Katalog

28 MAYIS 1988 * * * HABERLERİN DEVAMI CUMHURtYET/13 Başlangıç olumlu (Baştarafi 1. Sayfada) arttıncı önlemler, NATO alt yapısı, terorizra ve kaçıkçıukla mucadeleyle, ilişkilerin gelişmesine yardımcı olmayacak beyanlardan kaçınılması konulannda ilke kararlarına varıldı. Ancak iki ülke arasında temelde ihtilaf teşkil eden konular, başbakanlann haziranda yapacaklan ikili görüşmelere aktanldı. Görüş birliğine vanlan dört belge, Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz ile Yunan Dışişleri Bakanı Papulyas arasında dun Atina'da törenle imzalandı. Türkiye'ye dönen Yılmaz, "Davos surecinin adıra adım ileriye götüriildüğünü" bdirtti, ancak taraflann sorurüarın esasına ilişkin tutumlarının bir uzlaşmaya varılana kadar saklı kaldığını söyledi. Papulyas da "gelecekte daha başarılı şeyler yapılabilecegine inandıklanm" bildirdi. Atina'da üç gün süren görüşmeler zaman zaman sert tartışmalar içinde geçti. Önceki akşam ortak bildiri metninin askeri alandaki güven arttıncı önlemlerin alınmayısıyla ilgili paragraflarında bazı görüş aynhklan çıktı. Edinilen bilgiye göre Yunan tarafı, Turk tarafının "Ege'deki haklanndan vazgeçmeyeceği" yolundaki ifadeyi kabul etmiyordu'. Yunan heyeti bu "çıkmaz"dan sonra Papandreu ile bir telefon görüşmesi yaptı ve ortaya çıkan pürüzün giderilmesi için prograınlanan Papandreu Yımaz görüşmesinin saati beklendi. Papanderu, bu göruşrae süresinde Ege'deki egemenlik haklan ve toprak bütünlüğüne karşılıklı olarak saygı gösterümesi ile ilgili bir deyimin kullarulmasını, buna karşılık uluslararası hava sahası ve açık denizde tarafların tatbikat yapabilme hakkı deyiminin yer almasını kabul etmesi üzerine pürüzün ortadan kaldınldığı öğrenildi. Papandem'nun bu sorunun çözümü için Başbakan Özal'ı telefonla aradığı Yunan basınında da yer aldı. Belgelerin imzalanmasından sonra ortak bir basın bildirisi yayımlandı. Askeri mutabakat muhtırasından (diğer sütunlarımızda) başka görüş birliği sağlanan öteki konulara da melinde yer verildi. Bildiriye gore, görüşmelerde 198487 yıllanna ait NATO ortak altyapı birimlerine konmuş bulunan çekincelerle ilgili sorunlann ittifak çerçevesinde çözümlenmesi konusunda görüş biriiğine varıldı. Bu çekinceler Çanakkale Boğazı'ndaki bir telsiz haberleşme merkezi ile Yunanistan'a ait Skyros Adası'nda bulunan bir mayın depolama tesisini kapsıyor. tki dışişleri bakanı arasında vanlan mutabakat, gereğinin yapılması için NATO Oenel Sekreteri'ne iletildi. Görüşmelerde diplomatik ve hizmet pasaportu sahiplerine 12 hazirandan başlayarak vize uygulanmaması için de anlaşmaya varıldı. Bu durumda 13 haziranda Atina'ya gidecek olan Başbakan özal'a vize uygulanmayacak. Bir diğer kısa metin de "provokatif açıkiamaiardan kaçınıltnasının önemi üzerine" başlığıyla yayımlandı. Metinde, iyiniyet ve işbirliğınin güçlendirilmesinde bu konunun önemine ve iki taraftaki saygın basın kuruluşlarının bu alanda oynayabilecekleri olumlu role yer verildi. TürkYunan Siyasi Komitesi, gelecek toplantısıru eylül ayında Ankara'da yapacak. "Mutabakat muhtırasT'nda, tarafların toprak butunlüklerine ve Ege'de ve uluslararası hava sahasındaki haklarına saygı göstermeleri yükümlülttğü ile Yunanistan Ege'deki hava sahasım 10, Türkiye de Ege'deki Yunan sahasım 6 mil olarak kabul etmekte ısrar edecekler. Taraflar, hava sahası konusunu temelde ihtilaf teşkil eden bir konu olarak gördüklerinden bunu da başbakanlar