Katalog

27 NtSAN 1987 CUMHURİYET/7 Kazanamama korkusu çocukları eziyor Beşinci sınıfta yaşanan smav olgusunu en az zedelenmeyle geçirmenin önkoşulu, çocuğun kapasitesinin gerçekçi olarak değerlendirilmesidir. Zekâ kesinlikle tek ölçüt değildir. Çok üstun zekâsı olan bir çocuğun yetersiz bir öğretmen ve aile içi sorunlar yüzunden, son tercihi olan ve ikinci sınıf sayılabüecek biı özel okula ancak girebildiği olmuştur. Başanh çocuk, yani birinci ya da ikinci tercihine giren çocuk, gerek ana babalar gerekse öğretmenlerce şöyle tanımlanmaktadır: "Normal zekâ, tabü bir önkosuhıdur. Aynca çahşma disipiiııi, akademik hırs,rekmbetbevesi, kendinden kaynaklanan bir çabşma gödttsu olan çocoklar, genellikle başanlı olmaktadıriar." Yine de geneUikle denüdiği gözden kaçmamahdır. Çünkü başan, yani sınavda iyi puan almak birçok etmene dayanmaktadır. Başarüı olması zor çocuğu ise özellikle ana babalar şöyle tanımhyorlar: "Zekâsı ae olursa oisan hırssız, pck çahşkmn olmayan, kolayhkla kendiliğinden güdülenemeyen, sevmedigi konnda sonunlotok ögtkBmeyefl, henfiz 'oyun çocngn' olan, nzan süre masa başında otnrap, dlkkatinl bir noktada odaklastıramayan, manhginm kabal etmedigi şeyi zornnladur döşnncesi Ue yapmayı reddeden, ehli keyif olaa, rekabetteı kacan, bula altuıda performans göstereneyen çocaUann basansu olması olaohgı vardır." Yukandaki uzunca listeyi dikkatlice gözden geçiren ana baba, kendi çocuğunu bu listede buluyorsa, beklentılerini ona göre düzenleyebilir. Yani, çocuğunun kişilik yapısını ve göreve yaklaşımını iyi değerlendiren ana baba, okul sıralamasında akücı biı tercih yapmaya doğru önemli bir adım atnuş olur. örneğin; en üst düzeydeki okullan yazmaz, bir garanti unsuru olarak çok istemediğj bir okulu da listeye koyar vb.. En azmdan kendi özlem ve hırslan ile çocuğun özelliklerini ayırdedebilir. Kendi amaçlan için çocuğunu feda etmez. Sonuçta çocuğunun bu stresli süreci en az zedelenmeyle gecirmesine yardımcı olur. Çocuğun kapasitesini gerçekçi değerlendirmeyen, aşırı beklentiler içine giren aileler hata işliyor 2 Küskünler ordusu: Sınava katılan çocukların yüzde 90'ı ya ilk tercihine giremiyor ya da hiç kazanamıyor. Böylece çocuklarımızın büyük çoğunluğu okula küsüyor, bir isteksizler ordusu yaratılıyor. Bir kısmı ise eğitimden tamamen kopup f kayıp çocuklar' arasına katılıyor. Eğitimdeki bu çarpıklığın önlenmesi önemli bir sorun. Sınavlar«Sorunlar»Öneriler Çocukları Doç. Dr. GÜLER FİŞEK kü on yaşındaki çocuk bu karmaşık olaylan tam hazmedemez. Ne yazık ki ana babamn stresi çok kolayhkla çocuğa geçebilmekte, eğitim büTokrasimizin kararsızhğının bedelini çocuklanmız ödemektedir. Tercih sıralamalanmn teknik aynntüan ilkokul idare ve öğretmenler tarafından veUlere gösterildiği için burada bu aynntıya girmeyeceğiz. Burada sadece önemli bazı genel noktalan vurgulayacağız. İlkokul idarelerinin veUlere ve beş yıl yetiştirdikleri çocuklara karşı son önemli görevi, formlann biünçli ve hatasız doldurulmasında yardnncı olmaktır. Bu işi çok ciddiye ahp önce öğretmenleri eğiten, sonra formlan öğretmen ile veliye birlikte doldurma denetimi yapan