Katalog

13 NtSAN 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 Müridoğlu'nun son yupıtları FERtT EDGÜ Yontu (ya da Melih Cevdet'in yeğlediği " y o n u t " ) sözcüğü, çağdaş anlamıyla, bu sanatı (eskilerin deyimiyle heykel, Frenklerin deyimiyle "sculpture") karşılamıyor. Madem yeni bir sözcük yaratıyoruz, bunu Frenkçe ya da Arapça sözcüğü çevirerek değil, kavramı bugünkü boyutları içinde düşünerek yaratmamız daha doğru olmaz mı? Yontmak kökünden gelen yontu ya da yonut, söz konusu sanatı eski anlamında beş aşağı on yukarı karşılıyor. Oysa bugün, bu sanat yontmaktan çok yapmak, kurmak, oluşturmak edimlerine daha yakın. Elinde kaynak makinesi, metal parçalarını birbirine ekleyerek yaratıyor birçok sanatçı yapıtlarını. Ya da ahşabı kesip biçerek, otomobilleri preslerde ezerek, poliüretanı köpünerek, keçeyi yayıp dikerek... Mermeri ölümsüzleştirenlerin sayısı gün geçtikçe azalıyor. Niçin bir sözcük uzerinde böyiesi duruyorum. Düşüncemizi sözcuklerle oluşturduğurauz için. Ve bu gerçeğin okuryazarlarca unutulmaya başlandığını gördüğüm için. Yontmayan, ya da (heykel) tıraşlamayan adama, niçin yontuç, yontucu, (ya da heykeltıraş) diyeyim? Bu kavramın bugünkü anlamına göre düşünmemiz ve bu kavramı karşılayacak bir sözcük üretmemiz daha doğru olmaz mı? Örneğin, çağdaş yontu sanatının iki büyük özelliği vardır: Hacim ve uzam (mekân). Denecek ki, bu söz konusu sanatın her zamanki sorunuydu. Kuşkusuz öyledir. Ama bir farkla: Biz, bugünün insanları gözünde böyledir. "Siklad" yontularının yalınhğını (Ege Adaları, I.Ö. 3000'inci yy.), Iskit figürlerinin dehşetini yaratanlar, kuşkusuz "harim/uzam" ilişkisinin bilincinde bile değillerdi. Bugün de, yontu sanatının bu birbirini tamamlayan iki ana kavramını bu sanatı belirleyen tek değer ölçüsü olarak göremeyiz. Örneğin, Giacometti'nın figürleri, varlıktan çok yokluğu dile getirmek istercesine kitleden uzaklaştıklan duygusu verirler. Zamanın yıprattığı bedensel maddeliğini yitiren Giacometti'nin fıgürleri (bunlar kimi zaman yürüyen bir köpek, kimi zaman kopuk bir koldur) hacim olarak boşluğu doldurmak yerine boşluğu büyultmek, genişletmek., duyurmak amacıyla yaratılmış gibidirler. "Gibi"si de fazla, öyledirler. Tüm bunlan, (ama yalnız bunlan değil) Ziihtii Miiridoğlu'nun son yapıtlarına bakarken düşündüm. Bir yontu sergisi için son derece elverişsiz, dar bir uzamın içinde baktım bu yontulara. (Cumalı Galerisi / Moda). Ziihtii Miiridoğlu, Türk yontu sanatının kurucularından biridir. Seksen yıllık yaşamı boyunca, taşa da, çamura da, ahşaba da, madene de biçim vermiştir. 