göruşmesine bırakmayı uygun gördüler. Bu çcrçevede, Ege'de Yunanistan'ın 'ihlal* olarak nitelediği 'olaylar' sürecek. Yani Türk savaş uçaidan bu adalann uzerinden geçen ve 610 mil arasında kalan bölgelere giriş çıkışlarını aynı sekilde sürdürecek. Ancak tarafların 'öztinde' anlaştıklan bu konunun, söz konusu 'ihlal olaylannııT bu kez 'yapay' olanlarının sayısını azaltacağına inanılıyor. Yunanistan'ın 6 millik kara suları dışında kalan, örneğin 7 mil mesafede seyreden bir Türk muhribinden havalanacak bir helikopter, "Yunan hava sahasım ihlal etli" şeklinde değerlendirilmeyecek. Bu arada sivil havacılık uçuşları için gerekli notamlann verilmesi ve gemilerin Ege Denizi'ndeki seyirlerine "güvence" sağlanmasıyla ilgili görüş birliği de askeri konularda tarafların 'az da olsa adımlar' attığı şeklinde değerlendiriliyor. Siyasi komite toplantısının sona ermesinden sonra Atina'da bir basın toplantısı yapan Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz, "Sayın Başbakanımızın gelecek a> Atina'ya yapacaklan ziyaret için oluralu bir ortam oluşturmuş ve Davos siirecini bir adım ileriye j(ötünBii$ bulanuyoruz" dedi. Mutabakat metinlerine açıklama şetiren Yılmaz şunlan söyledi: "lİlkelerimiz arasındaki temel anlaşmazlıklara henıiz bu aşamada eğilinmemiştir. Bir diğer ifadejle taraflann sorunlann esasına ilişkin tutumlan aynen devam etmekte ve bir uzlaşmaya vanlana kadar geçecek siıre îçinde bu tutumlar saklı kalmaktadır." Basın toplantısında müzakerelerin çetin geçtiğini, ancak taraflann birbirlerinin sorunlanna daha yapıa ve anlayışlı bir zihniyet içinde yaklaştıklanm belirten Yılmaz, "28 yıldır ilk defa gerçekleşen bu ziyaretin yapılması dahi, bizatihi bir başan sayılmalıdır" değerlendirmesini yaptı. Koramiral lşık Biren başkanlığındaki alt komitenin 30 mart 1 nisan tarihlerinde Atina'da yaptığı "fikir teatisine mustenit" görüşmelerin, bu defaki müzakerelere büyük katkıda bulunduğunu vurgulayan Mesut Yılmaz, "güven arttıncı önlemler"e ilişkin mutabakat muhtırasının ilk maddesinin önemine dikkat çekti. Tarafların birbirlerinin hükümranlık haklarına ve toprak bütünlüğüne saygı göstermeleri gereğini öngören ve taraflann Ege'deki uluslararası sulardan ve hava sahasından yararlanma haklannı teyit eden maddeye Dışişleri Bakanı, "Bunlar Yunanistan'la aramızdaki sorunlann snhuletle hallinde buyük bir aşa•nanın başlangıcını teşkil etmekte ve Davos surecinin TürkYunan ilişkilerine getirdiği yeni havanın ilk somut meyvesini olüşturnıaktadırlar" yorumunu getirdi. Yılmaz bu sözlerinin ardmdan mutabakat tutanağı ile ilgili bir konuya açıklık getirmek ıstediğini belirterek şunları söyledi: "Ülkelerimiz arasındaki temel anlaşmazlıklara heniiz bu aşamada eğilinmemiştir. Bir diğer ifadeyle taraflann sorunlann esasına ilişkin tutumlan aynen devam etmekte ve bir uzlaşmaya vanlana kadar geçecek süre içinde bu tutumlar saklı kalmaktadır. Nitekim siyasi komitenin açış toplantısında da bu hususu vurguladım ve ara dönemde ulaşılabilecek sonuçlarda sonınlara ilişkin temel tutumlanmıza halel gelmemesinin ana ilke olacagını belirttim. Yukanda bahsi gecen ve ileride vanlabilecek benzeri mutabakatiann işte bu anlayış çerçevesinde deferlendirilmesi zaruridir." Yılmaz, mutabakat muhtırasının, Davos ortak basın bildirisinin hükümleriyle birlikte geçerli olacağıru kaydeden 5. maddesindeki ifadenin de bu biçimde anlasüması gerektiğini belirtti. Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz Atina'daki basın toplantısında diğer konulardaki mutabakatlar hakkmda da bilgi verdi. Papulyas tarafından uğurlanan Dışişleri Bakanı Yılmaz, Atatürk Havaalam'nda gazetecilerin sonıları üzerine "Bazı konularda ihtilafa düştük, bazı konularda kolay anlaşmaya vardık. Ama şimdi o ihtilaflann hepsi geçmiştir. Önemli olan vardığımız sonuçlardır. Özellikle askeri güven arttıncı onlemlerie ilgili olarak vardığımız mutabakat Turkiye ile Yunanistan arasında tarihte bu alanda vanlan ilk mutabakattır" dedi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Karalos Papulyas, "Gelecekte daha başanlı şeyler yapılabilecefine inanıyorum" dedi. Papulyas, Bakan Yılmaz'la yaptığı görüşmelerde ele alınmayan ve alınmayacak konulann ÖzalPapandreu zirvesinde görüşulecegini, bunlardan birinin de Kıbrıs olduğunu söyledi. Atina'daki siyasi komite toplantısının Davos ve Brüksel'de iki ülke başbakanlan arasında vanlan mutabakatın uygulanabileceğini gösterdiğini belirten Papulyas, "Davos zihniyetinin temelinde, uluslararası hukuk ilkelerine saygı içinde, iyi komsuluk ve işbirliği ortamında yaşayarak iki ülke halkı nın çıkarianna hizmet etmenin yatlıgım" ifade etti. Basm toplantısıru, Türkiye konulanndan sorumlu yardımcısı Yannis Kapsis ile birlikte düzenleyen Papulyas, Dışişleri Bakanı Yılmaz'm KKTC ziyaretiyle ilgili olarak Yunanistan hükümetinin tutumunun, "Bu ziyaretin gerçekkşmesi halinde açıklanacagım" söyledi. Papulyas, Ege'deki Türk ihlal iddiaları konusunda, "Turk savaş uçaklannın Yunan hava sahasım ihlalleri hakkındaki endişelerimizi pek çok kez tekrarlamıştık. İhlallerden kaçınılması gerekir" dedi. UĞUR MUMCU (Baştarafi I. Sayfada) GOZLEM EVET/HAYIR (Baştarafı 2. Sayfada) Özal'a bilgi Dışişleri Bakam Mesut Yılmaz'ın dün tstanbul'a geldikten sonra Başbakan özal'a Atina görüşmeleri hakkında bilgi verdiği öğrenildi. Bu arada AT Komisyonu Akdeniz işleriyle görevli üyesi Claude Cheysson dün tstanbul'a gelmeden önce uğradığı Atina'da Başbakan Andreas Papandreu ile görüştü. terdim kı bir gazete, görmeyi, anlatmayı bilen bir yazarmı Ahmel Şerif'in 80 yıl önce gidip görduğü, gezdiğı yerlere göndersin . "Yaşayışında sefalet; seyahatte, vapurda, trende, her yerde sefalet. Daima sefalet. Bizim memleket halkı için adeta tabiidir. Bilmem şimdiKi toplumsal şartlar altında yaşayan insanlar bu sefaletı hak etmişler mıdir, yoksa bu sefaleti doğuran ve kuvvetlendiren sebebler ve etkenler dışardan mı geliyor?" Bu soruyu bugün de sorabiliriz. Sorular duruyor, yanıtlar bir türlü verilmiyor! Doğallıkla, Anadolu insanı içinde çırpındığı yoksulluktan kurtanlamıyor! Ahmet Şerif'in Anadolu'dan gönderdiği mektuplar birer değetii belge. İçel'in Ermenek ilçesinden şâyle yazıyor: "Dar ve taşlık bir yer kı ıki bin beş yüz ev birbirinin içinde. Evlerin içı pis, sokaklar pis, kullanılan sular hep açıktan akıyor, özetle sağiık kurallanndan hiç birıne uyulmuyor. Sonra bir doktoru yok. Artık bunlarm tşi Altahın ışine kalmıştır Halk doktor olmamasından pek memnundur! Bıze doktorun ne gereği var diyorlar! Gerçekten beledıye burada doktor yerine bir kaç üfürükçü çahştırsa daha uygun olur." • Ulukışla'dan şöyle sesleniyor: "Hapishane için ne yazayım? Burası ınsanların değil hayvanların bile oturamayacağı kadar pis, karanhk ve rutubetli bir yerdir İnsan içıne girmeye korkar. İnsanlığın bu derece sefaletıne ağlamak gerekir. Ziyaretım sırasında