idareler vardır. Umanz ki hiçbir ek bügi vermeden veülere kitapcık ve formlan riagıtpn idareler yoktur. Onemli noktalar Once doğan sonra doğan Ana baba, çocuğunu değerlendirirken, bir diğer noktayı da göz önüne alabilir. Sık sık görulen bir olguda birinci çocuklar geneilikle daha çahşkan, başan gudüsü yüksek, kendinden bekleneni vermeye istekli, bunun yani sıra daha kolay kaygılanan çocuklar olarak gelişüier. Sonradan gelenler ise daha geniş ruhlu, rahatlarına düşkün, evin bebeği olmaya alışmış çocuklar olabilmektedirler. Tabü ki bu iki tur çocuğa farkh birer çahşma düzeni uygulamak gerektiği gibi, farklı beklentiler bile oluştunnak gerekebilir. Bu sözler, elbette birer genellemedir ve farkh ailelerde değişik çeşitlemeler olabüir. Bu tür bir olasıhktan söz etmenin önemli bir nedeni, şu noktayı yeniden vurgulamaktu: Her çocuk, ana babası tarafindan ayn ayn ahnmah, beklentiler ve çahşma programı çocuğa göre olu$turuhnahdır. Birçok kışinın yanhşhkla düşündüğü gibi, smav süreci sınav gününde sona ennez. Başanyla da sonuçlansa, başansızhkla da sonuçlansa, süregelen bazı etkiler söz konusudur. Olabilecek en kötü şey, çocuğun sınavda başansız olması sonucunda bazı korku ve kuruntulara kapılmasıdır. Korkular iki noktada odaklanabilir: Ailenin ve çevrenin takdirini kaybetmek, kendine güven ve saygısıaı yitinnek. "Kazanamazsam bana çok kızarsuuz" diye korkan çocuk, gerçekten kazanamazsa çok zor günler yaşayacaktır. Yıl boyunca üzerinde aşın baskı kunılup, geri zek&hhkla yargılanan çocuk, kazanamazsa geri zekâh olduğunu ka Sualamayı yaparken şu noktalar hatırda tutulabihr: 1. Ne kadar yinelense fazk gelmeyecek nokta, "gönlümüzde yatan aslan"a ulaşamayacak çocuğun sıralamasını ona göre yapmaktır. 2. Okullan bir önceki dönemde aldıklan giriş puanlanna göre sıralayıp somut bir gösterge elde etmek yararh olur. Bu puanlar çocuğun o güne dek deneme sınavlannda elde ettiği puanlarla karşılaştırıhnca çocuğun olası şansı hakkında bir fikir verebilir. Burada şu tür bu gözlemden söz edilebiür. Türk ve yabancı özel okullann ücretleri o denli yüksehniştir ki çocuğu ashnda çok yetenekh olan birçok orta halh" aile ister istemez Anadolu Uselerine yönehneye başlamıştu, Bu nedenle o okullann puanhın yükseliş göstenniş olup, bu eğüimin artması beklenmektedir. 3. Aüenin kendi amaçlanm bilmesi yararhdır. Amaç üç türlü olabüir; herhangi bir okula girmek, belli bir dilin öğretüdiği okuUardan birine girmek, belirli bir okula girmek. Bu üç amaç üç ayn tür sıralama gerektirir. Yukanda yazüanlardan hemen görülüyor ki tercih belirleme sorunu çocuğun olduğu kadar ana babamn da sorunudur. On yaşında bir çocuk bu sıralamayı tek başına yapamaz, çaba ortak bir cabadır. ^ımdiye dek yazüanlardan çıkarsanacak biı^cy varsa o aa ttim sınava hazırhk sürecinin çok tatsu ve üzücü bir süreç olduğu. Peki aileler neden kendilerini bu sürece sokarlar? Yanıt basit, çocufnn geleceğini garanti altına almak. Günümüzün beürsizlikler dolu karmaşık dunyasında, çocuğun geleceğini devletin kurduğu sistem içinde oluruna bırakmak çoğu ana baba tarafından bir seçenek olarak görülmemektedir. Birçok ana