özellikle bu aydan itibaren canlanmaya başlayacağı belinilerek, miiteahhıtlere yapılacak ödemeler konusunda Hazinecilerir şimdiden kara kara düşünmeye basladıkları (Arkası Sa. 11, Sü. S'te) HükömeUe degişiklik ANAP Cumhurbaşkanı Kenan Evren, hayali ihracatçüara hapis yerine para cezası getiren yasayı veto ederek bir kez daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderdi. tirilerek kabul edilmişti. Muhalefetin sert çıkışı üzerine ANAP'lılar bir önergeyle hayali ihracatçılara verilen para cezalarının ödenmemesi durumunda 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngören hüküm yasaya eklenmişti. 1918 sayılı kaçakçıhğın men ve takibine ilişkin yasanın 45. maddesini değiştiren yasa ile hayali ihracatçılara sağladıkları haksız menfaatin iki katı veya teşebbusleri halinde menfaatin yarısı oranında para cezası verilmesi ongorülmüştü. Bu cezanın menfaatin sağlanması halinde 20 milyon liradan, tesebbus halinde 5 milyon li(Arkast Sa. 11, Sü. Vde) ANKARA (Cumhuriyet Burosu) ANAP hükümetini ekonomik sorunlar, iç ve dış siyasi tıkanıklıklar terletecek. Iç ödemelerde Türk parası sıkıntısı, dış borçlarda döviz sorunu ekonomide ter döktürürken, ANAP büyük kongresinde açığa çıkması beklenen parti içi çekişmeler ve buna bağlı olarak Bakanlar Kurulu'nda yapılacak değişiklikler iç siyasetteki sorunların odağını oluşturuyor. Dış siyasette ise bu hafta başlayacak Atina ziyareti Davos ruhunun en ciddi sınavı olacak. Haziran ayında para sıkıntısı hükümeti yaz sıcaklanndan daha fazla bunaltacak. Yapılan belirle WiSHINGTON ABD'de Atakol kaygısı Türkiye gündeme alındı ILO'da SHP'de kurultaya engel makyaj îşe yaramadı Sendikal haklarda uluslararası normlara uymadığı ve ILO sözleşmesini çiğnediği için Türkiye yeniden ILO genel kurulunda durumu görüşülecek ülkeler arasına alındı. S H P Istanbul ll Kongresi "Baykalcı" olarak bilinen 5 partilinin itirazı üzerine Beyoğlu İlçe Seçim Kurulu'nca iptal edildi. Itiraz dilekçesinde, kongrede seçim sandık kurulunda görevli iki üyenin aynı zamanda aday oldukları, bunun da Siyasi Partiler Yasası 'na aykırı olduğu ileri sürüldü. Kongre'nin iptal edilmesi 2526 haziran tarihlerinde yapılması gereken SHP Büyük Kurultayı 'm tehlikeye soktu. Genel Başkan Erdal Inönü, durum değerlendirmesinden sonra "Kurultayın bu karardan sonra ertelenmesi bana ters gözüküyor, ama bu konudaki kararı bugün toplanacak parti meclisi verecek" dedi. 'Sol kanafın kazandığı Istanbul ll Kongresi iptal edildi Washington, Kenan Atakol'un Ankara ziyaretinin perde arkasını ve Özal'ın sağlık durumunu soruşturuyor. Ankara ise ABD'den Kıbrıs için gelebilecek basküarı ve Suriye'ye Ermeni bir diplomat atanmasının olası sonuçlarını merak ediyor. UFUK GÜLDEMİR WASH1NGTON Başbakan Turgut Özal'ın Atina ziyaretine kısa bir süre kala VVashington'daki Amerikan makamlan ile Turk dış politika kurmaylannın kafalannı kurcalayan çeşitli sorular var. Washington açısından bu sorulardan en güncel olanları şunlar: 1) Başbakan Özal Amerika'dayken Dışişleri Bakanı Mesut Yıl(Arkası Sa. 13, Su. S'te) İptal kararı üzerine görüşlerini açıklayan SHP Grup Başkanvekili Deniz Baykal, "İstanbul delegasyonunun kurultaya katılıp katılmamasının sonucu etkilemeyeceği görüşündeyim" dedi. Genel Başkan adayı Ismail Cem ise "'İstanbul 'suz bir kurultay düşünülemez" şeklinde