Katalog

SİYASAL REJİMLER Maurice Duverger Çırv. Teoman Tunçdoğan Yeni çıkıı. 600 TL. Sosyal Yayınlar Babıâlı Cad. No. 14 İstanbul Tlf. 522 52 13 ve 528 33 14 62 YılSayı: 22161 Kurucnsn: Yunus Nadi riyet 120 Mayıs 1ÎW6 Pazartesi Haber Merked Türkiye üzerindeki radyasyon bulutunun, önceki akşam yağış alan EdirneKapıkule arasındaki bölgede "bir hayli yüksek dozda" radyoaktif bulasıkük kazandırdığı, buna karşılık bölgrde dün aksam yağan yeni yağmurdan sonra radyasyon oranının düştüğü bildirildi. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Yüksel özemre, Edirne ve Kapıkule çevresindeki vatandaşlardan, yağmur sulannı kullanmamalannı, çamurlu yerlerde dolaşmamalanru ve bu bölgelerde süt hayvanlannı otlatmamalannı istedi. Prof. Özemre, İstanbul, Ankara ve özellikle SinopAnamur çizgisinin batısında kalan bölgelerde yapılan ölçümlerde radyasyonun yer ve deniz üzerindeki etkisinin normal düzeye indiğinin görüldüğünü bildirdi. Tahlillerin sürekli yapıldığını bildiren Prof. özemre, "fçfac gintitimiz radyasyon bnlutu yaraş yıvaj TütUye'de etkJsini lurybeüneye bastodı" dedi. Edime'de oturanlar geceyi uykusuz, dünü "radyasyon saşkınhgı" içinde geçirdiler. Bu arada, Edirne'nin Eskikadın köyünde bazı hayvanlarda görülen "bitkinHk ' ve 15 kadar ördeğin ölmesi araştınna konusu oldu. Hafetfi 16. Sayfada YILLARIN TANIĞI ÜÇ YAZAR Hikmet Çetfnkay^ 650 hra. Ça&hş Yayıalm ' Turkocağı Cad. 39/41 Catahgtu/tSTA SBVL Uzmanlar 'tehlîke yok' diyor UZMAJV GÖZÜYLE Radyasyon bulutunun toprak ve deniz üzerindeki etkisi azalmaya başladı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Prof. özemre, EdirneKapıkule arasındaki bölgede "bir hayli yüksek dozda" radyoaktif bulaşıklığımn görüldüğünü açıklayarak yeni önlemler sıraladı. Süt içebilir, et ve balık yiyebîlîrîz Radyasyon tehlikesi, kaynağı olan Çernobil'den itibaren, kabaca mesafenin karesi ile ters orantıh olarak azalıyor. İnsanoğlu, sürekli bir radyasyon banyosu içinde yaşamaktadır. Güneşten, yıldızlardan, yeryüzündeki kayalardan stirekli olarak radyasyon almaktadtr. Radyasyon çevremizın bır mensubudur. İçinde bulunduğumuz radyasyon banyosunun "sıcaklığı" yılda 150 "milirem"dır. Eğer birkaç saatlik bir sure zarfmda 1 rem, yani yıllık normalin yedi katı alınırsa, on binde bir olasüıkla kan kanseri olunabüiyor. Iskandinav ülkelerinde ölçülen radyasyon, on binde bir olasılıkla kan kanseri tehlikesine isaret eden 1 remlik dozun yuvarlak 15 kat altında bulunuyor. Çernobil'deki kazanın TOrkiye'de bir etkisi görülmeyecek midir? GOrülecektir. Karadeniz'e Çernobil'den hiçbir olumsuz unsur kanşmayacak mıdır? Karısacaktır. Bu unsurtar önce Boğaz'a, oradan da Marmara'ya elbette ineceklerdir. Nüldeer Muhendis Prof. Dr. TOLGA YARMAN'ın yansı 16. Ssyfada Vatandaşlara yapılan uyanlar arasında yağmurun ve çamurun ıslattığı ayakkabı ve elbiselerin bol akarsu ile yıkanması, aynı şekilde meyve ve sebzelerin de yıkanmadan yenmemesi istendi. Türkiye'de, Trakya, Ankara, tzmir ve Konya'nın merkez