Katalog

3 HAZİRAN 1984 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 Ozetle Vikaraua 'da iktidarda bulunan olcu Sandinista hükümetinin İBD tarafından desteklenen isancılartn saldırıları sürdurme'eri nedeniyle 4 kasım tarihinde vapılacağı açıklanan genel se;imleri ocak ayına kadar ertelemeyi planladığı bildirildi. Muhalefet liderlerinin seçimleri boykot edecekleri yolundaki tehditlerin de erteleme karannm alınmasında etkili olacağı açıklandı. (a.a.) "New York Times" gazetesi, ABD merkezi Haberalma orgutu CIA 'nın Reagan yönetimi altında sürdurduğu gizli eylemlerinin onceki döneme gore 5 kat arttığını ve bu operasyonların ust duzeyde birkaç kişi tarafından kararlaştınldığuıı bildirdi. Times, Reagan yönetiminin şu anda Orta Amerika ve Afrika'nın çeşitli ulkelerinde yaklasık 50 yeni operasyon planladığım öne surdu. Soz konusu operasyonların askeri çalışmalar dahil ülke yönetimlerinin ust kademelerinde görevli yetkililerden bilgi toplama işlemlerini içerdiğini beiirtti. (THA) Hint ordusuyla isyancı Sihlerin çatışmasında 26 Sih öldü Vikartıgua'da •eçimler ırteleniyor Sih ayaklanması 6 eyalete bed'ine 3 bin askerın tank ve topcu destegiyle düzenlediği saldırıda ölü sayısımn 2 bin oldu*" iddia ediliyor. Hükümet kavnakları halen mabedde bin kişinin öldüğünü doğrulamış durumda. İktidardaki Kongre (t) partisinin iki Sih milletvekili, Altın Mabed'e karşı düzenlenen saldınyı protesto ederek partiden ve parlamentodan istifa etti. Amrindar Sing ve Devinder Sing Garça, istifa mektuplannda "Pencap'ın nıhunda açılan yaranın iyileşmesi için asırlar gerekebilir" dedıler. Sihlerin ılımlı kanadını temsil eden "Akali Dal" Partisi'nin yoneticilerınin ıkısı dun sabah Şandigar'da tutuklandı. Resmı kaynaklar, Pencap eyaletinin eskı Başbakanlarmdan Prakaş Sing Badal ile Federal hukumetin eskı Tarım Bakanı Surjit Barnala'nın guvenlik yasaları uyannca tutuklandığını bildirdiler. Tutuklanan iki yonetıci, geçen hafta Sihlerin kutsal mabedı Altın Tapınağa ordu birlikleri tarafından yapılan saldırıyı protesto amacıyla 17 haziranı "Dua gnnii" ilan etmişlerdi. POLITIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI CIA ve Reagan Dtş Haberier Servisi Hin distan'da ordu içındeki Sıhlerin ayaklanması 6 eyalete yayıhrken, OTdu birlikleri ile isyancı Sih askerler 3 yerde çatışmaya gırdi. Hindistan'ın PTİ ajansınm haberine göre doğudaki Üttar pTadeş eyaktindeki çatışmalarda 26 Sih asker öldü, 355'i tutuklandı. Savunma Bakanlığı'ndan yapılan bir açıklamada, "durumun denetim altına alındıgı" belirtilirken, Hindistan havayollan şirketi tüm bürolanm Sih eylemlerine karşı uyardı. Ülkedeki tüm havaalanlannda da guvenlik önlemlerinin arttırıldığı belirtildi. "tndian Espress" gazetesine göre, ülkenin merkezinde bulunan Bombay kenti yakınlarında vakalanan bir grup isyancı Sih asker, havaalanım işgal etmeye hazırlandıklarmı açıkladı. Gazetemn haberine göre, benzer bir planın doğudaki Uttar Pradeş eyaletinde bulunan Varanası kenünin havaalanı için de yapıldığı ortaya çıkarıldı. Bu nedenle de havaalanı kapatıldı. Ayıu habere göre aynca tüm Hındıstan'daki uçak