Katalog

SÖYLEV (Cilt 12) Haarlayan: Hıfzı V. Velidedeoğlu 16. bası, 2100 lira (KDV içinde) Çagdaş Yaymlan, Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlutsianbul Cumhu 63. Yıl; Sayı: 22493 Kurucusu: Yunus Nadi Zirve: Yunanistan Başbakam Papandreu, Ankara ile Atina arasındaki "mesaj" alışverişinden sonra görügmelerin başlayabileceğini söyledi ve özal'la bir "zirve" konusundaki soruyu, "Bu Lahey konusunda bir anlaşmaya varma ön şartıyla olabilir" şeklinde yanıtladı. i ÖZ TÜRKÇE SÖZLUK C Ali Püsküliü^ğlu GenifletUmif 8. bası, 2.500 /fo IKDV içinde) Çağdas Yayınltn, Türkocağı Cad. 39M1 Cajktoğlutsıanbul 150 TL. T Nisan 1987 Salı Atiııa yoklııyor ANKARA (Comhuriytt Birosa) SHP Genel Başkanı Erdm] tnöno, Sosyalist Enternasyonal Konsey toplantısına katılmak üzere bugün ltalya'nın baskenti Roma'ya gidiyor. Inönü, Ege sorununun da gündeme geleeegi toplantıda Yunanistan'dan gözlemci olarak katüacak olan PASOK temsilcisi ile de görüşerek iki ülke arasındaki sonınlar konusunda görüş alışverişinde bulunacağını söyiedi. ErdaJ Inönü, dün aynca Basbakan Turgnt özal ile yaptıgı görüşmede Ege konusundaki son durum hakkında bilgj aldı. Görüsmeden sonra sonılan yanıtlayan lnönü, "Utasal poUtlka sdz konusn otdBtunda kendi göıüşlerimi smkh tntarak, OIOMI çıkaıian kornmanın yolanu da göftetccetiz dbet" dedi. ErdaJ tnönü, dün Ankara'da gazetecüerin Sosyalist Enternasyonal toplantısıyla ügili sorulannı yanıtlarken, toplantıda, PASOK temsilcisi ile görüşme talebinde bulunmanın yanı sıra ban ikili temaslarda da bulunacağını söyledi. lnönü, TürkYunan ilişkilerinin çözümüne Sosyalist Enternasyonal'in katkja konusunda, "Ejer Papaadrea taükflmeti dddi bir IsbirUfti niyeti tajıyona, berkefin katkn ol«r" şeklinde konuştu. (Arkası Sa. 11, Su. l'de) PapandreıuLahey'e gitmekte anlaşırsak Özal'la zirveye vanm Inönü, Ege sorununu Sosyalist Enternasyonare götürüyor Partüer arası diyaloğa dağru AHAP Genel Sekreteri Taşar, "Bazı konulan birlikte görüşüp karara bağlamak" amacıyla muhalefet parüleri genel sekreterlerini toplantıya çağırdı. Bu girişim, Diyalot anyor kulislerde, siyasal yumaşamaya yönelik önemli bir adım sayılıyor. CÜNEYT ARCAYÜREK ANKARA Geçen cuma günü 1 Başbakau lurgul Özal'ın, Çankaya da Cumhurbaşkanı Kenan Evren'le yaptığı uzun görüşmeden sonra, ANAP Genel Sekreteri Mustafa Taşar, telefonla muhalefet partilerinin merkezlerini aradı. Taşar, dört parti genel sekreterinin bir araya gelmesini, dörtlü toplantının kısa sürede yapılmasını istiyordu. ANAP Genel Sekreteri toplantıda "baa konulan birlikte görüşüp karara baglamayı" öneriyordu. Bu öneri, kulislerde siyasaJ yumuşamaya yönelik önemli bir adım sayıldı. Kimi siyaset adamlannın değerlendirmesine göre, Taşar, Başbakan'ın buyruğu olmadıkça böyle bir girişimde bulunamazdı, daha ötesi Özal'ın Cumhurbaşkanı'yla yaptığı uzun görüşmeden sonra böyle bir önerinin gelmesi ilgi