Katalog

HUKUKSUZ DEMOKRASİ Av. Halit Çelenk 2. Bası: tlhan Selçuk'un Onsozuyle... 800 lıra Çağdaş Yaymlarv Turkocağı Cad. 39/41 Ca&aloilulstanbul Cumhuriyet 64. Yıl; Sayı: 22717 Kurucusu: Yunus Nadi 200 TL. 22 Kasım 198? Pazar İÇİ SEVDA DOLU YOLCULUK Cahit Külebi ««0 lın (KDV ıçınde). Çogda} Yaytnları Turkocağı Cad 3941 Cağalogtu/slanbul Mııhalefet yüklendi ANAP hasta CÜNEYT ARCAYUREK yazıyor Romadan Çizmeli ülke panoraması NtLGÜN CERRAHOĞLU INÖNÜ: ÖZAL HALKLA ALAYEDİYÖR Iktidar yıldı SAMBYA'dan YALÇIN DO&UI MİTİNGTEN İZLENİMLER DEMİREL: HABERLERİMÎZ TKTDE VERÎLMÎYOR "YeniUsta" İZMİT Bu sakin insan, gümbür gümbür konuşmadığı için ağır eleştirılere hedef olan Erdal İnönü, sosyal demokrat tabanı, rtici bir güce gereksinen kitleleri nasıl da harekete yöneltmiş. Kocaeli mitingı sosyal demokrat tabandaki yeni açılışın son ve taze örneği. İnÖnü'nün kişiliğinde siyasal sabır, inat ve inanç toplanmış, dalgalanıp yayılmış tabana, motor ateş(Arkası Sa. 13, Sü. 6'da) Alay edlyor Ozal'm TV'ye çıkıp 'iyisiniz iyisiniz' diyerek halkla alay ettiğini söyleyen İnönü, "Şimdi alay etme sırası sizde" dedi. Seçim sisteminin küçük partilere şans tammadığmı ve sol oyların bölünmemesini isteyen İnönü, Özal iktidarının işçinin elindeki grev silahınt mantar tabancasına, sendikalan da kâğıttan aslana dönüştü'rdüğünü söyledi. İnönü, halkın önünde Hollanda TV'si ile röportaj yaptı. YALÇIN ÇAKIR KOCAELİ SHP Genel Başkanı Ertal tnönü, "özal TV'ye çıkıp stdcrif 'İyisiniz, iyisiniz..! (Ûye alay ediyor. Şimdi ononla alay etmc araa sizlerde" dedı. İnönü hasta olamn özal değıl, ANAP olduğunu söyledi. Kocaeli'de dün partısirıce düzenlenen mitingte konuşan lnönü, ANAP iktidan ve Başbakan Özal'ın uygulamalannı eleşurdi. lktidara geldiklerinde neler yapacaklannı anlatan tnönü, sol oylann bölünmemesi gerektiğini belirterek. "Barajlar kuçflk partilere şans Uuumıyor. DSP'ain bir adayına oj verseniz, kendisi fazia oy biic alsa ir^y^n«m«T Oytanmzı dagitmadan SHP'ye verin" dedı. SHP Genel Baskanı Erdal tnönü, konuşma yapacağı alana, küçük bir sehir turu yaptıktan sonra saat 14.00 sıralannda gırdı. InOnü'nün şehre gelişinden önce güvenlik kuvvetlerinin geniş çaplı önlem aldbkları ve vatandaşa karşı "nazik" davranmaya çalıştıkları dikkatı çektı. Partililer bir süre önce Sümer Karakolu'nda meydana geldiği öne sürülen ve bir gen ANAP Panorama, ltalya'mn en önemli, en çok okunan haftalık siyaset ve aktüalite dergisi. Geçen hafta 25 yaşına basan Panorama dergisinin başarısı, sosyolog Giampolo Fabris'e göre, ltalyan toplumuna gerçek bir ayna tutabilmesinden kaynaklanıyor. Paristen İki Alan, Üç Miting KOCAELÜADAPAZARI Göz açıp kapayıncaya kadar olup bıtıyor her şey Doğru Yol Partısı bayrakları giderken Refah Partısı bayrakları asılıyor Demirel, daha alarnjan ayrılmadan "Refahçılar" pıre gıbt alana dağılıyor Öte tarafta ışçtler boynu bükük Inönüyü beklıyor Sıyasetın kalbı dün BursaKocaelıAdapazarı