volcularının elde valiz taşıması yasaklanBir hafta önce Sıhlerin Amritsar kentindeki kutsal Altın Ma Ayrılıkçı akımlar Gunumuzde yonetımlenn uğraşmak zorunda olduğu en onemli sorunlardan bırı de ayrılıkçı akımlar Hindistan'ın Pencap eyaletinde son haftalarda doruğuna ulaşan kanlı olaylar bu gerceğı somut bıçımde bır kez daha sergıledı Azınlıklann başkaldırması sadece Hindistan Başbakanı Bayan Gandı'yı uğrastıran sorun değıl Srı Lanka hukumetının Tamıllerle başı dertte Ispanya'da Bask sorunu yıllardır kanayan bır yara nıtelığınde Korsıka ve Guadolup'ta Parıs hukumetınden ayntmak ısteyen aktmlar gıderek güclenıyor Kanada'da Quebec eyaletinde. Yugoslavya'da Hırvatıstan Cumhurıyetı'nde ayrılıkçı akımlar yıllardır varlığını surduruyor Nıjerya'da Bıafrada İDoların ısyanı 1970'lerde kanlı ıç savasa yol acmiştı Bu orneklen coğaltrnak mumkun Ancak bu akımlar, zaman zaman, bılınçsız ya da bılınclı bıcımde aynı potaya konmakta, bu olgu da bır kavram kargasasına yol acmaktadır Örneğın sağda kımı cevreler, Bask mılıtanları ile Kuzey Irlanda'da IRA mılıtanlannı avnı potaya koyup. ıkısını de terorıst olarak nrtelerken, solda kımı cevreler de Bask mılıtanlan ile IRA mılıtanlannı özgurluk savaşcısı olarak nıtelemektedır Oysa, Gonzales'ın sosyalıst hukumetının lyı nıyetle ve anlayıs gostererek Bask sorununa eğıldığı bır sırada tedhıs eylemlerı ile Ispanya'nın bolunmesını amaçlayan ufak bır eylemcı gruba özgurluk savaşcısı değıl, ancak terorıst denebılır Kuzey Irlanda'dakı dururri ise çok değışık nıtelıktedır Irlanda parcalanmış, guneyde bağımsız cumhurıyet kurulurken, Kuzey Irlanda, Ingılız yonetımınde kalmıstır Kuzey Irlanda'da yabancı bır devlete ve bır anlamda somurgecılığe karsı verilen bır bağımsızlık mucadelesı soz konusudur Bu mucadele sırasında kanlı olaylar olmakta, bır dızı suçsuz ınsan olmektedır Ama herhalde bu olayların bırıncıl sorumlusu somurgecı devlettır Fransa'nın 170 kılometre güneyındekı Korsıka ile bınlerce kılometre uzağındakı Guadolup'takı bağımsızlık hareketlerını de ayrılıkçı ya da bolucu olarak kınamak mumkun değıldır Çunkü Fransa tarafından ışgal edılen bu ulkeler uzun sure Parıs1 in somürgesı olarak kalmıslardır Ustelık Fransa ile ortak sınırları bile yoktur Ancak bır noktaya ışaret etmekte yarar var Korsıka ya da Guadolup halkının coğunluğu, her seye rağmen Fransa'ya bağlı kalmak ıstıyorsa o zaman bazı grupların, desteğıne sahıp olmadıkları halk adına eyleme gırısmesı de onaylanamaz Buna karsılık Yugoslavya'nm Hırvatıstan Cumhurıyetı'nde, Kanada'nm Quebec eyaletinde ya da Pencap'ta Sıh'lenn radıkal kanadının temsil ettığı ayrılıkçı hareketlerı hosgorü ile karsılamak olanaksızdır Başbakan Gandı nın hatası ya da talıhsızlığı Pencap'ta olayların başlangıcında daha esnek davran>p, hareketın öldurulen Sih lıderı Bındranvale gıbı asırıcılann denetımıne geçmesını onleyememesı olmuştur Boylece daha fazla dını ozerklık ısteğı şeklınde başlayan olaylar kısa sure sonra tumuyle ayrılıkçı nıtelığe burunerek Sıhlerin bağımstz devlel kurmalarma yonelık eyleme donuşmus, şıddet olaylarında yuzlerce kısı olmuştur Sih