Katalog

20EYLÜL 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURtYET/5 SEVEMA ATİLLA DORSAY KIM KIME DUM DUMA BEHIÇ AK Umutları örten karamsarhk %Meçen yıllar, bır yazıda toparlayamadığımız filmleri ;". ancak birkaç yazıda 1 tamamlar, yeni mevsimden , umutlu haberler getirmeye •' bakardık... Oysa bu yıl ' durum yabancı fılm açısmdan hiç parlak görünmuyor. Kimi fılmlerın ismi "belki" diye kulaklara fısıldamyor, çok önce getirdiği ilginç Fransız . filmlerini bir türlü sinema 1 bulamadığı için İstanbul'da gösterıme çıkaramayan bir şirket, "tnşallah bu yıl" diyor. Ama inşallah ve maşallahla 50 milyonluk koca bir ulkenin sinema yaşamı doner mı? Yeni bir sinema mevsimi daha başlıyor. Cumhuriyet'te yazmaya başladığım 1966 yılından , beri ilk kez yeni yılın filmlerini duyurmak, listelerden söz etmek içimden gelmiyor. Oysa geçen yillarda bir yazıda toparlayamadığımız fîlmleri ancak birkaç yazıda tamamlar, yeni mevsimden • umutlu haberler getirmeye bakardık. Bu yıl sinemalardan hiç mi umut yok? Sürekli ve katı karamsarhklar, bLzim doğamıza • uygun değil. Türkiye'de seyırcinin özellikle geçen yıl ortaya çıkan sinemadan kopma olayının da sürekli ve kabcı olduğu kanısında değiliz. Seyirciye iyisi, en iyisi verilsin, çağdaş donanımlarla bezeli konforlu salonlarda video veya TV başında edinemiyeceği duygular, izlenimler, etkiler edinebilsin, çoğunun yeniden salonlara döneceğine kuşku yok. Ama bu yapıhyor mu? Mevsim 1 başında hangi sineme salonu kendine çekidüzen verdi? Han' gisi pardesini, projeksiyonunu yeniledi? Hangisi artık DolbyStereo ses düzenine geçti? Han gi başyapıtlar, dünyayı sarsan fümler listelere dahil edildi? Bu konularda pek umutlu olmak, mucizeler beklemek kolay ve de mümkün gözukmüyor. Özellikle video aygıtlannın imalat ve satışlarında çeşitli numaralarla elde edilen fıyat düşmeleri, daha birçok aileyi video tutsakhğma doğru sürecek gibi gözüküyor. TV'nin yayın saatlerini ve haftalık fılm sayısını çoğaltması ise, kuşkusuz sinemacılann işlerini kolay lastırmayacak. vç ka'ytçi c/emeL PIKNIK PtYALE MADRA BUNDAM DAMA k:ÖTU BIP UALDE OLAAAN KAMPUÇYALIO YUSCU Bu mevsim sinemalarda gosterileceği açıklanan ' 'Oltim TarlalanKütbıg Fields'', yıhn ilginç filmlerinden. Kampuçya 'da Pol Pot dönemini konu alan fllmin yönetmeni Roland Joffe, iki başoyuncudan biri de (yukanda) Haing S. Ngor. gibi birkaç flaş fılme sığınmış dunımda... "Vahşi Kazlar 2 " , "Conan 2 " gibi 'deram filmleri'nin sinemasevere pek bir şey getireceği beklenemez. Nasıassia Kinski'yle 'Gandi' Ben Kingdey'in "Harem"i Kinski'nin hatınna alınmış çok yeni bir 'erotik seriıven'.. Richard Gere'i Davud Peygamber rolunde karşımıza getirecek olan "Hazreti Davud" da çok yeni.. Sylvester Stallone Doll> Parton ikilisini izleyeceğımiz " Z i o e d e " isimli muzikalin yam sıra geçen yıldan kalma birkaç ilginç fılm, Oten'in listesini tamamlayacak gibi gözüküyor: "Jedi'nin Dönuşu", "48 Saat", "Mahşerin FedaisiBlade Runner", "Zengin ve Sefil Trading Places", vs. Özen'de bunlann dışında önemsız serüven ve 'erotik1 kurdelâlar var. Saray Film, kuçuk, ama