çekiciydi. ANAP Genel Sekreteri Taşar, toplantı için bir neden de söylüyordu. Siyasal Partiler Yasası ilçeye kadar örgüt kurulmasına izin veriyor, oysa özellikle kasabalarda yeni belediyeler kuruluyor. Buralarda partiler belediye başkanı veriyor, belediye meclisleri partililerden oluşuyor. Ama partilerin kasabalarda örgütlenmesi >asal açıdan engelleniyor. Taşar'a göre, parti örgütlerini kasaba bazına indirmek için yasada yapılması düşünülen değişiklikleri "birlikte gözden gecirip" sonuca varabilirlerdi. ı ANAP'ın bu girişimini doğrula> an DYP Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk, "bugüne kadar bu tür yasa değişikliklerinde muhalefetin eğilimini almayan iktidann, genel sekrelerler düzeyinde bir toplantı önermesini" olumlu karşılıyordu. Hatta, kimi siyasetçilere göre, ANAP iktidarı birden yön değiştiriyor, "partiler arası diyaloga" yöneliyordu. Geçen hafta sonunda Taşar, parti seçim otobüsü ile ilgilenen SHP Genel Sekreteri Fikri Sağlar'a ulaşamamıştı. Fakat bu hafta içinde bu toplantının yapılacağı umudunu belirtmişti. Genel yargıya göre, panilerarası bu toplantılarda "örgütlerin kasaba düzeyine dek indirilmesi" gibi kolay yoldan çözülecek bir sorunu görüşmekle yetinilemezdi. Muhalefet partilerinin, gündemi daha da genişletme>i istemesi, siyasal yaşamdaki tıkanıklığı giderecek yasa düzenlemelerinin ele alınmasım önermeleri beklenebilirdi. ANAP'ın bu "beklentiye" uygun bir düşünce içinde olup olmadığı henüz belli değıl. Ne var ki siyasal göz(Arkası Sa. 11, Sü. 4'te) ANAP'tan sürpriz girişim Y a u t : Yunan Hükümet Sözcüsü Rubatis, Papandreu 'nun özal'a yanıtımn bu hafta içinde verileceğini ve bu yanıta özal'dan da bir cevap geleceğini açıkladı. Rubatis'e göre, özal'ın yanıtından sonra Ege kıta sahanhğı için Lahey öncesi ön hazırlık heyeti oluşacak. AET iiyeligl:Papandreu, Türkiye'nin AET'ye üyelik başvurusu konusundaki tavrını AET komisyonu ile görüşerek belirleyeceğini belirtti. Der Spiegel'e verdiği demeçte, Papandreu, AET üyelerinin şimdilik Yunanistan 'ın arkasma saklandtklarını ileri sürdü. STELYO BERBERAK1S ATİNA Yunanistan Başbakam Andreas Papandreu, iktidar yanlısı Ta Nea gazetesinin sorularını yanıtlarken, Ankara ile Atina arasındaki "mesaj" alışverişlerinden sonra iki ülke arasındaki görüşmelerin 1520 gün içinde başlayabileceğini sandığmı söyledi. Papandreu, söz konusu görüşmelerin teknokratlar (hukuk uzmanları) düzeyinde olabileceğini ve kıta sahanhğı sorur.unun Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na götürülebilmesi için ön haarlık çerçevesinde bir "geriiş alışverişi" olacağını sözlerine ekledi. Papandreu, T» Nea'nın "(Özal ile) bir zirve toplantısı ne zaman olabilir?" sorusuna cevaben, "Bu, Labey konusunda bir anlaşmaya varma önşartıyla olabilir" dedi. Ta Nea gazetesinin, "Eğer Türkiye, Labey dışındaki başka konulan da görnsmek istenc" sorusuna Papandreu, "Türkiye'nin