Katalog

9 KASIM 1987 EKONOMt CUMHURtYET/ü \ TÜRKİYE'den Emisyon geriledi ANKARA (AA) Piyasadaki kâğıt para mikîan ekim ayının son haftasında 28.4 milyar lira azalarak 30 ekim tarihinde 3 trilyon 106.3 milyar liraya geriledi. Emisyon hacmi 16 ekimde rekor düzeye çıkmıs ve 3 trilyon 246.5 milyar liraya ulaşmıştı. Trakya köylüsü topraksızlaşıyor Artan maliyetlere karşın gelirleri giderek düşen Trakya köytüleri, çareyi traktör ve toprak satmakta buldular. FARUK BESKİStZ Güneydoğu Anadolu, lç Anadolu, Ege ve Çukurova bölgelerinden sonra Trakya bölgesinde de kuçuk ureticiler topraklannı ve traktörlerini satmaya başladılar. Trakya'da, Kırklareli ve Edirne'nin köylerinde başlayan bu sürecin, özellikle bu kış aylannda daha da hızlanması bekleniyor. Traktörünü ve toprağını satan küçük ureticiler, "Bu yd satmazsak, gelecek yıl satacağız. Faizler almış başını gidiyor. Bugıin satmazsak gelecek yü işleyen faiz, aldığımız borç parayı geçecek" diyorlar 1980'li yıllarla Toprak "buvuk" ellerde. koylu kahvelerde toplandı. birlikte tarımsal kesimde neler oluyor? Bir yandan Türkiye'de şehirlerde yaşayan toplam nüfus son yillarda ilk kez yüzde 50'lerin üstüne çıkarken bu giderek, "kırlann ıssızlaştığını mı" gösteriyor. özellikle son iki yıldır Türkiye'nin en verimli topraklanna sahip Çukurova1 da başgösteren traktör satışları ve Trakya'nın 1970li yıllardaki renkJi gunteri geride kaldı. 0 yıllarda art çok az da olsa ba arda açılan kjr meytıaneleri birer birer kapanıp topraksızlaşan köyiülezı bölgelerde rast rin çaytannı yudumladıkJarı kahvehanetere dönuştuler. lanan intiharlar, kırsal kesündeki ekono toprak ve traktör satışuıa daha az mik ve sosyal gelişim tablosunu tamarn rastlanır" diye duşünuyoruz. Ama sonlıyor. Tanmsal uretimde hatın sayılır bir ra bereketli Çukurova bölgesinde yaşamekanizasyona sahip ve topraksız köylü nanları hatırhyoruz. Toprak ve traktörye pek rastlanılmayan Trakya bölgesinde satışları yöredeki tüm insanlann kulağıde toprak satışları ve traktör satışları son na girivermiş. bir yıldır günlük yaşamın olağan bir parSarpdere'den Mehmet Güler ise kendisi çası haline geldi. Kırklareli ve Edirne'ye ile göruştüğümüz günun bir gun öncesinbağlı ilçe ve köylerde yaptığımız kısa bir de traktörünü satmış. "Neden" diye soinceleme gezisi, bu olguya tanıklık ediyor. ruyoruz. Güler de Pazartı gibi, cüzdanınIncelememize Kırklareli'nin Yoğuntaş dan kooperatifin borç makbuzunu çıkaköyünde başladık. Köyde yaklaşık 190 rıyor. Güler, kendi deyimiyle, köyün hahane bulunuyor. Üreticüer, buğday ve ay tırı sayılır insanlanndan. Güler, "Traktöçiçeğinde istedikleri verimi elde edeme riimü satmasaydım, tarlamı satacaktım. mişler. Bunda iki etken var. Birincisi kul Ne yapsaydun?" diyor. Otomobilde devler Tıpian Pazar Sanfiar Pa». (1000 adet) En çok satan 10 ilaca bir yılda % 111 zam ANKARA (AA) Türkiye'de en çok satılan 10 ilaç, 1986'daki ilk fıyatlanna göre, yüzde lll'e varan oranda zam aldı. Bu 10 ilaca, 1986'da V» 45, 1987'nin ilk 10 ayında % 12 kez zam yapıldı. En çok satan 10 ilacın arasında 1986'daki ilk fıyatına oranla en çok zammı Lincocin aldı. En çok satan 10 ilaç, Ankara Eczacı Odası'mn yayın organmda IMS (International Marketing Statistic) raporlarma dayanılarak açıklandı. lanılan ithal tohumlar, ikincisi ise tanmsal arazinin sadece yağan yağmurla sulanabilmesi. 