seçilerek incelemelerin sürdürüldüğünü bildiren Prof. özemre, SinopAnamur çizgisinin batısında kalan bütün bölgelerde alınan radyasyon ölçümlerinin, radyasyonun toprak ve deniz yüzeyinde normale indiğini gösterdiğini açıkladı. Avrupa'da radyasyon azahyor Çernobil'deki kazadan sonra sızan radyasyon, son olarak Japonya ve Israil'e de ulaştı. Olay üzerine Japonya hükümeti olağanüstü toplandı. lsrail'de yağmur sulannda görülen radyasyonun "sağlığı tehdit edici" olmadtğı açıklandı. İngiltere'de sütlerde "sağlığa zararlı olmayacak miktarda" radyasyon tespit edildi. Tüm Avrupa ülkelerinde radyasyon miktannda düşüş görülürken, tek artış Hollanda'da oldu. 16 Sayfada Prof. Dr. Özemre i^üneytArcayürek konuştu,yazdı 1) Ecevit'in Hapishane Dönemi Ecevit: Hamzakoy'da bir gün konuşmama, yazmama şartıyla bırakılma önerisi geldi, Demirel"le birlikte reddettik. 2) 12 Eylül'e Beş Kala Org. Üruğ, "Gayretimizin hududundayız" dedi. Demirel karşı çıktı, "Her şey neticesi ile ölçülür, yangm sönmemiştir..." 3) Demirel ve Askeri Miidahaleler Demirel: 12 Mart'ta parlamentoyu ben kurtardım. Biz sivil kişileriz, mücadele özelliğimiz, prensiplerimize ters düşeni kabul etmemektir. Cüneyt Arcayürek yazdı MDPbitti 5 5 'e karşı 354 oyla alınan fesih kararı üzerine Meclisteki bağımsız üye sayısı 93'e ulaştı. Mehmet Yazar kanadı ile yeni parti kurma çalışmalan bugün başlayacak. Sunalp, 12 daktilo sayfasından oluşan konuşmasını, delegelerden ve balkondaki misafırlerden gelen sürekli tepkiler üzerine atlayarak okumak zorunda kaldı. Kamran înan, sürekli alkışlarla kesilen konuşmasında isim vermeden Demirel'e çattı, "Demokratik sultanlık yoktur" dedi. Olağanüstü kongre Jesih3 kararı aldı HARRAN'DA YEMEK Harran Ovası*ndaklçadvyemeğinde Süleyman DemireVin sağında Sadettin Bilgiç, solunda ist Dısislerieskl bakanlanndan thsan Sabri Çağlayangilyer aldı. Yemek tam bir izdiham içinde geçerken, kiralanan bir zirai ilaçlama uçağmca o va, gülsuyu ile sulandı. Demirtl bugün Karakaya Barajı'na gidecek, öğleden sonra Ankara'ya dönecek. (Fotoğraf: ENDER ERKEK) Demirel iyîce açıldı COMEYT ABCAYÜREK "PARLAMENTO ÖMRÜNÜ TAMAMLADF DENİZ SOM ŞA.NLIURFAOzlem gidermek "Yasak delmeye çalışmıyorum, geri kalan hakkımı kullanıyorum" Bugün 67. Sayfalarda Türkiye'de meselelerin takipçisi olmak, ne siyaset yapmaktır ne üzere geldığı Şanlıurfa'da gördugu de siyasi hüviyet taşımayı gerektirir. Parti kurarak, parti uyesi büyuk ılgi karşısında buyuk moral olarak yapamadığımız vatandaşhk görevimizi böyle yapıyoruz, kazanan Siıleyman Demirel, dun samasak olmayan şeyi kendimize yasaklamak, yasak kompleksinin içine girmektir. Bugünkü kanunlar, yasaklı bir Türkiye'yi meydana getiriyor. Bizim yaptığımız, geri kalan naklanmızı kullanmaktır. Geçici 4. madde, Türkiye'ye fayda sağlıyorsa, sonsuza kadar dursun. Bu maddenin en büyük kusuru, ceza getirmis olmasıdır. Suçsuz cezaya benim vatandaşım razı oiacak mı? Batı suçsuz cezayı kabul etmiyor. Anayasa referandumunun yapılış şartlart, Turk