istekleri başka, Yunanistan'ın kanrlan başkadır" yanıtını verdi ve söz konusu teknokratlar düzeyindeki görüşmelerde, "Kıta sahanhgını ilgilendiren Laneyden başka konu göriişulecek mi?" sorusuna kısaca, "Hayır" yanıtını vermekle yetindi. <Arkası Sa. 13, Sü. l'de) PAPANDREU özal'ın mesajına bu hafta içinde yanıt vermest beklenen Yunanistan Başbakanı Papandreu, iktidar yanba 1a Nea Gazetesfntn sorularmı yanıtlarken "Ege kıta sahanağmm Lahey Uhıslararası Adalet Divanı'na götürüanesi konusunda anlaşmaya vanarsa, özal'la masaya otumbileceğini" söyledi. YA VUZTÜRK: ATtNA'YA TEHDİTSÖZ KONUSU DEĞİL 13. Sayfada ANKARA'dan YAIÇIII DO6AN ~ Yunanistan hükümet sözcüsü Rubatis ile söyleşi OECD toplantısı ükdeniz'de DemokrasV ANKARA "Tuhafbir dururru garip bir demokrast" diyor Erdal tnönti son günlerdeki "dif poUtika geUşmelerine" değindiğinde. Ardından ekliyor: "Başbakan özal, Dışişleri Bakanhğı'ndan tümüyle kopmus görünüyor. özal kendi kendint karar ahyor, bu karar Difisleri Bakanhfı tan görusüyU çelifebitiyor. Hükümetin dıs potttikadaki etkinüği her geçen gün azabyor." Son günlerde yoğun dış politik olaylar nedetuyle, SHP oklannı dış politikaya yönelti(Arkası Sa. 11, Sü. S'te) Lahey, güven için gerekli Bugün Sah. CENGİZ ÇANDAR ATİNA Yunanistan'da günlük hayat hcp çok geç biter. Akşam yemekleri genelükle gece 22.3O"da, 23'te yenir. Hatta akşam yemeğinin gece yansının ertesine sarkmasına da sık sık rastlamak mümkündür. Tüm Yunanlılar özellikle cuma ve cumartesi geceleri mutlaka sabahın erken saatlerine dek dısandadırlaı. Bu ytlzden cumartesi ve pazar günleri hayat her gttnkünden daha da geç başlar. Sabahın 9.30*u aımanesiler için hayB erken bir saattir. Bu kadar erken bir saatte, Atinablaruı daha pek aza uyanmışken, Yunanistan Hükümet Sözcüsü Yaaais Rabans Ue güne birlikte başladık. Atina'nın merkezi sayılan Syntagma (Anayasa) Alanına birkaç yüz metre ötedeki Basın Bakanlıgı'nın en üst katında, sekizinci kattaki ve Acropolis'i görebilen pek ender bir büro olan makam odasına adımımızı attıgımızda Rubatis daha kahvesini bile içmemiş, evraklannı topluyordu. "Kahveyi nasıl içersinlz" sorusuna, takılarak, "Ellenikometrto" yani "Ynnaa kahvedorta jekerti" vanıtını alınca gülümsedi. Yunanlılar TUrk kahvesine Yunan kahvesı deme alışkanlığını edinmişler. Rubatis, bu tür kompleksleri olanlardan degil. "AnlaşıWı. TnrUkometrio" dedi. Yasaus Rubaüsie 1985 bahar aylanndaki Yunan secim kampanyasına uzanan bir tanışıklığımız var. O tarihten bir ay öncesine kadar Andreas Papandreu'nun basın danısmanıydı. PASOK'un secim ekibindeyken Papandreu'nun konuşmasının ardından birlikte Yanya'da bir tavernada akşam yemeği yemiş ve gece yansından sonra Yanya'da bir tatlıcı dükkânı bulmak ve tatlı yemek için sokaklan birlikte arşınlamıştık. Eski günleri "y»d ettikictT sonra hangimiz daha yaşhyız diye birbirimizi sorguluyoruz. Rubatis, iki ay daha yaslı