Katalog

umnurıye HP'den sonra dün deANAP, afyasa önerisini Meclis Başkanlığı'na verdi. Alelacele hazırlanan yasa tasarılarında eksiklikler ve yeni sorunlara yol açabılecek hükümler yer alıyor. FARUK BİLDİRİCİ ANKARA Yerel seçimler öncesinde, siyasi partiler universitelerden atılan öğrencilenn affı için birbirleriyle yanşıyorlar. Aneak, yükseköfretim sisteminin tam olarak kav ranılamaması nedeniyle alelacele hazırlanan yasa tasarılarında eksiklikler ve yeni sorunlara yol açabilecek hukumler yer alıyor. 1977 yılından bu yana üniversitelerle ilişkisi kesilen oğrencilerin aftedilmesi için yasa onerisi hazırlanması konusu önce Anavatan Partisı Genel Başkan Yardımcısı Halil Şıvgın tarafmdan ortaya alıldı. Ancak Halkçı Parti milleıvekilleri En\er Ozran ve Halil İbrahim Şahin, ANAP'tan once davranarak af vasa öne risini TBMM Başkanlı^'na sundular. Buna karşın ANAP Genel Başkan Yardımcısı Halil Şıvgın ve arkadaşları da yaklaşık aynı içerikteki af önerisini bas.kanlığa bir gun sonra verdiler. ANAP ve HP'nin af yasa önerileri, asıl olarak affedilecek oğrencilerin başarısız olabileceği ders sayısında ayrılıyor. ANAP, 1977 yılından İ984 sonuna kadar en çok 3 dersten başarısız olanların affını ongörurken, HP de aynı dönemde en çok dört dersten başarısız olan öğrencilerin affedilmesini istiyor. HP'NİN ÖNERİSİ EKSİK HP'nin af önerisinın aynen kabul edilmesi durumunda yanı(ı belirsiz olan şu sorular ortaya çıkacak. * Affedilen oğrenci başarısız oldugu dersleri kaç sınavda başaracak? * Başansız olunan dersler nc kadar sürede, kaç öğretim döneminde başarılacak? * Öğrenci affedildiklen sonra ortaya çıkan hakkını ne kadar süre içerisinde kullanabilecek? Ne zaman bu hakkı kullanmak için başvuracak? * Basarısız dersleri başarmasından sonra öğrenci bıraktığı yerden oğretimine devam edecek. Ancak universitelerde YÖK Yasası uyarınca dort yıllık bir okulun altı öğrclim yılı içerisinde lamamlanması zorunluluğu bulunuyor. Bu koşul affedilen ogrenciye nasıl uvgulanacak? * Öğrenci başansız olunan derslerden borçlu kabul edilip doğrudan bir iısl sınıfa mı dcvam edecek? Bu soruların açıklığa kavuşturulması için HP'nin yasa önerisine tamamlayıcı nitelikte bazı eklemeler yapılması gerekiyor. Önerinin bu şekilde yasalaşması halinde çeşitli sorunlar ortaya çıkacak: Çünkü yanıtı belirsiz olan soruların yanıtlanması üniversite yönet'mlerine bırakılmış olacak ve daha önce YÖK'un 1982 yılında ek bütünleme sınav hakkı tanıması orneğinde görülduğü gıbi universiteler farklı ve yanlış uygulamalar yapabilecekler. ANAVATAN'IN ÖNERİSİ ANAP Genel Başkan Yardımcısı Halil Şıvgın ve arkadaşları nca hazırlanan af onerisi, HP'nin önerisine gore bütünlüklü ve aynntılı bir biçimde hazırlanmış. Şıvgın'ın üniversite eğiiim sistemi ile ilgili bir kişi olmamasına karşın yasa önerisinin daha içerikli olmasının nedeni Şıvgın'ın tasanyı hazırlarken bazı YÖK üyeleriyle yaptığı temaslara bağlanıyor. Şıvgın'ın tasanyı hazırlarken YOK üyelerinden önemli oranda yardım gordüğu belirtiliyor. ÖNEMLİ EKSİKLİKLER Ancak yine de HP'nin vasa önerisindeki uç önemli eksıklik, bu yasa önerisinde de bulunuyor. Bu eksiklik ve açıklığa kavuşturulması gereken ikı sorun şöyle sıralanıyor. • Öğrenci başansız olduğu dersleri iki >arı yıl ek sure ıçerisınde başardıktan sonra yüksekoğretim programını ne kadar sure içerisinde lamamlayacak? Bu sorunun yanıtı affedilen bazı o.firenciler açısından büyuk öncnı taşıyor. s.