azınlığın. bağımsız devlet kurmaları. Hindistan'ın parcalanması ile eş anlamlıdır kı kapıtalıst ya da sosyalıst, hıçbır devlet buna ızın veremez Sıh'lenn bır şıkâyetı de merkezi hukumetın zengın bır eyalet olan Pencap'ın gelırlerını, daha fakır eyaletlere dağıtmasıdır 1973 yılmda Yugoslavya'yı ziyaret ettığımızde, aynı olguya tanık olmustuk Hırvatıstan ve Slovanya da bazı gruplar, cumhurıyetlennm urettıgı zenginlıklerden bır bolümunun yoksul yorelere dağıtıldığından yakınıyorlardı Ancak, olaya daha genıs açıdan bakıldığında, merkezi hukumetın bu davranışını, ulkenin tum bolgelerının eşıt bıcımde kalkınmasına yonelik çaba olarak, olumlu karşılamak gerekır Merkezi hukumetın temel gorevı, ulke sınınarı ıçı'nd'e yaşşyan tum vatandaşlara ve gruplara dın ya da ırk farkı gozetmeden tum haklan eşıt bıçımde vermek, ekonomik, sosyal ya da sıyasal tum olanaklardan esıt bıçımde yararlanmalarmı sağlamaktır. Aslmda bu. akılcı polıtıkanın bır gereğıdır de Ancak bunun dışında bır ulkenin parçalanmasına, ulusun dağılmasma yol açacak ayrılıkçı ve bolucu akımlara hıcbır yonetım ızın veremez. Kımı cevreler, ayrılıkçı akımları sol adına savunmaya çalışır Ama ne ılgınctır kı ayrıltkcı akımlann yol açabıleceğı tehlıkelen ılk gorenler de Bolşevıkler olmuştur 1920'de toplanan Bakü Kongresı'nde Bolşevıkler ayrılma eğılımı gösteren mıllıyetcı akımlara karsı kesın tavır almışlardı. Bolşevık tanhı uzerınde dünyamızın önde gelen otoritelerınden olan ve yansızhğı ile tanınan Prof E H Carr Bolşevık Devnmr adlı kıtabında soyle der ' Bolşevıkler ıktıdara geldıkten sonra o ?amana kadar ılerı surduklerı gorüsler ve kitaplarda yazılanlann gerçeklerle bağdaşmadığını gorduler Ayrılıkçı eğılımler yuzunden ülke parcalanıp dağılma tehlıkesı ile karşı karsıya ıdı Bolşevıkler bunun üzerine merkezi bır kurulusa voneldıler" Merkezi kuruluş, ya da hükümetm de en temel gorevlerınden bırı ulke sınırlan ıcınde yaşayan tüm grupların tum olanaklardan eşıt bıçımde yararlanmasını sağlamaktır. G.Afrika''da çatışma PetroriaGüney Afrika'da ırkçı rejime karşı savaşan Afrika Ulusal Kongresi'nin "ANC" önde gelen 2 uyesinin cuma günü Natal bölgesindeki Verulam kasabasmda polisle girdikleri silahlı çatışma sırasında oldurüldtiğu açıklandı. Güney Afrika polis şefi General Johan Coetzee, önceki gunkü açıklamasında, Verulam kasabasındaki operasyon sırasında çok sayıda silah, manyetik mayın ele geçirildiğini du yurdu. (THA) BITMEYEN ÇILE Pencap eyaletinde "Ancak asırlar boyunca iyileşebilecek" yaralar açıldı. Karami hükümeti güvenoyu aldı Dış Haberier Servisi Beyrut'ta onceki gun meydana gelen kanlı çatışmalarda ölü sayısımn 84'e çıktığı, en az 216 kişinin de yaralandığı açıklanırken, çatışmalar nedeni Ue onceki gün toplantısmı yarıda kesen Lübnan Parlamentosu dun yine toplanarak 6 hafta once göreve gelen Başbakan Raşit Karami hukumetine güvenoyu verdi. Guvenoylamasında 53 milletvekili lehte, 15 milletvekili ise aleyhte oy kullandı. 