Katalog

LrmeiMieşe ha,ırumada L1SE SONLM* " t>lul > BEKLEMFL1LLR I. Aşama 21 Eylul II Aşama 5 Ekım Merke^ 52' V2 II $ehzadebi.}i S22 75 74 Bukırkoi 572 6lı ?4 kar* 2019 KAVRAM DERSANESÎ Cumhuriyet 64. Yd; Sayı: 22635 Kurucusu: Yunus Nadi 175 TL. <KDV*W 1 Eylül 1987 Salı DQŞTLAR ' JÜRO :tno.^hes Daktîkviîheapu mak^elerfeajış v Erken seçim kokusıı ANKARÂ'dan YALCM CUHEYT ARCAYUREK vaııyor UÇ SENARYO Evet çıkarsa: ANAP'ın referandum sonucu ne olursa olsun erken seçime gitme olasılığı artıyor Solda Birlik Zor SHP'lilerle DSP'lUer köyler, kasabalar, kentlerde eskisi gibi "diişman kardeşler" değil. Tersine artık "el ele dolaşıyorlar," Ama tabandaki bu hareket, Ankara'ya, tnönü ve Ecevit'e hemen hiç yansımıyor. ANKARA Sosyal demokrallar nerede?.. Referandum kampanyası boyunca, hemen herkesın sorduğu soru bu: "Sosyal demokratlar nerede?".. Son lstanbul mıüngine dek, herkes her yerde SHP'yi aradı. SHP kampanyada ağırlığını pek hıssetiıremıyor. Buna karşın, Bülent Ecevit de, "kendisinin yaptığı açıklama ile kabul ettiğigibi", 1980 oncesıne oranla "büyük kalabahklar ytrine kuçük topluluklara" seslenmek zorunda kalıyor. SHP ve DSP referandum kampanyasındaki sağ parlılere göre gerıde kalırken, akıliardan hiç çıkmayan soru herkesın kafasmda yemden ve yenıden bıçımlenıyor: "Halkoylaması sola ne getirecek?.. Halkoylaması sonrasında SHP ile DSP birleşecek mi?.." Yurdun dort bıryamnda on beş gtindur edindığimız ızlenım ve on beş gundur yanıtım aradığı• (Arkası Sa. 8, Sü. Vdej Son Haftada Başkent Weinberger da Özal'a mektup yolladı Askeri ihalede mesaj savaşı ABD Dışışlen Bakanı, Başbakan Özal'a yolladığı mektupta, ihalenin Amerikan FMC'ye verilmesınin TurkABD Uişkilerini olumlu etkileyeceğini vurguladı. Savunma Sanayisi tcra Komitesi'nin geçen hafta sonu ıhaleyi görüşmek uzere yaptığı toplantıya katılan iist duzeyde bir yetkıli, "politik bir karar olmaması durumunda ihaleyi ABD'li firmamn kazanacağını" öne sürdü. Trilyonluk projenin bir parçası olan 105 mm.'lik top modernizasyonu ve üretimı ıhalesinı Rhemmetall kazandı. Ekonoml'de îraıulaıı misilleme 45 günlük bir aradan sonra Körfez'de tanker saldırılarmı yeniden başlatan Irak, önceki akşam da 2 tankere saldırdı. Bu saldınlar açıklandığı sırada Hürmüz boğazı yakınlarında Cebel Ali adlı bir Kuveyt tankerine bir îran hücumbotu ateş açtı. Tanker hafıf yara aldı. Böylece lran'ın beklenen misillemesi gerçekleşmiş oldu. ABD henüz tepki göstermedi. îranlı yetkililer, ayrıca Bağdat'a füze saldırıları düzenleyeceklerini de bildirdiler. Muhalefet, ozellikle de Demirelli DYP, ANAP'ın Meclis grubunu zorlayacak. Özal neden cumartesi günii önemli özal, hukumette ve parti açıklamalar yapacağmı söyledi? ANAP'ta ıçinde çıkması muhtemel \>e hükümette özal'ın "önemli karışıklıkları bastırmak için açıklamalar"ının ne olacağmı kimse hemen erken seçime bilmiyor. gidebilir, seçım bu yıl yapılabilir. ANKARA Başbakan özal, TV'de daha "tabtt" olabilirdi. Kitlelenn aylardır dınlediği, so Hayır çıkarsa: Hem yasaklarm kalkmamcsıyla, nunda kamksadığı savlanna yeni bakış açısı getihem de bütun parti ve rebilirdi. Çevresi, TV'de gOrününce pek çok şeyi değişti gazetelere karşı yuruttuğü rebileceğine inanan özal'ın on dakikalık konuşma "hayır" kampanyasımn için daha Once uzun uzadıya "prova" yaptığını başanya ulaşmasıyla