baba, değü çocuk için en iyisinin, asgari gereklerin bile ortalama bir ortaokul tarafından sağlanamadığım bilmektedir. örneğin sıradan ortaokulda öğretmen açığı yüzunden kötü bir yabancı dil eğjtimi büe gerçekleşmeyebUir. Bu tür bir çcrçeve içmde çocuğun geleccğini garantiye alm^ının birkaç somut anlamı vardır: 1. Yabana dil öğrenmek. Bugün "bir dil, bir insan" sloganı yaygm olarak kabul edilmiştir. O kadar ki toplumun hemen hemen hiçbir katmanı bu varsayımı sorgulayamamaktadır. Devlet okullan bu olanağı tutarb, kaliteli ve yaygm bir şekilde sağlayamaymca, gözler hahyle merkezi sistem smavlanyla öğrenci alan Anadolu Useleri ve Özel okullara çevrilmektedir. ÇOCVKLUKLARINI YAŞAYAMAYANLAR Smav döneminde tam bir "kamp" hayatına sokubm çocuklan çoğu kn oynayacak, dOn 2. İyi bir okula gitmek. Bu düşünce ashnda iki amaç içermektelenecek, televizyon seyndeeek, çocukluğunu yaşayacak zaman kaimtyor. Oysa bügi ancak doğaJ htzıyla akndıkcahaz veren bir şey olur. Bir amaç iyi bir eğitim ve bilgj birikimi ise, diğeri sosyal içerikdir. lidk. Yani iyi bir çevreye girmek, mezun olunca belli bir gnıbun üyesi olabihnek ("Galatasarayhlar" v.b.), statü kazanmak, Ueride Etkin bir sınava hazırhk nasıl olmalı? iş üişkilerinde yararh olacak kişilerle tanışmak türü amaçlar söz ko Korkunun sonuçlart: Okul rehber ve danışmanları beşinci sınıflarda ve ortaokullarda ciddi sorunlar olduğunu belirtiyorlar. Çocuklarda görülen tikler, korkular, gece altını ıslatmalar, depresyonlar, dünyaya ve özellikle okula küserek heves kaybetmeler ön sırayı alıyor. bullenebilir. En kötüsü, bundan sonraki eğitimine yönelik istek, heves ve olumlu beklentileri tümüyle yok olabüir. Sınava girenlerin büytik çoğunluğunun hiçbir yere giremediğini düşünürsek, daha ortaokulun girişinde bir isteksizlik ordusu yarattığımızı göruruz. Ilgişefkatdestekverim Göruşlerine başvurulan kişilerin genel kanısma göre, etkin bir sınava hazırhk şu maddeleri içerir: 1 ilk olarak çocuğun zihin kapasitesinin nonnal olmasının yani sıra hevesli, disiplinli ve çahşmaya hazır ohnası gerekir. Bu demektir ki, verunli çahşma, başladığını bitirme, zorluk karşısında sebat etme huylan küçük yaştan pekiştirihniş ve yerleştirilmiş ohnalıdır. 2 Beş yılhk ilköğretim süresinin çocuğa ilgi ve şefkatle yaklaşan, fakat verebileceğini de vermeye zorlayan bir öğretmenin elinde olması yararhdır. Bu öğretmenin testçi olması gerekmez, esas görevi müfredatı, yani içeriği hakkıyla öğretmektir. Şefkatli de olsa öğrenimi oluruna bırakan bir öğretmen iyi bir insan yetiştirir, fakat ortaokula giriş sınavlan açısmdan başanh bir öğrenci yetiştiremez. 3 İyi bir özel test öğretmeninin görevi, ders öğretmeninin verdiği bilginin sınavda hızla ortaya dökülmesini sağlayacak bir "antrenör" ohnakür. 