Katalog

18 MART 1987 HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/13 hükümeti birçok baskılara, TBMM'nin yansıttığı ulusal iradeye dayanarak karşı koyabilmişti. Efendim sizce ABD'nin baskı ve taktiklerine hiikümelin direnmesi ne yolla gerçekleşebilir? ECEVİT Demokrasiye gerçeklik ve inandıncılık kazandırmak ve önemli dış konularda ve uluslararası anlaşmalarda TBMM'nin ağırlığmı onaya koymak, TürkiyeABD ilişkilerinin Batı Avrupa ilişkileriyle dengelenebilmesi bakımından da zorunludur. Amerikan baskılanna ve taktiklerine karşı direnebilmek için, Turkiye gereğinde, savunma ile ilgili araç ve gereç gereksinmelerini daha büyük ölçüde Avrupa'dan sağlayabilecek durumda olmalıdır. Fakat, Türkiyede demokrasiye gerçeklik kazandırılmadıkça, özellikle de işçi haklanndaki kısıntılar kaldınlmadıkça, bazı Batı Avrupa ülkeleri, Türkiye'ye bir ölçünün ötesinde yardımcı ve destek olamazlar. Hükümetleri istese bile bazı Avrupa ülkelerinin sendikaları buna izin vermez. Rejim ve güvenlik sonınu ile sendikal haklann bağlantısı sanınm fazla iizerinde durulan bir konu degil? ECEVIT Türkiye'nin yöneticileri ve birçok politikacıları, bazı Batı Avrupa ülkelerinde, özellikle de tskandinav ülkelerinde, sendikalann ne kadar ağırlıklı bir siyasal güç oluşturduğunu kavrayamıyorlar, bunu tahayyül bile edemiyorlar. Oysa ben, geçen gün Oslo'da, sendikalann siyasal işlevinin somut bir kanıtı ile karşılaştım. Sendikalar Birliği'yle yaptığım görüşmede, Norveçli sendika liderleri, Türkiye'nin Norveç'ten alması söz konusu olan 'Penguen' füzelerini gündeme getirdiler ve Türkiye'de demokrasi ve işçi hakları Batı ölçütlerine uygun duruma gelmedikçe, Türkiye'ye bu silahların satılmasına karşı çıkma eğiliminde olduklarını belli ettiler. Gerçi ben rejim sorunuyla güvenlik sonınunun birbirine kanştınlmaması gerektiğini söyledim. Ne kadar ikna edebildiğimi bilemiyorum. Fakat önemli olan, başta Iskandinav ülkeleri olmak üzere, bazı Batı Avrupa ülkelerinde dış siyaseti, hatta güvenlik politikalannı bile büyük ölçüde sendikalarm etkileyip belirlediği gerçeğidir. Sendikalan yanımıza çekebilmenin de kesin koşulu, Türkiye'de demokrasiye ve işçi haklanna, her türlü kuşkuyu giderecek ölçüde işlerlik kazandırmaktır. Efendim, Özal hükümeti AETye tam üyelik başvunısuna hazırlanıyor. Bu başvuru bdirniğiniz ABDTürkiye ilişkilerinin Batı Avrupa ile dengelenmesi için ortam oluşturabilir mi? ECEVİT Hükümet, Avrupa Topluluğu'na tam üyelik için başvuruda bulunmaya hazırlanıyor. Fakat, rejim ve işçi hakları bakımından eksiklerimiz giderilmedikçe, o konuda da Avrupa'daki sendikal hareketin engellemeleriyle karşılaşılacağı hatırda lutulmalıdır. Bir yandan, her demokratik ülkede doğal sayılan sözleri veya davranışlan yüzünden Türkiye'de bazı sendikacılar beşer onar yıla mahkum olurken; öte yandan, bireysel sözleşmelerle sendikalar boşaltılır ve toplusözleşme düzeni kâğıt üzerinde bırakılırken, Avrupa ülkelerinden gereken destek sağlanamaz. Bu destek sağlanarak TürkiyeABD ilişkileri, TürkiyeAvrupa ilişkileriyle dengelenmedikçe de Turkiye, ABD karşısında, hatta ABD şöyle dursun, Yunanistan karşısında ulusal haklannı ve çıkarlannı yeterince koruyamaz!' Kongre mazereti Olacjanüstü Genel Kurul Toplantısına ve ATertibi Paysahipleri Özel Toplantısına Çağrı Bankamız Ana Sözleşmesinin 5 maddesinin. 50. maddesinin 3 fikrasınıa 56 ve 57. maddeleri ile 58 maddesinin b, d f fikrabnnın değiştirilmesi ve Ana Sözleşmeve 11 ve 12 Geçici maddelerin ilavesi sunacıyla. aşağıda vazılı gündem maddelerini görüşmek üzere. 