Katalog

CUMHURİYET/12 HABERLERİN DEVAMI 24 AĞUSTVS 1986 OLAYLAREV ARDINDAKI GERÇEK Oğlum büyü de futbolcu ol! (Baştarafı 1. Sayfada) lendirme yaptığımızda futbolun büyük ölçüde kentiilerin sporu olduğu ortaya çıkıyor. (Baştarafı 1. Sayfada) "Olülerin hayırla yad edilmesi" töremizdir. Ancak bu çerçeve içinde gerçek saygısınt da gözetmek gerekiyor. Herşeyden once şunu soylemek gerekir ki, TRTnin Celal Bayar konusunda yaptığı yayın eleştirilecek noktalar taşıyor. Ulusal Bağımsızlık Savaşı'nda CelalBey'in rolü, gerçekliğin boyutları zorlanarak abartümıştır. Bayar İstiklal Savaşımızın liderlerinden değildi. Daha geri planda katkıları olmuştur ve şükrana değer. Eskı cumhurbaşkanına saygı ile tarıhimize saygıyı birlikte götürmek zorundayız ve bu ikisi birbiriyle çelişmez. Celal Bayar'ın yaşamında değişik aşamalarm birbirine eklendiği saptanmaktadır. Kuvayı Milliye'nin "Galip Hoca"sı, Atatürk dönemınin bakanı ve başbakanı, çok partili rejimm once anamuhalefet lideri ve ardından cumhurbaşkam olmuştur. Ne yazık ki 19501960 arasmdaki siyasal çatışmada Bayar sertlik yanlısı gözükmiiş, bu yolda Menderes'i etkilemiştir. 27 Mayıs eylemiyle düşürülen Bayar'ın bundan sonraki siyasal yaşamı hep perde arkasında kalmıştır. Tam 26 yıl Celal Bey arka planda kalarak sağ kanadın etkili kişisi gorüntüsünü koruyabilmiş, sağ kesimin bütun parti liderlerine elıni öptürebilmiştir. Ancak butün çok partili rejim boyunca Celal Bayar yumuşamanm ve hoşgörünün değil, kutuplaşmanın ve sertliğin simgesini oluşlurmuştur. Kuşkusuz ulusların tarihsel yazgısı kişilerin elinde değildir; ama Celal Bayar'ın uzjaşmaa, hoşgörülü, bağışlayıa olması demokrasimizin gerçekleşmesi için büyük yarar sağlamaz mıydı? Bu soruyu ilerde tarihçiler yanıtlayacaklardır. Ancak şimdıden bır sorunun yanıtı verilmiştir. Bayar'ın anladığı çerçevede çok partili rejime Turkiye sığamıyor. 21. yüzyıla yaklaşırken, bırincil sorunumuz budur. Kuşkusuz bu aşamayı da çağımızın ve Turk toplumunun doğal gelişmesi saymak gerekir. 1986 Turkiyesi 1946 ya da 1950 Turkiyesi değildir. Tarih yürüyor, insanlar ve toplumlar değişiyor. Celal Bayar da bütun hizmetleriyle, ilginç kişiliğiyle, tarihsel yaşamıyla, basarı ve başarısızlıklarıyla zamanın, akışı durmayan, başı ve sonu belirsiz nehrine karışmıştır. • • • ISerede yaşıyorlar? Futbolculann tahmin edilenin tersine kentli çıkması, akla "futbolculann aijeleri nerede yaşıyor" sorusunu getiriyor. CurahuriyetVeri Araştırma A.Ş. işbirliğiyle yapılan anketin sonuçlarına göre her 15 profesyonel futbolcudan ancak birinin ailesi halen köyde yaşıyor (yüzde 6.5). tlçe merkeilerinde yaşayanların oranı, köyde yaşayanlara göre biraz daha fazla: Yüzde 15.6. Ancak ezici bir çoğunluk, yüzde 78'lik bir çoğunluk il merkezlerinde yaşjyor. Üçüncu Ligden Birinci Lige doğru gelindikçe, futbolcu anababalannın köyde yaşama oranları da düşuyor. Araştırmanın bir başka ilgi çekici sonucu, çoğunluğu kent doğumlu olan futbolcular, çok çocuklu ailelerden geliyor. Yüzde 45'lik