Katalog

15 OCAK 1988 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 SİNEMA ATİLLADORSAY HAYVANLAR İSMAİL GULGEÇ Aşkı tarüşan bir başyapıt Streams) / Yonetmen: John Cassavetes / Senaryo: Ted Allan, J. Cassavetes / Gönıntu: Al Ruban / Müzık: Bo Hanvood / Oyuncular: Gena Rowlands, John Cassavetes, Dıahanne Abbott, Seymour Casseü / Cannon Fılms yapımı / 135 dakıka Sarah'ın boşanma davasında, kamera uzun (çok uzun) bır sure, kadm yargıcın yüzunde kalıyor Sabıt John Cassavetes, zamanı "filmik zaman" olarak değıl, ger^ek zaman olarak alıyor Ama Cassavetes bır "hareketsizliğin yonetmeni"nu? Aynı kamera, yargıcın "Neyi tartışıyonız bnrada?" sorusu uzerıne, yıldınm hızıyla bır kaydırma yaparak, Saratı'nın (Gena Rovvlands). "Aşkı" dıye yanıtlayan yuzune geçıyor. Robert'ın (John Cassavetes) ılk kez görduğü kuçuk oğluna, alabıldığıne yavaş bır "zoom"la yakJaşıyoruz.. Robert'ı ük kez bır barda ıçerken (ve bır gece yosmasının gozuyle) gördüğümuz sahnede ıse kamera, nefis bır "çevrinme"yle olaya egemen oluyor Evet, eğer sınemada "biçimcilik" dıye bır şey (hâlâ) varsa ve anlaülan öykuyle kameranın hareketlen arasındakı uyum, bır Fılmın başansının (veya başansızlığının) özünu oluşturuyorsa, "Aşk Irmaklan"nın bu "biçimsel" olgunluğuna şaşmamak kolay değıl John Cassavetes'ın unlu (ve Cassavetes, Aşk Irmakları 'nda gözde temalannı ustalıkla işliyor Aşk Mnnaklurt (Love Fılmın bırı kadın, öburu erkek 2 baş kışısı, bu kez 2 kardeş Ikısının de çeşıtlı sorunlan var İkısı de tum gamsız görunumlerı, "şen yaşam"ları, turlu çeşıtlı eksantnk davranışlarının altında alabıldığıne yalnız, mutsuz kışıler Ozelhkle sevme ıçgudusu sağhksız bır tutkuya dönuşen Sarah Kocasını ve "sevgisijle boğduğu" kızını yitıren Sarah, çevresıyle uyumsuzluğunu, oldukça alaycı bır "Paris yokiihığu" bolumunde de surduruyor Ve bır hayvan almak ıçın gıttığı dukkândan, tam bır duzıne yaratıkla donup gelıyor! "Aşk surekli bir duş mudur, aşk bir sanat mıdır?" turunden sorulann sık sık sorulduğu fîlm, aşk uzenne Amerıkan toplumunun kendıne özgu durumlarını aşan ve evrensel boyutlar alan bır duşunme, bır araştırma da sayılabıhr Ama mesafelı, kendını çok cıddıye almayan, temel konusuna kımı zaman bıraz alayla yaklaşmasını da bılen bır tavırla Fbnda hemen hep duyulan caz muzığı filme tıpık Amerıkan bır duyarlık katıyor Alttan alta hep duyulan bır ıronı ıse kımı sahnelerde, duygusal patlamalarla sarsılıyor Sarah'nın bayılması, Robert'ın eskı kansının yenı kocasından dayak vemesı ve>a bardaktan boşamrcasına yağmur altındakı "veda sahnesi" gıbı "Aşk Irmaklan" gerek tematık gerek biçimsel ozellıklerıyle son derece özgun, ılgmç bır film, bızce bır