orada dokuz zavallı olup bunlar arasında ak sakallı bir baba ile üç oğlu da vardı. Ellerindeki 22 kasım tarıhli geçıci tevkif müzekkeresini inceledım Bir hırsızlık meselesinden dolayı tevkif edilmişler Evrakın bir kaç ay evvel heyeti ittihamıyeye gönderildığini ve hâlâ bir şey çıkmadığını söylüyorlar. Yavaş yavaş, dedım. Bir kaç ay geçti, daha bir kaç ay geçer ve heyeti ittihamiye insafa gelerek sizin de işinize bakar!" Evet, durum seksen yıldır az çok böyle sürüp gidiyor. Sanırım kimı konularda daha da yoğunlaşarak, acı çektirme dozu daha da artarak!. Bilmiyor muyuz hapishanelerde gözattına alınarak ya da tutuklanarak aylarca, yıllarca yattıktan sonra "haydi, bir suçunuz yokmuş" diye özgürlüğe kavuşturulanları!.. "Anadolu'da Tanin"in ilk cildi Kavram Yayınlarında 1977'de çıkmıştı. İkinci cildi on yıldır basılmadı!.. Böyle belgesel yapıtlar niye okurdan ılgi görmez ki! Üstelik bir roman gibi sürükleyici bir kitap... Sızi alıyor, seksen yıl önceki Anadolu il ve ilçelerınde, köylerinde gezdiriyor. Seksen yıl öncesinin acılarına çevrilmiş bir ayna gibi... Bir belge ATİNA (Cumhuriyel) Dışişleri Bakanı Mesat Yılmaz ile Yunanistan Dışişleri Bakanı Karoios Papulyas'ın irazaladiklan mutabakat belgelerinden, askeri konulan icereni aynen şöyle: "İki taraf aşağıdaki güven arttıncı önlemler üztrinde mutabık kalmışlardır. 1. Her iki taraf yek diğermin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne ve Ege'nin açık deniz alanlarını ve uluslararası hava sahasım kullanma haklarına saygı gösterilmesi yükümlülüğünü tesiim etmektedirler. 2. iki taraf açık deniz aianlan ve uluslararası hava sahasında milli askeri faaliyetlerin icrasında, deniz ve hava trafiğinin uluslararası belgeler, kurallar ve yönetmeliklerde öngörülen çerçevede kolayca akımına mUdahale etmemeye giyret göstereceklerdir. Bu, istenmeyen gerginlik kaynaklarımn ortadan kaldırılmasına ve çatışma nskinin azaltılmasına katkıda bulunacaktır. 3. tki taraf açık deniz alanlannda ve uluslararası hava sahasında NOTAM veya diğer bildirim veya ikaz gerektiren milli askeri tatbikat Askeri mutabakat muhtımsı larının planlaması ve icrasının, aşağıdaki hususlan da mümkiin olacak azami ölçüde bertaraf edecek sekilde yürütulmesinde mutabık kalmışlardır. a) Belirli bolgderin tecrit edilmesi. b) Tatbikat alanlarının uzun süreler için kapatılması. c) Tatbikatların turizmin en yoğun olduğu donemlerde (her yıl 1 temmuzdan 1 eylule kadar 1988 yılı içîn 7 tenunuz ı eylül ve başlıca milli vedini resmi tatillerde icra edilmemesi. Bütün milli askeri faaliyetlerin planlanması ve icrası mevcut uluslararası kural, yönetmelik ve usullere uygun olarak yürütülecektir. 4. tki taraf yukandaki hususların gerçekleştirilmesi amacıyla ve mevcut uluslararası yönetmelik ve usuller saklı kalmak kaydıyla gerektiginde diplomatik yoliardan bilgi teatisinde bulunacaklardır. 5. Bu mutabakat muhtırasının hükümkri, Davos ortak basın bildirisinin hükümleriyie birlikte geçerli olacak ve bunlara tümüyle uygun olarak* tatbik edilecektir. mezlikten gelip yargıç ve savcılartn görev sürelerini "Bakanlar Kurulu Kararnamesi" ile 67 yaşının dolumuna kadar uzatmasını öngören bir yasa önerisi hazırlamıştır. Önerilen madde şöyledir: Yargıtay ve Danıştay birinci başkanlan, birinci başkanvekilleri, yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve vekili ile Yargıtay ve Danıştay daire başkanlan, üyeieri, 65 yaşını ikmal