Katalog

26 HAZİRAN 1988 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Marcos'a Filipinler izni MANILA (AA) Filipinler Devlet Başkanı Corazon Aguino'nun, devrik Devlet Başkanı Ferdinand Marcos'un, annesinin cenaze törenine katılmak için ülkeye dönmesine izin vermeyi kabul ettiği bildirildi. Manila Bulletin ve Manila Chronicle gazeteleri, Aguino'nun basın sözcüsü Teodoro Benigno'ya dayanarak verdikleri haberde, devlet başkanının bu konuda ay başında iki tsviçreli avukata güvence terdiğini yazdılar. Söz konusu iki tsviçreli avukaı, Filipinler hükümetinin, Marcos'un tsviçre bankalanndaki servetini geri alması için çahşıyor. Göstericiler Sovyet federasyonunda eşit haklar istediler Estonya'da 150 bîn kişi yürüdü Dış Haberier Servisi Sovyetler Birliği'nde Azerbaycan Cumhuriyeti'ne bağlı özerk Karabağ bölgesinde grev ve gösteriler surerken, Baltık cumhuriyetlerinden Estonya'nın Başkenti Tallin'de 21 haziranda 150 bin kişinin büyük bir gösteri yaparak Sovyetler Birliği Federasyonu'na dahil cumhuriyetlereeşit haklar tanınması istedikleri açıklandı. AP'nin "Sovief Eslonia" gazetesine dayanarak bildirdiğine göre göstericiler Sovyetler Birliği'nin "eşit haklara sahip cumhuriyf tlerden oluşan bir fedcrasyona döniiştürulmesini" istediler. Olayın neden dört gün gecikme ile kamuoyuna açıklandığı ise bv'lirlenemedi. Sovyetler Birliği 15 federe cumhuriyetten oluşuyor. Rusya Cumhuriyeti, bu cumhuriyetler arasında en güçlü ve kalabalık olanı. Cumhuriyetin nüfusu Sovyetler Birliği'nin nüfusunun yansını oluşturuyor. AP, Estonya Komünist Partisi'nin "iistii örtülii" onayı olmadan bu denli büyük bir gösterinin düzenlenemeyeceği yorumunu yaptı. Gösteride söz alan konuşmacılardan biri, "Haziranda çalışmalanna başlayacak olan Komünist Partisi Konferansı'na katılacak olan Eslonya delegasyonu, cumhuriyetin özlemini güçlü biçimde dile getirmelidir" dedi. Ancak konuşmacılar, Sovyetler Birliği'nden ayrılmak istemediklerini vurguladılar. Estonyalılar son yıllarda cumhuriyete Sovyet göçünün artmasından ve Estonya kültürünün ikinci plana düşmesinden yakınıyorlar. Gösterideki konuşmacılar, Estonya'nın maliye, yatınm politikası ve kültür sorunları gibi alanlarda özerklik sahibi olmasını ve kararları kendilerinin vermesini istediler. Gösterinin " E s t o n y a Ulusal Cephesi" tarafından düzenlendiği bildirildi. Baltık cumhuriyetlerinden Latvia'da da geçen hafta düzenlenen gösterilerde daha fazla özerklik istenmişti. ' ' Azerbaycan Cumhuriyeti'ne bağlı özerk Karabağ bölgesinde ise grev ve gosterilerin sürdüğü bildiriliyor. BBC radyosu dün sabahki haberinde Karabağ'da işyerlerinin çoğunun kapalı olduğunu ve önceki gün bir grup göstericinin belediye meclisi binasına yüruyerek Karabağ'ın Ermenistan'a bağlanmasını istediğini bildirdi. Karabağh Ermenilerin istekleri, dış ülkelerde yaşayan Ermeniler tarafından da destekleniyor. AA, Yunanistan'ın başkenti Atina'da yaşayan 200 kadar Ermeninin önceki gün Sovyetler Birliği Büyükelçiliği'ne yürüdüğünü bildirdi. "Milli Ermeni Komitesi" tarafından düzenlenen gösteri, Atina şehir merkezinde başladı. Göstericiler, Sovyetler Birliği Büyükelçiliği önüne geldikten sonra içlerinden bir grup, Karabağ'ın Sovyet Ermenistan Cumhuriyetine bağlanmasını isteyen bir bildiriyi Büyükelçilik görevlilerine verdi. Moskova'da ise üç ayn