Katalog

CUMHURİYET/6 Osal, Şamlıoğlu'nu kutladı HABERLER 5 OCAK 1985 KATMA DEĞER BİLMECESİ HAZIRLAYAN: BÜLENT SOYLAN Ozetle Zeynep'in 'karanlık' ölünıü 20 yaşındakı Zeynep, Osmanbey'deki bir apartmamn 3. katından atlayarak intihar etti. Eniştesinin söylediğine göre Zeynep, evli ve kocası cezaevinde. Kaldığı ev 34 gun önce tanıştığı bir kaptana ait. Zeynep'in olay gecesi birlikte oldıtğu Fuat isimli arkadaşı aranıyor. genç kadının kendini attığı daırenin ozel bir yatta kaptanbk yapan Öztürk Üğur'a ait olduğu, Uğur'un uç dort gun önce tanıştığı Zeynep'i "insaniyet namına" evine aldığı, ancak bırakıp İzmir'e gıttiği, olduğunde Izmir'de olduğu belirtiliyordu. 30 yaşındaki Uğur dun oğleden sonra îstanbul'a geliyor, ifadesi alıruyor, ancak herhangi bir bilgi verilmiyordu. Nufus kâğıdında "bekâr" yazan Zeynep'in, intihar ettıği gece birlikte olduğu ileri surulen Fuatadlı soyadı saptanamayan arkadaşının ise polisçe arandığı bildiriliyordu. Sağmalcılar Cezaevi'nden sorulduğunda, ise B9 koğuşunda Veli Eroğlu adlı 1.5 yıla hukumlü bır kişi olduğu doğrulanıyor, ancak bu kişinın gerçekten Zeynep'in kocası olup olmadığı ortaya çıkanlamıyordu. KULEDİBİ'NDEKI ÖLÜM OLAYI Zeynep'in yaşamını yitirdiği saat lerde ise benzeri bir olay Kuledibi'nde oluyordu. 19 yaşındaki hayat kadını Hatice Gulger arkadaşı Erdal Kuçuk ile bir kulupte eğlendikten sonra geldikleri Kule Sokak 21 savılı apartmanda tartışıyor ve Gulger eşyalannı toplayıp evden ayrılmak i?tiyordu. Saat 03.00 sulannda ise kadının cesedi kaldınm uzerinde bulunuyor ve arkadaşı Erdal Kuçuk aynı evde uyurken yakalanarak gözaltına ahmyordu. Sağmalcılar Cezaevi'nden sorulduğunda Veli Eroğlu adlı 1,5 yıla hukumlü bir kişi olduğu doğrulanıyor, ancak bu kışının gerçekten Zeynep'in kocası olup olmadığı meçhul. tstanbul Haber Servisi Ça kızcağızdı.." nakkaleli Bahriye Esen damadıBahriye Esen, kızının olduğunın ustune yuruyup ".... Abdi.. nu ancak Cerrahpaşa'daki Adlı Sen mi çağırdın bu gazetecileri Tıp'ın kapısına goturüldüğunde buraya" derken, 20 yaşındaki oğrenıyordu. Birinin boşboğazkızı Zeynep Esen'in olduğunu, lık edip soyleyivermesi sonucu. ustelik de tstanbul sokaklanrun, Ve yerden yere atmaya başlıyorkızıyla birlikte, bir başka semt du kendisini yenıden acılar içinHalefoğlu te Hatice Gulger adlı 19 yaşın de. Damat yine gazetecilerle koKuveyVe gitti daki bir başka kadına da mezar nuşmak istiyor, ama kayınvaliDışişleri Bakam Vahit Halefoğolduğunu bilmiyordu. de yine fır,dt vermiyordu morlu, Kuveyt Başbakan Vekili ve Kızının fotoğraflannı gorur gun kapısında. Damat "Bu kaDışişleri Bakam Şeyh Ahmet El görmez yanına kuçuk kızmı ve dın boyle evde sababa kadar hu Sabah'ın davetlisi olarak Kudamadı Abdi'yı alıp tstanbul'a çeker" dıyebiliyor, ancak kayınveyt'e gitti. Esenboğa Havaalakoşan Bahriye Esen, oldukça şiş validesinin taşkın hareketleri sonı'nda hareketinden önce demeç man gövdesinden beklenmeye nucu bir taksiye atlayıp uzaklaşveren Halefoğlu, ziyareti sırasıncek bir çeviklikle, once