3 milletvekili çekimser kaldı. Guven oylaması Beyrut'ta dort aydır en yoğun bombardımanların ardından yapıkh. Onceki gunku yoğun bombardımanlardan sonra kimi gözlemcıler, parlamentonun dün toplanamayacağım iler ; surmuşlerdı. Dun çatışmaların durulmasına rağmen, yme de parlamentonun çevresme bazı mermilerin düştüğu bildirildi. Polis kaynakları, dünku çatışmalarda 2 kişının öldüğünü, 12 kişinin yaralandığını bildırdiler. Hıristîyan ve Muslüman milisler, onceki gun meydana gelen son dört ayın en şiddetlı çarpışmalanndan ötürti, birbirlerini suçluyorlar. Hıristıyan "Lübnan Guçleri" mılislerinin sözcusu, Şıilerin lideri Nebih Bern'yi suçlayarak Berri'nin Şiı topculanna ateş açmaları için kişisel olarak emir verdiğini ileri surdu Sozcu, "Nebih Berri, kendi iradesini diğer toplumlara kabul ettinnek isti>or" dedi. Nebih Berri ise yaptığı açıklamada, çatışmalardan Lübnan Guçleri KomutanlığYm sorumlu tuttu. Nebih Berri, Falanjıst lider Pıerre Cemayel'ı de sert biçımde suçladı. Gerek Nebih Berri, gerekse Pierre Cemayel, Başbakan Raşıt Karamı'nin Müsluman ve Hıristiyanlardan oluşan hukumetinde yer ahyorlar. Öncekı gunku korkunç bombardımanı protesto etmek için dun Beyrut'un buyuk bölumunde greve gidıldi. AP Ajansı, halkın onceki gune Kanlı Pazartesi adını taktığını bildiriyor. Ote yandan, Urdun Kralı Huseyin, resmi bir ziyaret için ulkesinde bulunan BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar'la bir göruşme yaptı. Urdun televizyonu, göruşmede Ortadoğu sorunu ile ilgih uluslararası bir konferans duzenlenmesı ve BM Guvenhk Konseyi'nin, Fılistın sorunu konusunda aldığı kararlann uygulanmasınt sağlamanın >olları uzerınde durulduğunu bildirdi Göruşmeye Urdun Başbakanı Ahmet Ubeydat ile Urdun Ordusu Başkomutanı Zeyd Bin Şakir de katıldı. Cuellar, dun Ürdün'den Israıl'e geçerek Başbakan Jzak Şamır'le goruştu. BM Genel Sekreten, Amman'da verdığı demeçte, Ortadoğu'da barışın sağlanması, umutlarının yalnız uluslararası konferans toplanmasına bağlanmaması gerektiğini, bunun yanı sıra başka yolların denenmesinın de yararlı olacağını soyledi. Onceki günkü çatışmaların kanlı bilançosu: 84 ölü Ttirk dostu diye öğretim uyesinin işine son verildi SABETAY VAROL PARİS Turk dostu oldukları gerekçesiyle, Atina'dakı bir ozel yuksek okulda çalışan 4 ABD'lı öğretim uyesinin ışlerine son verildi. Haberı veren Fransa'dakı Liberation gazetesi işin temelinde, okulun "Veliler Dernegi" Başkanı'nın oğluna geçer not vermeyen Yunan asıllı ABD'li öğretim üyesi Diyomsos Nitsıs'e karşı hazırlanan bır komplonun yattığını ifade ediyor. Adı geçen Rum asıllı profesörun bır sınav sırasında, "Turkiye'nin 1974 Kıbns işgalini meşrulaştıran ola>ı, peşinen bilmeniz gereken Yunan ıddialarına yanıt verecek biçimde Turk yanlısı bir tutum takınarak anlatın" sorusunu sormasıyla başlayan olay, Ozcl Okullar Sorumlusu Kahacipulos'un, Ingilizce eğitim yapan okula gelerek kitaplıkta Türkiye'ye ait resmi broşürler bulması ile polisiye bir havaya büründu. i Papa /sriçre'de Papa II. Jean Paul, altı gunlük bir ziyaret için dün tsviçre'nin Zürih kentine geldi. Protestan mezhebinin kuruluşundan bu yana ilk kez bir Papa îsviçre'yi ziyaret ediyor, Papa'mn tsviçre kentlerinde yapacağı konuşmalar sırasında Hıristîyan mezhepleri arasmda birlik