4 Kurslarm, öğretmekten çok çocuğun kendini bir grup içinde değerlendirmesine yaradığı söylenebihr. Aynca herkesin aym sıkıntıda olması bihncini verip çocuklarda bir rahatlama sağlayabilir. Temelde amaç, bir velinin sözleriyle: "Kısıth süre içinde sükunetini kaybetmeden belli sayıda soruya doğru cevap verme becerisini geüştinnektir." S En son fakat belki en önemlisi de bUinçli, ilgili fakat çocuğunu eksikleriyle görebilen bir ana babadır. Ana babamn görevi, iki noktada yoğunlaşır: Çocuğun ödevlerini kontrol edip belki biraz çalıştırmak ve daha önemlisi güdülemek, şevk vermek, zor durumlarda anlayışh olup destek vermek. Bunlar çocuğa üişkin görevler. Onlardan önceki görev ise ana babanın kendi içlerinde, kendi özlemleriyle çocuğun gerçeklerini ayırt edebilecek duruma gelmeleridir. Yukanda sıralanan genel görüntü olup, daha farkh düzenler de görülebUir. Bir yerde sadece özel ders mi ahnacağı yoksa derskurs ve evde kullanılan test kitaplan dizisinin mi uygulanacağı çocuğa göre değisebiUr. öğretmenin beş yüda çocuk hakkında oluşturduğu izlenimler, velıye bu konuda ışık tutabihr. Eğitimin atnact kayboluyor: Beş yılın müfretadını dört yıla sığdınp beşinci yıh teste ayıran öğretmenler, hızlanna ayak uyduramayan çocukları kaderine terk edip sınıftaki varlıklanyla bile fazla ilgilenmiyorlar. Bir ilkokul müdürü, (< Ben buna eğitim demeyeceğim, bu veli ve öğretmenin hırsı" diyor. nusudur. Belli ki söz konusu olan, bir sosyal sınıf olayıdır; ya ana baba belli bir okuldan mezun olup çocuklan için de aynı şeyi ister ki kendi sosyal sınıfını sürdürebilsin, ya da kendisi aynı olanağı bulamamış ana baba çocuğunun belli bir okula girip suuf atlamasını ister. 3. Üniversiteye hazırhk. Genel olarak iyi bir ilkokul iyi bir ortaokul zincirinin iyi bir üniversiteyle sonuçlandığı yadsınamaz bir gerçektir. Birçok büinçli ana baba da bu gerçeği planlanna katmaktadırlar. Yukanda sıralanan amaçlar aa bir gerçeği vurgular. İyi bir eğitun, yeterli bü" bügi birikimi, anlamlı bir öğrenim süreci yaşamak, insan olarak olgunlaşıp çok yönlü olmak bu amaçlar arasında çok ufak ve belirsiz bir rol oynamaktadır. Gerçek olan şu ki, eğitim kendi başına bir amaç değü, diğer bazı sosyal ve statüye Uişkin amaçlara hizmet eden bü araç olarak göruhnektedir. Smav ertesi olaylar tlk, Sınav ertesi yaşanılan olayları birkaç örnekle sergileyebiliriz: • Hiçbir yeri kazanamayıp, sonradan kursta arkadaşlanyla hoşça vakit gecirdiğini itiraf eden ve uzülmeden bu özel ortaokula giden çocuk. • Evde çahşmaya çok zorlanmanuş, fakat "babasının okuluna" girmesi beklenen ve ancak en son tercihine girebilen; sonuçta güvensizlikten dolayı hazırhk sınıfının birinci dönemi sürekli bocalayan çocuk. • Ana babasmdan çelişküi mesajlar alan, (kazanamazsan kızmayız, ama geleceğini tehlikeye atarsın) ve hiçbir yeri kazanamayan çocukta, yazdan başlayıp, ertesi yıl dadevam eden ana babaya kar$ı hırçınlık gösterileri. Sonuçlar ve sakıncalar • Çok iyi hazırlanmış, bir öğretmenin deyişiyle şartlandınlmış, doldunümuş ve iyi bir okula girmiş kapasitesi kısıth çocuğun, kaBu yazı dirisinde çeşitli boyutlanyla incelemeye çahştığımız orpasiteli akranlannın yanında bocalaması; akademik süreçten kopup taokula gniş sınavlannın somıç ve sakıncalan psikolojik, pedago"kayıp" çocuk olması ve sınıfta kalması. jik ve toplumsal olarak ele ahnacaktır. Psikolojik durumu kısaca şöyle özetleyebiliriz: • Kapasiteli ve çok hırsh olan, iyi çahşıp yine de ikinci tercihine 1. Çocuklann takriben °7o9O'ımn takviye gönneden sınavda bagirebüdiği için hevesi kınlan ve ilk yıl okuluna küsen çocuk. şanh ohnası olanaksız gibi. Yani çocuklar sürece yetersizlik ve ek• Kapasiteli olup iyi hazırlanarak, iyi bir okula giren, fakat dil sikhk duygusuyla başhyorlar. yeteneği olmadığı için hazırhkta bocalayan çocuk. 