Katalog

12 LYLUL 1984 DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 Ozetle Hamaney ülkesine döndü Şilfde diktatörlük 11 yaşında etkinliğini giderek yitirmesiyle birlikte kısa sürede rafa kaldınldı. Pinochet bu donemde rahatça "muhalefet ne yaparsa yapsın iktidan bırakmaya niyetim yok" dîyebilıyordu. BÖLÜNMtJŞ MUHALEFET Uyguladığı "sıkı para politikasının" iflası sonucu darbe sırasında yanında yer alan iş çevrelerindeki desteğini yitiren, orduya eskisi gibi tumüyle hâkim olamayan Pinochet'nin iktidarıru sürdurebilmesi muhalefetin bolünmuş olmasına bağlanıyor. "Le Monde" gazetesi Pinochet'nin iktidannın artık "sokakta belirlenemeyeceğini" belirtiyor. "Newsweek" dergisine göre muhalefetin bölünmesinde, dozu giderek artan baskıdan çok, "Pinochet yönetimine karşı net bir alternatif oluşturamamış olması" rol oynadı. Muhalefet arasında paylaşılan ortak kanı, Pinochet'ye karşı ciddi bir tehdit olunabilmesi için artık neredeyse olağanlaşmış protesto gösterüerinin bırakılması ve demokrasinin yeniden kurulabilmesi için "genel grevin" odakta olacağı bir kampanya başlatılması. Şili'de önumuzdeki gunlerde, muhalefetin eylemlerini sürdürmesi halinde Pinochet yönetiminin daha da sertleşeceği, bu tırmanma sürecinin ülkedeki siyasi havayı belirleyeceği kaydediliyor. Pinochet yönetimi muhalif sendika Uderierini mahkemeye verdi POUTIKADA SORUNLAR ERGUTN BALQ Iran Devlet Başkanı Ali Hama Sosyalist Devlet ney Suriye, Lübnan ve Cezayir'i kapsayan ziyaretini tamamlaya Başkanı Allenae'yi rak dün başkent Tahran 'a dön 1973 eylülünde kanlı dü. Iran Resmi Haber Ajansı bir darbeyle devirerek İRNA, gezisinin son durağı olan ikîidara geçen Cezayir 'den önceki akşam aynlan Hamaney 'in, üç Arap ülke Pinochet'nin bugün sine yaptığı ziyaretin çok başa hâlâ güçlü olmasını nlt geçtiğini ve Suriye Devlet muhalefetin bölünmüş Başkanı Hafiz Esad, Libya ttderi olmasına borçlu Muammer Kaddafi ve Cezayir Devlet Başkanı Şadli Bencedid olduğu belirtiliyor. ile yaptığı görüşmelerde ele alıDış Haberler Servisi Şilinan tüm konular uzerinde görüş birliğine vardıklannı söylediğini de General Pinochet diktatörlüğü 11. yıldönümunde. 10 yıldır betirtti. (THA) protesto gosterilerine neden olan darbe yıldönümü bu kez de çeşitli gösterilere neden oldu. Geçtiğimiz hafta en az dokuz kişinin ölümüyle sonuçlanan sokak çarpışmalanndan sonra Pinochet ABD Dışişleri Bakanhğı Yeni yönetimi iki günlük protesto çağZelanda'yı, ABD ve Avustral rısı yapmış olan muhalif sendiya'nm da kankmıyla olufturulan ka liderlerine karşı dava açtı. "ANZUS" Savunma Paktı' Sendika liderleri "Şili'nin meşru ndan çıkma girişimleri konusun hükümetini devinneye teşebbüs" da uyararak, bölgede banş ve suçundan yargılanacaklar. Suçguvenliğin sarsüabileceğine dik lu bulunmalan halinde 3 yıldan kati çekti. Yeni Zelanda 'da ik 5 yıla kadar hapse mahkum olatidardaki Işçi Partisi'nin hafta caklar. Eylül ayının 4. ve 5. günleri sonunda gerçekleştirilen konferansında, Yeni Zelanda'nm için yapılan