Katalog

' V hizmet. PAMUKBANK iyi b a n k a d ı r Cumhuriyet 65. Yü; Sayı; 23099 Kurucusu: Yunus Nadi 400 TL. <KDv**a> 13 Arahk 1988 Portiukbank'a danışın. PAMUKBANK iyi ba rrka d ı Salı Ü niversite adayı şaşkın Farklı okullar: Yeni sisteme göre, okul bitirme not ortalaması 8 olan bir fen lisesi öğrencisi, daha düşük not ortalaması olan, ancak genel başarı ortalamasımn düşük, sınıflarm kalabalık olduğu normal bir lisede öğrenim gören bir öğrenciden daha düşük ortaöğretim başarı puanı elde ediyor. ÜLKER GÖKTÜRK TUNCAY ÖZKAN lar arasmdaki başan durumlan ve smıf nıevcutlannın az ya da çok oluşuna bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Uzmanlar, bu faktörlere bağlı olarak Anadolu ve Fen lıseleri öğrenci leriyle normal lise öğrencileri arasında da eşitsizlik yaratıldığı görüşünü savunarak yeni sistemle normal lise öğrencilerinın daha avantajlı duruma getirildiğini belirttiler. Bu yıl uyguiamaya konan üniversite sınav sistemindeki değişikliklerin, başarılı oğrencileri cezalandırdığı öne süruldü. 1988 ÖSYM kılavuzundaki bilgiler ışığında uzmanlann yaptığı çalışmalara göre ortaöğretim başarı puanı, öğrenci sayılan, öğrencilerin aldıklan puanların birbirlerine yaDeğişik araştırma grupları takınlık ve uzaklık derecesi, okul rafından yapılan çalışmalarda üniversite adaylannın ortaöğretim başarı puanları farklılıklar gösterirken, ÖSYM yetkilileri de yeni sistemi savunmaya devam ediyor. Bir grup uzman tarafından Ankara Fen Lisesi ve Kurtuluş Lisesi'nden iki öğrencinin başarı ortalamaları üzerinde yapılan incelemede, ortaya Fen Lisesi öğrencisi aleyhıne bir tablo çiktı. lncelemede elde edilen sonuçlar şöyle: Ankara Fen Lisesi'nde birinci ve ikinci dönem sınıf not ortalaması 7.82 ve 8.32 olan bir öğrencinin ÖYS için ortaöğretim başarı puanı 41.355 olarak bulunuyor. Bu öğrencinin ortaöğretim bajarı puanı 0.7 katsayısıyla çarpılınca ortaya çıkan 28.948 rakamı, öğrencinin ÖYS katkı puanı olarak belirleniyor. Ankara Kurtuluş (Arkası Sa. 10, Sü. 5te) ÖSYS'de başanlı öğrenciye haksızhk iddiası Danıştay Başkanı: 82 Anayasası 12 Eylül hukukuna ağır eleştiri Danıştay Başkanı Orhan Tüzemen, "12 Eylül ile getirilen anayasa ve hukuk sistemini onaylamıyorum çünkü, bu ihlilal hukukudur" dedi. 8. Sayfada İNSAN HAKLARI DERNEĞİ AKLANDI 7. Sayfada onaylanamaz ~NEW YORK ÖzaTa soru yagmuru I © günlük bir tur için ABD'de bulunan Başbakan Özal, Türkiye'ye kredi sağlayan Amerikan banka ve bankerlik kuruluşları temsilcilerince soru yağmuruna tutuldu. ŞEBNEM ATİYAS ~ NEW YORK Başbakan Turgut Özal, resmi olmayan ABD gezisinin ilk durağı olan New York'ta, Türkiye'ye kredi sağlayan Amerikan banka ve bankerlik kuruluşları temsilcileriyle dün bir "ögle yemegi göriişmesi" yaptı. Amerikan finans kuruluşları temsilcileri yemekte Özal'a Turkiye'de enflasyonun bu düzeyle(Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) BİR HALTERCİ, BİR FUTBOLCU VE BAŞBAKAN 13. Sayfada Bu traflkte MSıtur Yapılan araştırmalar, hava kırliliğinin trafiğin sıkışık olduğu bölgelerde daha fazla olduğunu ortaya koyuyor. Kurşun zehırtenmesı ve karbon monoksitin