sınema başyapıtı Yılın gorulmesı gereklı fılmlerınden KİM KİME DUM DUMA BEHJÇ AK fha* Bırdenhıne âvkhm ueıfnmtyoram fk fk k d aldım ve. karşı duVara şunlan 'yazdtm.. f Teü AJIan ın oyunu. lAsk IrmakjarfnIBftM nmiiMnRMKt da John Cassavetes e g&de tematanna yalmzlıSa ılettşvnsBige, bır "rabh topHımu"ndakı onulmaz bır yara gıbı ışleyen bıreyse! mutsuzluklara yönelme fırsat gefinyor Berhn 1984 Altın Ayı sahıbı) filmı "Aşk IrmaklarT, bu yönetmenın 1%0'lardan ben edındığı (ve en son "Glona" fılmıvle de doğrulanan) ununun hıç de boşuna olmadığını kanıtlıyor Ted Allan'ın oyunu, Cassavetes'ın gozde temalarına, valnızlığa, ıletışımsızlığe, bır "ref ah toplumu"ndakı onulmaz bır yara gıbı ışleyen bıreysel mutsuzluklara dönuş vapma fırsatı getınyor PİKNİK PİYALE MADK4 GITAAEYE KARAB VEROM OLMAZ, 6O1UREMEM SERAP BEN A/A l Ddyeni sinema salonu Beyoğlu Lale sınemasımn balkon bölümü, onarımdan sonra Yenı Lale adıyla açıld. Bılmem gıttınız mı 9 Koltuk kısmı çarşıya dönüştürülen bu eskı ve güzel salonun balkonundan 300 kadar yen olan, genış perddı ve oldukça sevımk bır mekân çıkmış ortaya Bır de ust balkon var (Eskı salonJar ne denlı buyukmuş') UmaJım kı orası da bır ayn küçük salona dönüşturülsun Bır dığer yenı salon da Cağaloğlu'nda açıldı tstanbul Reklam Sıtesı'nın ıçınde küçük ve guzel bır sa lon olduğunu hep bılır, nıye kullarul maz dıye kendı kendımıze sorardık lşte sınemanın yenıden toplumun ügı alanına gırdığı ve salonlann dolmaya başladıgı şu gunlerde, bu salon da açıldı Çevresındekı kıtap ve sergı alanlarıyla butunleşerek kentın ünıversıteye, gazetelere, basına yakın bu öncmlı semnnde sanınm olumlu bır ıslev görebılır "Ana>ıırt Otelı"nın göstenmıyle açılan bu güzel salonda, film üzenne yapılan bır panele katıldık geçen haftasonu Ve salonun hemen tümüyle dolduğunu görerek sevmdık Umalım kı, Enguı Ayça dostumuzun danışmanlığıyla ısletılen Cağaloğlu Kultür Merkezı sınema salonu, bızlere, yenı veya eskı değerlı filmler göstersın ve çevreden özelbkle böyle bır gırışımı desteklemesı gereken yuksekögrenım gençlıgınden destek bulsun HIZLI GAZETECÎ SECDET ŞEN 5â&T PORTSAlP LIMMi\hiA V4RDIK R0M0RK0R yiJMASTı 0UNLİR OÜ ÂVAMT I ÖncetatölümlenJeiyteegenplanadüserı 'ezelı sevgSı' MargotKidder Supermen 4tevenıden ön plana çıkryor Ga2stea taan Clark'ın gerçek kjmlığı konusundakı kuşkulan dağılıyor ve nıhayet onun Supermen olduğunu anlıvor Değişen bir şey yok Süpermen 4 (Superman 4) / Yonetmen: Sidney J. Furie / Oyuncular: Christopher Reeve, Gene Hackman, Margot Kidder, Mariel Hemingway, Jackie Cooper / Bir Cannon Films yapımı (As, Yeni Lale, vb.) Süpermen dönuyor .. 