Katalog

TEKNOKRAT'ın 3. sayısı çıktı. Aylık popüler teknik dergi 1.000 TL. bayilerde. 63. Yıl; Sayı: 22218 Cumhuriyfel Kurucusu: Yunus Nadi 120 TL. <KDV dahm 3 Temmuz 1986 Perşem Notlar KAVRAM DERSANESİ (Jniversiteye Hazırlamada tddialıyız Lise Sonlar: 25 Ağustos 1986 Beklemeliler: 22 Eylül 1986 Merkez: 528 64 37 Şube 522 75 74 özal Kıbrıs'ta ANKARA'dah YALÇIN DOfiAN ÖZAKDAN Hedef: KKTC'nin tanınması Kıbrish köşeye sıkıştırmak ANKARA "Kıbns'ın ekonomisi öyle gelişmeli ki, artık bundan sonra Türkiye'nin yapmakta olduğu yardımlara ihtiyacı kalmasın" diye söze başladı Başbakan özal, geçenlerde Başbakanhk Konutu 'nda "Kıbns öncesi durum değerlendirme" toplantısına başkanlık ederken. Hiçbir Tiirk Başbakammn Kıbrıs'a gidişi herhalde bugüne dek böylesine sorun yaratmadı, böylesine tartışmalara yol açmadı. Biryandan Batı basmı, diğer yandan Ktbns'taki muhalefet ve ona bağlı basın, özal'ın Kıbrıs seferini alabildiğine tepkiyle karşılıyor. Cerek siyasal, gerekse ekonomik soruniann doruğa tırmandığı dönemlerde bile, "tepki göstermeyi unutmuş" bir toplum olarak, bize Kıbrıslıların bu lutumu garip geliyor. "Türkiye olmazsa, Kıbrıs nasıl ayakta durabilir?" sorusunu soranlar, Kıbrıs'taki tepkiyi anlamakta da güçlük çekiyorlar. Oysa, Kıbrıs 'tak't tepki ÎMF reçetelehne ayaklanan Mısır'ın, Arjantin'in, Meksika'nın, Peru'nun tepkisine eş bir anlam taşıyor. Bu ülkelerde IMF'nin geleneksel acı reçeteleri uygulandığında halk sokaklara döküldü. Bizim Türkiye'de altı yıldır "gık" çıkarmadan boynumuzu (Arkası Sa. 10, Sü. 8'de) Tanınma: Şimdi bir şey daha var yapılması gereken: KKTC'yi dünyanm tamnmış ülkeleri arasına sokmak. Şamatacılar: Ziyaretime karşı çıkanlar şamata yaptyor. Siz onlara aldırmaym. Biz, onların soyunu Ege'de, Izmir'de, Dumlupınar'da gördük. Onlar Urür, bizim kervan yUrür. Ekonoml: Iktis'adi bakımdan gilçlü olmamz gerekir ki, ilerde Rumlarla eşit şartlarda federasyon kurulduğunda ezilmeyin. Ozveri beklentisi! SEDAT ERGİN LEFKOŞE Başbakan Tiırgut özal, kendisini Lefkoşe'ye götüren uçakta bir ara aynı koltuk sırasında oturan Sakıp Sabanct, Şarık Tara ve Feyyaz Berkerin yantna geidi ve şöyle dedi: "Size KKTC'de 15 yıl süreli turizm yatırımlarında sıfır, diğer yatırımlarda ise (Arkası Sa. 10, Sü. S'te) tZZET RIZA YALIN LEFKOŞE Türkiye'den KKTC'ye başbakan düzeyinde yapılan ve uluslararası alanda geniş yankılara yol açan ilk ziyaret, dün Başbakan Tıırgut Özal'ın Lefkoşe'de Türk ve Rum kesimlerini ayıran yeşil hattın 200 metre kadar uzağındaki Atatürk Meydanı'nda halka hitabcn yaptığı bir konuşmada, hedefin KKTC'nin "uluslararası alanda tnnınması" olduğunu vurgulamasıyla başladı. Başbakan özal, KKTC'yi ziyaretine karşı çıkan Yunanistan ile ABD ve Ingiltere gibi Batılı ülkeler ve BM çevrelerine dün Lefkoşe'den yanıt verdi ve "Şamala edenlere aldırmayın. Seyahatime