ılııbı ( umhurİNd Maıbaacılık \e Cia/ctecıtık Turk Anonım Şırkeıı acJııı.ı Nadir Nadi. • Cicncl >a>ın Muduru Hasan Cemal. Muessese Mınlurıı Kmtne l saklıgii. >a/ı l>len Muduru: Oka> (>oncftsin. • 'ı a/ı Itlerı Mudur "l jrdıtiKisı: Ahmel korulsan. Haber Merke/ı Muduru: \alcın Ba>ef, Sa\ta Du/cnı NoııcınKnı. \li \car. TAKVlM I Şubal 1984 Imsak: 6.40 Guneş: 8.08 reııısıkıler: ANKARA: \alqn Doğan. I/MIR Hikmel ^elinkata. \I)\SA Mehntel Mercan, # Senıs Şeflerı. Isianhu! Habcrlcrı: Selahallin Guler, Dıs Haberler: Krgıın Balrı, Ekonomı: Osman llaga\. Kulııır: Atdın Kmf\. \l.ıga/ın \alcin Pekşen. Spor Danı>manı \hdulkadir >ucrlman. Dıı/eltmc: Refik Durba>, AraMirma ^ahin \lpa>. lkindı: 16.02 Aksanv 18.27 Yatsı: 19.48 Burolar. • Aakara: Konur Sokak No: 24/4 Yenışehir. Tel:l75825I75866, Idare 183335, • İzmir: Halıl Ziya BuKarı No: 65/3, Tel 254709131230 • Adaıta: Aıaturk Caddesı. T.H.K Işhanı Kat 2/13, Tel: I455O1973İ • Basan ve Yavan: Ctımhariyc< Malbaacılık ve Gazetecılık T A.Ş. Turk OcağıCad 39/41. Cagaloğlu. İ Pk. 246lsl Tel 5209703 Telex: 22246 M Oğle: 13.22 Siyasi partîler öğrenci affı için birbirleriyle yarışıyor • ANAP'ın önerİMnin \anıt vermedıği bir soru da gev'en yıl 2880 sa>ılı >asa ile affedilen öğrenciler konusunda. 2880 savılı >asa ile YÖK Yasasına eklenen geçici birincı madde 1977 vılından 1983 eğitım donemı sonurıa kadar tum eğilim oğretim programını izledıktcn sonra başansı/ olarak ilişkisi kesilen öğreneılere her ders için ıkişer sınav hakkı lanımıştı. Bu öğrenciler, bu yasa ile \erılen sınav haklarını bu yıl içerisinde kullanıyorlar. Dolayısıyla bu öğrencilerin bu sına\ haklarını kullandıktan sonra başarılı olamamaları halinde başarısızlıkları 19841985 eğitım donemi sonuna kadar belli olacağı için yeni afian da yararlanacaklar mı? • Bu oğrencilere tanınan iki yarı yıl ek sure deyimi, sadece sınaviara girme zorunluluğunu mu, yoksa de\am zorunluluğunu da mı kapsıyor? Bir acıklık getirilememesi halinde bu öğrenciler, derslere de\am etmek zorunda kalacaklar. NATO Savunma Bakanları nisanda Türkiye'de toplanıyor ANKARA, (Cumhuriyet Biırosu) Turkiye, NATO Nukleer Planlama Grubu'nun nisan ayında yapılacak bahar dönemi toplantısının e\ sahipliğini yapacak. İzmır'de yapılması kesinleşen toplantıya katılmak uzere NATO Nukleer Grubu'na katılan Fran •a Luksemburg ve Izlanda dışın, daki 13 NATO ulkesinin Savunma Bakanları nisan ayının ilk haftasında Türkiye'ye gelecekler. Bu bakanlar arasında ABD Savunma Bakanı Casper Weinberger de bulunuyor. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, nukleer grup toplantısının tzmir'de yapılması yolunda Turkiye'nin bundan bir sure önce yaptığı davet, NATO içinde olumlu karşılandı ve gerekli hazırlıklar başlatıldı. Diplomatik çevrelerde, 13 NATO ulkesinin Savunma Bakanlarının bir araya geleceği ve NATO'nun nukleer statejisini gozden geçirebileceği bu toplantı Turkiye'de 1984 yılı içinde düzenlenecek en onemli ulustararası toplantı olarak değerlendiriliyor. Toplantıya e\ sahibi sıfatıyla Milli Savunma Bakanı Zeki Yavuzlurk başkanlık edecek. Diplomatik kulislerde soz konusu toplantı konusunda yapılan yorumlardan biri de, Turkiye'nin Avrupa'daki durumunun tartışıldığı bir donemde Batı içinde yalnız kalmadığını gosterdiğı yolunda. BİR YAPRAK TUTUN CELAL BAŞLANGIÇ Tütün zamanı beşikteki bile tarlada çalışır Tütün üretmek için aldığımız herşeye zam geliyor. Bizim geçinmek için aldıklarımıza da zam geliyor. Buna göre bir değil, iki enflasyonluk artış olmalı tütün baş fiyatında. Tütünle geçinenin yüzde 80'i topraksızdır. Bunun için icar paraları çok yükseliyor. Bu yıl 810 bin //ra arasında değişti. Daha geçen yıl 5 bin liraydı. Neredeyse yüzde yüz artış var. yor. Köşeden birileri ha döndu, 1 Anlatacağımız bu öyku, yıllardır bilinen, içinde yaşanan; emeğin ve alın terınin halka halka, dilim dilim bir resmidir aslında. Ege'nin o yapış yapış sıcağından, Guney Doğu'ya, diyelim ki Silvan'a uzanır. Malabadi koprusunde bir avuç insan Dicle'nin yanı başında bir türku olur şafak vakti. Gözleri açıp kapayanadek, Bursa'nın Karacabey'ine iner yaprak yaprak. Samsun'da delice bir umut, kıvrım kıvrım bir yureği alır götürür Trabzon'a. Bir umut ya da sevgidir, binlerce, onbinlerce, yuzbinlerce insanı toprağa bağlayan. Oylesıne onurlu bir mucadeledir ki bu, yıllardır bitip tükenmeyen... Öykümüzün adı tutun. ha dönecekmiş gıbi. Tekelciler geleceklermiş bugun, tütunlere bakmaya. Yollara dizi dizi balyalar çıkarılmış. Akhisar'ın Kayalıoğlu'nda erkekler kahveye toplanmış. Sami İnce "Çok zor bu meslek" deyince "Kaç yıldır lütiinciilük yapıvorsun?" diye sorduk. Kayalıoğlu'ndaki kahvede oturan koyluler hep birden guldu. Ayıp bir şey mi yapmıştık, sorulmaması gereken bir soru mu yöneltmiştik? "Neden güldünuz?" "Beyim o zaten tarlada doğmuşlur... İnsana öyle ihtiyaç olur ki tntün zamanı, beşikte olanı bile tarlaya getirirsin neredeyse. Kadın yeni doğurmuşlur, o da doğru tarlaya... Öliiden medet bekletir tiilünciıliık insana. Tütunüne eksper gelen, fırlayıp çıkıyor kahveden. Üreticilerle soba başı soyleşimiz surüyordu: "Bu yıl Akhisar yöresinde icar AİLE TARIM1 Bir ailede berkes tutuncudur. "üluden bıle medet bekleriz tütiin zamanı" dlyor iiretkiler. Gencinden yaslısına, kadınından erkeğine herkes gecejansı varır tarlaya ve tütiin kırar sabahlare dek. Çocuklar artık saklambaç yerine test yurışı oynuyor OYUMI UNUTAN ÇOCUKLARDAN; Yaşam mücadelesinde başarılı olabilmemiz için çok çalışmamız şart. Çalışmamız İazıtn, yoksa hayatta bir baltaya sap olamayız, Derslerden şikâyetçi değilim, zaten oyunla geçen zaman boşuna harcanan zamandır. Arkadaşlarla boş zamanlarımızda bir araya gelip test yarışı oynuyoruz. Sokaktaki oyundan daha O\ıın biyimleri degi^ti eğlenceli. ASİYE UYSAL İki ters, bir yiiz. İki ters, bir yiız. Habire kazak, atkı, patik, hırka oren hanımlar bir yandan da birbirleriyle "muhabbeli" koyulaştırmışlar: Tatilde çocuklar bildiklerini unutmasalar bari. A, unutmazlar mı hiç. Ben öğretmeni)le konuştum bile. Vanndan tezi yok kursta oğrendiklerini tekrarlalmaya başla>acak. Yok. Ben öyle çocuğu o kadar sıkamam. Kendisi hiç soyletmez. Oturup