190 hanenin tümü de tarım kredi kooperatiflerine borçlu durumda. Köylüler, daha sonradan ANAP'lı olduğunu öğrendiğimiz köyün muhtannın yanında konuşmak istemiyorlar. Muhtar, olayın üstünü örtmeye çalışırken, köyluler yavaş yavaş kahvehanedeki masamızın etrafında yerleşip konuşmaya başlıyorlar. Turan Erkan, "Gider çok ama gelir yok. Buğdayı bizden 80'e alıyoriar, kepegi 100 liradan satıyoriar" diyor. Erkan, bu yıl 6 donurnluk toprağını satnuş borçlarını odeyebilmek için. Ama yine borçlu kalmış. O da başvurunun yanıtlanmasını bekliyor. Yoğuntaş'tan Ipsala'ya geçiyoruz. Ipsala'ya hareket ederken, Meriç nehrinin toprağa verdiği zenginlik akhmıza geliyor. Önce, "Bu verimli topraklarda herhalde Ziraatçiler Derneği Başkanı Yetkin: Kırsal kesimde tekelleşme var Ekonomi Servisi Türkiye Ziraatçiler Derneği Genel Başkanı tbrahim Yetkin, kırsal kesimde kuçuk ureticinin tasfiye olmasının kaçınılmaz olduğunu belirterek, "Kırsal kesimde bir tekeleşme vardır. Hem üretimde ucm de pazarlamada vardır bu tekelleşme. Toprak özellikle buyuk olcekli iiretim yapan toprak kapitalistlerinin elinde toplulaşıyor" dedi. Türkiye'de ızlenen serbest piyasa ekonomisiyle küçük Ureticinin "tasfiyesine karar" verildiğini vurgulayan Yetkin, bunun önlenmesinin hem bugünkü sisteme hem de bilime aykın olduğunu söyledi. Yetkin, hangi iktidar gelirse gelsin, küçük ureticinin tasfiyesinin durdurulamayacağını, belki tasfiye hızının yavaşlatılabileceğini belirterek şunlan söyledi: "Topragını. traktorunu satan eski uretki >a aynı toprak ustunde ırgatlık >apma>a başlıyor >a da göç ediyor. Tasfiye beraberinde intihan, şiddeti, boşanmayı getiriyor. Türkiye'nin tanmda en mekanize olmuş Trakya bölgesinde bile bu siireç baslamıştır. Uretici son beş >ıldır hep alacaklı kalmıştır. Bu durumda refahtan söz edilemez." Yetkin, tanmsal kesimde yaşananlar için bugünkü politikanın dışında, "tanma dayalı dddi bir sanayileşme", "devletçi tarım poiitikası" ve "belli ürünlerde beş yıllık iiretim planlaması" önerilerinin sunulabileceğini ifade ederek sözlerini şöyle tamamladı: "Aynca bugünkü taban fiyat politikasının yerine 'ön urün ekme sistemi' veya 'avans fiyat sistemi' getirilmelidir. Tabii ancak bununla birlikte yıllık enulasjon oranı da hesaba katılarak ureticinin ürune fiyat verilmelidir. Bugun kırsal kesimde yaşananlar toplumsal gerilimi de arttırmaktadır." Ekonomi Servisi Türk Sanayicileri ve tşadamları Derneği (TÜSİAD), "Toplumun kaynaklannı israf etmeden gelişmeyi yaratma işi" olarak nitelediği girişimciliği engelleyen yasal düzenlemelerin, acele gözden geçirilmesini, ATye üyeliğin gundemde olduğu bir