mani olabildiler mi?" şeklinde konuştu. özal, ziyaretine karşı çıkanlan eleştirirken, oldukça ağır ifadeler kullanarak, "Biz onların soylarını Ege'de, Izmir'de ve Dumlupınarda gördük" dedi. Başbakan özal, Batılı ülkelerin insan hakları anlayışını da eleştirerek, "tnsan haklarından soz edcnler Kıbrıslı Türklere eşit davranmıyorlar. Bu adalel midir?" diye ekledi. Lefkoşe'deki konuşmasında beklenenden daha sert bir çıkış yapan Başbakan özal, akşam Girne'ye varışında çizgisini da Özal'a tepki Atina: Jahrik edici gezi STELYO BERBERAKİS~ ATİNA Başbakan Turgut özal'ın KKTC'yi ziyareti, Yunanistan'daki siyasi partiler tarafından kınandı. Birer açıklama yapan Yunan siyasi partileri, Türkiye'nin Kıbrıs'ta "oldubitti" siyaseti izlediği ve "lahrik edici" davrandığı (Arkası Sa. 10, Sü. 8'de) ha da sertleştirdi ve ziyaretine karşı çıkanlar için, " t t iiriir kervan yürür" atasözünü biraz yumuşatarak kullandı. özal, "Bium Kıbrıs'ı ziyaretimiz dolayısıyla bazıları yaygara koparttılar. Hiç aldınş etmeyin. Onlar iiriir, bizim kervan yürür" şeklinde konuştu. Özal, Girne'de halka hitaben yaplığı konuşmada Yunanistan Başbakanı Panandreu'ya da çattı. "Papandreu nasıl oraya (Rum kesimi) gidiyorsa, ben de buraya gelirim. Hiç kim.se itiraz edemez. Yaygara yapıyorlar" dedi. Özal, Kıbns'ın hiçbir zatnan Rumların olmayacağım da vurgulayarak, "Papandreu öyle diyor diye öyle olmaz" diye ckledi. Başbakan özal dün beraberinde Devlet Bakanı Abdullah Tenekeci, TBMM'de grubu olan partilerden parlamenterler, üst düzey bürokratlar, tanınmış işadamları ve gazetecilerden oluşan kalabalık bir heyet olduğu halde THY'ye ait bir uçakla Lefkoşe'ye gitti. Özal'ı getiren uçak, açılışı Kıbrıslı Rumların büyük tepkilerine yol açan Magosa'ya 10 kilometre uzaklıktaki yeni Geçitkale Havaalam'na indi. özal'ı Geçitkale Havaalanı'nda KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş karşıladı ve uçaktarfindiğinde sarılarak kendisini öptü. Semra Özal, açık yeşil renkteki ipek elbisesi ve beyaz şapkasıyla karşılama töreninde en çok dikkatleri çeken kişi oldu. özal'ı Geçitkale Havaalanı'nda KKTC'deki Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı Muhafız Bölüğü karşıladı. özal, Denktaş'la birlikte platforma çıkarak bandonun çaldığı Istiklal Marşı'nı dinledikten sonra şeref kıtasını denetledi ve "Merhaba asker" dedi. Karşılama töreni sürerken Özal'ı getiren THY uçağının hemcn arkasında, önceki gün Ada'ya gelen tanınmış Kıbrıslı Türk milyarder Asil Nadir'i Londra'dan getiren özel uçağı pistin gerisinde göze çarpmakiaydı. Lefkoşe, Magosa ve çevresindeki köylerden gelen yüzlerce Kıbrıslı Türk, havaalanının girişinde scvgi gösterilerinde bulunurken, Başbakan Özal 30'metreyi aşan bir sıra oluşturan KKTC devlet erkânıyla tanışmasını ancak 10 dakikada tamam(ArkasıSa. 