Katalog

CUMHURİYET/8 HABERLER 14 OCAK 1988 ANAPyerelseçimi öne almaformülü araştınyor Sonbahara seçîtn diye başkanlıkları seçimleri ile, 1989 yılı mart ayında yapılması gereken yerel seçimler tartışüdı. ANAP Genel Başkan Başyardımcısı Mehmet Keçeciler, boş bulunan yaklaşık 120 belediyede haziran ayında seçim yapılması halinde gelecek yerel seçimlere kadar 8 aylık bir süre için belediye başkanı seçilmiş olacağını belirterek, bunun doğru olmayacağını savundu. Keçeciler, anayasa değişikliği yoluna gitmeden yerel seçimleri öne alma formüllerinın araştınlması gerektiğini de bildirdi. Anayasansn 127. maddesi uyannca, mahalli idarelerin seçimleri 5 yılda bir yapıhyor. Yerel seçimleri öne almak için anayasa değişikliği gerekiyor. ANAP Başkanlık Divanı'nda konu ile ilgili görüşlerini açıklayan bazı üyeler, 6 ay geçtikten sonra 1 yılın tamamlanmış sayılması gerektiğini belirterek, sendıka ve derneklerin kongrelerindejbu usulün uygulandığını, yerel seçimler için de bu formülün uygulanmasının doğru olacağını •savundular. Üyelerin büyük bir bölümü, bu durumda yercl seçimin sonbahar ayiarından birinde yapılabileceğini belirterek, bunun için anayasa değişikliğine gerek olmadığını kaydettiler. Başbakan Turgul Özal'm da bir sure başkanlık ettiği loplanlıda, konunun detayları ile incelenmesi karara bağlandı. Anayasa değiştirilmeden yerel seçimler öne alındığı takdirde, boş bulunan 120 belediye seçimleri ile genel yerel seçimler aynı anda yapılacak. ANAP Başkanlık Divanı, saat 12.00'de başladı. Ancak Başbakan Özal, Ekonomik Işler Koordinasyon Kurulu toplanlısı nedeniyle divana I.S saat geç katıldı. Özal'ın geldiği sırada başkanlık divanı üyeleri yazar Çetin Altaıı, yazar Ugur Mumcu'nun birbirlerine il'şkin yazılarını gazeteden okuyorlardı. Özal da Mustafa Taşar'a, "Çftin Aitan'ı okudun mu?" diye sordu. Taşar olumlu yanıt verince, gtılümseyerek gündemdeki konuların görüşülmesine başlandı. Divan toplantısı saat 13.00 sıralannda sona erdi. özal, ANAP Genel Merkezi'nden ayrıhrken, gazetecilere Milli Savunma Bakanı Ercan Vuralhan'ın konuşmasına yetişmek üzere hemen gitmek zorunda olduğunu belirterek, "Her toplantıdan sonra açıklama >apmak mecburi mi? Genel gönişme yaptık, mahalli seçimleri şoyle bir goriiştuk. Olabilir mi, olamaz mı diye baktık. Daha incelememiz lazım" diye konuştu. Kandilli hkelesi açıldı Istanbul Haber Servisi Liberya bandırah bir geminin çarpması sonucu yıkılan Kandilli hkelesi, restorasyon ve onanm çalışmalanndan sonra hizmete açıldı. Açıtış nedeniyle düzenlenen törende konuşan Türkiye Denizcilik tşletmeleri Genel Mudürü Ahmet Yıldınm, iskelenin, 6 ayda yeniden yapıldığını ve betonarmeye dönüştürülmesi ve genişletilmesi için 225 milyon lira harcandtğını belirtti. ANAP Başkanlık Divanı'mn dünkü toplantısında, boş bulunan belediye başkanlıkları seçimleri ile 1989 yilı mart ayında yapılması gereken yerel seçimler tartışıldı. Yerel seçimlerin anayasa değişikliğine gidilmeksizin bu yıl sonbaharda yapılması eğilimi ortaya çıktı. ANKARA « umhuriyet Bürosu) ANAP Başkanlık Divanı'nda 1989 yılı mart ayı içerisinde yapılması gereken yerel seçimlerin bu yıl sonbaharda yapılması eğüımi ortaya çıktı. ANAP'hlar, boş bulunan yaklaşık 120 beiediye başkanlığı seçimleri ile, genel yerel seçimin birleştirilerek öne alınması için formul aramaya başladılar. ANAP Genel Başkan Başyardımcısı Mebmet Keçeciler, 8 ay için belediye başkanı seçilmesinin doğru olmadığını belirterek, "Artık buna bir çözüm bulmalıytz" dedi. ANAP Başkanlık Divanı'mn dunkü toplantısında, boş bulunan bele DGfflden Eyüp Aşık'a 'Nakşibendüik