çalışır. Babası latil için bir lest kitabı aldı. Bu arada çalıştıracak. A), ne giızel ornek o oyle. Nasıl yapıyorsunuz?. Bu sohbet böylece yaklaşık dört saat surecek. Cağaloğlu'ndaki tstanbul Lisesi'ndeyiz. llk ve orta dereceli okulların tatile girmesine karşılık, Istanbul Lısesi bahçesı ve salonlan Anadolu Lıseleri ile özel Turk ve yabancı okulların sınavları için kurslara katılan öğrenciler \e velileri ile hıncahınç dolu. Bo>lesine yoğun olmasının nedeni, onceden bu kurslara katılamayıp da geri kalan taşrah oğrencilere yarıyıl tatilinden yararlamiarak on gunluk "hızJandınlmış kurs" düzenlenmesi. Öte yandan bu kurslara ara vermeden devam eden çocuklar 2 hafta dınlenecekler. Ancak, kurstaki çocuklarını okulun bahçe ve salonlarında bekleyen velilerin konuşmalarına göre, kurslarına ara verilenler de pek dinlenemeyecekler. Şimdiden çocuklann tatıl programları velilerince hazırlanmış. İKİ TERS, BİR YÜZ Çocuklann soluk alacak vakti yok da velilerinin var mı? Kurs kapüannda "iki ters bir yuz" ka/ak hırka, atkı orıip dunıyorlar. Vemek, bulaşık giinlük f> işleri artık ikinci planda. Evlerdeki diızen kolej kurslarına göre ayarlanıyor. "Kapı komşulu|una"bir de "kurs komşalufu" ekkndi. Avrupa Parlamentosu heyeti temaslara bugün başlıyor ca bir ıkıleme düşuyor. Acaba. bu sozler bu çocuklann kendi duşunceleri mi? Zamanımızın çocukları çok hı/lı gelişip de daha 10*11 yaşlarında oyun çağını geride bırakıp, yetışkinler gibi mi düşunuyorlar? Yoksa, bu sozler eılennde ve okullarında sürekli anne, baba ve öğretmenlerinden işıttikleri veezberledikleri kalıplaşmış sozlerin teyp gibi bir tekrarı mı? Belki de her ikısi. ANKARA, (Cumhuriyel Burosu) Avrupa Parlamentosu'ndakı Sosyalist Grubun Başkanı Alman Sosyal Demokrat ııye (jıdwigFallermaier'e Ankara'daki temaslarına bugun başlıyor. Gallcrmaier'e bu temaslarında Avrupa Parlamentosu'ndaki Sosyalist Grubun Genel Sekreteri David Blockman da eşlik edecek. Büyümiiş koıııışuyorlar Çocuklar da tatilde çalışmaya kendilerini hazırlamışlar. Konuşmalarının dahı geçmiş yıllara gore değişikliğe uğradığı göruluyor. Bir oğrenci tatilde sınav hazırhğının şu ya da bu şekilde surmesi konusunda "İstikbalimizi garanli altına alabilmemiz. yaşam mücadelesinde başarılı olabilmemiz için çok çalışmamız şart" biçıminde konuşurken bir başka arkadaşı, "Hayır ders çalışmaktan hiç sıkılmıyorum. Çalışmamız lazım. Sonra hayatta bir baltaya sap olamayız" diyor. Yanındakı oğrenci de arkadaşlarının sozlerini tamamlıyor: "Oyun oynumanın da çalışmanın da bir zamanı vardır. Bazen oğretmenimiz çok ders >erdiğinden oyuna zaman ayıramıyoruz labii. Ama, olsun. Oyunla geçen zaman boşuna harcanmış sayılır." Kişi, henuz 1011 yaşlarındaki cocuklardan böylesine "buyuk" \e "iddialı" sozler duyun Ama, öyle ya da boyle kuçuk kursiyerlerin de bu buyuk yarışa kendilerini kaptırdıkları ve oynadıkları oyunların biçim değiştirdiği gorunen bir gerçek. Bir oğrenci bu konuda, "Bazen arkadaşlar bir araya geiiyoruz. Test yarışı düzenliyoruz. üjundan daha eğlenceli oluyor" diyor. Çocuklar "eğlenceli oyunlanm" kurs sınıflarında da surdurürlerken, anneler, babaanneler, anneanneler, halalar, teyzeler, yengeler de bekleme