Katalog

14 ŞUBAT 1988 , . EKONOMİ CUMHURÎYET/ll PAZAR NOTLARI minciyi yanıltarak ons başına 440 dotar dolayına inince dolann Tahtakale'deki yüksek fiyatı bile altın fiyatlarını yükseldiği noktada tutmaya yetmedi. Onumüzdeki haftalarda dolann fiyatı Tahtakale'de alınan önlemlere cevap vererek durgunlaşır, mart ayından ıtibaren de piyasada ciddi bir TL. dariığı hissedilirse bu gelişmeler altm fiyatlarını olumsuz etkileyebilir. Bu gelişmeterin beklenen öiçude gerçekleşmemesi halinde altında sınııiı artışlar olabilir. Ancak dünya fiyatında bir sıçrama olursa o zarar edilebilirse önümüzdeki 12 ayda fiyat artışlarının yüzde 50 dolayında tutulması betki sağlanabilir ve yüzde 58 net faiz reel bir getiri sağlamış olur Daha kısa vadeli mevduatın faizleri ise. enflasyonun kısa vadede düşürülmesinin zorluğu da hesaba katılınca, pek çekici görünmüyor. IATIRIMCININ HAFTALIK REHBERt Tasarruf Sahibine Zor Seçim Tasarruf sahfci şjcndi ne yapmalı? Parasını nasıl değerlendirmeü, hangi yahnm araçJannı tercih etmeli? Türkiye gibi enftasyonun bir yıl içinde yüzde 20'lerden yüzde 60'lara tırmanabildiği, yetkililerin sözlerinin hemen tüm inandırıcıİKğını yitirdiği. belirsizliklerin sağlıklı tanmin yapmayı oianaksız hafe getirdiği bir ülkede ve üstelik dünya etonomısinde de belirsizliklerin otduğu bir ortamda tasarruf sahibine tavsiyede bulunmak, yol göstormek doğrusu kolay değil. Bu nedenle her sâyienende yanılma payının yüksek otabileceğini peşinen belirterek, son haftalardaki gelişmelerin de ışığında söylenebilecek otanlari salırbaşlarıyla özetlemeye çalışalım: • DÖVİZ: Tahtakale'de döviz fiyatları halen okJukça yüksek. 4 şubat günü açıklanan önlemler aynı doflrultuda yeni önlemlerle tamamlanırsa ve ekonomiyi daraltıcı nitelikteki bu önlemler paketınde erar edilebilırse, bugünkü Tahtakale fiyatlarıyla döıriz, hiç değilse önümüzdeki biriki ay için çok çekici bir yatırım aracı olmaktan ÇH kabilir Artcak günlük inişçıkışlan çok iyi izleyıp dip ve zirve fiyatlardan alımsatım yapabilenler dövizden gene de kâr edebilir. Yılın butünü için tanmin yapmak çok zor, ama hernakJe enflasyona karşı korunmayı sağlayabilir. • DOLAR: 1988de dolan iyi izlemok gerekiyor. 1987'de Alman Markı ve Japon Yeni gibı paralar karşısında büyuk ölçüde değer yitiren doların bu yıl daha istikraıiı bir çizgi izlemesi beklenebilir. Bu nedenle geçen yıl sözgelimi Alman Mariu'nın TL. karşısındaki değer artışının dolardaki artışı çok geride bıraktığına bakarak bu yıl da aynı olayın tekrarianacağını düşünmek yanıltıcı olabilir. Doların Türk etonomisindeki özel konumu da guz önüne alındtğında 1988de dolann ve markın TL. karşısındaki deger artışmın birbirine daha yakın olması beklenebilir. Dövize yatınm yapacak olanlann bunu da hesaba katması gerekir. • ALTIN: Altında ilginç bir durum var. Dünya fiyatı pek çok tah• YATIRIM FONLARI: tyık yüzde 45 arasında net gelir sağlayan bankaların yatınm fonlan, vadesiz tutulmak ıstenen para için banka mevduatından