Katalog

22 KASIM 1987 EKONOMİ CUMHURİYET/U PAZAR HOTLARI ATIRIMCININ HAFTALIK REHBERI Dünya ekonomisinde top Almanların sahasında Amerika'da Brown ailesi araasını ya da evini yenilemeyi erteleyecek, tüketimini kısmaya zorlanacak mı? Japonya'da Satosanlar daha iyi bir evde yaşamak isteyecek, ithal malı kullanma altşkanlığını edinecek mi? F. Aimanya'da Hanslar ve Helgalar daha çok alışveriş etmeye, daha çok tüketmeye başlayacak, fiyatların birkaç puan fazla artmasına razı olacak mı? Dünya ekonomisinin yeni bir durgunluk dönemine, yani 'resesyon"a girip girmeyeceğini eninde sonunda ABD'nin, Japonya'nın, F. Almanya'nın poİHikacılan ve bürokratlan değil, sokaktaki insanları, Brovvnlar, Satolar, Hanslar belirleyecek galiba. Başkan Reagan'ın bütçe açığını ve ticaret açığını kapatabilmesi, Japonya'nın iç pazarını genişletmesı ve ithalatını aıttırması, F. Almanya'nın, daha gevşek para ve maliye politikalan izteyerek faizleri düşük tutması ve iç talebi uyarması, dünya ekonomisinde bozulan dengeleri yeniden kurmak için gerekli görünüyor. Ne var ki bu adımların atılabilmesi ve umulan sonuçlan verebilmesi için Amerikalıların, Ja OSMAN VLAGAY Tüm araçlar kazandırdı Çç hafta YÖNÜ PARANIN Bankalann menkul kıymet yatırım fonlan KJMMM|«SI 8.M. s. htaLı MM 10.800 14.129 14.012 13.7.1987 l« Yatma 0.83 0.82 1.36 0.79 1.24 0.81 ^ 1 ı 1 • Sm ı 9.8.1987 16.9.1987 2210.1987 2.11.1987 1611.1987 10.661 9.764 9.967 10.477 10.319 11.727 10.206 10.193 10.580 11.824 10.345 10.274 10.712 10.403 İsviçre Frangı yüzde 2.8 prim yaptı. Markın getirisi yüzde 2.7 oldu. Sterlin ve Ata Lira yüzde 2.6 kazandırdılar. Heşat altını ilk kez 129 bin liraya çıktı. Katılma belgeleri fiyatlan yükseldi Hisse senetleri yüzde 30 kazandırdı Çeşitli tasarruf araçlannın yübaşına göre yaptıklan primler yeni sınırlan zorluyor. örneğin sterlin geçen hafta yapöğı yüzde 2.6 prim ile şimdiden yüzde Iffi geçti. Sterlinin yılbaşından bu yana yaptığı prim yüzde 71.9'u buldu. Bu sının geçen hafta Cumhuriyet altını yüzde 69.7 ile, İsviçre Frangı yüzde 67.9 ile zorladılar. Faizlerin yeniden hareketlendiği ve genel olarak yüzde 56.57 sınınna yükseldiği geçen hafta içinde dolar, altın, mark gibi tasarruf araçlan da kendilerinden çok söz ettirdiler. Dış borsalarda geçen hafta yeniden düşüş eğilimine giren dolar, gerek resmi kurda gerekse Tahtakale'de atak üstüne atak yaptı lar. ABD'de, geçen hafta sonunda bütçe açığı sorunu bir ölçüde de olsa çözümlenince gözler önümuzdeki hafta meydana gelebilecek gelişmelere çevrildi. Çünkü ABD yönetiminin kongre ile 30 milyar dolan bu yü, kalanı da önumüzdeki >il ohnak üzere toplam 75 milyar dolarlık bir kjsıntı yapma yolunda anlaşmalannm, hisse senedi borsalan kadar dolara da destek yapabileceği belirtiliyor. Bu nedenle zaten serbest piyasada yukselme eğilimi içinde olan ABD para biriminin, dış borsalarda hızlı bir tempoyla toparlanması durumunda bunu Merkez Bankası'nın "günlük ayarlamalarla" izleyebileceği belirtiliyor. Merkez Bankası'nı da Tahtakale'nin izlemesi büyük olasıiık olarak gösteriliyor. Dolann Tahıakale