dönemde, bütün yasal duzenlemelerin, girişimciliği teşvik edecek, haksız rekabet koşullarını ortadan kaldıracak bir yapıya kavuşturulması gerektiğini belirtti. TÜSİAD, "Bu bakundan aikde, okulda, resmi dairelerde, özel sektor ve kamu teşebbüslerinde yeni bir girişimcilik ruhu yaratmanın maddi ve manevi koşullarını tam anlamıyla anlayıp gerçekleştirmek için kollann sıvanmasını" istedi. teşvîk edilmeli Girişimcilik TÜSÎAD: ABD'ye ihracat fiyutları tSTANBUL (AA) ABD hükümetinin, ülkesine girişine kota koyduğu tekstil ürunlerinin ihracat fıyatlan belirlendi. ABD'ye yönelik ihracatta pantolonun tanesi 15.9 dolardan, cekedin tanesi de 23.9 dolardan satılacak. ABD kotalannın dağıtımı içinfirmalardan2 kasımda alınan teklifler açıldı. "En az ihracat miktan, en yüksek ihracat fiyatt" esasına göre dağıtılacak tekstil ürunlerininfiyatlarınınyanı sıra, bu kotalan kullanacak fırmalar da belirlendi. Sigara değil veı^i içiyoruz ANKARA (ANKA) Türkiye'de tüketilen yabana sigaralann ithalfiyatı,perakende satış fiyatının uçte birinden daha az bir miktaroluşturuyor. 1000 liraya satılan yabancı sigaralann ithal fiyatı, 300 lira dolayında bulunuyor. 500 paketten oluşan bir baksm ithal fiyatının 158 dolar olduğu dikkate alınırsa, bu rakam, 950 liralık dolar kuru üzerinden Türk Lirası'na çevrildiğinde, bir paket sigaranın 300 liraya geldiği ortaya çıkıyor. İthal sigara maliyeti(TL) 1WB 1290 İthal fiyatı fon KDV Gumruk vergisi Sav.San Fonu Bayı ıskontosu Satış giden Damga resmi Isökrar Fonu KaynakKul. Des. Fonu Banka gıderleri Belediye resmi Tekelkân TOPLAM 300.00.338.20 241.88 311.62 10714.12857 75.00...8455 6ttOO. .6Û00 60.00..72.00 20.00.. 24.00 18.00..20.29 18.00 . 20.29 . ,15.00 . 16.91 15.00. .1651 11.25.. 12.68 5a73...9358 1000.00 1200.00 Sümerbank holding oluyor ANKARA (AA) Bakanlar Kurulu'nun aldığı Ozellestirme kararı ilk holdingi doğurdu. Sümerbank'ın bir holding anonim şirketine dönüştürülmesi kararlaştmldı. özelleştırilmesine karar verilen Sümerbank, halka satışı gerçekleştirilene kadar holding şirketi olarak faaliyet gösterecek. Bu amaçla Sümerbank Holding Anonim Şirketi ana sözleşmesi hazırlandı. Dünyada ençok satan 10 marka GfNERAL FORD ABD tMMallMDr$ m MOTORSABO An AH 8163 18.1 5984 13.3 3 689 8.2 2 757 61 2.700 6.0 2.198 4.9 1.724 3.8 1582 3.5 1574 3.5 FMd Tayota Japanya TURK İTHALATÇDJVRININ DİKKATİNE İSPANYOL Otomotiv Sanayii ye Tanm Makinalan Parçalan İmalatçı ve İhracatçı Ticaret Heyeti Türk ijadamlanyla gorüşmeler yapmak üzere İSTANBUL'da... • AUTO INDUSTR1AL URPA S A (Eksamnk dı^lılcn. Asanu) > C1CUENALES SANZ (Kıınk mjlkn) > DIVER M O C U I S A ^Ak&csuar rıdyo antenlcn) • ECOMA S A (Oto ycdck aksaım) ' FERDSA (Koıuk rulmanlar) • FUCHOSA S A (Dokum parç^Un) • LEXTON SDAD LTDA (Aksnuır) • LOMI POWER S A (Hıdrolık vc mckınık knkolır) > TALOSA S A |VINA) (Suspansıvon pjrçalan) • TAVISA (Frcn aksambrı) >TDZSA (Hıdrolık ıkumhr) > UGO S A r. (r2iunus>on) Arıkan: Stratejik KİTIer özelleştirilmemeli ANKARA (UBA) DYP Edirne Milletvekili Türkân Ankan, KtT'lerin özelleştirilmesinde bav konularda çok dikkatlı davranmak gerektığini belirterek şöyle dedi± Temel mal ve hjzmet üreten ve geniş halk kesimlerine hitap eden KİT'lerle, stratejik nitelikteki KlT'ler, özelleştirilmemelidir. TOYOTA Japonya F. Ataaqra Ja#Mya VOLKSVVAGEN Federal Almanya LONDRA Garanti Bankaa'nın düzonledlöi seminer nedeniyle bulunduğumuz Londra'da sabah kalkar kalkmaz tetevizyonun düğmesine basıyoruz. Canlı yayını sunan sunuculardan biri elindeki 1 dolarlık banknotu havaya atıyor, dolar suzulerek aşağıya düşerken diğer sunucu, "düştü düştO, dolar düştu" diyerek ABD parasının son durumunu karikaturize ediyor. "Dünyantn 1 numaralı parası" olan Amerikan Dolan'nın boyle aJay konusu haline geldiği bir dünyada ekonominin sorunlannı çozümlemek kolay iş değil. Hemen htçbir ulkede kolay olmadığı gibi Türkiye'de de değil. Seminer vesilesiyte iki gündür birlikte olduğumuz Merksz Bankası Başkanı Rusdu Saracoğlu ile DPT Müstesar Yardımcısı Ali Tiğrel, bu olguya gerçekçi yaklaşan, zorluklan ve çıkış yollannı, mevkiterinin gerektirdiği dddryetle ete alan iki burokrat. Ontan dinlerken Türkiye ekonomisinin karşı karşıya bulunduğu zorluklar ve seçenekleri yerli yerine oturtarak gerçekçi bir tabto çizmeye çalışryoruz. Londra'da bizlerte birlikte olan Garanti BankasTnın baa üst düzey yetkililerinin verdikleri bikjiler ve yabana bankactlann soruları da bu tabloyu tamamlamamtza yardımcı oluyor. Gorebildiğimiz kadanyla Türkiye etooomisini yonetenlerin ve seçimlerden sonra yönetecek olanlann öncelilde şu sorulara yanrt aramaları gerekiyor: Yüksek kamu yatınmlanyta ve enflasyonun tırmanması pahasına elde edilen yüksek buyume hızını daha ne kadar surdurebiliriz? Hızlı nüfus artışının bestediği işsizlik sorununu ve diğer sosyal gereksinmeleri dusunerek bOyOme hızını zorlamaya devam ettiğimiz takdirde, kısa sure sonra kaçınılmaz olarak ciddi darbogazlaria karşılaşır ve ister istemez buyümeyi düşünmek zorunda kalır mıyız? Yüksek enflasyona ek olarak döviz darboğazı da belimizi bOkmeye başlar mı? '< Bu soruları sorup Türkiye ekonomisinin bugün geldiği noktayı' da gerçekçi biçimde hesaba kattığımız zaman aslında seçeneklerimizin pek fazla olmadığını daha da iyi gorOyorsunuz galiba. Sayın Saracoğlu, Türkiye'nin olaya 15 yıllık bir perspektif içinde bakması gerektığini belirtiyor ve kısa vadede bOyüme hızından fedakârlık yapılarak enflasyonun makul düzeytere indirilmesi halinde bunun orta ve uzun vadede daha yüksek bir ortatama buyume hızını sağlama olanağı vereceğini soyiuyor. Saracoğlu'na göre, bu süreçte en onemli haklardan biri de sermaye. Türkiye'nin enflasyon sorununu çozümlemesi ve dısa açık politikalar izlemeye devam etmesi halinde, yabancı yatınm sermayesinin Türkiye1 ye gelme şansının büyük öiçüde artacağını belirten Saracoğlu, dış kaynağı borçlanma yerine yiatınm sermayesi şekJinde sağlamanın avantajlannı vurguluyor. Bunu sağlamak için enflasyonun tek haneli