salonlarında "iki ters, bir yüz" ka/ak. atkı, bere, hırka ve patikleri yarışırcasına oruyorlar. Bu arada aralarında değişmeyen konu uzerine sohbet de giderek koyulaşıyor: Benim oğlan çok akıllıdır. Maşallah. Gecen yıla kadar oku oğlum, ödevini bitir oğlum d«yip dururdum. Sonra bir baltaya sap olamayacaksın, adam olamayacaksın diye dilimde tuy biterdi. Ama, şimdi nerdeyse >eter artık çalışma oğlum diyesim geliyor. Bırakın çalışsın. Kendi iyıliklerine. Bakın, benimkini hiç sokağa falan salmayız. Haftada bir kez eşimle gezmeye götüruruz. Zaten uysal, sessiz, kendi halinde bir çocuktur. Ben okuyamadım. İstıyorum kı o okusun, yukselsin. Değil mi ya? Sigara İçmeyvnler Derneği: Yabancı sigara Hhalatı sigara içenlerin sayısını arttıracak Ölüler bile aranır Eller, gtır çıtır yanan ince saçtan odun sobasına uzanmış. Kulaklar kirişte. Gozler volu kollu ne kadar?" Hasan Kelen, üşüyen ayaklarını sobaya doğru uzatarak yanıtladı: "Tütünle geçinenin yüzde sekseni topraksızdır. Bunun için icar paraları çok yükseliyor. Bu yıl sekiz ile on bin arasında değişti burada. Daha geçen yıl beş bin liradaydı. Neredeyse yüzde yüz artış var." "Yani şimdi bize baş fiyatı yüzde yirmi enflasyona göre mi verecekler?" diyordu Kayalıoğlu'nun Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Musa Bağcı ve ardından ekliyordu: "Her şeye zam geldi. Bir dönümu on bin liraya kiralarsın. Dort kat surersin iki kat çapa yaparsın. tki kez de ilaçlarsın. Dikimi bir dönume altı kişi y apar, kınmı sekiz kişiyle olur. Örtu fiyallan arttı. thtç her gün zamlanıyor." Sami ince "Bizim enflasyon çift kat hesaplanmah" dedikten sonra açıyor kuramını: "Tütiin üretmek için aldığımız herşeye zam geliyor. Bizim geçinmek için aldıklanmıza da zam geliyor. Buna gore bir değil, iki enflasyonluk artış olmalı tulün baş fiyatında.'' Niyazi Taşçı, gözü birazdan köşeyi dönecek eksperde, anlatıyor: "İşçi tutmayız biz, çoluk çocuk, anababa tarlaya gideriz. Bunlar can değil mi?.. Bunun için iki kat hesaplanmah enflasyon." Sarı altın Böylesine üreticiyi dertlendiren tütun nedir? Turk ekonomisine katkıları nelerdir? Nasıl bir sarı altındır da kim madenciliğini, kim kuyumculuğunu yapar ve kim takıptakıştırıp dolaşır? Şimdi ona bakalım: Oncelikle bir istihdam sorunudur tütün. tşsiz sayısının milyonlarla ölçülduğu ülkemizde tam dörtyüz bin ailenin geçim kaynağıdır. Özellikle kırsal kesimde bir ailenin ortalaması beş kişi olarak düşunütürse yaklaşık iki milyon insanımız tutunden ekmek yiyor. Tum dunyada tütünun üretim toplamı beş milyon ton. Turkiye'nin bu üretimdeki payı ise yüz yetmiş yedi bin ton. Turkiye bunun yaklaşık yetmiş bin tonunun dışsatımını gerçekleştıriyor ve üç yüz milyon dolar döviz girdisi sağlıyor. "Turkiye'de dört yüz bin ailenin geçim kaynağıdır tütün" dedik. Ancak 1976'da 533 bin, 1977'de 500 bin, 1980'de ise 450 bin ailenin geçim kaynağı olduğunu söylüyor DIE sayıları. Yani tütünle geçinen aile sayısı her Özat'ın yıl eksiliyor. lsviçre Neden?.. Albumünden Tutün rekoltemizin yuz yetmiş şubat 82 yedi bin ton olduğunu soylemiştik. Oysa 1978'de 292 bin ton,' 1981'de ise 228 bin tonmuş rekolte. Neden?.. Türkiye'de tütün ekim alanı bugun 150 bin