ış bakımından 'bomba gibi' olan, daha doğnısu öyle olması gereken bir liste yayınladı. Amerika'da inanılmaz rekorlar kıran "tlk Kan 2 Rambo", bizde de yılın filmı olabilir.. Steven Spielberg'in "Kntsal Hazine Avcılan"nın devamı olan "İndiana Joaes"u yine Harrison Ford'u karşımıza getirecek. Benim gibi bu ve benzeri filmleri inatla vıdeodan izlemeyıp geniş perdede görmeyi bekleyenler, herhalde keyiflenecekler.. Spidberg'in yapımcı, Joe Dante'nin yönetmen olarak ismıni taşıyan "Gremlins" geçen yıldan beri merakla bekleniyor.. Brian de Palma'nın "Sidlyalı Scarface"i ve geçen yıhn başarıh fılminin devamı olan "Polis Okuln 2 " yine ilgiyle beklenmeğe değer filmler... John Travolta/Jamie Lee Curtis ikilisini bir araya getiren "Mukemmd Perfect", Oint Eastwood'un yıllar sonra western'e donuşünü haberleyen "Solnk Benizli Adam Pale Rider", George Miller'ın ünlü dizinın üçuncu ve en gösterişli filmı olan "ÇıIgiD Savaşçı 3 Mad Max 3 " , Alain Delon'un hem oynayıp hem yönettiği son filmi "Katillere Af Yok Parole de Flic" listenin diğer filmleri.. Ama bu listenin bize göre en önemli fıbni, Kamboçya olaylanna inanılmaz derecede etkileyici bir bakış atan Roland Joffe'nin "Ölüm Tarlalan Killing Fields"i... Gösterilirse kaçınlmaması gerek. Fono Film'in geçen yıldan, hatta yülardan 'mudevver' filmleri, birkaç yeni ısımle bırlıkte yıhn en ilginç listelerinden birıni oluşturuyor. Bakalım bu film yokluğunda bu liste 'salon sorunn'nu delip mevsıme biraz hareket getirebilecek mi? Bunlar arasında François Tnıffaut'nun "Son Metro" ve "Penceredeki Kadın ", Oaude MiUerın "Korknnç Şuphe Garde â Vue", Claude Zidi'nin "Gırgır Hafiye tnspecteur La Bavure", Bob Swaim'ın "Sokaklann Kanunu La Balance" gibi birkaç yıldır ismi işitilen, giderek Ankara veya tzmir'de gösterilmiş ama istanbul'da seyirci önüne çıkamarnış filmler var. Luc Besson'un tsabelle Adjani'U "Yeraltı Subway" ve Henri Verneuil'ün Belmondo'lu "Zafer Benimdir Les Morfalous" filmleri ise hsteye eklenen iki yeni ve ilginç yapım. Günumüz Fransız sinemasının sıradan bir sinema seyircisi tarafından bile mutlaka bilinmesi, izlenmesi gerekiyor. Bu listedeki Nagisa Oshima"nın "Fur>o"su da izlenmesi gereken önemli bir fılm olacak. HIZLI GAZETECI NECDET ŞEA ONEM5EWWIICEX KÜPAR URS<WŞ AMİ ÇOK KiM K&8EPİY0RUM. AÇIfA UIÇ BİR. ZAMAK BIZIM 6Û67E ÖENIM İCJ'M KAÇ5UU/M ÇÎZGİLtK KÂMİL MASARACI V e digerleri Bu yıl yeni bir fılm ilan etmeyen UFM'de geçen yıldan kalma ilginç birkaç film var. Francis Ford Coppola'mn "Siyam Batıgı Rumble Fish"i bu yıl gösterilecek. Ama "Gangsterler Kuliibıi Cotton Club" başyapıtımn âkibeti belli değil. Steven Spielberg, geçen yıllardan kalma ıkı önemli fılmıyle karşımızda olacak: "Çügın Dunya 1941" ve "Tehlikeli İlişkiler Close Encounters of the Third Kind"... Bertrand Biier'nin "Ayn Odalar Notre Hıstoire"ı listenin ilginç Fransız filmi .. FilmPop şimdilik yalnızca Milos Forman'ın kaüksız başyapm "Amadeus"u getireceğini açıkladı. Oscar galibi "Aşk Gözyaşlannı Affetmiyor", Sergey Bondarçuk'un "Meksika Alevler tçinde" ve Gürcu filmi "Minılno", bu mevsim Sovyetler