ayağın mak zorunda kalıyordu. Boyleda, TürkiyeKuveyt ilişkileri, daki mesi çıkarıp gazetecilere fır ce Zeynep'in Çanakkale'de başbölge ve uluslararası konularda latıyor, daha sonra da ağıza alın layıp Istanbul da biten, henuz Kuveyt Dışişleri Bakam ve otemaz kufurler ediyordu. Yalnız karanlık yaşamını aydınlatacak ki üst düzey yöneticüerle bir digazetecilere mi? "Size bilgi ver fazla bir şey oğrenilemiyordu. zi görüşmelerde bulunacağını mek istiyorum" diyen damadı Öğrenilebilenler ise ancak şu söyledi. na da.. Kayınvalidesinden fırsat kadardı: bulduğunda ise damat şunları Gençhk için bölüm Zeynep, önceki gece saat sö>lüvordu: 18.00 sulannda Osmanbey'de tstanbul Universitesi Çocuk Sağ"Zeynep bekâr degil. Soyadı kalmakta olduğu 6 katlı bir hğı Enstitüsu, gençliğin ruhsal sorunlanyla ilgilenecek bir bö AHNESİ YIĞILDl KALDIKızı Zeynep'in (kuçuk resim) oldu da Eroğlu. Kocası Veli Cifaat apartmamn 3. katından atlayaEroğlu Sağmalcılar'da hırsızlık rak intihar ediyor ve aynı gece lüm açıyor. Bu bolümde gençle ğunu Cerrahpasa 'daki A dli Tıp 'ın kapısında öğrenen anne Bahriye suçundan yatıyor. Zeynep'in saat 02.00 sulannda Taksim rin cinsel, sosyal ve ailevi sorun Esen, önce kendini yerden yere vurdu, daha sonra gazetecilere ve elinde belki de sahte nüfus kâ Hastanesi'nde yaşamını yitirilannın çözumünde çeşitli tedavi kızı hakkında bilgi vermek isteyen damadına hakaret ederek engellemek istedi. (Fotoğraf: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) ğıdı var. Zeynep biraz özenti bir yordu. tlk soruşturma sonucu, yöntemleri uygulanacak. Başbakan lurgut Özal dün, Sayıştay Başkanı Servet Şamlıoğlu 'nu makamında ziyaret ederek bir süre gorüştü. Özal, Şamlıoğhı 'nu, bu goreve atanması dolayısıyla kutladığını, bu amaçla iadeyi ziyarette bulunduğunu söyledi. Göruşmeye, Başbakanİık Müsteşan Hasan Celal Güzel de katıldı. Özal, daha sonra Sayıştay Başkanı, 8. Daire Başkanı ve savcı vekiü ile birlikte, Sayıştay'm sorunlanna itişkin bir toplantı yaptı. Teiafi edici vergüendirme Sıfır vergili gıda maddeleri, 1984 stokları ve 80 milyon liralık satış sının ile aynı kaba konunca, şimdiye kadar öğrenilen birkaç şey de birbirine karıştı ve ipin ucu kaçtı. Katma Değer Vergisi uygulamalannın başladığı bu gunlerin en fazla sozu edilen konulanndan biri "telafî edici vergilendirme" oldu. Genellikle gunluk alışverişimizde karşılaştığımız esnafın satışları ik ilgili bu vergüeme usulu, sıfır vergili gıda maddeleri, 1984 stoklan ve 80 milyon liralık satış sının ile aynı kaba konunca, şimdiye kadaı öğrenilen birkaç şey de birbirine kanştı ve ipin ucu kaçtı. Bugun köşemizi bunun bir kere daha ve derli toplu anlatılmasına ayırdık. Amacımız, esnaf ile birlikte tuketicinin de konuyu anlayabilmesi ve gereksiz tartışmaların ortadan kaldırılabilmesidir. 