sağlanması gerektiğini vurgulaması bekleniyor. (a.a.) Italya Berlinguer için gözyaşı döküyor NİLGÜN CERRAHOĞLU Enrico Berlinguer'in ölümuyle İtalyan komunizminde bir sayfa kapanıyor. Ancak büyük bir olasılıkla partinin çizgisinde değişıklik olmayacak. Italya'da siyasi gözlemcilerin görıişleri bu noktada yoğunlaşıyor. Roma'ın en buyük meydanlarından biri olan Plazza di San Gıovanni'in Laterano'da bugun yapılacak olan cenaze törenıne katılacak olan bir milyonu aşkın kişi, Batı Avrupa'nın en buyük komünist parüsinin 12 yıl boyunca liderliğını >apan Enrico Berlinguer'e son görevlerini yapmaya hazırlamyor. Ispanyol komünist lideri Santiaga Carıllo'nun, "Son 20 yıhn en onemli Avrupalı sivaset adamlanndan biri" olarak nitelendirdiği Berlinguer'in beklenmeyen ölumu, ttalya'da komunıst liderin sıyasi rakiplen arasında bile bıiyuk bir uzüntu yarattı. Antikomunıst siyasi göruşleriyle tanınan Republica gazetesinın tamnmış yazarlarından Giorgio Bocca bile Berlinguer'e ayırdığı sutununda. komünist li derın (Italya'da ender rastlanan) siyasi ahlakını övmekten kaçınamadı. 1%9'da Komünist Parti'den kovulan sol aydınlann çıkardığı "tl Manifesto", her zamankı eleştiricı tutumunu bu yana bırakarak satırlannda "Hiçbir zaman >ozlaşmamasıyla ender bulunan çok temel bir parçamız, bizden kopujor, oluyor" diye Berlinguer'in bırakttğı boşluğu dile getirdi. Neofaşıst "tl Secola d'Italia"nın, tamnmış İtalyan komunistine ayırdığı sutunlar ise (Republica gazetesımn deyımiyle) "Berlinguer yaşarken işkence altında bile yazdınlamazdı..." Katolık dınini yadsımış olmasına rağmen, Vatıkan'ın çıkardığı "L'Osservatore Romano", Komünist Parti'nin (PC1) Genel Sekreterı'ne ayırdığı 3 sutunda okurlanna politıkacının, "Mulevazi, ciddi, inançlanna bağlı" stilini hatırlatıyordu. Hastaneye kaldırıldığı andan itıbaren, Berglınguer'ın yanından bir sanıye ayrılmayan ve flaşlardan gözyaşlanm saklayamayan Italya'nın yaşlı Cumhurbaşkanı Peninı, komünist liderin cenazesinı Cumhurbaşkanlığı uçağında Roma'ya getirdi. Prof. SegrVye 30 yıl hapis ttalya'nın teror orgütu Kızıl Tugaylar'ın "beyni" olduğu söylenen Felsefe Profesöru Toni ,\egri dun yapıian duruşmasında, cinayete kanşmak, adam kaçırma ve soygun suçlanndan gıyabmda 30 yıl hapis cezasına çarptırudu Negri, 4 yıl hapis yattıktan sonra 1983 yılı haziran aymda İtalyan Parlamentosu'na seçümiş ve parlamento uyelerine tanınan dokunulmazhk hakkı kapsamında serbest bırakılmıştu (THA) Sovyetler Batı BerlinHn Avrupa seçimlerine katılmasını protesto etti MOSKOVA (a.a.) Sovyetler Birliği, ABD, Ingıltere ve Fransa'ya Avrupa Parlamentosu seçimlerine Batı Berlın'in de katılmasını kınayan birer protesto notası gönderdi. bovyetler Birliği Dışişleri Bakanlığı tarafından uç ulkenin temsilcilerine verilen notada, Batı Berlin'in seçimlere dahil edılmesinin 1971 yıhnda kentin statusu konusunda dort ulke tarafından ımzalanan duzenlemeyı ihlal niteliği taşıyacağı bildıriliyor. F. Almanya'da ant'ı nükleer gösteriler Federal Almanya'nın Mutlangen kentinde yuzlerce nukleer silah karşıtı gösterici, kentteki ABD uslerini kuşatmaya çalıştı, ancak