Katalog

19 EYLÜL 1986 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den Ekonomi Servisi Bazı firmalar zamlarını ılan etmek ıçin ara seçim sonrasını beklerken, bazıları da bunu bcklemeksuin ürünlerine yaptıkları zamlan uygulamaya koydular bile. Seraraikten sonra televizyon, video, müzik seti ve fınna da yüzde 719 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Renkli televizyonda ve videoda piyasanın beklediği zammı ilk olarak ITTMeta ilan etti. ITTMeta 24 eylülden itibaren yürürlüğe girecek şekilde ITT Schaup Lorenz televizyon ve videoya yüzde 9.4, Fischer videoya ise yüzde 19 zam yaptı. Yeni zamla ITTSchaup Lorenz 56 ekran TV'nin fıyaıı 304 bin liradan 333 bin liraya, Fischer videonun fiyatı ise 414 bin liradan 492 bin liraya yükseldi. Elektronik uriinlerde ikinci zam yapan firma Veslel oldu. Vesıel Elektronik Sanayi 15 eylülden itibaren müzik setlerine yaptığı yüzde 7.49.6 arasında zammı uygulamaya koydu. Yeni zamla Vestel TS2940 müzik selinin fiyatı 148 bin liradan 159 bin liraya çıktı. Dayanıklı tüketim mallarında ise Demirdöküm fınnlarına 20 eylülden itibaren geçerli olacak şekilde yüzde 11.615 arasında zam yapıldı. Elektronik ürünlerde eylul ayının sonlarına doğru tum firmaların yeni zamlı fiyatlannı açıklamalan beklenirken, edindiğimîz bilgilere göre Cihan Şirketler Grubu'nun ürettiği Grundig marka televizyon, video ve müzik setlerine yaklaşık olarak yuzde 15 oranında yapılacak zammın 1 ekimden itibaren uygulamaya konulacağı belirtiliyor. Alman Markı Tahtakale'de 360 liraya fırladı Doları dizginleme operasyonunun birinci yılım doidurmasma birkaç gün kala öngörülen hedeflere ulaşüarak 2 mark ve 154 yen düzeylerinin yakalanması dünkü gelişmeyi daha anlamlı kıldı. ABD ekonomisinin yılın ikinci çeyreğinde binde 6 gibi çok düşük bir buyüme hızına ulaşacağı yolundaki tahmin ikinci revizyonda da doğrulanmca doların aşağı kayışı iyice kamçılandı. Ekonomi Servisi Tarih, 18 Eylül 1986. Uluslararası döviz piyasalannın 5 egemen gücü; ABD, Fransa, İngiltere, Almanya ve Japonya tarafından geçen yıl 22 eylülde başlatılan "Doları dizginleme operasyonu"nun birinci yılını tamamlamasına dört gün var. Bir yıl önce doların değeri için konulan hedef 2 mark ve 155 yen. Amerikan Dolan dün uluslararası döviz piyasalarında tam bu hedeflere ulaştı. ABD ekonomisinin içinde bulunduğu zayıf performansın yarattığı hava içinde dolar dun ilk kez 2 mark düzeyine vurdu. Doların bu inişi karşısında uluslararası döviz piyasalarında dün çok hareketli bir gün yaşandı. Dolar karşısında ulusal paraları markın aşırı değerlenmesini istemeyen Almanya direniyor. ABD'nin baskısına rağmen faiz oranlarını aşağı çekmemekte inat etmesiyle doların 2 mark düzeyine inmesi önlenemedi. Daha bir hafta öncesinde 2.10 mark düzeyine yaklaşan dolann bu hafta içinde yavaş yavaş aşağılara çekilmesi üzerine piyasalar da bu düşüş efilimine uygun hareket etmeye başladı. Bir anlamda 2 marklık düzey artık kaçınılmaz olarak görüldü. Önceki gün akşarn saatlerinde dolann 2.02 marka kadar indiği düşünülürse 2 feniklik düşüşün tek başına fazla bir anlam taşımadığı, en çarpıa tarafın, bir yıl önce konulan hedeflere zamanında vanlmış olması olduğu görülüyor. Doları bir yıllık çabanın