hektar. Oysa 1971 yılında 335 bin, 1974'te 230 bin Sigara konusu, bir yandan da içenler ve içme hektar, 1981'de 153 bin hektar yenler arasında sert bir söz düellosuna neden olu olmuş Türkiye'de ekim alanlan. yor. Sigara tiryakileri sigara içmeyenleri "fanaNeden?.. tik", olmakla suçlarken, sigara içmeyenlere göre Yukarıda sıraladığımız üç de, sigara tiryakileri "bencil, zalim, düşüncesiz" "Neden?"in burgacında, şöyle kimseler. bir otuz üç yıl önceye gidersek ABD hukümeti raporlarına göre, "mavi yaka hayli ilginç sayılarla karşılaşırız. lılar",yani bedeni çaüşma yapanlar "beyaz yaka 1950 yılında 61 milyon dolarlık lılanT'yani daha çok masabaşında çalışanlara tutun satmışız. 1969'da ise 104 oranla daha fazla sigara içiyorlar. Yine aynı ra milyon dolarlık dışsatım yapmıporlar, işi sırasında dolaşanların daha az, oturdu şız. 1971 yılında ise 81 milyon ğu yerde iş yapanların ise daha fazla sigara içtiği dolar olarak gerçekleşmiş tutün ni ortaya koyuyor. dışsatımı. O halde dengeli bir tütün dışZararlan konusunda bu kadar çok söz edilirsatımımız yok. Bir yandan dışken, sigara sanayii de boş oturmuyor. Amerikan satım miktarı artıyor, diğer yansigara sanayii ilanlara yılda onalama 1 milyar dolar harcıyor. Ama daha önemlisi, sigara sanayii, dan uretici aile, ekim alanlan ve sigaranın sağlığa zararlı olduğu yolundaki iddia rekolte duşuyor. Neden oluyor ları çurütmeye çalışıyor. Federal Ticaret Komis bunlar? Nedenleri bulmaya çayonunun yayınladığı bir raporda, bir sigara fir lışalım. masının, sigaranın sağlığa zararlı olduğu konusun YARIN: Başfiyat da "kafa karıştıracak"bir kamoarna hazırladığımaliyetleri karşılayaeak nı göstercn belgelerin ele geçirildıği belirtiliyor. YÖK başörtülü öğrenciler konusunda uyarı yayınladı ANKARA (Cumhuriyel Bıirosu) Yiıksek Oğretim Kurulu, üniversiteleri başörtülü bayan öğrenciler konusunda uyararak, duyarlı davranılmasını istedi. Edinilen bilgiye gore YÖK Başkanı Prof. İhsan Doğramacı imzasıyla tum üniversitelere gönderilen yazıda, Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in başortülü bayan öğrenciler konusunda direktiflen bulunduğuna değinildi. Daha sonra yüksek oğretim kurumlannda başörtülü bayan öğrencilerin son zamanlarda arttığı vurgulanarak oğretim üyeleri ve yoneticilerin bu konuda duyarlı davranmalannı istedi. Yüksek Oğretim Kurulu geçen yıl bir genelge yayınlayarak oğrenci ve oğretim uyelerinin kılık kıyafetlerine ilişkin ilkeleri beliriemişti. İSTANBLL (THA) Sigara İcmeyenler Derneği, yabancı sigara ithaline karşı çıktı. Sigara lçmeyenler Derneği Başkanı Orhan Erdener: "Turkiye pazannı ele geçirmek isteyen yahanrı firmalar yapacaklan reklamlarla halkı sigara içmeye ozendirecekler" dedi. Sigara icmeyenler Derneği Başkanı Orhan Erdener, THA muhabinne yaptığı açıklamada, yabancı sigaralann yurdumuza gelmesiyle birlikte sigara içenlerin sayısının artacağını öne sürdu. Erdener şunları söyledi: "Çabuk yanması, kokusu, rahat içimi ile tiryakiler tarafmdan tercih unsuru olabilecek yabancı sigaralann içlerine katkı maddesi olarak konan kimyasal maddelerin zararlı etkisi yuzunden Tiırk sigaralanna oranla birkaç kat daha zararlı olduğu gerçektir. Üslelik yabancı sigara firmaları Tıirkiye pazannı ele geçirebilmek için dev reklam kampanyaları ile yurdumuza gelip halkı sigara içmeye özendirecekler. Bu da sigara içenlerin sayısında artışa yol acacak." 