Katalog

25 MA YJS 1986 O/ptle KÜLTÜRYAŞAM CUMHURtYET/5 &OCMÛ MıPEM Tevfık Başer, "40 Metrekare Almanya"yla Cannes'da övgü topladı > HAYVANLAR^ İSMAİL GÎLGEÇ 4 5 VIL oNce İngiltere nin Cannes zaferi Ingiliz yonetmen Roland Joffe1 nin yonettiği "Mısyon"fihninin Cannes Fibn ŞenUğinde Alttn Pabniye kazanmast, Neıl Jordan'ın yonettiği "Mona Lısa" filmindeki roluyle Ingiliz oyuncu Bob Hoskıns'in En lyi Erkek Oyuncu Odulu'nu paylaşması, Ingiliz sinema çevrelerinde ve yayın organlarmda sevinçle karşılandı. Cannes'da kazanılan başanlar, uzunca bir suredir parasal ve sanatsal bunalım içinde olan Ingiliz sineması için bır umut ışığı olarak değerundirildl Joffe'nin "Mısyon" fîlmi 17 mityon sterline çıkmış ve mali bunalım içindeki Goldcrest şirketince gerçekleştirihnişti En lyi Erkek Oyuncu Odulu 'nu paylaşan Bob Hoskms ise, îngittz TV dizilerinin başanlı bir oyuncusu olarak tammyor. Türklerin sorunlarım iki odalı bir evde aıılattım Çalışmalannı Almanya'da sürdüren Tevfık Başer'in yonettiği, özay Fecht ve Yaman Okay'ın oynadığı "40 Metrekare Almanya", Cannes Şenliği'nde ilgiyle karşüandı. Eleştirmenler Haftası yan bölümünde yanşan "40 Metrekare Almanya", Başer'in ilk konulu fılmi. Başer'in bir de "Allah ile Toprak Arasında"'adlı bir belgeseli var. fılmı yapacağımı hıç tahmin etmıyordum. Sadece ıyı bır senaryo >azmak ıstıyordum Bır senemı aldı senaryoyu yazmak Oturdum çalışma masama, sankı film çekıyormuşum gıbı, ışıjından, kamera hareketlennden oyunculann oyununa kadar her şeyı yazdım Senaryo bıttıkten sonra Hamburg Fılm Hause parasını verdı ve filmın yapımına gınşıldı O> sa bu fılmı vapacağım dıye yazmamıştım senaryoyu. PERDE ARKASIVDA Konu nereden aklınıza geldi? Almanya'da kansını evden çıkarmayacak kadar (utucu boyle Turkler var mı? BAŞER 1973'te ılk kez Londra'va gıttığımde, ne lısan bılıyordum, ne de bır kımseyı tanıyordum Pıccadüly'de oturdum ve tek bır «oru vardı kafamda Koyden değıl Eskışehır'den gelen bin olarak ben burada kaybolursam, hıç buyuk şehır gormemış bır ınsan bır anda Londra'nın ortasında neler hısseder 9 Yıllar sonra Hamburg'da oturduğum evın arka bahçesınde bazı evler vardı Orada bır kadın gördum Sureklı evın ıçınde ve perde arkasındaydı Sanınm, Arap ulkelerının bırınden gelmıştı Sureklı perde «ırkasında, korkuyla dışarıya bakan bır kadın Fılmdekı fikır oradan geldı. Ikı odalı bır evın ıçınde kalan bır kadın neler KİM KİMEDUM J)UMA BEHİÇ AK 8ı gersen bı qcr$en h htak kı Kimbıhr kat ttızm (jonlunv yakacak avcu Rız cacoklannın , , BAŞER Cannes'da yanştu ATİLLA DORSAY hısseder 9 Almanya'ya gelmış \e hıçbır şeyle ılışkısı olma>an bır ınsan Çıkış noktam bu oldu Aynı şartlarda olmasa bıle bunun gıbı eve kapatılmış bır suru