gösteri yapıldı. Geçen ay kurulan "Alternatif Parti" Demokratik Birlik üyeleri, Puşkin Meydanı'nda bir gösteri düzenlediler. Yaklaşık 200 kişinin katıldığı gösteride, "özgürlük" diye slogan atıldı ve "Siyasi polise hayır. KGB dagıtılsın" yazılı pankartlar görüldü. Gösteriye başlangıçta müdahale etmeyen polis, daha sonra aralannda Demokratik Birlik lideri Yuri Mityunov'un da bulunduğu üç kişiyi gözaltına aldı. Puşkin Meydanı'nda daha sonra, resmi politikaları destekleyen "Ulusal Cephe" grubu bir gösteri yaptı. Polis bu gösteriye müdahale etmedi, yalnızca göstericilerden dağılmalannı istedi. Bu arada, Nobel Barış ödüllü ünlü fizikçi Andrei Saharov, Moskova'daki bir başka gösteriye katıldı. DUNYADA BUGUN AUSIRMEN Konuşmacılar, 28 haziranda toplanacak olan Komünist Parti Konferansı'nda Estonyalıların isteklerinin güçlü biçimde dile getirilmesini istediler. Grinelle'li Öncüler Hepsi cübbeleri ve değişik şapkalarıyla sıra halinde sahneye doğru yürüyorlardı. Kimilerinin şapkaları Sekizinci Henry stilindeydi. Bu tür serpuşları giyenler İngiltere'den diploma alanlarmış. Grinelle College'in profesörteri, her biri kendi bitirdiği okulun şapkasıyia kollarının altında kitaplarıyla biraz da ince bir komedi filmi çevirircesine, (ya da ciddiyetleri bende bu izlenimi uyandırdı) sahnedeki yerlerini aldılar. Hemen önümüzdeki sıradan başlayarak, kimi şortunun, kimi elbisesinin üstüne cüppelerini geçirmiş olan ve birazdan diplomalannı alıp şapkalarının püsküllerini sağdan sola çevirecek olan mezuniyet öğrencıleri oturuyorlardı. Ve sahneye kim çıkmışsa, yakınları, anası babası, kardeşleri çığlıklar atıyordu spor salonunun tribünlerinden. Evet Amerika'nın dört bir yanından gelmişler ve bu 143 yaşındaki kolejden diploma alan çocukları için gösteri yapıyoıiardı tnaçlardaki amigolar gibi. Cüppesi olmayanlar ya da cüppenın üstüne kordon takanlar ise, kara giysinin parasını, Güney Afkira'da ırk ayrımı altında inleyen kara derili gençlere sağlanan burs için katkı olarak bağışlamış olanlardı. Irk ayrımına karşı büyük savaşımı ile de tanınan Josuah Bushnell Grinell'in kentinin ünlü koleji, her yıl Güney Afrika'nın sıyah gençlerine burs veriyordu. Bu yıl Soveto'dan gelen Motebang Theodora Donata Mosala bu bursla genel bilim dalında diploma alıyordu. Yıllar boyu hem karaderili insanı ezmiş, hem de kendi yasalarıyla, Apartheid'e örnek olmuş, ama aynı zamanda kimi beyazları da ezilenlerden yana çıkmış olan Amerikalı şimdi Güney Afrika'ya karşı siyah insanla dayanışma içine girmiş Grinelle'de, Vvashington'da gizlice pazarlıklar, garip kulislerde karanlık hesaplar yapılırken. Kuşkusuz, Amerikan çelişkisini gözler önüne seren etkileyici bir görünüm. Ama belki de daha etkileyici olanı lllinoıs'li zenci genç kızın diplomasını alır almaz trıbünlere doğru dönüp, Senin için anne! Bu senin için! İşte başardım! diye haykırmasıydı. O sırada karaderili anne ağlryor muydu acaba? Çok arandım, ama onca izleyici içinde onu göremedim. İki saattir lovva'nın (Ayova okunuyor) ayovalarının ortasında dünyaya açılan bir pencerenin önündeyız sanki. ABD'de YÖK de yok, Doğramacı'nın tüm savlannın tersine YÖK'e benzer bir uygulama da. Üniversiteler özgür düşünceye açık. Nitekim, 1987 yılında yazdığı "Tehlikede Olan Aileler, Sosyal Değişim Takvimi" adlı yapıtıyla bütün ülkede geniş yankılar