bir grup, 23 cocuklu ailelerden geliyor.Bunu, yüzde 33.7'lik bir oranla 45 çocuklu ailelerden gelenler izliyor. Yüzde 17.7, 6 ve daha fazla çocuklu ailelerden, yuzde 4 ise tek çocuklu ailelerden geliyor. Üstelik bu kalabalık ailelerin beşte ikisinde (yüzde 38.7) birden fazla kişi futbolculuk yaprruş. Ama her beş babadan üçü de (yüzde 59) oğlunun futbolcu olmasına karşı çıkmış. Babalar ne istiyoriar? Atatürk Havalima nı'ndan bir günde yerli yabancı 50 uçağın yurtdışı seferi yaptığını görenler, bu yıl turizm mevsiminin erken sona erdiği görüşü uzerinde birleşiyorlar. THVnin yanı sıra çeşitli havayolu şirketleri, önceki gün lstanbul'dan yurtdışına yaptıklan 50 seferde yaklaşık 10 bin yolcu taşıdılar. Dönüşün artması nedeniyle turizm mevsiminin erken kapanacağı yolundaki görüşler de giderek ağırlık kazanıyor. Özellikle, geçen yıla oranla daha az sayıda Türkiye'ye gelen Arap turistler erken dönüyorlar. Önceki gün Atatürk Havalimanı olağanüstü bir gün yaşadı. THVnin yanı sıra çok sayıda yabancı havayolu sirketine ait 50 uçak dolusu yolcu, lstanbul'dan Avrupa ve Ortadoğu'nun çeşitli ulkelerine gittiler. tlgililer, yurtdışına çıkan yolculardan yüzde 60'ını turistlerin olusturduğunu bildirdiler. Turizm mevsimi erken kapanıyor BABALAR NE İSTİYOR Profesyonel futbolculann çoğunun baöası oğlunun futbolcu olmamasını, "okumasını" istemiş, ama çocuklar yine de futbolcu olmuş. Ancak asıl ilginç nokta, sanılanın tersine yüzde 41 gibi bir grubun oğlunun futbolcu olmak ıstemesinı aesteklemesı. Futbolculann do§umyeri 1980 «fcs S^tuBfia gta Gtineydoğu Meclîste (Baştarafı 1. Sayfada) maya gerek göraıüyorum. Başbakanlık Basın Vlerkezi. diın bu konudaki haberlerin doğru olmadığını bildirdi." TBMM'DE GENEL GÖRÜŞME Öte yandan Bakanlar Kurulu toplantısında, Türk Hava Kuvvetleri'nin Irak'taki ayrılıkçı güçlere karşı giriştiği harekâtla ilgili olarak TBMM'ye bitgi vermek amacıyla genel göruşme açılması kararlaştırıldı. Devlet Bakanı ve Hükümeı Sözcüsü Mesut Yılmaz, toplantıdan sonra, gazetecilerin, Mecliste açılacak genel görüşme tarihleriyle ilgili bir sorusu üzerine, TBMM'nin 1 eylulde açılacağı ve 9 eylülde yine tatile gireceğini hatırlatarak, göruşmenin bu tarihler arasında bir gün yapılacağını söyledi. F. Almanya Hamburg Eyaleti Anaya<;ay! Koruma Örgütü Başkaıu Christian Lochte, "PKK'cilerin, ülkesinde gittikçe çogaldıklannı ve Alman halkının huzurunu bozmalanndan korkulduğunu" söyledi. Lochte, a.a. muhabirine verdiği demeçte, Hamburg eyaletinde 60100 arasında azılı PKK militanının bulunduğunu bildiklerini, ülke çapında ise 1200 civarında olduklarınm sanıldığını kaydetti. Bu militanların ailelerinin de göz önüne alınması durumunda ortaya "korkulacak bir sayı" çıktığını anlatan Lochte, ancak bu kişiler ile "dernek" adı altında barındıkları yerlerin devamlı Lzlendiğini belirtti. Anayasayı Koruma Orgütü Başkanı Lochte, geçen hafta Hamburg'taki Türk Başkonsolosu'na yönelik bir suikast planının ortaya çıkanlmasının buna örnek oluşturduğunu vurgulayarak, söz konusu dernekler kapatılırsa, PKK'cileri izlemelerinin zorlaşacağını savundu. / Lochte, Hamburg'da \e F. Almanya'nın bazı yerlerinde, resmi ve özel Türk kuruluşlannın polis koruması altına alındığını da sözlerine ekledi. BÖLÜCÜLER YÜRÜYÜŞ YAPTI Geçen hafta içinde Federal Almanya'da Turkiye aleyhine çeşitli eylemler düzenleyen bölücüler, dün de Köln'de bir yürüyüş yaptılar. 