4 yıllık bır ayrılıktan sonra, Canaon Füms'ın sahıplerı Golan ve Globus "biraderier", uçan kahramana bu kez "bizzat" kendısınin, yani Christopher Reeve'ın de katılması>la yenı bır öykü yaratmışlar Ne yenıhkler var? Velhasıl yem Supermen'de pek değişen bır şey yok Ancak serıde artık gerçek bır yerulık bulmak da olanaksız Son iki bOlüme tngıbz güldüru ustası lkına ve uçuncu bölümlerde ıyice gerı plana düşen "ezeli sevgfli" Margot Kidder yenıden önlere gelıyor Gazetecı kızın Clark'ın kışılığı uzerındekı kuş1 kulan (nıhayet ) dagıhyor ve onun "Supermen" olduğunu anlıyor . (Ancak bunu bır "dnş" gıbı yorumlayarak yıne gerçeğı gözardı edıverıyor!). Supermen, yıne olmadık işler beceriyor Hır Sovyet uzay gemısınden düşen bır astronotu kurtanyor, New York'takı özgürlük Amtı'nı kentın ortasına duşmekten kurtanp yenıden yerıne koyuyor, hatta kendı gucune sahıp bır " k o t u " tarafından >ıkılan Çın Seddı'nı yenıden yapıyor ve lav puskurtmeye başlayan Vezuv Yanardağı'nı tıkıyor, böylece dunyanın ekolojıktarıhsel dengesını koruyor! Süpermengazetecı Q a r k ıkılığı, bu fılmde kımı sahnelerın filmın 2 kadın kahramanının da katılmasıyla, bır Fransız farsına donuşmesı yolunda kullanılıyor. Son bölümde kaybolan kötulukler sımgesı Lex Luthor (bu rolde Gene Hackman, filmın tumu gıbı artık îşı tyıden ıyıye gırgıra vurmuş, tumuyle "efemine" bır kompozısyonla karşımıza gelıyor), Süpermen'le başa çıkmak ıçın onun elektronık bır benzennı ımal edıyor. Ve "iyi" Süpermen'le " k o t u " Süpermen, uzay boşluğunda ve>a New York sokaklarında yıne oldukça "gırgır" bır tahrıp balesıne dönuşen dışe diş bır savaşımı yaşıyorlar Richard Lester'ın getırdığı mesafelı yaklaşım ve bundan doğan gülmece, bır başka tngılız.bıçımcı Sidney Furie tarafından pek korunamamış. Ancak (her yaştan) çocuklar ıçın Bu arada fılmın asıl uzunluğundan 20 dakıka kadar kesılmış olduğunu ve örneğın Supermen'ın kendı kendını tedavısı gıbı aslında ılgınç bölumlerın bızde gösterılen kopyalarda olmadığını bclırtelım "Süpermen" yine olmadık işler beceriyor ÇİZGÎ1İK KÂMtL MASARACI Ankara Kısa Film Şenliği Kultur Senisi 13 20 Mart 1988 günlcn arasında yapılacak olan 1 Ankara Kısa Film Şenlığı kapsamın da duzcnlenen Kısa Film Yanşması'nın seçıcı kurulu behrlendı Yanşmanın seçıcı kurulunda gazetemız çızerlennden T*n Oral, kısa film vönet menı Suha Ann, ktsa film yönetme nı ve TV yapuncısı BUgu Adalı, Sıyasal Bılgıler Fakültesı Basın ve Ya yın Ytiksek Okulu öğretım görevhsı Oguz Onaran,radyoTVyayıncısı ve gazetemız vazarlanndan Mahmııt T. Ongoren, fotoğraf sanatçısı fbnüıım Demiıd ve kısa film yönetmenı ve tFSAK temsılcısı Hilmi Etikan yer alıyor Uzun Metrajh Film Yanşması'nm yanı sıra gerçekleştınlecek olan