üçgeninde atıyordu. SHP Kbcaeh'de gösten yaparken DYP ve RP Adapazan'nda aynı alanda bir saat arayla mıtıng düzenlıyor Demirel, Bursa'dan once Gemlik'e uğruyor, sonra helıkopterle Adapazarı'na uçuyor O Gemlık'te konuşurken Erbakan, Bu Nasü Sevmek? FÜSUN ÖZBtLGEN ADAPAZARl Mıkrofondan lbrahım Tatlıses'in sesı gar meydanını dolduran kalabahğm kulaklarında patlıyor: "AUah, Allah, AUah, Allah, Bu nasıl sevmeek, Bu nasıl gulmeck GiıluDce gozlerini Sacının her tdini Tutunca dlerini öiesim geliir" tbo'nun Harika Avcı için bir fılmde söylediği ve arabeskseverler tarafından çok tutulan bu şarkısı, Derairere sevgınin gösterisi olarak DYP'nin seçim otobüsünde çalıyor Bursa'da basın toplantısı yaparak TRT'nin seçim haberlerine yer vermemesini eleştiren Demirel, "lktidar yılgınlık gösterdi ki, TRT'ye baskın yaptı. Bu ayıptır" dedi. Demirel, ANAP'ın köylüden aldığı stopaj vergisini 'öşür' olarak niteledi. BETÜL UNCULAR/ LEVENT GENCELLİ BURSA/SAKARYA Bursa'da düzenlediği basın toplantısında TRT'nin seçim haberlerine yer vermemesini "zorinhk" olarak niteleyen DYP Genel Baskanı Sakyman Demi Fransız komünistleri SABETAY VAROL (Arkaa Sa. 13, Sü. 4'te) ECEVIT, TOPRAK REFORMUNU ELEŞTİRDİ OrtaSayfada (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) (Arkası Sa. 13, Sü. 2'de) (Arkası Sa. 13, Sü. l'de) İki TBKPyöneticisi Haydar Kutlu ve Nihat Sargın'ın Türkiye'ye gelişlerinin Fransız Komünist Partisi'nin yayın organı "Humanite" gazetesine yansıyış biçimi ve Parti Genel Sekreteri Georges Marchais'nin konuya ilişkin açıklaması, FKP'nin bu olayda payına düşeni yerine getirmekten kaçınmadığını ortaya koydu. Kyotodan DöYİzde sıkıntı Kar b e k l e n t i s i Seçim sonrası hızlı kur ayarlaması bekleyen ithalatçıların bir an önce döviz transferlerini yapmak istemeleri, ihracatçılann da dövizlerini getirmemeleri bankalan döviz stokuna itti. Bazı bankalar komisyonlarını yükseltti, bazılan ise dövizlerini satmama yolunu seçti. F.18 d a r b e s i Erken seçimin önemli propaganda kozlanndan F.16, "Savaşan Şahin" önce dövizi, ardından da bankaların kârlarım vurdu. Merkez Bankası'nın "vatan görevi" çağrısı sonucu bankalar ellerindekidövizin birkısmım F. 16 taksidi için verdiler. (Arkası Sa. 13, Sü. 6'da) 1yi Püzariar. Başbakan Turgut Özal ile uzun metrajlı bir gülmece güldürmece: "Karikatürümüz çağ atlamıştır!" "İnşallah enflasyonu da|« kafaya alacağız." Cumhuriyet Dergi bugün ve her pazar Ekonomi Servisi Genel seçim havasına ginlmesı dövızde darboğaz yarattı Seçimlerden sonra kur ayarlamalarının hızlanacağı görüşunden hareket eden ithalatçıların bir an önce döviz alma yoluna gitmeleri, ihracatçılann da kazandıkları dövizi Türkıye'ye getırmeyi seçim sonrasına bırakmaları, döviz sıkıntısı yarattı. Dövızde sıkıntı baş göstermesi uzerine bazı bankalar ithalatçıların döviz transferlerini karşılamazken, bazıları da komisyonlarını yüzde Seçime katüacak 7 partinin radyo ve televizyondan