10, Sü. l'de) GÖRKEMLt TANKER Büyük Selçuklu'nun basına tamtımında UM'un sahibi Uğur Mengenecioğlu, görkemli tankeri nedeniyle gururluydu. Ama büyük tankerin "büyük derdi" vardı. Tanker, doluyken Süveyş'ten geçemiyordu. Üstelik, UM(ankercilik alanında rakipsiz de değildl. Olaylar hızlandı, Devlet Bakanı tsmail Ozdağlar'ın kaderi belirlendi, hükümet sarsıldı. İstanbul Limam'nda "tutuklu" bulunan UM Denizcilik'e ait Büyük Selçuklu tankeri, her şeyi yasal olarak demir aldı ve Çanakkale Boğazı'nı geçip Ege'ye açılâı. Derken bir "kazan arızası" çıktı gemide. 17 gün bu "arızayı gidermek" için açık denizde durdu tanker ve yeniden hareket ettiğinde rotası Harg değil, Yunanistan'ın Pire Limanı'ydı. Koca tanker burada UM tarafından satıldı. KADİR CAN Uzun boylu, yakışıklı ve kendinden emindi. Son aldığı süper tankerin tanıtımı için basın mensuplarını davet ctmişti. Viskisini yudumlarken gazetecilerin sorulannı yanıilıyordu. Kaptanın maaşı sorulduğu zaman, "Bir milyop lira" dedi. Kaptan bile şa Dev tankere sessiz satış şırmıştı, "Ya? O kadar' oldu mu?" diyerek sormaktan kendini alamadı. Kaptanın bu sorusunu çeşitli dolar hesaplanyla geçiştirdi, ama biraz da sinirlenmişti. Basın mensupları, Türkiye'nin bu en büyük, dünyanın sayılı büyük tankerlerinden "Büyük Selçuklu"nun güvertesinde geminin enini, boyunu, kaptanın maaşını sorup duruyordu. Oysa, Türkiye'nin "tanker kralı", Akdeniz'in ikinci buyuk tanker filosunun sahibi Uğur Mengenecioğlu, basın mensuplarının dikkatini başka bir konuya çekmek, "büyük tankerin büyük derdine çare bulmak" istiyordu. lran'dan Turkiye'ye ham petrol getiren tankerler Suveyş Kanah'ndan geçerek petrolün tonunu 8.65 dolara taşıyordu. Ama süper tanker Büyük Selçuklu yüklendiği zaman Süveyş'ten geçemiyor. Üınit Burnu'ndan dolaşıyordu. Buna karşılık navlunu ton başına 15 dolardı. Ne var ki o sıra yeni tanker alarak filosunu büyuten bir başka armator Nuri Cerrahoğlu da tran piyasa(Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) Büyük Selçuklu Seyir defteri /. 1984 haziranının ilk haftası "Büyük Hun" tankeri Basra Körfezi'nde vuruluyor ve sigorta şirketi parayı UM Denizcilik Şirketi'ne ödüyor. 2. UM, "Büyük Hun"un yerine tanker almak için piyasa araştırması yapıyor. Bu sırada Körfez 'e giremeyen ve işsiz kalan Kıbrıs Rum bandıralı süper tanker "Hilda" satışa çıkarılıyor ve Birleşik Arap Ernirlikleri'nde bekletıliyör. (Arkası Sa. 13. Sü. 6'da) WASHINGTON PENCERESİNDEN TÜRKİYE CENGİZ ÇANDAR •'" \ 70 mîlyon Güneydoğu'da neler oluyor? liralık banka soygunu TOPRAKLARI GERt ALMA YÖNTEMLERİ Garanti Bankası'nm Avcılar Şubesi'ne önceki gece havalandırma penceresinden giren soyguncular, kasayı matkapla deldiler, deliği keskiyle büyutüp levyeyle açtılar. İstanbul Haber Servisi Türkiye Garanti Bankası'nm Avcılar Şubesi'ne önceki gece giren iki kişi, yan