sonucu olarak mark ve yen karşısında öngörülen düzeylere indirme kararlılığını son günlerde destekleyen en önemli gelişme, ABD ekonomisindeki büyümenin neredeyse durma noktasına gelmesiydi. Geçen birkaç günde uluslararası piyasalara egemen hava, ABD ekonomisinin yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme hızmın "sıfır" olacağı şeklinde idi. Nitek.im dün de piyasalarda bu beklenti ağır bastı. Barclay Bank'ın Başkan Yardımcısı Frank Conte, "Büyüme rakamlan üzerinde çok vay TV, video, müzik seti ve fırın zatnlandı ABD Dolan= 2 mark gın söylentiler dolaştı. İlk tahmin, ekonominin yılın ikinci çeyreğinde binde 8 büyuyeceği şeklindeydi. Öyle ki söylentiler bu oranın sıfıra kadar revize edileceği üzerinde yoğunlaştı. Bu eğılim yaygın bir dolar satış furyasını başlattı" diyerek piyasanın nabzını özetledi. BİNDE 6 BÜYÜME TAHMİNİ Ne var ki piyasada yoğunlaşan kötümser beklentiler yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme hızı rakamının ikinci revizyonda da aynı çıkmasıyla gerçekleşmedi. New York saatiyle 8.30'da, TSİ 15.30'da açıklanan buyüme hızı rakamı ilk tahmin gibi binde 6 oldu. Binde 6'lık büyüme tahmini bile doların düşuşünü engelleyemedi. 2.0080 mark düzeyinde işlem goren dolar, büyüme hızı ikinci tahmininin açıklanmasından sonra 2.0030'lara çekildi. Doların dünkü inişine yurt içinden ilk tepki Tahtakale'den geldi. Serbest piyasanın nabzının attığı Tahtakale'de dolann 2 mark düzeyine çekildiği haberi duyulunca döviz tacirleri satışlan durdurarak beklemeye başladılar. Satış işlemi fazla bir yoğunluk kazanmamakla birlikte markın alış fiyaıı 256 liraya, satışı da 360 liraya kadar fırladı. Böylece markın bir gün içinde Tahtakale'de değer kazanışı da 10 liraya vardı. EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY . 2 Marklık Dolar, Alman Direnişini Kıracak mı? Beş büyük sanayileşmiş ülke malıye bakanları ve merkez bankası yetkililerinin bir araya gelerek, ABD Dolarının değerini aşağı çekme kararına varmalannın üzerinden yaklaşık bir yıl geçti. Bu süre içinde alman kararın uygulamaya konduğu ve dolann başta Japon Yeni ve Alman Markı olmak üzere başlıca paralara karşı büyük ölçüde değer yitirdiği görüldü. Geçen yılın eylül ayı ortalarında bir dolara yaklaşık 2.90 Alman Markı ve 240 Japon Yeni alınabilirken, şimdi dolar 2 mark ve 150 yen sınırında dolaşıyor. Ne var ki, beş büyük,sanayileşmiş ülkenin doların değerini aşağı çekme konusunda gerçekleştirdiklen işbırliğini diğer alanlarda gösteremedikleri şu son bir yılın ortaya koyduğu bir diğer gerçek oldu. Özellikle taiz oranlarını aşağı çekme ve ekonominin büyüme hızını kamçılama konusunda ABD ile diğer iki büyük ekonomi, Japonya ve F. Almanya arasında koordınasyon ve davranış birliği sağlanamadı. Hatta ABD, Japonya ve F. Almanya ekonomilerini yönlendirenlerin zaman zaman bırbırlerini suçlayıcı demeçler verdikleri görüldü. Bu gelişmeler sonucunda her üç ülkenin de 1986 yılı için öngörülen büyüme hızı tahminlerini tutturamayacakları yolunda görüşler yaygınlaştı. Dunya para ve menkul değer borsalarını da etkıleyen belirsızlik öğesi. özellikle ABD ekonomisındekı gelişmeler konusunda kendini gösteriyor Kimi uzmanların değerlendirmelerine göre, ABD ekonomisinde