rakamlara doğru çekilmesinin bir ön koşul olduğunu hatırtatıyor. O halde ilk yapılması gereken şey enflasyonun aşağı çekilmesi, birinci önceliğin enflasyonla mücadeleye verilmesi. Sayın Saracoğlu, Merkez Bankası'nın bu konuda tavizsiz bir tutum izJeyeceğini ısrarla vurguluyor, yabancılara da bu konuda net bir mesaj, açık bir güvence veriyor. Merkez Bankası'nın para politikasını denetleme mekanizmalarını daha da geliştirerek enflasyonu boğmaya yönelik bir poJıtika izleyeceğini belirtiyor. DPT Müstesar Yardımcısı Ali Tiğrel de yüksek enflasyonun Türkiye ekonomisinin bir numaralı sorunu olduğunu belirterek, kamu yatırımlannın çok dikkatii biçimde gözden geçirilmesi gerektiğini söytüyor. İhracata yönelik yeni üretim kapastteteri oiuşturmanın önemini de vurgulayan Tiğrel yatınmlan bu yöne kaydırmak için çaoa gösterilmesini de zorunlu görüyor. Sayın Saracoğlu ve Sayın Tiğrel, Türkiye'nin enflasyon sorununu hafife alarak "gününü gün etme" esprisiyle yoluna devam etmeye çalışması halinde kısa süre sonra ciddi sorunlarla ve darboğazlaıia karşılaşabileceği gorüşünü de payiaşıyorlar. Yabana bankacılann kafalarında düğümlenen sorulann da bu noktalarda ağırlık kazandlğı anlaşılryor. Dünya ekonomisinin ve finans pryasalarının içinde bulunduğu çalkantı ve beiirsizlık ortamında Türkiye gibi ekonomteJni buyuk öiçüde dış kaynak akışına bağlamış bir ülkenin seçenekJerinin daha da sınırlı hale gelmesi, manevra alanının daha da daralması söz konusu. önümüzdeki seçimlerde iktidar mucadetesi yapacak otenlann tüm bu noktalan göz ardı etmemeleri gerekiyor. Sorunlan göz ardı ederek anlamsız bir iyimserlik havasına kapılanlann sonunda düşeceği durumu ve yoi açacağı sorunlan ise Başkan Reagan'ın ve ABD ekonomisinin bugünkü durumları çok guzel sergiliyor. Enflasyona karşı DPTMeıfcez Bankası cephesi OSMANULAGAT EKONOMİ NOTLARI An FH|Blı NISSAN Jıpoaya DÖVİZ KURLARI Dövtzin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya ŞHİni 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin MarVkası 1 Fransız Frangı 1 Hoilanda Flonni 1 isveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 Kalyan üreti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinan 1 Steriin 1 S.Arabistan Rryali Döviz Alıs 942.85 645.38 79.83 563.55 26.86 145.39 229.13 165.12 500.45 156.10 683.97 76.28 696.60 3423.57 1678.74 251.76 9KASM 1M7 Döviz Satış 947.56 648.61 80.23 566.37 26.99 146.12 230.28 165.95 502.95 156.88 687.39 76.66 700.08 3440.69 1687.13 253.02 Efektif Ataş 942.85 632.47 79.83 563.55 26.32 145.39 224.55 165.12 500.45 156.10 683.97 74.75 682.67 3355.10 1678.74 246.72 Efektif Sats 966.99 665.06 81.03 572.00 27.26 147.57 232.57 167.60 507.96 158.44 694.23 77.42 707.05 3474.92 1703.92 255.54 Frarâ Ht^a Japnrya CHRYSLER ABO Ptym.Rtlion» (130,043) $7,184 tamrtt Fransı Fransa KUGİOT HONDA Japonya 205(530,700) $7,853 1476 3.3 japMfa Hlte^Mdıi Ja^Mya 1405 3.1 1270 28 1100 2.4 Nükleer santralda Kutlutaş devrede ANKARA (UBA) Nükleer santral ihalesinde