2. Sınava girenlerin takriben ^o90'ı kendini başansız olarak algı• Başanh olan ve kişiliği başanh ohnayla özdeşleşmiş, her türlü hyor, çünkü ilk tercihine girememek de yenügi olarak görülebihkabul edilme ve takdirin başanya dayandığını düşünen tek yönlü yor. Yani çocuklann yetersizlik duygulan smav bitince de sürüyor. çocuk. • Yülardır ders ahnaktan, tek başına yetersiz ohna ürküntüsü ge3. Smava maddi ya da diğer nedenlerle sokuunayanlar, pek ilgi liştiren ve ders ahnaya devam etmek isteyen çocuk. görmemekle birlikte, büyük olasıhkla kendilerini iyice terkedilmiş • Kapasite ya da kişilik hesaba katıhnaksızm çok sıkı hazırlanan ve yetersiz hissedebüiyorlar. ve hakkında aşın beklentiler oluşturulan; sonuçta hiçbir yere gire4. Sonuç olarak çocuklanmızın çoğu orta öğretimlerine başansız meyen çocuk. Bu yıkım, zaten sorunlu olması olası aileyi tümüyle ve yetersiz ohna duygusuyla başhyor. Bu demektir ki sürece giren sarsar. de gümeyen de etküenmeden, zedelenmeden surecten çıkamıyor. Durum böyle iken ciddi psikolojik bunahm geçiren çocuk sayısuun pek • Ve en son olarak kapasiteli, iyi hazırlanan, istediği yere giren fazla olmamasını bir mucize sayabüiriz. çocuğun, şevkle derslerine sanlması da olabilecek en iyi örnektir. Hepsi de sık sık yaşanılmış olan bu örneklerden de görülüyor ki, KURS GÜNÜ Istanbul Erkek Lisesi'nde çocuklan kurs görürken dışarda bekleyen annelerden bir grup. Sınav dönemi yaklaşmca kurs Ciddi bunahmlar vardır; göruşlerine başvurulan okul rehber ve smav sürecinin psikolojik etkileri kolayhkla bir sonraki yüa yayı gunleri başlar, yünler örulür, tahminler yapıür, dert yanıhr, hocalar çekiştirüir, bu arada kurs ahbapliklan da kurulur. danışmanlan gerek beşinci smıfta, gerekse ortada çeşitli sorunlarla labümektedir. Ancak bu etki çok uzun sürmeyebüir ve ıhmh kılıkarşüaşüklaruıı belirtmişlerdir. Bunlar arasında tikler, korkular, gece di yaklaşımlannın ideal bir eğitim yaklaşımı olmadığıru bümekteİkinci olarak vurgulanacak nokta şudur. öğrencileri güdülendirnabilir. Bu konuda önemli roller ana babaya, öğretmenlere ve varaltmı ıslatmalar, depresyonlar, dünyaya ve özellikle okula küserek dirler. Ancak içinde bulunduklan sistem onlan bu yaklaşıma itmekte mek için biraz zorlamak, kolayhkla becerdiklerinden biraz fazlasısa okul rehberlik servislerine düşmektedir. Yapılacak şey öncelikle heves kaybetmeler ön sırayı almaktadır. Ancak görüşülen kişilerin destek ve anlayış gösterip çocuğu yanılgıh düşünce ve güvensizli olup, bu baskı bizzat velilerden gelebihnekte, aşın hız ve zorlama nı istemek yararhdır. Ancak tıpkı ana baba söz konusu olduğu giortak yargısma göre, ciddi sorunlar zaten temeli bozuk olan, ailesi ya prim verihnektedir. Tabü ki "sert ve testçi" olmakla "anlayışh bi, öğretmenin tavn da son derece