yeni bir canlanmanın ilk belirtilerı gözleniyor, bu nedenle enflasyon beklentisının yukselmesi ve bir süreden beri düşme eğilıminde olan faizlerin yeniden yükselmeye başlaması kaçınılmaz görünüyor. iddiaları biraz daha inandırıcı görünen karşı görüştekı uzmanlar ise, ABD ekonomisinin ılımlı bir "resasyon" yani durgunluk dönemine gırmekte olduğunu, kâr beklentileriyle birlikte, hisse senedi fiyatlarının bu nedenle düşmesı gerektiğini belirtiyorlar. Bu görüşü savunanlar, ABD sanayiinde yatınmların ve kapasite kullanım oranının gerılemesını kanıt olarak gösterıyorlar. ABD ekonomisinin karşı karşıya bulunduğu sorunların başmda doiarın değenndekı büyük düşüşe karşın büyümeye de.vam eden dış ticaret açığı gelıyor Iç talepteki kısmi canlanmanın öncelikle ithal mallan talebıne yönelmesı ABD ekonomisi» nin bekienen buyüme hızlanna erışmesını guçleştiriyor. Bu gelişmeler sonucunda, 1985 yılında 150 mılyar dola : ra yaklaşan ABD dış ticaret açığının, bu yıVsonunda 175 milyar dolan aşrr.ası bekieniyor ABD'nsn cari ışlemler açığının ise bu yılın ilk yansında 70 milyar dolara yaklaştığı ve yılın bütününde 130 milyar doları aşabileceğı belirtiliyor Buna karşılık, paraları dolara Karşı hızlı değer kazanmış olan Japonya ve F. Almanya'nm ticaret ve can ışlemler fazlaları dev boyutlara varıyor. 1986 sonunda Japonya'nın 75 milyar dolar, F. Almanya'nm ise 25 milyar dolar mertebesinde cari ışlemler fazlası verebileceklerı hesaplanıyor Dolann değerinde son bir yıl içinde sağlanan düşüşün, üç dev ekonominin dış ticaretlerindeki dengesizliği giderememiş olması. bu olayla "mağdur" durumda görünen ABD'de korumacılık baskılarmı arttırıyor Bu baskılara ve yaklaşan Kongre seçımlenne paralel olarak ABD yetkililerinin gözlen öncelikle Japonya ve F. Almanya'ya çevrilıyor. ABD yönetımi bu iki ülkeye. "faız oranlannızı düşürün ve daha hızlı büyümeye yönelin, böylece bizden daha çok mal ahp daha az satın, dış ticaretimizdeki dengesizlik azalmaya başlasın" diyor Japonya iç pazardaki büyümeye öncelik veren yeni bir ekonomik yaklaşıma yöneleceğinı söyleyerek, biraz da Asya kurnazlığıyla ABD'yi yatıştırmaya çalışırken, F. Almanya'nm "enflasyon yeniden canlanır" komusuyla faiz oranlarını düşürmekten kaçmdığı ve bu tutumunu açık sözlülükle savunduğu gö, rüluyor. F Almanya yetkilileri, ıç pazarın yüzde 4.5'lık ithalatın ise yüzde 7.5'lik bir tempoda genişlemekte olduğunu, böyle bir ekonomide talebi daha fazla pompalamanın enflasyonu canlandırabileceğini iddia ediyorlar. Enflasyon korkusunun yaygın olduğu F. Almanya'nm genel seçimler arifesinde olması da, hükümetin bu konudakı tavrını etkiliyor. Öte yandan, ABD'nin son yıllarda Alman sanayiinin gerçekleştirdıği ürun kalitesi sıçra; masma ayak uyduramadığmı ve bu nedenle F. Almanya ile ticaretınde büyük açıklar vermeye başladığını ilen süren Alman uzmanlar, bu açığm F. Almanya'da talep pompalanarak kapatılamayacağını belirtiyorlar Ancak doların 2 mark smırını da zorlayacak şekilde değer yitırmeye devam etmesi halinde bu kez F. Almanya'nm "aşırı değerlenmiş mark" sorunuyla karşı karşıya kalacağı ve faiz oranlarını düşurmeye zorlanabileceği belirtiliyor NE, NE KADAR ZAMLANDI? ÛrMnatfı ITTScfcaup LOTMZ rtnkll TV 56 ekran P/S Fbker EsM fiyatı Yem Flfatı Zam Or.f» fl2 fıruı (prtt.) F/B tırtn (prk.) Vestel TSR 900 Htizlk setl (•*.) Vestel TSR 940 mizft seti (prt.) 304 770. 