Alman KWU ile Türk firması Kutlutaş'm devreye girdiği öğrenildi. Enka Holding 'in partneri Kanada firması AECL, kredi anlaşmazlığı çıkararak devre dısı kaldı. RENAULJ Fransa sses iMt* $CTfci Japoaya 1113 KASIM 198 7 ISTANIUl HIITON OTEll KLUP ODASI (CLUB ROOM) Saaı 10 00 18 00 900 2.0 ttalya FIAT Dün aotomobil UnoStin9(ttt. 420,000) $7,641 a n ı*nlr U I İ L f i n K e a h l H ı V pazanndaki ABD egemeniiği Jaj C l l V U I \ m f f V U U I I a a U I U I ponya'nın zorlamaJanra karşın suruyor. ABD'li dev otomobil şirketi General Motors'un 1986 satşlan 8.1 milyon adete ulaştı. Boylece 6M, dünyanın en çok otomobil satan firması unvanını korudu Bu f rmanın Opel Kadett markası ise geçen yıl 494 bin adet sattı. General Motors'u 5.9 milyon adetlik saoşlarıyta Ford iztedi. Ford'u da bir Japon firması olan Toyota 3.6 milyon adetfik saöşıyla izledi. Toyota'nın yainızca Corolla modeli 1986'da 739 bin adet sattı. T E S E K K Ü R €3 EGEBANK Ingilizce bilen elemanlar İstanbul, Antalya, Denizli, Bursa ve Gaziantep teşkilatımız için, "Egebank"lı olarak yetiştirilmek üzere; İngilizce eğitim yapan, asgari lise veya dengi okullardan mezun, Çok iyi derecede İngilizce bilen, Faal ve çağdaş bir banka ortamına ayak uydurabilecek, 28 yaşından gün almamış elemanlar alınacaktır. Ücret tatminkârdır. Adayların fotoğraflı özgeçmişlerini, en geç, 16 Kasım 1987 Pazartesi gününe kadar, aşağıdaki adrese göndermeleri rica olunur. EGEBANK A.Ş. Personel Müdürlüğü Gazi Bulvan, 58 35210 İzmir. KKTC'de zam furyası İZZETRIZA YAXIN LEFKOŞA Kıbns Türk sanayicileri, KKTCTC arası sıfır gümruk uygulamasınm kaldırılması ile KKTC'ye ithal edilen sanayi girdilerinden gümrük alınmasına başlanması üzerine, bir aksiyon toplantısı gerçekleştirdi. Olağanüstu toplanan Kıbns Türk Sanayi Odası Genel Kurulu, gazetelerde tam sayfalar halinde yayımladığı ilanlarla genel kurulda da, "Sonınlara sahip çıkma çagrısı"nda bulundu. KKTC'de Gümrük ve İstihsal Vergileri Tarife Değişiklik Yasası'nın Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesinden sonra, tüm çarşılan bir zam furyası kapladı. Stoklardaki mallarda yansıtılan vergi oranları büyük tepkilere yol açtı. Halkın Sesi gazetesi, devlet ve bazı cemiyetler için getirilecek eşyayla kimyevi gübre, kimyasal madde dışında tüm maddelere getirilen verginin, Kıbns tarihinde en geniş kapsamlı zam olduğunu belirterek, "yüzde beş gümnik uvgulamasının garip karşılandığım" yazarken, GunaydınKıbns gazetesi, "Kıbnslı sanayiciler feryat ediyor: Yaktın bizi Tenekeci Pasa" başlıklarını kullandı. Beykoz Deri ve Kundura Müessesemiz'de 29.8.1987 tarihinde çıkan yangın sırasında ve sonrasında ilgili tüm elemaııları ile her türlü yardımlarını bizlerden esirgemeyen ve poliçe kapsamındaki hasarımızı kısa sürede ve defaten ödeyerek üzüntülerimize ortak olan GÜVEN SİGORTA TAŞ.'ine gösterdiği ilgi, sağladığı destek ve sigortacılık konusundaki ömek davranışı için teşekkürü bir borç biliriz. SÜMERBANK BEYKOZ DERİ VE KUNDURA SANAYİİ