protesto çağnsı Ko"ANZL'S"tan çıkmasını öngö münist ve Sosyalistlerin önderlirtn bir önerge onaylanmıştı. ğindeki Demokratik Halk Hareketi, Marksist olmayan altı par(THA) ti tarafından oluşturulan Demokratik tttifak ve muhalif sendikalar örgütil Ulusal İşçi Merkezi tarafından gerçekleştirilmişti. İşçi liderlerinin mahkemeye verilmesi çeşitli tepkilere yol Almanya Olayı Son 10 gün içinde Güney Afrıka'da kanlı ayaklanmalar oldu. Şili'de Pinochet aleyhindeki gosterilerde 4 kişi öldü, İsrail Lajbnan'ı bombaladı. Hındistan'da Müslümanlarla Hindular yine birbirıne girdi, Demokratik Almanya Devlet Başkanı Erich Honecker, Bonn'a yapacağı gezıyı iptal ettı. "Sana gore bu olaylar arasında en ilgıncı hangisi?" dıye sorsanız, hiç duraksamadan "Honecker'in Bonn gezisinı iptal etmesi" diye yanıt verırdik. Ama ne var kı, Türk basınında en az yer verilen dış olay da bu oldu. Oysa, aynı haber yabancı basında manşetlerde yer aldı. BBC'de bu konuda açıkoturum düzenlendi Dış basında haflalardır, Almanya tartışması konusunda yorum ve haberler çıkıyor Honecker'in Bonn gezısinı iptal etmesı, gerçekten önemli bir olaydı. Honecker'den altı gun sonra Bulgarıstan Devlet Başkanı Todor Jivkov da Federal Almanya'ya yapacağı geziyi iptal ettiğini açıkladı. Buna karşılık Varşova Paktının "asi çocuğu" Romanya'nın Devlet Başkanı Nıkolaı Çavuşesku, Bonn gezisinı iptal etmediğini ve planlandığı gıbı Federal Almanya'yı ziyaret edecegını açıkladı Sovyet basınında, bilindiği gıbi iki Almanya'nın yaklaşması aleyhinde aylardır yoğun bir kampanya açılmıştı. Kremlın bu olguya neden karşı çıkıyordu? Önce iki Almanya arasındaki flört, Moskova açısından çok ters bir zamana rastlamıştı. Sovyetler, Avrupa'ya Amerıkan Cruise ve Persbing2 füzelerinin yerleştırilmesıni tüm çabalartna karşın önleyememişler, bunun üzerine Cenevre Konferanşı'ndan çekilerek Batıya karşı tavır almışlardı. Sovyetler Birliği'nin tutumunu sertleştirdiği bir sırada iki Almanya'nın birbirıne göz kırpması, çelışkili bir durum yaratıyordu. İş bu kadarla bıtmiyor, Todor Jıvkov'la, Nikolaı Çavuşesku da Bonn'a gideceklerini açıklıyorlardı. Başka bir deyişle, blok içi disıplin ortadan kalkıyor, Moskova kontrolü elinden kaçırma tehlikesı ile karşı karşıya kalıyordu Kremlin buna izın veremezdi. Ve vermedi. Moskova, iki Almanya ve iki blok arasındakı yakınlaşmanın ancak kendi saptadığı sınırlar içinde ve onun denetimı altında gerçekleşebıleceği mesajını gerek Batıya gerekse Varşova Paktı'nın diğer üyelerıne açık biçimde ilettı. Ne varki, Polonya ile Çekoslovakya dışında Varşova Paktının diğer üyelerinin bu mesajdan hoşnut oldukları herhalde söylenemez. Demokratik Almanya, kendisi için büyük bir propaganda platformu olan ve altın madalya koleksiyonu yaptığı olimpiyatları bu yıl Sovyetler'le birlikte boykot etmekten zaten tedirgındı. Honecker'in gezisinin iptalı ile bu tedirginlik kuşkusuz artmıştır. Zira Batı Almanya ile yakınlaşma. Doğu Almanya'ya önemli ekonomik avantajlar sağlamaktadır. Bu arada