iyice söylüyor. Her cümlede hangi ntimik ve el kol hagüçlenecek olan Özal'ın reketıyle daha etkileyıcı olacağmı önceden hesap erken seçime gitme olasılığı lamanın ekranda yanlıs sonuçlar verdiği böylece artıyor. ortaya çıkıyor. Oysa Özal'ın ekrandaki başarısı, Her iki dnrnmda da: "tabii davranmasından" kaynaklanıyordu. özal, referandum sonucu TV konuşmasmm tek çarpıcı yam, son konusmasındc "önemli açıklamalar"yapacağmı duyurbelli olmazdan önce masıydı. Kulis, gece yanlanna dek bu duyurunun düzenlemeyi kararlaştırdığı olası içeriği üzerinde durdu. Aklafazla birşey gelBakanlar Kurulu (Arkası Sa. 8, 5ü. Tde) toplantısmdan erken seçım karannı çıkartabılir. Böylece özal, yasaklarm kalkması durumunda, Demirel'den korkmadığını gösterebilir ya da yasaklar kalkmazsa bir şey kaybetmiş olmazANKARA (Cumhuriyet Burosu) Iktıdardaki ANAP ile muhalefetteki SHP, DYP, DSP \e Refah Pamsi'nde, şımdiden referandum sonrasının hazırlıklan başladı. Muhalefet partılerıne ve çeşıtli sıyasi uzmanlara gore, referandum sonucu ne olursa olsun Başbakan Turgut Özal'ın bu yıl içınde bır erken genel seçime gitmesi, buyuk bır ıhtimal olarak göruluyor. Ancak bazı sıyası gozlemcıler ise, Başbakan Özal'ın referandumdan "evet" çıkmasına kendisim hazırladığını, bu nedenle yasaklann kalkmasından sonra bir sure bekleyip erken genel seçim karan almasının beklendiğıni vurguluyorlar. Başkent kulislerınde bu değerlendirmeler yapıhrken, Başbakan Turgut Özal'ın once(Arkası Sa. & Sü. 4yde) !' Bulgar atlet Christo Markov 3 adım atlamada 17.92'tik derecesiyle yeni bir Avrupa rekoru kırdı. (Telefoto: REUTER) DÜNYA ŞAMPÎYONASI İran, Körfez'de bir Kuveyt tankerine saldırdı; Irak 2 tanker daha vurdu Dış Haberler Servisi Irak, Körfez'de 2 gemi daha vururken, gunlerdir misilleme vapacağını bildıren İran, dun Basra Korfezı'nin güneyinde bir Kuveyt tankerine saldm duzenledı. Denizcilik kaynaklarının bildirdiğine göre, Kuveyt'e ak 24 bin tonluk Cebel Ali şilebi dün sabah Hurmuz boğazı yakınlarında Birleşik Arap Emirlıkleri'ne dahil beş emirlikten biri olan Um ElKavain açıklannda bir İran (Arkası Sa. 13, Sü. Tdel Atletizm şöleni B i g B e n : Bütün dünya Kanadalı Ben Johnson'un 100 metrede fcırdığı inanılmaz rekoru konuşuyor. O gün Roma Olimpiyat Stadyumu'nda bulunanlat Ben Johnson'la birlikte "tarihe geçti." ,, HM A U U rekorsokunu anlatıyor 14. Sayfada I CL L Ç \ , Zaman töneli: Ben Johnson, yarıştan sonra, "Bu rekoru, 50 yıl ben hariç, hiç kimse kıramaz" dedi. Bu sempatik siyah atlete hak vermemek elde değil. CONEYT KDRYÛREK yanşı daftMtMdlffyor 14. Saytada ÖZAL: ÎLK DEFA HALKIN FÎKRİ SORULACAK ECEVÎT DEMOKRASÎDE UZLAŞMA ÇIĞIRI AÇILDI ÖZDALGA: BOL BOL 'EVET'E BASAL1M 67. sayfatarda DEMİREL: BU DEVRİ KAPATALM 11. Sayfada DGM 2000'e Doğru için toplatma kararıverdi Ataturk'ün Kurtlere ozerklık vermek istediği yolunda yazı ve belgelerin yer aldığı 2000'e Doğru dergısinin son sayısının dağıtımı, henüz piyasaya çıkmadan DGM savalığınca durdurulmuştu. lstanbul Haber Servisi "Ataturk'ün Kurtlere ozerklik vermek istediği" yolundaki yazı ve belgelerin yer aldığı 2000'e Doğru dergisinın son sayısı için, dağıtımının durdurulmasının üzerinden 48 saat geçtikten sonra, DGM, toplatma karan verdi. 