30 Mart 196? Pazartesi gunü saat 1430'da Ankara'da Genel Müdürtük binasında Paysahipleri Olağanüaü GenefKurul Toplantısı ve yine aynı gün saat 15 30da ve aynı yerde (A) Tenibi Paysahipleri özel Toplantısı yapılacaktır Toplantıya (A) Tenibi en az bir paya sahip olanlar. • özelToı müstü • Olaganü: Genel Kurul Toplantısına, (A) veya (B)Tenibi en az bir paya sahip obnbr bizzat veya oy sahibi diger bir paysahibimize vekâlet vermek suretiyle kanlabiliıier Olaganüstü Genel Kurul Toplantısına ve /veya özel Toplanoya kaülacak Paysahiplerinin; • Kimlik belgeleriyle, • Pay senetlerini ve/veya muvakkat pay senedi ilmühaberterim, • Kamu kuruluşu veya tuzel kişi paysahiplerinin ise. temsille görevlendirdikleri kişileri gösteren yetki belgelerini, toplantı gününden en az bir hafta önce yani 23 Mart 1987 Pazartesi günü iş saati sonuna kadar, • • • • • • tstanbul'da Menkul Kıymetleı Grup MüdürKiğü'ne, Ankara'da Ankara Merkez Şubesi'ne. tzmir'de Izmir Merkez Şubesi'ne, Birden razla Şubemiz olan sehırlerde Merkez Şubelerimize, Diğer yerlerde mahalli Şubelerimize, Yurt dışında Temsilcilik ve Burolanmıza Turkiye İş Bankası AŞ Yönetim Kurulu'ndan ibraz ederek giriş kanı almalan veya vekâlemame duzenlemeleri gerekmektedir. Ana Söziesrnemizin değiştirilmesi öngörülen maddelerinin eski ve venı metinleri aşagıda gösteriimiştir. Sayın paysahiplerinin yukanda belinilen gün ve saatlerdeki toplantılara katılmalan rica olunur onayına sunulmaktadır ve Kongre söz verilen miktardan istediği indirimleri yapabümektedir. Buna karşılık Türkiye'nin yükümlülükleri anlaşma süresince (yani S yıl için) geçerlidir. Bu durum, ikili ilişkilerde istikrarsızlığa ve güvensizliğe yol açmaktadır. Yani efendim, ABD'nin 'Kongre mazereti' içtenliklen uzak mıdır? ECEVİT ABD'de bir Kongre gerçeği bulunduğu inkâr edilemez. Fakat, ABD yönetiminin, Kongre gerçeğini, yardım yapacağı ülkelere özellikle de Türkiyç"ye karşı bir baskı aracı olarak kullandığı da gerçektir. Her yeni bütçe yılına girerken ABD yönetimi, 'Ben size bu yıl şu kadar yardım yapmak istiyorum, ama Kongre engel oluyor' demekte ve Kongre engelini .aşabilmek için Türkiye'den değişik konularda ödünler istemektedir. Peki efendim. buna karşı ne yapüabiür? ECEVİT Bu Amerikan taktiğini geçersiz kılabilmenin, hiç değilse dengeleyebilmenin tek koşulu, Türkiye'nin, ABD yönetimi karşısına. 'Benim de bir parlamento ve kamuoyu gercegim var; eğer yardım konusunda yükümlülüklerinizi yerine gelirmeyi kesin güvencelere baglamazsanız veya yardımda şu düzeltmeleri saglamazsanu, parlamento ve kamuoyu engelini aşamam' diyerek çıkabilmesidir. Sizce bugünkü hükümet niye yapmıyor, bunu yapmıyor mu yapanuyor mu? Bunun bir koşulu var mıdır? ECEVİT Ancak bunun bir koşulu vardır. O da, Türkiye'de demokrasiye gerçeklik ve inandıncılık kazandırmak... Oysa, ulkemizde 1980'den sonra demokrasiye henüz Batı ölçütleriyle gerçeklik ve inandıncılık kazandmlamadığı gibi, hükümet, SEİA'yı TBMM'de görüşmeye; anlaşmamn parafe edilmesinden önce TBMM'ye aynntılı izahat vermeye bile gerek görmemiştir. Bunda yaial zorunluluk olmayabilir, ama büyük siyasal yarar vardır. SElA'nın parafe edilişi, TBMM'de bütçe görüşmeleriyle aynı zamana rast geliyordu. Ben o sırada, konunun Mecliste mutlaka aynntılı olarak görüşulmesi telkininde bulunmuştum. Fakat iktidar da muhalefet de kayıtsız kalmışlardı. DSP de buna dahil mi? ECEVtT O sırada DSP'nin henüz grubu yoktu. Görev, özellikle ana muhalefet partisi durumunda olan SHP'ye düşerdi. Fakat SHP ancak şimdi, yani üç aylık bir gecikmeyle ve iş işten geçtikten sonra harekeıe gecti. Sktidar ise uluslararası ilişkilerde parlamento ve kamuoyu faktörünü değerlendirmenin önemini ve değerini kavrayamamaktadır. 