333 650. 94 321.350. .351800 . 9 4 414.270. .492 750 . 18 9 100.000 115000 15 215.000. 240000. 11.6 123.000. 131.600 69 148.800 159 900 74 İslam Ülkeleri Odalar Birliği Toplantısı Ekonomi Servisi İslam Ülkeleri Ticaret Sanayi Odaları ve Ticaret Borsalan Birliği 6. Genel Kurulu 2224 eylül tarihleri arasında İstanbul'da toplanacak. 43 İslam ülkesinin oluşturduğu birliğin açılışının Başbakan Turgut özal tarafmdan yapılması bekleniyor. Genel kurulda, İslam ülkeleri arasında sanayi ve ticaret alanındaki ilişkilerin geliştirilmesi, bilgi alışverişinin güçlendirilmesi konulan üzerinde durulacak. İslam Odası lcra Komitesi de 2223 eylül tarihlerinde İstanbul'da toplanacak. Toplantıda, Benin, Brunei, Darüsselam, Sierra Leone ve Nijerya'mn tslam Ticaret Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği'ne üyelik başvuruları değerlendirilecek. KISA... KISA... TÜTÜNBANK 63. kuruluş yılını kutluyor. Bankanın 1986 yılında 1985'e oranla 6 kat büyüdüğünü bildiren yetkililer bu yıl sonunda şube sayısının 38'e yükseltileceğini söylediler. İMAR BANKASI Murahhas azası Osman Şıklar ve Genel Müdürü Mehmet Erdem, şube müdürleriyle dun başlauıkları toplantılarda genel ekonomik konular, bankacılık sorunlan ve Imar Bankası'nın çalışmalarına ilişkin konuşmalar yaptılar. Toplantıların sonuncusu da bugun yapılıyor. AEG Genel Elektrik Genel Mudürlüğü'ne Coşkun Alev getirildi. Çeşitli kuruluşlarda üst düzey yöneticilik yapan Alev, doktorasını Federal Almanya'da yaptı. Dtş Ticaret Derneği antirdamping önlenü istiyor Bış Ticaret Derneği'nin yaptığı araştırmaya bir sunuş yazısı yazan Prof. Dr. Cem Alpar, "Türkiye, ekonomiyi haksız ticarete karşı korumak konusunda yeterli önlemler atmamıştır" dedi. Ekonomi Servisi Dış Ticaret Derneği çeşitli ülkelerdeki antidamping uygulamalannı ve mevzuatı inceleyerek Türkiye için geçerli olabilecek bir öneri geliştirdi. Dış Ticaret Derneği tarafından gerçekleştirilen araştırmaya bir sunuş yazısı yazan derneğin Genel Sekreteri Prof. Dr. Cem Alpar, "Günümüzde sanayileşVe etin kilosu 7 miş Hotlfİlp 3 700 Hm 3 *"» 00 Uraya vurdu... Eı fiyatlarının öncüsü bonfi liberal ekonomiler bile zaman zaman kendi ekonomileri±*x,,%j »*c « w ı « . ı * l g n i n ay b a 4 m d a 2 Mn 9 0 0 l i r a d a n satlI,rken 3 bin 700liraya yükstleni dış rekabetten koruyucu 6nrek 4 bin sınırına ulaşması sonucu, et artık ahnamaz bir gıda maddesi haline geldi. Migros'ta .i bin lemleri almaktan geri kalma700, Et ve Balık Kurumu 'nda ise 3 bin 500 liradan satılan bonfılenin yanı sıra diğer et türlerinin fiyatmaktadırlar. Oysa Türkiye bugülarının da bazı semtlerde 3 bin liraya ulaşması karşısında tüketiciler şaskınlığa uğradtlar. Bonfile, çok ne kadar içte ve dışta serbest reküçük bir kesim tarafmdan tüketilmesine karşın, genel olarak et fîyatlanmn izlediği grafiğin gostergesi kabetin işleyişini saglayacak olması açısından bugün ulaştığı seviye ile tarihi bir an yaşamış oluyor. Et fiyatları ilk kez 4 bin lira önemli araçlardan biri olan ekosınırına ulaşarak önumüzdeki dönem için dar gelirliler açısından hiç de iyi sinyaller