uyandıran, Mac Arthur Ödülünü kazanan, Yale çıkışlı hukukçu, Çocuklan Koruma Fonu kurucusu son derecede hoş bir zenci hanım olan Marian VVright Edelman, Grinelle College'in hukuk onur doktoru unvanını alırken yaptığı konuşmada, Amerikan düzeninin temelini, silahlanmayı eleştiren zehir zemberek sözler söylüyor ve salon siyahı beyazı ile alkıştan yıkılıyor. Biraz sonra, sanat doktoru unvanını alacak olan, New York'un ünlü Village Voice dergisinin ya da haftalık gazetesinin sanat eleştirmeni, 1970 Grinelle çıkışlı Gary Giddins ise paranın herşeye egemen olduğu toplumda sanata yeterince önem verilmediğinı vurguladıktan sonra, "yakında Reagan belasından kurtulunca bu işlerin düzeleceği gibi saçma bir düşünceye kapılmayın" dediğinde salon bir kez daha alkış ve de kahkahaya boğulacak. Acaba bir Turk üniversitesinin kürsüsünden böylesine öze yönelik ve yürekli bir eleştiriyi duymak için daha kaç fırın ekmek yemesi gerekecek toplumumuzun? Bir gece önce Grineile kentinin bir kaç mil dışında, hâlâ Amerikan öncülerinin ruhunu taşıyan Lease ailesinin evindeydik. Baba Leo Lease, Grinelle lisesinde fizik öğretmeni, anne Debbie de ev ekonomısı dersleri verirken, şimdi ilgi alanını rehber öğretmenliğe kaydırmış. Lane ve Mike adlı iki küçük delikanlı ise, henüz biri ilkokulda biri ortaokulda okuyorlar. "Lease"lerin bir kaç dönüm üzerine kurulmuş evlerinin çevresinde kimseler yok, bahçelerinde ise keçi, tavuk ve tavşan besliyorlar. İlerde, veteriner olmayı düşünen Lane bakıyor bütün bu hayvanlara, keçileri o sağıyor. Hastalandıklarında veteriner geldi mi, onunla birlikte gidip, durumu inceliyor. Daha şimdıden yaşayarak ilerdeki mesleğini öğreniyor Lane. Lane henüz tam olarak bitmemiş evin salonunda akşam yemeğinden sonra bize piyanoçalıyor, Mike de kemanla bir iki parça çıkarıyor. Evet Leaselerin evi henüz tam olarak bitmemiş. Altı yıldır yapılıyor. Buraya ilk geldiklerindc satın aldıkları harap evi ve uzun süre içinde yaşadıkları karavanın fotoğraflarını gösteriyor Leo Lease. Leo, ilk Amerikan öncüleri gibi evini kendi elleriyle yapmış, bankaya borçlanmadan, kimseden yardım görmeden, yıllarca sabırla çalışarak. Deneyler bile yapsak, yine de teorik bir çalışma okuldaki, diyor Leo. Sonra ekliyor: Zaman zaman öğrenciler geldiler bana omuz vermek için. Çok mutlu oldum. Çünkü böylelikle onlar da gördüler insanın kendi elleriyle neler başarabileceğini. Amerika'nın lowa'sında, kendi evini kendi eliyle yapan bizim insanlarımızı, tepelerin üstündeki gecekonduları düşünüyorum ve karşımdaki aydın öncüye bakıyorum. Leo Vietnam'a da gitmiş, dcnanmada çalışıyormuş. Karaya çıkmadan savaşa katılmış. Bu iyi yürekli aydın, ellerin emeğine saygı duyan adamın, denizler dağlar ötesindeki insanların kendi ellerinın ürettiklerini devşirmelerini engellemeye çalışan bir savasta ne işi vardı acaba? Şimdi Vietnam Savaşı hakkında neler düşünür Leo? Konu başka alanlara kayıyor. Bu soruyu bir türlü soramryorum. Soramadığım için de, bu soru işareti hep kafamda takılı kalacak gezi boyu... KöRFEZSAVASI Shııltz: Barış girişimim ynrarh WASHL\GTON (AA) ABD Dtşişleri Bakanı Geörge Shultz, kendi adını taştyan Ortadoğu barış girişiminin "yararlı" olduğuna inandığmı belirterek, bu yoldaki çabalarını sürdüreceğini bildirdi. Shultz, bir grup öğretmene hitaben önceki akşam Beyaz Saray'da