vatandaşının hür iradesini beyan etmesine manidîr. Gelin hep beraber gerçek demokrasiyi arayalım, yasatalım. Yasak delmeye çalışıyor değiliz. ANKARA, (Cumhuriyet Büron) 12 Eylul'den sonra kuruUn.6 Kasım 1983 seçimlenne girmesine izin verilen üç siyasi partiden bin olan ve yaklaşık üç yıldır Türk siyasi yasamında yer alan Mılliyetçi Demokrasi Partia (MDP) dün kendını feshcttı.MDP'run olağanüstü kongresınde 55 ret oyuna karşılık 354 kabul oyuyla panının feshi kararlaştırıldı. Oylamada 5 çekimser, 5 boş oy çıkarken 4 boş zarf kuUanüdı. 52 milletvekılı bulunan MDP'nin feshi Ue birlikte TBMM'de dunden itibaren bagımsızlann sayısı 93'e yükselirken, Mehatel Yazar'la birlikte "saj"da olustumlacak yeni partinin kurulma çaiı$malanna bugün resmen baslanacak. Partinın mayısın ilk yarısında kurulması beldeniyor. MDP'nin dün Ankara'da Derya Sineması'nda toplanan son kongresınde bir konuşma yapan Genel Baskan Ülkii SöytemezogJu, ANAP, SHP ve DYP'yi sert bıçimde elestirerek, "Mehmet Yazar'la tek bir p»zariık yapmadıUannı" belintı. Soylemezoğlu, "ANAP iktidanada milklin inim inim inledijini" vurgulayarak, "Mecliste 1 Mayıs pftlıklannın atddıtıaı" kaydettı. DYP'nin tutarsız oldugunu da savunan MDP Genel Başkanı, sagdakı parulere çağnda bulunarak, "Sizler de feshedin, gttin bepimiz Mr olaJım" biçiminde ANKARA Başyazarkonuştu. ANKARAHan YAIÇIN DOĞAH Başkalan Kurdu Başkaları Feshetti Delinmenin Oncesi ŞANLIURFA Demirel, ANAP iktidarı ve bugünkü siyasal şematiği yaratanlarla doğrudan bır savaşıma girmek ıstemediğıni söylüyor. Sorunlarda suçlu yerine çözüm arayışı içinde bulunmayı yeğlediğıni vurguluyor. Fakat, dun sabahki baiın (Arkası Sa. 12. Sü. 7'de) Mürkiye'nin iyi idare edildiğini söyleyenler, sadece kendi kendilerini yanıltmış olurlar. Ikide bir, "Sesinizi çıkarmayın, 12 Eylül sürecine dönersiniz ha!" gibi bir ölçiiyü kullanmak, "40 Demirel, Türkiye'de sıkıyönetımin kalkmasına ragmen, mevcuı yasalakatır mı, 40 satır mı?" sualiyle aynıdır. bah bir basın toplantısı duzenledı ve açıkça isım venneden ulkeyi yönetenleri eleştirdi. Gezı programında olmayan basın toplantısına GAP projesi üzerine "lekaik" bilgiler vererek başlayan Demirel, daha sonra basın mensuplannın "si>»sj" sorulunnı yanıtladı. Ve Turkiye'nin iyi ıdare edilmedığıni rakamlarla, vatandaşın rahat içinde olmadığını orneklerle anlattı. "Konuşan Turki>e"6en sonra, "dolasan Turkive" ile siyasi yasaklan delmeyı hedeflemedığını öne suren Demirel, amacının hakları olabiidiğince kullanarak, Turk vatandaşında olmayan hakları sağlamaya çalıştığını soyledı. Üniversite kontenjanları Hangi üniversite, hangi fakülteböhim kaç öğrenci alacak? Partinın Kurucu Genel Başkanı Turgul Sıınalp, 12 daktilo sayfasından oluşan konuşmasını delegelerden ve balkondaki misafırlerden gelen sürekli tepkiler üzerine atlayarak, okumak zorunda kaldı. Sunalp, partinin feshine karşı çıkarken, "Lüznmsuz yere fesbe gidiyorsunuz. Bo evin sabibi beaim. Davetim ozeriac feMinlz. Sizi ben yeriestirdim. Susamam" dıye