soruşturması Devlet Guvenlik Mahkemesi Savcı Yardımcısı Tevftk Hanalar, ANAP Genel Başkan Yardımcılanndan Thtbzot. Milletvekili Eyüp Aşık'ın "Ben Nakşibendiyim" biçimindeki açıklamalan konusunda somşturma açtu İzmir Anakent Belediye Başkanı Burhan özfatura ise, Eyüp Aştk'ın açıklamasını normal bulduğunu belirterek, "Bunu söylemesi gayet normal, başkalan 'ben dinsizim' diyebiliyorsa, o da söyler" dedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ANAP Genel Başkan Yardımcılanndan Eyüp Aşık hakkında "ben Nakşibendiyim" dediği gerekçesiyle .Ankara DGM Savalığı'nca soruşturma açıldı. Aşık'ın basın toplantısını izleyen gazetecilerin ifadesine başvurulacak. DGM savcıhğı, Aşık'ın düzenlediği basın toplantısında söylediği "Ben Nakşibendiyim, tarikatçılık düşüncesi suç değildir, ben Naksibendi kahramanı olmak istemiyorum" biçimindeki sözlerinde suç unsuru buldu. Savcı yardımcısı Tevfik Hancılar tarafından başlatılan soruşturmada, Aşık'ın basın toplantısında neler söylediği, hangi amaçla söylediği ve bu sözleri söylemekee herhangi bir kasıt taşıyıp taşımadığı araştırılmaya başlandı. DGM savcıhğı, milletvekili dokunulmazhğı nedeniyle Aşık'ın ifadesine başvurmadı ancak, toplantısını izleyen basın mensuplarını ifadelerine başvurmak amacıyla bugün DGM'ye çağırdı. Savcılık yetkilileri, Aşık'ın "tarikatçılığa" ilişkin sözlerinin Turk Ceza Yasası'nın 163. maddesi kapsamına girmedigıni belirttiler. Bu sözlerin tarıkatlann ortadan kaldırılmasına ilişkin yasaya aykın davranış niteliğinde olduğu belirtiliyor. Soruşturmanın geleceği için iki olasılıktan söz ediliyor. Yetkililer bunlardan birinin sonışturmanın tamamlanmasından sonra dosyanın Eyüp Aşık'ın dokunulmazhğının kaldınlması istemiyle Adale: Bakanlığı'na gönderilmesi olduğunu söylediler. Diğer olasılığın da Aşık'ın sözlerinin tarıkatlann kaldınlmasına ilişkin yasaya aykın olarak nitelenmesi halinde dosyanın görevsizlik kararı ile Ankara Cumhuriyet Savcılığı'na gönderilmesi olduğu belirtildi. kâlâde yogun vakit istiyor. " dedi. ANAP Genel Başkan Yardımcısı Eyüp Aşık'ın açıklamalan partinin bir kanadında tepkiyle karşılanırken sık sık "Urikalçıügı" gündeme gelen Anakent Belediye Başkanı Burhan Özfatura kendisine destek çıktı. Özfatura, Eyüp Aşık'ın açıklamalannın son derece "normal" olduğunu vur . gulayarak şunlan söyledi: "Eyüp Aşık Naksibendi olabilir. Bunu söylemesi gayet labüdir. Bir başka adam 'Ben dinsizim' diyebiliyorsa, hatta dinsizler için Radikal Parti kurmak istiyorsa,' Efendim, ben çocugumun nufus kâgıdına dinsiz yazdıramadım, ülkede dcmokraai yok.' d b t M b o n a o da toylcr. TiriaV ye arnk bu safhaya gdmeli. Bizim bir başkasım sevmemiz için mutlaka robol gibi aynı şeyleri paylasmamız mı gerekiyor? Hep dindarlara saidınlar oluyor. Adam bir pazar duası okuyunca bası derde giriyor. Bir belediye başkanı hopariörden pazar duası okudu diye DGM'de yargılanıyor." Özfatura, Eyup Aşık'ın "Başbakanın da Naksibendi olduğunu sanıyonun" sözleri üzerine de " O Başbakanın kendi özel hayatı. Bizim bildiğimiz kadanyla öyle bir olay yok. Varsa da o Başbakanın kendi proMemi. Hic önemli degil. Kişileria inançlanna da inançsızlıklanna da kimsenin kanşmaya hakkı yok" dedi. Gazeteciler de ifade verecek Umre ziyaretçileri dönüyor İSTANBUL (AA) Umre ziyareü için yaklaşık 1 ay önce Mekke'ye giden 4 kafıleden 2'si dün tstanbul'a döndü. 