Honecker yönetiminin, Doğu Almanya'ya yeni Sovyet fuzelerinın yerleştirilmesinden de hoşnut olmadığını unutmamak gerekır Böylece şımdıye dek Varşova Paktı'nda Moskova'nın en sadık müttefıkı olan Doğu Almanya ile Sovyetler Bırlığı arasında ilk kez açık bir görüş ayrılığı çıkmıştır. Aslında bu görüş ayrıhğının Varşova Paktı ulkelerinı iki gruba ayırdığı gözlenıyor Doğu Almanya, Macarıstan, Romanya ve Buıgarıstan iki Almanya'nın yakınlaşmasını savunurken, Almanlar ı geleneksel olarak sevmeyen Polonyalılarla Çekler tartışmada Moskova'nın yanında yer almışlardır Doğu Almanya gıbi Varşova Paktı içinde Sovyetler'e en yakın ve ortodoks olarak tanınan bir ülke ile reformıst Macarıstan'ın aynı safta yer alması herhalde ilgınç bir gelışmedır. Almanya olayı, sanırız iki önemli gerçeği ortaya çıkarmıştır. Bunlardan biri, DoğuBatı ilişkılerinı ılgilendıren büyuk dış polıtika hesaplannda, ufak ülkelerin hemen hemen hiçbır ağırlık sahibi olmadıklarıdır. Ikinci çok onemli gerçek ise, her iki blok içinde ufak ülkelerin ulusal çıkarlan ile blokların lıderlen olan süper güçlerın çıkarlarının çatıştığıdır Sovyetler Birliği'nin sosyalizmın çıkarlarını savunduğu ıddiası, ya da ABD'nin dunyada demokrasi ile özgürlüğün temsılcısı olduğu palavrası bu gerçeği değıştirmiyor. Ikı blok içinde de bir noktadan sonra ufak ülkelerle süperlerın çıkarlan ters orantılı işlemektedir. Ufak ülkelerin siyasal, ekonomik ve kültürel çıkarları, kendilerini daha bağımsız yola itmekte, ancak bu olgu kontrolü elden kaçırmaktan korkan blok liderlerinin direnmesı ile karşılasmaktadır. Varşova Paktı içinde Almanya olayı, NATO'da ise Sovyet boru hattı. Moskova'ya ekonomik yaptırım ya da Amerikan füzelen konulannda çıkan tartışmalar, bu gerçeğın somut örneklerıdir. ABD, Yeni Zelanda'yı uyardı Yeniden şiddetlenen protesto dalgası, Pinochet'nin kaderini belirleyebilecek mi: acarken ülkede yeni bir protesto gösterisi çağnsı yapılabileceği belirtüiyor. Mahkemeye verilen işçi liderlerinden Jose Luis Giorgio "baskı yönetimine artık son vennek gerektiğini" belirterek bir dizi protestonun düzenlenebileceğini belirtti. 1973 eylülünde, Devlet Başkanhğı'na seçimle gelmiş sosyalist Salvador Allende'>i kanlı bir darbe ile devirerek diktatörluğunü kurmuş olan General Augusto Pinochet'nin iktidannın 11. yıldönümü nedeniyle bir konuşma yapması bekleniyor. Pinochet'nin konuşmasının protesto eylemlerinin yeniden arttığı bir dönemde onemli açıklamalar içerebileceği kaydediliyor. Ülkede geçtiğimiz yıl doruğa çıkan protesto gösterileri, Pinochet yönetiminin son gilnlerini yaşadığı şeklinde yorumlara yol açmıştı. Muhalefetin artması Pinochet yönetiminin bazı reformlar gerçekleştirebilecegı yorumlarına neden oluyordu. Nitekim Pinochet geçen yü Hıristiyan Demokrat muhalefetin etkili olduğu Demokratik Ittifak ile görüşmelerin başlatılabileceğini açıklamıştı. Ancak Pinochet'nin "yumuşama" olarak görülen bu politikası, protesto eylemlerinin Reagan, Gromiko'ya 28 eylül için randevu verdi ABD