fıyatıyla, Merkez Bankası efektif satış kuru arasındaki farkın şimdiden yüzde 13.3'e yükselmesinin de Merkez Bankası'nı hareketlendirecek bir gelişme olduğu da yapılan yorumlar arasında. Ryasayı yakından izleyenler, önumüzdeki hafta Dövizaltın ne getirdi? jdrefart (*) 42.6 26.9 26.9 655 48.5 67.9 71.9 697 35.7 661 668 için, dolann yani sıra altına da büyük şans tanıyorlar. Çok yavaş artış eğilimi özelliği olan Reşat altınının dün 129 bin liraya çıkması, Ata liranın da 118 bin liradan alıcı bulması, altının önumüzdeki günlerde daha da yüksek prim yapacağına işaret olarak gösteriliyor. Yatınm cephesinde geçen hafta içinde Bankalann Menkul Kıymet yatınm fonlan yine kazandınnaya devam ettiler. Esbank Fon'un da katılmasıyia sayılan 6'ya çıkan yatınm fonlan arasında en yüksek değer artışı yüzde 1.36 ile Iktisat Yatınm Fonu katılma belgelerinde oldu. Borsada 1. pazarda işlem gören hisse senetlerinin değeri ise ortalama olarak yüzde 30 oranında arttı. Hisse senederi aylardan beri ilk kez yatınmcısının yüzünü güldürdü. Yatınm cephesinde geçen hafta, bankalann Menkul Kıymet Yatınm Fonlan geçmiş haftalarda olduğu gibi yine kazandırmaya devam ettiler. Geçen hafta başında Esbank Fonu'nun da katılmasıyia sayılan 6'ya çıkan Menkul Kıymet Yatırım Fonlan arasında, en yüksek değer artışı yüzde 1.36 ile Iktisat Yatınm ve yüzde 1.24 ile Yapı Kredi Yatınm Fonlan'nda görüldü. Esbank Fon geçen hafta içinde yüzde 0.81'lik değer artışı gerçekteştirirken, Garanti Yatınm Fonu yüzde 0.79, tnterfon yüzde 0.82 ve İş Yatınm Fonu yüzde 0.83 oranında arttı. Çıkış tarihlerine göre de Menkul Kıymet Yatınm Fonlan'nın net gelirleri, İş Yatınm'da yüzde 30, Interfon' da yüzde 10.9, Iktisat Yatınm'da yüzde 5.95, Garanti Yatanm'da 3 ve Yapı Kredi Yatınm'da yüzde 2.24 oldu. Iktisat YateMi Bamrtl Yabna YapıKnMY. Esbank f M Mevduat Faizleri Y * (*) Yrthk (%> AaaMnBaı. Iktisat B M . Efabaak Thfckaak Safta MOJ. tahi. 57 57 57 56 56 56 56 56 56 56 56 48 47 43 47 47 47 47 45 45 47 48 XI Hmttkmk EUbMk SfcMttak Htfr ttntırr Helmut Kohl misinin bütçe açıklannı kapatarak yavaşladığı bir ortamda F. Almanya'nın büyümesini hızlandırması, öncelikle diğer Avrupa ülkelerine nefes aldıracak ve dünya çapında bir "resesyon"u önleyebilecekti. Ancak acaba Almanlar "lokomotif' rolünü oynamak istiyor muydu? Bu soruya "evet" diye yanıt vermek zordu. F. Almanya 1970'li yılların sonuna doğru Schmidt yönetimi zamanında lokomotif rolünü üstlenmeye razı olmuş, ekonomiye pompalanan yaklaşık 30 milyar dolar 1979 yılında yüzde 4.2'lik yüksek bir büyüme hızının yaka Karl Otto Pöhl pcHitikalar izleyebilecek ve büyüme hızını yukarı doğru zorlayabilecek bir ülke konumunda olduğunu ortaya koyuyordu. F.AImanya'nın genişlemeci mali politikalar izlemesi ve büyüme hızını zoriaması, bir yandan daralma belirtileri gösteren dünya ekonomisine doping etkisi yaparken diğer yandan Almanlar için daha fazla iş, daha fazla gelir, daha fazla tüketim anlamına gelebilecekti. Ancak acaba Almanlar bunu istiyor muydu? tmUkKn* TMaRk Tarisbaak 48 45 41 45 45 45 43 43 43 45 47 