Katalog

21 MART 1986 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 Dövize talebîn duracağı yok Bazı ithalatçılann hızla yükselen kur riskinden kurtulmak için, bazüarmın da dövizdeki tıkanıklığın daha da artabileceği kaygısıyla akreditiflerinin ödenmesini erkene aldırmaya çalışmast, bankalar üzerinde yeni bir baskı unsuru yarattu Türkiye'deki yabancı şirketlerin, 150200 milyon dolar olduğu tahmin edüen kârlanm nisan ayında transfer eîmek isteyecekleri, bunun da bankalan daha da zor durumda bırakacağı belirtiliyor. taleplerinden yüksek komisyon talep ederek, transferlerin tek partide yapılmasım caydınnaya yönelecekleri kaydediliyor. KISA VADEDEN KAÇIŞ Piyasadan gelen döviz talebinin azalmak bir yana, tam tersine artacağını hesaplayan birçok banka, yeni dış yükümlulüklere girerken daha dikkatli davranmaya yöneldi. Bankalann şu aralarda en fazla özen gösterdikleri konulann başında, yüksek miktarlı kısa vadeli dış yükümlülükleri üstlenmemek geliyor. Türkiye'nin petrol ithalat tekelini elinde bulunduran TÜPRAŞ'ın petrol alımlarının finansmam, bu tür kısa vadeli yükumlüluklerin ilk sırasında sayılıyor. 1985 yılında TÜPRAŞ'ın petrol ithalat akreditiflerini kapmak için aralannda kızgın rekabete giren bankalar, şimdi döviz baskısı yüzünden bu yarıştan kendi kendine çekildiler. Tek partisi 2530 milyon dolara ulaşan TÜPRAŞ'ın, 3040 gün gibi kısa vadeli petrol akreditifleri yerine bankalann daha az bir döviz yükümlüruğüyle daha fazla müşteriyle iş yapmayı terdh ettikleri vurgulanıyor. Aynca TÜPRAŞ'ın son zamanlarda petrol ahmlanm spot piyasalardan nakit ödemelerle yapması da, bankalann bu işten kaçmalannın başka bir nedeni oldu. tTHALAT BASKISI ARTIYOR Öte yandan, ithalatçı firmalann akretidif karşılıklannın zamamndan önce dışardaki firmalara aktarılması için bankalar a akm etmeleri yüzünden son günlerde bu taleplerin sıraya koyulması gündeme geldi. Kimi ithalatçının hızla yükselen kur riskinden kurtulmak, kimisinin de dövizdeki tıkamklığm daha da artabileceği kaygısıyla akreditiflerinin ödenmesini erkene aldırmaya calıştığı belirtiliyor. Bankalar da buna önlem olarak yeni açılacak ithalat akreditif taleplerinden daha yüksek komisyon istemeye başladılar. Geçen yıl dövizin bol olduğu dönemde ithalat akreditif komisyon OSMAN ULAGAY EKONOMİ NOTLARI NECMİ ÇELİK Merkez Bankası'nın " 1 4 mart kararfaui" diye anılan yeni önlemler zinciri ile bankalann döviz yükümlülükleri üzerindeki baskının bir ölçüde hafifletilmesine karşın, piyasadan, özellikle de ithalatçı firmalardan gelen yoğun döviz talebinin yeni bir baskı unsuru yarattığı belirtiliyor. İthalatçı firmalann kur riskinin giderek artacağı kaygısıyla dışarıya yapacaklan ödemeleri ve transferleri öne almak istemeleri, piyasadaki döviz talebini yükseltiyor. Yakın dönemde döviz talebini yoğunlaştıracak diğer bir önemli gelişme de Türkiye'de faaliyet gösteren yaban cı şirket ve kumluşlann nisan ayı başından itibaren kâr transferlerini döviz olarak yapmaya hazırlanmalan olacak. 