cephesinden gösterilme olasılığı bulunan birkaç ilgi cekici fikn... Işte 50 milyonluk bir ulkenin koca bir yıl boyunca seyretme olasılığı bulunan söztı edılmeye değer tüm yabancı fihnler bu kadar.. Yeter mı, yeterh mi? Ama TV, ortadirek videosu' ve de turluçeşith 'ev eglenceleri'nin başına oturup da sınemayı boşlayan sanatsever okur ve seyircimiz bu ilgisizliğini bu yü da sürdurürse, gelecek yıl bu kadarmı bile bulamayacağımızı ve birçok sinemanın daha kapısına kilit asacağını söylemek, kehanet sayümamah. Radikal çözüm gerek.. Ama nerde? Bu gidiş karşısında her şeyden önce paniğe kapılmaktan kurtulmak, duruma gerçekçi tanılar koyrnak, radikal careler aramak gerekiyor. Ama genelde günü gününe yaşamaya alışmış, çağa ayak uyduramamış, çağdaş tek•nolojinin de, sinema sanatının ulaştığı doruklann da uzağında kalrnış bir meslek kesimi için bunlan yapmak kolay değil. Bunun için acaba sinemacılığırnızın bir büyuk bunalımla yerle bir olması ve bu yıkıntımn üzennde yeni kuşaklann çağdaş kafalarla her şeyi yeni baştan kurmalan mı gerekiyor? Kimbılir? Yeni yılın başında tüm olumsuz koşullara karşın yerli filmciliğimiz daha umut venci gözüküyor. Birçok yeni proje hazırlandı, savü fdmler ortaya çıktı, yeni yönetmenler peydahlandı. Bu mevsim dikkatimiz daha çok kendi filmlerimize kayacak gibi gözüküyor. önümuzdeki hafta ilginç ve önemli "Kaşık Duşmanı"nın gösterimiyle başlayacak olan yeni sinema mevsimınde, sinemamız önemli çıkışlara gebe.. Umalım ki bu olumlu görünümden gerçek filizler sürsun, önemli yapıtlar sinemamıza kazandınlsın... qk C A Q AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAJS r TARIHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKAN 20 Eylül /STANBÜL'ÛA F/RT/AMf. 1563"TB 8UGUH, ISTAM&UL VB ÇEVRESİUI £TKİ w ALTINA ALAN BUYUK SlR FIRTIMA OU>U. YlRMlOOfTT SAATTEA/ FAZLA Sl/BEN KOGKDNÇ FI8TINA, KEMTl ALTUST £TMıŞ, BtRÇOK yAPf/V/V ÇATTlARtMI UÇltRMUŞ,AĞAÇLAJİI DEVIRMlŞTİ. BU ARADA, KABARAN DEMıZ, DŞv GlBl DALGALAR.LA K/YILAKI SU /^LT/AIPA 8IRAKMIŞ,DER.EL£R/N PE TAŞMASIYLA KEMT yen ye/? su BASKIAJCAR/AJA uĞ&AMişn? MASIMA KARŞtN, ÛNLİI TABfHÇI HAMHte&'e GÖSE, 12. YUZy/LDAtJ İ6.YCUYILA £>E£/Nr/S~ 7AU8UL'PA GÖOJLBN EN BUYUK F/KTINA VE SU g/IS/CM/YP/ BU.. INSAN KAYBI KONUSUNDA BlR BİUSI OUAA "AMADEUS"DA GELIYOR Milos Forman'ın filmi Amadeus" da bu yıl gosterilecekler listesinde. Milos Forman'ın bu başyapıtında F. Murray Abraham, Salieri rolunde çok başanlı. Ikırıkdökük umutlar Yabancı fılmlerde ise durum hiç de parlak gözükmuyor. Kimi listelerde ilginç bazı filmlere rastlanıyor. Kimi fılmlerin ısmi 'beUd' diye kulaklara fısıldamyor. Geçen yillarda getirttiği ilginç Fransız filmlerini bir türlü sinema bulamadığı için İstanbul'da gösterıme çıkaramayan bir şirket (Fono Film) 'inşallah ba yri' diyor. Ama bu ınşallahmaşallahlarla, birkaç düzeyli film ve kınkdökük birkaç umutla 50 milyonluk koca bir ülkenin sinema yaşamı döner mi? Onun için bu yıl liste filan yayımlamıyor, oynaması olası fümlerden aynntıb biçimde söz etmiyoruz. Çunkü bu üstelerın, bu isimlerin hiçbir güvencesi yok. Her şey seyircinin ügisinin biraz çoğalmasına bağh gözukuyor. Bu filmler, koşullar iyileşirse de seyirci karşısına çıkarsa, sizlere duyurmak için hiçbir çabadan kaçınmayacağımızı okurlarımız sanınm büirler.. Ortadireğe yeni kazık mı? J\.klı evvel bir şirket, ortadirek videosu adı altmda, normal video aygıtlannın yarı fiyatına bir video sürüyor piyasaya. Oysa kayıt, video aygıtınm en yararlı işlevidir... Neymiş? Araştırma yapılmış. 