olaya polisin mudahale etmesi üzerine 34 kişi tutuklandı. Polis yetkilileri, gostericiler ile polis arasmda çatışma çıkmadığını, gösteriler sırasında ufak çapta maddi hasar meydana geldiğini belirttiler. (a.a.) YAS Enrico Berlinguer'in ölumunden sonra Roma'daki Komünist PartisCnin bayraklan yarıya indirildi. SEÇİMLERE 3 GÜN KALA AVRUPA PARLAMENTOSU WASHtNGTON ( A P ) ABD Kara Kuvvetleri, nükleer silah da taşıyabılen "Minuteman" tipi bır kıialararası balistik fuzeyı, yerden gonderilen bır fuzeyle uzayda vok etmeyı başardı. ABD ük kez bir füzeyi havada vurdu Kalıfornıya eyaletindekı Vandenberg hava ussunden ateşlenen Minuteman fuzesmın Pasifik okyanusundaki bir adadan ateşlenen bır fuzeyle vurulduğu belirtiliyor. Balistik fuzeleıin uzayda yok edümesının başarılması, ABD Başkanı Ronald Reagan'ın geçtığımiz yıl açıkladığı, Sovyet nukleer sılahlarına karşı onlan uzayda yok edecek bir savunma sıstemı kurulması planımn gerçekleşmesi doğrultusunda onemli bir adım olarak değerlendiriliyor. ABD yönetiminin planı, basında genel olarak "Yıldız Savaşlan Projesi" olarak yer almıştı.Başta Federal Almanya olmak uzere Batı Avrupa hukumetleri, "Yıldız Savaşlan"nın Sovyetler Birhği'nın nukleer vurucu gucunü etkısız bırakacağını, bundan korkuya kapılan Sovyetlerin söz konusu savunma sıstemi yuzunden bır ılk saldırıya geçebileceği kavgısını belınmişti. Federal Alman hukumeti, Sovyetlerin de aynı sistemı geliştirmesı halinde tarafların nukleer savaşm kazamlabıleceğı duşuncesine kapılabileceğını ve boylelikle savaş tehlikesmın artabileceğmi belirterek proıeve karşı çıkıvor. Muhafazakâr agırkkh bir Avrupa Parlamentosu, Türkiyv AET ilişkilerini Yumuşatabilir Farlamentosu ıçm fantezi oy" atılıyor HADt ULUENGtN lar. Bu yüzden, Avrupa Parlamentosu seçimlerinin tam anlamıyla "Avrupalı" olduğunu soylemeye imkân yok. Secimlerin dığer bir özelliği ise, genel olarak ulusal seçimlerde fazla oy alamayan kuçuk partı listelerinin Avrupa Parlamentosu seçimlennde daha fazla şansa sahip olması. Özellikle, "Yeşiller" olarak adlandırılan ve çevre sorunlannı ana konu olarak alan partilerin gorece daha fazla oy alacağı sanıhyor. Toplumbilimcılere göre, bu "kaymanın" ana nedeni seçmenlerin Avrupa Parlamentosu seçimlerine ulusal seçimlerden daha az önem vermesı. Kendı ulkesmde yapılan seçımde "atulcı" oy atan seçmen, önemıni daha az hıssettiği bir oylamada "fantezi" oy vermeyi yeğliyebiliyor. Parlamento secimlennın diğer bir ilginç yanı ise Avrupalıların "Avrupa" hakkında ne duşunduğunü ortaya koyması. Onceki hafta gerçekleştirilen ve AET ulkelerinde yayınlanan bır sondaj "vatandaşlann" Avrupa konusundaki eğilimini ortaya koyuyor. "Parlamento seçimleri Avrupa'nın gelecegi açısından buyuk onem taşı>or mu?" sorusuna verilen olumlu yanıt oranı yuzde 52 ile en fazla Yunanistan'da. Buna karsılık, Hollandalıların yuzde 35'i, Danımarkalıların yuzde 34'u, Federal Almanların ise yuzde 29'u Avrupa Parlamentosu seçimlerinı "hayati" olarak niteliyor. Fransızların yuzde 61'ı, Ingiltereyı AET ıçindeki "mi£ikçıli|>ından" dolavı "sepellcnme^i" normal olarak göruyor. lngılızlere göre