kadınımız var Almanya'da ERKEĞlN OTORİTESİ Filmdeki kadınerkek ilişkisi tipik mı sızce? BAŞER Bence tıpık. Gerçeğe yakın olarak çekmek ıstedım fılmı tkı ınsan arasında bır evde neler geçtığını kımse bılemez Kadınerkek ılışkısı tabıı. Bır erkeğın otorıtesı soz konusu. Kadın filmın bır yerınde aynanın karşısında kendı kendıne, söylemek ıstedıklennı soyluyor, kendı ıç dunyasını anlatıyor Ama erkekle bır araya gelınce, so>lemek cesaretını bulamıyor kendıne Yalnızca, "Beni lutfen dışarı çıkartır mısın, dayananmorum artık" dıyor "Sen yanımdasın, bana ne yapabilir bu insanlar?" dıvor Çok mantıklı bır yaklaşım Adam dışarısmın tehlıkelı olduğunu duşunuyor lnanıyor buna Ben ıkı kışı arasındakı dıvalog kopukluğunu verebılmek ıçın monologlara yer verdım Turklerın Almanya'dakı sorunlarını ıkj odalı bır evın ıçınde anlatmak ıstedım Film Cannes'da epey ilgi gordu. Bazı ulkelere satıldı mı? BAŞER Bellı ulkelere satıldı Zor bır film, ışletmecılenn duşunduklerı daha başka Benım Almanya'da gorduğum çok ıyı filmler, pıyasada ış yapmıyor Film burada festivaller arası ilgi gordu, ama bu ilgi ticari ilgıye donuşmuyor, oyle mi? BAŞER Hemen donuşmuyor Bıraz zamana ıhtıyacı var filmın. Bu filmin belli bir başarı kazandığı kesın. Bundan sonra ikincı filmı daha kolavlıkla yapabılecegını duşunu>or musun? BAŞER E\et Almanya'da çok ıyı fonlar var Bırınde 500 bin marka kadar para verıyorlar, bınnde ise 300 bin marka kadar F F ^ dıve bır kuruluş var Alman filmleri bellı bır seyırcıye ulaştığı zaman kredı verıyorlar Bun lar benım ıkıncı fılmımı yapmamı kolaylaştırır Yalnız acele etmıyorum. Yapacağım filme ınanmam lazım cekmek yanakıoona atmakı . ,, . Hyse/tn John le Carre dorukta Casustuk romanlan yazan John le Carri'nin yeni kitabı "A Perfect Spy Mukemmel Bır Casus", ABD'de en çok satan kitaplar üstesbtin başmda. "Internatıonal Herald Trıbune" gazetesinin yaymladığı ve ABD'deki 2 bin kitabevinin satışlarma dayanan listede Ken Follett'ın "Lıe Dov/n fVıth Lıons" adlı romanı da yedinci sırada yer aayor. Resim yurışması Turkiye Jokey Kulubu bir resim yanşması duzenledi. Amator ve profesyonel tum ressamlara açık olan yanşma sonunda, bırincıye bir milyon lira, ikinciye 500 bin lira, uçuncuye ise 300 bin lira tutannda para odulu verilecek. Aynca Sanat Çevresi Dergisi yarışmada odul alan sanatçılara onur ve başarı plaketleri verecek. Yanşmamn seçici kurulu Semıral Bılbaşar, Mahmut Cuda, Prof. Muhteşem Cıray, Hamıt Kınayturk, Beral Madra, Dr. Ergon Mengı, Prof. BelkısMutlu, Prof. Dr. îsmaıl Tunalı vepsikolog Suna Tanaltay'dan oluşuyor. CANNES 1980'den bu yana smema uğraşını Federal Almanya'nın Hamburg kentınde surduren Tevfik Başer, 39 Cannes Fılm Şenlığı'nın Eleştırmenler