vermiyor. nomiyi haksız ticarete karşı korumak konusunda yeterli önlemler almamıştır" dedi. DÜNYA'dan IMF ve Dünya Bankası korumacılığı topa tuttu Ekonomi Servisi GATT toplantısında uluslararası ticaretin özellikle de tarım ve hi2metler sektöründeki ticaretin işleyişine yönelik yeni kurallar koyma girişimleri üçüncü günde de sonuçsuz kaldı. Tarım ve hizmetler sektörünün de olası bir uluslararası ticaret görüşmeleri kapsamına alınmasında ısrar eden ABD'nin "şimdilik esaslı ödünler vermeye hazır olmadıgı" yolundaki tavn gorüşmelerde olumlu bir adım atılmasını engelliyor. Öte yandan gelecek turların günde mi konusundaki tartışmalar sırasında Uluslararası Para Fonu "IMF" Genel Müdürü Jacques de Larosiere ve Dünya Bankası Başkanı Barber ConaMe, tarım ürünleri ihracatına uygulanan sübvansiyonun kaldınlmasını istediler. IMF Genel Müdürü de Larosiere, zengin ülkelerin bazı ikili ticaret anlaşmaları ve tarım ürünleri ihracatına uyguladıkları devlet desteğini kınadı. de Larosiere, bu yola başvuran zengin ülkelerin, ihracat yapmaya çalısırken, "Üçüncü Dünya Ülkelerinin elini kolunu bagladıklannı" söyledi. Toplantıda konuşan Dünya Bankası Başkanı Barber Conabte da, uluslararası ticaret liberallestirilmedigi sürece, ekonomik büyümenin gerçekleşmeyeceğini vurgulayarak, şu andaki durumun bunun için "yeterli olmadıgını" bildirdi. Pfastik hçanrnaddesi çijte kur kaptsı Piyasadaki 'yokluk' ithalatçıya fırsat yarattı Dış Ticaret Derneği tarafından ortaya atılan ve Türkiye'yi dampingli ithalattan korumayı amaçlayan önerilerin ilke olarak hükümet çevrelerince benimsendiği ve öneriler doğrultusunda uygulama yapılması için gerekli hazırlıklara ara seçimlerden sonra başlanacağı belirtildi. Plastik haınmaddesi kristal ve antişoku "ucuza" getirtmesini bilen bazı ithalatçılar karaborsa fiyattan satış yaparken ya fatura kesmeyip ya da Petkim fiyatının bile altında fatura keserek ikili vurgun vuruyorlar. FARUK BESKtSİZ ~ PETKlM'in plastik hammaddesi kristal ve antişokun üretimini durdurması ithalatçıya çifte kâr kapısı açtı. Piyasada karaborsaya düşen kristal ve antişoku Belçika, Fransa ve Ispanya gibi AET ülkelerinden düşük gümrükle getirenler, malı karaborsa fiyattan satıp faturasını PETKİM fiyatının da altında göstererek ikili vurgun vuruyorlar. Yaklaşık olarak bir ay önce başlayan kristal ve antişok sıkıntısı piyasada karaborsa yaratırken, özellikle küçük ve orta boy plastik sanayicileri hem mal buİamamalanndan hem de mal bulduklarında ödedikleri fahiş fiyattan şikâyetçı. PETKİM'in bakım dönemine girmesi nedeniyle bir ay kadar uzun bir süreyle daha piyasaya hiç mal veremeyeceği kesinleşirken, ithalatçılar üst üste çıkan "fırsatlan" değerlendirip vurgun kapısıru araladılar. Günde toplam 75 tonluk talebin bulunduğu kristal ve antişok piyasasında ithalatçılar "gümriik ve fon" engellerini aşarak ucuza ithal ettikleri bu iki malı piyasa OECD raporu: Vukandaki fatura hergun Mercan Vokuşu'nda >aşanan olaylann sonuçlanndan biri. Orta boy bir sanayici kristal alabilmek için Mercan YokuşıTnu yokladığında ancak 900 liraya mal btılabilmiş. Sanayici, kilosu 900 liradan tspanyol kristalinden 500 kilo almıs. Bunun için lam 450 bin lira öderken, kendisine kilosu 627 liradan 