Kısa Film Yarısması'nın büyılk ödulü 1 mılyon Iıra olarak saptandı Amatör ve profesyonel bütun yönetmenlenn katılabıleceğı yanşmaya konu ve yapım teknığı sınırlaması olmaksızın 8, süper 8, 16 ve 35 müımetrehk renkü ya da sıyah beyaz filmlerle en geç 10 Mart 1988 gunüne kadar basvunılabılecek Son başvuru tarıhı 20 Şubat 1988 olarak belırlenen "Sinemanız" konulu Kankatur Yarısması'mn seçıcı kurulundaysa gazetemız çızerierınden Ali Ulvi, T»n Onü, Behiç Ak ve Kâmü Masaracı ıle Semih Balcıoglu. Ferrnh Dogaa ve Nezih Danyal yer alıyorlar Herıcesın uç yapıtla katılabıleceğı yanşmanın Büytlk ödülü 500 bın Iıra 5 yanşmacıya da 50"ser bın lıralık basarı ödülü venlecek Bu arada, genç yönetmenlen desteklemek amacıyla düzenlenen Uzun Metrajh Film Yarışması'nın bujük ödülünün 5 mılyon Iıra olduğu, bu yanşmaya başvunı sDresının ıse 6 martta sona ereceğı bıldırıldı Yarışma şannamesı "Ankara Film Şenlıİi Gcnel Sckreteriıgı. Konuk ^ok., No: 1, KızdayAnkara" ve ' İslanbul trtıbat Rurosu, Savn^ Dudar, Defterdar Yokıifu, Sungu Sok., Guneydo| a İshanı, Furuzaga btanbul" adreslerınden edımlebılecek AĞAÇ YAŞKEN EĞtLİR KEMAL GÖKHAN TUnç Başaranhn dönüş filmi Senaryonun siUesini yemiş, tam hedefe gidememiş Blri ve Diğerlerl / Yönetim ve Senaryo: Tunç Başaran / Görüntu Yönetmenı: Aytekm Çakmakçı / Oyuncular: Aytaç Arman, Meral Oğuz, Mücap Ojluoğlu, Savaş Yurttaş, Kemal Inci, Turgay Betıl.Engin tnal.Güler ökten.Ftisun Demırel/ Bır Tunç Başaran filmı (Ortakuy Sanat Merkezi) Çokluk Beyoghı'nda toplanmış olan "enteJ barian"ndan bınmn bır gece$ı Bardaktan boşamrcasına yağan yağmurdan kaçarak buraya sığman bır adam, bır kadını düşler ve bekier (bekler mt'') Ona sttreklı telefon eder (eder mı') Bu arada bar, gündclık müştenle nyle dolmaktadır Eskı ovuncular, efsaaeleşnıış tıyatrocular, boşaomış çıftler şen dullar, geveze reklamcdar, dOşanen vönetmenler, "Klbar kadın" havalanndakı randevuevı yosmalan, bır gccelık macera peşınde kosan sonradan görme para babalan, vs vs Bu arada, Aytaç Arman'ın mce yakısıklıüjını tasıyan "jrabancı" ıie bır dönemm Tnrkia Şoraj'ını süreklı düsandüren "kaAn" (Meral Oğuz) arasında bır yakınlasma olur "Bhi rt Dtjertai", çok uzuı^ bır süredır (15 >il mı') »nemadan kopmus olan Tna( BaşanM'ın "dönu? niml". Başaran. bu ! 5 yılda alabildığıne "Jdtnik" kazanmış (Reklamcıiığın dnlenemez sonucu') Tek bır mekanda geçes film, ustaca geçı$ierle ustaca bağlamüarla yumujak bır sOrukleyıcüıkie anlatıhyor Mekân tekdüzelığınj fark etmıyorsunuz büe Ama va senaryo'' Ne yazık kı Başarmn, burada aynı duzeyı tutturamamış Bır tflr Bafaraa / Edmood Rostaad / Sabri Esal SiytvnşgB ortak çalısması bu Basaran, Roctaad'tn " S i r u o dö Berjertk" çevınsınden (rahmetlı Siyav^şgfl'ın ımztsını tasıyan o güzel çevuı) o deniı yararlannuş' Bu "Sirmao dayarfaii", asın kullanılmış oimasınm yanı sıra yıne de fthnin senaryosu ıçınde en ılgınv bfttümlen o!ujturu>oT Çünkü gerı kalar.