açacağı zarartar, tıkanık trafikte bekteyen arabaların sürucülerıne ve çevredekı yayalara büyük ölçüde etkili oluyor. Filistrnlîler için BM'de tarihi gün New York'tan Cenevre*ye uzanan yol Dış Habcrier Servisi BM Genel Kurulu'nun bir olağan oturumunu ilk kez ABD dışına çıkaran gelişmeler 15 kasımda Cezayir'de Filistin Ulusal Konseyi toplantısı ile başlamıştı. Bu toplantıda bağımsız Filistin devleti ilan edilmesiyle birlikte FKÖ lideri Arafat, BM'de yapılacak "Filistin" konulu oturumda konuşabilmek uzere ABD'ye gideceğinı açıkhyordu. Arafat'ın "ABD'ye gideceği" yolundaki haberlere bu ulkeden gelen ilk tepki ise (Arkası Sa. 13, Sü. l'de) A n M BM ona geldi Arafat, Cenevre'de BMGenelKurulu'ndakonuşuyor Tıkanık trafıge karşı raylı sistemler, egzoz gazına karşı katalitik konvertör Onlem arayışı Katalitik konvertör Uzmanlar, egzoz T ı k a n ı k l ı g a önlem Motorlu taşıtlar, durdukları gazlarmdan yayılan zehirlerin öniine geçilebilmesi içinyerde daha çok zehir çıkartıyorlar. Bu yüzden "katalitik konvertör" denilen aletlerin otolarda özellikle tstanbul'da trafık tıkanıklığına karşı önlemler kullanımmın zorunlu olması gerektiğini söylüyorlar. aramyor. Tabii en büyük önlem, taşınan yolcuların Otomotiv Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu büyük bir bölümünü raylı sistemlere aktarmak, oto Başkanı Ziya Özkan'a göre ise katalitik konvertör bir yoğunluğunu düşürmek. tstanbul'da bazı koridorlarda "fantazi". Özkan, "Biz fakîr bir ülkeyiz, böyle işlerle saatte taşınan yolcu sayısı 20 bini geçiyor. Hükümetin uğraşacak halimiz yok. Böyle bir zorunluluk lüzumsuz ve devletin çevre sağlığıyla ilgili komisyonları, bir israf olur" diyor. Hükümetten üst düzey bir özellikle trafikten kaynaklanan hava kirliliği yetkili ise katalitik konvertör konusunda gerekli konusunda bazı kararlar almış durumda. Bu kararlar çalışmalara başlandığını söylüyor, "Yerti üretim için arasında kurşunsuz benzine geçilmesi, toplu taşımada bir takım mükellefıyetlere gidilecek" diyor. elektrikli ve raylı sistemler gibi öneriler var. Ama bu "olanaksızlık", kirliliğin azaltı nitdenen taşıtlar bulunuyor" diyerek soruna lamayacağı anlamına da gelmiyor. Çünku şövle yaklaşıyor: "Günümuzde, özellikle egzoz gazlanndaTrafikten kaynaklanan "hava kirliliği", 196O'lı yıllarda ilk kez ABD'de başlayan B.Ü. Çevre Bilimleri Enstitüsü'nden Orhan araştırmalar sonucu, bugün trafikten kay ki kirliliğin önlenmesi için. gerek ekonomikYenigun'un ifadesiyle, "Benzin ve dizel mo naklanan hava kirliliğinin azalulması yolun lik ve gerek eliminasyon oranlannın yiıksek torlu araçlar ortadan kaldınimadıkça önle da geh'ştirilmiş pek çok önlem bulunuyor. olraası nedeni\le, kullanımı yaygınlık kazanemez". Başka bir deyişle, trafikten kay Motorlu Taşıt Uzmanı Erdoğan Erkan, (Arkası Sa. 12, Su. Vde) naklanan hava kirliliğinin tümüyle onlenme "Uygar ülkelerde uyguUnan zorunlu emissi şimdilik olanaksız, çünkü "temiz" bir yon standartlan ve geliştirilmis teknolojiler KİRLİLİĞİN BAŞ SUÇLUSU motorlu taşıt daha geliştirilemedi. sayesinde bugun trafikte 'çevre dostu' olarak BELEDİYE