30 sayıh karamamenin güven altına aldığı Türkiye'de iş gören yabancı şirketlerin kâr transferlerinin 150 ile 200 milyon dolar arasında olduğu tahmin ediÜyor. Gelecek ay başrndan itibaren genel kunıUarını tamamlayan ve bilançolannı açıklayan bu şirketler, kârlanm çeşitli döviz cinslerinden kendi ülkelerine transfer etmeye başlayacaklar. Söz konusu şirketlerin, kârlanm bankalar aracıkğıyla transfer edecekleri düşüniiliirse, bankacıhk sisteminin bu çaptaki bir döviz talebini kısa bir dönemde karşılamasınm güçlüğüne değiniliyor. Bu nedenle bankalann bu tip kâr transfer lannı sıfırlayan ya da bindeler oramna düşüren birçok bankada şimdi bu oran yüzde 1.5 ile 2 düzeyine çıktı. Aynca döviz yükümlülüklerini azaltmanın diğer bir yolu olarak da bankalar uzun dönemdeki döviz gelişmelerini net olarak göremedikleri için 6 ay vadeli olan ithalat işlemlerinin en yaygın finansman araa, "kabul kredileri"ne ginneye yanaşmıyorlar. Bu istekler kabul kredilerinden komisyonlann yüzde 4'lere varmasından da anlaşüıyor. Bir yanda ithalatın hızla yükselen kurlar yüzünden daha pahalı hale gelmesi, diğer yanda da bankalann bir önlem olarak yeni ithalat akreditif açılması isteklerine pek ilgi duymaması veya komisyonları yükseltmesi, ithalatçı firmalan yeni araçlar bulmaya yöneltiyor. Içerdeki ve dışardaki flrma arasındaki karşıhklı güvene dayalı vadeli ithalat işlemleri sayüan mal ve vesaik karşıhğı işlemler, bu yeni araçlardan sayıhyor. Bankalar da kendilerini fazla riske atmayan bu tür ithalat işlemlerini tercih ediyorlar. Döviz Sorununun Temelindeki Nedenler... Birkaç haftadır yaşanan döviz çalkantısı Başbakan özal'm, "Türkiye ekonomisinin en önemli sorunu döviz sorunudur" derken ne kadar haklı olduğunu gösterdi. Türkiye'nin döviz sorununu cözmüs bulunduöu volundaki iddiaları havada bırakan son gelişmeler, sanryoruz Sayın uzal'ın bir diğer iddiasına da ciddi biçimde gölge düşürdü, tüm çabalara karşın Türkiye ekonomisinin yapısının fazla değişmemiş olduğunu herkese hatırlattı. Son döviz çalkantısının yaşanmasında kuşkusuz hükümet yetkililerinin. Merkez Bankası yöneticilerinin, serbestiyi kötüye kullanan bazı bankacıların ve hatta basının payı vardı. Ne var ki bunlann hiçbiri, olayın yaşanmasına yol açan temel neden değildi. Temel neden ya da nedenler, Türkiye ekonomisinin yaptsından ve bu yapı içinde gündeme gelen davranışlardan kaynaklanıyordu. Olayın açıklanması açısından bize önemli görünen bu nedenleri sıralamaya çalışalım: • Türk sanayiinde son yıllarda ciddi bir "yapı değişikliği" olmamıştır. Başka bir ifadeyle döviz yutmadan döviz kazandıracak yeni bir sanayi yapısı oluşmamıştır. Yatırımların çok durgun olduğu bir dönemde böyle bir dönüşümün olması zaten olanaksızdı. Dolayısıyla Türk sanayii hâlâ büyük ölçüde ithal girdilere bağımlı olarak çalışmakta ve hatın sayılır bir döviz talebi yaratmaktadır. • Sanayi kesiminde