1950'lere değin sürdürdüğü figüratif anlayışı, yerini yavaş yavaş fıgüre bağlı olmayan yönelimlere bırakmıştı. Son yıllarda onun, yeniden figüre döndüğüne tanık olduk. Bu sergisinde yer alan desenleri de, bronzları da, ahşap kabartmalan da bu yönelimin örnekleri. Bu yönelimin dedim, bu "anlayışın" değil. Çünkü kanımca, bir ressam ya da bir yontuç için figür, ya da figür dışılık bir "anlayış" olamaz. Sanatçı yapıtını, figürden yola çıkarak da gerçekleştirebiİir, figüre sırtını dönerek de. Yontu söz konusu olduğunda bizi ilgilendiren, hacim ve uzamdır. Yontu nasıl oluşuyor? Üçüncü boyutu nasıl görüyor? L'zamı nasıl algılıyor? Tüm bunlan kendine özgü bir dünyada nasıl kotarıp sunuyor bize? Bize sunulan ister bir küre olsun, ister bir insan başı. Gözler, burun ve dudaklar değil, biçimlerdir konuşan bir yontuda. Bu doğrultuda bakıldığında, Ziihtii Müridoğlu'nun figüre dönüşünü bir "geriye.. donüş" olarak görmek yanlış olur. Ancak, bu figüratif yapıtlannda 195060'lann cesur biçim / hacim / uzam araştırmalarıyla karşı karşıya olmadığımızı da belirtmek gerek. Yontu, bütün dünyada, ama özellikle ülkemizde maddi güçlüklerle dolu ve nankör bir sanattır. Düşlediğiniz yapıtı, düşlediğiniz boyutlar içinde, düşlediğiniz malzemeden gerçekleştirmek, sanatçının ancak, düş gücünü sınırlamasıyla olasıdır. Bu bilinen gerçekleri niçin sıralıyorum? Ziihtii Müridoglu'ya haksızhk etmemek için. Çünku bu sergisindeki bronz yontulardan birkaçını doğal boyutlarında, 1.601.70 m. yüksekliğinde gerçekleştirip, büyük alanlara, deniz kıyılarına yerleştirseydi, kuşkusuz üzerimizdeki etkisi çok daha değişik olacaktı. Kimi resimler büyük boyutlan kaldıramaz. Kimileri de küçük boyutlara sığmaz. Müridoğlu'nun son yapıtları, bana öyle geldi ki kalıplarına sığmıyor, büyümek, gerçek boyutlarına ulaşmak, insanlar arasında soluk almak istiyorlar. Biliyorum, ulusça ne sanata ayıracak zamanımız var, ne de bir yontuya verilecek bir metrekarelik alanımız. Bu durumda, seksen yıllık yaşamını yalnızca vontu sanatına veren Ziihtii Miiridoglu ne yapsın? Ne yapacak, ufak ufak yontularını yaratıyor, sokaklarımız, alanlarımız için değil, evlerimiz, odalarımız için. Sanatı, gerçek sanat'yapıtını gizli gizli sevme alışkanlığımız, geleneğimiz olduğuna göre, buna da şaşmamak gerekir. Maazallah (umanm doğru yazdım), Müridoğlu'nun bir yapıtını büyültüp Kanlıca Körfezi'ne, ya da Küçüksu Çayın'na diksek, Araplar Boğaz'da mekân tutar mı? KİM KIME DIB1 DUMA ımılt. netmen Dino Risi/Oyuncular: Virna Lisi, JeanPierre Marielle, Clio Goldsmith, Sylva Koscina, Philippe Leroy, Vittorio Mezzogiorno, Tino Scotti, Michele Esposito/ 8 bölüm. Bu kez Avrupa TV'lerinin bir ortak yapımı çıkıyor videoda karşımıza. Anlatılan yine bir ailenin öyküsü. Ama bu kez kar LA VİE CO.VTİrtTE/ Yo VIDEO KULUPLEREVDE NE VAR NE YOK? şımızda dört dörtlük bir sinemacı var. 2. Dünya Savaşı yeni bitmiş. Savaşı kaçırdığı paralanyla