100 kadar bölucu, şehir merkezinde yaptıklan yüruyüşte, Türk Hava Kuvvetleri'nin Irakta yaptığı harekâtı kınamayı amaç edindiklerini bildirdiler. Okusunlar adatn okunlar Profesyonel futbolculann verdikleri yanıtlara göre babaların yüzde 43.3'ü çocukların futbolcu olmak yerine "okumalannı" istemiş, ama çocuk yine de futbolcu olmuş. Bu "olumsuz" gibi gözüken sonuca rağmen, bir de çocuklannın "futbolcu" olmasını isteyenler var. Üstelik ikind büyük grup bunlar. Babalafin yüzde 41'i, çocuklannın futbolcu olmasını desteklemiş. Bu da, futbolculuğun artık bir " m e s l e k " hem de "para kazandıran" bir meslek olarak kabul edildiğini gösteriyor. Babaların oğullarını futbolcu olmaları için desteklemelerinin somut sonucu ise, futbolculann ailelerine büyuk oranda maddi destek sağlıyor olmaları. CumhuriyetVeri Araştırma A.Ş. işbirliğiyle gerçekleşen anketin sonucuna göre oğlu profesyonel futbolcu olan her dört aileden üçü (yüzde 72) oğullannın parasal yardımına ihtiyaç duyuyor. Futbolcuların yıizde 66'sı, ailesine mutlaka parasal yardım yapıyor. Yüzde 6'hk bir bölümü ise ailesi para istediği haJde maddi olanaksıziıkiar nedeniyle bu yardımı yapamıyor. Ailesine yardım yapamayan futbolculann oranı, Birinci Ligden Üçuncü Lige doğru inildikçe artıyor (yüzde 23). Bu da, kuşkusuz Birinci Ligde futbolcunun kazanayla Üçüncu Ligteki futbolcunun kazancı arasındaki farkı ortaya koyuyor. Sörecek Devlet Mezarlığı (Baştarafı 1. Sayfada) açıldı. Daha sonra 25 Aralık 1973 'te ikincı Cumhurbaşkam Ismet tnönü'nün ölumüyle tartışmalar sürdü. Gürsel daha sonra Anıtkabir'de Devrim Şehitleri'nin yanına defnedildi. 1973 'te ise Inönü 'nün Anıtkabir'de mozole içinde biryere defnedilmesi kararlaştırıldı. Mozolenin, sadece Atatürk'ün ve Cumhuriyetin bir simgesi olduğu savıyla kimileri, tnönü'nün mozole içinde bir yere defnedilmesine karşı çıktılar. Sonuçta tnönü'nün "Atatürk'ten sonra devletin ikind adamı" olması nedeniyle mmozole içinde Atatürk'ün kabrinin bulunduğu yerin tam karşısında hazırlanacak biryere defni kararlaştırıldı. Bu karar tartışmaların bir süre daha surmesine neden oldu. Bazı gorüşlere göre A mtkabir yapı/ırken, Atatürk'ünyattığıyerin çevresindeki sutünlu verlere, daha sonra cumhurbaşkanlığı yapıp ölenlehn kaydırılması planlanmış, ancak bu istek kayıtlara geçmemisti. Devlet büyüklerinin, cumhurbaşkanlarımn, ulusal savaşta önemli hizmeti geçmiş kişilerin nereye gömülecekleri konusu 1981 yılına kadar sürdü. 