önemlidir. öğretmen istediği perğinden anndınnaktır. Aynca zamanın unutturucu, aşındıncı etkisi içinde ciddi uyumsuzluklar olan, sınavsız da bunahm potansiyeli olan ve testçi" olmak arasında da fark vardır. formansı herhangi bir sebepten gösteremeyen çocuğa karşı yargılaunutulmamahdır. çocuklarda göruhnektedir. öğretmenler için söylenecek sözler ana baba için söylenenlerden yıa, horlayıcı, utandıncı ohnamahdır. Çocuklan açık açık kendi Acaba bu durumun anlamı ne olabüir? Ciddi bunahmlar ohnapek farkh değildir. Yanşma hırsına kendi öz benliğuıi kaptınp, ço aralannda rekabete itip, aralanndaki her turlU destek ve arkadaşmasında bir etken çocuklanmızın o eşsiz direnci ise, diğeri de aüeokul açısından sorun cuğun ihtiyaçlanna, kapasitesine kör olan öğretmen, tıpkı bu tür hk bağuu zedelememelidir. Hele sözle hakaret ve dayağuı smıfta yeri nin tampon rolü ve öğretmenin tavndır. Aile ve öğretmen çocuğa Ortaokula giriş sınavlan söz konusu olduğu zaman ilkokullarda olmadığı gerçeği tartışma götürmez! ana baba gibi, sakıncah bir şey yapmaktadır. sevgi, ilgi, destek ve en önemlisi kişüiğine kabul gösterirlerse, ço"başanh" çocuk olanlar ve diğerleri olarak aynlacaktır. GenelükNe yazık ki beş yüın müfredatını dört yüa sığdınp beşinci yıh teste cuğun yaşadığı o çok zor bü yü kaha psikolojüc yaralar bırakmale "başanh" yetiştiren ilkokullann hali vakti yerinde, eğitim düze w^ hazırhkla geçiren öğretmenler vardır. Bu öğretmeıiler, bu hıza ayak maktadır. Ciddi sorun başanmn kişüikle özdeşleştirüdiği, aüenin yi yüksek ana babalann çocuklanmn devam ettiği okullar olduğu \ a eZİlen ÇOCUklar? uyduramayan ya da sınavlara girmeyecek olan öğrencileri bir ölçütakdir ve kabulunün başanya dayandığı durumlarda çtkabümektedü*. bir gerçektir. Her ne kadar çocuğu ilkokula başlayacak ana babaya Psikolojik sakıncalan ailenin bir ölçüde vumuşatabüeceğmi görOysa ki çocuğu zorlayan sürekli başanh olmaya zorunlu kılan bir de esas çahştıklan azınhğa feda etmişlerdir. Bir öğretmenin şikâyet "Okmla bakma, her şey öfretmene baglı" denilirse de, çocuğu iyi sistem her çocukta aynı etkiyi yapmaz. Zorlandıkca kapasitesini so ettiği gibi, bazı öğretmenler kendi hızlanna ayak uyduramayan ço dük. Pedagojik sorunlar ise henüz herkesin belki farkına vannadıyetiştiren öğretmenler geneilikle belli bir düzeyin ustUnde olan okulğı, durumu gözlemleyenlerin kamuoyuna pek yansıtmadığı, ancak nuna dek kullanabilen çocuk olduğu gibi baskı altında ezilen çocuk cuklann sınıftaki varhğıyla bile fazlaca ilgUenmez olabihnektedir. larda bulunmaktadırlar. Vurgulanması gereken son nokta, yukanda sözü edilen yaklaşı son derece önemli olan bü olgudan kaynaklanmaktadır. özetle soda vardır. Kaldı ki sınıftaki her çocuk bu sınava girmeyecekür. SıGörüşülen bir ilkokul müdürune göre öğretmenin başanlı bir peroun eşitsizlik ve haksız bir yaklaşımın olduğudur. öğretmenin göre run çocuklanmızın büişsel ahşkanhklan ya da öğretime yaklaşunnava girip de kazanma olasıhğı yüksek bir azınlık için sımfın çoformans göstermesi için "huznr içinde çabsması sağJanmah", okul vi mufredatı, uygun görülen sürede uygulamak ise bu görev