de, Ortak Pazar'ın en kötu uyesi Fransa. Bu sondajların da ortaya koyduğu gıbi, Avrupahlar "Avrupa butünüvle" fazla ilgilenmıyor ve kendi ulusal onyargılannı her şeye rağmen büyuk olçude taşımaya devam edıyorlar. Avrupa Parlamentosu seçimleri sonucunun AET'nın eğer o da varsa, genel siyasetınde bir değişiklik yapacağını soylemek ımkânsız. Olsa olsa, yukanda belirttığimiz gibi, seçimler ertesinde, esas olarak Avrupa Topluluğuna uye ulkelerin kendı iç siyasi dinamiklerinde bırtakım değişiklikler meydana gelebılir. Bunun dışında, yeni parlamentonun bır oncekinden daha " s o l " ya da " s a g d a " olabileceğinı şimdiden soylemek zor. Avrupa Parlamentosu'nda şu anda mevcut siyasi yelpazeye göz attığımızda ortaya çıkan tablo şöyle: Sosval Hırıstiyanlar 117 uye, Sosyalıstler 124 uye, Liberaller 38 uye, llerlemecı Demokrat Avrupahlar (Fransız RPR Partısı) 22 uye, Ingılız Muhafazakârlar 63 uye, Komunıstler 48 uye, dığerleri 22 uye. Görulduğu gibı, bugunku Parlamentoda esas olarak "sag" kanat ağırlıkta. Onumüzdekı seçimlerden sonra da bu guç dengesının buyuk olçude değişeceğini sanmak zor. Aslında, her ne kadar, Avrupa Parlamentosu'nda siyasi paıtiler milliyet farkı gözetmeksızin çokuluslu bırleşik gruplar oluşturmaktaysa da, bu gruplar tam homojen bir yapı meydana getırmıyor. Bazı oylamalarda, ulusal eğılımler, ulusal partilerin belirledikleri siyasetler ağır basmakta ve aynı gruptakı miletvekilleri bırbırıne karşı oy vermekte. Örneğin Avrupa'ya yerleştirileceV orta men/ılli nukleer fuzeler konusunda Fransız sos>aliMlertyle Danimarkalı ya da Hollandalı sosyalıst millelvekıllennin tutumları bırbırınden çok farkh. Avrupa Parlamentosu seçimlerinin sonuçları Türkıye'yi ancak dolayb olarak etkıliyebilecek bir nitelik taşımakta. Turkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında bugün "çok serin" olan ılişkilerin biraz ısınabilmesi için Avrupa Parlamentosu'nun onayı gerekmekte. Özellikle, dondunılmuş durumdaki ve 600 milyon Avrupa hesap birimı tutarındakı AET kredilerının serbest bırakılması buyuk olçude parlamentonun tutumuna bağlı. Oysa, geçen dönemın parlamentosu Turkiye'ye karşı hiç de "esnek" bir tutum takınmamıştı. 12 Eylül ertesinde ülkemızde meydana gelen birtakım gelişmeler parlamento tarafından "kaygı verici" bulunmuş, TurkiyeAET ilişkilerinin "canlandınlmaması" karan alınmıştı. Pazar gunu yapılacak seçimler ertesinde ortaya çıkacak parlemento yapısı işte bu yüzden belırli olçude TurkiyeAET ılışkilerini de etkıleyebilecek. Türkiye'ye karşı daha "hoşgörttlü" muhafazakârlann ağırlıkta olduğu bir parlamento kuşkusuz Ankara'ya karşı olan yaklaşımı biraz yumuşatacaktır. Turkiye ile AET arasında imzalanmış olan ortaklık anlaşmastyla kurulan, ancak 12 Eylul'den sonra fiilen işlerliğini yıtiren TürkiyeAET Karma Parlamento Heyeti'nın toplanması Ankara'nın yeni parlamentodan beklediği ilk girişımdir. Karma Komısyona seçilen dört Türk üyenin geçen ay Strasbourg'da yapılan oturumda ilk kc/ ")ja>rıre>mi" olarak Avrupalı meslekdaşlamla temaslar yapması bu beklenıinin ük işareti sa>ılabihr. Yine de fazla iyımser olmak, yeni