konuştu. Ercan Holding küçülüyor ŞÜKRAN KETENCt CENEVRE Türkiye, sendikal haklan ihlalden bu yıl da Uluslararası Çalışma Örgütü "ILO"nun gündemine girdi. ILO sözleşme ve tavsiye kararlannm uzmanlık komitesi olan "Aplikasyon Komi(esi"nın, ülkesinde sendikal haklar çiğnendiği için bilgi vermek üzere çağırdığı ülkeler listesi dün kesinleşti. Türk hükümeti imzalamış olduğu ve ilkelerine uymak zorunda bulunduğu ILO'nun 98 sayılı sözleşmesinin hükümlerini ihlal etmiş olması nedeni ile Aplikasyon Komitesi'nde savunma yapacak. Sendikal haklan çiğnemiş olmak nedeni ile eleştiri alacak. Yapılacak tartışmalarla ortaya çıkacak durum, ILO'nun 75. konferansının 1988 yıh raporu içinde yer alacak. Dozu yapılacak tartışmanın içeriğine bağlı olarak belirlenmek üzere, "sendikal haklan ihlalden listeye girme" denen olay bir kez daha yaşanacak. Türkiye önce uluslararası sendikal kuruluşlann ortak şikâyeti üzerine 1982 yılında sendikal haklan (Arkası Sa. 11, Sü. 4te) Otobüs üretimi yapan MANAŞ'ın fabrikalarmdan ve MAN Motor'dan işçi çıkarımına başlandı. 11. Sayfada MANAŞ IstanbııTda üretimi diırdurdu Haber Merkezi SHP'de kurultay hazırlıklan bütün hızıyla surerken, dün beklenmedik bir gelişme ile 2 gün önce yapılan İstanbul il kongresi iptal edildi. Parti örgütünde"şok etkisi" yaratan iptal kararı Beyoğlu İlçe Seçim Kurulu'na yapılan bir itiraz üzerine alındı. "Baykalcı" olarak bilinen 5 partili, aday olan iki üyenin aynı zamanda sandık kurulunda görevli olduğunu belirterek kongrenin iptalini istediler. İlçe Seçim Kurulu bu itirazı yerinde bularak Siyasi Partiler Yasası'nın 21. maddesinin 6. ve 11. fıkraları uyannca kongrenin iptaline karar verdi, aynca kongrenin 10 temmuzda yapılabileceğini belirtti. tstanbul il kongresinin dün akşam üzeri iptal edilmesi SHP'de "şaşkınhk" yaratırken, 2526 haziran tarihleri arasında yapılması kararlaştınlan kurultayın da ertelenmesini gündeme getirdi. Bu konu parti meclisinin bugunkü toplantısında ele alınacak. Genel Başkan Erdal fnönu, kararı öğrendikten sonra Pembe Köşk'te Genel Sekreter Sağlar ve partinin hukukçu üyeleriyle bir durum değerlendirmesi yaptı. Inonu, "Kurulta>'ın bu karardan sonra ertelenmesi bana ters göriinüyor" dedi. Parti meclisinin bugun yapılacak son toplantısının bu nedenle iki gün surebileceğini soyledi. tstanbul il kongresinin iptal edilmesi parti içinde çeşitli tepkilere yol açtı. Ancak görüşler genelde, "tstan bul'suz bir kurultayın" olamayacağı yönünde gelişti. Genel Başkan adayı tsmail Cem, kurultayın ertelenmesini isterken Deniz Baykal da "İstanbul delegasyonunun kurultaya katılıp katılmamasının sonucu etkilemeyeceği" göruşunde olduğunu bildirdi (Arkası Sa. 8, Sü. 2'de) ATINA SHP'DE ŞAŞKINLIK FÜSUN ÖZBİLBEN'inHaberi 8. Sayfada ANAP'TA LtBERALLER TEDtRGtN 7. Sayfada Özal'ın sözlerine tepki Başbakan özal'ın "Baskı olursa, Kıbrıs'tan tek bir asker çekmeyiz" şeklindeki sözlerine tepki gösteren Yunanistan Hükümet Sözcüsü Rubattis, "Atina ziyareti sırasında Papandreu, Özal'dan bu konuda bilgi isteyecektir. Bu gibi ifadelerin olumsuz etkiter yarattığma inamyoruz" dedi. 13.Sayfada Kuzey Denizfnde kırmızı alarııı Aniden üreyip çoğalmalarının nedeni belirlenemeyen "katil yosunlar,"fokları ve diğer balıkları kitleler halinde öldürüyor. Yosunlar, plajları kilometrelerce uzayan köpük dalgası ile