'Ben güçlüyüm, her istedigimi yapanm' havasındadır. Oysa, içerde 'Ben her istedigimi yapanm' tavrının bedeli dışanda çok ağır ödenmektedir. lçerde böyle bir güç gösterisi, dışarda zaa fa dönüşmektedir. Atatürk'ün, Kurtuluş Savaşı'nda TBMM faktörünü nasıl değerlendirdigrunmulmnş görilnüyor. Iç ve dış savaş sürerken Atatürk TBMM'yi oluşturmuştu. Savaş süresince TBMM'de, her konu, cephe dummu bile bütün aynntılanyla ve tam bir serbestlik içinde tartışılabiliyordu. Ankara hükümeti de, TBMM faktörünü öne sürerek dışardan gelen haksız isteklere karşı direnebiliyordu. Lozan Amlaşması görüşmelerinde. An (Baştarafı I. Sayfada) Başarı, uygulama laşmasını daha güçlü bir melin haline getiriyor. Ancak, Amerikan yönttiminin Türkiye'ye sağlayacajı kaıkı ve kolaylıklar açısından bağlayıcı güvenceler tasımıyor. Yönetimin taahhütlerini ne ölçüde yerine gelireceği ancak uygulamada belli olacak. "Ek meklup" metninin 1980 anlaşmasının ışığında "getirdikleri" şöyle özetlenebilir: 1) ABD Dışişleri Bakanı Shultz ile Dışişleri Bakanı Halefoğlu arasında teati edilen "ek meklup", 1980 tarihli "Savunma vt Ekonomik İşbirligi Anlaşması"nı tamamlayan bir metin. 1980 anlaşması ve dün teati edilen "mektup" birlikte bir bütün oluşturuyorlar. "Ek mektup"la, taraflar 1980 anlaşmasımn yürürlük süresini 1990 yılı sonuna kadar uzatıyorlar. 2) Amerikan yönetiminin üsler anlaşması pazarlığında Türk tarafının masaya getirdiği beklentileri karşılamak üzere vermeyi taahhüt ettiği ödünler "ek mektup" metninde düzenleniyor. Bu haliyle bakıldığında "ek mektup" bir "taahhütlcr belgesi" olarak nitdendirilebılir. 3) 1980 anlaşmasında, ABD'nin Türkiye'ye yapacagj katkılar "her türlü gayreti gösterme taahhüdü" (The best effors) formülüyle ifade edilmişti. "Ek meklup" söz konusu formülün ilerisine gitmiyor, ancak bu taahhüdü değişik ifadelerle "kuvvetlendiriyor". Aynca 1980 anlaşmasında genel bir şekilde ifade edilen bu taahhüdü ilişkilerin çeşitli alanlarına yayıyor. 4) Anlaşmamn ilk sayfasında yer alan ve ABD'nin askeri ve ekonomik yardımlanna ilişkin taahhüdünün ifade edildiği bölumde, yardımlarda "ABD'nin anayasal usullerinin esas ahnacağı" belirtiliyor. Shulız'un Halefoglu'na gönderdiği ilk taslakta, yardımlarda anayasal usulle'rin yani sıra "Dış Yardım Yasası"nın da göz önünde bulundurulacağı belirtilmekteydi. Hatırlanacağı gibi, ABD'nin Türkiye ve Yunanistan'a yaptığı yardımlarda 10/7 oranımn gözetilmesi, dayanağını dış yardım tasansında yapılan 620C sayılı bir değişiklikten alıyor. Amerikan tarafı metınde dış yardım tasarısına atıf yapmayarak belli ölçülerde 10/7 oranı konusunda kendini bağlamaktan kaçınıyor. 5) ABD, Türkiye'ye yapılacak yardımların "Türkiye'nin ortak savunmaya yaptığı önemli katkıyla mütenasip yüksek bir seviyede olacagını" belirterek, savunma desteği alanındaki taahhüdünü kuvvetlendiriyor. Böylelikle yardımlann yüksek bir düzeyde gerçekleşmemesi halinde Türk tarafı, Amerikan tarafını köşeye sıkışıırabileceği ek bir dayanak ele geçiriyor. Burada, yardımlarla Türkiye'nin katkısı arasında kurulan bağlantı, yardımlann azalması halinde Türk tarafının da karşılığında katkılannı azaltma kozunu kullanabilmesine zemin oluşturacak nitelikte. 6) "Ek mektup" metninin en dikkat çekici bölümü, "ABD yönetimi Tirkiye'ye tiim yardım talebinin gerçekleşlirilmesi yolunda, herhangi bir diğer yardım lalebine sagladıgından daha az olmamak üzere güç ve kararlıhk gösterme)i taahhüt eder" şeklindeki ifade olarak gözüküyor. ABD yönetimi, böylelikle Mısır ve lsrail'e yaptığı yardımların Kongre'den geçmesi için sergilediği kararlılığın aynısmı Türkiye için de gösterme taahhüdüne giriyor. ABD Dışişleri ve Savunma Bakanlan tsrail ve (Baştarafı 1. Sayfada) 1980 an Olaganüstü Genel Kurul Gündemi 1 Başkanlık Divanının teşekkolu 2 Bankamız Ana Sözleşmesinin 5 Maddesinin, 50 maddesinin 3 nkrasının. 56 ve 57. maddderi ile 58. maddesinin b, d, f fikralannın degıstirilmesi ve AnaSuzlesmeye 11 ve 12Geçici maddelerin ilavesi 3 Genel Kurul Tutansgını imzalamak ozere Başkanlık Divanına vetki verilmesL ANA SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİK METNİ EskiŞeldl Sermaye Madde5 Şirketin sermayesi 30.000000000 (OtuzmUyar)Türk Urasıdır. Bu sermayenin 1.000.000.000 (Birmilyar)Türk Uralık kısmı (A) tenibi, 29.000.000.000 (Vırtnidokuzmilyar)Türk Uralık kısmı (B) tenibi paytardan oluşur. (A) Terdbi paylar, her biri 500, TL Türk ürası itibari degerinde. 