'Türk halkı videosunu kaydetmek için değil, film izlemek için kullanıyor'muş. Ayrıca 'TRT TV'sinin programlannda da kaydedecek bir şey yok'muş. Onun için aklı evvel şirket, piyasaya 'ortadirek videosu' adı altında, normal video aygıtlannın yarı fiyatına bir video sürüyor. İsmi 'film gösterme videosu.' Yani bununla kayıt fılan yapamıyorsunuz. Çağdaş bir video aygıtınm o binbır inceliği, binbir kolaylığı da yok. Yalnızca tak, film seyret.. Oh ne alâ!.. Daha ne istersiniz? Oysa kayıt yapmak, bir video aygıtının en ilginç, gerekli ve yararlı işlevlerinden biridir. Evet, çok şahane bır TV programcılığımız yok. Video sahıplerinın buyuk çoğunluğu da aygıtlannı hemen yalnızca fikn izlemek için kullamyor olabilir. Ama bu kayıt yapma olasılığım tümuyle ortadan kaldınr, kayıt yapma keyfini tumuyle yok eder mi? Ben TV'dekı klasik fümleri kaydediyorum diyelım. Bir başkası çıkar bir maçı, bir diğeri yararlı bir belgeseli kaydeder. Öğreııcı bır program, ilerde yararlanması için bır öğrencı tarafından, kadın saatindeki bir yemek tarifi bir ev hanımı tarafından kaydedılebilir. Bir şeyleri kaydetmek, enınde sonunda birşeyleri saklama, koruma genel eyleminın parçasıdır. Bır şeyleri saklamak, korumak ise gunümüzde bir anlamda uygarhkla, çağdaşlıkla eş aniamlıdır. Sureklı tuketıp atmaya alışkın toplumlar, sonunda en değeru tarihsel ve kültürel değerlerini, toplumsal kişiliklerinin en önemli behrtilerini de yıkıp yok etmeye doğru gidiyorlar. Ülkemizde en çok raslanan bir olgu değil mi bu? Sıvil mimari örneklerimizden arşivlerimize, yer altındaki tarihsel hazinelerden doğa zenginhklerine, neyi koruyor, saklıyor, yarınlara bırakma çabası gosteriyoruz? Toplum olarak artık biraz da saklamak, korumak surecine girmemiz gerekmıyor mu? Evet, TRT'de şimdilik pek harika programlar yok. Ama yine de zaman zaman herkes için, her yaş, meslek ve kuşak için ilginç şeyler yayımlanıyor. Kaldı kı bugünlerın yannı da var. Yarın ıkınci kanal başladığmda, vıdeonun en olumlu işlevlerinden biri, bır programı izlerken diğerini kaydetme olanağı ne olacak? Kaydetme alışkanlığı olmayan bir topluma bu alışkanlığı kazandırıcı bır çaba mı gerekli? Yoksa satın alma gucüyle insafsızcasına oynamak ve ortaya hiçbir ulkede piyasaya surulmesi duşünulmemiş, yalnız studyolarüa 'playeroynaücı' ismiyle teknik işlemler için kullanılan aygıtlarla para kazanmak mı? Evet, herşey 'halk' için yapıhyor. Halkın var olduğu varsayılan eğilimleri, tercihlerı, zevkleri göz önune alınarak yapılıyor. Bunun içindir ki hiçbir ulkede görulmemiş rengârenk gazeteler, kırnin kiminle yatıp kalktığından başka birşey bilmeyen, ve her gun bir yenisi ortaya çıkan 'dedikodu dergileri\ gazino sahnesini andıran TV programlan, yuzbininci kez fılme çekilen konular, dağdaki çobanın kültür duzeyindekı fotoromanlar vb. y'ayımlanıyor. Işin tuhafı, bunlar tutuyor, ilgi görüyor da.. Şu sevgili halkımız biraz akıllıhk edip kendinde varsayılan özelliklerle köşeyi dönenlerin bu tür işlerıne biraz turp sıksa nasıl olur? 