1) Telafı edici vergilendirme, Katma Değer Vergisi'ni ortadan kaldıran bir usul değildir. Telafi edici vergilendirmede tuketici, vergi yükünu fiyat içinde yüklenir; satıcı, mahn fiyatı içinde tahsii eder. Normal usulden farkı, verginin belge uzerinde gösterilmemesidir. Bunun da tuketici açısından önemi yoktur. TELAFİ'YE GÎRENLER BELÜDİR 2) Telafı edici vergilendirme usulune tabi olanlar Katma Değer Vergisi kadar parayı satış fiyatlarına ekleyerek aldıklarından duzenledikleri fatura ve perakende satış fişlerinde, aynca bir vergi göstermezler. Bu usule tabi olanlar şunlardır: a) Bakkaliye malı satanlar b) Kasaplar (Tavuk, hindi eti, yumurta, sakatat satanlar dahil) c) Balıkçılar d) Meyve ve sebze satanlar e) Bufeler (Gazete, dergi, kitap satanlar hariç) 0 Kuru yemişçiler g) Tuhafıyeciler. manifaturacılar ve giyun eşyası satanlar. h) Kavafiye ve saraciye satanlar (Ayakkabı, bavul, çanta, kemer ve benzeri eşya satanlar dahil, deri elbise satanlar hariç) i) Oyuncakçılar j) Itriyat ve tuvalet malzemesi satanlar. Tuketici bu tur yerlerden temel gıda maddeleri ile ilgili alışverişlerinde Katma Değer Vergısi adı altında ve belge uzerinde gösterilmiş bir vergi ödemeyecek, buna karşıhk aldığı malınfiyatı,%13 yüksek olacaktır. Eğer satıcı esnaf kestiği fiş uzerinde mal bedeli yanında bir de Katma Değer Vergısi göstermiş ise, bu usulsüz bir işîemdir ama tuketici açısından da önemli değildir. ETİKETE DİKKAT EDİ> 3) Yukarıda sayılan esnafın telafi edici vergilendirmeye girip girememesi konusunda başka kayıtlar da vardır. Ancak ilgisı sadece o yerden ahşveriş etmek olan tuketicinin bu kayıtları araması mumkun olamayacağına gore, yapılacak tek şey, malın etiketi uzerindeki fiyata göre parayı verip malı almaktır. Eğer o işyeri telafi edici vergilendirmeye bazı koşulları uymadığı için girmiyorsa, fiyat etiketlerinde mal bedeli ve KDV, ayrı iki kalem halinde gösteriliyor olacaktır. Bir işletmenin telafı edici usulde vergilendirilebilmesi için aranan diğer koşullar şunlardır: a) Gerçek usulde vergiye tabi olup 1984 yılı satışları toplanu 80 milyon lirayı aşmamak. b) İşyerinde sadece yukanda sayılan işle uğraşmak. c) Bu işlerin sadece perakende satışı kısmıyla uğraşmak. d) Telafi edici vergilendirmeye uygunluğunu 31 Ocak 1985 tarihine kadar bağlı bulunulan vergi dairesine bildirmek. STOK M\LHANG1Sİ ? 4) Telafi edici vergilendirmeye giren esnafın geçen seneden devreden mal stokları, alışlar sırasında vergilendirilmediği gibi, satışlarında da malıyece istenen bir vergi olmayacaktır. Yani esnaf, 1984 yılından bu yıla devreden malı, sanki Katma Değer Vergisi hiç yokmuş gibi ve uzerıne vergi hesap etmeden satarsa, kendisi bundan bir zarar görmeyecek, durüst davranmış olacak ve tuketici memnun kalacaktır. Ama geçen seneden devreden malı bu sene ve vergili almış gibi satarsa, %13 oranında haksız kazanç sağlamış olacaktır. TEMEL GIDA MADDELERİ 5) Temel gıda maddeleri uzerınde Katma Değer Vergisi yoktur. Bunlar, kim tarafından satılırsa satılsın, nisan ayına kadar uzerinden vergi ahnmayacak, üzerine vergi kadar fiyat farkı bindirilmeyecektir. Temel gıda maddeleri listesinde şunlar vardır: Kasaplık hayvan etleri, kumes