ettiğinde vazifelerinde kalmalan faydalı görulenlerin, Bakanlar Kurulu kararnamesi He hizmet süreleh 67 yaşını dolduruncaya kadar uzatılabilir... Yasa önerisi ile Yargıtay ye Danıştay Başkanlan, üyeieri ile Cumhuriyet Bassavcısına "İktıdar ile aranız iyi o/ursa, görev surenizi iki yıl daha uzabnz" demek isteniyor. Yasa önerisinde, ayrıca yasanın, emeklilik işlemlerine başlanmış yüksek yargıçlara da uygulanacağı belirtiliyor. Bununla da deniyor ki: Şu anda emeklilik iştemleri yüruyenler, sizlerin de gözleri aydın.. Hep bilinir; devlet üç güce dayanır: Yasama... Yürütme... Yargı... Yürütme yargıyı biçimlendinrse, yargı bağımsızltğından ve teminatından söz etmeye olanak yoktur. Yasa önerisi, 65 yaşını dolduran yüksek yargtçlann görev sürelerinin Bakanlar Kurulu kararnamesi ile uzatılmasını öngoruyor. Bu yolla hükümete, kararlarını begendiği yargıçların görev sürelerini uzatma yetkisi veriyor. Olacak iş midir bu? Böyle olursa, 65 yaşına yaklaşan ve görevde iki yıl daha kalmak isteyen yüksek yargıçlar, "Aman hükümet iki yıl daha görev suremi uzatsın" diye beklentilere gjpnezler mi? Yüksek yargıçlan bu tür beklentilerin içine sokmak "yargı bağımsızlığı" ile nasıl bağdaşır? Yüksek yargıçlar böyle bir düzen içinde nasıl "teminaf içinde çalışırlar? Nereden bakarsanız bakın, yasa önerisinin savunulacak yanı yoktur. Amaç bellidir; amaç, yargı organlannı etki altında tutmaktır. Anayasa Mahkemesi Başkanı'nı emekli olur olmaz, Başbakanlık danışmanlığına atayan düşünce, yüksek yargıçlan, verecekleri kararlara göre ödüllendirmeyi amaçlamaktadır. Bir ömek verelim' Cumhuriyet Başsavcısı siyasal partiler hakkında kapatma istemi ile Anayasa Mahkemesi'ne dava açar. Varsayalım ki, Cumhuriyet Başsavcısı, 65 yaşını doldurdu ve görev süresi hükümet kararnamesi ile iki yıl daha uzatıldı. Ve yine varsayıyoruzCumhuriyet Başsavcısı, hükümet tarafından uzatılan görev süresi içinde rnunalefet partilerinden birinin kapatılması istemi ile Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Böyle bir dur jmda yapılacak olası yorumlar, başsavcıyı yıpratmaz mı? Bir ömek daha verelim: Danıştay'da hükümetın eylem ve işlemleri ile ilgili davalar görütmektedir Örneğin Beşincı Daire 1402'likler ile ilgili davalara bakmaktadır. Çeşitlı idare mahkemelerinden üniversitedeki görevlerinden "Paşa tasarruflan" ile uzaklaştırılan 1402'likler lehine çıkan kararlar, Danıştay Beşincı Dairesi'nce ikiye karşı üç oyta bozulmaktadır. iki üye ışlemlerin iptali yönünde oy kullanmakta, üç üye de "Paşa tasarruflan"r\ın iptali gerektirmeyeceği kanısıyla oy vermektedirler. Oylar kilrtlenmiştir. Çoğunluk oyu kullanan üyelerden biri, yaş doiumu nedeniyte önümüzdeki yıl emekli olacaktır. Söz gelişi, bu yasa önerisi çıkar ve bu sayın üyenin görev süresi uzatılırsa, olası yorumlar, bu sayın üyeyi uzmez mi? 1982 Anayasası yargı bağımsızlığını ve teminatını yok etmeye yönelmiştir. Bu öneri TBMM'den geçerse, ANAP, yargı konusunda, anayasanın bile cesaret edemediği bir adımı da atmış olacaktır. Hangı yüksek yargıçlar yararlanacak böyle bir yasadan? Güncel soru budur şimdi. . "...güvenli hissedersiniz kendinizi." • • *Cjörünüşü bir yona, iyi bir elbise rahatlık verir insana. Ne bileyim, daha huzurhı, güvenli hissedersiniz kendmizi. Yumuşaklığıyla, hafîfliğiyle... uyumuyla. Benim elbise alırken, önce kumaşına bakmam hep bu yüzden!,y Altınyıldız İyi bir elbisenin sırrı kumaşında gizlidir.