BvMHtak. Dqftaric nraatta*. k laıkaıı Akka* VakıAvBaıık. Osaaalı ktek. DMrtıtnk TWta* 56 56 52 52 52 52 52 52 52 Stfrit Uzl. tabi. 47 47 45 45 45 45 45 44 44 45 48 43 43 44 44 43 43 42 latMtank fatzl (Y«ık) 52.66 42.41 Business \Neek dergisine görüş belirten Nixdorf bilgisayar firmasının başkanı Klaus Luft, "Almanlar tüketime doydu. Güzel evlere, yeni otomobillere, iyi eşyalara, en modem stereo sistemlehne sahip olan Almanlar daha fazla ne satın alabtör? Geçen yıl sağlanan butun ücret artışlan Almanlann tatile daha fazla para harcamasına yaradı. Vergi indirimleri ya da ücret arF. Almanya Türkiye'nin 1 numarah ihracat pazan. thracatıtışlan yoluyla halkın eline daha mızsn yüzde 20'den faziasım bu tiikeye yapıyoruz, F. Almanya iç pazarım canlandımrak büyüme hızını arttırmaya zortantrsa, fazla para geçerse onlar bunu ithalatı da artar ve Türkiye de bu artıştan pay alabihr. Ayrtca gıdip ispanya'da harcayacaklar, Alman ekonomisinin canianması ve Almanya'da işsizliğin azalbu da Almanya'ya değil İspanması Türkiye'nin işçi dövizi gelirlerini de olumlu etkileyebilir. ya'ya yarayacak" diyordu. AlF. Almanya ekonomisindeki bir hızlanmamn dünyada otası bir manların tüketim doygunluğuresesyonu önlemesi halinde Türkiye dolaylt olarak bundan da na bir de enflasyon korkusunu yararlanır. Aynca Almanların gelirlehnin yükselmesi, turizmgeekleyince F. Almanya'nın geliıieri açıstndan da Türkiyt'ye yaratiı olabilir. nişlemeci politikalara yönelmekte neden çekingen davranponlann ve Almanların son çö lanmasını sağlamıştı. Ancak dığı daha iyi anlaşılıyordu. zümlemede bu adımları be bu genişleme yüzde 6 gibi F. İşte bu çekingenlik, dünya nimsemesi de gerekli. Söz ko Almanya için yüksek sayılacak ekonomisini bir resesyondan nusu ülkelerin her üçü de de bir enflasyonu da beraberinde kurtarmak için tasarlanan semokrasiyle yönetildikleri için getirmiş, ekonominin bozulan naryonun uygulanmasını güçyonetimlerin, halkın benımse dengeleri 1980'lerin başında leştıriyordu. Japonya, yürürlumeyeceği bir adımı atması ve yaşanan bir resesyonla nokta ğe koyduğu 47 milyar dolarlık bu adımdan umduğu sonucu lanmıştı. Bu nedenle Almanlar harcama paketiyle kendine dü"lokomotif' sözcüğünü pek şeni kısmen yapmış, büyüme alabilmesi oldukça zor. Her fırsatta "eşgüdümlü sevmiyor, binbir zahmetle eko hızını yüzde 4'lere yükseltmişekonomi politikaian '?lemek\en nominin bünyesinden atılan ti. ABD'nin son borsa krizi sonsöz eden, işbirliğı antları içen potitikacılar ve bürokratlar söyABD doları duşürerek F. lediklerini eyieme dönüştürAlmanya'nın dış rekabet mekte işte bu nedenle bir haygücünü kırmaya çalışırken, li zorlanıyorlar. Bu ortam içinAvrupa ülkeleri de de dünya ekonomisinin bir "resesyon'a sürüklenmesi olasılı BIT KEAUY D0M6 BMUGK? kendileri için en önemli pazar olan F. Almanya'yı ğı da artıyor. daha hızlı buyümeye Zengin sanayileşmiş ülkelezorluyor. F. Almanya'nın ri bünyesinde barındıran OECD'nin geçen hafla Paris1 bu baskılar karşısında te yapılan topiantısından sonmaliye politikasını bir ra açıklanan bikJiride dünya miktar