seçılecek Avrupa Parlamentosu'yla, TurkiyeAET ılişkılerının birdenbire avdınlık gunlere çıkacağını soylemek fazla gerçekçı bır vaklaşını sayılmamalıdır. BRÜKSEL 1417 haziran tarihlerinde yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde hemen her Ortak Pazar ulkesmde yoğun bir kamOuagadougou radyosunca yapanya suruvor. Ancak genel bır deâerlendirme yapıldığında iki ana özelliği saptamak mümkün. ymlanan ve Abidjan'a ulaşan Bunlardan birincisi, Avrupa Parlamentosu seçimhaberleregore, Yukarı Volta'da lerine olan ılginin ulusal Parlamentoya gidecek geçen 28 mayıs giınu düzenlenen uyeler içm yapılan seçimlerden çok daha az oldubaşansız darbe giıişimine katılan ğu. On üye ulkede yapılan sondajlar katılma orasubaylardan 7'si onceki gece nının yuzde 6065 arasında değişeceğini ortaya kokurşuna dizildi. Radyo, karann yuyor. 1979'da yapılan ilk genel seçimlerde de bu bir askeri mahkeme tarafından oranın yuzde 61 olarak kaldığı göz önune alınıralındığını belirttikten sonra, kursa sondajların yanlış çıkacağını duşunmek zor. şuna dizilenler arasmda, Albay Didier Nobile Tiendreogo'dan Saptanan ikinci olgu ise, secimlerin Avrupa Parlamentosu'na girecek temsilciler için gerçekleştibaşka, Teğmen Moumouni Ourümesine rağmen, kampanyanm ulusal nitelikte ve edraogo ve Teğmen Maurice ulusal temalar etrafında yürutühnesi. KuruluşunOuedraogo 'nun bulunduklannı dan 27 yıl sonra bile, Avrupalılan esas olarak ılbildirdi. gilendiren Avrupa değil, kendı ulke içi sorunları. Japon ekonomisi Pek çok siyasi gözlemcı Avrupa Parlamentosu Londra'da yedi sanayileşmiş til seçimlerine ulusal nitelikte bir test, dev boyutta kenin duzenlediği 10. Zirve top bir sondaj olarak bakıyor. Bir çok hükümet selantısma katılan Japonya Başba çımlerin ardından kendi politıkalannı gözden gekanı Yasuhiro Nakasone, Japon çirmeyi duşunüyor. Seçımler ertesinde Fransa'da ekonomisinin gelismesinde Av yeni bir hukumetin kurulması. Yunanistan'da ise 1 rupa ile "işbirliği" yapmak iste elde edılen sonuçlara göre Başbakan Papandreu diklerini soyledi. Londra'daki nun erken seçimlere gitmesı bekleniyor. bir toplantıda konuşan NakasoRadyo ve televızyonlarda propaganda konuşne, Asya'nın Avrupa'yı suçla ması yapan "Avrupa Parlamenterleri" genel AET masının soz konusu olmadığını, sorunlanna kıyısından köşesınden dokunurken tum hur dunyanın Asya bölge esas olarak göruşlerini iç sıyaset sahnesınde odaksindeki ekonomik gelişmeden laştırıyorlar. lktidar ya da muhalefette olmalarıyararlanabileceğini anlattı. (a.a.) na göre, ya hukumeti ya da muhalefetı eleştıriyor Yuharı Volta'da 7 sııbay kurşuna dizildi Vandenberg hava ussunden fırlatılan deneme fuzesının saniyede 6.096 metre hızla ilerleyen balistik fuzeyle çarpışması sonucunda hedefın parçalandığını belırten yetkiüler olayı "onemli bir atıhm" olarak değerlendırdıler. Ordu araştırma bolumu asistanlanndan Amoretta Hoeber konu hakkında yaptığı açıklamada, "Denemelerde şimdi>e kadar bu kadar başanlı" olmadıklarını ve saldın fuzesinin yerınin belırlenmesının, deney fuzesını hedefe yonelıp fuzeyi başanlı bır şekilde vurmasının onemini helirtti