Haftası bölumune seçüen "40 Metrekare Almanya" fılmının yonetmenı Başer'in filmı, şenlığın bu yan bölumunde ödul alamasa da, ılgıyle karşılandı, övguler aldı Tevfik Başer, 5 >ıl Ingıltere'de kaldıktan sonra 1978'de Eskışehır Akademısı'ndekı TV Enstıtusu'ne gırmış Fotoğraf, grafik ve kameramanhk oğrenımı gordukten sonra sinema uğraşına olan buyuk tutkusu dolayısıyla Hamburg Guzel Sanatlar Akademısı'nın Sinema Bolumu 1 ne başvurmuş ve kabul edılmış Beş yıldır kamera asıstanlığı \e kameramanhk yapıyor Hamburg'da "Allah ile Toprak Arasında" adlı 40 dakıkalık bır belgesel çevırmış Turk ışçılerının sorunlarım konu alan bu belgeselden sonra, başrollerını Oza> Fecht \e Vaman Okay'ın paylaştığı "40 Metrekare Almanya" Başer'in çevırdığı ılk konulu fılm Tevfik Başer, bu tasarı nasıl oluştu, bıraz anlalır mısınız? BAŞER Almanya'da fılm yapmanın ne kadar zor olduğunu bıldığım ıçın başlangıçta bu bı acrtfn ( toion peaSan PIKNİK PtYALE MADRA Bronski Beat'in son plağı tç eşcinsel muzisyenden olusan, îngiltere'nin en unlu pop muzik gruplanndan "Bronski Beat"in yeni uzunçaları "Truthdare, Doubledare" muzik dergilen ve gunluk populer gazetelerde gems tartısmalara yol açtı. Erkekler arasında aşkı ve cinsel Uişkileri sergileyen şarkı sozlerini savunan grubun onderi Steve Bronski, "Tek amacımız, ıfade özgurluğunden sonuna kadar yararlanabılmek" dedi. Grubun yeni albumunde yer alan parçalardan birinin adı, "Bır Erkeğı Nasıl Sevebılırım7" Tartışmaya neden olan bır başka şarkı ise "Nasıl Olduğunu Bılıyorum" HIZLI GAZETEa \ECDET Gerard Leserre'in izlenimleri Son on beş yıldır hemen her yıl Turkiye'ye gelen Fransız sanatçı Gerard Leserre, Istanbul'da ve Ege'de gerçekleştirdiği suluboya resimlerini 330 haziran gunleri arasında Beyoğlu Vakko Sanat Galerisi'nde sergüeyecek. Sanatçmın "Türkıve îzlenımlerı" adını taşıyan sergisinde, tstanbul ve Ege bolgesindeki gezilerlnin urunleri yer alacak. Gerard Leserre, "belgeselcı' diyenitelenebilecek suluboya ressamhğı geleneğinin son halkalanndan bırini oluşturuyor. İKtBAŞOYUNCU Tevfik Başer'in, Cannes Şenüği'nin Eleştirmenler Haftası yan bolümunde gösterilen ' '40 Metrekare Almanya'' filminde başrolleri Yaman Okay ve Almanya 'da caz şarkıcılığı yapan özay Fecht paylaşıyor. Humphrey Bogart'ın "ikiz kardeşi" İstanburda Ben "fuUrtime" Bogart'un MEHMET AKİF Bevaz ceketlı, saçlan arka>a vatırılmış adam ağzının ucuna ılıştırdığı Mgarasından bır nefes çektı, denn du şuncelere dalmışçasına dumaruru havaya ufledı Yan gözle çevresıne bakındı Ama bu bakıştan kımse etkılenmedı Çunku kendı deyışıne gore, "Turkıye'de çok az kişı Humphrej Bogart'ı tanıjordu" Humphre) Bogart'a benzerlığı ile yılda yaklaşık 620 milyon lira kazanan