yapacakları propaganda konuşmaları bugün başlıyor. OrtaSayfada Liderler ekranda Japonların inanç dozu ŞAHİN ALPAY Mapon ve Türk çağdaşlasmasını karşılaştıranlann belki de yeterince üzerinde durmadıklan bir fark, Japon reformcuların bağnazlıkla, özellikle de dinsel bağnazlıkla mücadele gıbi bir zorunlulukla karşılaşmamış olmalan. Brukselden Radyo ve TV de bugün 18.3418.44 fcaj 18.4S18.55 Cumhuriyerie birlikte. . Tfcfcac 18.5619.06 19.0719.17 19.1819.28 19.2919.39 19.4019.50 ROMA IRANGATE OLAYI 3. Papa davası İkinci Papa davasında ortaya çıkan kanıtların değerlendirilmesi sonucu tanık bazı ülkücülerin yargılanacakları 3. bir Papa davasımn açılacağı öğrenildi. ROMA (Cumhuriyet) 3. Papa davasımn bu ay sonu, ya da önümüzdeki ay başı Roma'da açılacağı öğrenildi. 3. davanın özelliği ikinci Papa davasında ortaya çıkan kanıtların değerlendirilmesi sonucu açılması. Bu yeni davada, ikinci Papa davasında tanık olarak ortaya çıkan bazı ülkücülerin sanık olarak yargılanacaklan bildirildi. Verilen bilgiye göre ikinci davada ortaya çıkan ifadeleri bir yıldır soruşturmakta olan sorgu yargıcı llario Martella, üçüncü davayı açmaya sonunda karar verdi. Üçüncü davada Aptullah Çatlı ve diğer tanık ülkücülerin sanık olarak yargılanacaklan verilen bilgiler arasında. İkinci Papa davası terörist Mehmet Ali Ağca'nın ltalyan Gizh Polis Orgütü SlSMl'ye verdiği bilgiler uzerine açılmıştı. Bu davada Bulgar Antonov Ue Ülkücü Türk Federasyonu Baskanı Musa Serdar Çelebi delil yetersizliğinden beraat etmiş, sadece ömer Bağcı Italya'ya izinsiz silah sokmak suçundan mahkum olmuştu. Ankara sııskun Haber Merkezi ABD'nin Türkiye üzerinden lran'a silah sevkiyatı konusunda Ankara'daki yetkili makamlar açıklama yapmıyor. Dışişleri Bakanlığı olayda rutin bir bildirimin söz konusu oldugunu, bunun da çok doğal sayılması gerektiğini bildirdi. Genelkurmay Başkaniığı herhangi bir açıklama yapmaktan yana değil. Bu arada, silahlann sevk edildigi arada Ankara'daki Merkezi Haberalma'örgUtü'nün (CIA) Istasyon Şefı olduğu söylentileri bulunan WB Dışişleh Bakanlığı, olayda rutin bir bildirimin söz konusu oldugunu, bunun da çok doğal sayılması gerektiğini bildirdi. Genelkurmay Başkaniığı olayla ilgili olarak herhangi bir açıklama yapmadı. ABD'nin Iran'a silah sevkiyatı sırasında CIA'nın Ankara Istasyon Şefı olduğu söylentileri bulunan William Meagher iddiaları yalanladı. Ham Meagber de bu iddialan tümüyle yalanladı. Dısisleri Bakanhğı yetkilileri konuyla ilgili olarak şunlan söyledıler: "Olayda rutin bDdirim gefektirea •bir durnm JÖZ konnsudur. Bu izni boroicndk çcrcevede betirienmiş yrtkiliter verMer. Uçaga izia verflirken yiiknn oheiigi, mflrettebabn kimlikleri ve rota ozcrinde aalaşma sagla•ır ve oçof gcrceUcştirilir." Bakılmak ve fethedilmek HADİ ULUENGİN Şehrin en züppe mahallesinde ikâmet ediyorum. Mahallemin geceleri ışıklı. Sakinleri anonim değiller. Harcıalemliği erdem saymıyorlar. Bakılmak ve fethedilmek duygusuyla tutuşuyorlar. Zurihten Uçan ayakkabı DOCAN ABALIOĞLU lürih borsasınm yeni bina arsası içinde bulunan ayakkabı atölyesi, inşaat nedeniyle vinçle kaldırıldığı gibi bir ileri bir geri yerleştiriliyor. Beyrut'tan (Arkası Sa. 13, Sü. 3'te) AT üyelîğîne 4 engel Zamanlama: Türkiye tam J gayriiçresmi olarak bildirdi.