2000'e Doğru dergisindeki yazılarm TCK'nın 142/3 ve 312/2. maddelennı ihlal ettiğini öne suren nöbetçi savcı Cematettin Çetin,geçen cumartesıgünu derginin dagıtımını durdurmuş ve resmi tatıl olması nedeniyle karar alması içn dosyayı DGM yedek hâkimi Fikret Uluç'a iletmişti. Yedek hâkim Fikret Uluç, basm yasasımn ek 1/2. maddesini uygulayarak derginin dağıumım (Arkası Sa. 13, Sü. 4te) KADINLAR CUMA NAMAZINDA Hthran'da cuma namazlannda okunan hutbe, sık sık "Amerika'ya olum", "İsrail'e ölüm" ve "Sovyetler'e ölüm" tezahüranyla destekleniyor. Cuma namaunı küanlann önemli bölümunüfotoğrafta görülen kadınlar olusturuyor. Ancak, her tür kozmetik eşyası satan dükkunlann içi ve önü de kadmlarla dolu. Ve kozrnetik sanaytinin ürünlerine ilgi duyan kadmlan dış göruntulerinden, giysüerinden ayırt edebümek olanaksız. (Fotoğraf: RIZA EZER) Uygar bir askeri cezaevi: Ejrzinean Org. Yindbeşoglu: Içeridekiler kardeşimiz, hatta evladımız kabul ettiğimiz kişilerdir. Bu arkadaşlann rahat ve huzur içinde olması bizim için insanlık görevidir. Tüzük aynı ama...: Erzincan Askeri Cezaevi 'nde mahkumlara diğer askeri cezaevlerinde verilmeyen radyo ve teyp veriliyor, sağltk sorunlan çözülüyor, TV istenilen saate kadar izlenebiliyor, uyku saatleri dışında saz çalma izni var, yasaklanmış olanlann dışında tüm kitap, dergi ve gazeteler alınıyor. 10. Sayfada OKULLARDA KA YITLAR BUGÜN BAŞLIYOR MİLLÎ EĞİTİMDE HUZURSUZLUK 11. Sayfada Bugün Salı Salı'yı Spor'a ayırın Basketbol: İstanbuVda Avrupa Baskeîbol Şampiyonası heyecanı. Futbol vs. Politika: Ligin Vitrinler dolu, halkta para yok Tahran'ı boydan boya kateden Veli Asr caddesindeki vitrinler Christian Dior, Yves Saint Laurent markalı ürünler; Lanyin ya da Pierre Cardin'in gömlekleri, kosîümleri; Marantz marka müzik setleri, Japon fotoğraf sanayisinin son ürünleri ile dolu ama parası olana. İran'ın ortadireğinin cebinde ise genellikle para yok. CENGİZ ÇANDAR Yoğun dıptomatık trafığın yenni Körfez Savaşı'nda ani ve tehhkeh bir urmanmaya bırakması için sanki bızim Tahran'dan ayrümamız gerekıyormuş Irak, cumartesi günu başlattığı "Buyuk deniz hedeflerine saldın"lara devam edıyor. lran'ın da dun BAE açıklarında bir Kuveyt şılebine saldırması Körfez macerasmm bihnrnez sonuçlara doğru tırmandığını belgeledı. lran'ın misilleme yapması kaçınılmaz olduğuna göre, Irak saldınsının sürmesı halınde nusilleme boyutlannın ne olacağı da kocaman bir soru işareti. Acaba, tran, Amerikan bayrağı taşıyan Kuveyt gemılerine ya da Suudi petrol tesısîerine dek misilleme saldınlannı tırmandıracak mı? Anlaşüabildiği kadanyla, iran yö Güvenhk Konseyı kararının uygulannetimı, gerek ABD EMşişleri Muste ması doğrultusunda uluslararası oyşarı Michael Armacost'un, gerekse birliginı de harekete geçırebilir. Bu nedenle, Devnm Muhafızlan tngiltere Dışışlen Bakanı Sır Geoffre> Howe'un Irak'ın savaşı tırmandır Bakanı Mubsin Refıkdost'un "B»ğmasından kaygı du\an açıklamalannı dat'ı fuze saldınlanjl* yerie bir değerlendınyorlar. Her ikı yetkıli de, ederiz" tehdıdi daha geçerlı bir miIrak'ın saldınlannı tırmandınnasının silleme yöntemı olarak gözüküyor. ve bir İran muhtemel mısilletnesın Gerçı, bu da 598'in "yerleşim merden kaygı duyduklarını behrtmekle kederine saldınyı kmayan" ve üstebiılikte, ortaya çıkan bu tehlikelı du lik tran'ın olumlu bulduğu hukmüyle rumun BM Guvenlik Konseyi'nin 598 ters duşer ama belki Tahran açısınsayıb kararının