yana bulunan iki kasadan birindeki 70 milyon lirayı alıp kayboldular. Banka yetkilileri, hırsızların açamadıkları ikinci kasada 100 milyon liranın bulunduğunu belirttiler. Avcılar Marmara Caddesi 5 nunıaradaki Evcil lşhanı'nın üç girişinin birinden gece giren kim(Arkası Sa. 13, Sü. 4'de) Şanhurfa'da toprak telaşı FARUK BİLDİRİCİ ŞANLIURFA Ş.Urfa'da Tarım Reformu Yasası uyarınca daha önce kamulaştırılan tarını arazilerinin 900 bin dekarının sahiplerine iade edilmesi bekleniyor. Toprak sahipleri yeni yasaya uygun yöntemlerle topraklarını eş ve çocuklarına devtederek toprak dağıtımından kurtulmanın ve kamulaştırılan topraklarını geri almanın yolunu buldular. Bakanlar Kurulu'nun toprak dağıtım normları kararnamesinin yürürlüğe girişinden sonraki bir hafta içerisinde Ş.Urfa'da çocuklu evlenme olaylarının sayısında artış görüldü. Ş.Urfa Ziraat Odası Başkanı Halil Kırmızı'yı soran Cumhuriyet muhabirine bir oda görevlisi "Başkana reformu sorup ne yapacaksın? Sonunda bizim istediğimiz oldu. Şimdi bekliyoruz. Bakalım nasıl iade edebilecekler" yanıtını verdi. Bu sözler 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Yasası'nın 10 Mayıs 1978 yılında iptalinden bu yana toprak bekleyen ve reform umudunu sürdüren topraksız ve az topraklı çiftçilerin beklentisinin sona erişini de yansıtıyor. Ş.Urfalılar artık tarını leformundan, topraksızların topraklandırılmasını değil, toprak sahiplerinin kamulaştırılan aruzilerinin nasıl iade edileceğini algılıyor. Toprak sahipleri Özal hükümetinin 22 Aralık 1984'te çıkardığı "Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarıın Reformu Kanunu" ile 1974 yılında olduğu gibi hazırlıksız yakalannıamış olmanın rahatlığını taşıyorlar. Ş.Urfa'da yaygın kanı yasa(Arkası Sa. 13, Sü. 4'de) Bağ bahçe yönteml: Yasa, bağ, bahçe ve ağaç alanlannı dağıtım dışı bırakıyor. Bu nedenle pek çok kişi bağ bahçe ve ağaç dikmeye başladı. Bölge hızla ağaçlandırılıyor. örnek çiftlik: Yasa ornek çiftlik kuranları da dağıtım dışında bırakıyor. Bu nedenle çok sayıda kışının ornek çiftlik iddıasında bulunması bekleniyor. Evlenip boşanma: Yasa dul kadmlara da toprak alma hakkı verdiği için iki evli olanlar, birinci eşlerini boşayıp, imam nikâhıyla ikinci kez evlenerek topraklarını artırma yolunu arıyor. Küçükleri evlendirme: Yasa toprak edinme ıçın 18 yaşı kabul ettığınden kuçuklerin evlendırilmesine hız verildi. Boylece toprak edinme hakkı olan aile içı bırey sayısı artıyor. Dantftklt tattf: Eş, çocuk ve yakınlara yüksek fiyatla toprak satışı sürüyor. Böylece yasanın değışen toprak sahıpliğı tanımı kullanılarak kamulaşacak alan daraltılıyor. ABD^nin endişesi, radikal Islamcılar İsrail'in Washington Büyükelçiliği, Türkiye ile zaten en ait düzeyde olan ilişkilerin tümden kesilme tehdidine Türkiye'de gelişmekte olan radikal hlamcı akımın yol