gevşetmeye ve borsalanndaki son gelişmelefaizleri düşük tuîmaya razı rin 1988 yılında ekonomik büolması olasılığı artıyor. yümeyi önemli ölçüde yavaşlatabilecevji belirtildi ve özellikle büyük ekonomilerin, yani ABD, enflasyonu yeniden yaşamayı rasında artık ekonomisine çeJaponya ve F. Almanya'nın po ise hiç istemiyordu. ki düzen vereceği, önce bütçe litJkalannda yeni yön değişiklikF. Almanya ekonomisine dı açığını, buna karşın yüzde 2 lerine yönelmeleri gerektiği şardan bakanlar için bu duru dolayında bir büyüme hızını kovurgulandı. mu anlemak belki kolay değil ruyacağı sonra da ticaret açıEn fazla eleştiriye hedef olan di. Son 12 ayda enflasyon yüz ğını kapatma yoluna gidecegi ülke ise kuşkusuz F. Alman de 1'in altındaydı, toptan eşya sanılıyordu. F. Almanya'nın ise ya'ydı. OECD, F. Almanya'nın fiyatlan ise yüzde 1.7 gerilemiş yüzde 2'lik bir büyümeyi tutturbüyüme hızının bu yıl yüzde ti. Buna karşılık ışsiz sayısı 2.2 ması bile kuşkulu görünüyor ve 15'te kalacağını, gelecek yıl milyonu buluyor, halen yüzde onun da bir şeyler yapması isise yüzde 1.25'e düşeceğıni 9 olan işsizlik oranının gelecek teniyordu. tahmin ediyor. Pekçok OECD yıl daha da artabileceği tahmin Almanlann bu konudaki çeüyesi ülke, enflasyonu sorun ediliyordu. Bütçe açığı 1 olmaktan çıkarmış görünen F. GSMH'nin yalnızca yüzde 2'si kingenliğini kırmak için ABD nin başvurduğu son çare dolaAlmanya'nın genişlemeci ma düzeyindeydi. Cari işlemler liye politikaian izleyerek büyü dengesinin ise 75 milyar mark rın değerini düşürmekti. F. Almanya ihracatının yalnızca me hızını arttırmasını ve dün fazla vermesi bekteniyordu. Bu ya ekonomisine "lokomotiflik" tablo F. Almanya'nın enflasyon yüzde 11'ini ABD'ye yapıyor, etmesini istiyordu. ABD ekono korkusu olmadan genişlemeci ama dolar düşerken Alman markına hücumun artması markın başlıca Avrupa paralaBuyük Sanayileşmiş Ulkelerde Başlıca Ekonomik Gostergeler rı karşısında da değer kazanmasına yol açıyordu. Doların 1.60 marka kadar düşmesi ve Onw% Affaşı* 9am* bir süre bu düzeyde kalması 5.7 6.0 43 halinde F. Almanya'nın dış re4.2 2& Ü5 kabet gücünün büyük ölçüde UUUNYA 1.1 9.0 09 kınlacağı; Alman sanayiinin bu 0.1 105 05 durum karşısında sesini yük16 4.2 seltebileceği ve iç pazarı can0.9 5.0 landıracak genişlemeci politiKaynak: The Ecoaomist, 14 Kasım 1987. kalar uygulanması için hükümete baskı yapmaya başlayacağı sanılıyordu. EAlmunyu luzlı büyürse Türkiye de yararlanır rekettendi. Hafta sonuna doğru 3 banka faiz oranlannı yüzde 56'ya çıkardılar. Bir banka da yuzde 57'lık kervana katıldı. Böylelikle faiz ceptiesinde "kutuplaşma" yoğunlaştı. Tabloda yer alan 21 bankadan 13'ü mevduata yıtlık yüzde 5657 faiz uygulamasıyla "tayarı faiz" kutbunda yer aldılar. Sayıca az, fakat mevduattan aldıkları pasta büyük olan 8 banka da yüzde 52 faizte "taban faiz" kutbunda bulunuyorlar. Tavandakilerle tabandakiler arasındaki mücadele ise yine faiz oranlarıyla oynamaya ve güvenilirlik unsuruna dayalstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda islem gönıyor. Tavan kutbunda yer alan orta boy bankalar ile küçük bankalar ve kamu ren hisse senetleri ise aylardan beri ilk kez yatırunbankaları yüksek faiz vererek toplam mevduat pastası içindeki payiarını artcısının yüzünü güldürdü. Borsa 1. pazanndaki iştırmaya çalışırlarken büyük bankalann yer aldığı tavan grubun guveniliriikJelem gören hisse senetleri geçen hafta ortalama olarini ön plana çıkanyoriar ve pastadan aJdıkları paylann azalmamasını sağlamak rak yüzde 30 değerlendi. 