üyelik içinve2000 yılını Ancak topluluk 1992 'de pazar uygulamasına geçecek bu tarihten sonra Türkiye 'ye yeni taviz verilmesi olanaksız. Mali sorun: Türkiye'nin tam üyelik için gereksinim duyduğu fonlara Yunanistan, tspanya ve Portekiz de talip ve bu fonlar halen üye olan bu ülkelerce tüketiliyor. Yatırımlar: Alman Dışişleh Bakanlığı'na göre Türkiye'nin tam üye olması durumunda gümrük korumasımn ortadan kalkması yabancı yatırımların kesilmesine yol açacak. Gümrük ve Fonlar: Türkiye'nin AT'ye tam üye olması durumunda halen uygulanmakta olan gümrük vergileri ile ithalat puanlarından vazgeçmesi gerekiyor. ENİS BERBEROĞLU'nun haberi 3. Sayfada ONN Tarilıi eser kaçakçısı ANAP'hya soruşturma Malatya Cumhuriyet Savcılığı ve Kültur ve Turizm Bakanlığı soruşturma başlattı. Eserlerin sahibi Mehmet Olgun, olaydan özal'ın da bilgisi oldugunu ileri sürerek, ANAP milletvekili Fahri Şahin'in Londra dönüşü 2 turistik tesis aldığını ileri sürdü. Olgun, senetleri geri almak için kendisine baskı yapıldığını savunuyor. TUNCAY ÖZKAN ANKARA Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Malatya Cumhuriyet Savcıhğı "milletvekUiain tarihi eser vareunu" başhklı Cumhuriyet'te yayımlanan haberi ıhbar sayarak soruşturma açtılar. Bakanlık Müsteşan Ertan Cireii soruşturmamn yürutülmesi için Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürü Nurettin Yardımcı'ya emir verdiğini söyledi. Malatya Cumhuriyet Savctsı Cevat BUgin de "Urihi eser vurgunu" hakkında soruşturma açıldığını, konuyla ilgili olarak Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Celal Aras'ın görevlendirildığinı belirtti. Cevat Bilgin haberde, tarihi eser kaçakçılıjb. ve sahte bclge düzenlenmesi iddialanrun yer aldığını, inceleme sonucunda ortaya çıkacak gelişmelerin de dava konusu olabileceğjni anlattı. Tarihi eserlerin sahibi Mehmet Olgun, "olayla ilgili olarak Başbakan Turgut Ozal'm daha onceden baberdar oldagunu" öne sürdu. Olgun, ANAP milletvekilinin eserleri alırken, imzaladığı senetlerin işleme konulmaması için kendisine baskı yaptığını da söyledi. Olgun, Cumhuriyet muhabirinin sorularını şöyle yanıtladr Yortdjşında sauldıgını iddia ettiginiz Urihi eserler size nasıl ulaştı? OLGUN Babam bakıradır. Bu eserler zamanla onda ve bende birik 2 Dönemeçteki Arap dünyası MİCHEL NAUFAL Amman'daki olağanüstü zirvede alman kararlar, MısırIrakFKÖ Ürdün ekseninin dayanak görevi göreceği ve Körfez ülkelerinin desteğini arkasında bulacak yeni bir güvenlik sisteminin doğacağmı gösteriyor. 