daha iyi bir seçenek. • ÖZEL TAHVİLBONO: Özel şirket tahvillerinin net getirisi önümüzdeki dönemde yüzde 6570 dolaylarında olacak gibi görünüyor ve özellikle ana parasını iki yıl bağlamaya razı olan tasarruf sahibi için çekici bir seçenek otuşturuyor. Ancak bu ortamda şirket risklerinin artttğını unutmamak ve her şirketin tahvilini almamak gerekiyor. Finansman bonoları ise daha kısa vadeyle daha büyük meblağlan değerlendirmek isteyen yatınmcılar için iyi bir seçenek olusturabilir. • HAZİNE BONOSUOEVLET TAHVİLİ: Güvenılirliğı, likiditesi, vade esnekliği nedeniyle tercih edilen bu kamu kâğrtlannın net getirisi yüzde 60 dolayına yükselirse gene en çekici araçlardan biri oiacaktır. • HtSSE SENEOİ: Yüksek faizin bu piyasayı normal olarak olumsuz etkilemesi beklenir, ama bizim borsanın derinliğinin olmaması ve bazı şirketlerin özel durumları nedeniyle gelişmeleri iyi izteyenler belli hisselerden iyi getiri sağlayabilirler. • ÖZELLEŞTİRME: Belirsizlik sürüyor, ancak Teletaş örneği (iyi bir başlangtç oluşturmak ıstendiği için) avantajlı koşullar ıçerebilir. Bu nedenle dikkatle izlenmeli. Aynı uyarı çıkarılabilecek yeni tür kamu araçları için de geçerii. • GAYRİMENKUL: Genel ekonomik şartlara çok bağlı. Gerçek bir para dartığı yaratılır, iç pazardaki canlılık durgunluğa dönuşürse genel fiyat düzeyinde bir duraklama izlenebilir. OSMAN VLAGAY PARANIN YÖNÜ Hangı banka ne faız verıyor Eaakaadı Ziraat Bankası Iş Bankası Akbank Yapı Kredi Bankası Türtbank Pamukbank Garanti Bankası Iktisat Bankası Anadolu Bankası T.Emlak Kredi Halkbank Etibank Vakıflar Bankası Sümerbank Töbank Denizcitik Bankası Osmanlı Bankası T.Ekonomı Bankası Esbank Titibank Tütünbank Dışbank Egebank 1yıl • ay 3ar 43 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 45 64 65 65 65 65 65 65 65 65 65 65 65 Haftanın yıldızı Şterlin yüzde 3.5 kazandırdı. İ. Frangı ve 22 ayar altın yüzde 2.7 prim yaptı. Ata Lira zarar ettirdi. Hisse senetleri ortalama yüzde 4 düştü. 4 şubat kararian Tahtakale'de beklenen etkiyi gösteremeyince, yatınmcuun önceki haflalti üzümüsü geçen hafta yerini sevince bıraklı. Serbest piyasada dövizlerin tümO prim yaparken, haftanın yıldızı sterlin oldu. Borsa'da şok paketinin etkisiyie hisse senetlennde önceki hafta baslayan düşüş, geçen hafta da sürdü. Menkul kıymet yatınm fonlannın değer artışındaki yavaşlama devam ederken, mevduat faizlerinde üst sınır olan yüzde 65'te yogunlaşma görüldü. Tahtakale'de "şaManan' döviz fıyatlannı dizgınlemek ve serbest piyasa resmi kur makasını kapatmak için alınan 4 şubat kararlan Tahtakale'de önceki hafta durgynluğa neden olmuştu. Ancak serbest piyasa geçen hafta yeni kararlara hemen adapte oldu ve tüm dövizler deger kazandı. Haftanın yıldızı yüzde 3.5 prim yapan, İngiliz Sterlini oldu. Ağa sokaktaki tammıyla 'kraliçe'yi yüzde 2.7 değer kazanan lsviçre Frangı ve 12 ayar bilezik izledi. Piyasaya sürülen 1988 yılına ait yarım milyar adet Cumhuriyet Altını nedeniyle Ata