1981'de MGK'nin çıkaruığı bir yasa ile, bundan böyle devlete hizmeti geçmiş olanların A nkara 'da A tatürk Orman Çiftliği'nde ayrılan özel bir araziye gömülmeleri kararlaştırıldı. MGK döneminde çıkartüan 2549 sayılt ve 6 Kasım 1981'de kabul edilen 10 Kasım 1981 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Devlet Mezarlığı" hakkındaki kanun aynen şöyle: Madde 1. Bu kanunun amacı Turkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanları ve Devlet Başkanları ile cumhuriyetin kuruluşuna hayat veren ulu önder Atatürk'ün en yakın silah arkadaşlan olan İstiklal Harbi komutanlan (kahramanlan) için, Ankara'da, bir "Devlet Mezarlığı" tesisi ve bunun idame ve muhafazası ile ilgili hususlar düzenlemektir. Türk milletinin, bir armağan olarak yalnız büyük kurtarıcısı için tesis ettiği Anıtkabir'de Atatürk'ün ve ayrıca en yakın silah ve mesai arkadaşı İsmet İnönün'nün kabirleri muhafaza edilir. A mtkabir alanı içine başkaca hiçbir kimse defnedilemez. Yeri, yapımt ve yönetimü Madde 2. Devlet Mezarlığı, Atatürk Orman Çiftliği sahası içerisinde, Millı Savunma Bakanlığı'nca tesis edilir. A nkara imarplam da dikkate almarak Devlet Mezarlığı için tahsis edilecek sahanın Atatürk Orman Çiftliği içerisinde yeri ve büyüklüğünü (yüzölçümünü) tespit etmeye Bakanlar Kurulu yeıkilidir. Tespit edilecek bu saha Milli Savunma Bakanlığı'nın talebi üzerine hazine adına tescil edilir. Savunma Bakanlığı, mezarlığm yönetiminden ve buradaki idari hizmetlerin yerine getirilmesinden de sorumludur. Madde 3. Devlet Mezarlığı 'nın yapım, bakım, onarım ve geliştirilmesi için yapılacak harcamalar Milli Savunma Bakanlığı bütçesinde yer alır. Madde 4. DevletMezarlığı'nın tesisi ve idamesi için yapılacak harcamalarda 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ile 2490 sayılı Artırma ve Eksiltme ve Ihale Kanunu hükümleri uygulanmaz. Madde 5. Bu kanunun uygulanması ile ilgili hususlar, kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren üç ay içerisinde Milli Savunma Bakanlığı'nca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir. Geçici Madde 1. Devlet Mezarlığı 'na defnedilecek İstiklal Harbi komutanlan (kahramanları) Genelkurmay Başkanlığınca belirlenir ve bu mezarlığa devletçe nakledilir. Geçici Madde 2. Amtkabir bahçesine defnedilen Cemal Gürsel'in kabri Devlet Mezarlığı'na; devrim şehitlerinin ise, varsa eşleri, bulunmaması halinde anne ve babaları tarafından başka yere nakledilmemeleri halinde Ankara'daki askeri şehitliie nakledilirler. 'Müıntaz bir devlet adamını kaybettik' (Baştarafı 1. Sayfada) mümtaz bir devlet ve siyaset adamını kaybetmenin teessürü içinde olduğunu belinti. Cumurbaşkanı Evren, telgrafında. "Tiirkiye Curahuriyeti'nin 3. Cumhurbaşkam Sayın Celal Bayar'ın vefatını derin bir üziintiiyle ögrenmiş bulunujorum. Ben ve Türk milleti. ımımtaz bir devlet ve siyaset adamını kaybetmenin teessuni içinde. büyuk acınızı sizlerle pavlaşmaktayız. Tanndan kendilerine rahmet ve başta siz olmak uzere kederli ailenizin bütun mensuplanna sabır ve metanet diler, içten tariyetlerimi sunanm" dedi. Kapatılan AP'nın Genel Başkanı ve eskı Başbakanlardan Suleyman DemJrel, Bayar'ın ölümu