500 kiloluk kristal için 313 bin 500 liralık fatura kesilmiş. Yani sana>ici aldtgı kilo başına fivalın 273 lira altında bir fatura almak zonında kalımş. ya karaborsa fiyatından veriyorlar. özellikle Fransa, Belçika ve lspanya ile bağlantı kuran bazı ithalatçıların gümrük ve fona rağmen malı nasıl ucuza getirip fahiş fiyattan sattıklanna ilişkin şunlar Ueri sürülüyor: Bazı ithalatçılar örneğin kristal için bu üç ülkeden biriyle bağlantı kuruyorlar. İthalatçı yurtdışında tonu 600650 dolar civannda bulunan kristalin ithalatı için alım kararı verdiği zaman bu ülke firmasına bir ton kristalin bedeli olan 600 doların 200 dolannı elden veriyor ve bu firma malı ihraç ederken 400450 dolarlık fatura kesiyor. Gümrük ve fon toplamı yüzde 25'i geçen kristal ve antişok ithalatı böylece düşük fiyattan vergilendiriliyor. İthalatçı firma bu yolla malı bir hayli ucuza getiriyor. Bunun ardından, PETKİM fiyatı kilo başına 692 lira olan kristali piyasada pek "öyle öniine gelen her" firmaya da vermeyerek, büyük sanayiciye teklifierini iletiyorlar. Teklif fiyatı ise kiloda 8501000 lira arasında oluyor. Bu arada ithalatçı, büyük sanayici müşterisini telefonla arayarak, piyasa dilinde kravatlı, kravatsız, cilalı, cilasız, yazılı, \azisiz olarak bilinen faturanın istenip istenmediği soruluyor. Eger "y»n" isteniyorsa bunun da "düşük gösterilecegi" belirtiliyor. Böylece gümrükten birinci vurgununu vuran ithalatçı, bu kez de karaborsa fiyatından sattığı malın fiyatını faturada düşük göstererek ikinci kârını elde ediyor. Bu olaylar dizisinin hemen her gün plastik piyasasında yaşandığı savunuluyor. Büyük sanayiciler, ithal kristali ve antişoku daha yüksek miktarda alım yaptıklan için kilo başma 50100 lira gibi daha ucuza mal edebilirken. küçük ve orta sanayici ithalatçılar doğrudan kendisi ile "muhatap" olmadjğı için çaresiz Mercan yokuşuna uğruyor ve burada da istediği anda malı bulamamanın \anı sıra, binbır güçlükle ve araya bazı kişilerin girmesiyle tezgâhını kapatamayacak kadar da olsa kristal veya antişoku fahiş fiyattan almak zorunda kalıyor. Piyasa ilgilileri yaklaşık bir ay sonra PETKtM'in yeniden üretime geçmesiyle kristal ve antişokta sıkıntının giderilmesinin beklenmediğini belirtiyorlar. TürkiyeVle gelirler yüksek oranda vergilendiriliyor PARİS, (a^.) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD, yurtiçi hasılaya oranla vergi gelirlerinin en düşük olduğu ülkenin Türkiye olduğunu açıkladı. OECD tarafından "kamu gelirleri" konusunda hazırlanan raporda, Türkiye, kazançlann en yüksek oranda vergilendirildiği üç ülke arasında gösteriliyor. Merkezi Paris'te bulunan OECD'ye göre, 1984 rakamlanyla Türkiye'de vergi gelirleri, yurtiçi hasılanın yüzde 14.43'ünü oluşturuyor. Bu oranın 1985'te 15.63 olduğu belirtildi. Türkiye bu oranla, vergi geliri en düşük ülke olarak sonuncu sırada yer aldı. Verginin en iyi toplanabildiği ülke ise İsvec. Bu ülkede vergi geliri oranı yüzde 50.6'yı buluyor. Yunanistan'da oran yüzde 35.23, OECD ülkeleri ortalaması ise yüzde 37.11. Raporda, Türkiye'de gelirler ve faizlerin çok yüksek oranda vergilendirildiği kaydediliyor. Verginin yüzde 55.04'ünün gelir ve faizlerden sağlandığı Türkiye'ye karşı, bu fasıldan sağlanan vergi