kursuden bağırdı MDP Milletvekılı Kâmran İnan da, sürekli alkışlarla kesilen konuşmasında isim venneden Sıileymaa (Arkası Sa. 10, Su. 4'te) 8. sayfada MDP'NİN RUHUNA... KONGREDEN NOTLAR 10. Sayfada lar arıvorum, "MDP'ye haksızlık edildi, TRT'deki basın toplantısında koskoca partiye 'Siz tabela partisi oldunuz, kendinizi ne zaman feshedeceksiniz' sonısu sorulmaz " dıyen başyazarlar arıyorum. TRTdeki basın toplanularında "MDP'nin hakkı yenildi" diye yazı yazan başyazarlar arıyorum. Geçen ocak ayında TRT'de yayımlanan basın toplantısında, MDP'yı eleştiren gazeteciler içın "Basın kendini bu tür sorularla bitirmiştir" diye resımler çızen unlu karikaturıstler arıyorum. (Arkası Sa. 10, Sü. Vde> Tokyo zirvesine 4 bomba Reagan, Mitterrand, Thatcher, Kohl, Cnvd, Nakasone ve lardan sonra yaptığı açıklamada, Mulroney'in katıldığı Ekonomik Zirve toplantısı, patlayan ilk belirlemelere gore, can kaybı ve hasar meydana gelmediğıbombalann eşliğinde başladı. Patlamalara yol açan 4 ni bildirdi. Tokyo'daki Kanada roketîn bir apartman dairesinden atıldığı saptandu SaldvnyıBuyukelçıliği'nın bir sozcusü, üstlenen olmadı atılan roketlerden birinin elçiliğin ana gırış kapısına çarptıktan Dış Haberter Servisi Sana liderlerin konuk edildiği binaya sonra ilerıde patladığının du>ulyileşmiş 7 Batılı ülkenin liderle bir kilometre mesafedeki Kana duğunu söyledi. rinin katıldığı Ekonomik Zirve da Büyukelçiliğinde, ikinci patToplantısı, dun Tokyo'da, patla lama ise, liderlerin bulunduğu Tokyo güvenlik yetkilileri, patyan bombalann eşliğinde merkeze ikı buçuk kilometre lamalara yol açan dört roketin, uzaklıktaki Tokyo'nun kuzey Shinjuku semtindeki bır apartbaşladı. AP'nin haberine göre, Tokyo1 doğusunda Sbinjuku semtinde man dairesinden atıldığının bedaki ilk patlama zirveye katılan meydana geldi. Polis, patlama (Arkası Sa. 12. Sü. 8'de) rın zaten yasaklı Türkiye'yi yarattığını da belırterek, "Henıiz Turkije korku duvannı aşabilmiş, zihinler uzerinde korku ıpoteğini kaldırmış degildir" dedı. 6 Kasımda uç partinin gırdığı Mecliste bugun sadece iktidar partisınin kaldığını ve parlamentonun ornrunu tamamladığını öne suren Demirel, gezılennde DYP'Iilerin gosterdiğı "muhabbel" karşısında neden açıkça DYP'>ı destekledığim açıklamadığını soran bır gazeteciye, " O yasak" yanıtını verdi. Bu yanıt, salonda bulunan DYP'hler ve eskı AP'lilerce gulerek karşılandı. Demirel, önceki gun Adana'dan Şanhurfa'ya gelinceye kadar gorduğu buyük ılgi uzerıne, önceki gece verdığı kararla dun sabah kaldığı otelin resloranında bır basın toplan Afganistan'da beklenen değişiklik Karmal istifa etti Komünist Parti Genel Sekreterliği'nden sağlık nedeniyle isti/a ettiğini açıklayan Karmal, devlet başkanlığı görevini sürdürecek. Karmal'ın yerine, istihbarat örgütü eskı şefı Necibullah getirildi. Dış Haberter Servisi Afganistan Devlet Başkanı ve Komünist Partisi Genel Sekreten Babrak Karmal'ın sağlık nedeniyle görevinden istifa ettigi açıklandı. Islamabad'dan