hayvanlan, balıklar, mercimek, bakla, nohut, kuru fasulye, yumurta, sut, yoğurt, beyazpeynir, un, ekmek, bulgur, makarna, pirinç, kesme ve toz şeker, yemeklik katı ve sıvı bitkisel yağlar, tereyağ, taze sebze ve meyve, arpa, mısır, soya ve kuspeler, et, sut, balık, yumurta ve bal uretimi için kullanılan her türlü fenni karma yemler. KTT4P/YAYIN m REMZ1 KITABEVI I Bedia Akarsu VVUhehn Von Humboldt'da Ü Ü DUŞUN\ Aylık Dergi Ocak'85/250 Lira FOTOĞRAF: Ara Guler ın Objektıfınden, Hıç Yayınlanmamış Fotoğraflarıyla Louıs Aragon • İNCELEMEANIDEĞINME: Bir Sokak, Bir Adam ve Bir Dunya (Ara Güler) • Yaşlıhk Gunluğu (Salâh Bırsel) • Korkuyu Yenmak (Gencay Gursoy) • Âlem Bıldığmı Okurken (Bakı Uğur) • Galata Gunluğu nden (llhan Berk) • Duşunceler Sozler Yazılar" (Asım Bezırcı) • Tanpınar'la Bir Rastlaşmamız (Hasan I Dınamo) • Magazmle Dumanaltı Nasıl Olunur? • Romanımızda Ikı Tarz (Veysel Ongoren) • Elestırel Gerçekçılık (Erdogan Alkan) • EKONOMİ: 24 Ocak Beş Yaşında (Arslan Başer Kafaoğlu) • Istıkrar Programının Beşıncı Yılı Dotarken (Nurı Karacan) • Şıkago'nun Açları, Manhattan ın Tokları (Intl Herald Trıbune) • GENÇLİK ÜZERİNE: Gençlık Yılına Gırerken (Omer B Canatan) • Tutunun Yenı Kurbanları Kadınlar, Gençler Çocuklar ve Uçuncu Dunya (Gencay Gursoy) • Gençlerımız ve Sorunları (Afşar Tımuçın) • Eğıtım Idesı (Uluğ Nutku) • DUNYA SORUNLARI: Insan Koüay Dıye Kullanılıyorsa (Hefık Zerengıl) • Sarı Yağmur mu, Sarı Gazetecılık mı'> (Leonard A Cole) • Hındıstanda Kımyasal Felaket • "Çocuklar Kul Olup Uçmuşlardı" (Der Spıegel) • Kultur Herkesın Işı Olunca (Jeanne Brody) • 1950 lerde Televızyon Eğlencesı Soğuk Savaş (Fred MacDonaid) • ŞIİR: Can Yucel, Oktay Rrfat, Turgut Uyar. Gulten Akın, Onat Kutlar, Ozdemır Ince Cevat Çapan Turgay Fışekçı, Salıh Bolat • Louıs Aragon (Erdoğan Alkan), Nıcolas Guıllen (Ozdemır Ince) R Fernandez Retamar (Teoman Akturel) • Yenılenen ve Şaşırtan Bir Şaır Oktay Rıfat, (Eray Canberk) • Turgut Uyar ın Uzun Oykusu (Seyyıt Nezır) • Şıırın Sıcak Demırcısı (Mehmed Kemal) • SOYLEŞİ: Oktay Rıfat'la Soyleşı (Enver Ercan) • LHku Tamer'le Masal Yarışması Uzerıne * • DE Yayınevı Masal Yarışması Sonuçları • Gerçeklık ve Roman" Uzerıne Toplu Soyleşı Veysel Öngoren, Alı Cengızkan, Akıf Kurtuluş, Mumtaz Idıl • RESIM: Onca Yazıya Rağmen ya da Eşref Uren ın Ardından (Emın Çetın Gırgın) • KARIKATURDESEN: Abıdın Dıno, Ferruh Doğan Necatı Abacı Tan Oral • BİR'SANAT DilKültür Bağlantısı Nermi Uygur Uç eski maliye bakanı: KDV uymdarnası endişe vencı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) KDV'yi konuşan 3 eski maliye bakanı, uygulamanın onemi uzerinde dururlarken, KDV'nin geleceğinden kaygı duyduklarını belirttiler. MDP Van milletvekili Ferit Melen, "KDV'nin ha>at pahauuğı yaratacagını, karşılıgının da Hazine'ye girmeyecetini" söyledi. Maliye eski bakanı Ziya Müezzinoğlu da, "KDV'ye yazık oldu" dedi. Müezzinoğlu, mukellef ve halkı "şaşkın", vergi idaresini ise "çaresiz" görduğunü belirtti. Yine eski maliye bakanlarından Ismet Sezgin, "KDV, iyi