1920.000 adedinin bedelleri olaganüstü ihtiyatlardan nakil suretiyle Odenmiş olmak üzere, tamamı ödenmiş 2.000.000 (tkimityon) adet ada yazılı pay senedi ile temsil olunur. (B) Tenibi paylar, her biri 10.000. (Onbin)Turk lirası itibari deöerinde ve ada yazılı 2 900 000 adet pay senedi ile temsil olunup bu paylann lamamı taahhüt edilmiş ve %25i nakden ödenmiştir Yönetim Kurulu, paylann itibari kıymetinde değişiklik yapılmaksızın belli sayıda payı birarada temsil eden pay senetleri çıkarmaya yetkili olup isteyen pay sahiplerine bu pay senetlerini verebilir Bu pay senetleri, pay sahiplerinin daha sonraki istekleri halinde de ihtiva ettilderi pay sayısı kadar pay senedi ile değiştirilir. Şirketin bütün pay senetlerinin Menkul Kıymeüer Borsasına kote edifanesi mecburidir YeniŞekU Sermaye Madde5 Şirketin sermayesi 250000000000 (tkiyüzellüıiilvar)Türk Urasıdır. Bu sermayenin 1.000.000.000 (Birmilyar) Türk liralık kısmı (A) tertibi, 29000000 000 (YirmidokuzmilyariTürk Liralık kısmı (B)tertibi, 220 000.000.000 (lkiyüzyirmirnÜyar)Türk liralık lasmı (C) tenibi poylardan oluşur. (A) Tertibi paylar. her biri 500 (Beşyuz) Türk Lirası itibari degerinde, 1.920.000 (Birmilyondolcuzyüzyirmibin) adedinin beddlai olağanüstu ihtiyatlardan nakil suretiyie ödenmiş olmak üzere, tamamı ödenmiş 2.000000 (Ikimilyon) adet ada yazılı pay senedi ile temsil olunur (B) Tenibi paylar, her biri 10.000 (Onbin) Türk Iirası itibari degerinde tamamı ödenmiş 2900000 (tldmilyondokuzyüzbin)adet ada yazılı pay senedi ile temsil olunur (C) Tertibi paylar, her biri 40 000 (KırkbJn) Türk lirası itibari degerinde 5.500.000 (Beşmilyonbesyüzbin) adet ada yazılı pay senedi ile temsil olunur. Bu paylann 612 500 (Altıyüzonikibınbesyüz) adedinin bedeli Vergi Usul Kanunun geçici 11 maddesi gereğince oluşan özel Fondan karşılanacak. 4.887 500 (Dortmilyonsekiz>'üzseksenyedibinbesyüz) adedinin bedeli nakden ödenecektir 612500 (Ahıyuzonikibinbeşyuz) adet pay senedinın döme bir tutarı Vergi l'sul Kanununun geçici 11. maddesi gereğince olüşan özel Fondan nakil suretiyle odenmiş olup bakiyesi Yönetim Kurulunun nakdi sermayeyi ödemeye davet kararlarına uvgun olarak ve aynı oranda olmak üzere özel Fondan nakil suretiyle ödenecektir Bakîye 4.887 500 (Dortmil>ansekizyuzseksen>edibinbeşyuz) adet pa> senedinin tamamı taahhüt edilmiş ve %25'i nakden ödenmistir. Bakiyesi Vmaım Kurulunun alacağı ödemeye davet kararlarına uvgun olarak nakden ödenecektir. Yönetim Kurulu, paylann itibari kıymetinde değişiklik yapılmaksızın belli sayıda payı birarada temsil eden pay senetleri çıkarmaya yetkili olup isteyen pay sahiplerine bu pay senetlerini verebilir Bu pay senetleri, pay sahiplerinin daha sonraki istekleri halinde de, itaiva ettikleri pay sayısı kadar pay senedi ile değisnrilir. Şirketin bütün pay senetlerinin Menkul Kıymetleı Borsasına kote edilmesi mecburidir. Mısır'a yapılacak yardımlar söz konusu olduğunda, genellikle Kongre1^ ye gidip bu yardım programlarını sa* vunmaktaydılar. Şimdi aynı tutumu Türkiye konusunda da göstermeleri beklenebilir. 7) Mektupta, "ABD yönetiminin Türkiye için Kongre'ye taleple bulunurken, önerecegi yardım miktannın karşılıklı mutabık kalınmtş seviyelere dayanacagı" belirtilerek, Türk hükümeti de yardım miktannın belirlenmesi sürecinde söz sahibi yapılmaktadır. Benzer bir yöntem 1980 anlaşmasında da öngörülmüştü. "Elc mektup"ta bu yöntemin işleyişi da? ha belirgin bir hale getiriliyor. 8) ABD yönetimi, Türk ordusunun modernizasyonunda yardımlann yani sıra, "diğer uygun yollan" da deneyeceğini belirtiyor. Yönetim, özellikle son yıllarda yardım programlannın dışında el altından bazı mekanizmalan harekete geçirerek, Türkiye'ye belirli kolaylıklar sağlamıştı. Bu kez, söz konusu katkılar anlaşma metninde de zikredilerek, Amerikan yönetimi açısından yerine getirilmesi gereken bir taahhüde dönüştürülüyor. 