kcplıyor. F. Almanya, Hollanda, Danimarka, Norveç ve İsveç'te Olağanüstü Durum Konseyleri sürekli toplantı halinde. Balık çiftlikleri başka bölgelere taşınıyor. Beş ülkenin sahillerini kaplayan 'katil yosunlar' balıkları öldürüyor Tügsaş'ta eylem hazırlığı Petrolİş direnîşe zorlanıyor İşSendiks Servisi Petkim'de "Yeni geririlen grev yasagı", Tüpraş'ta "ücret skalalannın belirlenmemesl", Shell, Mobil ve BP'de (Arkası Sa. 11, Sü. Vde) MADRİD ASGARÎ ÜCRET 100 B/N SINIRINDA 11. Sayfada Kıbrıs baskısı için hazırlık 420 avukat savunacak KutluSargın bugün DGM'de Duruşmaları izlemek için çeşitli ülkelerden 73 parlamenter, hukukçu, gazeteci ve kuruluş temsilcisi Ankara'ya geldi. lu ile Nihal Sargın'ın yargılanmalafı 205 gün sonra bugün Ankara DGM'de başhyor. 3 gün arka arkaya sürecek duruşmalarda Kutlu ve Sargın'ı 420 avukat savunacak. Duruşmaları izlemek uzere Fransa, tngiltere, Federal Almanya, Bel(Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) Kuzey Denizi'ndekı tum su yollannı kaplayan katil yosunlar. bu denize kıyısı olan ulketerde balıkçılık ve tunzmı tendıl edıyor. Deniz akmdlanyta her yöne hareket eden katil yosun kutiesı balıldarm ve özeffikte foklann kitle halinde ölmelenne neden ohıyor. Biümadamlan bu olayı son yıllann en büyük çevre felakeü olarak nıtelendınyoriar 6Ut FOKLAR Katil yosunların ölmelenne neden olduklan fok balıkları özellikle Kuzey Denizi'ndeki Sylt Yarımadası'nda kıyıya vurdu. Der Spiegel dergisi konuyu "Kuzey Denizi Mezarlığı" başlığryla kapak konusu yaptı (sol üst köşede). ğalmasında rol oynadıkları öne sürülüyor. F. Almanya, Hollanda, Danimarka, Norveç ve İsveç'te olağanüstü durum konseyleri sürekli toplantı yaparak acil önlemleri görüşüyorlar. Bazı bölgelerde bahk çiftlikleri başka bölgelere taşınıyor. Danimarka'da ise balıklar ağlar yardımıyla fiyort içlerine çekilerek korunmaya çalışılıyor. Kurtanlabilen foklar korumaya alınıyor. Çevreci bir bilitn kurgu filmini ammsatan gelişmeler, Kuzey Denizi'ne kıyısı olan ülkelerde büyük bir "ka>gı ve üziintii" ile izleniyor. Dünya Çevre Günü'nün kutlandığı haziran ayının ilk günlerinde ortaya çıkan ve bilim adamları tarafından, "son >ılların en büyük çevre felaketlerinden biri" olarak nitelendirilen olaya, "Der Spiegel" Dergisı de geniş yer verdi. "Kuzey Denizi Mezarlığı" başlığıyla olayı kapak konusu yapan dergide, yaklaşık 400 kadar fok balığının ve diğer balık türlerinin kitleler halinde ölerek, özellikle Danimarka'mn önemli bir plaj adası olan "Sylt" kıyılarında karaya vurdukları belirtiliyor. Derginin haberinde, ilk olarak geçen haf(Arkası Sa. 11, Sü. Tde) Madrid'de NATO'nun yeni ittifak stratejisi tartışılırken Türkiye, ABD'nin Kıbrıs sorununu ikili planda gündeme getirmesi hususunda hazırlıklı bulunacak. HADİ ULUENGİN ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nin (TBKP) kuruluş çalışmalarını başlatmak üzere geçen asım ayında geldikleri Esenboğa Havaalanı'nda gözaltma alman, 20 gün sonra da tutuklanan TKP ve TtP genel sekreterleri Haydar Kul Dış Haberler Servisi Kuzey Denizi'nde ortaya çıkan "katil yosunlar", bu denize kıyısı olan ülkelerde tam bir "şok" yarattı. Aniden üreyip çoğalmalannın nedeni tam olarak bilinmeyen "katil yosunlar", sahil boyunca deniz yüzeyince yüzlerce kilometrekarelik bir alana yayılıyor, fokları ve diğer balıkları