45 hisse senedi ortalama için yine faiz oranlarıyla cynuvoriar. Bu bankalar mevduat sertfikası yoluyla sından oluşturulan İMKB Endeksi 564 puanla gir genellikle 100 milvon liranın üstundeki mevduatJara yüzde 56'ya kadar faiz diği haftayı 734 puanla kapadı. İşlem gören 45 hisse uyguluyorlar. Bankalar arasındaki faiz yarışı 1 yıllık mevduata 3 aylık ve aylık senedinden 39'u haftayı prim yaparak kapatırken, faiz ödeme şeklinde de devam ediyor. Bankalann aylık faiz ödemeli mevduat 3'ünün değerinde değişme olmadı, 3 hisse de gerifaizleri yüzde 41 ile yüzde 48 arasında değişiyor. Faiz oranlannı dün yükselledi. Hafta içinde en büyük değer artışı yüzde 267 ten Egebank 1 yıllık mevduata dönem sonunda yüzde 57 verirken, aylık faiz ile İş Bankası (C) hisselerinde meydana geldi. Olödemeliye yüzde 41, 3 aylık faiz ödemeli mevduatlarda en yüksek faizi ise muksa yüzde 180 ile en çok kazandıran ikinci hisyüzde 47 ve yüzde 48 oranlarıyla Dışbank ile Tarişbank veriyor. Bankalann se, Bağfaş'da yüzde 170 ile en çok kazandıran ttçün 10 milyon liraya kadar olan mevduat sertifıkaları için uyguladıklan faiz orancü hisse oldular. ları ise yine genellikle mevduata verdikleri faizlerte aynı bulunuyor Bu uygulamada sadece Tıtıbank, mevduat sertifikasına mevduata verdiği faizden 2 puan fazla, yüzde 54 faiz vererek bir istisna oluşturuyor. MafeapfTl} 1095.00 956.20 970.54 644.00 564.80 774.00 1.910.00 115.000 127.000 16.530 16 300 Faiz cephesi harekettendi ^ HaftaMM 1104.00 959.90 974.30 662 00 L |i»fvk(*) 0.8 0.3 J3 2.7 2.0 2.8 2.6 2.6 1.6 1.9 1.8 Dolar (Tahtakale'de) Dolar (döviz alış) Dolar (Efektif satış) Mark (Tahtakale'de) Mark (Döviz alış) İsviçre Fr. (Tahtakale) Sterlin (Tahtakale'de) Cumhuriyet Altını Reşat Altını 24 ayar külçe altın 22 ayar bıleak altın 774 00 7S.90 767.24 400.00 387% 474.00 1140.00 576 35 796.00 1.960.00 118.000 129.000 16.860 16.600 mm 95 000 10150 9.950 TMMMIŞ SORDÛ Cumhuriyet Altını da geçen haftanın en çok prim yapan yatınm araçlarından oldu. 115 bin 500 liralık satış fiyatıyla haftaya başlayan Ata Lira. dolann serbest piyasada yükselmesinin de etkisiyle sürekli değer kazandı ve dün 118 bin liradan alıcı buldu. Böylece Cumhuriyet Altnı bir haftada yuzde 2.6 prim yaptı. Ata Lira'nın hızlı tırmanışında arln fiyatlarının dış borsalarda 665 dolara kadar çıkması da etkili oldu. Cumhuriyet Altun 118.000 / 117000. 