9) Metnin önemli bir diğer yönü, "TürkAmerikan ilişkilerinin saghgına, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaclanna esas olarak saglanacak güvenlik yardımı çabalanna zararb olabilecek yersiz hareketlere şiddetle karşı çıküacagı" şeklindeki ifade. Hatırlanacağı gibi Türk tarafı, Usler anlaşması pazarlığında TürkAmerikan ilişkilerinin "yabanci faktörkrin etkisinden kurtanlması" gerektiğini ısrarla belirtmektcydı. Bu ifadeyle, Türkiye'iin bu alandaki beklentisini sınırlı ölçülerde karşılayacak bir formül getirilmiş oluyor. Burada "yersiz bareketler" ifadesinden, yardım tasarılannın Kongre'de 10/7 oranına ya da Kıbrıs sorununa ilişkin koşullara bağlanması. aynca Kongre'ye sunulan "Ermeai soykınm" tasansı anlaşılıyor. Bu formülle, yönetim ErmeniYunan lobilerinin Kongre'de Türkiye'ye yardımları başka faktörlerle irtibatlandırma çabalanna "şiddetle karşı çıkma" taahhüdüne giriyor. Bu ifadeyle 10/7 oranımn gözetilmeyeceği taahhüdü satır arasına gizlenrru'ş oluyor. Cümle tersten okunduğunda, güvenlik yardımında "yalnızca Türk ordusunun ihtiyaçlannın esas ahnacagının" belirtilmesi bir bakıma "yapa> oranlann" esas alınrnayacağının ifadesi olarak alınabilir. 10) TürkAmerikan işbirliğini engelleyebilecek sorunlar çıktığında, bunlan süratle halletmek için bir "koordinasyon grubu"nun kunrlması, "ek meklup"la gelen yeni bir mekanizma olarak göze çarpıyor. 1980 anlaşmasında, bu yönde bir mekanizma yer almamaktaydı. 11) Terorizm alanında işbirliği, bu mektupla birlikte ilk kez "Savunma ve Ekonomik tsbirligi" Anlaşmasfnın kapsamı içine alınıyor. Metinde "ABD'nin terörtst hareketlere yardımcı olan lüm faaliyellere karsı çıkacagım" belinmesi, Ermeni soykınm tasansırun engellenmesi koni|sunda da bir taahhüt olarak yorumlanabilir. Türk tarafı, bu tür tasarjların Ermeni terörünü cesaretlendirdiği görüşünden hareketle ABD yönetimini daha güçlü bir şekilde sıkıştırma olanağını elde ediyor. 12) "Ek mektup"ıa savunma sânayiinde işbirliği ile ilgili paragrafın yeni bir unsur getirdiği söylenemez. Metindeki ifadelere büyük ölçüde 1980 anlaşmasında da rastlanıyor. 1980 anlaşmasında öngörülen "Yiirütme Komitesi'" uygulamada istenildiği gibi çalışmamıştı. "Ek meklup" la, bu komitenin etkin bir şekilde çahştınlması taahhüdü yapılıyor. Aynca, hangi alanlarda işbirliğine gidrleceği ek mektup metninde somu» projeler halinde ifade edilmemiş bulunuyor. 13) 1980 anlaşmasında genel bir şekilde ifade edilen ekonomik alandaki işbirliğine ilişkin hüküm, yeni mektupta daha aynntılı bir şekilde düzenleniyor. Bilindiği gibi Türkiye'nin tekstil alanında karşılaştığı sorunlar. 1980 anlaşmasımn imzalanmasından sonra onaya çıkan bir olgu. "Ek mektup"ta, TürkAmerikan ilişkilerinin gündemine sonradan giren bu soruna yanu verilmeye çahşılıyor. Ancak, bu bölümde ÂBD ticaretteki engellerin kaldırılması için "elinden gelen her çabayı gösterecegini" belirterek, yine bağlayıcı bir taahhütten kaçınıyor. 14) Türkiye'nin askeri dış satış (FMS) kredilerinden doğan ve önümüzdeki 10 yıl içinde 3.5 milyar dolara yaklaşan borç yükü konusunda da yönetim, "borçlan hafifietme yollannı arayacağını" belinmekle yetiniyor. Hatırlanacağı gibi, yönetim bu konuda Türk hükümetine iki somut seçenek önermişti. Bu alandaki görüşmeler halen devam ediyor. Üsler anlaşması pazarlığının sonuçlanmasında etkili olan bir diğer unsur da, ABD'nin Türkiye'ye orta ve uzun vadeli ticari krediler sağlama vaadiydi. Bu taahhüt, ek meklup metninde "Türkiye'ye ekonomik yardım sağlamak için çalışmaya devam edecegiz" ifadesiyle düzenleniyor. 