34 milyon Amerikah tiryaki sigarayı bıraktı ABD'de sigara içenler ve icmeyenler arasında sert bir söz düellosu başladı. Sigara tiryakileri sigara içmeyenleri fanatik olmakla suçlarken, sigara düşmanlarına göre tiryakiler, "bencil, zalim, düşüncesiz" kimseler. Amerikan sigara sanayii, sigaranm sağlığa zararlı olduğuyolundaki iddiaları çürütebilmek için hazırladığı ilanlara yılda 1 milyar dolar harcıyor. Dış Haberler Servisi ABD'de sigarayı bırakanlann sayısının giderek arttığı bildiriliyor. "Interaationai Herald Tribune" gazetesinin haberine göre 226.5 milyon nüfuslu ABD'de sigarayı bırakabilmiş olanların sayısı 34 milyon dolayında. Eski sigara tiryakilerinin sayısı giderek artarken, sigara içenler de kendilerini, içmeyenlerin sağhğından daha fazla sorumlu tutuyor. Böylece sigara içmek, "kişisel bir zevk" olmanın otesinde toplumsal bir sorun olarak aJgılanmaya başlandı. Sigara tiryakileri artık, sigaralarını ağızlarına koyduktan sonra, çevrelerine dönüp onları rahatsız edip etmeyeceklerini öğrenmek gereğini duyuyorlar. Çoğunlukla da "evet, ediyorsun" cevabını alıp, sigarayı kös kös pakete geri koyuyorlar. Unlü Gallup kamuoyu araştırma kuruluşunun yaptığı kamuoyu araştırmalanna göre yüzde 92 gibi büyük bir çoğunluk sigaranın zararlı olduğuna inanıyor. Gazeteye göre, yoğun sigara dumanı bulunan yerler sigara icmeyenler için, özellikle kalp rahatsızhğı olan ya da solunum zorluğu çeken kişiler için oldukça tehlikeli. Sigara dumanmın havadaki korbonmonoksit gazı oranını artırmasının yanı sıra.kansere yakalanma ihtimalini artırdığı da belirtiliyor. Amerikan sağlık bakanhğı "sigara damanının kansere yol açan maddeler içerdigi bilini>or. Bazen bu maddekr, sigara ile alınandan çok daha yoğun bir şekilde, solunan havada bulunabiliyor" sonucuna varmış. Sigaranın sağlığa zararlı olduğu yolundaki uyarıların başlangıç tarihi 1950'li yıllara dayanıyor. Ancak 'sigaranın zararlan' tartışrnası I960'lı yıllarda başladı. 1964'de Amerikan sigaralannın yaruna "Sigara içmek sağlığa zararlıdır" seklindeki uyarı yazıldı. 1960'ların sonunda "sigara içmeyenlerin haklan"hareketi doğdu. Sigara içmeyi yasakiayan ilk yasa 1973 yılında Arizona eyaletinde çıkartıldı. İki yıl sonra Minnesota eyaletinde daha sert bir yasa kabul edildi. Minnesota yasası kamuya açık yerlerde, "sigara içilebilir" yazısı bulunmayan yerlerde sigara içmeyi kesinlikle yasaklıyordu. Bu yıllarda yapılan araştırmalar, sigara içenlerin sigara içmeyen eşlerinin, akciğer kanserine yakalanma tehükesinin yüksek olduğunu ortaya çıkartınca, sigara içmeyenler giderek daha militan hale geldiler. Kansfrin yanı sıra, sigara tiryakileri başka nedenlerle debu ahşkanlıklannı bırakmaya başladı. Orneğin bazı anneler çocuklannın sağiığına zararlı olduğu için, bazılan çocuklarına kötü örnek olmamak için bıraktılar sigarayı. Kalifornia'h bir anne, "Duvarlarımı, perdelerimi sarartmasının gömleğimde delikler açmasının otesinde çocuklanmın bunın deliklerini, sinuslerini tahriş elti" diyordu.