çıku. Yunanistan Hükümet Sözcüsü, ABDnin Baltimore şehrindeki John Hopkins Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler dok(Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) Salı'yı Spor'a Ayınn Ben 17 yıllık futbol hakemi Cengiz Demirpençe: Parîs'te dışborç savunması OECD'nin bugün Paris'te başlayan toplantısında örgütün Türkiye raporunda yer alan ve ekonomiye yönelik ciddi eleştiriler taşıyan bölüme, DPT Müsteşan Yusuf Bozkurt özal başkanlığmdaki Türk heyeti yanıt verecek. özal ve ekonomin'm kurmayları, Türkiye'nin ciddi bir ödemeler dengesi krizi ile karşı karşıya olmadığını savunacaklar. ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) DPT Müsteşan Yusuf Bozkurt Özal başkanlığmdaki bir Türk heyeti, bugün başlayacak OECD'nin yıllık toplantısında, Türk ekonomisine yönelik eleştirileri göğüsleyecek. Paris toplantısı öncesinde yayımlanan OECD raporunda, Türk ekonomisine yönelik ciddi eleştiriler yer almıştı. Ekonomide aşırı bir canlanmaya işaret eden OECD, bunun enflasyon ve ödemeler dengesi açığı üzerinde olumsuz etki yaratacağj görüşünü savunuyor. OECD uzmanlan, geçen yıl rekor düzeye ulaşan kalkınma hızının bu yıl hedeflenen yüzde 5'e indirilmesinin zor olacağı endişesini taşıyorlar. OECD Türkiye raporunun dış borçlara ayrılan bölümünde şu görüşlere yer verildi: "Türkiye'nin 31.4 milyar dolan (Arkası Sa. 11, Sü. S'de) "Ifşa ediyorum!" BiMünih J\.Madrid edfyorum Çaykovski'nin takımı aristokratlara karşı. Eski ABD Başkanı Carter da yanan patrikhane binası için 'lobi'yapmıştı Patrîkhaneye Sovyet ilgîsi Daha önce eski ABD Başkanı Jimmy Carter tarafından, yanan patrikhane binasınm tamiri için yoğun çabalara sahne olan ve 12 Eylül sonrası hemen tüm ABD heyetleri tarafından ziyaret edilen patrikhanenin Başdiyakozu Dimitro Komatas, Sovyet heyetinin ziyareti hakkında, tamamen kiliseyi ilgilendiren konulann görüşüldüğünü ve Yunan Kilisesi'nin durumunun da dini açıdan sohbet konusu olduğunu söyledi. Savunma Bakanı Hasan Esat Işık, Türkiye'nin ulusal konulannın uluslararası platforma çekilme tehlikesine" dikkat çekti. Hasan Esat Işık, son ydlarda Amerikan resmi makamlannın Patrikhane'ye olan aşırı ilgisinin Sovyetler'i "llgilerİDİ canlandırmaya itmiş olabileceğini" kaydederek "Türkiye Cumhuriyeli'nin en biiyuk başansı Türk sorunlannı df\1ellerarası çekişmelerin dışına çıkarabilmek olmuştur. Şimdi Osmanlı illetlerini yeniden teker teker kendimiz davet ediyoruz" dedi. Sovyet heyetinin Fener Patrikha Yunan Başbakam Papandreu ile ihtilafa düşen Yunan Ortodoks Kilisesi'nin bağlanmayı düşündüğü Istanbul Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'ni bir Sovyet Ortodoks heyeti ziyaret etti. Üç metropolit ve üç profesörden oluşan Sovyet heyetinin ziyaretini eski Dışişleri ve Milli Savunma Bakanlanndan Hasan Esat Işık, "Sovyetler'in patrikhaneye ve Hıristiyan varlığına olan ilgisinin teyidi" olarak