Lira, yatınmcılan zarar ettiren tek yatınm aracı oldu. Me\dual faizlerinin artmasıyla birlikte hisse senedi piyasasında baslayan daralma devam ediyor. Borsa I. pazannda işlem gören hisse senetleri ortalama yiizde 4.1 oranında değer yitirdi. IMKB endeksi 778 puanla girdiği haftayı 746 puanla kapadı. İşlem hacmi de yüzde 36 gerileyerek 4 milyar 784 milyon lira düzeyine indi. İşlem miktarı ise yüzde 29 azaldı ve 433 bin 478 adet oldu. îşlem gören 49 hisse senedinden 32'sinin fiyatı düşerken, 14'ünün yükseldi. 3 hisse senedi ise bir önceki hafta değerlerini korudu. Bankaların menkul kıymet yatırım fonlannın değer artışında önceki hafta baslayan yavaşlama da sürüyor. Geçen hafta sadece Interfon2 ve Garanti Yatınm'm getirileri yüzde l'in üzerine çıkabildi. Banka faizlerinde ise tavan faize doğru toplanma oldu. Yüzde 64 uygulayan Halkbank yüzde 65'e çıktı. Anadolu Bankası ile Türkiye Emlak Kredi Bankası da 5 milyon liradan fazla mevduatlar için 1 yıllık faizi yüzde 64'ten yüzde 65'e yukseltti. Alınan önlemler umulan sonuçlan verirse kısa vadede dövize yatırımın çekiciliği biraz azalabilir, özel şirket tahvilleri daha çekici hale gelebilir. Altında sürpriz olasılığını hesaba katmak, özelleştirmede Teletaş Örneğini yakından izlemek gerekiyor. Yüzde 65 faizin durumu ise tahmini çok zor olan enflasyona bağlı. man Türkiye'deki fiyatlar da bundan etkilenir. Dünya fiyatlarındaki artışa paralel olarak alınan önlemlerin Tahtakale döviz fiyatlarındaki tırmanışı durdurmaya yetmemesi halinde ise altın fiyatlarında hızlı bir tırmanış beklenebilir. • BANKA MEVDUATI: Yüzde 65 faizle bir yıllık mevduatın net getirisi yüzde 58 dolayına geliyor. Bunun çekici bir rakam olup olmadığı tabii önümüzdeki bir yıl içinde gerçekleşecek fiyat artışlarma bağlı, bu konuda tahmin yapmak ise son derece zor. Ancak daraltıcı önlemlerde ödün vermeden ıs Dovizaltın ne oetirdi? Yıftaşıfa) Dolar (Tahtakale'de) Dolar (doviz alış) Dolar (Efektif sarjş) Mark (Tahtakale'de) Mark (Döviz alış) İsviçre Fr. (Tahtakale) Sterlin (Tahtakale'de) Cumhuriyet Altını Reşat Altını 24 ayar külçe altın 22 ayar bıleztk altın 1112.00 1018.35 1033.63 707.00 638.65 857.00 2070.00 123.000 145.000 18.000 17.500 tAntvk(*) 21.4 13.3 13.3 9.6 Hafta ha* (Ti) 1323.00 1134.40 1151.42 775.00 681.98 940.00 2300.00 138.000 165.000 19.300 18.800 1350.00 1153.90 1171.21 790.00 684.52 965.00 2380.00 137.000 165.000 19.700 19.300 Hafta başMa 2.0 1.7 1.7 1.9 0.4 Şekerbank 65 65 65 65 65 65 65 65 65 65 65 65 50 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 1«» 37 40 40 40 40 VtfMb 32 36 36 36 36 36 136 36 36 36 32 16 36 36 36 36 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 36 36 36 20 Dolar Tahtakale 1348 1337 1350 7.2 12.6 15.0 11.4 13.8 r 2.7 3.5 0.7 1334 1323 9.4 10.3 0.0 2.6 2.7 Efektif Satış 15309 M.Bankası m ı 21 Bankaların menkul kıymet yatırım fonlan ne getirdı? 