ı. özellıkle ıllmın 2 baskısm, Aytaç Arnaa ve Meral OÇaı araSındakı ;üm konusmalar, öylesıne sıradan, öylesue "banal" Bır "aydın fllmi" >apmak savıyla ortaya çıkan Başanuı, filnune bu tOr bır fümm mutlaka gereksındiğı "raol* d'antcor"ü, Turkçesı ılgınç, esprflı, zekâ esen sözlen, dıyalogları kaumamıs Elbette Batano bır Neil SlmoB degil Yıne de böyle bır film ıçüı, sınım biraz daha ıncelıkli, espnb bır senaryo gerekırdı "BM ve DJğeritri", ılgınç bır denetne Ama bır kez daha, sınemanıızın temel cksıklıgı olan senar>onun darbesını yemı? ve hedeften vurmaktan yoksun kalmış Yıne de, umalım kı Bataru, smemaya "kedaı ddaoş" yaprnış olsun TARİHTE BUGÜN MVMTAZ ARIKAIS /?oma 'hirt vttatjetferı. 15 Ocak SEZAR'/N UAKK/ SEZAR'AL M O 44 YtLlHDA, UNLU ISOMALI JULIUS SE2AR., S£NATONUM i/£eDlĞt Dt*37*VD£UJK. PAYEStfiJt KABUL ETMIşr/. BUTVAJ ZAMANLAG/H £N ONPE ĞELSA/ KJŞtLE&tNDEN g/£t OLAA1 SEZAR. t OZ£LLlfCLE UÇ YONUYLE ız gmAtCAAtÇn AS<£SUĞl, POLirtfCAClLIĞl I/EYA OEVLBT YOMETTCfU6 YA24£tf6l ffe SSA/e/SAL L4GAK SÛK TAKTIKÇI SAY/LMAZPI AHCAK, SOA/ HI2U HAREKer ETMESf VE Çok: SADfK ORDUSUYLA gAŞA/e/y4 ucAşMtçrr p AMACf ıÇ'M HE£ YOLü P€MEfj(lÇTf Y/M£ O£ >ON£r/C/ OCOUĞÜtJPA, SOSYAL VE £/ZONOMlK SORUMLABA CKJYAeL/ta/l yAtCLAÇMAYA ÇAUÇM/fT7 rAZfLAg/HA <SSL/A/C£. SON OE&BCE OgJECTF ff/S GÖRÛŞLE fcALEME ALPI&I AUIlARIPte / ASYA 50 YIL ONCE Cumhuriyet 15 Ocak 1938 Ankara 14 (Telefonla) öğrendığımıze gore, tktısad lekaletı, bütun banka ve muesseselerden ahnmakta olan faız ve komısyon meımuunun badema en çok yuzde sekız buçtığu tecavuz etmıyeceğıne Faiz ve komisyon mectnuu 19381988 basmaga karar vermıştır Turk harflenle basılacak olan bu altmlarm kalıbları buyük bır ıtma ıle hazırlanmaktadır. Arzu edenler, ellerındekı eskı altınlan ve altın evanıyı altın baştna yalnız on beş kuruş Darbhane ucretı vermek suretıle bu altınlarla değıştırebılecektır Ziynet attınlarının beşı bıryerdelerı de basılacaktır daır bır kanun projesı hazırlamak tadır Romanynda futbol Romanya futbol federasyonu, lngılız profesyonellertmn kulublermı, tesısatlarını, antremanlarmı ve oyunculartnı gozden geçırıp bır fıkır edınmek maksadıle Hatkın refah sevıvesının kısmen artmasını ve altına karşı umumı taleblerm fazlalaşmış olmasını gözommde tutan Darbhane ıdaresı, yenıden ztvnet alttnları Yeniden ziynet altını bastırılacak antrenörlerınden bırınt uzun muddet ıçın Londraya gönderrneğe karar vermıştır.