değerlendirdi. UFUK GÜLDEMİR Yunanistan Başbakam Papandreu'nun Yunan Ortodoks Kilisesi ile çatışmasının zirve noktasında ve kilisenin otonom statüsünü terk ederek Fener Patrikhanesi'ne bağlanmak arzusunu açıkladığı aşamada bir SovyeJ Ortodoks heyeti Patrikhane'yi ziyaret etti. Üç metropolit üç de profesörden oluşan Sovyet heyetinin ziyareti, diplomatık çevrelerde "Sovyetler'in Patrikhane ve Türkiye'deki Hıristiyan varlığına olan ilgisinin teyidi" şeklinde nitelenirken, eski Dışişleri ve Milli nesi'ni ziyaretine ilişkin soruları yanıtlayan Basdiyakoz Dimitro Komatas, geçen hafta sonunda ziyareti tamamlayarak Sovyetler'e dönen heyet ile "Tamamen ldlise>i ilgilendiren konular görüşüldügünü" söyledi ve Yunan kilisesi ile Yunan hükümeti arasındaki sorunların "sadece dini açıdan sohbet konusu olarak" ele alındığını belirtti. Fener Patrikhanesi 12 Eylül'den sonra Türkiye'ye gelen hemen her Amerikan heyeti tarafından ziyaret programına ahnmıştı. Eski ABD başkanlarından Caner, Türkiye'yi ziyareti sırasında, geçmişte yanan Patrikhane binasımn yeniden inşası için yo(Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) Yerli Maradona Necdet: Galatasaray'a elleattığım golü hiç unutamam. Hasketbolda en büyük kupa da sahibini buldu* Voleybolda transfer erken başladı. Spor Dergi, bugün ve her salı Cumhuriyel'ie birükte. Tindemans: Türkiye'nin AET başvurusu uygulamaya konulacak Belçika Dışişleri Bakam, AET hukukçular raporunu açıklayarak Türkiye'nin nisan ayında yapacağı tam üyelik başvurusundan sonra, vetonun söz konusu olamayacağını ve başvurunun oy çokluğu ile Brüksel Komisyonu 'na havale edileceğini duyurdu. HADİ ULÜENGİN BRÜKSEL Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Perez de Cuellar'ın Kıbrıs için yeni bir federatif anayasa hazırlayarak bunu taraflara sunduğu, dün Brüksel'de Belçika Dışişleri Bakanı Leo Tindemans tarafından açıklanırken, Yunanistan karşı çıksa dahi, Türkiye'nin AET'ye yapacağı tam üyelik başvurusuna "normal proseduriin" uygulanacağı ve Ortak Pazar Bakanlar Konseyi'nin başvuruyu mütalaa için yürütme organı Brüksel Komisyonu'na havale edeceği kesinleşti. Bunun böyle olacağı, dün Brüksel'de AET Dönem Başkanı ve Belçika Dışişleri Bakanı Sıkıyönetim kalkıyor Hükümet, son 4 ildeki uygulamayı haziranda MGK'ye getiriyor Hükümet 8.5 yıllık bir aradan sonra sıkıyönetim uygulamasını tümüyle kaldırmaya hazırlanıyor. 26 Aralık 1978'de Kahramanmaraş olayları sonrasmda ilan edilen ve halen Diyarbakır, Mardin, Hakkâri ile Siirt illerinde süren sıkıyönetim uygulamasmın kalkması haziran ayında MGK'ye gelecek. Hükümet, önümüzdeki dönemde sıkıyönetim uygulaması yerine gerek duyduğunda "olağanüstü hal" yöntemini kullanmayı planlıyor. TURAıN YILMAZ ANKARA Türkiye. 