ciddi bir yapı değişikliği olmadan sınai ürün ihracatı nın son yedi yıl içinde sekiz kat (dolar değerleriyle) arttınlabilmesi, mevcut üretim kapasitesinin önemli bir bolümünün dışsatıma dönük kullanılmasıyla ve yoğun teşviklerle mümkün olmuştur. Böylece bir yandan ithal girdileri sağlamak için döviz talebi yaratan sanayici diğer yandan ihracatının sürmesi için sürekli ihracat teşvikleri ve hızlı devalüasyon talep eder hale gelmiştir. • Türkiye ekonomisinde gerçek bir yapı değişikliği olmadığı, teknolojik bir atılım yapılamadığı için (işçi ücretlerinin geriletilmesı dışında) önemli maliyet düşüşleri sağlanamamış; Türkiye'nin rekabet gücü kazanması için bol keseden ihracat teşviklerine ve hızlı kur ayarlamalarına başvurulmuştur. Çeşitli suiistimallere yol açan ve dışardan da tepki gören teşviklerin azaltılması sonucunda kur ayarlamalarınm hızlandırılması yönündeki baskılar da artmıştır. • Türkiye'nin artmış görünen ihracatının önemli bir bölümü ithal edilen malların coğu kez küçük bir ek işleme tabi tutularak yeniden ihraç edilmesiyle gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla ihracat artışı önemli boyutta ithalat artışını da beraberinde getirmekte ve bir döviz talebi yaratmaktadır. Nitekim Merkez Bankası'nın son devalüasyon kararından önce uyguladığı kurlara en fazla karşı çıkanlar arasında bankalardan pahalıya aldıkları dövizle ithalat yapıp, anlaşmalı ülkelere resmi kurdan ihracat yapan firmalar başı çekiyordu. • Türkiye'de giderek bozulan gelir dağılımı lüks ithal mallara karşı talebi artırmakta ve tüketim malı ithalatına harcanan döviz miktarı artmaktadır. • Sürmekte olan dış borç ödemeleri döviz yutmaya devam etmektedir. • Türkiye'nin ihracatının önemlice bir bölümü dış kaynaklı prefinansman kredileriyle finanse edilmekte, bankalar aracılık ettikleri prefinansman kredileri nedeniyle girdikJeri döviz yükümlülüklerini yerine getirmek için de döviz talebinde bulunmaktadır. • Türkiye'de iç kredi faizlerinin yüksekliği (bulabilen için) dış kredi kullanımını özendirmekte, içerde kullanılan dış kredilerin döviz olarak geri ödenmesi aşamasında gene bir döviz talebi gündeme gelmektedir. • Türk banka sisteminde normal bankacıhk faaliyetleriyie kredi satarak para kazanmak tamamen geri plana itildiği için bankalar kârtılığı devletin menkul değerlerinde ve özellikle kambiyo oyunlarında ve dış işlemlerde aramakta, dış işlemlerde iş hacmini ve kâr marjlarını artırmak için riskli dış operasyonlara girişmektedırler. Bu yüzden özellikle bazı bankalar çok duyarlı bir döviz dengesınde durmakta, Merkez Bankası'nın döviz gelirlerinin yüzde 20'sine el koyma kararı gibi kararlar bu dengeyi bozarak söz konusu bankalan sistem dışından döviz aramaya itebilmektedır. Bankalararası ("interbank") piyasanm işlememesi de bu olaya katkıda bulunmaktadır. Türkiye ekonomisinin bu temel yapı özellıkleri ve bu yapının yol açtığı davranış biçimleri değiştirilmeden, salt yeni kurumsal