birlikte İsviçre'de geçiren baba (J.P. Marielle) eve döner. Karısı (V. Lisi), kızkardeşi (S. Koscina), kızı (C. Goldsmith) ve küçük oğluyla birlikte malikanede kalrruştır. Partizanlar safında dövüşen ortanca oğul ve Amerikalılar safında çarpışan fırsatçı büyük oğul da aile yuvasmdaki yerlerini aJırlar. Derken dayı da çıkagelir. Film, ayağı yere basan, gerçek bir yönetmen tarafından çevrilmiş, çok başanlı oyunculann katkısıyla kotarılmış o n a uzunlukta bir dizi " L a Vie Continue"... Adı üzerinde, "Yaşara Sürüyor". Mutlaka edinin ve sırf birinci bölümü için olsun izleyin. (VfDEOTHEÇUE Bebek) P I K M K /'/> İLF MIDK.İ OTOMARSAN ELEMANLAR ARIYOR Türkiye'nin en büyük otomotiv yatırımını gerçekleştirmekte olan firmamız, sürekli gelişen bünyesine katılmak isteyen yetenekli, dinamik elemanlar aramaktadır. SATINALMA MÜHENDİSLERİ İyi derecede Almanca bilen, otomotiv sanayii hammadde ve mamul parçaları ile yatırım malzemelerı konusunda bilgili, yerli piyasayı ve imalatçıları tanıyan, müzakere ve ikna kabiliyeti olan MÜHENDİSLER. KONSTRÜKSİYON MÜHENDİSLERİ iyi derecede Almanca bilen, konstrüksiyon konusunda tecrubeli MAKİNE MÜHENDİSLERİ, SERVİS MÜHENDİS ve TEKNİKERLERİ Otomotiv mamülleri tamır ve bakım konularına vakıf, seyahate mani hali olmayan. Almanca veya İngilizce bilen MAKİNE MÜHENDİSLERİ, TEKNİKERLERİ ve MOTOR MESLEK LİSESİ mezunları, ALMANCA BİLEN SEKRETERLER Asgari lise mezunu, üst düzey yönetici sekreter olarak deneyımli elemanlar. Adayların, gizli tutulacak müracaatlarına, Almanca veya İngilizce elyazılı özgeçmışlerini ve fotoğraflarını ekleyerek, Personel Müdürlüğümüze göndermeleri rica olunur. MercedesBenz HIZU GAZETECI \ECDET ŞE.\ OTOMARSAN A.J. Burmalı Çeşme Sokak, Askeri FırınYolu, No 2. Davutpasa İSTANBUL DAIMLERBENZ AG Turkiye Genel Mümessilı GALERÎLER J TARIHTE BUGUN MÜMTAZARIKA\ GODOT'YU BEKLETEN YAZAR.. 13O6'OA BUGÜN,ÜNLÜ İgLANDALt OYUN YAZARl VE ROMANCI SAMUEL 8£CJC£TT(SE<İT) DOĞOU. ÖZELÜKJLE OYUNLARl 71İM DÜNYANIN OlKKATıNf ÇEKECEK OLAN BECKETr,İCX BAÇARISIN1 İ34B'P£ XA2Dt5l "GOPOT'ru &£4ZL£R/CENa ADLI OYUNUYLA TADACAKTIR. /Kİ SERSERlN/N, HER GÜN AYNI YSJSE GELEREK GOPOT (GODO OKUNUR) AOU KİÇIYI BoÇUNA BEKLEMELER/Nİ ANLATANBİR OYUNDUR BU. SAÇMAHIN(ABSURD), UMUrDUR 8£ac£7T'İAJfÜ.. yARA7T/6l ESRARLl HAVA DA OAJUH uSmCA KULLANDIĞI RAHATSIZ EDİCİ UNSUROUR. VAROiMf ÜZBRİNE £>£ PüŞÛHEM YAZAR, "8/2 *C/*f/Z ? G£RÇ£A: KIMUĞİMİZ, YAPIMIZ AJEDİR?" G/St SORJJLARl YAPiTLARlNOA /R£>EÜYSC£*rrİR. SAMuEl 8£CK£7T '£ 1369'DA, NOBEL EO£8ıyAT OÛÜLLJ VERİL£CEK.TİR.. 13 Nisan 528 66 29 526 10 00/412 Mchmct Gülenüz '324 Nisan 85 hergun 12» ff (mzar hanc) Mithat ŞEN RESİM SERGİSİ 330 Nisan '85 GALATA SANAT GALERİSİ Tunri Lfhmı B Btok Tunel Tel 14i S5 SI t TAŞYONTAR GÜZELSAJMTLARG^LEIRİSİ en galeri cvdopaşjcıd,398/l.bcbcl<I65ff>8l URART SANAT GALEUISI • TIGLAT UUIUUM Kemal İskender 415 $«•111 8 £ FETHİ ARDA Kbcjk Beoek Cadctesı 2 BEBEK Tel 163 10 31 çekiRöek sanateüi VUKSEL CETIN "Kitap KaoaKları ıllüstrasvonlan ıı 12 Î0 NİSAN KOlttevl 12 Nisan 18.0021.00 BULENT ORTflCC'ı PIKRET KIZILOK BiniKte Soviedlklenmiz" 13, 14. 