10 Kîk ÜM'BA MZ FAZU9 Kuçuk yatınmcının "gözde" yatınmianndan Cumhuriyet Altını geçen haftayı zararla kapadı. Darphane'nin perşembe gunu piyasaya sürdüğü 1988 ytlına aıt 529 bin Cumhuriyet Altını Kapalıçarşı'daftyaDanndusmesine neden oldu Haftaya 138 bin liradan baslayan ve salı günu 139 bin lıraya çıkan Ata lira perşembe cunü piyasada birden bire boliaşınca cuma günunu 136 bin 500 lıraaan, dunü de 137 bin liradan kapadı. Buna karşıhk 24 ayar külçe altın ve 22 ayar bilezik altını geçen hafta değer kazandı. Reşat Altm haftayı değismeden 165 bin liradan kapadı. New York'ta altının 31.1 gramlık onsu cuma günü 445.30 dolara çıktı. TMtTAKAU PES ETMOİ 4 şubat karariannın ardından bir ara bocalayan Tahtakale pıyasası geçen hafta pes etmediğini kanıtladı Yeni düzenıemelere çabucak adapte olan Tahtakale'de geçen natta dolar yüzde 2 prim yaparak 27 lıralık bir artışla haftayı 1350 liradan kapadı. Haftaya 1323 liradan baslayan ve persembe günu bir ara 1360 lıraya çıktıktan sonra dun 1350 liradan kapanan dolar. geçen haftanın en çok prim yapan yatınmlarından oldu. Merkez Bankası ise hafta içinde dolar kurunu yüzde 1.7 arttırdı. Merkez Bankası, cuma gunü dolar kurunu 8 lira birden arttırdı. Amenkan para bırimi dış borsalarda haftayı 1.71 marka çıkarak deger artışıyta kapadı. RitttmÇty Htatra » Ç*ı*TarM 13.7.87 9.8.87 14.12.87 16.987 10.288 22.10.87 2.11.87 16.11.87 10.800 10.661 9.910 9.764 9.806 9.967 10.477 10.319 V * * 14.825 12.396 10.155 11.010 10.743 11.275 11.330 teç* HaftaSMM Hafta SOM AM*U Haftabfc 0.75 0.85 1.01 0.94 1.01 0.88 0.90 aara 6.14 5.25 5.74 6.17 6.92 5.64 6.99 15.679 12.938 10.630 11.583 11.372 11.807 12.013 15.798 13.048 10.738 11.690 9.849 11.487 11.912 12.122 •İUİIMI hrtMtM2Ahş KDSII TİufMrl hrthat Yat»»2 6ar«rtlYatırwı YaptKraMY. Estaflk F M GEÇEN B0RSADA FtYATUU» KIM? İHRACATÇI 1 ütünbank, Türkiye'nin ihracat scfcrbcrligindc üstlenecegi görcvini çok yerindc kararlarla saptamıştır. Özellikle ihracat kredilerine öncelik tanıyıp önem vererek, döviz girdilerinin artırılmasını ve böylece bütün döviz işlemleri için gerekli imkânların yaratılmasını başarıyla sürdürmüştür. Dış temsilcilik ve change ofisleriyle, ihracatın yogun oldugu bölgelerdeki şubeleriyle, bu şubelerdeki döviz işlemlerinde uzmanlaşmış kadrolanyla ihracata özen göstermeye devam etmektedir. * HAFTA 12 şttat i « t FARKfH) öacaU h.gört 1 14.3 HİSSE SENEDİ j Akçtmerıio Anacteu Cam \ Aıçeük Aymar Bagfas Bolu Çımento Çeük Halat ftKaU •nlktan taf.kap. taf.kao. 6.150 8.140 9.245 L Y*as. gfrt 106 0.5 18.7 26.3 68.8 48.9 49.000 6.100 10.000 4375 28.000 20.000 11.000 30.000 20.000 2.000 19.500 3.000 2.775 7.350 3200 4550 36.500 3400 2250 3.300 1750 15 400 5450 29.500 13 600 10.000 6.700 19.500 4.875 1650 25.500 1650 1.600 3800 22.000 4.400 1600 2.200 3200 2.600 8.000 9.900 47.000 48 500 5225 9500 3.575 26 000 21.000 10.800 29.500 20.500 1.800 19.800 2,700 2.900 7.200 3.250 5.050 33.000 3700 2250 3 150 1.575 14.000 5.100 28 500 14500 9.000 6.300 18.900 4.150 1.650 23.500 1.500 1.500 3.700 20.300 4000 1.675 2.400 3200 2.350 8100 9.200 49000 5 18.3 7.1 650 45495 6100 9.395 5.755 14.865 5 1.8 1.6 Cimsa Çukurova Elektrik Denıztı Cam Döktaş Eaanba^ı Yatmm Eg« R r a a l * EgeGubre Enka Hdding Eregli Oemı Çelık Good Year Gubn» Fabrikalan Guney Biracılık Hektas Izmit Dtrmr Çeiık irocam KartDnsan 100 7.343 150 4.795 2.050 1.000 11 606 19.649 9.210 2.340 3 470 12 525 1309 20.837 1460 3.003 . 