düzenlemelerie ve belli kişileri ya da kurumları suçlayarak döviz sorununu aşmak mümkün görünmemektedir. Bankalar arasında işleriiği olan bir "interbank" piyasasının kurulması ve bir döviz borsasının geliştirilmesi, ekonomiyi ve Merkez Bankası'nı yönetenlerin kriz anlarında daha dirayetli davranması, yeni bunalımlann doğmaması için alınacak ilk önlemlerdir. Ancak Türkiye'nin, nedeni çok daha derinlerde yatmakta otan döviz sorununa köklü çözümler üretilmedikçe bunalımın temel nedenlerini ortadan kaldırmak da mümkün olmayacaktır. TÜRKIYE'den Alptemoçin: Vergi ödeme süresi uzatılmayacak Ekonomi Servisi Maliye ve Gümrük Bakanı Ahmct Kurtcebe Alptemoçin, vergi ödeme süresinin uzatılmayacağinı söyIedi. Vergi beyannamelerinin de son günü beklemeden yatınlmasıru isteyen Alptemoçin, "Beyannameyi vermek, anında vergi ödemeyi gerektinnez" dedi. Maliye ve Gümrük Bakanı Ahmtt Kurtcebe Alptemoçin, dün tTO Dış Ticaret Dernegi, İDTO ve tSO'yu ziyaret etti. EMF toplantısı için Istanbul'da bulunan Alptemoçin, lstanbul Ticaret Odası'nı ziyaret ettiği sırada, Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Kaşculu'nun "Üyelerimiz vergi ödeme süresinin uzatılmasını talep ediyorlar, bu konuda bir kolaylık göstermenizi istiyoruz" şeklindeki isteğine şu yanıtı verdi: "Vergi ödeme sürderi, yasayla saptanmış ve degiştirilmemesi karariaştınlmıştır. Bu nedenle, bu talebin karşılanması mömkiin degildir." Ucuz petrolden doğacak 1.5 milyar dolarlık ek olanak nasıl kullanılmalı? 'Ozal bufirsatıkuUanamaz mer sıkan' kesime öncelik verilmesi gerektiğini savunurken, önerilerinin dikkate ahnacağı yolunda da kuşkuiu olduklannı dile getırdiler. Prof. Giilten Kazgao, "Bu imkin enflasyoau aşa^ıya çekmck için knllamUbUir" derken, uygulamlırlığı konusundaki kuşkusunu da şöyle ifade etti: "Ama Özal yönelimi bnnu btescydi daha once de yapabBirdi." "Bu hakimete hiçbir fry öner•nem" diyen Prof. As»f S«*«ş Akad ise, Özal yöneüminin büyük piyango ile karşı karşıya olduğunu, ancak bunu değerlendirebüeceklerine inanmadıklannı söyledi. Toplam tasamif miktannın 800 milyar hrayı geçemeyeceğini savunan Dr. Scyfettin Görsd de, "Biitçe açıgınıa kapaalnuuı «rtı menar ve işçi ücrettcriııİB arttınlauHi artı inşaat sektörane fon •kUnlmaa" formülunü onerdi. Elde edüecek tasarrufun ağırlıklı olarak iç tüketimı arttıncı yatınmlara kaydınlmasmı öngören Boğaziçi Üniversıtesi öğretim üyesi Rejit Ergener de, ihracatı antırma kaygîlarının bir yana bırakıhp, döviz kurlannı uzun süre sabit tutma yolunun seçilmesi gerektiğini, böylece ihracatın iç piyasada fiyat antıncı etkisinin azaltılacag) görüşünü savundu. Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlannın düşmesi sonucu, Türkiye'nin, petrol faturasında elde edebileceği tasamif olanağını özal'ın kullanabileceği konusunda endişelerini dile getiren bav ekonomistler, ek olanağın birden çok seçeneğe bağlı kullamlması gerektiğini savundu. OSMAN ŞENKUL Ucuz petrolden doğacak tasarrufun nasıl kullamlması gerektigi yolunda yaptığımız araştırmada, ekonomistlerin büyük bir bölümü 'ke Hazine satışlarında kıpırdanma ANKARA (ANKA) Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ihale yoluyla 48.8 milyar liralık daha tahvil ve bono sattı. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, yılın ll'inci ihalesinde satışa sunulan 30 milyar liralık 6 ay vadeli Hazine bonusunun tamamı ortalama yüzde 51.30 faizle alıcı bulurken, 35 milyar liralık 1 yıl vadeli devlet iç borçlanma tahvilinin 15.8 milyar liralık bölümü ortalama yüzde 53.88 ile, 5 milyar liralık iki yıl vadeli devlet iç borçlanma tahvilinin ise 3 milyar liralık bölümü ortalama yüzde 52.23 faizle satıldı. etmiş Uniroyal'in dükkânı kapadığını belirterek, "Lassa kefeni yırtmış mıdır? Hayır. Radyali takip etmemiş olsak, teknolojiye ayak uydurmazsak, işi sünepe etmiş oluruz. Kurdun kuzuyu yedigi, kepengi kapayan fabrikalar var. Çok şükür biz kepcutgi kapamak zorunda kalmadık" dedi. Lassa'nın yıllık olağan genel kurulunda bir konuşma yapan Sabancı, bugün Avrupa ve Amerika'ya ihracat yaptıklannı hatırlatarak şunları söy Iedi: "Oysa biz LasSakıp Sabancı Çok şükür sa'yı kurarken, Uniroyal'in bakepengi kapamak zorunda şı, hiç şansımızuı olmadığını kalmadık. söylemişti. Oysa şimdi bakın biz neredeyiz, onlar nerede." Lassa'mn 1985 kân 1984 yıhna göre yüzde 64.4 artarak 4.5 milEkonomi Servisi Lastik yardan, 7.4 milyar liraya ulaştı. sanayiinde ilk sıralarda yer alan Toplam net satışlan 1985 yılınLassa Yönetim Kurulu Başka da 54 milyar lira olarak gerçeknı Sakıp JSabancı, Lassa'dan ön leşen Lassa, yüzde 25 kâr payı dağıtma kararı aldı. ce kurulmuş, kendisini amorti Kim ne onerdi? Kazgan: Enflasyonu aşağı çekmede kullanılabilir "W"^oğacak tasarruf imkânı kilde kullamlması halinde bunun ikinci dönemde dış tim ğçok değişik biçimlerde caret dengesine ve ödemeler dengesine ohımsuz etki yap* ^kullanılabilir. Bu imkân ması sanınm kaçınılmazdır. çeşitli yollarla yüksek geTürkiye son yıllarda uzun ve orta vadeli dış borçlannı lirli kesime yansıtılırsa lüks mal tü kısa vadeli borçlanarak ödedi ve kısa vadeli borçlann topketiminde ve ihracatında bir sıçra lam borçlar içindekı payı arttı. Bu nedenle Türkiye'nin ma olabilir. Daha yaygın bir kesi petrol fiyatlannın ucuzlaması nedeniyle doğacak bir ımProf. Gülten me yansıtılırsa bu kez iç pazarda kânı öncelikle kısa vadeli borçlannı ödemek amacıyla kulKazgan talebin bir miktar artması ve atıl lanmak istemesı de beklenebilir. üretim kapasitelertnin devreye girmesi beklenebilir. An Bu imkân enflasyonu asağı çekmek için kullanılabicak doğacak imkânın ilk dönemde talebi arttıracak şelir, ama özal bunu isteseydi daha önce de yapabiürdl J 4"*HBV^K •Vİ ^HjjH rjt *# ^ k S Prof. Akat: Özal hükümeti bu piyangoyu kuUanamaz Dr. Gürsek Çok yönlü kullanılmalı O • • ncelikle tasarrufun 1.5 milyar dolar olacağma inanmıyorum. Petrol fiyatlannın düsmesiyle, tran