116 500 115 500 Kasım 16 1 7 1 « 1 9 i9 2 1 JBBL BORSADA 6EKN GERMANY HAFTA FtYATUUI EK 17.600 2i Kas» 19S7 FHDfKftFfl Ytnaam etfauı KttfMEYEKa st a 3 HİSSE SENEDİ Akpmmto AnaöotuCarr, An»Sk Aymtr RMfaft Bolu Çımento Ceük Halat Çimsa Cukurova Elektnk Oenıd Cam Ntai •flrtan 5.140 2455 ZS80 150 7 7yi 750 4 273 3 275 12 670 7 470 1456 Ea Itatta Y*an yttutk kap1M 1M7 1M DE&RLENDİRME 25000 7600 10850 5.550 17 fiflfl 23 500 13 500 24.000 19 500 2050 15.000 5550 3.650 8150 4.150 27 500 5950 2.975 4.800 3125 15.000 7500 70.000 15 000 12.100 7 700 17.900 5.700 2200 20 000 3.500 1825 4250 19 200 5.500 3950 4 100 7 150 9500 13100 4500 900 41000 3300 3.500 140 126 142 100 170 83 140 139 157 100 15S 113 144 133 116 111 131 148 144 113 120 100 122 118 134 134 152 118 100 168 111 130 113 180 154 130 83 147 150 146 106 5.650 7.700 5.250 11 non 18 000 10600 18 000 14 000 1 950 12 600 585 Geçsn hatöy» gAr« taiebinde cantanma var. 364 T t t t t a ö t t i canteroa ysvaşladı 358 AnT*p dangede 225 227 411 437 Taieptekı canlanma arzı buldu. Talebınde canlanma var Talebinde canlanma var. Haftanın ilk gunu yapbğı pnrrt surduremedi 343 Hafta başnda cantanarı tafcb rafü sonuna doğru düftü. YÛZDE 2.7 PftİM YAPTI F.AIman Markı, Tahtakale'de dövizler arasında İsviçre Frangı'ndan sonra haftayı en kâriı kapatan para birimi oldu. İsviçre Frangı'nın yuzde 2.8 primle kapattığı haftayı mark da yüzde 2.7'lik prim yaparak tamamladı. Hafta başında 644 liradan satılan F.AImanya para binmi hızlı bir artış temposuyla sürdürdüğü haftayı 662 liralık değerle kapattı. Mark cuma günü 665 liraya kadar çıktı. YENİ SINIRI GEÇTİ ABD Dolan Tahtakale de geçen hafta yüzde 0.8 prim yaptı. Haftanın ikinci gününden itibaren Tahtakale'de sürekli yükselen dolar dün 1104 liraya kadar çıktı. Çarşamba günü öğle saatJerinde ilk kez 1100 lirayı geçen ABD para birimi, aynı gun 1100 liranın altında kapattı. Ancak dolann Tahtakale'de kapanış saatJerinde 1100 lirayı geçmesi uzun surmedi. Cuma gününu 1102 liradan kapatan dolar, dün de 1104 liraya çıktı. Mktaç Ec2acfia$ı Vatmm Eje Bıracılik Ege Gutre Ersğl Oen» ( « f k GoodYear GObre FabnkaJarı Guney Bıracılik Hektaş tzmır Oemır Çe6k ; 3507 4.185 3.036 Izocam Kartortsafi KavfBÜ.) v^pez Elektnk KoçHoUng Koç Yatırım Kordsa Koruma Tarım Kuyta; Lassa Matina Tafem Metaş Nassş Otmuksa Ctosan Pınar Süt Pimaş Rabak Sarkuysan T Demtr Dökum T İş Bankası {Bî tpınn mo EKO Yanına bir kelıme gelecek, hanımlar sevinecek (beyler de). ^ ^ TişSankaaiC; TSemeffs T.SışeCam Ya$a$ • L Eko'nun yanına gelecek kelımeyi boş kutulara yazın PK 54 LeventIstanbul adresıne 23 Kasım akşamına kadar postalayın Bıtenler arasında çekılecek kurada kazanan kışı AEG'nın bu yeni urunune sahıp olacak iyı şanslar1 Tüm bu koşullar F.AImanya hükümetinin direncini giderek azaltıyor. F.AImanya Maliye Bakanı Gerhard Stottenberg geçen hafta yaptığı açıklamada, "ABD'nin bütçe açığını kapatma yolunda inandıncı bir karar alması halinde F.AImanya'nın gelecek yriki bütçe açığını planlanan rakamın, yani 29.5 milyar markın üzerine çıkarmayı kabul etmesi mümkündür" diyerek katı tutumlarında ısrar etmeyeceklerini belirtti. Sıkı para yanlısı olan F.AImanya Merkez Bankası Başkanı Karl Otto Pöhl de faiz oranlarının gevşetilmesine şimdiiik razı olmuş görünüyor. Almanlann biraz da zoraki olarak genişlemeci politikalara rtilmelerinin, "resesyori'u önleme senaryosunun uygulanma şansını arttıracağı umuluyor. 