OTOBÜSU12. Sayfada CEM HAMULOGLU FKÖ liderine ABD'ye giriş vizesi verilmemesi üzerine İsviçre'ye taşınan toplantı için olağanüstü önlemler alındı. Yaser Arafat'ın, Cezayir'deki Filistin Ulusal Konseyi toplantısının ardından Ortadoğu sorununa ilişkin bir konuşma yapması bekleniyor. len genel kurul toplantısı, uç gün boyunca Filistin sorununu tartışacak. Filistin Kurtuluş Örgütü, Arafat'a bugünkü toplantıdan itibaren Devlet Başkanı muamelesi yapılması için çalışıyor. Gerçekte, BM'ye bağlı "Filistin Halkının Vazgeçilmez Haklannın Kullanımı Komitesi"nin hazırladığı rapo (Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) SABETAY VAROL CENEVRE On dört yıllık aradan sonra FKÖ lideri Yaser Arafat bir kez daha, bugün Birleşmiş Milletler kürsüsünde. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın FKÖ Yürütme Kurulu Başkanı Arafat'a vize vermemesi yüzunden, BM'nin Cenevre'deki merkezine nakledi WASHINGTÜN Enflasyonla mücadele için kaygı Uluslararası Finans Enstitüsü 'nün raporunda Ankara'nın sıkı para politikalarında başarısız olduğu ve 1989 enflasyonunun yüzde 65 'in altında olmayacağı görüşlerine yer vehldi. WASHINGTON (ANKA) ABD'deki ekonomi uzmanları, Türkiye ekonomisinin 1988 profili ile 1989 tahminlerini, başta yüksek enflasyon olmak üzere genel eğilimler açısından "kaygı verici" buluyor. ABD'nin en büyük ekonomik araştırmaveri toplama ve tahmin belirleme kuruluşu niteliğindeki Uluslaraıası Finans Enstitüsu (IIF) sıkı mali politikalann (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) Konuk yazar Karbon monoksit Prof. Dr. GÜNDÜZ GEDİKOĞLU Sağlığımızı etkileyen çevresel etkenlerden biri olan karbonmonoksit (CO) renksiz, kokusuz, hava ile yaklaşık olarak aynı yoğunlukta bir gazdır. Atmosferde ekspıes yollarda, yoğun olarak sigara dumanı olan odalarda bulunur. Bütün yanma olaylarında CO ile karşılaşılır. Sigara dumanında yuzde 4 civannda, egzoz gazında yuzde 510 civarında bulunur. Oksijen taşımakla görevli molekül olan hemoglobine oksijen yerine bağlanır, karboksihemoglobin oluşumuna neden olur. Bu yüzden, kanın oksijen taşıma yeteneği oldukça zayıflar. Hemoglobine bağlanan CO normal, sigara içmeyen kişilerde yüzde 1 iken, sigara içenlerde yuzde 6 civarındadır. Sigaıa dumanlı bir odada 15 saat kalan sigara içmeyen bir kişide karboksihemoglobin düzeyi yüzde 40'a kadar çıkabilir. (Arkası Sa. 12. Sü. 6'da) Alınacak önlemler mal edılmeyecek mertebelerde olduğu söylenebilir. Kirletici gazların ve partikullerin yere Buyuk şehirlerimizde göru çok yakın seviyede emisyonu, len hava kirliliğinin buyuk bö bu maddelerin solunum yolu ile lumu ulaşım faaliyetlerinden insan vücuduna yüksek derikaynaklanmaktadır. Bu tür ha şimlerde girmesine neden olva kirliliği, özellikle şehir mer maktadır. Ülkemizdeki ulaşım araçları çoğunlukla yaşlı ve bakezlerinde yoğunlaşır. Önde gelen kırlilik kaynağı, kımsızdır. Bu da kirliliği arttıegzozlardan çıkan gazlar ve rıcı bir faktordur. Trafik sıkıpartikul maddelerdir; karbura şıklığı ve araçlann çalışma temtor, ve krank yatağından kay polanndaki sürekli değişiklik naklanan buhadaşmalann