kitle halinde öldüruyor, plajları kilometrelerce uzayan köpük dalgası ile kaplıyorlar. Katil yosunların ansızın çoğalmasında, denize dökülen atık maddelerin ve yine deniz suyuna karışan suni gübre artıklannın etkin olduğu belirtiliyor. Mevsime göre yuksek deniz suyu sıcaklığı ve akıntıların da yosunların ço MADRİD Türkiye terpsilcisi Mesut Yılmaz'ın. "Acaba ABD Kıbrıs konusunda bizden bir talepte bulunacak mı?" sorusunu sorarak gittiği Ispanya başkenti Madrid'de NATO üyesi on altı müttefik ülkenin dışişleri bakanı, yanndan itibaren yeni bir ittifak strate(Arkası Sa. 13. Su. 2'de) KATtL YOSUNLAR 11. Sayfada THATCHER'A KIBRIS ZİR VESİNE A RA CILIK ÇAĞRIS113. Sayfada Potttikasız Demokrasi! Bu nedenle SHP'nin çok partili rejimimizdeki konumu ve başarısı Türkiye'de demokrasinin "inşa" edilmesiyle yakından ilgilidir. SHP de parlamentodaki öteki partiler gibi 12 Eylül'den sonra kurulmuştur; sorunlan vardır; oluşumunu tamamlamış değildir. Ancak ülkemizde demokrasiyi isteyenlerin SHP'nin sağ/ıklı ve güçlü bir parti konumuna geçmesinde ülke adına Parlamentoda grubu olan üç yarar görmeleri doğaldır. Bu parti içinde, programı Batıda nedenle dikkatler, partideki iç ki boyutlanyla demokrasiyi gelişmelere yönelmiştir. ll amaçlayan tek parti SHP'dir. kongreleri sonucunda saptanan OLAYLARIN ARDINDAKI GERÇEK delegelerin sayımı, dökümü, nitelikleri üzerine tahminler yürütülmekte; bu ay yapılacak kurultaya ilişkin temenniler dîle getirilmektedir. Kulis söylentileri, kişisel itişmeler, mizah içeriği taşıyan dedikodular da yasanan olaylann tuzu biberidir. İl kongreleri sonucunda.sol kanadın mı, yoksa Baykalaların mı daha kârlı çıktıkları elbette merak edi/ecek bir konudur. Ancak daha da önem verilmesi gereken bir noktaya hiç değinilmiyor. • * • (Arkası Sa. 8, Sü. Vde) • Kral 2. Hasan'a görkemli karşıiama Arap Birliği'ne dahil 20 ülke ile FKÖ'nün katıldığı Arap zirvesi dün Cezayir'de başladı. 3. Sayfada • Yaşayan bale efsanesi Ninette De Valois Türk balesinin kurucusu Ninette De Valois, 90. yaş gününü geçenlerde kutladı. Aynı zamanda Ingiliz Krallık Balesi'nin de kurucusu Valois, bale öğretmenliğini bırakmış durumda, 4. Sayfada • Leningrad'da çağdaş müzik şöleni 43 ülkenin müzisyenlerini iki hafta süreyle bir araya getiren SSCB 3. Uluslararası Müzik Festivali'nde Türkiye'yi Adnan Saygun temsil etti. 5. Sayfada • Çrftçi için, 800 milyar basılacak Uygun hava koşulları nedeniyle urün bollasınca sıkı para politikası zorlanmaya başladı. Ekonomi'de • Piyasaların umudu Kurban Bayramı'nda Şeker Bayramı 'ndan umduğunu bulamayan küçük ve orta ölçekli flrmalar, 'zor dönemi' üreticilerle 'özel anlaşmalar' yaparak atlatmaya çalışıyorlar. Ekonomi'de • Havrking mucizesi ABD'de yaşayan, yalnızca sağ elinin tek parmağmı kullanabiien Hawking, bilgisayarlar yardımıyla evrenin oluşumunu çözmeye çalışıyor. Arka Sayfada • BushDukakis çekişmesi Kamuoyu yoklamalanna göre, Demokrat Parti adayı Dukakis, 10 puan farkla Cumhuriyetçilerin adayı Bush'un Onünde gidiyor. Arka Sayfada UGUR MUMCU GOZLEM Bir Tanık... Gazetecinin ilk görevi haber vermektir. öyleyse önce haberi verelim: Dışişleri Bakanlığfna alınan zırhlı araç ve gereçler ile ilgili savları incelemek üzere kurulan komisyon, çaiışmalarını tamamlayabilmek için bakandan bir aylık ek süre istedi. (Arkası Sa. 11, Sü. Vde)