10.235, 3 475 3 421 18 640 4799 5.073 1827 14.459 370 1990 22.272 8 675 9.610 30.960 450 4030 300 45.540 3550 1.741 12.127 3535 1550 25 233 7 373 13186 12.710 21.990 410 21 061 17325 4500 3000 6600 3.675 23 500 4500 2.200 3.400 2 475 12.100 6300 62.000 10.500 9.400 6.300 11.500 4.625 2000 13900 3300 1350 3875 14 000 4.450 3000 3450 4225 5200 6900 3950 200 Pazarda ilk kez haftayı dejer 6*4 SlMii 458 Canönar taiep arc buldu kaybetmeden kapadı 295 Tat«b«ıde canianma var 300 Hafta baf canianan talep hafta sonunda arzı buidu Hafta başj canianan OJep hafta sonunda arzı buldu 561 290 547 462 255 270 244 276 Anında ve talebınde artış var Hafta bası talep canlı. hafta sonu arz fazla Ahatar çofiaMı Talebinde canlanma var Taiepte hafta başı canlılıjını koruyamadı Hafte oftssmdı ttUbi canbndı Haftanın Ik yansmda cantt olan tatep, arzı buldu. 600 Hafla sonunda tafebinde duşus oidu. 241 Takbinde canianma var Atolar çoJâMı. talep karçiianamıyar Hafta sonunafloOrutalebınde dü$üş var Talebınde canlanma hafta boyunca surdu Alışlar fazlalaştı. aranda da artış var. 1 pazarda ilk kez haftayı değer kaybetmeden kapadı Talep canlı arz kısıtlı ARACI UYEDEN YORUM 409 457 284 142 1026 241 Antafcp ivyaıit 237 Taiep canti. aa fazta En çok işiem goVen fcâğrt 320 Tssfr canlareJı. 586 Taleb. caniandı. an tosi* 658 Hata ba$mta cartenan talep htfta somınâa a n buidu. 319 Hafta ortasmda canianan talep arzı yakaladı. 370 Satiülar çoCakJı 343 Haftanın ilk yansında canlı olan talep arzı bukJu. 348 Canianan talep karşısında arz yetersız. 472 Hafta başı canlı olan talep hafta sonu arzı buldu. Borsa'da yeni sistem yeni heyecan getirdi Bilindiği gibi geçtiğimiz hafta başından itibaren ÎMKB yeni binasında yeni bir sistemle çalışmaya başladı. Gerek ilk günün heyecanından, gerekse yeni sistemin getirdiği hareketlilikten hisse senedi fiyatlan aynı gün içinde yüzde 20 ile yüzde 30'luk artış kaydetti. Ancak, daha sonraki günlerde hisse senedi fiyatlan dengelendi. Artışlar ve düşüşler bir günde yüzde 2030 değil de yüzde 10 sının içinde kaldı. Bana göre yeni uygulamaya konulan bu sistemin en güzel taraflanndan biri, işlem yapmayı düşündüğünüz hisse senedinin sırasını beklemek zorunda kaJmadan 2.S saatlik seans süresi içinde istediğiniz kadar ahmsatım yapabilme ımkânı vermesidir. Bunun getirdiği bir avantaj olarak da aynı gün içinde aldığınız bir hisse senedinin fiyatlarının yükselmesi halinde hemen satabilme sansına sahipsiniz. Yani kısacası yeni uygulama ile yatınmcılann ve borsa üyelerinin hareket kabiliyetleri arttınlmış oldu. Tkbii bunun geregi olarak da İMKB'nin işlem hacminde çok büyük artışlar olacaktır. Uygulamanın getirdiği bir ikinci güzel taraf da yatınmcıların borsa salonunda olup bitenleri, hisseler için verilen alış ve satış fiyatları Borsa komisyoncusu Cengiz Evgin 325 37 000 2.400 2750 267 95 153 109 Geçtn hafta ÛMaidkafta İMKB Emteksl 734 564 M M Hacni 2.564 •lyan TL 723 «HyoiTl 128 Hafta ortasmö cantaran