15) Bütün bu yönleriyle birlikte değerlendirildiğinde, "ek meklup", taahhütlerin çokluğu ve bunlann kuvvetli ifadelerle vurgulanması bakımından 1980 anlaşmasımn ilerisine gidiyor. Özellikle yardımlar alanında beklentilerin gerçekleşmemesi halinde Türk hükümetine ABD karşısında kullanabileceği kjvvetli müzakere dayanakları veriyor. Ancak, başlangıçta da belirtmeye çalıştığımız gibi, yönetim ne kadar "kJdiah" taahhütlerde bulunursa bulunsun. bu taahhütler herhangi bir bağlayıcıhk taşımıyorlar. Bu açıdan bakıldığında. 'ek meklup'un Türkiye açısından ne ölçüde yarar sağlayacağının ancak uygulamada onaya çıkabileceği söylenebilir. Yardım programlanmn Kongre'de takılması ya da azaltılması halinde, yönetim. rahatlıkla "Elimden geleni yaplım. Ancak Kongre faklörünü aşamadım" diyerek sorumluluğu üzerinden atma şansına sahip. Cdseler Madde 50 fıkra 3 Umumi heyeılerde reyler el kaldırmak suretiyle verilir. Hazır bulunan hissedarlardan birinin talebi üzerine tahriri reye müracaat edilir. Bilanco. kâr ve zarar hesaplan, vıllık rapor. temettüun tevzii hakkındaki tcklifler Madde 56 Her hesap senesi sonunda bankanın mali vaziyeti umumiyesini gösteren bir bilanço ile kâr ve zarar vaziyetini gösteren bir hesap cetveli Maliye Vekaletince tespit edilecek formüle mutabık obrak tanzim edilir. Bilanço, kâr ve zarar hesabı, yıllık rapor ve temettüün nasıl dağıtılacagı hususundaki teklifler murakıplar tarafından verilecek raporla birlikte umumi heyetin adi içtimaından en az on beş gün once bankanın merkez ve şubelerinde hissedarlann emrine amade bulundurulur. Bunlardan bilanço. kâr ve zarar hesabı ve yıllık rapor, ıçtimadan itibaren bir yıl müddetle hissedarların emrine amade kalır. Her hissedar masrafı hankaya ait olmak uzere kâr ve zarar hesabiyle bilanconun bir suretini isteyebilir Adı geçen vesikalarm hissedarlara açık bulundurulduğu keyfiyeti Turkiye Ticaret Sicili gazetesiyle ve diger gazetelerden en az iki gazete ile ilan olunur Bilanço ile kâr ve zarar hesabı idare meclisi ve murakıplar raporları ile birlikte umumi heyetin toplantı tarihinden itibaren bir ay îçinde Maliye ve Ticaret Vekâletleriyle Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına verilir. Bilancolar aynı müddet zarfında biri Resmi Gazete olmak üzere en az iki gazete ile neşir ve ilan olunur Cdseler Madde 50 fıkra 3 L'mumi heyetlerde reyler el kaldırmak suretiyie verilir. Hazır bulunan hissedarlardan birinin talebi üzerine Umumi Heyetçe karar verildıgi takdirde yazılı reye müracaat edilir. Bilanco. kâr ve zarar hesaplan. vıllık rapor. temettüün dağıtılması hakkındaki teklifler Madde 56 Her hesap yılı sonunda bankanın genel mali durumunu gösteren bir bilanço ile kâr ve zarar durumunu gösteren bir hesap cetveli ilgili mevzuatta öngörülen esaslara gore düzenlenir Bilanço. kâr ve zarar hesabı, vıllık rapor ve temettüün nasıl dağıtılacağı hususundaki teklifler, denetçiler tarafından verilecek raporla birlikte genel kurulun olağan loplantısından en az on beş gün önce bankanın merkez ve şubelerinde pay sahiplerinin emrine amade bulundunılur Bunlardan bilanço, kar ve zarar hesabı ve yıllık rapor. toplantıdan itibaren bir yıl sureyle pay sahiplerinin emrine amade kalır Her pay sahibi masrafı hankaya aiı olmak üzere kâr ve zarar hesabiyle bilanconun bir suretini isteyebilir Ach geçen belgelerin pay sahiplerine açık bulundurulduğu keyfiyeti Turkiye Ticaret Sicili gazetesiyle ve diğer gazetelerden en az ikisiyie ilan olunur. Bilanço ile kâr ve zarar cervellerinin denetçilerce onayiı birer örneği genel kurulun toplandığı tarihten itibaren 1 ay içinde yönetim kurulu ve denetçilerin raporları ile birlikte ilgili mercilere tevdi edilerek Resmı Gazete ve yun çapmda yaym yapan bir gazete ile ilân olunur. Türkiye İş Bankası AŞ Yönetim Kurulu'ndan Olağan Genel Kurul Toplantısına Çağrı Bankamız Paysahipleri Olağan Genel Kurul Toplantısı asağıda yazılı gündem maddelerini görüşmek üzere 30 Mart 1987 Pazartesi günü saat 16.00'da Ankara'da Genel Müdürlük binasında yapılacaktır. Toplantıya, en az bir paya sahip olanlar bizzat veya oy sahibi diğer bir