nedeniyle dün verdiği demeçte, Bayar'ın milli bir kahraman olduğunu söyledi. Son 35 yıl içinde Bayar'ı çeşitli zamanlarda çok değişik koşullar altında çok yakından tanıdığını belirten Demirel, şöyle dedi: "Merhumun bir asn aşan hayatı nerkes için duşündüriicü olaylaria doludur. Merhum Bayar. bir asırlık ömnınün hemen her anını devlete, millete, memlekete hizmellc geçirmiş mutlu bir fanidir. Şartlar ne kadar ağır olıırsa olsun. tesJimiveti hiçbir zaman kabullenmemiş olan Vtşiljgi ile ber meselede buyuk bir mücadele gücü sergilemiştir." Demirel, Ba>ar'ın yaşamı boyunca verdiği mucadeleleri sıraladıktan sonra 1946'da demokrasi meşalesinin bayraktarlığını yaptığını, ancak milletin kaderine el koyduğu yılların bir ihtilalle sonuçlandığını belinerek, "1961 sonrastnda 46 meşalesini mutlaka canlı tutmak mucadelesine katılan kadrolar gorujoruz. Bu mücadele, bugün de olanca tazeliği ve gücü ile devam ediyor" dedi. Kapatılan CHP'nin eski Genel Başkanı Bülenı Ecevit, Bayar'ın ölümü ile son çağ tarihimızin önemli bir kişüiği ve simgesinin hayattan aynldığını söyledi. Ecevit, demecinde, eşi Bülent Ecevit'le birlikte ailesine "Onun surekli bir mücadele olan ya bir de bassağlıgı lelgrafı gönderdı. şamında. Osmanlı Devleti'nin çokün196O'ta 27 Mayıs Devrimı'n] gertü donemindeki yeni arayışlar, Ulu çekleştiren eski Milli Bırlık Komitesal Kurtuluş Savaşı, Cumnuriyet'in si üyelerinden Suphi Kahraman, Cskurulusu, ekonomideki çagdaşlaşma lal Bayar'ın üstun niteliklere sahip ve ve suaileşme abbmlan, çok partüi si deneyimli bir devlet adamı olduğuyasal yaşama geçiş ve bu geçiş sürenu, ancak 1960 öncesi yıllardaki tucinin inişli çıkışlı aşamalan yer alır. tumu ile demokrasimn sağlıkh yerBunlann hepsinde Baynr'ın etkin bir leşememesinin ve Atatürk devrımleyeri vardır. Celal Bayar, ustiın yelerinin geriletilmesinin başlıca sorumneklerini her zaman karşıtlanna da lusu olduğunu söyledi. kabul eltirmistir" dedi. Eski CGP'nin Genel Başkanı ve TBMM Başkanı Necmettin Kara eski Başbakan Yardımcılarından duman, Bayar'ın ölümu dolayısıyla Prof. Turan Feyzioğlu, "Bayar, debir bassağlığı mesajı yayımladı ve Ba mokratik hayatın baslamasında yapyar'ın ulusal miıcadeleve kaıkılarını tığı önemli kalkılanyla Türk tarihianlatarak, "Birinci TBMM'nin ha ne malolmuştur" dedi. yalta kalan tek uyesi olarak kaybınOdalar Birliği Yönetım Kurulu dan duyduğumuz acının ayn bir Başkanı Ali Coşkun, Celal Bayar'ın üzüntii ka>nagınuz olduğunu belirtmek isterim. Aziz hatırası önunde ölümü dolayısıyla vayımladığı mesajda "Hür teşebbns camiası. kendisisaygıyla eğiliyor, milletimize ve keni yaratan, destekle>en ve konıyan liderli ailesine bassağlıgı diliyonım" derini kaybetmiştir. L zuntumuz. acıdedi. mız sonsuzdur" dedi. SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, MEVHİBE İNÖNL. Izmir'deki seçim gezileri sırasında BASSAĞLIGI OİLEDİ yaptığı konuşmalarda şöyle dedi: Ikinci Cumhurbaşkam merhum "Tanınnuş siyasetçi Bayar'a rahmet İsmet Inönü'nun eşi Mevhibe Inönu, dileklerimi