12 aralıkta Istanbul'dan aynlan ve 605 kişiden oluşan 4 kafile, Umre ziyaretini tamamlayarak Türkiye'ye giriş yaptı. Trafik kazaları: 6 ölü tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Menemen yakınlanndaki hemzemin geçitte Ankaralzmir ekspresi işçi taşıyan kamyoneti biçti, 4 kişi öldü, 3 kişi de yaralandı. Dün sabah saat 09.30 sıralarında Menemen 'e bağlı Koyundere köyü çıkışındaki hemzemin geçitte 1214 sefer sayılı Halil tbrahim Demirtaş ve Durmuş Güney yönetimindeki Ankaralzmir ekspresi, Faraç Akgun yönetimindeki Menemen'e mandalina işçisi götüren kamyonete çarptı. Ekspresi farkedip kamyonetten atlayan Balkıs Eroğlu isimli genç kız kazadan yara almaksıztn kurtulurken, Hatice Başaran (16), Selma Başaran (22), Fatma Para (59) ve soyadı belirlenemeyen 15 yaşmdaki Hülya isimli genç kız yaşamını yitirdi. Kazada yaralanan Şoför Faraç Akgün ve iki kadın işçi Menemen devlet hastanesinde tedavi altına alındı.. öte yandan tzmittstanbul otoyolunun Tavsanal mevkiindeki kazada, Temel Kabataş'ın yönetimindeki 61 AY598plakalı kamyon, arızalanan kamyonlarını yolun kenannda, karanhkta tamir etmeye çalısan Hüseyin Noyan (40) ile oğlu Kemal Noyan 'a (14) çarptı. Baba ile oğlunun olay yerinde öldiiğü kazada, kendilerine yardım eden Celal Atay adlı işçi de ağır yaralandı. Demirel meslek kunduşlannı savundıı 'Herkes dilini mi yutsun?' ANKARA' (Cnmhuriyel Burosu) DYP Genel Başkanı Soleyman Demirel, "Dertlerini anlatan meslek I kunıluşlannı siyaset yapıyor diye mahkemelere göruren bir blke demokratik sayılmaz" dedi. DYP lideri "Böyle bir Türkiye o«maz, yani dilini mi yutsun herkes? Bu teskilatlar ulke meseleleri hakkında gayct munis, gayet yapıcı beyanlar söytemeyip de ne yapacaUar? Kırdıklan yok, döktüldcri yok" diye konuştu. DYP Genel Başkanı Demirel, baa parti yöneticileri ile birlikte dün Ziraat Odalan Başkanı Osmao Özbek'i makamında ziyaret etti. Çiftçinin sonınlanna ilişkin görüşlerini açıklayan Demirel şöyle dedi: "Bu ülkede çahşan nufusnn yüzde 55'i gecimini tanmdan saglıyorsa, yuzde 55'i GSMH'den yuzde 19 pay ahyorsa mesde vardır. beri memleketlerde gecimini tanmdan saglayan nüfus yiızde 10'u gecmez, ABD'de bu rakam yıizde 5*in altındadır. Türkiye, tanmdaki nufusunu azaltmak mecburiyetindedir. köyden şehre goç bunun bir geregidir. Bir ülkede tanm. hava şartlanna tabi ise. o fukaralık demektir. Tıirkiye, fukaralıktan kurtulmak istivorsa, mutlaka lanmına çok iyi egilmeye mecburdur. Türkiye'de tanm mtsdesi bir sosyal meseledir." cirlikHe yumuşama >ANA (Cumhuriyet Güney tUeti Bürosu) încirlik Ossü'nde çalışan Türk işçilerin sorunlannı görüşmek üzere Adana'da bir araya gelen ABD'li Hölmes and Narver şirketiyle Harbtş Sendikası yetkililerinin bazı konularda anlaşmaya vardıklan bildirildi. Harbtş Genel Başkan Yardımcısı Çetin Soyak, 3'ü Amerikalı 2'si Türk olmak üzere 5 şirket yetkilisinin daha önce işten atılan Reşit Yeşil, Tahir Karslı ve Eyüp Aşkan 'ın işe döndürülmesini ve iş sağlığı konusunda önlem almayı kabul ettiklerini belirtti. PKK 4çobanı öldürdü MARDİN (Cumhuriyet) Nusaybin'de önceki gün ilkokul öğretmenı Adcm Akdenir'i olduren PKK militanları kaçarken karşılaştıklan dağda hayvan otlatan 4 çobanı da oldürdüler. Edinilen bilgiye göre, önceki gün Nusaybin üçesirün Dağiçi köyünde ilkokul öğretmeni Adem Akdeniz'i öldüren PKK militanları, cinayetten sonra kaçarken dağda hayvan otlatan Hüseyin Konınmaz (60) ile çocuklan Kenan Korunmaz (35), Nezir Korunmaz (30) ve tsmail Cihangiroğlu (20) adlı çobanlarla karşılaştılar. Otomaük silahlarla 4 çobanı öldüren PKK militanları kaçarak izlerini kaybettirdiler. Duygu Aykal bugün toprağa veriüyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Tedavi gördüğü ABD'de ölen Gürer Aykal'ın eşi Duygu Aykal'ın cenazesi, dün akşam Ankara'ya getirildi. tstanbul üzerinden Ankara Esenboğa Havaalam 'na