20. 21, 27, 28 NİSAN Saat 18.30 Bağdat Cad 429 Çatalçeşme Suadıve Tel 358 88 82 5a 1M5 Türk Resminin Ustaları 6 NİSAN 25 NİSAN Levme'ı'n Samuel BeckeH'i. 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Kütüphanelerde bütün eserlerin tasnifine başlandı Istanbul kutaphanelerindeki eski Türkçe, Arapça ve Farsça eserlerin lasnifi için Kültür Bakanlığı bir heyet seçmişıir. Bu heyetin başında doktor Riter vardır. Heyet Süleymaniye kütüphanesindeki kitapların tasnifine başlamıştır. Tasnif evvela lisan uzerine, sonra tarih, edebiyat, coğrafya uzerine yapılacaktır. Faaliyet esnasında "Vakayii Ali Paşa" adiı bin senelik bir eser bulunmuştur. Bunun Mısırda bir Turk valisinin hayatına aid olduğu zannolunmaktadır. Doktor Rıter Avrupanın maruf kütüphanelerine bu eserm kendilerinde mevcud olup olmadığmı sormağa karar vermiştir. Yakın bir zamanda kütüphanemizin şark tarihini bir araya topiayan yegane bir müessese olacağı temin edilmektedir. 13 Nisan 1935 için 1935 bütçesı 70 bın lira tahsisat ayırmıştı. Halbuki böyle bir akademinin ancak 300 bin lıraya çıkacağı verilen raporlardan anlaşılmaktadır. Diğer taraftan daimi olarak Ankarada kalmak isteyen Raşid Rıza ve arkadaşlarile Ankarada kurulması düşünülen musiki kooperatifi de bu tahsisaııan kendilerine bir kısım verileceğini umid etmektedir. 193&985 htanbula kasablık hayvan gönderen mmtakalardan koyun sevkiyatı azalmıştır. Halbuki bugune kadar koyun stoku biniğinden eldeki hayvanlar azalmıştır. Kİ£E Toz fırtınasının yaptığı zararlar NEVYORK, 12 (a.a.) Toz fırtmalan şimdi Teksasm cenubu garbisine doğru gitmektedir. Kansasta zarar ve ziyan 20 milyon dolar tahmin edilmektedir. Yıizlerce aile harap olan mmtıkalardan kaçmaktadır. CEVDET PA$A CAO 376 BEBEK 165 74 96 RAFET ARSAL HEYKEL 13 25 Nisan «atoft şaar fMarl IJJOHJİ an» apkt* Husrev Gerede Cad. No: 8(V1 leş«kıye Et pahalandı Birkaç gündenberi şehrimizde et fiatleri kiloda yirmi kuruşa kadar artmışıır. 45 kuruşa satılan koyun etınin kilosu 60 kuruşa çı'kmıştır. Yapılan tahkikata göre kurban bayrammdan sonra şehırde büyük bir koyun stoku hasıl olmuştur. Bunun için Tit 1M 71 M 160 M 13 161 62 66 Sanat Odası MAURO CASTANEO Resım Sergısı ÎMAJ SELOA TOSUN El emejı ;oz tu:u sergıs 13 Nı&ar, 2 Mayıs Rumea caO t/ıia han 46 a sıok Kat 1 No 5 Nısanlas. 