7. Sayfada 3 4 h o c l r ı n ı Caâ a t i a y a n Türkıye'de biz 1 ton kömüru alamadık diyen I M a i U I I I vatandaşlar, dun sabah ANAP Genel MerkezTne gelerek kömür istediler. ANAP Ankara Milletvekili İsmail Saruhan kömürzedelere bir lıste yaptırıp altını imzalayarak TKİ'ye gönderdi ANAP Milletvekili Saruhan'dan kömür torpili alan 49 vatandaş,' TKİ kömur vermezse ne yapacağız' sorusuna, Saruhan'dan, "TKİ genel mudurune gidin" yanıtını aldılar ve birkaç saat önce "kömur yok" denilerek kovuldukları TKİ'ye dogru yeniden yola çıktlar. (Fotojraf: Turan Yılmaz) (Arkası Sa. 13, Sü. 4'te) Demokrasinin Edebiyatı Değil, Kendisi... Ulkemizde demokrasiyle ilgili olarak öteden beri geçeıii resmi bir bakış açısı vardır. Devlet katında özellikle kabul gören bu bakış açısına göre Türkiye şimditik demokrasinin "ikinci sınıfı" ile yetinmek durumundadır; çünkü Türkiye'nin gerek coğrafyası gerekse gelişmişlik düzeyi, ülkede "tam demokrasi y\ engeller nitelikiedir; eğer bugünkü koşullarda, demokrasiyi Batı'da olduğu gibi tam anlamıyla, yani sınırsız düşünce özgürtüğüyie, komünist ve dinci partileriyle yürütmeye kalkışırsak, işin içinden çıkamayız... Türkiye'de demokrasiye ilişkin resmi bakış açısı basite indirgenerek böyle özetlenebilir. Bu yaklaşımın sahiplerine göre, Türkiye'nin "coğrafyası" değiştirilemeyeceği içinönce ekonomik açıdan ülkenin yeterince ge(Arkosı Sa. 13, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Kıbrıs tek devlet Polonya Devlet Bakanı Jaruzelski'nin Anna ziyareunden sonra yayımlanan YunanistanPolonya orlak bildirisinde Kıbrıs'ın bağımsız tek devlet olması gereğı bıldirildı. 3. Sayfada • Kırık umutlar, yitik düşler Tüm bestelerin David Gilmour'a ait olduğu, ünlü rock grubu Pink Floyd'un Roger İVaters ayrıldıktan sonra çıkardığı ilk albümıinde buruk bir duygusallık egemen. 4. Sayfada • Sahnede ve perdede 50 yıl tsmet Ay tiyatroda 200, sınemada 40 karak'.er canlandırdı. 4. Sayfada tiyatrosunun yaramaz çocuğu olarak tanınan Dimitris Kolattos, Papandreu'nun "aşk macerasını" sahneye koydu. 5. Sayfada >• Romalı Kadın Ünlü ltalyan yazar Alberto Moravia 40 yıl sonra "Romalı Kadın" romammn fllme alınması nedeniyle şimdiye kadar anlatmadığı çok şeyi anlatıyor. 5. Sayfada • Beşiktaş da F.Bahçeyi dörtlediDun oynanan karşılaşmada Beşiktaş, bu sezon Eskişehir ve Sanyer'den sonra Fenerbahçe'ye 4 gol atan 3. takım oldu. SiyahBeyazlılara 40 yenilen Fenerbahçe basketbolda Galatasaray'ı 7170 yendi Sporda • Eviilik kurtaran 9 günah' ABD'li bir psikoloğun tum dünyadaki boşanma salgınına karşı 'tabulan yıkan' reçetesı. Arka Sayfada • Papandreu'nun aşkı sahnede Yunan UGURMUMCU GOZLEM Lockheed ve CIA... "Lockheed o/ay;"nı anımsadınız mı? Uçak yaptm şirteti "LockheecTm, Hollanda, İtarya, Japonya ve Türkiye'de ürettiği uçaklann satımını sağlamak üzere rüşvet ödediği ABD'de 1976 yılında ortaya atılmıstı. Lockheed, "F104 S" uçaklannı üretmisti. Türk Silahlı Kuvvetleri, bu uçakları, İtalyan "Aeritalia" şirketinden almıştı. (Arkası Sa. 13, Su. 7'de)