da (durup kalkmalar), özellikle (ki tümu hidrokarbonlardır) ih (Arkası Sa. 12, Sü. 4'te) Yard. Doç. Dr. ORHAN YENİGÜN ÂT ile yoğun Kirli hava bütün büyük kentleri etkiliyor gündem HADİ ULUENGİN ~ BRÜKSEL Turk diplomasisi, Ortak Pazar'a vonelik yeni stratejiyi saptamak amacıyla, Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz, AT işlerinden sorumlu Devlet Bakanı Ali Bozer ve topluluk başkentlerindeki on iki büyukelçinin ka(Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) BRUKSEL ^Temiz kent' aranıyor Denizli Duman oranı dünya standartlarının 10 kat, kükürt dioksit oranı ise standartların 4 kat üstünde seyrediyor. Mugla Yatağan ve Milas'ta akciğer kanseri ve faranjit vakaları arttı. Bebeklerde bile astım olaylarına rastlanıyor. Erzurum Çevresi dağlarla kuşatılmış olan kentte,hava akımı olmadığı için kış aylarında kirlilik oranı hızla yükseliyor. TUREY KOSE İZMİR Hava kirliliği sorunu buyük kentleri aşıp daha kuçük yerleşım birimlerine doğru yayılmaya başladı. Bir "bacanın tütmeye" başladığı yerlerde vüzlerce çevre sorunu mahkemelere yansırken, Dokuz Eylül Üniversitesi Çevre Mühendısliği bolümu oğretim uyelerinden. Doç. Dr. Aysen Müezzinoğlu, "Sanayileşmeyi bile 'baca tutmek' diye anıyoruz. Böyle olunca da 'tuten bacalar' artıvor, ama buna koşut olarak havası kirienen kentler de artıvor" dedı. Çevre sorunlarının yoğun olarak gundeme gelmesı ile artık "Yöremize bir fabrika kurulsun, bir baca tütsün. iş olanaklan arlsın. Hareket gelsin" yaklaşımı tarihe kaıışmaya başladı. Bazı yorelerde bitkisel yaşamı yok etmesi, insan sağlığını tehdit etmesi nedeniyie "tıiten bacalar"a kuşkuyla bakılan bir doneme girildi. Nasıl bakılmasın ki, artık hava kirliliği sadece Ankara, İstanbul, tzmir gibi buyük kentlerin sorunu değil. Erzurum, Konya, Muğla, Samsun, Gaziantep, Eskişehir, Bursa, Zonguldak, Denizli, Kayseri, Balıkesir gibi birçok yöre da(Arkası Sa. 12, Su. S'de) İZMİR'den Fotoğraflan katdı Çarşamba günü meydana gelen depremde bütün yakmlannı kaybeden bu yaşlı Ermeni kadını, enkaz altındaki evinden yalnızca sevdiklerinin fotoğraflarını kurtarabilmiş. (Fotoğraf: ReuterAASS) HİKMET ÇETİNKAYA Ermenistan depremi Dış Haberler Servisi SSCB'nin Ermenistan Cunıhuriyeti'nde önceki gün deprem felaketzedelerine yardım gotüren bir Sovyet uçağımn düşmesinden sonra dun de bölgeye yardım malzemesi taşıyan bir Yugoslav askeri kargo uçağı başkent Erivan yakınlarına duştü. Moskova'daki Yugoslav kaynaklan, uçaktaki yedi Havada yine kaza: 7 ölü kişilik mürettebatın kazada oldüğünü açıkladılar. Uçağın Erivan'a 15 kilometre uzaklıkta düştüğü bildirildi. Önceki gün Leninakan (Gumru) yakınında düşen Sovyet uçağında 78 kişi yaşamını yitirmişti. Bu arada Türkiye'nin yardımı da surüyor. Kızılay'ın yardımından sonra kunarma çalışmalarına katılmak uzere bölgeye askeri helikopter gonderilecek. Edinilen bilgiye göre, Nevv York'ta bulunan Başbakan Turgut Özal, Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz'ı telefonla (Arkası Sa. 13, Sü. l'de) KÖMÜR OCAĞINDA PATLAMA: 6 İŞÇİ ÖLDÜ 10. Sayfada CÜNEYT ARCAYÜREK yazıyor Çevre Kirliliği... İZMİR