Yunanistan'da yüzde 17.98. Fransa'da ise yüzde 17.46. Türkiye verginin önemli kısmını kazançlardan sağlayan 3 OECD ülkesi arasında yer alıyor. DOVIZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyl Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Efektif Döviz Efektif Döviz Satış Alış Satış Alış 684.30 697.99 684.30 704.83 427.82 436.38 406.43 440.65 49.57 48.60 48.60 50.06 347.26 340.45 350.66 340.45 16.80 15.65 16.96 16.47 92.02 90.22 92.93 90.22 104.08 107.20 10616 104.08 301.72 310.77 307.75 301.72 100.26 103.27 102.27 100.26 421.76 434.41 430.20 421.76 5026 46.81 50.75 49.27 452.36 421.32 456.79 443.49 2349.07 2396.05 2231.62 2419.54 1007.08 1027.22 1007.08 1037.29 173.38 187.98 18615 182.50 Yunanistan'a yabancı sermaye akını Ekonomî Servisi Sermaye transferleri ve girişlerine ilişkin yasal düzenlemeleri hafifleten Yunanistan, geçen üç ayda çok sayıda yabancı yatınm başvurusu aldı. Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, bu yılın ilk yedi ayında 80 milyon dolarlık yabancı yatırım başvurusunun onaylandıgı ve geçen yılın aynı döneminde bu rakamın 40 milyon dolar olduğu belirtildi. A BORSA'MN İÇİNDEN MRH Ö«e«kl DtaM İMKB 1 Dun alımı satımı 1 yapılan hisse senetler Anadokı Canı Aymar(RHtJ) *»mar (E) (BÜ) Çlnsa EgeBin ErejH Demlr Çeük (BK) izocam (E) KartoasanfE) Kartonsan (E) (BK) Kav Koç HoMlng (RHÜ) Kordsa Koflmu Tarım Maklne Takım Nasas Otosan Rabak Sarknysan T.Demlr Dfiküm (E) T.Demlr Dökun (Y) T.ls Baakası (B) ÇeNk Halat (T) kapamt IfcZ nyıtı 1.900 1900 8.500 1.300 940 2.900 2.550 2.350 12.000 5.270 8.700 1355 2.000 1.320 1140 2.300 2.650 2 725 2.445 2.350 4.400 Nftt 1.950 1.910 1500 8.400 1.280 940 3550 2.525 2.625 12.250 5.275 8.600 1.945 2.025 1300 1.030 2.305 2.700 2.700 2 440 2300 4.385 M ytkMk flyst 1.950 1.910 1.500 8.400 1280 940 3550 2.600 2.625 12.250 5.275 8.600 1.945 2.025 1300 1.030 2.325 2.700 2.700 2.440 2.300 4.385 M n* M â.a. MNI Mtfc flyttı 1.950 1.910 1500 8.400 1.280 940 3.550 2.600 2.625 12.250 5.275 8.600 1.945 2.025 1.300 1.030 2.325 2.700 2.700 2.440 2300 4.385 7.500 10000 (Ms. 400 400 150 100 250 705 50 1.430 5.000 35 50 150 500 110 180 1.140 910 265 50 550 400 160 50 50 11. ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI B.AIman Markı 2 0099 Fransız Frangı 6.5747 Hollanda Florini 22679 isviçre Frangı 1.6224 1388.88 Jtalyan Lireti Japon Yeni 154.29 S.Arabtstan Riyali 3.7495 1 Sterlin 1.4717 ABD Dolan ALJIN GÛMÜŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar kulçe 22 ayar bılezık 900 ayar gümCış ALIŞ 68.500 84.000 9.770 6.790 148 SAT1Ş 69.000 88.000 9.800 9.600 150 T.C. ZİRAAT BANKASI 19 EYLÛL 1386 TARİHİNDEKİ DÖVlZ KURURI Otomotivde yaz molası Bu yılın ilk sekiz ayında otomotiv sektöründe üretilen araç sayısı geçen yıla kıyasla artış gösteremedi. 