yaptığı konuşmada, Başkan Reagan 'ın gOrev süresi doluncaya kadar Ortadoğu onusunda sonuç verecek bir diyalog başlatmayı başarantadığı takdirde bartş planını yerini alacak bakana devredeceğini kaydetti. Irak, Mecnun adalarmı aldı Yaklaşık dört yıldır tran 'ın elinde bulunan Mecnun adalarmı geri almak için dün sabah ani bir saldırı başlatan Irak, operasyonun amacına ulaştığmı açıkladı. ve Irak'a ağır kayıplar verdirildiğini bildirmişti. lran, Irak'ın Mecnun adalan saldınsında geniş çaplı kimyasal silah kullandığını öne sürüyor. lran Irak sınırı yakınlarındaki Hüveyze bataklığında yer alan Mecnun adalannın bir kısmı 1984'ten bu yana Iran'ın elinde bulunuyordu. Mecnun adalan, petrol yatakları bakımından çok zengin bir bölge olarak biliniyor. Bölgede 50 milyar varil dolayında petrol rezervi olduğu tahmin ediliyor. Irak 16 nisanda Fao yanmadasındaki lran birliklerine karşı ani bir saldırı başlatarak yanmadayı geri almıştı. tran birliklerinin Fao yarımadasında bozguna uğramasından sonra ikinci ani saldın, mayıs ayında yine Basra'mn doğusunda tran işgali altındaki Salemşeh bölgesine karşı yapıldı. Irak ordusu bu bölgedeki tran birliklerini 10 saat gibi kısa bir sürede geri çekilmek zorunda bırakmıştı. Ote yandan Ingiltere, Hollanda ve Belçika'nın Körfez'deki mayın tarama çalışmalannı 1 temmuzdan itibaren ortaklaşa yürütecekleri bildirildi. lngilız hükümeti tarafından Londra'da yapılan açıklamaya göre, oluşturulacak karma fılo, lranIrak savaşının başlamasından bu yana bölgede görev yapacak ilk ortak deniz gücü olacak. Evren, Denktaş'ı ikna etmek için çağırdı LEFKOŞA (AA) Güne> Kıbrıs'ta yayımlanan gazeteler dunku sayılarında, Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz'ın KKTC'ye yaptığı ziyaret ve Rauf Denktaş'm Cumhur1 başkanı Evren tarafından Ankara ya davet edilmesi konusunda çeşitli yorumlara yer verdiler. Eleftherotipia gazetesi, Yılmazın Rum tarafım gerçekleri görmeye ve yapıcı bir (utum içine girmeye çağıran açıklamasını manşetten yayımladı. Gazete, "Yılmaz, böylece, Davos nıhtı çerçevesinde Kıbns sorununun duzeyinin yukseltilmesinden neyi anladığının yeni bir örnegini verdi" diye yazdı. Alithia ise Dışişleri Bakanı Yılmaz'ın, Denktaş'ı, BM Genel Sekreteri'nin yönteme ilişkin önerileri konusunda ikna edemediğini one sürdu ve Cumhurbaşkanı Evren'in Turk toplumu liderini bu yuzden Türkiye'ye davet ettiği iddiasında bulundu. Alithia, Yılmaz'ın. Kıbns Türklerinin genel sekreterin yeni önerilerine 29 marl oelgesinde olduğu gibi olumlu yaklaşacağı umidini belirtmesi, Denktaş'ı ikna edemediğini dogruluyor. ıfadesini ku'landı. Israilasken.cumanamazındançıkanlaragözyaşartıcı bomba attıktan sonra bir aracınüzerinde çevreyi göztuyor İsraıl hükümeti geçen haftalarda Filistin ayaklanmasının hızını yitirdiğinı öne surüyordu. Ama bugunlerde israit'de yaşanan etektrik kesintileri, orman yangınlan ve kundaklamalar Filistin dırenışının yenı boyuöar kazandığını ortaya koydu. Filistin dırenışı lıderiiği tarafından açıklanan grevler. göstenler ve boykotlardan oluşan yeni eylem planı Israil'de zor günlerin habercisi (Fotoğraf: Reuter) Öte yandan Kıbns'ta toplumlararası görüşmelere yıllarca Rum tarafını temsilen katılan ve başkanlık seçimlerinde Yorgo Vasiliu karşısında kaybeden "DİSİ" lideri Glafkos Klerides, BM Genel Sekreteri'nin başlatmaya çalıştığı yeni gorüşme surecinden federal bir devlet çıkabileceğini söyledi. Rum basını: Karamanlis ameliynt oldu ATtNA (AA) Yunanistan'ın eski Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis'in dün safra kesesi ameliyatı geçirdiği ve sağlık durumunun iyi olduğu bildirildi. 