açacağı potansiyel bir "tehlike" gözüyle bakıyorlar. Türkiye'nin ABD'deki "en sadık dostları" da aynı kanıda. Bu ekibin başta gelen adamı, Savuhma Bakan Yardtmctsı Richard Perle. Pentagon 'un Yahudi kökenli kilit adamları, her fırsatta "hlami tehlike"den söz ediyorlar. Eli Avidan, YVashington'daki Israil Büyükelçiliği'nin iki numarası. Otel lobileri klasik buluşma yerleridir. ABD başkentinin merkezindeki bir otelin lobisinde Türklsrail ilişkileri ve Ortadoğu'daki durum hakkında sohbet ediyoruz. "Türkiye'nin bir kimlik arayışı içinde olduğunu, bir kişilik bunahmı geçirdigini" öne sürüyor ve ekliyor, "Bu bunahmı yalnız Türkler çözebilir." Avidan'a göre Türkiye ile Israil büyük benzerlikler gösteriyor. Bu benzerlikler, iki devlet arasında bölgede gerekli işbirliğinin zeminini oluşturmalı. Ne gibi benzerlikler? "Türkiye tıpkı Israil gibi hem Batılı, hem de degil." WASHINGTON Eli Avidan hiç de bir Sizce İsrail'in hangi tarafı ağır basıyor? OrOrtadoğuluya benzemiyor. Çipil mavi gözleri, tadoğulu yanı mı, Avrupalı yanı mı? soluk beyaz teni, sivri kepçe kulakları ile bir "İki ata birden aynı zamanda binmek istiRus ya da Polonya Yahudisini andmyor. yor: Ortadoğu ve Avrupa." "Nereden göç ettiniz? Kökeniniz neresi" diEli Avidan'ın nazannda işte bu özellik Türkye soruyoruz. "Ben Kudus'te dogdum" ceva iye için de geçerli ve tıpkı Israil gibi Arap olbını veriyor. "1948'den yani tsrail devletinin mayan bir bölge ülkesi olarak Türkiye'nin Iskunıluşundan önce doğduğunuza göre, FKÖ' rail'e yönelik tavrı bugün olduğundan pek farknün anayasası niteliğindeki Filistin Ulusal Mi lı olabilir. sakı hükümlerince siz Filistinli sayılıyorsunuz. Türkiye'nin Araplar ile tsrail arasında daha Israil devleti yıküıp bagımsız Filistin devleti ku eşit bir tutuma sahip olması gerektiğini belirrulsa bile, söz konusu yasa uyarınca Filistin' tiyor. Türkiyelsrail ilişkilerinin düzeyi şu sıde kalabileceksiniz" diye takılıyoruz. Gulüyoı, rada hiç de hakettiği durumda bulunmuyor. "Evet" diyor "Benim için bir sorun yok." (Arkası Sa. S. Su. 4'de) Toskay: Yütnaz Dışişleri Bakanı Halefoğlu'ndan Batıya mesaj: Güney haber değeri Avrupa Konseyi Parlamenterler Asamblesi "mini taşımıyor Avrupa Konseyi oturum"unda konuşan Dışişleri Bakanı Vahit Toskay'dan IMazım Hlkmet: Şiırlerının şarkı sOzü olarak TRT'de yer alması söz konusu değil. Bizim, devletle ihtilafı olanlarla işımız yok. Toskay'dan Vılmaz Ciüney: Yılmaz Cüney'ın başarısı bızım ıçın haber değeri taşımıyor. Turk sanatçılannın yurtdışında aldıkları ödullerin TRT'nin haber bulteninde yer alması bızım takdınrnize bağlı. Bu konuda takdır yetkımızı kullanıyoruz. Yılmaz Guney'in başarısı dediğiniz şey, sizin takdiriniz Temel haklarda taviz yok' Hale/oğlu, Konseyin temelini hukukun ustünlıiğünun oluşturduğunu söyledi. Toplantıda Türkiye'nin "kişisel