getirilen Duygu Aykal'ın cenazesi, ailesi, yakınları ve sanatçı dostlan tarajmdan karştlandı. Aykal'ın cenazesi, bugün saat 10.30'da önce Devlet Oper ve Balesi'ne götürülecek. Burada yapılacak törenden sonra Maltepe Camisi'nde kılınacak öğle namazmın ardından, Cebeci Mezarlığı'nda toprağa verilecek. Özfatura: Aşık haklı i l Cumhurbaşkanı Kenan Evrerîin yeni yıi nedeniyle verdtji resepsiyonun U i k j n c j ^ ^ ^ d u n j ^ m yapıid, çankaya Köşku'ndeki resepsiyona Başbakan Turgut Özal, Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem, Oışişleri Bakanı Mesut Yılmaz, yabancı misyon şefleri, mitletveldBeri, bazı buiDkraSar, askeri erfcan ve gazBtelerin Ankara temsaciteri kadkJılar. Resepsiyona bazı milletvekiltemın smokin yerine koyu renk takım efctseterie gekflkteri «ktati c e M . Daha önce TBMM baskanbgınm buiçesi yetersiz otan partamentefiere smokin diktirme girisiminden vazgeçiMiği beürtildi. Davet sırasında Evren bir ara Başbakanm eşi Semra uzal ile sohbet ett. Evren'in, Semra Ozal1 dan, genel başkaru oMÛDu Turk Kadınını Guctendirme ve Tanıtma Vakti'nın AtaturVün annesi Zubeyde Hanımın antsına yaptıracaOı çeşmeler konusunda Mgi aMıft duyuMu. Semra Özal, "Zuoeyde Hanımın bir akar çeşme yaptırmak istefiı ok)uj)unu Mrendlk. Bunun üzerine kadın mimar ve heykettraşlar arasında bir proje yanşması acacağız. kazanan projelen Ankara, Istanbul ve Izmir'rJe gercekJesuTBceüiz. Daha sonra buiçemize gore bu çeşmeleri difller kenOenje de yaygırriastıracaOız" dedi. FotD muhabirterinin Cumhurbaşkanı ve Semra özal'm onlerinde sıralanarak fotoöra) çekmeleri üzerine Evren, "Oünya'mn hıçbır yerinde Myle itişme kakısma olmadıg^ için insanlar şaşınyor" dedi. Evren, gazetecilerin resepsiyonun ilk bölümunde bir saat kadar kaldıklannı, ama bu bolumde sadece 10 daküa içerde tutulmalan için talimat verdiğini soyiedi. Semra özal da Cumhurbaskanı'na 'Ben doj)um gunune sadece Anadohı Ajansı'nı çaflırrJım o kadar etratımrzı jörebitdik" dedi. (rotDğraf: AA) Curon'ifl 9 Izmir Anakent Belediye Başkanı Burhan Özfatura, ANAP Genel Başkan Yardımcısı Eyüp Aşık'ın Naksibendi" olduğunu açıklaması üzerine, "Bunu söylemesi gayet normal. Bir başka adam'Ben dinsizim' diyebiliyorsa, batta dinsizler için Radikal Parti kurmak istiyorsa, o da söyler" dedi. Kendısirun "Nakşibendi" olmadığmı belirten özfatura, "Tarikat lev Son seçimler ve kamuoyu araştırmaîan Parasız yutılı sınavlarına başvuru ANKARA (AA) Devlet parasız yatılı ilkokul sonu sınavı ile fen liseleri sınavı için 4 ocak tarihinde başlayan ' başyurular, 15 ocak cuma günü sona erecek. 7 mayıs tarihinde 67 il merkezinde gerçekleştirilecek devlet parasız yatılı ilkokul sonu sınavı için adaylarda, TC vatandaşı olmak; maddi imkânlardan yoksun bulunmak; sınıf tekrarlamamak; sınava gireceği öğretim yılında kınama cezasından, önceki yıllarda ise okuldan kısa süreli uzaklaştırma cezasından daha ağır bir ceza almamak koşullan aramyor. Adaylar, aday bildirim formu ve kılavuz ücreti olarak bin lira para ödeyecekler. Sonuçlar gerçeğe ne kadar yakın ğişmelerin yönünü, hızını, biçimini ortaya koyar. Tüm seçim araştırmalannın ortaya çıkardığı gibi, son oy kullanma anına kadar kararsız seçmen oranı da azımsanmayacak düzeydedir. Ancak araştırmalar, bu kararsız kitlenin yönelişlerini de saptamak ve bu saptamalara göre tüm kitlenin olası geçerli oy dağılımını sergilemek durumundadırlar. Böylece, zaman içindeki değişmeler, daha net izlenebileceği gibi, farklı araştırma bulguları da karşılaştınlabilirlik kazanmış olacaktır. 