Kenny Wh\mark 18 mayıs tarıhınden ben ulkemızde bulunuyor Hık demış burnundan duşmuşçesıne Bogart'a benzemesıne karşın Turkıye'de ılgı görmeyen Ingılız Bogart'ı VVhymark ile Pera Palas Otelı'nde konuşluk Bogart'a olan benzerlıgınizı kullanmaya başlamanız nasıl olmuştu? WHVMARK Oncelerı dublorluk sapan bır aktordum Tehlıkel. sahnelerde yer alırdım Bu arada, gangster rollenne de çıkardım 12 vıl once bır gun BBC Tele vızyonu Bogart'ın vaşamıvla ılgılı bır fılm yapmak ıste dı Bunun ıçın yapılan araştırma sonucu benım Bogart'a çok fazla benzedığımı saptavıp rolu bana verdıler O rol den sonra \uzlerce defa Bogart oldum Bır Bogart taklıdı olarak bu benzeriıguuzı nasıl kullanıyorsunuz? VVHYMARK Reklam filmleri, afışler, Bogart'ınyaşamını anlaıar. fılrnler Avrupa nin altı ulkesı, Ingıltere, Aimanva, Fransa, Belçıka, Isvıçre ve Italya'da pek çok yapımda ver aldım Elımızde "Bogart Bank" vazan sahte bır banknol bulunujor. Altında da sızın ımzanız. Bu kartın anlamı ne oluvor? W H\ MARK Kartvızatımden söz edıyorsunuz Bu hem Bogart'ı kullanmarun ne kadar kârlı bır ış olduğunu göstenyor, hem de benım resmımı taşıyor Tanıtım ajansım tarafından duşünulmuş bır fantezı Uzerınde ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACl Bogart efsanesi "Kazablanka "dan sigara reklamına Humphrey Bogart (18991957), beyazperdede ılk buyuk başarısmı 1941'de "Sierralar üzennde" adlı filmdeki "insancü gangster" rolüyle kazandı Aynı yıl John Huston'm yonettiği "Matia Şahinı"ndekı karamsar ve alaycı dedektıf roluyle ününü pekıştırdı Daha sonrakı yıllarda çevırdın ğı "Kazabkmka", "Buyük Uyku", "Ohtrn Gemisi gıbı filmler Bogart'ın yarattığı kendıne Ozgti tıpın beyazperdemn Oltimsüz kışılıklen arasına gırmesını sağladı. Bogart, bır stire sonra "Alan Hazineieri", "Afrika KraUçedi "Çıphk Ayaka Kontes", "Şöhretın Sonu"gıbı filmlerde bırbın ardı sıra çok değıstk tıpler yaratıı. "Aton Hazinelen"ndekı deneyımlı altın arayıcısı roluyle Oscar Odulu alan Bogart, ölümıinden sonra özellıkle Avrupa gençlığı arasında efsaneleştu "Bogart efsanesi", sanatçımn bıiyuk sigara tıryaktlığı nedenıyle, sigara reklamlanna kadar yaygınlaştı deo çekımınde yer aldırn Tabıı filmlenn çoğu reklam fıl mıvdı Bogart rollen dışında başka roller kabul ettıgınız oluyor mu? VVHYM.4RK Hayır, ben "full tıme" Humphrey Bogart'ım Herhalde Bogartlığı meslek haline donuşlurduklen sonra ona benzemek ıçın çabalanıuz olmuştur? VVHYMARK Humphrey Bogart ın 15 kadar oto bıyografısını okudum Fümlenru defalarca ızledım Ken dıme onun ceketı gıbı teketler dıktırdım Aynı turden bır trençkot hazırlauım Bogart tıpı şapkalar yaptırdım En çok hangı filmdeki Bogart tıpı tutulnyor? W HY M.