uygulanmaz&a, vatandaşa yuzde 20 >uk getirir" diye konuştu. Doğu Anadolu köylüsünün tek yakacağı olan tezeğin bile KDV'ye tabı olduğunu anımsatan Melen, "Boyle olacagı belliydi. KDV'nin raodern bir vergi olduğundan şüphe yoktur" dedi. KDV'nin uygulanmaya konulmasında bir dizi talihsizliklerle karşılaşıldığını belirten Maliye eski Bakanı Müezzinoğlu, "Miikellef ve halk şaşkın, vergi idaresi de çaresizlik içinde göriinüyor" diye konuştu. Maliye eski bakanlarından İsmet Sezgin ise, "KDV,taerşeyden önce fatura, belge sistemi getirmektedir. Bu da vergi matrahını yukseltecektir. Devletin vergi gelirleri artacaktır. Endişeraiz, iyi uygulanmadığı takdirde bunun aksinin ortaya çıkmasıdır. Bu durumda olan vatandaşa olur" dedi. Öte yandan Maliye ve Gümruk eski Bakanı, Vural Ankan, KDV uzerinde THA'ya, "Aksaklıklar olacaktır. Ama geçer. Bu verginin talibsizliği adından kaynaklanmaktadır. Bu bir harcama, bu bir alım satım vergisidir. Göc, >olda duzenlenir. Başan başlamasındadır. Ama elbette az hata edilmesi gerekli. Uygulama içinde zamanla yerine oturur" dedi. KALBİNİZİ KORUYUN Dil Yönünden Fizik Felsefesi Dünyanın Büyük I Felsefeleri C.E.M. Joad kırk mınvatur saratımn en ozgun en onemlı esennın asl.na uygun guzellıktekı boskısı Dr Zeteo Tanındı nın inceıemesıyle Avfuoo kuşe kogıda oastan sona r&tk>ı tx»k>ı 2& * 31 c m C t ( ı Sörecek Çamı bir de bizde görün 17. KİTAP ÇIKTI ADRES Prof. kâzım Kmaıl Gurkan Cad. No: 10 tagaloglu ISTASBll KATMA DEGER VERGİSİ Karmaşık Tüm Sorunları Dergımızde Çözüm\enmıştıt OCAK 1985 SAY1MI2 ÇDCMIŞTIR ADRES PK 64 U L L S ANKARA TEL 24 28 4 0 2 4 39 49 •UH*SE ANKARA , GUNEŞ EVLERİ ÇAMDAN MOBEÖ4 SANAYİ Oturma, yemek ve yatak odası grupları. Çocuk Odası: Çalışma masası, yatak, dolap, ranza. • Bebek Odası: Yatak, "dolap, şifonyer. • Çam avize ve abajurlar. • Ozel siparişler. ZlVERBEY KAY1ŞDAĞI CADDESİ HAMDİ BEY DURAGI 121/3 Yönetim kurulumuzun 19.12.1984 tarih 12nolu karanyla dernek merkezi adresimiz, Başçavuş Sokak Talaş İşhanı Kat: 2 Kadıköy olarak değiştirilmiştir. Kalamış Lions Kulübü Derneği 200 TL BÜTÜN BAYİLERDE KITAPLAR 6 UtN U M U Z D E OCAK '88 ÇIKTI Bomandan şilre, felsefeden blllmsel konulara... Ne çıtonış? Kim yazmış? Nasıl yazmış? SeçMn Imzalar, genç jTazarlar, deneıneler, eleşürüer... Bltap yazıları, kaiynaJDjalar, söyleşiler, olcur köşelerL.. AYLIK KÛLTÖR DERGİSİ Y a y ı n Danışmanı: ATH«IâA. OZKIRIMLI Göjsunuzde ağrı ve yanma varsa, kalbmızı kontrol eutrın Turk Kalp Vakfı Muayene ve Konlrol ıçın Tel 148 58 66 Erdal İnönü: Türk Demokrasisi Mehmet Keçeciler: Anarşi ve terörü önlemenin bedeli Hasan Aksay: Demokrasi yolunda Gökberk Ergenekon: Neden mi bu ürküntü? Turgut Özal: Demokratik sisteme geçilmiştir İktisat politikaları, büyüme ve demokrasi üzerine açık oturum: Aydın Köymen Asaf Savaş Akat Nazif Kocayusufpaşaoğlu Onur Kumbaracıbaşı Bilsay Kuruç İdris Küçükömer: Başbakan parayı anladı mı? Timur Selçuk: Bizde "kentli" müzik yok yeniden çıktt gazete bayUermâe, 150 Lira (KDV dahil)