bir an önce uygulan dan tırmanmayı Körfez'de kabullenmasının kaçınılmazlığını da vurgula mek yerıne savaşı Bağdat'a taşımak tercihe şayan olabilır. dılar. İran, savaştakı son tırmanışta lran ise bu kararın uygulanması Irak'ın petrol ıhracatına yönelık salnı istemıyor. Bu durumda, Irak sal dırüanna hedef olurken \e bu tırdınlanna Körfez'de bir mısilleme manma ABD ile kendisim bır çatışABD ile savaşa tutusma nskinı taşıdığı gibi, ateşkesi öngören S98 sayılı (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) • Filipinler yattşmadı Asken oğrenaler, darbecılerle dayanışma ıçın açlık grevıne başladı. 3. Sayfada • Vanunu Nobel adayi: Isratl'ın nükleer sırlarını açıkladığı ıçın tutuklanan ve yargılanmasma baştanan Vanunu hobel Barış Ödulu 'ne aday gosterıldı 3. Sayfada • EdinburgrVda Glasnost': llk kez bır Sovyet lıden festıvale mesaj gonderdı. Gorbaçov, "Nukteer çağ ortamında dunya kulturunun korunması vazgeçilmez bır onem laşıyor," dedı. 5. Sayfada Tahran'da Körfez ve Mekke (3) takımlan artü,Özal ne kazandı? Cumhuriyet Spor bugün ve her salı Cumhuriyet'le birlikte. ABD ve Sovyetler orta menzilli füzeler konusunda iyimser Nükleer anlaşma ufııkta göründü Amerikan ABC televizyonunun programında konuşan ABD Silahsızlanma Heyeti Başkanı Ma> Kampelman ve SBKP Merkez Komitesi üyesi Vitali Surkin, yakında anlaşmaya varılabileceğini söylediler. Sovyetlerin nükleer deneme ile ilgili ABD denetimini kabul ettiği bildiriliyor. 3. Sayfada SOVYET TEMSİLCÎ ANKARA'DA 3.Sayfada Körfez Tam Bir Banrt Fıçısı IVörfez, 46 günlük bir aradan sonra Irak'ın İran'dan petrol taşıyan tankerlere saldınlara yeniden başlaması ve iran'ın da buna misilleme yapacağmı açıklamasıyla yeniden tehlikeli biçimde ısındı. Son 48 saatte kendisim gösteren tırmanmanın önü alınmazsa, uluslararası barış ve guvenlik ciddl tehditler altına gırebılır. Tahran'a gidip on gün kalan Cengiz Çandar, İranlı yetkılilerden edindiği izlenimleri naklederken, Humeyni rejiminin ABD ile bir savaşa sürüklenmek konusunda istekli olmadığına ışaret edıyor. Ancak, lran'ın kaçınılmaz bir savaşa da sırtını dönmeyecek bir psikoloji içinde olduğunun altını çiziyor. Iranlılar, Körfez gerginliğinı yedi yıldır Irak ile sürdurdükleri savaştan ayırmak istıyorlar. Tahran'a göre Körfez, uluslararası seyir öz(Arkaa Sa. S, Sü. l'dej • Çağdaş sanat sergileri. lstanbul Kultur ve Sanal Vakfı'nca duzenlenen Uluslararası lstanbul Çağdaş Sanat Sergileri Aya Irını ve Mımar Sman Hamamı 'nda açılacak. 5. Sayfada • Mutfaktaki yangın: Mutfak harcamalan ağustos ayındd yuzde 2.9 yukseldı. Sebze vuzde 14'luk artışla bınncı sırada Ekonomi'de • Tasarruf Cephesi: Geçen ay 100 bm lıralık yatırıma ancak 530 lıra veren Cumhuriyet Altını tahttan tndı. Bazı hısse senetlerı yuzde 100'e varan kazanç sağladı. Ekonomi'de • Aday kadro açıklandt: Mıllı Takım Teknık Dırektöru Mustafa Denızlı'nın tngiltere maçı ıçın belırledıği aday kadroda 12 Galatasaraylı futbolcu yer alıyor. Spor'da UĞURMUMCU GOZLEM Ne Diyecek? Başbakan özal, önceki gün televizyonda 5 eylüldeki konuşmasında "çok önemli açıklamalar yapabıleceğini" söyledi. "Ne diyecek, ne açıklayacak" acaba? Belki de "Evet çıkarsa bırakır giderim" mi diyecek? Ne diyecek? "Ben olmazsam ordu müdahale mi edet" diye milleti korkutacak, ne yapacak? (Arkası Sa. 13, Su. 7'de) HASAN CEMAL