29 Kasım 1987 seçimleriyle ilgili, hemen hemen eşzamanlı yapılan ve iki ayn dönemi yansıtan d ö n kunıluşun araştırmalanndan, burada söz edilebilir. PtAR, KAMAR, KONDA ve VERİ tarafından gerçekleştirilen araştırmalann karşılaştınlabilir olması açısından, aşağıdaki tablo, kararsız seçmenlerin kararhlar gibi dağılacağı varsayımmdan hareket edilerek duzenlenmiştir: Etti 443 18,7 204 9.8 6.8 Kaua 43,0 20,9 17,2 100 8.0 Ettı 48,2 193 202 8,7 3,6 bM 42,0 223 203 83 7.1 ANAP SHP DYP OSP OİĞER 43,0 203 17,2 10,0 83 36,3 283 19.0 6,4 95 42,0 223 203 83 7.1 S«m< 41,4 2*3 19,6 7,7 7.0 2 8 Kasım seçimleri öncesinde çeşitli kuruluşlar gazeteler için kamuoyu araştırmaîan yaptılar. Aynı konuda ve hemen hemen aynı zamanda yapılan kamuoyu araştırmalarının, hata payları içinde benzer sonuçları vermesi beklenir. Eğer çıkan sonuçlar farkhysa, bufark, yaklaşım, model ve örnekleme hatalanndan kaynaklanabilir. SEZGİN TÜZÜN VERİAŞ. Kamuoyu araştırmalarının işlevi, kamuoyunun eğilimlenni en nesnel bıçimde saptamaktır. Son genel seçimler öncesinde yapılan araştırmalar, bu işlevi büyük ölçüde yerine getirmiştir. VERt AŞ'nin yöneticisi olarak bu yazıda, 29 Kasım 1987 milletvekili seçimlerine ilişkin yoklamalann genel bir dejerlendirmesini ve bunun yanında VERİ AŞ'nin, Cumhuriyet'te yayımlanan araştırmalarının bir analizini yapmaya çalışacağım. VERt AŞ, son seçimler dolayısıyla yaptığı kamuoyu araştırmalarında, sosyal bilimcilerin çok aşamalı tabakalı alan örneklemesi olarak andıklan bir örnekleme tekniği kullandı. Bu örnekleme şöyle yapıldı: Türkiye'nin 67 ili, 1961 seçimlerinden günümüze yapılan tüm genel milletvekili seçimleri açısından tek tek incelendi. Bu inceleme, Türkiye ortalamalarından sağ ve sol partilere doğru yöneliş göz önüne alınarak yapıldı. Ortaya 6 grup il çıktı. Ankara, tstanbul ve tzmir'in dışında geriye 19 il kaldı. Bu 19 il, dönem dönem bağımsızların büyük oranda oy aldığı illerdi. Bu iller, bağımsızlara yönelişleri ikinci plana ahnarak, sağ ve sol ağırhklı iller biçiminde kendi içlerinde 2'ye bölündü. 1982 anayasa oylaması, 1983 milletvekili seçimi ve 198S nüfus sayımı verilen göz önüne alınarak, her ilin seçmen sayılan hesaplandı. Böylece her gnıbun, toplam seçmenler içindeki ağırlıkları da belirlenmiş oluyordu. 1961'den günümüze incelenen 6 genel milletvekili seçim sonuçlarına göre belirlenen 8 grup ve üç büyük il (Ankara, tstanbul, İzmir); il merkezleri, ilçe merkezleri ve köyler olarak kendi içlerinde yeniden üçe bölündü. Böylece her grubun, üç alt bölümde 6 Kasım 1983 seçimlerinde ortaya çıkardığı partilere göre oy dağılımı da hesaplanmış oldu. Gelinen aşama, seçim öncesi kamuoyu araştırmalarında deneklerden bilgi derlenecek il, ilçe, mahalle ve köylerin saptanmasıydı. Her grupta bulunan il sayısına ve grubun seçmen ağırlığına göre, il seçimine yönelindi. Belirlenen çerçevede rasgele seçilen il sayısı 16 oldu. Her ilin içinde bulunduğu gruba ve yerleşim özelliğine göre, mahalle ve köylerin seçimine yönelindi. Bu seçimde, 6 Kasım 1983 seçimi sonuçları ölçüt olarak kullamldı. Son aşama, anket uygulaması yapılacak mahalle ve köylerde, denek seçıminde rastlanüsal örneklem tekniğini en sağhklı bıçımde uygulamaktı. Bu uygulama, alan koordinatörleri tarafından yerinde belirlenen, hane seçimi yoluyla gerçekleştirildi. Araştırmada, köylerde yalnızca erkeklerle, kentlerde de bir hanede kadın, bir hanede erkek seçmenle görüşülerek bilgi derlendi.Bu örnekleme planlaması ile gerçekleştirilen referandum araştırmasında, yüzde 52 (51,6) evet, ytlzde 48 (48,4) hayır oranlanyla oylama sonucuna (yüzde 1,4 sapma ile) çok yakın bir dağılım elde edildi. Referandum araştırmasından yaklaşık 