8.5 yıllık uzun bir aradan sonra sıkıyönetimsiz döneme hazırlanıyor. Hükümet, Milli Güvenlik Kurulu'nun haziran ayındaki toplantısında halen 4 ilde süren sıkıyönetim uygulamasını kaldırmayı planlıyor. Olağanüstü Hal Yasası'nda yapılması düşünülen bir degişiklikle zorunlu durumlarda önce olağanüstü hal ilan edilip, daha sonra sıkıyönetim uygulamasına geçilmesi amaçlanıyor. Sıkıyönetim uygulamasına 26 Aralık 1978'de Kahramanmaraş olayları sonucu geçilmişti. Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Hasan Celal Güzel, MGK'nin haziran ayı içerisinde yapılacak toplantısında halen Diyarbakır. Mardin, Hakkâri ve Siirt'te süren sıkıyönetim uygulamasmın kaldınlmasımn düşünüldüğünü söyledi. Güzel, Türkiye'de sıkıyönetimin kalkmasının Türkiye'nin dış imajı ve hükümet açısından oldukça olumlu bir gelişme olacağını kaydetti. Güzel, bu dört ildeki sıkıyönetim uygulamasmın MGK'nin şubat ayındaki toplantısında Van ili ile birlikte kaldınlmasımn ele alındığinı, ancak bölgedeki güvenlik önlemlerinin yeniden gözden geçirilmesi nedeni ile karann yaza sarkacağını ifade etti. Bakan Güzel, sıkıyönetimin kalkacağı güneydoğu bölgesindeki bu illerin araç, gereç ve personel eksikliklerinin saptanarak giderilmesi amacıyla kendi başkanhğında bir koordinasyon komitesi oluşturulduğunu söyledi. Komitenin haziran ayına ka(Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) TürkIş'e DGM'den takipsizlik A iktidannca, Ortodoks kUisesinin mattanna el konulması karanmn almmasmm ardından Yunanistan'da protesto gösterileri sürüyor. önceki gün Selanik'te yapüan mitinge 350 bin kişi katüır ve Papandreu'nun karannı protesto ederken, Yunan Ortodoks Kilisesi de otonomiyi terk edip, Istanbul Fener Patrikhanesi'ne bağlanmayı tartışıyor. Bugün toplanacak olan "Kutsal Sinod", Yunan Kilise UĞUR MUMCU GOZLEM Kişilik.... Kilise karara hazırlanıyor p ^ s (Arkası Sa. 11, Sü. l'de) İSTANBUL'DA 30 SAA TLİK SU KISINTISI 6. Sayfada si'nin kaderini tayin edecek karan verecek. Bu arada, Amerikan Ortodoks Kilisesi'nin Baspiskoposu olan Yakovas'm da Yunan Kilisesi'nin otonomiyi terk ederek Istanbul Fener Patrikhanesi'ne bağlanmasından yana olduğu ileri sürüldü. Iddialara göre, Yakovas, bu konuda Yunan Kilisesi'ne baskı yapıyor. Kutsal Sinod'dan Istanbul'a bağlanma kararı çıkarsa, Fener Patrikhanesi'ne gelecek heyette, Yunanistan Kilisesi'nin başı sıfatı ile Şerafim'in yer aiacağı kaydedildL (Fotoğraf: AP) Ankara DGM Savcılığı, Türkİş'in TBMM'ye dilekçe vermek amacıyla düzenlediği ve polisin engellediği yürüyüşüyle ilgili yaptığı soruşturmada dava açmaya gerek görmeyerek takipsizlik kararı verdi. 11. Sayiada TKP Genel Sekreteri Haydar Kutlu, Güneş Gazetesi'nden Turhan Aytul ile görüşmesinde TKP'nin Gorbaçov'un çizgisinde olduğunu açıklamış. Kutlu'dan başka türlü açıklama beklenlr miydi? Hayır. Dün, TKP, Brejnev'in çizgisindeydi, önceki gün, Kruçev'in, daha önce de Stalin'in.. TKP'nin siyaseti ve ideolojisi, Kremlin'in çtzgisindedir. Ne bir adım sağda ne bir adım soldal (Arkası Sa. 13. Sü. 7'de)