Uzmanlar, bilim adamları sık sık uyarıyorlar: Çevremiz kirleniyor, ölümcül hastalıklar artıyor. Panellerde, açıkoturumlarda hep gundeme geliyor bu konu. Ama sınırsız bir umursamazlık ve hoşgörü, "çevre kirliliği"ni, "çevre günü" dışında unutturuyor (Arkası Sa. 12, Sü. 6'da) 6 Mumlu Pasta ANKARA Ozal ekonomideki olumlu çızgıleri anlatıyor, anlatıyor. Neredeyse dılinde tüy bıtecek. Dövızde 25 mılyon dolar fazlamız olduğunu söylüyor, halk hâlâ cebindeki paranın enflasyonla giderek azaldığından dem (Arkası Sa. 13, Su. 6'da) Dinsel Politika?.. açıimasmı ve Topkapı Sarayı'nreden beri tutucu ve gerict çev • ŞamirPeres uzlaşması Israıl'de Işçi • Reklam sektöründe ayıklanma daki kutsal emanetlehn yanın relerden bu yolda istekler yük Partisi ile Likud Bloku, koalisyon kurmak dönemi Reklamalık sektöründe "kredılerle da sürekli Kuran okunmasım isselmektedir. Atatürk devrimle için ilke anlaşmasına vardı 3. Sayfada şişenlerin söneceği" ve piyasadaki rine karşıt olduklan bilinen bu tem'ıştir. çevreler, halkın dinsel duygula • Havai fişek faciası: 70 ölü Meksika'da fazlalıklann alınacağı öne süruldu. DYP Grubu'nca da onaylanan Ekonomi'de yasa önerisinin gerekçesinde,rını sömürerek yurütülen politi alışveriş merkezinde çıkan yangın dehşel • Yağmur ve soğuk, kötü futbol getirdi "Güneşi balçıkla sıvamak mümkadan çıkar ummaktadırlar. Ga saçtı. 3. Sayfada F.B., G.S. ve Beşiktaş'm geçen hafıayı 3 zı kün değildir. Ayasofya Camisi Mustafa Kemal'in önderliğiy • Seine Nehri'nde puanla kapamalanna karşın oynadıkları le nin minarelerinden ezan sesinin, gerçekleşen ulusal bağımsız Abidin Abidin Dino'nun futbol beğenilmedi. Spor'da Kutsal Emanetler Dairesi'nde lık zaferinin Anadolu'daki ca son 4 ayda gerçekleştirdiği Kuran sesinin susturulması, mileri kurtardığını unutan kişi 60'a yakın guaj çalışması, • Buda, Batıya yürüyor Uzakdoğu'nun Müslüman Türk milleti için vic lerin Ayasofya'ya yönelik istek Sein Nehri kıyısmdaki en eski dinlerinden birı, yeniden dünyayı dan aıabı olmustur" denilmek lerinin nıteliği siyasaldır. "Jopie" adlı teknede fethe çıktı. Arka Sayfada Ne var ki DYP Crubu'nun sergileniyor. 4. Sayfada DYP Isparta Milletvekili Er tedir. • Vakko altın' yılını kuiluyor 50. yılını tekin Dunıturk, Meclis Başkan DYP'li milletvekilinin yasa onayladığı bu yasa önerisinin si • Karaca Tiyatro yenileniyor Eskı kutlayan Vakko firması, şapka yapımmdan lığı'na sunduğu yasa önerisinde önerisinde ileri süriilen istemler, • * • Karaca Tiyatro, Nisa Serezli Tolga moda merkezine uzanan başanlı bir çizgiyi Ayasofya'mn yeniden ibadete yeni şeyler değildir. Uzunbirsü(Arkau Sa. 13, Sü. Vde) Aşkıner'le yeniden açılıyor. 5. Sayfada simgeliyor. Arka Sayfada OLAYLARIN ARDINDAKI GOZLEM UGUR MUMCU GERÇEK İhtiyati Tedbir... "Horzum olayı", ilginç özellikleri ile geliştıkçe gelişiyor. Son gelişme de Hürriyet ve Sabah gazetelerinde ortaya atılan "köstebek avukat" sorunudur. Hürriyet, Emlak Kredi Bankası avukatlanndan birinin "köstebek" olduğunu ılen sürdü; Sabah da bu "köstebek avukaf'a bir de akademik unvan ekledi: Profesör. (Arkası Sa. 13, Sü. Tde)