Başkanı, göreve gelişinden bu yana geçen 4 yılda ilk kez üst düzeydeki bir Sovyet yetkilisi ile görüşecek. WASHİNGTON (AP) Beyaz Saray yetkilileri Başkan Reagan'la Sovyetler Birliği Dışişleri Marcos 67. Bakaru Andrei Gromiko'nun 28 eylülde bir araya gelerek görüşeyaşgununu ceklerini açıkladılar. Böylece kutladi Başkan Reagan Beyaz Saray'a Füipinler'de Devlet Başkanı Fer gelmesinden bu yana ilk kez dinand Marcos'un 67. yaşgünü yüksek düzeydeki bir Sovyet yetnü kutlama törenlerini, yönetim kilisi ile "kapsamh" bir görüşkarşıtı gruplann gösterileri izle me yapacak. di. Devlet Başkanı Marcos, başSovyetler Birliği Dışişleri Bakanlık sarayında yapılan kutla kanı Birinci Yardımcısı Georgi ma törenleri öncesinde üç ener Kornienko iki gün önce yaptığı ji santraünı ve bir demiryolu hat açıklamada Gromiko'nun New tını hizmete açarak, ' ' Tayfun fe York'ta BM Genel Kurul çalışlaketinden duyduğumuz üzüntü malanna katıldıktan sonra, Başnedeniyle her yılki törenler yapılkan Reagan'la gönişmeye hazır mayacak. "dedi. olduğunu bildirmişti. Kornienko, gecmişte Gromiko'nun BM Pompidou Grubu Genel Kurul çahşmalanna katıldıktan sonra Washington'u ziyabakanlar ret etmesinin gelenek haüne geltoplantısı diğini söylemişti. Geçtiğimiz yıl Fransa eski Cumhurbaşkanlan ' Güney Kore uçağımn düşürülndan Ceorges Pompidou'nun mesinden sonra New York beleteklifiyle kurulan ve uyuşturucu diyesinin Gromiko'nun uçağına madde kuüanımı ve kacakçıüğın iniş izni vermemesi üzerine, Groönlenmesiyle ilgiti çalışmalann miko BM Genel Kurul toplantıyapıldığı "Pompidou Grubu" sına katılmamıştı. bakanlar toplantısı bugün PaAdınm açıklanmasını istemeris'te basüyor. Toplantıda Tür yen bir Beyaz Saray yetkilisi Başkiye'yi Dışişleri Bakanhğı Müs kan Reagan'la Gromiko'nun 28 teşan Büyükelçi Ercüment Ya eylülde buluşmasının Kornienvuzalp 'in başkanhğındaki bir he ko'nun açıklamasından önce kayet temsil edecek. Toplantı 13 rarlaştırıldığını söyledi. Gromieylül perşembe günu sona ere ko, 26 eylülde de ABD Dışişleri cek. Bakanı Georgo Shaltz'la görüşecek. Başkan Reagan ise 24 eylülde Genel Kunıl'da bir konuşma yapacak. Beyaz Saray yetkilileri, Reagan Gromiko görüşmesinden sorunlann çözümüne ilişkin önemli bir sonuç beklemediklerini, ancak diyalogun yarsuriı olacmğını beürttiler. Bir yetkili, "Nerede olduğumuzu görecegiı" dedi. Kimi siyasal gözlemciler ise, Reagan'ın Başkanlık seçimlerine kısa sure kala Gromiko ile görüşmesini seçim yattnmı olarak niteliyorlar. Bu çevreler Reagan'm seçim yılında 'bartşçı başkan' görüntüsü yaratma çabası içinde olduğunu anımsatıyorlar. Irak, Körfez'de dün de iki gemiyi bombaladı REAGAN Seçim yatmmı mı yapıyor? Sri Lanka'da katUatn YENt DELHt, (AP) Sri Lanka'nın kuzeyinde bir otobüsten askerler tarafından kaçırıldığı ileri sürülen 26 Tamil gencinin cesetleri kurşunlarla delik deşik olarak bulundu. Hindistan Haber Ajansı'nın güvenilir kaynaklara dayanarak verdiği habere göre, "asker üniforması giyen bazı kişiler" Tamil gençlerinin bulunduğu