1 ay sonra gerçekleştirilen seçim öncesi ilk oy dağılımı araştırmasında, seçmenlerin referandumda kullandıkları oylar da irdelendi. Elde edilen sonuç, yüzde 46,5 evet, yüzde 46,9 hayır, yuzde 6,6 oranında da "oy kullanmadım", "geçersiz oy kullandım", şeklinde gerçekleşti. Geçerli oylar açısından ise araştırmanın ortaya koyduğu referandum oy dağılımı; yüzde 49,8 evet, yüzde 50,2 hayır biçiminde bulundu. Artı/eksi yüzde 3 hata payıyla yapılan (% 99 güven düzeyinde) araştırmada, binde 4 hata ile referandum sonuçlan doğru Olçülmüştü. 393 235 19.0 85 9,2 HAft 6,7 75 13 •3.6 0,6 KAMAR1 *MU# •0.6 2,2 1.2 2,0 •0,7 13 •06 0,2 01 2,1 İntihar eden işçinin belediyeden ricası: "Gecekondumu yıkmayın" GEBZE (AA) Gebze Beylikbağı mahallesinde 3 çocuk babası intihar etti. 5 Kümeevler 243 numaralı evinde, önceki gece kendini asarak intihar eden Cevat Bolat'ın (32), 2 aydır issiz olduğu ve mali sıkıntı içinde bulunduğu bildirildi. Ailesini tstanbul'da bir yakınının düğününe gönderen Cevat Bolat'ın, intihar etmeden önce, "Belediyeden ricam çocuklanmın gecekondusunu yıkmasınlar ve cenazemı kaldırsınlar. tntiharımdan kimse sorumlu değildir" şeklinde bir yazı bıraktığt öğrenildi. nri 535 18.1 143 63 6,7 52,2 21.1 145 63 53 508 15.6 183 12.2 502 22.6 15.1 6,6 55 ANAP SHP DYP DSP DİĞER PtAR tarafından TV propaganda konuşmalan öncesi ve sonrası gerçekleştirilen iki araştırma arasında çok önemli farklüıklar ortaya çıkmaktadır tlk farklılık, ANAP ve DSP'nin çok önemli oranda oy yitirmesi, ikincisi ise SHP'nin büyük bir sıçramayla oy oranını önemli duzeyde arttırmasıdır. DYP ve diğer partiler de oy kazanmışlardır. KAMAR'ın son araştırması iki ayn sonuç veriyor. Birincisinde, yüzde 4.2 orarundaki kararsızlar, kararlılar gibi dağıtüıyor. Bu durumda son hafta içinde yalnızca SHP oy kazanırken, tüm diğer partiler, az da olsa oy yitirmektedir. tkincisinde ise kararsızlann ANAP ve SHP dışındaki panilere yöneleceği gibi tartışılabilir bir varsayımla, bu oylar DYP (0.8 puan), DSP (1.0 puan) ve diğer (2.4) partiler arasında dağıtılmakta. Bu dağıtımla, ANAP ve DYP'nin oylan azalırken, tüm diğer partilerinki yükseliyor. Ankara büromuza bomba ihbarı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Çankaya Emniyet Amirliği'ne yapılan bomba ihbarı üzerine, arama yapıldı. Çankaya Emniyet Amirliği'ne dün saat 15.30'da bir erkek tarafından telefon edilerek Cumhuriyet gazetesi Ankara bürosuna bomba konulduğu ihbar edildi. İhbar üzerine Emniyet Mudüriüğü'ne bağlı bir bomba ekibi 15.45'te Cumhuriyet gazetesine gelerek bomba araması yaptı. Arama sonucu bombaya rastlanılmadı. Bomba imha ekibi durumu bir tutanakla saptadı. Emniyet yetkilileri ihbar olayımn araştınldığını belirterek, "Bomba ihbarım yapan kişiyi bulmaya çalışıyoruz. Henüz olaya ilişkin herhangi bir ipucu bulunamadı. Ancak olayı araştırmaya devam ediyoruz" dediler 550 milyonluk uyuşturucu madde tstanbul Haber Servisi Avrupa'ya mal göturmekte olan bir tran TIR 'ında dış piyasa değeri yaklaşık 550 milyon lira olan uyuşturucu madde ele geçirildi. tstanbul Emniyet Narkotik Şube Müdürlugu'nden verilen bilgiye göre, yapılan istihbarat çalışmalan sonucunda TEH676769/80 plakalı tran TIR'ı, 7 ocak günü Sarıyer Kireçburnu'nda durdurularak arandı. Aramada TIR'm yedek lastiğine gizlenmiş biçimde dış piyasa değeri yaklaşık 550 milyon lira olan afyon sakızı bulundu. Aracın kendisine ait olduğu belirlenen TIR sürücüsü Mohammad Amınzadeh ise yakalanarak gözaltına alındı. Tabloda, ekim ve kasım aylarında gerçekleştirilmiş 8 araştırma yer alıyor. Ekim ayında yapılan araştırmalardan ikisinin anket uygulaması (PİARVERİ), ' ilk hafta içinde, diğer ikisinin (KAMARKONDA) anket uygulaması da ikinci haftada gercekleştirilmiştir. Kasım ayı araştırmaîan ise TV propaganda konuşmalan öncesi bulguları yansıtmaktadır. Araştırmaların bulgularıru özetleyecek olursak; 1. Ekim ayının ilk yarısında ilk üç parti ANAPDYPSHP biçiminde sıralanırken (KONDA hariç), kasım ayında TV propaganda konuşmaUrı öncesinde ilk üç partinin sırası ANAPSHPDYP biçimine dönüştü. 