dinlenen Kabil Radyosu, sagJık nedenı ile istifa eden Karmal'ın yerine Komünist Partisi Genel SekreterliğTne istihbarat örgütü eski şefı NecibulUh'ın getırildigim açıkladı. Radyo, Karmal'ın sadece Komünist Partisi Genel Sekreterliği'nden ayrıldjgını, Devlet Başkanlığı görevi ile Politbüro üyeliğıru ise koruyacağını bildirdi. Sovyet haber ajansı TASS da, Karmal'ın Komünist Partisi Sekreterlıği görevinden alındığını, ancak Devlet Başkanlığı görevini sürdüreceğinı duyurdu. Karmal, son bir aydır halk önüne çıkmıyordu. Karmal, nisan ayında Afganistan Ulusal Günü'ne de katılmamı; ve görevinden aundığı yolunAvusturya'da da soylentiler çıknustı. seçim 2.tura kaldı Ancak daha sonra Karmal'ın tedam vı edilmekte olduğu Moskova'dan döndüğü açıklanmıştı. SSCB Komünist Partisi yayın organı "Pravda", nısan ayı sonunda yayımladığı yorumda, Afganistan hOkümetini "reform yapmakta yaraş kalnakla" suçlamıştı. Kurt Waldheim, oylann Karmal, Kabil Radyosu tarafından nu çâzecek, galip geUn Uıkmu şo7rıpiy<mluk yolunda öruma'bir adm yüzde 49.64'ünü alırken, yayımlanan mesajında "uznn surc atacaktı. Bir haftadv spor sayfataruun manseüerini hep bu maçm rakibi sosyalist Kurt haberleri süsledi. Her yerde hep bu tnaç konusuldu. Cumartesi ak düsfiadüktea sonnT sağlık nedeniyle, Steyrer, oylann yüzde fanundan stadm önunde yatanlar, sabah alacakamnltkta uzun kuy Komünist Partisi Genel Sekreterliği43.6'sım elde etti. İkinci ruklar olusturanlar, yüın en önemli maçuu seyretmek istiyorlardı. nden ayrümaya karar verdığiru bildirtur 8 haziranda ile Sıi Lanka Başbakanı, Semra Özal ve 8 bakan da maçt izledL Gala di. Afgan halkına SovTetler BirUğiçağyakın dostlngu sürdürmelen için yapılacak. tasaray öne geçti, sonra Beşiktas yakaladt ve buyük maç duğümü' rıda bulunan Karmal, mesajının so (Arkası Sa. 12. Sü. 6'da) Ekonomik Burokrasiden Notlar... I akından izteyenler herhalde farkındadır; ö z a l hükümetinin ekonomiye dönük karar çarkları eskisi gibi hızlı işlerniyor artık; hantallaşmaya dönüşür mü bilemeyiz ama şimdilik bir ağıriaşma dikkati çekiyor. ANAP "/? tMricUiğr stoganlaştırarak işbaşına geldiğinde durum böyle değildi. Anımsayacaksınız; Özal hükümeti örneğın faiz oranlarını yükseltmek için programının Mecliste okunmasını bile beklememiş, derhal karar alarak uygulamaya sokmuştu. Oysa bu defa Özal yönetimınin faizler konusunda karar alabilmesi tam ikı hafta sürdü. Üstelik dikkati çeken bir başka nokta var: Ekonomik bürokrasinin doruklannda giderek biçimlenen "çoksesülik.." özeJlikJe faizler konusunda bu olgu çok belirgindi. Hazine ve Dtş Tıcaret Müsteşartığı, faizlerin "kesinHkle" Eskilere çattı Ozal: Çabuk ıınutuyoruz Değirmenin suyu: Kantyonlar vızır vızır çalışıyor, isteyen her istediğini buluyor, çiftçi mazot depolamıyor ama kimse bu değirmenin suyu nereden geliyor diye sormuyor. 9.Sayfada Düğüm Waldheim başkanlığı kupayı kaçırdı (Arkası Sa. 12. Su. l'dei HASAN CEMAL çözemedL (Fotoğrajlar: VEDAT DANACIJ (Arkası Sa. 12. Su. S ~te) 3. Sayfada