paysahibimize vekâlet vermek suretiyle katılabilirler. Genel Kurula bizzat katılacak veya vekil gönderecek paysahiplerinin; • Kimlik belgeleriyle, • Pay senetlerini ve/veya muvakkat pay senedi ilmühaberlerini, • Kamu kuruluşu veya tüzel kişi paysahiplerinin ise, temsille görevlendirdikleri kişileri gösteren yetki belgelerini, toplantı gününden en az bir hafta önce yani 23 Mart 1987 Pazartesi günü iş saati sonuna kadar, • tstanbul'da Menkul Kıymetler Grup Müdürlüğü'ne, • Ankara'da Ankara Merkez Şubesi'ne, • tzmir'de tzmir Merkez Şubesi'ne, • Birden fazla Şubemiz olan şehirlerde Merkez Şubelerimize. • Diğer yerlerde mahalli Şubelerimize, • Yurt dışında Temsilcilik ve Bürolarımıza ibraz ederek giriş kartı almalan veya vekâletname duzenlemeleri gerekmektedir. 1986 yılına ait Bilanço, Kâr ve Zarar Cetveli ile Yönetim Kurulu ve Denetçi Raporlan, toplantı tarihinden 15 gün önce, Genel Müdürlüğümüzle, Menkul Kıymetler Grup Müdürlüğümüz ve Ankara ve lzmir Şubemizde pay sahiplerinin incelemeİerine hazır bulundurulacaktır. Sayın paysahiplerinin yukanda belirtilen gün ve saatte toplantıya katılmalan rica olunur. Gündem 1 Başkanlık Divanının teşekkülü, 2 Yönetim Kurulu ve Denetçiler Raporlarının okunması, 3 1986 yılı Bilançosu ile Kâr ve Zarar Hesabının incelenerek onaylanması ve Yönetim Kurulunun ve Denetçilerin bu yılın işlem ve hesaplanndan dolayı ibra edilmeleri, 4 Kânn dağıtim şekli ve dağıtim gününün tesbiti, 5 Ana Sözleşmemizin 59 maddesi gereğince yapılan işlemin onayı, 6 Süreleri sona eren Yönetim Kurulu Üyelikleri için seçim yapılması ve Üyelerin ücretlerinin tesbiti, 7 1987 yılı Denetçilerinin seçimi ve ücretlerinin tesbiti, 8 Genel Kurul Tutanagını imzalamak üzere Başkanlık Divanına yetki verilmesi. Üç ayük hesap hülasalan Madde T» Her üç ayda bir bankantn vaziyetini gıteıeren ve Maliye Vekâletince tespit edilecek formüle muvafik olan bir hesap hülasası tanzim edilecektir Bu hesap hülasalan umumi heyetçe tayin edilen murakıplar tarafından tasdikli olarak taalluk ettikleri üç aylık de\Tenin hitamından itiharen en geç iki a>r zarfında Maliye ve Ticaret Vekâletleri ile Türicrye Cumhuriyet Merkez Bankasına veriİir Teroettuün dagıtılması Madde 58 bl Safi kârdan yukanda (a) bendınde >azılı yedek akçelerin a>Tilmasından sonra arta kalacak miktardan (A) ve (B) tertibi pa>T senetlerinin temsil ettiği odenmiş serma>enin % 6'sını karşılav'acak bir miktar "birind temettü pa\"ı" olarak pay sahiplerine dağıtılır Herhangi bir yılın kân isbu % 6 oranı üzerinden hesaplanacak birinci temettü payı tutannı karşılamaz ise. noksanı olağanüstu yedek akçeden a\nlır ve dağıtılır. Fakat bu suretle yedek akçelerden aynlan tutar gelecek yılların safi kânndan avTilması gereken borç niıeliğindedir. d) ta\ (b), U)bentlerinde yazılı aşınm %e dağıumların yapılmasından sonra (e) bendi gozonünde hulundurulmak surethie kalacak kısım asağıda belirtildiği şekilde ikinci temettü pa>ı* olarak pay sahiplerine dağıtılır. 1 (b)ve (d)bentlerine g<)re birinci ve ikinci temettü payı olarak (A1) tenibi pay senetlerinin sahiplerine dağıtüacak temettüün net tutarı odedıkkri sermayenin %60'ından, (B) tenibi paş senetlerinin sahiplerine dağıtılacak temettüün neı tutarı ıxiediklen sermayenin % 30'undan fazla olamaz. 2 (a), (b). U ) hentlerinde yazılı a>ınm \e dağıtımlann yapılmasmdan sonra kalacak kısım yukanda 1 numaralı fıkrada belinilen şekilcle ikinci temettü payı dağıtımma yetmediği takdirde ikinci lemettü paşının dağıtımında (A) tertibi pay senetlerinin temsil ettiği odenmiş sermaye iki katı (B) tenibi pa>f senetlerinin temsil ettiği ödenmiş serma>"e a>nen nazarı itibara alınmak suretişle her iki tertibe Odenecek lemettü toplamları ayn ayrı hesaplanır. f) Safi kârın yukarıda >azılı hukümlere g«xe dağıtim ve tahsisinden sonra kalacak baki\enin olağanüstu yedek akçelere nakline ve\a gelecek yıla de%Tine veya bu