ifade ediyorum. Ben, nüıdün üçüncu Cumhurbaşkam mermelli Bayar'ın siyasal fikirlerine kahum Celal Bayar'ın kızı Nilufer Gurtılmayan bir insanım. Biiiyorsunuz, babamın da rahmelli Bayar'la uzun soy'u telefonla arayarak, babasının süre mucadeleleri olmuştur. Ama siölumünden büyuk üzuntu duyduğuyasi mucadeleler sonunda insanlar TIU bildirdi ve bassağlıgı diledi. birbiri ile dostluklannı unutmamaCelal Bayar'ın evınin çok kalabalıdırlar. Mucadeleler bittikten sonra lık olması ve telefon görüşmesınin dostluklar hatırianır. İnsanlann bıiAnkaralstanbul arasında yapılması (ün ömürleri boyunca yaptıklan, lanedeniyle, Mevhibe Inönu ve Nılufer rih tarafından sogukkanlıhkia degerGursoy'un birbirlerinin seslerini yelendirilir. Ben rahmelli Bayar'ı Türkterince duyamamaları üzerine, koiye'ye uzun sure hizmet etmiş, bakannuşma tnönu'nün kızı Özden Toker lık. başbakanlık, cumhurbaşkanlıgı ile Nilufer Gursoy'un kızı Akıle Güryapmış bir siyasetçi olarak saygı ile soy arasında gerçekleştirildi. anmaya devam edecegim." SABANCI: "BAyAR İÇI.N DSP Genel Başkanı Rahşan Ecs AĞLADIM" \it, Bayar'ın ölümu üzerine yaptığı Işadamı Sakıp Sabancı, üçüncu açıklamada, Bay'ar'ın, tarihimizin Cumhurbaşkam Celal Bayar'ın oluönemli bir dönemini her yönüyle et mu için "dün gece O'nun için kilemis bir kişi olduğunu belirtti ve ağladım" dedi. HAFTALIK HABER DERGİSİ ANAP'A SAC UÇTAN TEHDİT VAR Refah Partisi "DSP adayı Murteza Çelikel camileri size bırakmayacağız dedi. Ben de camiler sizin olsun, dışarıyı bize bırakın dedim. ' • "Dinçerler'i kimbilir kaç kuruşa sattılar. Vehbi Dinçerler'in adam edemediği ANAP'ı Hasan Celal Güzel mi adam edecek?" Milliyetçi Çalışma Partisi "Mustafa Taşar gibi Ülkücücamiada asalak olan kişiler şımdi kapitalist çıkar ilişkileri içinde yerlerini buldular." • "Ben ülkücüyüm demeden önce karnım aç diyorlar. Ne zaman ki Başbuğ gelir, ama paralı gelir, o zaman toparlanma olur." COZLER ECEVİT'İN ÜSTÜNDE "İnönu cebelleşir cebelleşir, sonunda ya kazanır, ya teslim olur. Ecevit için teslim olmak yoktur O sonuna kadar mücadele eder." • Beyoğlu Belediyesi töhmet altında • "Ölmeden önce öldüm diye zabıt tuttular" • Başar Sabuncu'nun "Asılacak Kadın filmınin setinde. • Sabah, Günaydın, Tan ve Rahmı Turan • Dunyada atletızm olanaklan en fazla olan 25 kent BAŞSAĞUĞI Büyük Atatürk'ün direktifleri ile Bankamızı kurarak 9 yıl süre ile ilk Genel Müdürlüğünü yapan Sayın AfiAP'a sağ uçtan tehcm t«wm çm mnm CELAL BMARh kaybetmiş olmanın derin üzüntüsü içindeyiz. Milli bankacılığımızın ve temel sanayiimizin kurucusu olan merhumu camiamız daima şükranla anacaktır. Merhuma Tann'dan rahmet, kederli ailesine, yakııüarına ve tüm Iş Bankası topluluğuna bassağlıgı dileriz. lletışım Yayınlan KİRALIK YATLAR PERSONELİYLE HİZMETİNDEYİZ 1401811 Levent Bev SATILIK Silivri Basınkent'te yazlık daire Tel: 5245290 saat 10.0011.00 TURK COCUGU ALDANMA HAFİF ALKOLLÜ İÇKİLER ALKOLİZMİN. MASUM ZANNEDİLEN VEYA ÖYLE GÖSTERİLEN KANLI OLTASIDIR. TURKİYE IŞ BANKASI YEŞİLAY