148 15 84 Gülseren Südor Teoman Südor I t fttart • 17 NİSM 1MS Husnv litradt Cad 126 T«$nlsyc MtydamIST Ttl 141 27 11 sanat galerisi Gemi Resimleri Sergisi V> Mart26 »Isan AMı ipekç Caddesı 41li Tesmloyt ISTANBUL 141 04 58 tesvıkiNV sanat galerisi Eski Resimleriniz Değerine Alınır *twı Ipeno Caddesı 48/1 Tejvıtaye ISTANBUL 141 04 S8 tcs\ıkı\e %Jl K S T » SAMT GM.EM» Berika K. İpekbayrak Gülcan Karadağ » Mart • a Msaa Abdı loe»cı Cad 75 Mac«a U603S4 Temsil Akademisi tahsisatı Kültür Bakanlığı yapılacak Temsil Ankarada Akademisi Halu ve hakücî Ubletlari uhhatinizi soğuktan ve bütSn afn» Urdan korur BM Valı>onagı ca3 9 ^ P3wze Tarzi K ını§ı Teı 146 93 2" Figen Aydıntaşbaş Rtsfa Serglsi 11 M H M • 3 Mayıs arnıo motottya ı ticaret ttd. «II. VAKKO SANAT GALERİLERİ SUNAR: 2 30 Nisan 1985 Vakko/lstanbul 1984 Vakko Büyük Resim Yarışması Sergisi Vakko/Ankara Nafi Çil Resim Sergisi BÜLENT ÇETİNOR Suhıboya Resim Sergisi 25 Mart 15 Nisan Nispetiye Cad. 44/2 EtSer Tel 165 19 35 TÜRKİYE DEMİR VE ÇELİK İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ANKARA İSKENDERUN MÜESSESEMİZ İHTİYACINA BİNAEN, 550.000 TON PARÇA DEMİR CEVHERİ V E 100.000 TON PALET İTHAL EDİLECEKTİR. T.C. ISPARTA İCRA DAİRESİ İFLAŞ ALACAKLILARI SIRA CETVELİNİN VE İKİNCİ ALACAKLILAR TOPLANTISININ İLAM Dos>a No: 1982 3315 Müflisin Adı Soyadı ve İkamelhâgı: TAHA AĞAÇ SANAYlİ VE T1C. A.Ş. ISPARTA Müflis TAHA AĞAÇ SANAYİİ VE TİCARET A.Ş.ii hakkında alacak ve ıstihkak ıddıalarının lahkik ve işlerai bitmiş, İera \e İflas Kanununun 10b \e 207. maddeleri gereğince duzenlenen alacaklılar sıra cetvelı mcelemese hazır bulundurulmuştur. Sıraya \e alacağın esasına ve miktanna ili^kin itırazların ilandan itıbaren 7 gun içinde Icra ve İflas Kanununun 235. maddesı hükmune göre yapılması gereken kanuni işiemin ifası için ıkincı alacaklılar gunü olarak tayın edilen 3.5.1985 cuma günü saat 14.00'te Isparta Adlıyesi Ağ:r C\va Salonunda hazır bulunmaları veva vetkilı bir vekil göndermeleri luzumu Icra ve İflas Kanununun 232. 234. 235. maddeleri gereğince ılan ve tebliğ olunur. Basın: 15022 A NERİMAN ERKUT AtilaGalatalı Filiz Özgüven Galatalı ResJnı Naile Akıncı Seıtlsi Yasemin Ergun Ruzin Gerçin 4Misan Kristin Saleri 29 Nisan Hilal Şamda Rum«ı Cad Malbıacı Osmanbey S 35/2 Erkul Ap Osmanbey 146 05 47 GALERI (LANLAPI HER GUN BU KOSEDE 1 Bu işle ilgili şartnameler; Ankara'da Turkiye Demir ve Çelik Işletmeleri Genel Müdürluğu Çankırı Caddesi No: 57 DIŞKAP1. ANKARA adresindeki Tedarik \e lknial Daire Başkanlığı'ndan bedelsiz olarak lemin edilebilır. 2 Teklıfleren geç 14.5.1985 gunü saat 14.00'e kadar Ankara'da Genel Müdurlüğumuze levdii edılmiş \eya \urud etmiş olaeaktır. 3 14.5.1985 gunu saat 14.00'ten sonra vurud eden veya levdii edilen teklifler kabul edilmeyecekıir. 4 Işlelmelenmız cari lhale Kanununa labi değildir. Basın: 14911 i