talep rıafla sonu ara buldu 267 Taiep karştenamfyor. en çok prim yapan ki^rt 428 Arztaiep ıteng«de 597 Hafta bası canlı olan tatep, hata sonu ars buidu 260 Saactoçoiakh Me« miktan 3 M kta adtt iHMnadat |AEG l l f a u a i l l i a U l î \ i \ a u r u p a borsalannda olduğu gibi işlem salonuna alman yatırımcılar, komisyoncularına alım satım emirlerini doğrudan verdüer, bağırıp çağırarak işlemlere katıldılar. Bu açıklık sisteminin getirdiği güvenle yatınmcılar yaklaşık 3 aydır sürdürdukleri "hisse senedi perhizini" bozdular. Borsa'nın açıldığı pazartesı günkü ilk seansta yeni sisteminde getirdiği heyecanla taiep arttı ve fıyatlar fırladı Borsa endeksi rekor bir sıçrayışla 564 puandan 702 puana çıktı. İlk günkü bu heyecan ve fiyatlardakı sıçrayış haftanın sonraki günlerinde azalarak devam etti, ama işlem miktan ikiye, işlem hacmi de üçe katJandı. İMKB 3 aydan beri ilk kez bir haftayı böylesine canlı geçirirken, ağustos ayından beri yaşadığı krizden de kurtuldu. Borsa'nın 3 aydır süren krizi atlatmasında en büyük etkiyi yapan yeni 'tahta sistemi" uygulanmasında bir sakıncalı tarafı ortaya çıktı. Saat 10.30'da başlayan ve 13.00te sona eren seansın son dakikalarında bir hisse senedinden 100 adet taiepte bulunan, kapanış fıyatını oluşturuyor. Borsa bültenine de bu kapanış fiyatı geçtiği için sonraki gün açılış fiyatına baz teşkil ediyor. Bir yatınmcı sonraki gün satacağı veya alacağı hisse için seans kapanışına doğru 100 adet o hisseden yuksek veya düşük fiyattan alış veya satış veriyor. Bu alım ve satım anlaşmalı da olabillyor. Böylelikle sonraki gun satacağı veya alacağı hısseler için avantajh duruma geçmiş oluyor. Bir de kapanış fiyatlan ile bu şekilde oynanarak, borsa dışında serbest piyasada hisseler pazarlanabiliyor. Resmi seansta son dakikada suni olarak fiyatı düşurülen veya yükseltilen hisseler, borsa dışında, borsa kapanış fiyatı üzerinden serbest piyasada satılıyor ya da alınıyor. Seans boyunca 56 bin adet işlem gören bir kâğıdın seansın sonunda 100 adetlık işlemle fıyatının suni oluşturulması haksız kazanç yaratırken, yatırımcıların da şikâyetlerine yol açıyor. Suni fiyatların bir an önce önlenmesini isteyen yatınmcılar, kapanış fiyatı yerine, agırlıkiı fıyat, ya da en çok işlem gören fiyatın baz alınmasını öneriyorlar. fiintlorilia flİlrlrSvH Vatınmcılar geçen hafta gerçek bir borsa ile tanıştılar. Av nı anında görebilme ve izleyebilme avantajıdır. Istedikleri anda çalıştıklan borsa üyesine ordinolannı bağırarak ya da yazıyla vermek suretiyle işlemlerini gerçekleştirebihnektedirler. Borsa'nın ilk haftasında bu bağınş ve çağınşlar birazcık Mahmutpaşa' yı ammsattıysa da seslerin zamanla akortlanmasıyla bu karmaşa da ortadan kalkacaktır. Temmuz ve ağustos aylanndaki çarpıcı fiyatlardan sonra ekonomik ve siyasi nedenlerle his*e senetleri büyük oranlarda değer kaybettiler. Bu düşüş nereye kadar devam edecek diye sorulduğunda, "Gittiği yere kadar gider, ondan sonra da bazı aracı üyelerin desteklemesine gerek kalmadan fiyatlar yükselişe geçer, yani zaman borsamn en iyi ilacıdır" demiştim.