198085 yıllart arasında cumhurbaşkanlığı görevinde bulunan Karamanlis, daha önce de uzun süre başbakanlık yapmıştı. 81 yaşındaki Karamanlis'in ilerleyen yaşına fağmen aktif politikâya ' yeniden döneceği konusunda Yunan basımnda sık stk haberler yer alıyor. Dış Haberier Servisi Irak dün sabah cephenin güneyinde ani bir saldırı başlatarak, bir kısmı yaklaşık dört yıldır Iran'ın elinde bulunan Mecnun adalarmı geri aldığını açıkladı. Bağdat Radyosu'nun dün yayırunı keserek verdiği habere göre, adalar 8 saat süren bir operasyondan sonra Irak'ın eline geçti. Radyo, üçüncu kolordunun "ilerleyerek, adalann karşısındaki topraklarda düşman savunmasını yardığını" bildirdi. Ancak bu ifadenin Irak'ın tran topraklanna girdigi anlamına gelip gelmediği açıklık kazanmadı. "Allah'a güven" kod adh Irak operasyonundan sonra, tran'ın Mecnun adalarıyla ulaşım bağlantısının kesildiği bildirildi. AA'nın haberinde, operasyonda çok sayıda tran askerinin de esir alındığı kaydedildi. Irak haber ajansı INA, bu operasyonun Basre kentinin doğusunda lran tarafından ele geçirilen toprakların kurtarıimasının ikinci aşaması olduğunu kaydetti. tran ise adaların Irak'ın eline geçtiğini doğrulamamakla beraber BBC'nin haberine göre, birliklerinin "savunmapozisyonlanna" çekildiklerifli beürtti. tran resmi haber ajansı tRN A daha önce yayımladığı haberde, tran birliklerinin mevzilerini koruduklanm belirtmiş Yenilenen Kayseri Şubemiz yarından itibaren dış ticaret işlemlerinde uzman kadrosu, Genel Müdürlük ve diğer şubelerle anında bilgi alışverişi yapabilen "On Line/Real Time" bağlantılarıyla hizmetinizdedir. "Tedbirli ve Kararlı" * ESBANK Macaristan Merkez/İstanbul, Adana, Adapazan, Ankara, Antalya, Bakırköy/İstanbul, Balıkesir, Bozüyük/Bilecik, Burdur, Bursa, Denizli, Eminönü/İstanbul, Emirdağ/Afyon, Eskişehir2 Gaziantep, Isparta, İskenderun, Izmir, Kadıköy/lstanbul, Karaköy/İstanbul, Kocaeli, Konya, Kütahya, Mecidiyeköy/İstanbul, Mersin, Sakarya/Eskişehir, Samsun, Sanayi Çarşısı/Eskişehir, Tavşanlı/Kütahya, Ulus/Ankara, Uşak... Devlet Başkanı partili değil BUDAPEŞTE (Ajanslar) Macarisıan Devlet Başkanlığı'na 1948'de komunistlcrin yönetime gelmesinden bu yana ilk kez, Komünist Partisi u\esi olma\an bir kişi seçilecek. Macaristan Komünist Partisi Politbürosu eski ParIamento uyesi Bruno F. Slraub'u (74) devlet başkanlığına aday gösterdi. Açıklamayı vapan Politbüro uyelerinden Janos Berezc sembolik bir gorev olan devlet başkanlığına ada> gosterilen Straub'u "önde gelen bir avdın" olarak niteledi. Straub, sağlık sorunları nedeniyle devlet başkanhğından ayrılan Karoly Nemeth'in yerine aday gosterildi. Polıtburo uyesi Berezc hıikümette ve diğer vonenm kademelerinde yapılacak olan değişiklikleri de açıkladı. Açıklamaya gore 22 mavısta Politbürova seçilert onde gelen reformistlerden İmra Pozega> koordinasyondan sorumlu devlet bakanı olarak atanacak. Yenilenen bir halka: KAYSERİ Nazmi Toker Caddesi, No: 9, 38040 Kayseri Tlf: (351) 25571, 25407, 25425, 25426, 25276 Fax: (351)25541 Müdür (351)25404