bakfyenin % 20 sine kadar olan kısmının net olarak (A) tenibi pıy senedi sahiplerine ve yine aynı bakiyenin % 20 sine kadar olan kısmmın net olarak (B) tertibi pav senedi sahiplerine dağıtılmasına ve kalanın olağanüstu yedek akçelere nakline veya gelecek yıla devrine. Yönetim Kurulu'nun teklifi üzerine Genel Kurul karar \erir Üç aylık hesap özetleri Madde T Me\zuata uvgun olarak man, haziran, eylul ve aralık ayfarı sonu itibariyle duzenlenen \e denetçiler tarafından onaylanan 3 aylık hesap özetleri yetkili bakanlıkça belirlenecek süre içinde ilgili mercilere gönderilir. Temettüün dağıtılması Madde 58 b) Safi kârdan yukanda (a)bendinde yazılı yedek akçelerin aynlmasından sonra arta kalacak miktardan (A), (B) ve (C)tenibi pay senetlerinin temsil ettiği odenmiş sermayenin % 6'sını karsüayacak bir miktar "birinci temettü payr" olarak pay sahiplerine dağıtılır. Herhangi bir yılın kân işbu % 6 oranı üzerinden hesaplanacak birinci temettü payı tutarını karşılamaz ise, noksanı olağanüstu yedek akçeden aynhr ve dağaılır Fakat bu suretle yedek akçelerden aynlan tutar gelecek yıllârın safi kânndan aynlması gereken borç niteliğindedir. d) (a), (b), (.el bentlerinde yazılı ayınm \ç dağıtımlann yapılmasından sonra (e) bendi gözönunde bulundurulmak suretMe kalacak kısım asağıda belirtildiği şekilde "ikinci temettü psyı" olarak pa> sahiplerine dağıtılır 1 <b) ve (d) bentlerine göre birinci ve ikinci temettü pa>T olarak (A) tertibi pay senetterinin sahiplerine dağıtılacak temettüün net tutan ödedikleri sermayenin % 60'ından, (B) tenibi pay senetlerinin sahiplerine dağıtılacak temettüün net tutan ödedikleri sermayenin % 30'undan. (C) tenibi pav senetlerinin sahiplerine dağıtılacak temettüün net tutarı ödedilderi sermayenin % 25'inden 6ızla olamaz. 2 (a), (b). (c)bentlerinde yazılı » ı n m ve dağuımların yapılmasından sonra kalacak kısım yukarıda 1 numaralı fıkrada belinilen şekilde ikinci temettü payı dağuımına yetmediği takdirde ikinci temettü paymın dağıtımında (A) tenibi pay senetlerinin temsil eniği ödenmiş sermaye iki katı. (B) tenibi pay senetlerinin temsil ettiği ödenmiş sermaye aynen, (C) tenibi pay senetlerinin temsil ettiği ödenmiş sermayenin 5/6 sı (altıda beşO nazarı itibara alınmak suretiyle her üç tertibe fidenecek temettü toplamları ayn ayn hesaplanır. 0 Safi kânn yukarıda yazılı hukümlere gore dağıtim ve tahsisinden sonra kalacak bakiyenin olağanüstu yedek akçelere nakline veya gelecek yıla devrine veya bu bakiyenin % 20'sine kadar olan kısmının net olarak (A) tenibi pay senedi sahiplerine ve yine aynı bakiyenin % 20 sine kadar olan kısmının net olarak (B)tenibi pay senedi sahiplerine ve yine aynı bakiyenin % 20 sine kadar olan kısmının net olarak (C) tertibi pay senedi sahiplerine dağıtılmasına ve kalanın olağanüstu yedek akçelere nakline veya gelecek yıla devrine. Yönetim Kurulu'nun teklifi üzerine Genel Kurul karar verir Geçici Madde 11 58. maddenin (fi fıkrası gereğince pay senedi sahiplerine temettü dağıtıldığı takdirde (C) tenibi pay senedi için %20 «ranı. 198~ yılı için % 5 1988 yılı için % 10 1989 yılı için % 15 olarak gözonune alınır. Geçici Madde 12 (K)\e (B)ıehibi pav senetlerinin sekiz adedi karşılığında sahiplerine bir adet (C) tenibi hisse senedi bedelsiz olarak verilir (A) Tertibi Paysahipleri özel Toplantı Gündemi 1 Başkanlık Dhinının teşekkülü 2 Bankamız Ana Sözleşmesinin 5 maddesinin, 50. maddesinin 3 fikrasının. 56 ve 57. maddeleri ile 58. maddesinin b, d, f fıkralanmn değiştirUmesi ve Ana Sözleşmeye 11 ve 12 Geçici maddelerin ilavesi konusunda karar alınması (Banka Ana Sözleşmesinin değtştirilmesi öngörülen maddelerinin eski ve yeni metinleri yukanda göaerilmiştir') 3 Genel Kurul Tutanagını imzalamak üzere Başkanlık Divanına yetki verilmesi. YAŞADIMI Oktay Akbal 660 lira (KDV içinde) Çağdoş Yayınları Türkocıığı Cad. 3941 Cağaloğlutstanbul