6.520 13.315 16.010 9.045 25 10 1.5 10 4.5 2 1.5 10.9 9.5 18 52 322 2.7 32 31.6 33 9 21.4 15.4 43.4 10.8 22.4 11.2 8.8 0 4.5 10 9 6.4^ 3.3 40 7.6 18.4 kav Kepez Elektrik Koç HoWing Koç Yatınm Kordsa Koruma Tanm Kuylaş Lassa Maione Tafam : 9.5 22.8 4.2 6.6 10 5.9 2.4 24.3 24.5 3 14.8 300 5.845 750 21400 8500 5680 13 408 6235 1.300 Metas Nasaş 0 78 9 62 2.6 7.7 2 2.1 20.2 117 3.8 • Olmuksa Otosan Pınar Sut Pimaş Polylen Rabak Sarkuysan T. OemirOötem T İs Bankası (A) T.lş Ban.B T.tş 8an.(C BDZ) T Iş Ban.(C BOl) T Siemens T $ise Cam Yasaş 150 20.247 8 665 19 835 9 4.6 9 0 9.6 16 0 8.2 23 11.1 55.2 510 10.900 6 400 22.000 2.600 13.780 14.450 2925 750 360 42.000 2.800 2.500 3000 660 400 39.000 2.500 2.400 1.2 7 42 2.5 12 11.1 7.1 10.7 0açM hafta lnctklkafta hKB Cniirıl 748 77S M M tmaâ 4.714 latytaTL 7.5M rt*MÎl 4 8.7 3.1 13.9 14.2 4Î.6 21.5 68 12.2 3 4 Şubat kararian borsayı nasıl etkileyecek? 4 Şubat kararlarıyla birlikte faizJerin yükseltilmesi hisse senedi piyasasını olumsuz etkiliyor. Yükselen faizlerin cazibesine kapılan bir kısım tasarruf sahıpleh paralarını hisse senedi yerine bankada değertendirmeyi tercih edince. borsada işlem hacmı ve mıktan ile birlikte fiyatlar da düşüşünu sürdürüyor. Günlük işlem hacmı yeniden 1 milyar liranın altına ınerken. işlem miktarı da 100 bin adedin altında gerçekleşiyor Pıyasanın gittikçe daralması ve talep olmamasına karşılık fiyatların düşüş hızını kesmesı ise bazı aracı üyelenn satış için geten muşterilerinı beklemeye ikna etmelerine ve satış emirlerini "gecıktirmeye" bağlanıyor. Talebin gittıkce daralması karşısında fiyatların duşüş hıanı kesmesi böyle açıklanıyor. Bu açıklamayı getrenler' Ya talep vardır, alıma geçilir, 0 zaman işlem miktan ile işlem hacmi artar, fiyatlar yukselir ya da talep yoktur, işlem mıktarıyla birlikte işlem hacmi ve fiyatlar da düşer. Hem talep duracak hem de fiyatlar duşmeyecek. bu mümkün değildir" diyorlar Bunun karşıt göruş ise borsanın 4 Şubai kararlarından olumsuz etkitenmeyeceOinı savunurken, borsada oynayanların bir ayağının Tahtakale'de olduğunu belirtiyorlar. Ekonomik karariann dövize olan talebi azaltmayı amaçladığını belirten bu görüş sahipleri. döviz fiyaöan duşünce Tahtakale yabnmcılarının bu kez borsaya yöneleceğini umuyorlar. Bu durumda faizlerin yukselmesınden dolayı meydana gelebilecek talep azalışı Tahtakale yatırımcılarının gelişı ile dengelenecek. Önümüzdeki gunler bakalım kımi haklı cıkaracak? tütünbank GELECEGE GÜVEN1 Gazete ilaniarınız alınır. Doğan Reklam 338 48 66 Bebeğinizi bekleyebilirim. Tel: 584 29 42 19.00'dan sonra