5 ana üretim kolunda kurulu kapasitelerin yüzde 70'inden fazlası boş kaldı. Ağustos ayında otomobilde kapasite kullammı yüzde 26'ya indi. Ekonomi Servisi Otomotiv sanayiinde üreümin yaz molası verildiği ağustos ayında kapasite kullanım oranları büyük ölçüde düştü. Otomotiv sektörünün 8 temel üretim kolunda kapasite kullammı yuzde 50'nin altında gerçekleşirken, temmuzda tam kapasite çalışan otomobilde ağustos ayında bu oran yüzde 26'ya indi. Otomotiv Sanayicileri Derneği tarafından yayımlanan verilere göre ağustos sonu itibarıyla toplam otomobil üretimi 50 bin 424 adete ulaşarak geçen yıla kıyasla yüzde 32'lik bir artış kaydetti. İlk sekiz aylık verilerin ortaya koyduğu önemli bir nokta ise 8 temel üretim kolunun otomobil, otobus ve minibus dışmda kalan beş kolunda üretim düşüşunün yaşanması oldu. En yüksek üre Ağustos ayında üretimde büyük düşüş oldu HİSSE SENEDİ (II. PAZAR) Aaadota Demiryotu H 6 0 Aaadohı Demlryotu H100 BL: Bedelsız l zerinden Otomotiv sanayiinde üretim ve kapasite Tkjkr Irattn mtnm Rapastti M a M M 1«5 • Ayfck Sok Ç*U . 351 6 13 443 10.701... 32 9.379 20 KMMNNM * 5.247 4.233 20 29 CMMMM 38.271... 50.424 26 80 ttaMs 1.142 1.343 52 49 4.014 4.620 16 HMMf .. .. 66 MMMs 1.665 910 25 . 28 TnkMr 24.502... 15.142 14 17 TOPUM 85.991.. 86 402 tim azalışı yüzde 45'le minibüste ve yüzde 38'le traktörde göruldü. Üretilen toplam araç sayısı yüzde olarak artış göstermezken, üretim miktan ağustos ayında geçen yıl ağustos ayına kıyasla yüzde 12 geriledi. Kapasite kullanım oranlarına bakıldığında, çekicilerde bu oranın ilk sekiz aylık ortalamasının yüzde 13 gibi çok düşük bir düzeyde olduğu dikkati çekiyor. Bu üretim kolunda ağustos ayı kapasite kullammı ise yüzde 6 düzeyine indi. îlk sekiz ayda traktörde kurulu kapasitelerin yüzde 83'ü, kamyonda yüzde 68'i, kamyonette yüzde 71'i minibüste de yüzde 72'si boş kaidı. En yüksek kapasite ile çalışan üretim kolları ise yuzde 80'le otomobil, yüzde 66'yla minibüs ve yüzde 52'yle otobüs oldu. DÖVİZİN CİNSİ 1 ABDDOLARI 1 AVUSTRALYA DOURI 1 AVUSTURYA ŞtÜNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FMHfil 1 DANİMARKA KRONU 1 FMNSIZ FRARGI 1 HOUANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRAHGI 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANAOA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ DÖVİZ ALIŞTL. 691.14 427.82 49.08 343.85 16.63 91.12 105.12 304.73 100.26 425.97 49.27 443.49 492.90 2349.07 94.55 1017.15 182.50 EFEKTİF SATISTL. 725.70 449.21 51.54 361.04 17.46 95.67 110.37 319.97 105.27 447.27 51.73 465 66 517.54 2466.52 99.27 1068.00 191.62 İLK YABANCI HİSSE İSLEMİ Vakıfhan'ın eski borsacılarırun yakından tanıdıkları, ama eski ve yeni borsamızın kote edilmiş tek yabancı menkul kıymeti olan ve karşılığı tsviçre Frangı olarak muamele gören Anadolu Demiryolu'na ait iki tertip hisse dünkü ikinci pazar seanslarında işlem gördü. İlk kez Osmanlı Bankası tarafından işleme tabi tutulan hisselerin dünku seanslarda yüzde 60'lıklan 7.500 liradan, yuzde 100'lükleri ise 10.000 liradan muamele görürken, borsaya yakın çevrelerden aldığımız bilgiye göre, borsa yönetiminin söz konusu hisselerinin fiyatlarının az olmasından ötürü önumüzdeki günlerde fiyatlannı serbest bırakacağı öğrenildi. Bu arada, hisse senedi birinci pazarında dunkü seansiarda 12 bin 985 adet hisse senedi 31 milyon 128 bin lira degerle muamele gördü. ZtRAAT BAMKASI "Guciıne SATISTL. ALIŞTL. 704.96 691 14 436.37 406 42 50.06 49.08 350.73 343.85 16.96 15.80 92.94 91.12 107.22 105.12 310.83 304.73 102.76 100.26 434.49 425.97 50.25 46.80 452.35 421.31 502.75 468.25 2396.05 2231.61 96.44 89 82 1037.49 1017.15 186.15 173.37