otobüso önceki gün Jaff na evaletinde kaçırdılar. Kaynaklar bu eylemin ayrdıkçı Tamil gerillalarının iki gün önce hükümet askerlerini pusuya düşıirmesine karşı misilleme olarak yapıldığını söyledüer. Sri Lanka Devlet radyosu, Tamil gerillalannın iki gün önce hukumet birliklerinin gectigi bir yola mayın doşediklerini ve patlayan ma>ının 9 askerin ölümiine yol açtıgını bildirmişti. Rad Otobüs kaçıran askerler 26 Tamil gencini öldürdü BAGDAT, (Ajanslar) Irak^ ın Basra Körfezi'nin kuzeyindeki gemilere karşı giriştiği saldırılar son günlerde yeniden yoğunlaşıyor. Körfez'de önceki gün bir gemivi bombaladığını açıklayan Irak, dün de Iran'a ait Harg Adası civarında iki yeni deniz hedefine karşı hava saldınsı düzenlendiğini öne sürdü. Irak Haber Ajansı INA'dan yapılan açıklamada dun sabah TSİ 11.30'da Irak jetlerinin saldırdığı iki deniz hedefinden birinin "büjiik" olduğu, diğerinin ise küçük bir hedef olduğu belirtildi. Irak yetkilileri, "büyttk GROMİKO 5 yüdır Beyaz Sa deniz hedefı" terimiyle genellikle raya gitmedi. ' petrol tankerlerini kastediyor. Irak askeri yetkililerinin açıklamasında uçakların kayıp vermeden uslerine döndükleri de belirtildi. tran Irak arasında yaklaşık dört yıldır süren Körfez savaşı, yo, askerierin geriilalanı ateş aç Iran'ın şubat ayında guney ceplıgını ve 10 askeri oldurdukleri hesinde giriştiği büyük kara saldırısından sonra hızını kaybetti. ni de haberine eklemişti. Hindistan Haber Ajansına gö Savaş karşıhklı topçu ateşi şekre asker oldukları bildiriten ki linde süruyor. Savaş bir yandan da kara cephesinin yanı sıra, Basşiler içinde 50 >olcu bulunan ra Körfezi'nin kuzeyinde tankerotobiısii durdorarak, başka bir lere hava saldınları halinde deyere götürdüler. Otobüs daha sonra bulundu. Yolculardan 26 vam ediyor. Çeşitli kaynaklara gencin ise otobüsün yakınların göre Irak'ın hava saldınları soda kurşunlanarak öldttriUmUş nucu hasara uğrayan gemilerin sayısı 180'in uzerinde. oiduklan göruldü. Gelin görüşelim. Çagırın gelelim. Hizmetlerimiz, yeniliklerimiz: İLKEMIZ: Bütün bankacüık hizmetleriniz için.., VISA INTERNATIONAL Türkiye'de ilk kez, dünyanın her yerinde geçerli, ve dünyanın en saygın kredi kartı. Tek bankadan. Türkiye İmar Bankası'ndan... TUM DIŞ IŞLEMLER AYNI GÜNDE SONUÇLANIR. İthalat, ihracat tüm kambiyo işlemlerinizde anında ilgj, aynı günde sonuç. DÖVIZ VE FAIZ Döviz hesaplannıza faiz Türkiye İmar Bankası'nda daha da yükseldi. MEVTMJfflNIZA YÜKSEK FAİZ EKGELİRİNİZ: Ögiıniz, bUguniz, süratîıniz. TÜRKİYE İMAR BANKASI T.A.S. GAYRETTEPE(MERKEZ) ŞUBESİ 172 59 1 6 1 7 / KARAKOYŞUB6Sİ ANKARA ŞUBESİ 293375 / BURSA ŞUBESİ 14949 08 149 9098 / SİRKECİ ŞUBESİ 522 74 01 / ŞIŞLİ ŞUBESİ 146 71 31 / BAKIRKÖY ŞUBESİ 57265 78 / KADIKOY ŞUBESİ 337 50 24 / KARTAL ŞUBESİ 353 59 33 186 37 / KAYSERİ ŞUBESİ 120 88 / TRABZON ŞUBESİ 21373 28 888 / IZMİT ŞUBESİ 191 04 / IZMİR ŞUBESİ 14 32 2 6 / ADANA ŞUBESİ 30487 / SAMSUN ŞUBESİ 20 845 / MERSİN ŞUBESİ 120 06 / GAZIANTEP ŞUBESİ 136 99 / İSKENDERUN ŞUBESİ ••