\RK Elbette "Casablanca"dakı Hanı hıç konuşmadan baktığı, ama çok şevler soyledığı sahne Sızden bır rolu ustlenmenız ıstenıldıgınde buna nasıl bazırlanırsınız? VVHYMARK Oncehkle senaryoyu dıkkatle oku rum Sonra duşunurum, Humphrev bu sahneyı nasıl o\ nardı dıye Sonra defalarca tekrarlarım "Sen Humphre> Bogart'sın, sen Hurophrey Bogart'sın, sen Bogart'sın. " dıye. Sureklı başka bınsı gıbı davranmak, kendı tıpınızı sınemada yaratamamak sızı rahatsız etmıyor mu? VVHYMARK Hayır, nıçın etsın' Bogart olmasaydım, gangster rollennın oyuncusu olacaktım Yılda 12 bın sterlın kazanacaktım Şımdı ise 600 bın sterlın ka zanıyorum Ustelık Bogart olmak vok hoş bır duvgu Bogart 58 vaşında olmuştu. Bu dusunce yaşlandıkca suı rabatsız elmıyor mu? VVHYMARK Hayır, nıyeetsın 1 Ben 43 yaşındayım ve soyledıgınız yaşa daha 15 yıl var Ustelık akcığer kanserınde^ı oldu Çunku gunde en az 34 paket sigara ıçer mış Ben îse ancak bır paket ıçıvorum Turkıye'ye gelmcnuden once gazetelere lanıtım ajansınız kanalıvla broşurlenn yollanmasından yola çıkarak, tıcan bır dusunce ile geldığınız sonucuna ulaşabılir mıyiz? VVHVMARK Kesınlıkle hayır Ben yılın 250 gunu Bogart, 115 gunu VVhvmark'ım Zamanımı gezerek de ğerlendırıyorum Dunvarun her yerıne gmığımı sovleye bıhrım Turkıye've de 16 yıl önce donanmada askerlık yaparken bır kez gelmıştım Eğer ış onensı gelırse elbet te düşunebılınm Ama halkınız Bogart'ı tanımıyor Onen geleceğmı sanmam ( L oa m gel fc>ı op'\L 9er»! irn ^ ^ o "Kapılarımız " Dışbank Yılhk Raporu'nda Dısbank'ın yıllık raporlarmda gelenek haline getirdiği kulturel ve turistik değerlerimizi ranıtan fotoğraflar dizisinde bu yıl "Kapılarımız" yer alıyor. Beş renk ofset tekniğiyle basılan raporda Muğla, Denızh, Tokat, 77re, Kula, Kastamonu, lstanbul, Urfa 'daki yuksek sanat değenne sahip ahşap kapı orneklerinin yanı sıra, Selçuklu ve Osmanlı doneminin ilginç kapı işçiliğini de yansıtan fotoğraflar bulunuyor. AĞAÇ 1AŞKEN EĞİLİR KEMAL GOKHA\ ' 1 ( Komedi Filmleri Haftası Site Sineması Turk Filmleri Toplu Gosterisinden sonra 26 mayıs pazartesi gununden başlayarak "Komedi Filmleri Haftası" duzenliyor. Hafta boyunca pazartesi gunu "9'dan S'e", salı "Pembe Panter'ın Donuşu", çarşamba "Kanmın Sevgılısı", perşembe "Delı Dolu", cuma "Delıce Yarışanlar", cumartesı "Pembe Panter'ın Intıkamı", pazar gunu de "Yukseklık Korkusu" adhfilmler gosterilecek. W TARİHTE BUGÜN MÎMTAZ ARMKAN 1974'TE BU6UM.UAJLU riYAnSO OYUHCUSU ULVt U£AZ SS YAS/NDA OLOü. 974'TE BU6UM,UA1LU TIYATRO OYUUCUSU ULVl UZAZ SS YAflAJDA OLDU AUKAgA DEVLET/£DMSEWAWt)g.l'N< gıneDifOSN SONSA 1343'TE,SAUNE YAfAMWA gAŞLAYAN URAZ, S/GASIYIA ; DEı/LEr T7x47B0SU, DOZ "~*^MEN TIYATZOSU, ISTAMBUL ŞEUlfZ TIYArGOSU VE İZ£NDı KLIRDU&U TtyArlSOOA