ve Libya gibi petrol ithalatı yaptığımız ülkelere yönelik ihracatımız 400 milyon dolar kadar duşecektir. Buna karşılık, petrol faturalan azalan OECD ülkeleri de daha çok dışalım yapacağından, bu ülkelere yönelik ihracatımız da 200300 milyon dolar kadar yukselme gösterecektir. Bu hesapla toplam tasarruf mıktan 800 milyar lira dolayında gerçekleşebilir. Tasarrufun kullanımı denilince önce iç pıyasada pet Sabancı: Kurt kuzuyu yedi Ergener: Ücretlere yansıtılmalı etrolfiyatlarında gerçekten ı bir azalma ortaya çıkarsa bu, petrol faturasını ödemek için daha az dıssatım yapmak zorunda kalacağımız anlamına gelir ki, bu başlıbaşına bir kazançtır. Bu azalma günlük Reşit Ergener yaşantıya dışsatım artışımn neden B. ü. öğretim üyesi olduğu fiyat artışlannın yavaşla P BANKA VE ŞİRKET GENEL KUKULLARI TSKB'nin tahgili gecikmiş alacağı 39 milyar Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) 1985 yılında 1.7 milyar lira kâr elde etti. Sanayiye kredi ve iştirak yoluyla gecen yıl 89 milyar liralık destek sağlayan bankanın lahsili gecikmiş alacaklan toplamı 39 milyar 85 milyon lirayı buluyor. etrol fıyatlanndaki duşüsten doğabilecek tasarrufu çeşitli şekillerde kullanmak mümkündür. Bunları rol üriinleri akla geliyor. Bu ürünlerin fıyatlarını düşür maliyetlere yansıtarak, mek akıllı bir iş degildir, çtinkü hem talep patlamasma, maliyetten kaynaklanan hem de toplam tuketimin artmasma yol açar. enflasyonu düşürebilirsiniz. ya 800 milyar ~Bra olacağmı söylediğimiz tasarrufun, tek da bütçe açığını kapatarak, başına birya da birkaç sektOrün desteklenmesi ya da but enflasyonun artmasmı çe açığının kapatılması gıbı konulara aktanlması düşünütebıhr. Benim gönisume göre ise, bunun birfomül çer önleyebilirsiniz. Ancak ortaya çıkan birçok çevesmde toparlanması daha doğru olacaktır. Buformül, bütçe açığının kapanlması, memurmaas alternatifin kaynağı yine hükümettir. Art arda gelen lannın ve isçi ücretlerinin yükseltilmesi ve inşaat sektöhatalar, beraberinde rüne fon aktartmı yapılması şeklinde özetlenebilir. alternatifleri getirmiştir. Ben bu hükümete, tasarrufu nasıl kuüanması gerektigi yolunda öneride bile bulunmam. Ben ması biçiminde yansır. Gelir dağılımını lyileştirmek olsaydım ne yapardım amacıyla (daha dengeli kılmak) iç pıyasada petrol fiyatsorusuna da yantt veremem, lanm düsürmeyıp, uluslararası piyasadaki fiyat düşüştin çünkü ben olsaydım, durum bugünkü gibi olmazdu Ancak den kaynaklanan farkı birfonda toplamak tartışılabılır hükümetin doğru dürüst bir uygulama. Ancak böyle bir yol seçılecekse elde edikullanamayacağına inandığım len kaynaklann öncelikle iç lüketime yönelik aityapı harcamaianna ve ücret amslanna (genel) yansıtılması ya bir piyango ile karşı karşıya olduğunu söyleyebilirim. rarlı olur kanısındayım. P Kısa...Kısa. Iki tekerlekll trakıör Lombardini iki tekerlekli el traktörü üretimine başlıyor. Şirketin 22 martta yapılacak bayi toplantısında tanıtılacak yeni motokültüvatörlerin diğer traktörlere kıyasla yüzde 75 daha ucuz olacağı ve yakıtta tasarruf sağladığı bildirildi. DOVIZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilıni 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florinı 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 italyan Lıreti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinan 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Döviz Efektit Etektif Ahş Satış Alış Satış 657.29 644.40 663.73 644.40 459.59 468.78 436.61 473.38 40.86 41.68 42.09 40.86 286.20 291.92 286.20 294.79 14.00 14.28 14.42 13.30 77.73 79.28 80.06 77.73 93.18 95.04 95.98 93.18 258.72 253.65 253.65 261.26 91.67 89.87 89.87 92.57 340.77 347.59 340.77 350.99 42.09 42.93 39.99 43.35 365.72 373.03 347.43 376.69 2248.38 2293.35 2135.96 2315.83 963.38 982.65 963.38 992.28 176.60 180.13 167.77 181.90 Oto Yol Pazarlama'nın kân düşttt Oto Yol Pazarlama'nın 1984'teki 652 milyon liralık kân geçen yıl yüzde 38 azalarak 405 milyon liraya düştü. Koç ve Sabancı Holding ile Akbank veTemel Ticaret'in ortak olduğu Oto Yol Pazarlama'nın satışı 1985'te 36 milyar lira olarak gerçekleşti. TEKFEN DIŞ TİCARET A.Ş. Kordsa'nın kân 7 milyar lira Kordsa kârıru yüzde 60 artırarak 6.9 milyar liraya çıkardı. 1984'teki kân 4.3 milyar lira olan şirketin, üretimden satışlan 1985 yılında 19.8 milyon tona ulaştı. ZJhni gemi sSkürn teshrferi Zihni Şirketler Grubu'na bağlı Cömert Denizcilik ve Ticaret Şirketi'nin lzmir Aliağa'daki gemi söküm tesisleri hizmete girdi. Dışbank, 7.5 milyar kâr etti Türkiye İş Bankası iştiraklerinden olan Türkiye Dış Ticaret Bankası Dışbank, 1985'te 7 milyar 527 milyon lira kâr etti. AkfaVan 'ortadirek' çayı Akfa Çay, ekonomik boy ambalajlarda "Rize Harman" adı altında yeni bir ürün daha çıkardı. Bugüne kadar 500 ton dağıtıldığı bildirilen Riz'e Harman'ın fıyatı 1300 lira. DIŞ PAZARLARDA GÖREV ALACAK DUNYA'dan ABD cari işlemler açığı rekor kırdı Ekonomi Servisi ABD cari işlemler açığı geçen yıl 117.7 milyar dolara ulaşarak, rekor düzeye çıktı. Bir önceki yıla göre yüzde 9.6 artış gösteren ABD cari işlemler açığı, 1984 yılında 107.4 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. ABD Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, geçen yıl dış ticaret açığının da 124.3 miryar dolar olarak gerçekleştiği belirtilerek, bu rakamın bir önceki yıla göre yüzde 8.9 yüksek çıktığı ifade edildi. MÜHENDİSLER ÇAPRAZKUR 1 ABD OOLARI B Alman Markı 2.2515 Fransız Frangı 6.9156 HoJlanda Florinı 2 5405 1.891 İsvtçre Frangı 1531 00 italyan Lıreti 176.20 Japon Yeni 3.6489 S Arabıstan Rıyalı 1 Sterlin 1 495 ABD Doları AİTIN fiÜMÛŞ Cumhurıyet Heçal 24 ayar kulçe 22 ayar bılezıK • O.D.T.