başvuru hakkı "nı tanıması islendi. ZEYNEP D A G L I O C L U CEYDA TUFAN Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi "mini oturum" toplantıları çercevesindeki "oriak komisyon" toplantısında konu şan Dışişleri Bakanı Vahit Halefoğlu, Konsey'in temelinde hukukun üstünlüğü ve insan haklarının yattığını belirterek'Temei ve va/geçilmez değerlerden ödün verilmeınelidir" dedi. (Arkası Sa. 11. Sü. l'de) Sendikalar ön planda İşScndika Servisi Avrupa Konseyi Parlamenterler Meelisfnin istanbul toplantılarmda, sendikacıların ağırlıklarını koymaları ile sendikal sorunlar öneııı kazandı. Gerek sosyalist (Arkası Sa. 8. Sü. l'de) BULGAR BASKISI GÜNDEME GETIRİLDÎ 11. Sayfada Başbakanın konuşmalannda mi milletvekili, işadamı ve yükkullandığı üslup şaşırtıcıdır. Sa sek memurun, karahorsadan döyın Özal halk kitlelerıni küçiırn viz bozdurdukları için dolandısediği için mi onaylanmayacak rıldıkları haberi de bir gazetede bir üslup kullanıyor ve yalınkat yuyımlandı. Başbukan'la çıkılan resmi gezilere katılanların daha konuşuyor? Bilemiyoruz. Ancak, Sayın Özal'ın dış ge dikkatli davranmalan beklenir. zılerinde de benimsediği üslup il Bu tıır gezilerden yansıyan kötu ginç soru işareüerine yol açıyor. kokular, içinde yaşadığımız siyaBazı gazeteler konuşmaların ya sal ortamın dışavurumu mudur? Devlet Bakanı Mesut Yılmazbancı devlet ve hükümet adamlannın yüzünde gülumsemeler ın ABD gezisi Mectıste bir soru önergesine yol açmıştı. Bu gezioluşturduğunu yazıyorlar. Kuşkusuz gulurnseme güzel de Turkiye'yi Tanıtma Fonu'nBaşbakan özal'ın yurt gezile şeydir, ama aluya dönük olma dan harcanan milyonların gerek* •• rindeki konuşmaları televizyon mak koşuluyla... yayınlarmdan yurda yansıtılıyor. Romanya gezisine katılan ki (Arkası Sa. 10, Sü. 8'de) GERÇEK OLAYLAREV ARDINDAKI GÖZLEM UĞUR MUMCU Görüntü ve Seviye? ANKARA, (Cumhuhyet Biirosu) TRT Genel Müdürü Tunca Toskay radyo ve televizyonda sanatçılara uygulanan bir yasak olmadığını söyledi. Toskay, Yılmaz Guney'in Cannes Film Festivali'nde en büyuk ödülü "Yol" adlı filmiyle kazanması ve Guney'in çalışmalarının yurtdışında kazandığı başarılardan radyo ve televizyonda söze(Arkası Sa. 8. Sü. l'de) İşte Devlet Peru'da cezaevınde çıkan ayaklanmadan sonra teslım olan üç yüz kadar tutukluyu kurşuna dizen askerler hakkında soruşturma açıldı. Devlet Başkanı Garcıa, olaya sert tepki gosterdi. Adalet Bakanı ile güvenlık ışlerınden sorumlu general gorevlerinden çekıldiler Genelkurmay Başkanı da (Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) , Lazer radarlı lardaki teknolojik gelişim hızla ilerlerken, lazer radar sistemiyle yö netilen yeni bir binek otomobil piyasaya çıktı. Otomobildeki bir ' 'mikrobilgisayar'', lazer radar sistemi tarafından denetleniyor.BU mikrobilgisayar da otomatik vites, gaz (Arkası Sa. 13, Sü. 6'da)