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Liret oynııyor îtalyamn doğu Afrikasındaki durumu heniiz aydmlanmadığı ve Avrupada ltalyaya karşı tam bir ekonomsal karşılık konulmadığı için Italyan lıretı şimdilik mevkiini muhafaza etmekte, hatta zaman zaman yükselme alametlerı göstermektedir. Mesela evvelki akşam Londra borsasında bir Turk Lirasına karşılık 9,74,40 20 Eymı 1935 herhangı bır para uzerinde spekülasyon yapılamaz. Binaenaleyh borsamızda eğer liret üzerine muamele olsaydı gene bu gibi serbest fıat hareketlennden uzak kalacaktık. Halbuki, esasen ttalya ile aramazda klering anlaşması bulunduğundan iki taraf bankalan arasında özel surette muamele yapılmakta ve borsada liret üzerine muamele cereyan etmektedir. 1935 1985 Ne Güzel boyanıyor değil mi ? Elbette, ta muamele gören İtalyan lireti dun sabah gene Londrada 9,74,25 te, yani evvelki gtinkunden ytiksek açılmıştı. Istanbul borsasına gelince; borsamızın özel (hususı) durumu bizi bu gibi hareketlerden uzak tutmaktadır. Borsa Komiseri Ihsan Rıfat şu izahatı vermiştir: " Türkiyede kambiyo takyidatı olduğundan ötüru PERTEV RUJU kulUnıyor Çünkü: O z e n Film'de neler var? Bu uzun ve karamsar gırışten sonra artık sorabiliriz: Dişe dokunur neler var listelerde? özen Film, henuz çevrilmemiş "Rocky 4"ün yam srra şu anda tüm dünyada ilgi gören John Boorman'ın "Ziımriıt Ormanı", Martin Brest'ın "Sosyete Polisi" Merkez Mudurluğumuz unıtelerınde çalışan yaklaşık 4500 ışçrmızın yemek servıslerinde kullanılmak uzere yıllık 450.000 adet tek tıp ekmek satın alınacaktır Ihale, açık eksıltme ıle 11 10 1985 Curaa gunü saat 14.30'da Merkez Mudurluğumuz bınasında yapılacaktır Bu işle ilgıh şartname, Mudurluğumuz Levazım Amırhğı'nde görulebilir. Muhammen bedel 27 000 000 TL , geçicı teminat 900 000 TL , kesın teminat ise ıhale bedelı uzerınden r o 6 olarak tahsıl edılecektır hteklılerın onceden Komısyon Başkanhğı'na vererek yeterbk belgesı almaları zorunludur. Isteklılere duyurulur. Basan 23885 İZMİR TEKEL YAPRAK TÜTÜN İŞLETMELERİ MERKEZ x MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN İLAN ÇERKEZKOY AŞLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİNDEN Dosya No: 198524 Davacı Hazıne'ye ızafeten Çerkezkov Mal Mudurluğu tarafından davalılar Tenzıle Erdıl ve arkadaşlan aleyhıne dava konusu Çerkezköy Karlı Köyu Tapusunda ka\ıılı 1339 parsel sa>ılı gaynmenkul hakkındaki tapu ıptalı ve tescıl da\asınıı> >apılan açık >argılaması sırasında \enlen ara kararı gereğınceDavalılardan Çerkezkov Karlı ko>u nufusuna kayıtlı Haynye Erdıl'ın adresı uzun araştırmalara rağmen bulunamadığından ışbu ılamn yapılmasına karar \enlmış olup, duruşmanın 7 10 1985 gunu saat 9'da yapdacağı hususu davetiye yenne geçerlt olmak uzere ılan olunur.