2. ANAP, TV propaganda konuşmalanna kadar olan dönemde önemli bir oy kaybına uğramadı (KAMAR hariç). 3. SHP, zaman içinde oy kazanan parti görünümündeydi. Bu dönemdeki SHP'nin oy kazanımı PİAR'a göre 2,2 puan, KAMAR ve KONDA'ya göre 3 puan, VERt'ye göre ise 7 puan düzeyindeydi. 4. DYP, PİAR ve VERl'ye göre TV propaganda konuşmaları dönemine 3,2 puanhk oy kaybıyla gelirken, KAMAR ve KONDA'nın bulgulan, DYP'de önemli bir oy yitimi ya da kazanımı olmadığını ortaya koyuyordu. 5. DSP, VERl'ye göre hızlı bir oy düşüşüyle karşı karşıyayken, KAMAR ve KONDA'nın bulgulan bu oy kaybının çok küçük olduğunu, PİAR'ın bulguları ise DSP için oy yitimi olmadığını gösteriyordu. 6. KAMAR, KONDA ve VERt'ye göre, TV propaganda konuşmalan öncesi DSP'nin yuzde 10'luk barajın altında kalacağı görünümü ortaya çıkarken, PİAR'a göre DSP'nin barajı aşma olasılığının güçlu olduğu görülüyordu. 7. DİGER partiler üç araştırma kuruluşuna göre oylarını arttınrken KONDA'ya göre oy yitirmekteydiler. 8. PİAR'a göre sol partilere verilecek oylar 28.5'ten 30.9'a, KAMAR'a göre 28'den 30.6'ya, KONDA'ya göre 25'ten 27.4'e, VERl'ye göre de 27.8'den 29.2'ye yükselmekteydi. Sekiz noktada özetlenen bulgular, araştırma kuruluşlarının oylannın sağ ve sol partiler arasındaki dağılımı açısından (hata payları içinde kalan farklarla) benzer sonuçlar elde ettiklerini gösteriyor. Araştırma bulgulannın önemli oranda farklılaştığı nokta ise sağ ve sol oyların sağdaki ve soldaki partiler arasındaki dağılımı. TV propaganda konuşmalan öncesi bulgulannı temel aldığımızda, bir yanda PİAR ile KAMAR'ın, öte yanda KONDA ile VERİ'nin elde ettiği oy dağılımlanmn benzer eğilimleri sergilediğini söylemek mümkün. Ekim ayı bulguları için de aynı benzerlikten söz edilebilir. VERİ'nin bulgulan ve seçim sonuçları TV propaganda konuşmalan öncesinde yapılan son araştırmada elde ettiğimiz oy dağılımı ile seçim sonuçları arasındaki farklar, aşağıdaki tabloda sergilenmektedir: F«t ANAP SHP DYP OSP OİĞER 502 223 15,1 6,6 55 100.0 363 243 19,2 85 11,2 10O0 135 2,2 4.1 U9 5.7 VERt'nin bulgulannın seçimlerden bir hafta önceki eğilimleri doğru olarak yansıttığını varsayarsak: ANAP'ın son haftadaki oy kaybı 13.9 puan. Geçerli oy kullanan toplam seçmenlerin yüzde 13.9'u, son hafta içinde ANAP'a oy vermekten vazgeçerek, büyük bir kısmı diğer sağ panilere (yüzde 9.8'lik kesimi), az bir bölümü de sol partilere (yüzde 4.1'lik kesimi) yöneliyor. Bu gerçek olabilir mi? Bu sorunun olası iki yanıtı var. Birincisi, olabilir çünkü: 1. 26 Kasım 1987 tarihinde Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan araştırma bulgulanmız arasında belirtildiği gibi seçmenlerin yüzde 18'i başka bir partiye de oy vermeyi düşünmüş olan, "oynak" bir kesim otuşturuyor. 2. Oylamadan önceki son hafta, munalefet partilerinin propaganda çabalarının en yoğunlaştığı dönem olmuştur. Son hafta içinde önceki döneme nazaran TV'de siyasi partilere aynlan yer, muhalefet partileri lehine, ANAP aleyhine önemli ölçüde değişmiştir. Demirel, Erbakan ve Türkeş TV'den ilk kez 1980 öncesi seçmenlerine seslenerek, kendi partilerinin çatısı altında toplanmaları çağrısını yapmışlardır. tkinci olası yanıt olumsuzdur: 1. Son hafta içindeki propaganda çalışmalan böylesine büyük (yaklaşık rç> 14) bir oy kaymasım açıklayamaz. örneğin, PİAR araştırmaîan bu kaymanın */t 7 dolayında olduğuna isaret etmektedir. KAMAR araştırmaJanna göre 1» 12 dolayındadır. 