BAŞAZIYLA OYNADI 8ÛYUK YETEUeĞl SAYESıNDE HEM D£AM NEM DE KOMEb, TURUNDB ÇOK IYI SONUÇLAK ALPl. IKI KEZ IL HAN fSt£fiJD£/S/ gı/S KEZ DE EN 1Y1 OYUNCU OPÜLJJ KA2ANAN UU/I UB4Z, 24,QiMTALYA FıLM ŞEULlĞİ)EN KEK. OYüNCjj SEÇılMlŞTI. SON YlLLA&Nl, TlYATROSUMU YAŞATABlLA/tEK /ÇıN Z.OELUKLAIZ. IÇINDE GEÇlfZMlŞ, Bu uÇuROA SAVAŞlM VE&"~ MtfTİ ZORLUKLARA KARSI TfYATRO ASKL. 25 Mayıs Utvı ünaz, daUa ö islce»de.rAr Yeni Türkü şiir yurışmast Yeni Turku Şiir Yaymlan "Yurtla Barış Dunya'da Barış" konulu bir şiir yanşması duzenliyor. Amator ve profesyonel tum şairlere açık olan yanşmaya en çok uç şıirle katılınacaL Son katılma tarihi 1 Eylul 1986 olarak belirlenen yanşmanın seçıcı kurulu Cahıt Kulebı, Refık Durbaş, Erav Canberk, Yaşar Mıraç ve Ahmet Erhan'dan oluşuyor. Yanşmaya katılmak ısteyenler şiırlerini Yeni Turku Şıır Yaymları P.K. 404 Sirkeci lstanbul adresine beş nusha olarak gonderecekler. ASL1 VE BEı\ZERl Unlu sinema sanatçısı Humphrey Bogart (altta) ve benzen Whyır>ark. "One Pound" (1 sterlın) yazr.ıasının nedenı ise Ingılte re'nın en kuçuk para bırımının bır steriın olması Ama bence değerı 5 sterlmden aşağı olmamalıydı Bogart'ı reklamlannda kuUanmak ıslevenlenn çok para kazanacagından soz edıyorsunuz. Pekı sız, yanı Bo9 gart bu ışten ne kazannor VVHYMARK Tele\ız>on reklamlan başına 5 10 bin sterlın (vaklaşık 5 10 milyon lira), vıdeo programları ıç,n ise 35 bın sterlın (yaklaşık 35 milyon lira) Üstelık rek lam fılmı tele\ız\onda gosterıme gırdığı her kez ><,in bu para hesabıma yatırılır Bogart olarak 73 fılmde, 35 vı 50 YIL ONCE CUMHURIYET Romanyadaki Turk şehitleri Bukreş (Hususı) Romanyada, şehıtlıklerın ımarı ile uğraşan "Cultul Eroılol" cemıyeımın Ibraıl şubesı ıdare heyetımn toplantısmda 10'uncu fırka kumandanı general Çupuka, cemıyetın faalıyetı hakkında ızahat vererek. 21 Mavıs 1936 "Şehıdler Gunu"nde Turkiye Cumhurıyetı Bukreş Buyukelçısı Suphı Tanrıovenn huzurıle kuşad resmı yapılacak olan Turk şehıdler mezarlığı ve abıdesını, cemıyetın bu senekı başlıca faalıyeılermden bın olarak olmak uzere zıkretmıştır. Yeni yapılan bu mezarlığa, Umumı Harbde bu cıvarda 26 Mayıs 1936 şehıt duşen 742 adı meçhul Turk askerı ve 12 zabttın kemıklerı nakledılerek defnedılmıştır General Çupuka, bu nakıl esnasında sıhhı tedbırler \e dım merasımm en kuçuk teferruatına vanncaya kadar ıhmal edılmedığını beyan etmıştır lçtımada hazır bulunan Ibraıl ımamı Alı 19361986 Yusuf soz alarak, "Cultul Eroılol" cemıyetıne, bılhassa başkan Çupukaya, tbraıl Turklerı namına teşekkur etrrış ve Rumen mılletının, her vesıle ile Turk mılletme karşı ıhzar ettığı samımı dostluk ve hurmetm, bu ıkı mılletı ebedıyen dost yaşatacak derecede kuv\etlı olduğunu zıkretmıştır.