Ü., Boğaziçi veya yurtdışında muadili yüksek okul mezunu, çok iyi İngilizce veya Fransızca bilen, tercihan ihracat konusunda deneyimli. • Demir çelik ürünleri üretim ve yurtdışı pazarlamasında tecrübeli AL1Ş 50.750 53.000 7.550 6 790 123 SATIŞ 51.100 55000 7.575 7.300 125 Swr$$alr'la ysni wfftiİ6ri İngiltere'de büyüme hedefi % 3 Ekonomi Servisi İngiltere Maliye Bakanı Nigel Lawson gelir vergisinin 1 puan düşürüleceğini, ekonomik büyümenin de yüzde 3 olarak hedeflendiğini açıkladı. Bir dizi yeni ekonomik kararlar alan Tbalcher hükümeti, petrol gekrlerinin 5.4 milyar sterlin düşmesine rağmen, 1986'nm 'en iyi' yıl olacağına ve işsizliğin de vertisi uzun vadede çözümleneceğine inamyor. İsviçre Havayollan'mn 4 yeni seferi 30 martta başlayacak yaz tarifeleri ile birlikte başlıyor. Yeni seferler, Seul, Anchorage, Malta ve Birmingham'a yapılacak. llave edilen bu 4 yeni seferle Swissair'in 69 ulkede ulaştığı kent sayısı 103'e çıktı. MAKİNA ye METALURJİ MÜHENDİSLERİ • • Elektrik motoru ve kablo üretimi ve yurtdışı pazarlamasında tecrübeii 900 ayar gümuş >jj Sr T.C. ZtRJUIT BANKASI 21 MART 1M8 TAHJIJÜDPd DÖVİZ KMLAM ijj \V DÖVİZİN CİNSİ 1 MODOLMI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA SUNİ 1 BATI ALMAR MARKI 1KLÇNUFRAMI 1 DANİMARKA KRONU 1 FRANS8 FRANM 1 NOLLANDA FUMHİ 1İSVEÇ KRONU 1 fcVtÇIBİ HtANtt 100 (TALYAN ÜRCTİ 100MPONYERİ 1KAUDAD0UR1 1 KUVEYT DİNAM 1 RORVEÇ KRONU 1STERÜ* 1 S. ARA1İSTAN RİYAÜ DÖVİZ AUSTL SAnŞTL 650.84 663.86 464.18 473.46 42.09 41.26 289.07 294.85 14.14 14.42 78.50 80.07 94.11 95.99 256.18 261.31 90.76 92.57 344.17 361 63 43.36 42.51 369.37 376.76 467 38 476.73 2270.65 2316.27 91.82 93.65 973.01 992.47 178.36 181.92 EFEKTİF AUSTL SAnSTL 650.84 683.38 440.97 487.38 41.26 43.33 289.07 303.52 14.84 13.43 78.50 82.42 94.11 98.81 256.18 268.99 90.76 95.29 344.17 361.38 40.38 44.63 350.90 387.84 444.02 490.75 2157.30 2384.38 87.22 96.41 973.01 1021.65 169.44 187.27 OtoV6 Fııan açıldı lstanbul Sanayi Odası Sergi Enformasyon Merkezi tarafından Odakule İş Merkezi salonlarında Oto'86 Fuarı, düzenlenen törenle açıldı. Fuar 25 mart akşamına kadar açık kalacak. ELEKTRİK ve ELEKTRONİK MÜHENDİSLERİ • Pamuklu veya sentetık ıplik ve dokumada tecrübeli MKE urunleri KanireVe Makine Kimya Endüstrisi Kurumu, sivil amaçlı mamül ve malzemelerini Kahire'de düzenlenen fuarda tanıtıyor. 8 martta başlayan ve bugün sona erecek Kahire Fuan'nda MKE'nin çeşitli ürünlerinin büyük ilgi gördüğu bildirildi. MKE, 1986 yılı ikinci yansından itibaren duzenlenecek uluslararası askeri fuarlara da katılacak. TEKSTİL MÜHENDİSLERİ 1 Plastik hammaddeleri ve mineraller konusunda tecrübeli Gelir KİMYA MÜHENDİSLERİ Isteklilerin. 4 Nisan 1986 tarihıne kadar fotoğraflı özgeçmışlerinı P.K. 24, 80600 ETİLER adresıne bıldirmeleri ricaolunur. BAE'de yabancı bankalar mahkemelik Ekonomi Servisi Birieşik Arap Emirlikkri'ndeki Batılı bankalar, Islami kurallar nedeniyle mahkemelik oldular. Dönmeyen kredilerini alabilmek için BAE mahkemelerine başvuran Batılı bankalar, faizi yasaklayan şeriat kurallarına karşı destek ararken, borçlular da faiz indirimleri için gürültü koparıyorlar. J T.C. ZİRAAT BANKASI "Gaciac crifllıiMt"