o süre lan sonınudur. Şöyle ki Uk öğretimde yoğun bü şekilde komprime ğunluğunun feda edilmesi de hatahdır. içi sürtüşmeler yumuşatıhnah, velıler Ue Uişkiler yoğun ve yapıcı olTabü ki öğretmenler bu gerçekleri bilmektedir. Onların sorunla içinde yapümah, sınava hazırlanmak isteyen veliler özel derslerle ye bilgiyi hazmetmeden ezberleyip, komprime bu şeküde sunma ahşmahdır. Istanbul gibi metropoliten bir merkezde bile dersleri öğkanhğımn çocuğun ifade yeteneğine, sebepsonuç üişküeri kurma nnı da şöyle dile getirebiliriz. EUi altmış kişilik sınıflarda öğrenci tinmelidirler. Bu konuda öğretmene baskı yapan veliler idarece uyaretmensiz geçen ilkokullar varken, huzurlu ve destekleyici bir orahşkanhğına, karmaşık sonmlan çözme yeteneğine ket vurduğu gözler nasıl bireysel olarak değerlendirilebilir? Her çocuk nasıl kendi nlmahlardır. Aksi takdırde bir ilkokul mudürünün sözleri geçerlitam herhalde şansh sayılabilecek baa okullarda mevcuttur. lenmiştir. Yani ezberleyebUen, ezberlediğini hızla sunabüen, ancak hızmda yönlendüilebüir? Veülerin baskısı, diğer öğretmenlerle "ko liğini koruyacaktır: "Ben buna egitim demeyecegim. Bu bambaşka amaçlara yönelik veli ve öğretmenin hırs ve kaprisi. Egitimi ama iyi düşünemeyen, düşünebüdiği kadannı da iyi ifade edemeyen çolejkre sokacak" rekabeti karşısmda nasıl direnilebilir? yi öğretmen kimdir? cuklar ortava çıkmaktadır. Bu sorulara doyurucu yanıt vermek gerçekten zordur. Ancak bazı cındao nzaklaştınyor." Bu sorun maalesef orta öğrenımde de pek telafi edilememekte, Sınava hazırhk surecine girdikten sonra gelen önemli aşama okulOkul bağlammda önem kazanan ikinci soru şudur: "tyi noktalar vurgulanabUir. İlk olarak, bir ilkokul müdürünun işaret öğretmen" nedir? Çocuğu zorlayan, "testçi" öğretmen mi, çocuettiği gibi, sıruf kalabahk da olsa, öğretmen o çocuklarla beş yıl bir lar arası tercih listesini yapmak oluyor. Kurallann sık sık değişme üse büden başlayarak aym ahşkanhk üniversiteye giriş smavUnna ğun kendi hızıyla Uerlemesine izin veren, yumuşak öğretmen mi? likte ohnuştur. Ve bu süre altmış çocuğun altmışını da tanımaya ve si, zaten zor olan karar verme sürecini arapsaçına çevirebiliyor. Ai hazırhk amacıyla pckiştirihHektedü. Ve sonuçta üniversite öğrenBu sorunun yanıtı sanıldığı kadar kolay değildir. Nice büinçli sayı değerlendırmeye yeter. öğretmen çocuklann kapasitesini değerlen lelerin yoğun olarak yaşadıklan beUrsizliği ve kaygıyı artınyor. Sı cisi de bu yeteneklerden bü ölçüde yoksun olarak prtaya pklabilecek anababa çocuğunu bir özel yabancı ortaokula sokmak uğdirebileceği gibi, objektif olamayan anababaya da yol gösterebi nav sisteminin oturmanus ohnası, sınavlann sayısuun değişmesi, so maktadır. runa, sert, ürkütücü, aşın ders yükleyen öğretmeni, "iyi" diye taür. Nitekim bbçok öğretmen bu görevi fazlasıyla yapıp velileri uya rulann hatah olup iptal edilebilmesi, stresi ve güvensizliği çok çok mmmmm mmlayıp tercih etmektedir. Ashnda birçok "teslci" öğretmen de ken rarak nice çocuğu, nice baskılardan kurtarmaktadır. artırmakta. Tabü bu stresi ilk gOğüsleyenler ana baba oluyor, çün SVRECEK " 1