2. Dolayısıyla, VERt'nin bulgulan ile seçim sonuçlan arasındaki fark, yalnızca araştırmanın seçimden bir hafta önce yapılmış olmasıyla açıklanamaz. Sapmanın, örneklem hatasından kaynaklanması olasıdır. TV propaganda konuşmalan sonrası 22 Kasım 1987'de başlayan televizyondaki propaganda konuşmaları sonrası nda seçim araştırmalannı üç kuruluş sürdürdü. PİAR bu araştırmayı Türkiye ölçeğinde gerçekleştirdi. KAMAR ve KONDA ise, araştırnıalarını yalnızca IstanbuPda yaptılar. KONDA, tstanbul ölçeğinde gerçekleştirdiği araştırmanın bulgulannı yayımlarken, KAMAR, tstanbul'da yaptığı araştırmanın sonuçlannı Türkiye'ye genelledi. PtAR ve KAMAR tarafından TV propaganda konuşmalan sonrasında gerçekleştirilen araştırmaların değişim açısından sergiledikleri tek ortak nokta, SHP'nin TV propaganda konuşmalarından kârlı çıktığıdır. Bunun dışındaki tüm noktalar, çelişik görünümler sergiliyor. Aşağıdaki tabloda, PİAR ve KAMAR tarafından, TV propaganda konuşmalan öncesi ve sonrası yapılan araştırmalann saptadığı oy dağılımı sergilenmektedir: tnöniVnün kabulleri ANKARA (AA) SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, Polonya Büyükeiçisi Mirostaw Talasz, ŞUi Büyükelçisi Sandoval Velasguez ve Federal Almanya Maslahatgüzan Her Reicherbaum, Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği yöneticileri, kapatılan TÖBDER'in Başkanı Ali Bozkurt, kapatılan TÖS Başkanı Feyzullah Ertuğrul ve kapatılan tlkSen Başkanı Kenan Keleş'i TBMM'deki çalışma odasında ayn ayn kabul etti. Şili ve Polonya Büyükelçileri ile Federal Almanya Maslahatgüzan, Erdal Inönü'yü seçimlerden sonra kutlamak amacıyla nezaket ziyaretinde bulunduklarmı belirttiler. 29 Kasım 1987 seçimlerine ilişkin araştırmalar 29 Kasım 1987'de yapılan erken genel milletvekili seçimleri öncesinde çeşitli kuruluşlar, gazeteler için kamuoyu araştırmaîan yaptılar. Aynı konuyu araştıran ve eşzamanlı yapılan kamuoyu araştırmalarının, yöntemleri birbirinden farklı da olsa, hata payları içinde benzer sonuçlan vermesi beklenir Eğer eşzamanlı ve aynı konuyu araştıran kamuoyu araştırmaîan, öngörülen hata payları ötesinde farklı sonuçları veriyorsa farklılık, yaklaşım, model ve örnekleme hatalanndan kaynaklanabilir. Tüm toplumsal araştırmalar, araştırmanın bilgilerinin derlendiği andaki durumu yansıtır. Bazı toplumsal konularda, değişmcnin hızı diğer konulara göre daha yavaş olabilir. Ancak seçmen eğilimleri, seçmenin sandık başına gidişine kadar değişmeler gösterebilir. Bu nedenle de tek bir seçim araştırması yerine, belirli zaman aralıklarıyla araştırmaların yinelenmesi, bu de Sonuç Araştırma bulgularımızdaki sapmalann örnekleme hatasından kr.ynaklarap kaynaklanmadığını, alt yerleşim birimleri aynmında, kesin seçim sonuçlarının yayımlanmasından sonra ayrıntılı olarak irdeleyebileceğiz. Bu irdeleme sonunda, ileriki araştırmalanmız için örnekleme planırruzı geliştirme gereği söz konusu olabilir. Aynca bu deneyim, seçim araştırmalannın sonucu en yakın bir şekilde verebilmesi açısından, yoklamanın oylama anına en yakın bir zamanda gerçekleştirilmesi gereğini vurguluyor. Bunun yanında, öngörülen hata payının düşurülmcsi; küçük partilerin oy oranlarının da gerçeğe yakın bir biçimde saptanabilmesi açısından da örneklemin büyütülmesi bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır.